Trêng thcs yªn b¸i
®Ò thi m«n: ng÷ v¨n
Ngêi ra ®Ò: Mai ThÞ H¶i YÕn
Thêi gian lµm bµi: 150 phót
§Ò bµi
C©u 1 (2 ®iÓm): Nªu hai t×nh huèng thÓ hiÖn t×nh cha con s©u s¾c trong truyÖn
ng¾n ChiÕc lîc ngµ (NguyÔn Quang S¸ng)
C©u 2 (2 ®iÓm): Nªu t¸c dông cña viÖc sö dông tõ l¸y trong c©u th¬ sau:
Nao nao dßng níc uèn quanh,
DÞp cÇu nho nhá cuèi ghÒnh b¾c ngang.
SÌ sÌ nÊm ®Êt bªn ®êng,
RÇu rÇu ngän cá nöa vµng nöa xanh.
(NguyÔn Du, TruyÖn KiÒu)
C©u 3 ( 4 ®iÓm): Nªu suy nghÜ cña em vÒ ý nghÜa cña t×nh yªu th¬ng.
(Häc sinh kh«ng viÕt qu¸ mét trang giÊy)
C©u 4 ( 12 ®iÓm):
Sèng trong ®êi sèng
CÇn cã mét tÊm lßng
§Ó lµm g× em biÕt kh«ng?
( TrÞnh C«ng S¬n)
H·y t×m c©u tr¶ lêi trong c¸c v¨n b¶n " Mïa xu©n nho nhá"- Thanh H¶i ;
" LÆng lÏ Sa Pa"- NguyÔn Thµnh Long ( S¸ch ng÷ v¨n 9)
§¸p ¸n
C©u1 (2 ®iÓm)
Häc sinh cÇn nªu râ hai t×nh huèng chÝnh thÓ hiÖn t×nh cha con s©u s¾c trong truyÖn
ChiÕc lîc ngµ:
- T×nh huèng thø nhÊt: ¤ng S¸u vÒ th¨m nhµ, gÆp con sau t¸m n¨m xa c¸ch, nhí th¬ng nhng thËt trí trªu lµ bÐ Thu l¹i kh«ng nhËn cha. §Õn bÐ nhËn ra cha vµ biÓu lé
t×nh c¶m th¾m thiÕt víi cha th× «ng S¸u l¹i ph¶i ra ®i.(1 ®iÓm)
- T×nh huèng thø hai: ë khu c¨n cø, «ng s¸u dån tÊt c¶ t×nh yªu th¬ng vµ mong nhí
con vµo viÖc lµm chiÕc lîc ngµ ®Ó tÆng con nhng cha kÞp trao mãn quµ Êy cho con
th× ®· hy sinh.(1 ®iÓm)
C©u 2(2 ®iÓm):
Häc sinh cÇn thÓ hiÖn mét sè yªu cÇu sau:
Nhận xét chung :
-Tác giả sử dụng một loạt từ láy : “nao nao, nho nhỏ, dầu dầu, sè sè”
-Dùng từ tinh tế, chính xác gợi nhiều cảm xóc cho người đọc.
-Vừa gợi tả được hình ảnh của sự vật, vừa thể hiện tâm trạng con người.( 0,5
®iÓm)
*Phân tích được cái hay của hai từ láy : nao nao, nho nhỏ.
+Gợi tả cảnh sắc mùa xuân lúc chị em Thúy Kiều du xuân trở về : cảnh
thanh tao, trong trẻo, êm dịu.
+Gợi tả cảm giác bâng khuâng, xao xuyến về một ngày vui xuân và linh cảm
một điều gì đó không tốt sẽ đến trong tương lai.(0,5 ®iÓm)
*Phân tích cái hay của hai từ láy : sè,sè,rÇu rÇu.
+Gợi tả hình ảnh nấm mồ nhỏ bé, lẻ loi, đơn độc, lạc lõng giữa ngày lễ tảo
mộ.
+Bức tranh cảnh vật thê lương, ảm đạm, nhựôm màu u ám.
+ C¸c tõ l¸y nao nao, rÇu rÇu lµ nh÷ng tõ l¸y vèn thêng ®îc dïng ®Ó diÔn t¶ t©m tr¹ng
con ngêi.
+ Trong ®o¹n th¬, c¸c tõ l¸y nao nao, rÇu rÇu ch¼ng nh÷ng biÓu ®¹t ®îc s¾c th¸i c¶nh
vËt ( tõ nao nao: gãp phÇn diÔn t¶ bøc tranh mïa xu©n thanh nhÑ víi dßng níc l÷ng
lê tr«i xu«i trong bãng chiÒu tµ; tõ rÇu rÇu: gîi sù ¶m ®¹m, mµu s¾c óa tµn cña cá trªn
nÊm né §¹m Tiªn) mµ cßn biÓu lé s¾c nÐt t©m tr¹ng con ngêi ( tõ nao nao: thÓ hiÖn
t©m tr¹ng b©ng khu©ng, luyÕn tiÕc, xao xuyÕn vÒ mét buæi du xu©n, sù linh c¶m vÒ
nh÷ng ®iÒu s¾p x¶y ra-KiÒu sÏ gÆp nÊm mé §¹m Tiªn, gÆp Kim Träng; tõ rÇu rÇu: thÓ
hiÖn nÐt buån, sù th¬ng c¶m cña KiÒu khi ®øng tríc nÊm må v« chñ)(0,5 ®iÓm)
+ §îc ®¶o lªn ®Çu c©u th¬, c¸c tõ l¸y trªn cã t¸c dông nhÊn m¹nh t©m tr¹ng con ngêidông ý cña nhµ th¬. C¸c tõ l¸y nao nao, rÇu rÇu ®· lµm bËt lªn nghÖ thuËt t¶ c¶nh ®Æc
s¾c trong ®o¹n th¬: c¶nh vËt ®îc miªu t¶ qua t©m tr¹ng con ngêi, nhuèm mµu s¾c t©m
tr¹ng con ngêi.(0,5 ®iÓm)
C©u 3(4 ®iÓm)
§Ò bµi yªu cÇu häc sinh suy nghÜ cña b¶n th©n vÒ ý nghÜa cña t×nh yªu th¬ng. C¸c em
cã thÓ tr×nh bÇy díi h×nh thøc mét bµi viÕt ng¾n, mét bøc th...(kh«ng qu¸ mét trang).
Dï tr×nh bÇy díi h×nh thøc nµo c¸c em còng cÇn tr×nh bÇy ®îc mét sè ý c¬ b¶n sau:
- T×nh yªu th¬ng: t×nh c¶m tèt ®Ñp cña con ngêi. Theo nghÜa hÑp (lµ t×nh c¶m gia
®×nh, thÇy c«, bÌ b¹n,...) theo nghÜa réng (lµ t×nh yªu ®ång bµo, quª h¬ng, ®Êt níc).
- Nh÷ng biÓu hiÖn cña t×nh yªu th¬ng: sù quan t©m, chë che, ®ïm bäc, sù d¹y dç, ý
thøc tr¸ch nhiÖm ®èi víi mäi ngêi, víi quª h¬ng, ®Êt níc.
- ý nghÜa to lèn cña t×nh yªu th¬ng(ý chÝnh): con ngêi kh«ng thÓ sèng mµ kh«ng cã
t×nh yªu th¬ng. T×nh yªu th¬ng t¹o nªn sù th©n ¸i, ®oµn kÕt trong céng ®ång....
- Nªu ph¬ng híng, tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n.
Trong bµi viÕt, häc sinh cã thÓ so s¸nh, liªn hÖ víi thùc tÕ (®Æc biÖt lµ liªn hÖ ý
nghÜa cña t×nh yªu th¬ng víi truyÒn thèng nh©n ®¹o cña d©n téc) ®Ó bµi viÕt thªm
s©u s¾c vµ thuyÕt phôc.
(Lµm ®îc mçi ý cho 1.0 ®iÓm)
C©u 4 (12 ®iÓm).
X©y dùng mét bµi v¨n, gåm ba phÇn:
a, PhÇn më bµi:
- Trong v¨n häc còng nh trong ®êi sèng, con ngêi " CÇn cã mét tÊm lßng"
- TÊm lßng cña sù cèng hiÕn mét mïa xu©n cña b¶n th©n m×nh, sù hi sinh quªn m×nh
lao ®éng mét c¸ch thÇm lÆng n¬i m©y mï bao phñ ®Ó x©y dùng quª h¬ng ®Êt níc
- C©u tr¶ lêi cèng hiÕn ®Ó lµm g× ®îc thÓ hiÖn râ qua hai v¨n b¶n: Mïa xu©n nho nháthanh H¶i, vµ LÆng LÏ Sa Pa- NguyÔn Thµnh Long.
- DÉn lêi th¬ cña TrÞnh C«ng S¬n
b, PhÇn th©n bµi:
Lµm râ sèng trong ®êi, cÇn cã mét tÊm lßng, ®Ó lµm g×:
* Mïa xu©n nho nhá:
+Tõ c¶m xóc mïa xu©n cña thiªn nhiªn ®Êt trêi, mïa xu©n cña ®Êt níc. T¸c gi¶ íc
nguyÖn ®îc hãa th©n:
- Lµm con chim gäi mïa xu©n vÒ ®em niÒm vui cho mäi ngêi
- lµm cµnh hoa t« ®iÓm cuéc sèng, lµm ®Ñp cho thiªn nhiªn
- Lµm nèt trÇm hßa ca xao xuyÕn lßng ngêi
=> H×nh ¶nh Èn dô tîng trng cho vÎ ®Ñp, niÒm vui, tµi trÝ cña ®Êt níc, con ngêi ViÖt
nam
+Tõ c¶m xóc mïa xu©n cña thiªn nhiªn ®Êt trêi, mïa xu©n cña ®Êt níc. T¸c gi¶ íc
nguyÖn d©ng hiÕn phôc vô cho ®êi:
- Lµm mét mïa xu©n nho nhá ®Ó gãp vµo mïa xu©n bÊt diÖt cña ®Êt níc. §ã lµ íc
nguyÖn ch©n thµnh, gi¶n dÞ, nhng cã ý nghÜa lín lao.
- NghÖ thuËt: Èn dô, ®iÖp ng÷.....
* LÆng lÏ Sa Pa:
+ Nh÷ng con ngêi b×nh thêng, l¹ng lÏ lµm viÖc miÖt mµi cho ®Êt níc. Hä cèng hiÕn
thÇm lÆng, hÕt m×nh ®Ó phôc vô chiÕn ®Êu, ®Ó x©y dùng quª h¬ng ®Êt
níc....
+ Hä lµ nh÷ng ngêi v« danh, trai cã, g¸i cã, giµ cã, trÎ cã. Nhng chung mét tÊm lßng
nhiÖt huyÕt lµ lao ®éng s«i nçi, quªn m×nh ch ®Êt níc rÊt ®¸ng tr©n träng vµ ®¸ng kÝnh
phôc...
+ ë ®ã cã anh thanh niªn, «ng ho¹ sÜ giµ, b¸c l¸i xe vui tÝnh, c« kÜ s trÎ... tiªu biÓu lµ
anh thanh niªn.
( H·y ph©n tÝch nh÷ng ®øc tÝnh vµ sù cèng hiÕn quªn m×nh cña mçi nh©n vËt, ph©n
tÝch s©u s¾c vÒ nh©n vËt anh thanh niªn)
+ Nh÷ng con ngêi lao ®éng ë Sa Pa lµ nh÷ng tÊm g¬ng lao ®éng cho mäi thÕ hÖ ViÖt
nam noi theo. vµ ®Æc biÖt nh lêi ba ca thóc dôc thÕ hÖ trÎ h·y cèng hiÕn hÕt m×nh v×
®Ó x©y dùng ®Êt níc
+ NghÖ thuËt cña hai t¸c phÈm
* Kh¼ng ®Þnh hai t¸c phÈm ®Òu thÓ hiÖn: Sèng trong ®êi, cÇn cã mét tÊm lßng. §ã lµ
sù d©ng hiÕn cuéc ®êi m×nh vµo mïa xu©n cña ®Êt níc, sù quªn m×nh trong lao ®éng
thÇm lÆng ®Ó x©y dùng quª h¬ng ®Êt níc.
c, phÇn kÕt bµi:
- Kh¸i qu¸t néi dung vµ nghÖ thuËt cña hai t¸c phÈm vµ kh¼ng ®Þnh ý nghÜa vÒ nhËn
®Þnh cña TrÞnh C«ng S¬n
- Mét vµi suy nghÜ cña b¶n th©n.
Gv:Mai ThÞ H¶i YÕn.
§¬n vÞ:Trêng THCS Yªn B¸i
- Xem thêm -
.DOC 
4 
56 
62 
