Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Giáo dục - Đào tạo Mầm non - Mẫu giáo đề_tài _ một_số_biện_pháp_giáo_dục_ý_thức_bảo_vệ_môi_trường_cho_trẻ_...

Tài liệu đề_tài _ một_số_biện_pháp_giáo_dục_ý_thức_bảo_vệ_môi_trường_cho_trẻ_5_ _6_tuổi_ _nh_2015 2016

.DOC
21
177
90

Mô tả:

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: "MÔÔT SỐ BIÊÔN PHÁP GIÁO DỤC Ý THỨC BẢO VÊÔ MÔI TRƯỜNG CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI " Quảng Bình, tháng 05 năm 2016 1 CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài: "MÔÔT SỐ BIÊÔN PHÁP GIÁO DỤC Ý THỨC BẢO VÊÔ MÔI TRƯỜNG CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI " Họ và tên: Võ Thị Uyến Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường Mầm non An Thủy Quảng Bình, tháng 5 năm 2016 2 Đề tài: "MÔÔT SỐ BIÊÔN PHÁP GIÁO DỤC Ý THỨC BẢO VÊÔ MÔI TRƯỜNG CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI " 1. Phần mở đầu: 1.1. Lý do chọn đề tài: Môi trường là toàn bộ các điều kiện tự nhiên, nhân tạo bao quanh con người có tác động tới đời sống, sự tồn tại của con người với thiên nhiên. Những điều kiện đó hoặc đã có sẵn trong thiên nhiên (rừng, cây, đồi núi, sông , hồ..) hoặc do con người tạo ra (như nhà máy, công trình, khói bụi, rác thải...). Môi trường có tầm quan trọng đặc biệt đối với đời sống con người, tạo nên cơ sở vật chất để phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, tạo cho con người phương tiện sinh sống và phát triển bền vững. Hiện nay trước sự thay đổi khí hậu toàn cầu làm cho môi trường trên thế giới và Việt Nam bị ô nhiễm nặng nề gây hại đến sức khoẻ của con người, sự phát triển của sinh vật và làm giảm chất lượng của môi trường. Mặt khác do sự gia tăng dân số quá nhanh, nghèo nàn và lạc hậu ở các nước đang phát triển, đô thị hoá ở nhiều nơi khí thải của công trường nhà máy và lượng rác thải trong sinh hoạt hàng ngày quá nhiều nhưng không được xử lý tốt đã làm mất vệ sinh gây ô nhiễm môi trường. Ngày nay giáo dục bảo vệ môi trường trở thành một vấn đề cấp bách, có tính chiến lược toàn cầu và là vấn đề có tính xã hội sâu sắc cần được giáo dục cho con người ngay từ tuổi thơ. Giáo dục bảo vệ môi trường đã trở thành nhiệm vụ quan trọng trong việc đào tạo thế hệ trẻ ở các trường học và được quan tâm ngay từ bậc học đầu tiên: Bậc học mầm non. Lứa tuổi mầm non được coi là "giai đoạn quan trọng đă ăt nền móng hình thành nhân cách ban đầu của con người, trang bị, hình thành, rèn luyê ăn, phát triển mọi khả năng để có thể tiếp thu và hành sự tốt nhằm tác đô ng những mă ăt tích cực vào trong ă cuô ăc sống của trẻ". Trong đó, viê ăc giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ 5- 6 tuổi là vô cùng quan trọng. Trẻ ở đô ă tuổi mầm non là đô ă tuổi phát triển mạnh, các yếu tố môi trường xung quanh trẻ có tác đô ng rất lớn đến sức khỏe, đời sống, tinh thần của trẻ, khơi gợi khả ă năng tư duy, đặt nền tảng cho trẻ trở thành người có trách nhiệm. Nếu trẻ sống trong môi trường thuâ ăn lợi, đảm bảo thì trẻ sẽ được phát triển tốt, ngược lại trẻ sẽ bị khiêm khuyết, hạn chế mă ăt nào đó trong các lĩnh vực phát triển, dẫn đến nhân cách của trẻ sẽ phát triển không tốt và gây ảnh hưởng đến sự phát triển của đất nước. Bởi vâ ăy muốn trẻ lớn lên có mô ăt sức khỏe tốt, trí tuê ă thông minh, mô ăt nhân cách trong sáng, trước hết chúng ta cần chú ý đến môi trường tự nhiên, môi trường xã hô ăi ở xung quanh trẻ. Vì trẻ ở lứa tuổi này rất hiếu đô ng, dễ bắt chước làm theo, mà hành đô ng ă ă theo cảm tính thì rất dễ bị lê ăch lạc trong suy nghĩ và sẽ gây nên hâ ău quả về lâu dài đối với trẻ. Do đó, viê ăc giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ ở lứa tuổi 5- 6 3 tuổi là mô ăt giai đoạn rất cần thiết. Để cung cấp cho trẻ những kiến thức sơ đẳng về môi trường phù hợp với khả năng nhâ ăn thức của trẻ nhằm tạo ra thái đô , hành vi ă đúng đắn của trẻ đối với môi trường xung quanh. Việc khám phá quy luật của tự nhiên nhằm mục đích bảo vệ môi trường có thể bắt đầu từ lứa tuổi 5 - 6 tuổi, giúp cho con trẻ có những khái niê ăm ban đầu về môi trường sống của bản thân mình nói riêng và con người nói chung là cần thiết. Từ đó biết cách sống tích cực với môi trường nhằm đảm bảo sự phát triển lành mạnh của cơ thể và trí tuê ă. Hiê ăn nay, con người chúng ta đã và đang cùng nhau tìm ra các giải pháp tốt nhất để bảo vê ă môi trường, để cải tạo, giữ gìn môi trường trong sạch, nhằm giảm bớt những rủi ro trong cuô ăc sống mà do môi trường sinh ra như lủ lụt, hạn hán, ô nhiểm nước, không khí....ảnh hưởng đến tài nguyên môi trường, biển hải đảo... Giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi phải được đo bằng sự vận dụng những ý thức đó vào trong cuô ăc sống hằng ngày như: không vứt rác bừa bãi, biết giữ gìn vê ă sinh trường lớp sạch, đi tiểu tiê ăn đúng nơi quy định... Giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường nhằm giúp trẻ phát triển toàn diê ăn về nhân cách, cung cấp cho trẻ những kiến thức cần thiết về kỹ năng sống để các em sống lành mạnh và có ý nghĩa. Giúp các em biết được những điều nên làm và không nên làm, biến những ý thức có được thành hành đô ng cụ thể trong quá trình hoạt đô ng thực tiễn vớí bản thân, với xã ă ă hô ăi, với gia đình và cô ăng đồng và biết ứng phó với nhiều tình huống nảy sinh trong xã hô ăi, qua đó trẻ biết phân biê ăt được các hành đô ng đúng - sai để giao tiếp, ứng xử, ă để hành đô ng với mọi người và cộng đồng. ă Giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi là dạy cho trẻ có được những hành vi lành mạnh, giúp trẻ có kinh nghiê ăm trong cuô ăc sống và hình thành ở trẻ các giá trị văn hoá con người trong thời đại hiê ăn nay, tạo cho trẻ những nề nếp, thói quen tốt, tạo cơ sở cho viê ăc hình thành nhân cách tốt. Vâ ăy nên, nhiê ăm vụ của giáo viên mầm non là phải giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ ngay từ bây giờ để cung cấp cho trẻ những gíá trị của cuô ăc sống, giúp trẻ nhâ n thức những gì đúng đắn nhất để trong cuô ăc sống trẻ tự tin hơn, thực hiê ăn ă đúng các chuẩn mực văn hoá xã hô ăi đạt hiê ău quả cao hơn. Chính vì lẽ đó mà tôi chọn đề tài: "Mô ôt số biên pháp giáo dục ý thức bảo vê ô môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi” 1.2. Phạm vi áp dụng đề tài: Xuất phát từ thực tế, trẻ em nào cũng cần hình thành được mô ăt số kiến thức, kỹ năng, kinh nghiê ăm cơ bản đầy đủ và vững chắc, cùng với mô ăt số thói quen, hành vi, kỹ năng, đạo đức theo chuẩn mực của xã hô ăi, đủ cho trẻ có thể vâ ăn dụng vào trong cuô ăc sống hằng ngày, tham gia các hoạt đô ng mô ăt cách tích cực và có ý thức. Đă ăc ă biê ăt trẻ 5 - 6 tuổi rất hiếu đô ng, hay bắt chước, làm theo, trẻ chưa hiểu rõ được hành ă đô ng của mình đúng hay sai và như thế nào là có hại hay có lợi. Vì thế nên tôi luôn ă 4 đă ăt ra câu hỏi cần cung cấp cho trẻ những gì và có những biê ăn pháp như thế nào để cho trẻ có ý thức, có hành vi, thói quen, nề nếp và kỹ năng sống tốt. Ở đề tài này, tôi đưa ra một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi, nhằm giúp trẻ phát triển toàn diê ăn về nhân cách, đồng thời tư vấn cho phụ huynh một số biện pháp giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ như thế nào là tốt nhất trong thời đại ngày nay. Trong nhiều năm kinh nghiệm dạy trẻ lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi, bản thân tôi nắm được những đặc điểm tâm sinh lý của trẻ cũng như tâm lý của phụ huynh, tôi thấy viê ăc giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ mầm non trong giai đoạn hiê ăn nay là việc làm hết sức quan trọng. Chính vì thế mà tôi quyết định chọn đề tài: "Mô ôt số biê ôn pháp giáo dục ý thức bảo vê ô môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi”. Với đề tài này nhằm hướng đến mục tiêu phát triển, nuôi dưỡng những giá trị sống, làm nền tảng và hình thành những kỹ năng sống tích cực trong trẻ, với mong muốn của bản thân là chia sẻ những kinh nghiệm của mình với các bạn đồng nghiệp. Đây là đề tài được áp dụng thực hiện ở lớp, ở trường tôi đang giảng dạy. 2. Phần nội dung: 2.1. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu: Xuất phát từ mục tiêu giáo dục bảo vệ môi trường toàn xã hội thông qua chỉ thị 36/CT- TV ngày 25/6/1998 của Bộ Chính trị về “Tăng cường công tác BVMT trong thời kỳ CNH - HĐH đất nước”,Công văn 3200/2006 Vụ GDMN hướng dẫn thực hiê ăn chỉ thị 02/2005/BGD& ĐT về viê ăc: “ Tăng cường công tác giáo dục bảo vê ă môi trường trong trường mầm non giai đoạn 2005- 2010 đã nêu ra công tác giáo dục bảo vệ môi trường là giải pháp đầu tiên. “Thường xuyên giáo dục tuyên truyền, xây dựng thói quen, nề nếp và phát đô ng các phong trào bảo vệ môi trường”. ă Thực hiện nhiệm vụ năm học 2015 – 2016, tiếp tục phát huy phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Hướng dẫn thực hiê n nhiê m vụ ă ă năm học tập trung vào các nội dung: đảm bảo môi trường xanh, sạch, đẹp, an toàn, lành mạnh, thân thiê ăn và hiê ău quả.Tăng cường các hoạt động vui chơi, trải nghiệm, khám phá nhằm giáo dục và rèn luyện ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ. Để từ đó giúp trẻ phát triển toàn diê ăn về nhân cách, trong đó giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường là mô t vấn đề không thể thiếu được, giáo dục ý thức bảo vệ môi trường phải bắt ă đầu từ nhỏ đến lớn, từ những hành vi cá nhân đơn giản nhất, theo đó hình thành tính cách và nhân cách. Trong đó nhà trường, lớp học là nơi diễn ra cuô c sống thực của trẻ, do vâ y ă ă viê c hình thành cho trẻ kiến thức, kỹ năng, thái độ và hành vi tích cực góp phần vào ă việc duy trì và bảo vệ chất lượng môi trường ở trường học, gia đình, cộng đồng và xã hội, như vâ ăy giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường là sản phẩm bắt buô ăc và rất cần thiết trong giai đoạn hiê ăn nay. 5 Với viê c đưa nô i dung giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi, ă ă nhằm giúp trẻ phát triển toàn diê ăn nhân cách cho trẻ trong quá trình thực hiê n, bản thân ă tôi gă p những thuâ ăn lợi và khó khăn sau: ă * Thuận lợi: - Được sự quan tâm, hỗ trợ và chỉ đạo sâu sát của Ban giám hiệu nhà trường, cũng như sự đồng tình giúp đỡ của chị em đồng nghiệp đưa nội dung giáo dục hành vi bảo vệ môi trường vào trong các hoạt động của nhà trường. - Trường có khuôn viên rộng rãi, thoáng mát, đủ diện tích, có hàng rào bao quanh, có sân chơi và các loại đồ chơi ngoài trời đầy đủ cho trẻ, có hệ thống cống rãnh thoát nước đảm bảo vệ sinh, vườn trường có đường đi lối lại, bồn hoa cây cảnh đảm bảo xanh - sạch - đẹp. - Lớp học thoáng mát, đủ diện tích cho trẻ hoạt động, có công trình vệ sinh khép kín, có đầy đủ đồ dùng vệ sinh chung, đồ dùng vệ sinh cá nhân đảm bảo an toàn cho trẻ. - Trang thiết bị phục vụ cho việc giáo dục hành vi bảo vệ môi trường khá đầy đủ như: Tranh ảnh, băng đĩa, sách báo, tạp chí... - Một số trẻ ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ, biết giữ vệ sinh cá nhân, có ý thức giữ gìn, bảo vệ môi trường trong và ngoài lớp học. - Trong những năm thực hiện việc lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường vào trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ, lớp tôi đã đạt được nhiều thành tích đáng kể. Năm học 2014 - 2015 lớp được công nhận là lớp học tiêu biểu trong công tác giáo dục hành vi bảo vệ môi trường. Năm học 2015 - 2016 lớp tôi được chọn làm điểm, đây là cơ hội cho tôi thể hiện thế mạnh của bản thân và lớp tôi chủ nhiệm. - Bản thân là một giáo viên có kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy, có năng lực chuyên môn nghiệp vụ vững vàng, tâm huyết với nghề, nhiệt tình, năng động trong mọi công việc. Thực hiện tốt chương trình chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ của Bộ giáo dục và đào tạo, luôn có ý thức, nhiệt tình trong công tác bảo vệ môi trường, làm tấm gương sáng cho đồng nghiệp và học sinh noi theo. - Bên cạnh đó được sự giúp đỡ và ủng hộ nhiệt tình của hội cha mẹ học sinh và tập thể hội đồng sư phạm nhà trường trong việc sưu tầm tranh ảnh, mua sắm thêm trang thiết bị... - Phối kết hợp chặt chẽ với các đoàn thể trong nhà trường, phụ huynh học sinh để giáo dục hành vi bảo vệ môi trường cho trẻ mọi lúc, mọi nơi. Tuy nhiên cùng với thuận lợi, bản thân tôi còn gặp một số khó khăn sau. 6 * Khó khăn: - Trường tôi đang công tác thuộc vùng nông thôn chiêm trũng, qua hàng năm thiên tai lũ lụt kéo dài, trường thường xuyên ngập sâu trong nước. Cơ sở vật chất mặc dù có sự đầu tư của nhà nước, chính quyền địa phương và phụ huynh nhưng so với nhu cầu thì vẫn còn nhiều thiếu thốn về các phương tiện để giáo dục hành vi bảo vệ môi trường cho trẻ. - Về phía giáo viên, trong thực tế hiê ăn nay, viê ăc nhâ ăn thức tầm quan trọng, cần thiết của việc giáo dục bảo vê ă môi trường cho trẻ ở mô t số giáo viên còn hạn chế. ă Qua khảo sát thực tế cho thấy mô ăt số giáo viên còn lúng túng cả về nô i dung lẫn biê ăn ă pháp giáo dục ý thức cho trẻ. Nhâ ăn thức của mô t số giáo viên còn mơ hồ, chưa đầy ă đủ nên không thể tìm ra được biê ăn pháp, hình thức tổ chức hữu hiê ău để giáo dục trẻ; giáo viên chưa hiểu nhiều về nô i dung phải dạy trẻ theo từng khối lớp, những vấn đề ă cơ bản nào theo đă ăc điểm tâm sinh lý của đô ă tuổi, nên đến 5 - 6 tuổi trẻ chưa có ý thức bảo vê ă môi trường. - Về phía phụ huynh, khái niê ăm bảo vê ă môi trường nhiều lúc còn xa lạ và mới mẻ. Họ chưa hiểu mục đích và tầm quan trọng của viê ăc bảo vê ă môi trường. Mô ăt số phụ huynh còn xem nhẹ ý thức, thái đô , thói quen của con cái, thường bỏ qua cho trẻ ă từ hành vi nhỏ đến hành vi lớn nên khiến cho trẻ không biết được hành đô ng đó đúng ă hay sai, có lợi hay có hại, do đó thành thói quen (vô ý thức), khiến cho giáo viên rất khó khăn trong viê ăc giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ. - Khả năng nhâ ăn thức của trẻ trong lớp không đồng đều, mỗi trẻ có mô ăt tính cách, mô t tâm lý khác nhau, đòi hỏi giáo viên phải tìm tòi quan sát và áp dụng các ă phương pháp giáo dục sao cho phù hợp theo tâm lý của từng đứa trẻ. Một số trẻ ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh chung và ý thức bảo vệ môi trường còn hạn chế, bừa bãi, vụng về, lại có cá tính bướng bỉnh, trẻ rất thích chơi đồ chơi của lớp nhưng khi chơi xong lại không muốn thu dọn, sắp xếp đồ chơi cho ngăn nắp. Mô ăt số trẻ trong giờ hoạt đô ng tạo hình như: “Xé thuyền trên sông”, “Cắt, xé dán hoa mùa ă xuân”... học xong lại hay vứt giấy vụn xuống sàn nhà không thu dọn cho vào thùng rác... Đa số trẻ chưa có thói quen nề nếp tốt, ít chú ý quan tâm đến các hoạt đô ng, ă hành đô ng của cô, của bạn để bảo vê ă môi trường vì không biết mình nên như thế nào, ă làm gì đây?.. khi làm việc gì trẻ có thói quen qua loa, vì thế dần dần trẻ có thói quen không tốt. Với sự quyết tâm của bản thân, tôi đã không ngừng tìm kiếm, học hỏi, sáng tạo để tìm ra mô ăt số nô i dung, biê ăn pháp giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ 5 - 6 ă tuổi, giúp trẻ phát triển toàn diê ăn về nhân cách. 7 * Khảo sát thực trạng: Vào đầu năm học, tôi đã tiến hành khảo sát trẻ trên lớp để nắm bắt tình hình và có kế hoạch, biê ăn pháp giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi,cụ thể kết quả khảo sát như sau: Đạt Nô Ôi dung khảo sát 1. Trẻ có ý thức bảo vê ă môi trường 2. Biết chăm sóc bảo vê ă vườn hoa, cây cảnh 3. Biết sắp xếp đồ dùng, đồ chơi gọn gàng, ngăn nắp, đúng nơi quy định. 4. Biết vứt rác đúng nơi quy định 5. Biết giữ gìn trâ ăt tự vê ă sinh công cô ng, vê ă ă sinh trường lớp, vê ă sinh cá nhân. 6. Biết tiết kiê ăm nước khi sử dụng 7. Nhắc nhở người lớn không xả rác bừa bãi. 8. Biết phân biê ăt các hành đô ng đúng, sai với ă môi trường. Sô tre Không đạt Tỉ % 5/21 6/21 6/21 23,8 28,6 5/21 5/21 5/21 2/21 6/21 lê Ô Sô tre Tỉ % 16/21 15/21 15/21 76,2 71,4 71,4 23,8 23,8 16/21 16/21 76,2 76,2 23,8 9,5 16/21 19/21 15/21 lê Ô 76,2 90,5 71,4 28,6 28,6 * Từ kết quả khảo sát trên tôi rút ra nhiều nguyên nhân như sau: - Do ý thức của một số người lớn chưa làm gương cho trẻ noi theo trong quá trình giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường. - Giáo viên chưa biết vâ ăn dụng các phương pháp giảng dạy và cách lồng ghép các nô i dung giáo dục bảo vê ă môi trường cho trẻ sao cho phù hợp. ă - Do chúng ta chưa hiểu nhiều về tác hại của ô nhiểm môi trường. - Sự phối kết hợp giữa nhà trường - gia đình - xã hội chưa thường xuyên, thiếu sự thống nhất trong việc giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ. - Nhận thức của trẻ ở trong lớp chưa đồng đều. Từ những nguyên nhân trên, bản thân tôi đã lựa chọn, đưa ra các giải pháp để thực hiện. 8 2.2. Các giải pháp: * Giải pháp 1: Xây dựng kế hoạch, lồng ghép giáo dục ý thức bảo vê ê môi trường thông qua các hoạt đông. ê Nói đến ý thức bảo vê ă môi trường đối với trẻ 5 - 6 tuổi nghe qua có vẻ xa vời và quá to lớn, nhưng thực ra nó ở xung quanh chúng ta, không khó khăn khi ta áp dụng, chỉ đơn giản là lồng ghép qua các hoạt đô ng hàng ngày của trẻ, giúp trẻ “học ă mà chơi, chơi mà học” Trong thực tế, khi tổ chức cho trẻ khám phá thế giới xung quanh, giáo viên chỉ chú trọng viê ăc cho trẻ tìm hiểu khám phá và cung cấp những kiến thức về thế giới xung quanh chứ chưa chú ý đến viê ăc giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ, mà nếu có làm thì cũng mang tính chất qua loa nên hiê ău quả chưa cao. Vì vâ ăy ý thứcbảo vê ă môi trường của trẻ 5 - 6 tuổi còn nhiều hạn chế, trẻ chưa có thói quen, hành vi tốt, chưa có nề nếp và chưa phân biê ăt được các hành đô ng gây hại của con người đối với ă môi trường. Dựa vào tình hình của lớp, khả năng thực tế của trẻ và trên cơ sở nội dung được bồi dưỡng tại Phòng, tại trường, bản thân tôi đã xây dựng kế hoạch, lựa chọn các nô ăi dung, hoạt đô ng tích hợp để đưa vào kế hoạch giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho ă trẻ theo từng chủ đề như sau: * Chủ đề Trường mầm non: - Hoạt đô ng chung: “ Trò chuyê ăn về trường mầm non thân yêu của bé” .Sau ă khi cho trẻ đàm thoại về tên trường, lớp, các khu vực hoạt đô ng của trường như: nhà ă vê ă sinh, nơi bỏ rác, thùng đựng rác..biết công viê ăc của các cô, bác bảo vê ă trường, qua đó giáo dục trẻ biết giữ gìn trường lớp mình sạch sẽ, biết yêu quý công lao của bác bảo vê ă. Tiếp theo trong hoạt đô ng để khắc sâu hơn nữa về kiến thức cho trẻ tôi tổ ă chức cho trẻ chơi trò chơi “ chọn những hành vi đúng - sai”. Tôi làm tranh vẽ về việc giữ gìn bảo vệ môi trường của các bạn nhỏ qua hình ảnh như: bé vứt rác vào thùng, vứt rác bừa bãi, bé quét nhà, giẫm lên đạp lên vườn cỏ, vườn rau của trường , bé đu cành cây, bé khạc nhỗ lung tung, bé tranh giành đồ chơi, đi tiểu tiê ăn không đúng và đúng nơi quy định..Sau đó chia trẻ làm hai đội, mỗi đội có một bức tranh yêu cầu trẻ phải bật qua các vòng và yêu cầu đội khoanh tròn các hành vi đúng và một đội khoanh vào những hành vi sai. Thời gian sau một bản nhạc đội nào khoanh được đúng theo yêu cầu là chiến thắng. Qua đó trẻ được biết những hành vi nào là đúng và hành vi nào sai. - Hoạt đô ng ngoài trời: Tôi cho trẻ xem tranh ảnh, đoạn băng về các tình huống ă hành vi, thói quen thông qua các hoạt đô ng của các bạn, qua đó tôi gợi ý cho trẻ tự ă nhâ n xét về các tình huống từ đó tôi hướng cho trẻ về cách xử lý tình huống bằng các ă hành đô ng cụ thể: Trẻ đi nhă ăt rác xung quanh sân trường, nhă ăt lá cây bỏ vào thùng ă 9 rác, nhắc nhỡ bạn đi vê ă sinh đúng nơi quy định, uống sữa, ăn bánh không vứt hô ăp lung tung làm bẩn trường , lớp của mình. - Hoạt đô ng chiều: Trò chuyê ăn về sự cần thiết của viê ăc giữ gìn vê ă sinh cá ă nhân như rửa tay, rửa mă ăt. Những thời điểm cần rửa tay, rửa mă ăt (Trước khi ăn, sau khi ăn, sau khi đi vê ă sinh, sau hoạt đô ng ngoài trời và khi tay bẩn). Vào những hoạt ă đô ng đó tôi giáo dục trẻ biết tiết kiê ăm nước khi rửa tay, rửa chân.. nhiều lúc tôi còn ă chủ đô ng tạo tình huống- làm cho môi trường lớp bừa bô ăn có nhiều rác, đồ dùng đồ ă chơi sắp xếp không ngăn nắp. + Cho trẻ nhâ n xét môi trường lớp học sạch hay bẩn. ă + Trẻ đưa ra cách giải quyết: trẻ tự phân công công viê ăc cho từng tổ hoă ăc từng cá nhân. + Trẻ thực hiê ăn công viê ăc + Sau khi lao đô ng xong cho trẻ nhâ ăn xét so sánh môi trường của lớp học trước ă khi chưa lao đô ng và sau khi đã lao đô ng. ă ă Ngoài ra tôi luôn tâ ăn dụng thời gian để giáo dục trẻ thói quen trực nhâ ăt cuối tuần theo nhóm, cùng nhau chăm sóc góc thiên nhiên của lớp, sắp xếp lau chùi, dọn dẹp đồ dùng đồ chơi lên giá sạch sẽ, gọn gàng. Qua đó giúp trẻ có tinh thần làm viê ăc tâ p thể, biết thi đua nhau giữ gìn môi trường lớp học của mình và hình thành ở trẻ ă thói quen tốt. * Chủ đề: Bản thân và Gia đình. - Ở chủ để bản thân “ Tìm hiểu các bô ă phâ n trên cơ thể bé” sau khi tìm hiểu ă các bô ă phâ n trên cơ thể trẻ, tôi giáo dục trẻ biết giữ gìn vê ă sinh sạch sẽ, ăn mă ăc gọn ă gàng, biết bảo vê ă cơ thể của mình khi ra đường phải có khẩu trang, mũ, nón để tránh khói, bụi, nắng, mưa... * Chủ đề gia đình: Tôi đưa vào hoạt đô ng chung “Nhâ n biết, so sánh môi ă ă trường gia đình” bao gồm: Các phòng ở, nhà vê ă sinh, sân vườn, nguồn nước, các đồ dùng và cách sắp xếp các đồ dùng trong gia đình. Cho trẻ quan sát qua băng hình hoă ăc tranh ảnh và đàm thoại về môi trường sạch, môi trường bẩn. + Môi trường sạch được thể hiê ăn: Các phòng ở, nhà vê ă sinh, chuồng gia súc, sân vườn, nguồn nước, các đồ dùng được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp, không bụi bẩn, không khói và không có tiếng ồn. + Môi trường bẩn thể hiê ăn ở chỗ: Nhà ở, sân vườn không được quét dọn, đồ dùng không được lau chùi và sắp xếp gọn gàng, bụi bẩn. Sau khi trẻ so sánh, phân biê ăt được môi trường sạch, môi trường bẩn và trẻ hiểu được ích lợi khi sống trong môi trường sạch, tác hại sẽ ra sao khi sống trong môi trường bẩn. Qua hoạt đô ng đó tôi lồng ghép giáo dục trẻ biết sử dụng tiết kiệm điện ă nước, trong gia đình, biết sắp xếp đồ dùng của cá nhân mình gọn gàng, ngăn nắp. 10 - Hoạt đô ng ngoài trời: cô và trẻ cùng trò chuyê ăn về công viê ăc của trẻ ở nhà. ă Qua đó tôi giáo dục trẻ biết giúp đỡ bố mẹ sắp xếp dọn dẹp nhà cửa, biết chăm sóc cây cảnh, vườn hoa, vườn rau có trong vườn nhà mình như: tưới nước, nhổ cỏ, nhă ăt lá vàng... * Chủ đề Thực vâ ăt: - Hoạt đô ng chung: Dạy trẻ tìm hiểu về sự phát triển của cây xanh và các loại ă hoa, quả, mục đích hoạt đô ng trẻ biết được ích lợi của cây xanh, hoa, quả, qua đó giáo ă dục trẻ ý thức bảo vê ă môi trường. Ví dụ: Khi tổ chức hoạt đô ng cho trẻ khám phá mô ăt số loại quả, lúc trẻ trải ă nghiê ăm với mùi, vị như ngửi, nếm... Từ hoạt đô ng đó, tôi giáo dục trẻ khi ăn xong ă quả biết bỏ vỏ vào thùng rác đúng nơi quy định. - Hoạt đô ng ngoài trời: Cho trẻ quan sát sự lớn lên của cây, quan sát cây cảnh ă xung quanh sân trường. Khi trẻ quan sát cô có thể gợi ý hỏi trẻ: “Trồng cây xanh để làm gì?”, “Khi đứng giữa sân trường nếu không có cây thì điều gì sẽ xảy ra?”, “Cây cho chúng ta những ích lợi gì?”... Qua đó tổ chức cho trẻ trồng cây, chăm sóc cây theo nhóm, tổ, quan sát sự trưởng thành của cây... Thông qua những hoạt đô ng đó giáo dục ă cho trẻ ý thức yêu quý cây, chăm sóc bảo vê ă cây, biết nhắc nhở người khác không được hái lá, bẻ cành... Hoă ăc tôi cho trẻ quan sát "Vườn rau trường em" lần 1 cách lần 2 mô ăt tháng, tôi đă ăt ra những câu hỏi gợi mở, giúp trẻ phát hiê ăn những điều mới lạ: "Vườn rau hôm nay có điều gì khác lạ nào?", trẻ phát hiê ăn ra lần trước quan sát vườn rau chưa xanh tốt, nay vườn rau tốt và có cao hơn, tôi còn đă t ra mô ăt số câu hỏi “Để vườn rau tốt, ă xanh thì chúng ta phải làm gì?, Trồng rau có ích lợi gì?..” - Hoạt đô ng góc: ă + Góc thiên nhiên: Hướng cho trẻ tới chủ đề như chăm sóc cây, tưới nước, nhổ cỏ, bắt sâu, nhă t lá vàng... ă + Góc tạo hình: Vẽ vườn cây, xé lá cây, tạo hình bằng những lá cây nhă ăt được... * Chủ đề: Tết và mùa xuân: Tôi lựa chọn nội dung: Phong tục tập quán tốt trong dịp tết; ô nhiễm môi trường trong dịp Tết.... Ví dụ: “Trò chuyê ăn về Tết nguyên đán”, sau khi cho trẻ xem các đoạn băng hình nói về các hoạt đô ng trong ngày tết như đi chợ tết, đi mua sắm, đi chơi tết, đi ă chùa, tham gia các lễ hội... Con người khi tham gia vào những hoạt động trong dịp tết thường gây ra sự ồn ào, lô n xô n và sinh ra những mă ăt trái không tốt cho môi trường. ă ă Cô gợi ý hỏi trẻ: “Ngày tết, gói bánh cần có những gì?” (...lá, gạo, nếp, đậu xanh...). “Khi cắt lá xong, những lá bị hỏng hoă ăc thừa bỏ ra thì phải làm gì? Theo con 11 bỏ vào đâu là đúng và sạch?”, “Con có nhâ n xét gì về ý thức bảo vê ă môi trường của ă mọi người trong ngày lễ hô ăi đầu xuân?”, “Nếu con được tham gia con sẽ nói gì với những trường hợp đó?”.... Qua các hoạt đô ng đó, tôi giáo dục cho trẻ về ý thức đến ă nơi công cô ng không vứt rác bừa bãi, không bẻ cành lô ăc, ngắt hoa ngày tết và nhắc ă nhở người lớn cùng nhau bảo vê ă môi trường. - Hoạt đô ng góc: ă + Góc tạo hình: Cô cho trẻ làm theo nhóm, làm dây hoa trang trí lớp và làm nhà bằng các loại hô ăp giấy, bìa cứng, làm bánh chưng bằng vỏ hộp bánh cốm, làm bánh tét bằng vỏ lon nước yến, tâ n dụng những quyển lịch, bìa cũ làm thiê ăp chúc tết. ă + Góc phân vai: Trẻ chơi phân vai gia đình trong dịp tết... - Hoạt đô ng chiều: Ôn luyê ăn kiến thức, kỹ năng bằng cách cho trẻ tổ chức chơi ă hoạt đô ng ngày tết, dọn dẹp nhà cửa, trang trí, vê ă sinh... Qua đó, tôi giáo dục cho trẻ ă biết môi trường là những gì ở xung quanh ta, con người muốn có sức khỏe tốt, sống khỏe mạnh thì chúng ta phải có ý thức giữ gìn và bảo vê ă môi trường. * Chủ đề: Bé với luâ ăt lê ă và phương tiê ăn giao thông: Với chủ đề này, tôi cho trẻ tìm hiểu sự ảnh hưởng của các phương tiê ăn giao thông tới môi trường. Tôi cho trẻ xem một đoạn video có những hình ảnh cụ thể về mâ ăt đô ă các phương tiê ăn giao thông trên đường và tiếng còi, khói xe... Tôi gợi ý cho trẻ nhâ ăn xét: “Điều gì gây ô nhiễm môi trường?”. Từ đó giáo dục trẻ biết tiếng còi không đúng lúc và âm thanh to quá mức cho phép, những làn khói xe xả ra đường phố sẽ gây ô nhiễm môi trường và con người chúng ta là đối tượng phải chịu hâ ău quả lớn nhất. * Chủ đề: Nước và hiê ăn tượng tự nhiên: - Hoạt đô ng chung: Tìm hiểu về mô ăt số hiê ăn tượng tự nhiên, trong đó có mưa, ă bão, lũ lụt và cách phòng tránh chúng. Trong hoạt đô ng đó, tôi cho trẻ biết tác hại của ă mưa lớn sẽ gây lũ lụt vì rừng bị chă ăt phá hết cây cối, con vâ ăt bị săn bắt hết nên khi bị lũ lụt sẽ gây thiê ăt hại rất lớn đến con người, cây cối, gia súc, gia cầm sẽ bị chết hết, và sẽ gây nên ô nhiễm nguồn nước, từ đó con người sẽ bị bê ănh và hao tổn biết bao nhiêu tiền của công sức.. - Hoạt đô ng ngoài trời: Cho trẻ quan sát bấu trời, trong khi đó trẻ được biết ă được trời nắng nóng, nước cạn kiê ăt, con người cần sử dụng đến điê n, nước nhiều, ă trong hoạt đô ng đó giáo dục trẻ biết tiết kiê ăm điê ăn, nước. ă - Hoạt đô ng chiều: Cho trẻ xem băng hình về mô ăt số hành vi của con người với ă môi trường. Trò chuyê ăn, gợi ý cho trẻ nhâ ăn xét về hành vi đúng, sai của con người đối với môi trường, trẻ biết được những hành vi nào nên làm, những hành vi nào không nên làm...Để sửa sai cho trẻ, tôi đã phát cho trẻ mô ăt trẻ mô t bức tranh có ă 12 những hành đô ng đúng - sai đối với môi trường, cho trẻ tự gạch những hành động sai, ă sau đó tôi hê ă thống lại để khắc sâu thêm kiến thức về bảo vê ă môi trường cho trẻ. Ngoài ra tôi thường làm mô hình đồi núi, biển, hải đảo bằng nguyên vâ ăt liê ău (phế thải) như cát biển, vỏ sò, phao, xốp, mo cau...Như vâ ăy là đã góp phần giáo dục trẻ bảo vê ă môi trường, kết hợp giáo dục trẻ biết yêu quý biển, hải đảo, đồi núi của chúng ta. Với những kỹ năng mà trẻ được khám phá sự vâ ăt, chất liê ău tôi thường lồng ghép đan xen trong các hoạt đô ng. ă Ví dụ: Buổi sáng hoạt đô ng: "Phân biê ăt các loại rau", buổi chiều tôi cho trẻ ă dùng đất sét có những gam màu cơ bản cho trẻ tạo hình các loại rau, củ, quả, các con vâ ăt gần gũi với trẻ trong cuô ăc sống hàng ngày. Từ đó dần dần phát triển kỹ năng quan sát, ghi nhớ về các sự vâ ăt, đồ vâ ăt và những gì trong cuô ăc sống xung quanh trẻ. Ví dụ: "Con thích trường mình không? Vì sao?”, “Trường mình đã sạch và đẹp chưa? Để trường, lớp mình sạch đẹp mãi thì con phải làm gì?" Hoă ăc khi dẫn trẻ đi chơi trong sân trường thấy có nhiều rác, cô hỏi: "Con thấy sân trường sạch chưa? Vì sao? Giờ con phải làm gì?"… Như vâ ăy trẻ biết rác nhiều là không sạch và cùng nhau nhă ăt bỏ vào thùng rác. Viê ăc giúp trẻ khám phá thiên nhiên tôi luôn lồng ghép xây dựng cho trẻ ý thức bảo vê ă môi trường, bởi vì xây dựng và bảo vê ă môi trường là hai yếu tố rất quan trọng. Trước tiên tôi dạy cho trẻ có nhâ ăn thức ban đầu về khái niê ăm môi trường, đă ăt ra cho trẻ mô ăt số câu hỏi đơn giản về môi trường xung quanh, trường, lớp... Khám phá thiên nhiên ở trẻ 5 - 6 tuổi là mô ăt hoạt đô ng bổ ích và có nhiều niềm vui, giúp trẻ ă được trải nghiê ăm, được bô ăc lô ă tính cách của mình ,qua đó nó tác đô ng tích cực đến ă tâm lý, làm cho trẻ yêu thiên nhiên biết được môi trường lành mạnh có ích lợi đối với con ngươi như thế nào và nó sẽ tăng dần trong nhâ n thức của trẻ. ă * Chủ đề: Quê hương - Đất nước: - Hoạt đô ng chung: Tìm hiểu về đất nước Viê ăt Nam, các danh lam thắng cảnh, ă di tích lịch sử và Thủ đô Hà Nô ăi. Trẻ biết tự hào, trân trọng và bảo vê ă những gì tốt đẹp của quê hương đất nước mình. Qua đó tôi giáo dục trẻ biết bảo vê ă môi trường sạch đẹp, không vứt rác bừa bãi, không bẻ cây, ngắt hoa, không dẫm đạp lên cỏ, không phá hoại những đồ chơi ở những nơi công cô ng, giáo dục trẻ biết xây dựng và ă cùng nhau giữ gìn những gì tốt đẹp trên quê hương đất nước chúng ta. Ở giờ hoạt đô ng ngoài trời tôi thường tổ chức cho trẻ quan sát con đường làng, ă hồ nước trước cổng trường, hướng dẫn cho trẻ vê ă sinh vườn cổ tích...Trong những lần thực hiê ăn đó tôi thường đă ăt ra những câu hỏi: “Con đường làng của chúng ta như thế nào?”, “Điều gì làm cháu thích nhất?”, “Để hồ nước trong và sạch thì chúng ta phải làm gì?”... 13 - Hoạt đô ng chiều: Cho trẻ chơi đóng kịch: “Em bé và chị lao công”, cô giúp ă trẻ thể hiê ăn được hành vi xây dựng và bảo vê ă môi trường, nhắc nhở các hành đô ng ă sai trái ảnh hưởng tới môi trường. Ngoài ra tôi còn chú ý phát triển kỹ năng khám phá không gian. Tôi cùng trẻ sưu tầm tranh ảnh mang tính chất giáo dục hành vi bảo vê ă môi trường trang trí lớp học theo góc, theo chủ đề, luôn tạo không gian mới lạ, hấp dẫn để lôi cuốn trẻ xem và tham gia vào các hoạt đô ng. ă Tiếp theo, tôi kể cho trẻ nghe những hành đô ng, hành vi liên quan đến bảo vê ă ă môi trường mà đô ă tuổi lớp tôi có thể làm được như: không dẫm lên cỏ, không hái hoa, bẻ cành, không vứt rác bừa bãi... Cho trẻ tham gia hoạt đô ng thực hành chăm sóc ă vườn cây, tưới nước cho cây, nhỏ cỏ…ở vườn hoa của trường. Hoă ăc cho trẻ chơi đóng vai cây xanh, hoa, vai bác bảo vê ă, nhắc nhở các bạn không nên có các hành đô ng sai, cùng nhau bảo vê ă môi trường. ă - Tổ chức các hoạt động cho trẻ như hoạt động học, hoạt động vui chơi, hoat động vệ sinh...có lồng ghép nội dung giáo dục bảo vệ môi trường. Ví dụ: Giờ đón trẻ, chơi tự chọn: Tôi đến sớm, mở cửa thông thoáng, chú ý không để trẻ bị gió lùa, quan sát và nhắc trẻ cất đồ dùng cá nhân vào nơi quy định một cách ngay ngắn, gọn gàng, bỏ rác đúng nơi, đúng chỗ... Với viê ăc lồng ghép, ý thức bảo vê ă môi trường thông qua các hoạt đô ng đã giúp trẻ có được những kiến thức và ă kỹ năng cơ bản thực hành bảo vê ă môi trường phù hợp với khả năng của trẻ. Khi tổ chức cho trẻ khám phá thế giới xung quanh, tôi không chỉ chú trọng cho trẻ tìm hiểu khám phá và cung cấp vốn kiến thức về thế giới xung quanh mà còn chú ý đến viê ăc giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ. Đểkhơi dâ ăy và khích thích khả năng tự khẳng định, khả năng phân biê ăt và ý thức của trẻ, tạo ra nhiều cơ hô ăi để trẻ thể hiê ăn, tôi yêu cầu trẻ quan sát các hành đô ng của các bạn đang mua quà, ăn quà, đi ă tiểu tiê ăn... Sau đó tôi đưa ra mô ăt số câu hỏi: "Bạn ấy đang làm gì?”, “Bạn ấy làm như vậy là đúng hay sai?”, “Nếu là con, con sẽ làm như thế nào?”...Sau đó tôi phân tích cho trẻ biết những hành vi đúng và hành vi sai để trẻ khắc sâu và ghi nhớ bền hơn. Ví dụ: Giờ hoạt động góc: Nhắc nhở trẻ chơi và giao tiếp với nhau, nhưng không ồn ào, không vứt, ném đồ chơi để nhiều bạn được chơi và chơi được lâu. Quan sát và nhắc nhở trẻ chơi xong cất đồ chơi đúng nơi qui định. + Ở góc chơi đóng vai: Trẻ đóng vai và thể hiện các công việc của người làm công tác bảo vê ă môi trường như trồng cây, chăm sóc cây, thu gom rác, xử lý các chất thải. Trong trò chơi "Bé tập làm nội trợ", chú ý dạy trẻ có ý thức tiết kiệm nước và các nguyên liệu chế biến món ăn, thu dọn đồ dùng gọn gàng sau khi làm... 14 + Góc nghệ thuật: Cho trẻ hát múa các bài hát, vẽ, tô màu, nặn, xé dán các bức tranh có nội dung giáo dục bảo vệ môi trường. Làm đồ chơi từ các nguyên liệu trong thiên nhiên và nguyên vật liệu tái sử dụng... Với viê ăc lồng ghép, giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường thông qua các hoạt đô ng đã giúp trẻ có được những kiến thức và kỹ năng cơ bản thực hành bảo vê ă môi ă trường phù hợp với khả năng của trẻ. Khi tổ chức cho trẻ khám phá thế giới xung quanh, tôi không chỉ chú trọng cho trẻ tìm hiểu khám phá và cung cấp vốn kiến thức về thế giới xung quanh mà còn chú ý đến viê ăc giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ. Đểkhơi dâ ăy và khích thích khả năng tự khẳng định, khả năng phân biê ăt và ý thức của trẻ, tạo ra nhiều cơ hô ăi để trẻ thể hiê ăn, tôi yêu cầu trẻ quan sát các hành đô ng của các bạn đang mua quà, ăn quà, đi ă tiểu tiê ăn... Sau đó tôi đưa ra mô ăt số câu hỏi: "Bạn ấy đang làm gì?”, “Bạn ấy làm như vậy là đúng hay sai?”, “Nếu là con, con sẽ làm như thế nào?”...Sau đó tôi củng cố và khái quát lại những hành vi đúng và hành vi sai để trẻ khắc sâu và ghi nhớ. Giải pháp 2: Làm gương, làm mẫu cho trẻ noi theo. Đối với bâ ăc học mầm non thì "trường là nhà, cô là mẹ". Vì vâ ăy, tạo môi trường mẫu mực xung quanh trẻ là rất cần thiết: phải có môi trường sư phạm, môi trường xanh - sạch - đẹp - thân thiê ăn (có sân vườn, khu thiên nhiên, vườn rau của bé, đồ chơi đẹp gọn gàng ngăn nắp..). Giáo viên luôn gương mẫu về mọi mă ăt, nhất là trước mă ăt trẻ như: hành đô ng, cử chỉ, thói quen, tác phong phù hợp và có tác đô ng tích cực ă ă đến môi trường để trẻ noi theo. Ví dụ: Khi làm mô ăt viê ăc như “quét nhà” giáo viên xúc rác để không đúng nơi quy định, làm viê ăc gì cũng gây tiếng ồn, va đâ p mạnh như sắp bát vào giá, bỏ ca ă cốc.. từ đó trẻ sẽ bắt chước theo. Ngược lại, giáo viên làm viê ăc gì phải cân nhắc kỹ để cho trẻ nhìn, nghe và trẻ sẽ bắt chước theo đó phải là những lời nói đúng, những hành đô ng mẫu mực trước mắt trẻ. Ngoài ra, lớp học là nơi mà trẻ được tiếp xúc hàng ă ngày, để có tác đô ng tích cực đến ý thức bảo vê ă môi trường trong trẻ, nên tôisắp xếp ă trang trí lớp sao cho phù hợp, đẹp mắt, hấp dẫn lôi cuốn trẻ, làm những đồ dùng đồ chơi gần gũi, quen thuô ăc, sắp xếp gọn gàng trên giá, vừa tầm tay trẻ, đồ chơi luôn luôn được vê ă sinh sạch sẽ, đảm bảo an toàn cho trẻ khi chơi. Thông qua viê ăc sắp xếp tạo môi trường trong lớp góp phần giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường. Trẻ mầm non thường học các hành vi thông qua viê ăc bắt chước, nhâ p tâm và ă qua luyê ăn tâ ăp sinh hoạt hằng ngày.Trong viê ăc giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ, người lớn thường làm gương, làm mẫu để trẻ noi theo. Làm sao để phẩm chất, nhân cách và phương pháp giáo dục hoà quyê n mà tác đô ng đến trẻ có hiê ău quả nhất. ă ă Trẻ em ở lứa tuổi này rất dễ bắt chước những hành vi, thói quen, cách hành sự của người lớn. Mô ăt cử chỉ hành đô ng có thể dẫn đến mô t suy nghĩ tích cực hay ngược lại ă ă 15 điều đó trẻ sẽ được trẻ ghi nhâ ăn và thực hiê ăn đúng với những gì có lợi cho môi trường khiến cho lời dạy bảo của giáo viên có hiê ău quả. Trái lại mô ăt cử chỉ hành đô ng sai trái, trẻ sẽ bị trẻ bắt chước và thực hiê ăn không dúng làm cho tác đô ng của ă ă giáo dục của giáo viên hiê ău quả "bằng 0". Ví dụ: Khi trẻ uống sữa, ăn bánh xong vứt rác bừa bãi, tôi đến gần trẻ phân tích cho trẻ biết trẻ sai ở điểm nào và cần sửa chữa như thế nào, chứ không nên tức gâ n và ă quát mắng. Tôi đến gần trẻ và nói: "Nếu con làm vâ ăy thì lớp mình, trường mình có sạch được không, sao con không vứt những thứ không cần thiết (rác) đó vào thùng, con làm như vâ ăy cô rất buồn vì hành vi vừa rồi của con chưa đúng, vì mô ăt người vứt một ít thì lớp mình sẽ là nơi chứa rác, lần sau con không được làm như vâ ăy nữa nhé!” và yêu cầu trẻ nhă ăt rác đi vứt vào nơi quy định. Như vâ ăy lần sau nếu trẻ có lỡ vứt rác không đúng nơi quy định thì trẻ có thể nhớ lại mình làm vâ ăy là không đúng và nhắc nhở bạn. Qua đó trẻ học được kỹ năng nhâ n trách nhiê ăm về hành đô ng của trẻ, biết ă ă nhâ n lỗi mà mình gây ra và biết giữ gìn trường, lớp sạch sẽ ă * Giải pháp 3: Làm đồ dùng đồ chơi bằng các nguyên vâ êt liêu phế thải. ê Viê ăc giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ 5-6 tuổi, luôn là mô ăt hoạt đô ng mang tính giáo dục cao, nó đòi hỏi chúng ta phải nhạy bén, linh hoạt, tâ n dụng ă ă nguồn nguyên vâ ăt liê ău thải bỏ để biến chúng thành những dụng cụ dạy học, đồ chơi cho trẻ mô ăt cách đơn giản nhưng thể hiê ăn rỏ nét sự sáng tạo và ý tưởng phong phú qua mỗi sản phẩm. Năm học 2015 - 2016 và những năm trước đây phòng giáo dục tổ chức hô ăi thi: “Làm đồ dùng đồ chơi” từ nguyên vâ ăt liê ău phế thải sẵn có ở địa phương. Tôi đã suy nghĩ, tìm kiếm, lựa chọn những mẫu đồ dùng, đồ chơi đơn giản được tận dụng từ nguyên vật liệu phế thải như: giấy, bìa cứng, chai sữa, vỏ ngao, vỏ sò, ốc.... kết hợp với các phụ kiê ăn khác bằng sự sáng tạo của mình tôi chuyển chúng thành các loại đồ dùng, đồ chơi khác nhau phục vụ cho các hoạt động dạy học và vui chơi của trẻ. Viê ăc làm đồ dùng đồ chơi từ nguyê n vâ ăt liê ău thiên nhiên hay phế thải tạo nên nhiều loại ă đồ chơi cho trẻ, đồng thời góp phần bảo vê ă môi trường và gây sự chú ý tạo ,hứng thú cho trẻ trong các hoạt đô ng. Vừa qua tôi tham gia hô ăi thi “ Làm đồ dùng đồ chơi” cấp ă trường, trong những ngày chuẩn bị dụng cụ, vâ ăt liê ău tôi liền kêu gọi, tuyên truyền, phối kết hợp trong phụ huynh để tìm kiếm những loại vâ ăt liê ău phế thải mà hằng ngày phụ huynh ít quan tâm, thâ ăm chí còn vứt bỏ không đúng chỗ như: chai nước rửa bát, chai dầu xã, hô p sữa, võ ngao. ...đem đến.và tôi đã làm được các loại đông vâ ăt như: ă Cá, chó, rùa, gà. Chai dầu rửa bát tôi làm được bô ă đồ dùng của các nghề trong xã hô ăi như: cuốc, xẻng, cào, bay, xoa, bàn là..trong hô ăi thi này các loại đồ dùng của tôi được ban tôt chức đánh giá đồ dùng đồ chơi phong phú nhiều cơ số, có đô ă bền , an tòa và tính thẩm mỹ cao. Như vâ ăy tôi đã tâ n dụng các nguyên vâ ăt liê ău phế thải làm được ă 16 rất nhiều đồ dùng, đồ chơi cho trẻ học và chơi, đồng thời giảm bớt sự ô nhiểm môi trường khi con người chúng ta thải ra ngoài điều đó không ai biết được sự nguy hiểm lâu dài sau này sẽ như thế nào. * Giải pháp 4: Phối hợp với phụ huynh và các tổ chức đoàn thể. Muốn giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho trẻ có chất lượng cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường với phụ huynh và các tổ chức đoàn thể. Nhận thức được tầm quan trọng đó, tôi đã tuyên truyền và phối hợp với phụ huynh cũng như các tổ chức đoàn thể trong công tác giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường. Đây là một trong những biê ăn pháp không thể thiếu khi giáo dục trẻ. Bởi vì bằng những hành đô ng cụ ă thể hằng ngày để giáo dục, uốn nắn có hiê ău quả rất cao chứ không phải là bằng khẩu hiê ău, nên tôi mạnh dạn đề xuất trong các cuô ăc họp phụ huynh lớp, phụ huynh toàn trường mua sắm thùng đựng rác có nắp đâ ăy, các loại đồ dùng vê ă sinh khác, bố trí nơi để rác phù hợp, làm thi đua các lớp về công tác bảo vê ă môi trường. Không những trong các cuô ăc họp mà trong các lúc được trực tiếp gă ăp gỡ phụ huynh như lúc đón trẻ, trả trẻ.. tôi luôn sát thái đô , hành vi, thói quen khi cho con ăn quà, cách đồ dùng ă cá nhân cho trẻ..để trao đổi những điều cần thiết để phụ huynh phối hợp với giáo viên giáo dục trẻ có thói quen bảo vê ă môi trường tốt hơn. Ngoài ra, tôi thường xuyên xây dựng góc tuyên truyền làm cho phong phú, hấp dẫn như tìm và tải các bài báo trên mạng, các phóng sự, tranh ảnh dán ở bảng những điều phụ huynh cần biết để nêu cao ý thức bảo vê ă môi trường trong phụ huynh và trong nhân dân . Trong các lúc được gă ăp phụ huynh hoă ăc có cơ hô ăi tham gia trong các tổ chức đoàn thể tôi thường lồng ghép đưa nô ăi dung giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường trong các cuô ăc gă p gỡ đó. Điều đó tôi muốn nhắc nhở phụ huynh luôn là tấm gương sáng ă và biết kết hợp mọi lúc mọi nơi với giáo viên để giáo dục cho trẻ về viê ăc bảo vê ă môi trường nhất là trong thời đại ngày nay. Ngoài ra tôi còn hướng cho phụ huynh khuyến khích trẻ cùng tham gia một số việc làm cụ thể như: Cùng gieo trồng chăm sóc cây cối, con vật nuôi, quét nhà cửa đường làng sạch sẽ, xếp đồ dùng, đồ chơi gọn gàng, dùng nước và biết tiết kiê ăm nước một cách hợp lý... Tôi luôn hưởng ứng các hoạt động bảo vệ môi trường do địa phương tổ chức. Ví dụ: Tham gia các hội thi, hội diễn, vệ sinh đường làng ngõ xóm sạch đẹp... Giáo dục ý thức bảo vê ă môi trường cho con trẻ chúng ta cần phải có sự phối hợp giữa gia đình- Nhà trường- Xã hô ăi, không chỉ riêng mỗi mô t tổ chức nào đó mà ă thành công được bời vì chúng ta sẽ tránh được điều “Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược “thì hiê ău quả không cao và ngược lại. 17 * Giải pháp 5: Nhận xét và nêu gương. Đặc điểm tâm lý của trẻ mầm non rất thích được người lớn khen ngợi. Do đó hàng ngày buổi sáng từ giờ đón trẻ tôi đứng ở cửa lớp để đón trẻ vào lớp kết hợp trao đổi với phụ huynh mô ăt số hoạt đô ng liên quan đến trẻ, đồng thời tôi luôn quan sát ă hành vi của trẻ để kịp thời khen ngợi, khuyến khích trẻ hoă ăc uốn nắn những hành đô ng sai trái cho trẻ và nhân cơ hô ăi đó sẽ nâng cao ý thức, trách nhiê ăm của phụ ă huynh về viê ăc bảo vê ă môi trường. Vào các hoạt đô ng trong ngày từ khâu vê ă sinh cá ă nhân đến các hoạt đô ng khác tôi thường xuyên quan tâm đến các hành vi của trẻ Ví ă dụ: Trẻ có ý thức nhắc nhỡ bạn rửa tay xong phải khóa vòi nước lại, hoă ăc bạn uống sữa xong vứt vỏ không đúng chỗ..tôi liền khen ngợi trẻ đó kịp thời và cuối tuần tôi nêu gương những bạn có ý thức và hành đô ng tốt đó ra trước lớp để các bạn khen ă ngợi và học tâ p theo. Ngoài ra hàng tháng tôi có kế hoạch tổ chức đánh giá trẻ, trong ă các buổi đánh giá tôi cho trẻ phát hiện, nêu tên những bạn có hành vi tốt về ý thức bảo vệ môi trường mà trẻ đã thấy được. Sau đó tôi tổ chức khen ngợi và kết hợp giáo dục trẻ cùng nhau bảo vê ă môi trường như biết tiết kiệm nước khi rửa tay, rửa chân, biết giữ vệ sinh, thu dọn đồ dùng, đồ chơi gọn gàng sau các giờ hoạt động, không vứt rác bừa bải xuống sông và biết nhắc nhỡ người lớn khi có những hành vị không tốt đối với môi trường. Nhâ n xét và nêu gương đây là biê ăn pháp rất bổ ích đối với 5-6 tuổi. ă Bởi vì ở lứa tuổi này trẻ rất thích khen ngợi, nhẹ nhàng, cưng nựng, không thích quát mắng. Vì vâ ăy tôi thấy biê ăn pháp này nên sữ dụng thường xuyên và mọi lúc, mọi nơi và đúng chỗ. 3. Phần kết luận: 3.1. Ý nghĩa của đề tài: Môi trường có vai trò quan trọng đối với sự sống và chất lượng cuộc sống của con người. Con người cần có không khí trong lành để thở, cần có nước sạch để sử dụng trong sinh hoạt hàng ngày, cần có những điều kiện tự nhiên và cơ sở vật chất nhận tạo để sống, làm việc, nghỉ ngơi, cần có một môi trường văn hóa - xã hội lành mạnh, văn minh để hình thành và phát triển nhân cách, nâng cao chất lượng cuộc sống cả về vật chất và tinh thần. Đặc biệt, môi trường có vai trò vô cùng to lớn đối với sự phát triển của trẻ. Bởi ở giai đoạn này, cơ thể trẻ rất non nớt và đang phát triển mạnh cả về thể lực lẫn tâm lý. Một môi trường tự nhiên sạch sẽ giúp cho cơ thể trẻ phát triển tốt, một môi trường xã hội lành mạnh sẽ giúp cho nhân cách trẻ được hình thành. Có thể nói rằng, môi trường là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Việc đưa giáo dục môi trường vào trường mầm non là vô cùng cần thiết, đó là một quá trình nhằm phát triển ở trẻ những hiểu biết sơ đẳng về môi trường, quan tâm đến các vấn đề môi trường phù hợp với lứa tuổi được thể hiện qua kiến thức, thái độ, kĩ năng, hành vi và trách nhiệm của trẻ đối với môi 18 trường xung quanh. Giáo dục môi trường ở trường mầm non sẽ giúp trẻ tạo ra những phản xạ, thói quen đầu tiên và bảo vệ môi trường sống của mỗi cá thể, từ đó xây dựng quan niệm, nhận thức, kiến thức và kỹ năng cho các bậc học sau. Giáo dục môi trường cho trẻ nhằm bảo vệ sức khỏe và đảm bảo sự tăng trưởng lành mạnh cho cơ thể. Ngoài ra, giáo dục môi trường còn giúp trẻ hiểu biết về môi trường của bản thân nói riêng, con người và các sự vật nói chung. Qua đó làm cho trẻ biết cách sống tích cực trong môi trường và thân thiện với môi trường. Giáo dục môi trường cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi nhằm hình thành ở trẻ những hiểu biết sơ đẳng về môi trường, quan tâm đến các vấn đề về môi trường được thể hiện qua kiến thức, thái độ, kỹ năng, hành vi và trách nhiệm của trẻ đối với môi trường. Qua quá trình thực hiện tôi đã rút ra được vấn đề cụ thể sau: 1. Trước hết giáo viên phải nắm chắc nô i dung, phương pháp giáo dục bảo vệ ă môi trường cho trẻ, nhâ n thức được tầm quan trọng của việc giáo dục ý thức bảo vệ ă môi trường cho trẻ. Nắm được đă c điểm tâm sinh lý của trẻ 5 - 6 tuổi, xác định rõ ă mục đích, yêu cầu cần rèn cho trẻ để lên kế hoạch cụ thể, phù hợp và thực hiê ăn kế hoạch đầy đủ, có tính khả thi cao. Muốn làm được điều đó thì người giáo viên mầm non phải không ngừng học hỏi, tự bồi dưỡng nâng cao trình đô ă chuyên môn nghiê ăp vụ của bản thân, luôn làm những tấm gương sáng về ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ noi theo. 2. Rèn cho trẻ ý thức bảo vệ môi trường thông qua những việc làm đơn giản như: bỏ rác đúng nơi quy định, sắp xếp đồ dùng đồ chơi gọn gàng, không dẫm đạo lên hoa, không bẻ cành, ngắt lá trong vườn trường.... 3. Thường xuyên tạo cơ hô ăi cho trẻ mở rô ăng các mối quan hê ă như trò chuyê n, ă giao lưu, tham quan thực tế, kể chuyê n, xem tranh ảnh, băng đĩa có nô i dung liên ă ă quan đến giáo dục bảo vệ môi trường. 4. Tổ chức mô ăt số hoạt đô ng khuyến khích trẻ tham gia giữ gìn và bảo vệ môi ă trường xung quanh. 5. Thường xuyên quan sát, nhắc nhở, uốn nắn kịp thời các hành đô ng, hành vi ă không đúng về giáo dục bảo vệ môi trường cho trẻ. Lồng ghép tích hợp những nô i ă dung giáo dục bảo vệ môi trường phù hợp vào các hoạt đô ng nhằm giúp trẻ có ý thức ă bảo vệ môi trường. 6. Phối kết hợp chă ăt chẽ với phụ huynh trong công tác giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ. Sau khi sử dụng các giải pháp trên để: “Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi" tôi đã thu được những kết quả sau: 19 * Đối với giáo viên: - Bản thân tôi đã vâ ăn dụng, phối hợp các nô i dung, phương pháp, hoạt đô ng ă ă đan xen lẫn nhau có hiê ău quả cao trong viê ăc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5- 6 tuổi. - Biết lâ p kế hoạch và xây dựng nô i dung giáo dục ý thức bảo vệ môi trường ă ă phù hợp với đô ă tuổi của lớp đang phụ trách. * Đối với trẻ: - Trẻ có ý thức bảo vệ môi trường trong và ngoài lớp học, có hành vi đúng đắn và thường xuyên nhắc nhở bạn bè bảo vệ môi trường xung quanh. * Kết quả khảo sát học kỳ II cụ thể như sau: - 21/21 trẻ có ý thức tốt về bảo vệ môi trường. Qua khảo sát đánh giá chuẩn trẻ 5 tuổi 21/21 trẻ đạt. - 21/21 trẻ biết chăm sóc, bảo vê ă vườn hoa, cây cảnh: tưới nước, xới đất, nhổ cỏ, nhặt lá vàng; không ngắt hoa bẻ cành, không dẫm đạp lên cỏ trong vườn trường... - 21/21 trẻ biết sắp xếp đồ dùng đồ chơi gọn gàng, ngăn nắp, đúng nơi quy định. - 21/21 trẻ biết vứt rác đúng nơi quy định, biết nhắc nhở bạn bè và người lớn không vứt rác bừa bãi. - 21/21 trẻ biết giữ gìn trâ ăt tự vê ă sinh công cô ăng, vê ă sinh trường lớp, vê ă sinh cá nhân. - 21/21 trẻ biết tiết kiê ăm nước khi sử dụng. - 21/21 trẻ biết phân biê ăt các hành đô ng đúng - sai với môi trườn g. ă * Đối với phụ huynh: - Phụ huynh đã nhâ n thức được tầm quan trọng của việc giáo dục ý thức bảo vệ ă môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi. - Phụ huynh có ý thức tích cực trong việc làm gương cho trẻ noi theo trong việc bảo vệ môi trường. - Phụ huynh ngày càng tin tưởng giáo viên, luôn quan tâm chăm lo đến viê ăc học tâ p, các hoạt đô ng của con em trên lớp cũng như lúc ở nhà. Mô ăt số phụ huynh đã ă ă mạnh dạn trao đổi những vấn đề cần thiết nhờ giáo viên quan tâm giúp đỡ. Nhờ vâ ăy mà mối quan hê ă giữa cô, trẻ và phụ huynh ngày càng gần gũi hơn. Chính vì vậy mà việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho trẻ 5 - 6 tuổi là rất cần thiết. Giáo dục môi trường ở trường mầm non sẽ giúp trẻ tạo ra những phản xạ, thói quen đầu tiên và bảo vệ môi trường sống của mỗi cá thể, từ đó xây dựng quan niệm, nhận thức, kiến thức và kỹ năng cho các bậc học sau. Đồng thời, hình thành ở trẻ những hiểu biết sơ đẳng về môi trường, quan tâm đến các vấn đề về môi trường 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan