Mô tả:
Trêng THCS Yªn ThÞnh
§Ò thi M«n: Ng÷ v¨n
Thêi gian lµm bµi: 150 phót
Hä vµ tªn ngêi ra ®Ò: Tr¬ng ThÞ Th¾ng
C¸c thµnh viªn thÈm ®Þnh ®Ò: Lª ThÞ CÇn
§Ò bµi:
C©u 1: (4®)
Ph©n tÝch nghÖ thuËt sö dông tõ ng÷ ®éc ®¸o trong nh÷ng c©u th¬ sau:
a. “Nao nao dßng níc uèn quanh
DÞp cÇu nho nhá cuèi ghÒnh b¾c ngang”
(TruyÖn KiÒu-NguyÔn Du)
b. “Mét bÕp löa chên vên s¬ng sím
Mét bÕp löa Êp iu nång ®îm
Ch¸u th¬ng bµ biÕt mÊy n¾ng ma”
(BÕp löa – B»ng ViÖt)
C©u 2: (6®)
“MÑ ru c¸i lÎ ë ®êi
S÷a nu«i phÇn x¸c, h¸t nu«i phÇn hån
Bµ ru mÑ …, mÑ ru con ….
LiÖu mai sau c¸c con cßn nhí ch¨ng”
(Ngåi buån nhí mÑ ta xa – NguyÔn Duy)
Tõ suy ngÉm trªn cña nhµ th¬ NguyÔn Duy, em h·y viÕt mét bµi v¨n ng¾n vÒ
t×nh yªu vµ lßng biÕt ¬n mÑ.
C©u 3: (10®)
Trong v¨n b¶n TiÕng nãi cña v¨n nghÖ, NguyÔn §×nh Thi viÕt: “T¸c phÈm v¨n
nghÖ nµo còng x©y dùng b»ng nh÷ng vËt liÖu mîn ë thùc t¹i. Nhng nghÖ sÜ kh«ng
nh÷ng ghi l¹i c¸i ®· cã råi mµ cßn muèn nãi mét ®iÒu g× míi mÎ. Anh göi vµo t¸c
phÈm mét lêi nh¾n nhñ, anh muèn ®em mét phÇn cña m×nh gãp vµo ®êi sèng chung
quanh”
(Ng÷ v¨n 9 – tËp 2)
B»ng sù hiÓu biÕt vÒ truyÖn ng¾n lµng, em h·y lµm s¸ng tá “®iÒu míi mΔ, “lêi
nh¾n nhñ” mµ nhµ v¨n Kim L©n muèn ®em “gãp vµo ®êi sèng”.
Híng dÉn chÊm
C©u 1: (4®)
a. Ph©n tÝch nghÖ thuËt sö dông tõ trong 2 c©u th¬ TruyÖn KiÒu - NguyÔn Du.(2®)
- NhËn xÐt chung: (1®).
+ T¸c gi¶ sö dông tõ l¸y “nao nao”, “nho nhá”
+ Dïng tõ tinh tÕ chÝnh x¸c, gîi nhiÒu c¶m xóc cho ngêi ®äc.
+ Võa gîi t¶ ®îc s¾c th¸i cña sù vËt, võa thÓ hiÖn t©m tr¹ng con ngêi.
- Ph©n tÝch c¸i hay cña tõ l¸y “nao nao”, “nho nhá” (1®)
+ Gîi t¶ c¶nh s¾c mïa xu©n lóc chÞ em Thóy KiÒu du xu©n trë vÒ: C¶nh thanh tao
trong trÎo vµ ªm dÞu. (0.5®)
+ Gîi t¶ c¶m gi¸c b©ng khu©ng, xao xuyÕn vÒ mét ngµy vui xu©n ®ang cßn mµ sù
linh c¶m vÒ mét ®iÒu g× ®ã s¾p x¶y ra ®· xuÊt hiÖn. (0.5®)
b. Ph©n tÝch biÖn ph¸p tu tõ vµ c¸ch dïng tõ trong c¸c c©u th¬ cña B»ng ViÖt. (2®)
- BiÖn ph¸p tu tõ. (1®)
+ §iÖp ng÷ “mét bÕp löa” kh¾c häa h×nh ¶nh quen thuéc b×nh dÞ, Êp ñ t×nh nhµ,
t×nh ®êi g©y Ên tîng s©u ®Ëm, gîi biÕt bao c¶m xóc suy ngÉm cho ngêi ®äc. (0.5®)
+ Èn dô “n¾ng ma” chØ sù vÊt v¶ chÞu ®ùng bao ®æi thay t¸c ®éng cña cuéc ®êi, sù
tõng tr¶i gian nan cña bµ. (0.5®)
- Sö dông tõ. (1®)
+ Tõ gîi h×nh “chên vên” võa gîi h×nh ¶nh bÕp löa thùc, quen thuéc trong mçi gia
®×nh, l¹i võa gîi lªn h×nh ¶nh bÕp löa chËp chên trong ký øc. (0.5®)
+ Tõ gîi c¶m “Êp iu” gîi ®Õn sù n©ng niu, «m Êp, bµn tay kiªn nhÉn, khÐo lÐo vµ
tÊm lßng chi chót cña ngêi nhãm löa. (0.5®)
C©u 2: (6®)
Tr×nh bµy ®îc c¸c ý c¬ b¶n sau:
(1) Gi¶i thÝch ý th¬ cña NguyÔn Duy. (2®)
- C«ng lao cña ngêi mÑ ®èi víi con lµ v« cïng lín lao. (1®)
+ S÷a nu«i phÇn x¸c: nu«i dìng con vÒ thÓ chÊt.
+ H¸t nu«i phÇn hån: Nu«i dìng con vÒ tinh thÇn.
- LÏ ph¶i ë ®êi lµ lµm con ph¶i yªu th¬ng vµ thÊm thÝa c«ng ¬n cha mÑ. (1®)
VËy vÊn ®Ò bµn luËn ®¹o lµm con lµ yªu th¬ng vµ biÕt ¬n mÑ.
(2) Néi dung bµn luËn. (4®)
- Kh¼ng ®Þnh ®¹op lµm con lµ ph¶i yªu th¬ng, biÕt ¬n mÑ lµ hoµn toµn ®óng ®¾n
vµ mang tÝnh nh©n v¨n cao ®Ñp v×: (2®)
+ MÑ lµ ngêi trao cho con cuéc sèng, ®a con ®Õn thÓ giíi nµy.
+ MÑ ch¾t läc sù sèng cña thÓ chÊt m×nh cho con vµ ch¨m lo cho con b»ng tÊt
c¶ t×nh yªu vµ ®øc hi sinh.
+ T×nh yªu vµ sù ch¨m lo cña mÑ cho con bÒn bØ, tËn tôy vµ vÞ tha, vît mäi
kho¶ng c¸ch thêi gian, kh«ng gian … kh«ng ®ßi hái ®Òn ®¸p bao giê.
- Nh÷ng biÓu hiÖn vÒ t×nh yªu vµ lßng biÕt ¬n cña con víi mÑ: (1®)
+ C¶m nhËn vµ thÊm thÝa nh÷ng kh¸t väng mÑ göi g¾m ë con.
+ Cè g¾ng häc tËp, rÌn luyÖn ®Ó thùc hiÖn nh÷ng kh¸t väng Êy cña mÑ, xøng ®¸ng
víi sù hi sinh cña mÑ.
+ Th¬ng yªu vµ biÕt ¬n mÑ b»ng nh÷ng viÖc lµm cô thÓ h»ng ngµy: gióp ®ì viÖc
gia ®×nh, ch¨m sãc mÑ khi ®au èm, ®éng viªn an ñi mÑ khi mÑ buån.
- Bµn luËn më réng. (1®)
+ D©n téc ta vèn cã truyÒn thèng coi träng t×nh yªu vµ sù biÕt ¬n cña con víi mÑ
(dÉn ca dao, d©n ca…)
+ Phª ph¸n nh÷ng th¸i ®é v« ¬n, v« c¶m tríc t×nh yªu vµ sù hi sinh cña mÑ, cã
nh÷ng th¸i ®é viÖc lµm sai tr¸i ®èi víi mÑ…
C©u 3: (10®)
Tr×nh bµy ®îc c¸c ý c¬ b¶n sau:
- Gi¶i thÝch s¬ lîc tinh thÇn ®o¹n v¨n cña NguyÔn §×nh Thi. (2®)
+ Néi dung cña t¸c phÈm nghÖ thuËt lµ hiÖn thùc cuéc sèng vµ nh÷ng kh¸m ph¸
ph¸t hiÖn riªng cña ngêi nghÖ sÜ.
+ Nh÷ng kh¸m ph¸ ph¸t hiÖn Êy chÝnh lµ ®iÒu míi mÎ gãp phÇn quan träng t¹o
nªn gi¸ trÞ cña mét t¸c phÈm nghÖ thuËt vµ mang theo th«ng ®iÖp cña ngêi nghÖ sÜ.
- TruyÖn ng¾n Lµng cña Kim L©n ®· thÓ hiÖn ®îc ®iÒu míi mÎ vµ lêi nh¾n nhñ
riªng cña nhµ v¨n trªn c¬ së “vËt liÖu mîn ë thùc t¹i”. (8®)
+ “VËt liÖu mîn ë thùc t¹i” trong t¸c phÈm Lµng lµ hiÖn thùc cña cuéc kh¸ng
chiÕn chèng Ph¸p vµ ®êi sèng t×nh c¶m cña nh©n d©n trong kh¸ng chiÕn. (2®)
+ “§iÒu míi mΔ (4®)
Nhµ v¨n ph¸t hiÖn ra vÎ ®Ñp míi trong t©m hån ngêi n«ng d©n sau c¸ch m¹ng
th¸ng T¸m: T×nh yªu lµng quª hßa quyÖn víi t×nh yªu ®Êt níc vµ tinh thÇn kh¸ng
chiÕn (dÉn chøng tõ h×nh tîng «ng Hai, cã thÓ so s¸nh víi L·o H¹c trong t¸c phÈm
cïng tªn cña Nam Cao). (3®)
“§iÒu míi mΔ thÓ hiÖn trong nghÖ thuËt x©y dùng t×nh huèng t©m lý miªu t¶ sinh
®éng diÔn biÕn t©m tr¹ng, ng«n ng÷ cña nh©n vËt quÇn chóng. (1®)
+ “Lêi nh¾n nhñ”: T×nh yªu lµng quª vèn lµ t×nh c¶m truyÒn thèng cña ngêi n«ng
d©n ViÖt Nam, nhng chØ ë nh÷ng ngêi n«ng d©n sau c¸ch m¹ng t×nh yªu lµng míi
hßa quyÖn s©u s¾c víi t×nh yªu ®Êt níc, niÒm tin yªu l·nh tô vµ tinh thÇn ñng hé
kh¸ng chiÕn.
(Lu ý: §èi víi c©u 2 vµ c©u 3 tïy vµo c¶m nhËn riªng cña häc sinh mµ chÊm cho
phï hîp, u tiªn nh÷ng ph¸t hiÖn míi)
- Xem thêm -