KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
PhÇn më ®Çu
1. Sù cÇn thiÕt cña viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi
C¬ chÕ thÞ trêng lµ sù c¹nh tranh gay g¾t muèn tån t¹i vµ kinh doanh cã
l·i buéc doanh nghiÖp ph¶i tù t×m nguån vèn ®Ó s¶n xuÊt vµ n¬i tiªu thô
hµng. Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kÕ to¸n víi nhiÖm vô lµ ghi chÐp
tÝnh to¸n b»ng con sè ph¶n ¸nh biÕn ®éng vµ nguån vèn ®· trë thµnh c«ng cô
quan träng, kÕ to¸n ®îc sö dông nh mét c«ng cô s¾c bÐn cã hiÖu lùc nhÊt
ph¶n ¸nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ. KÕ to¸n thµnh phÈm,
tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét trong nh÷ng phÇn
hµnh quan träng trong doanh nghiÖp. MÆt kh¸c hiÖu qu¶ cña kh©u s¶n xuÊt
thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm kh«ng t¸ch rêi mµ g¾n liÒn víi hiÖu qu¶
s¶n xuÊt kinh doanh.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu cña ®Ò tµi
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y víi sù ®æi míi kinh tÕ cña ®Êt níc c¸c nghµnh s¶n
xu¸t còng kh«ng ngõng ph¸t triÓn . §èi víi doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ doanh
nghiÖp s¶n xuÊt viÖc mµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra gÆp sù c¹nh tranh gay g¾t
tõ mäi phÝa. Doanh nghiÖp muèn ®øng v÷ng trªn thÞ trêng ®îc thÞ trêng chÊp
nhËn vÒ mÉu m· s¶n phÈm ®iÒu nµy ®îc doanh nghiÖp ®Æc biÖt quan t©m lµm
thÕ nµo ®Ó t¨ng khèi lîng s¶n phÈm lùa chän thÞ trêng tiªu thô. Trong bèi
c¶nh ®ã C«ng ty cæ phÇn vËt liÖu vµ x©y l¾p NghÜa Hng ®· vµ ®ang theo
cïng sù ®æi míi ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lÝ s¶n xuÊt kÞp thêi
thu nhËp vÒ tiªu thô thµnh phÈm hµng ho¸ bï ®¾p ph¸t triÓn cña C«ng ty. Cô
thÕ luËn v¨n nghiªn cøu: PhÇn lý luËn chung vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô
vµ X§KQKD ë DNSX . PhÇn thùc tr¹ng kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô vµ
X§KQKD ë C«ng ty cæ phÇn vËt liÖu vµ x©y l¾p NghÜa Hng.Vµ phÇn nhËn
xÐt chung vµ mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh
phÈm, tiªu thô vµ X§KQKD ë C«ng ty cæ phÇn vËt liÖu vµ x©y l¾p NghÜa Hng
3. §èi tîng vµ ph¹m vi nghiªn cøu
§èi tîng nghiªn cøu lµ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ kinh doanh ë doanh nghiÖp s¶n xuÊt
Ph¹m vi nghiªn cøu: Do thêi gian cã h¹n nªn em chØ nghiªn cøu trong
ph¹m vi C«ng ty cæ phÇn NghÜa Hng Nam §Þnh
4.Nh÷ng ®ãng gãp chÝnh cña luËn v¨n
NÕu nh tríc ®©y doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lo nghÜ g× vÒ ®Çu vµo, ®Çu ra
cña s¶n xuÊt vµ mäi cè g¾ng cña doanh nghiÖp ®Òu nh»m hoµn thµnh theo kÕ
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
1
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
ho¹ch, th× trong c¬ chÕ thÞ trêng khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt s¶n phÈm doanh
nghiÖp ph¶i biÕt m×nh s¶n xuÊt c¸i g×? S¶n xuÊt cho ai? S¶n xuÊt cã ®îc thÞ
trêng chÊp nhËn kh«ng? … Tiªu thô s¶n phÈm ®îc ®Æt ra lµ vÊn ®Ò cÊp b¸ch,
lµ mÊu chèt quyÕt ®Þnh t¨ng trëng søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. ChØ
th«ng qua tiªu thô s¶n phÈm vµ x¸c ®Þnh ®îc kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
míi cã thÓ thÓ hiÖn ®îc gi¸ trÞ cña lao ®éng thÆng d tøc lµ thu ®îc lîi nhuËn
tõ c¸c ho¹t s¶n xuÊt kinh doanh. Doanh thu tiªu thô lµ mét chØ tiªu tµi chÝnh
rÊt quan träng kh«ng chØ ®èi víi b¶n th©n cña doanh nghiÖp mµ nã cßn cã ý
nghÜa víi c¶ nÒn kinh tÕ quèc d©n
5. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu
§Ò tµi sö dông ph¬ng ph¸p so s¸nh, ®èi chiÕu thèng kª
6. Bè côc cña luËn v¨n gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm vµ x¸c
®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë doanh nghiÖp s¶n xuÊt
Ch¬ngII: Thùc tr¹ng kÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶
s¶n xuÊt kinh doanh ë C«ng ty cæ phÇn vËt liÖu vµ x©y l¾p nghÜa Hng - Nam
§Þnh.
Ch¬ng III: NhËn xÐt chung vµ mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn
c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë C«ng
ty cæ phÇn vËt liÖu vµ x©y l¾p nghÜa Hng - Nam §Þnh.
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
2
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Ch¬ng i
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn chung vÒ kÕ to¸n thµnh phÈm vµ
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë doanh nghiÖp s¶n xuÊt
I. Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan vµ ý nghÜa cña thµnh phÇm tiªu
thô thµnh phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
1. Thµnh phÈm vµ y©u cÇu qu¶n lý
1.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm.
Thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n phÈm ®· ®îc gia c«ng chÕ biÕn xong, ®·
qua kiÓm tra kÜ thuËt ®îc x¸c ®Þnh phï hîp víi tiªu chuÈn chÊt lîng qui ®Þnh.
S¶n phÈm lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ t¹o ra nã, cã thÓ lµ
thµnh phÈm cã thÓ cha ph¶i lµ thµnh phÈm.
Khi nãi ®Õn thµnh phÈm lµ nãi ®Õn kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt g¾n
víi qui tr×nh s¶n xuÊt chÕ t¹o ra nã vÒ mét ph¬ng tiÖn nhÊt ®inh.
Thµnh phÈm nµo còng thÓ hiÖn trªn hai mÆt sè lîng vµ chÊt lîng: C¸i,
chiÕc. ChÊt lîng thµnh phÈm ®îc x¸c ®Þnh víi tØ lÖ % tèt, xÊu hay phÈm chÊt,
xuÊt kho hoÆc gi¸ vèn thµnh phÈm ®em ®i tiªu thô.
1.2. Yªu cÇu qu¶n lý
NghiÖp vô b¸n hµng l¹i liªn quan ®Õn tõng kh¸ch hµng kh¸c nhau,
tõng ph¬ng thøc b¸n hµng tõng thÓ thøc thanh to¸n vµ tõng lo¹i thµnh phÈm
hµng ho¸ nhÊt ®Þnh. Bëi vËy qu¸ tr×nh qu¶n lý b¸m s¸t yªu cÇu c¬ b¶n sau:
- Qu¶n lý sù vËn ®éng cña tõng lo¹i thµnh phÈm, hµng ho¸ trong qu¸
tr×nh NhËp - XuÊt - Tån kho trªn c¸c chØ tiªu sè lîng, chÊt lîng vµ gi¸ trÞ
thanh to¸n, tõng kh¸ch hµng vµ tõng lo¹i thµnh phÈm, hµng ho¸ tiªu thô, ®«n
®èc thanh to¸n, thu håi ®Çy ®ñ kÞp thêi vèn.
- TÝnh to¸n x¸c ®Þnh ®óng kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp thùc
hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô thuÕ víi Nhµ níc theo chÕ ®é qui ®Þnh.
Tuy nhiªn, bÊt kú doanh nghiÖp nµo chÕ t¹o ra mét lo¹i s¶n phÈm
kh«ng chØ dïng cho chÝnh b¶n th©n doanh nghiÖp mµ ph¶i tiªu thô nã bëi
vËy qu¸ tr×nh vËn ®éng thµnh phÈm lu«n g¾n liÒn qu¸ tr×nh tiªu thô thµnh
phÈm.
2. Tiªu thô vµ yªu cÇu qu¶n lý
.2.1. Kh¸i niÖm, ®Æc ®iÓm.
C¸c doanh nghiÖp dï lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt hoÆc doanh nghiÖp th¬ng m¹i, dÞch vô ®Ó kh¼ng ®Þnh sù tån t¹i vµ ho¹t ®éng cña m×nh th× ®iÒu
quan träng tríc tiªn lµ ph¶i tiªu thô ®îc s¶n phÈm.
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
3
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Tiªu thô lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn gi¸ trÞ s¶n phÈm cña hµng ho¸ th«ng
qua quan hÖ trao ®æi. Trong quan hÖ nµy doanh nghiÖp chuyÓn nhîng cho
ngêi mua mét lîng s¶n phÈm hµng ho¸ nhÊt ®Þnh ®ång thêi thu vÒ tõ ngêi
mua mét sè tiÒn t¬ng øng víi gi¸ trÞ hµng ho¸ ®ã theo gi¸ c¶ tho¶ thuËn.
Mét sè vÊn ®Ò tiªu thô coi nh hoµn thµnh khi:
+ Giao hµng cho ngêi mua.
+ Ngêi mua ®· tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n.
Tiªu thô s¶n phÈm lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña qu¸ tr×nh tuÇn hoµn vµ
lu«n chuyÓn vèn nªn cã thÓ nãi tiªu thô lµ yªu cÇu kh¸ch quan.
ViÖc t¨ng nhanh qu¸ tr×nh tiªu thô, t¨ng nhanh vßng quay vèn lu
déng, tiÕt kiÖm cho doanh nghiÖp tr¸nh sö dông nguån vèn Ýt hiÖu qu¶ ®¶m
b¶o cho thu håi vèn nhanh ®Ó thùc hiÖn t¸i s¶n xuÊt gi¶m ®¬n vµ t¸i s¶n xuÊt
më réng. §ång thêi ®©y lµ kho¶n tiÒn ®Ó t¨ng thu nhËp cho doanh nghiÖp,
n©ng cao ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn.
2.2. Yªu cÇu qu¶n lý:
Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay th× mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i ®ang ph¸t
triÓn m¹nh mÏ, th× viÖc tiªu thô thµnh phÈm s¶n xuÊt ra cña doanh nghiÖp cã
thÓ t¹« ra uy tÝn søc m¹nh cña níc ta trªn thÞ trêng quèc tÕ gãp phÇn t¹o lªn
sù c©n ®èi trong c¸n c©n thÞ trêng quèc tÕ. ChÝnh v× vËy mµ doanh nghiÖp
cÇn ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ qu¸ tr×nh tiªu thô thµnh phÈm, qu¶n lý qu¸ tr×nh
tiªu thô lµ qu¶n lý vÒ kÕ ho¹ch vµ møc ®é hoµn chØnh, kÕ ho¹ch vÒ sè lîng,
chñng lo¹i mÆt hµng. Cô thÓ:
Mét lµ ph¶i n¾m b¾t theo dâi chÆt chÏ tõng ph¬ng thøc tiªu thô tõng
thÓ thøc thanh to¸n, tõng kh¸ch hµng vµ tõng thµnh phÈm hµng ho¸ tiªu thô.
Hai lµ ph¶i ®«n ®èc thanh to¸n, thu håi ®Çy ®ñ kÞp thêi tiÒn vèn.
Ba lµ ph¶i tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh ®óng tõng lo¹i ho¹t ®éng doanh nghiÖp
thùc hiÖn ®Çy ®ñ vèn Nhµ níc theo nghÜa vô qui ®Þnh.
1.3. ý nghÜa cña viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô
vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶.
KÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ lµ mét c«ng ®o¹n kÕ
to¸n kh«ng thÓ thiÕu ë bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo. Nã lµ yÕu tè quyÕt
®Þnh, t¹o cho doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh, thÞ trêng, ®Þnh híng kinh
doanh ®Ó thùc hiÖn liªn tôc c¸c chu kú s¶n xuÊt tiÕp theo. Nã quyÕt ®Þnh ®Õn
l·i lç cña doanh nghiÖp tøc lµ sù; tån t¹i hay kh«ng tån t¹i cña doanh nghiÖp.
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
4
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Doanh nghiÖp lµm tèt c«ng t¸c tiªu thô sÏ ®îc sö dông triÖt ®Ó ®ång
vèn tù cã, gi¶m vèn vay, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¹o ra lîi nhuËn cao h¬n,
nªn cã tÝch luü vµ më réng qui m« s¶n xuÊt kinh doanh.
§èi víi nÒn kinh tÕ vÜ m« tiªu thô lµ c¬ së cho viÖc ®iÒu hoµ gi÷a s¶n
xuÊt vµ tiªu dïng. Gãp phÇn gi¶i quyÕt mèi quan hÖ tiÒn - hµng, t¹o ra sù æn
®Þnh c©n ®èi cung cÇu, h¹n chÕ l¹m ph¸t.
II. NhiÖm vô kÕ to¸n vµ néi dung tæ chøc kÕ to¸n thµnh phÈm
vµ tiªu thô thµnh phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
1. NhiÖm vô kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh
doanh
Khi nÒn kinh tÕ x· héi cµng ph¸t triÓn th× c«ng t¸c kÕ to¸n ngµy cµng
më réng vµ n©ng cao vai trß cña kÕ to¸n ngµy cµng ®îc kh¼ng ®Þnh th«ng
qua sè liÖu do kÕ to¸n cung cÊp. Chñ doanh nghiÖp vµ Nhµ níc n¾m ®îc møc
®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, tõ ®ã cã nh÷ng kÕt luËn ®óng
®¾n kÞp thêi ®iÒu chØnh ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
Muèn lµm ®îc ®iÒu ®ã th× kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô vµ x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ cÇn thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu sau:
Thø nhÊt ph¶i ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc chÆt chÏ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch s¶n xuÊt s¶n phÈm, kÕ ho¹ch thu mua hµng ho¸ vÒ sè lîng, chÊt lîng
vµ chñng lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸, t×nh h×nh NhËp - XuÊt - Tån kho thµnh
phÈm.
Thø hai ph¶i ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc chÆt chÏ t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ
ho¹ch s¶n phÈm tiªu thô, doanh thu b¸n hµng. T×nh h×nh thanh to¸n víi
kh¸ch hµng, víi ng©n s¸ch vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.
Thø ba ph¶i ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc t×nh h×nh vµ kÕt qu¶ kinh doanh
cña doanh nghiÖp vµ t×nh h×nh ph©n phèi kÕt qu¶ kinh doanh.
LËp vµ göi b¸o c¸o kÕt qña kinh doanh ®óng chÕ ®é vµ kÞp thêi. Cung
cÊp sè liÖu cho viÖc duyÖt quyÕt to¸n. §Þnh k× ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn
kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, kÕ ho¹ch thu mua hµng ho¸ tiªu thô, kÕt qu¶ ph©n phèi
kÕt qu¶ kinh doanh.
2. KÕ to¸n thµnh phÈm.
2.1. Yªu cÇu kÕ to¸n thµnh phÈm.
Thµnh phÈm cña doanh nghiÖp s¶n xuÊt gåm nhiÒu lo¹i, nhiÒu thø,
phÈm cÊp, nhiÒu thø h¹ng. Chóng cã yªu cÇu qu¶n lý kh«ng gièng nhau ®Ó
thùc hiÖn tèt nhiÖm vô kÕ to¸n, cÇn thiÕt ph¶i tæ chøc kÕ to¸n thµnh phÈm
mét c¸ch khoa häc vµ hîp lý, cÇn chó ý mét sè ®iÓm sau:
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
5
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
- Ph¶i tæ chøc kÕ to¸n theo tõng lo¹i, tõng thø, tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm
xuÊt theo ®óng sè lîng vµ chÊt lîng cña thµnh phÈm.
- Ph¶i cã sù ph©n c«ng ghi chÐp kÕ to¸n vµ nh©n viªn h¹ch to¸n ph©n
xëng gi÷a kÕ to¸n thµnh phÈm vµ thñ kho thµnh phÈm.
2.2. KÕ to¸n thµnh phÈm ë doanh nghiÖp
2.2.1. Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ cña thµnh phÈm
2.2.1.1. Trêng hîp sö dông gi¸ h¹ch to¸n ®Ó ghi chÐp sæ kÕ to¸n theo
ph¬ng ph¸p hÖ sè gi¸. KÕ to¸n sö dông ph¬ng ph¸p hÖ sè nh sau:
= x HÖ sè gi¸.
Trong ®ã:
=
2.2.1.2. Trêng hîp sö dông gi¸ thµnh thùc tÕ ®Ó h¹ch to¸n cã thÓ dïng
c¸c ph¬ng ph¸p sau:
* Ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n gia quyÒn.
= x
Trong ®ã
=
* Ph¬ng ph¸p tÝnh theo ®¬n gi¸ b×nh qu©n tån ®Çu kú.
= x
Trong ®ã
=
* Ph¬ng ph¸p tÝnh theo ®¬n gi¸ b×nh qu©n tõng lÇn nhËp
= x
Trong ®ã:
=
* Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ thùc tÕ ®Ých danh
Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn c¬ së thùc tÕ xuÊt kho thµnh phÈm nµo th×
lÊy ®óng gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña s¶n phÈm ®ã ®Ó tÝnh gi¸ trÞ cò cña
thµnh phÈm xuÊt kho.
* Ph¬ng ph¸p tÝnh theo gi¸ nhËp tríc xuÊt tríc (FIFO)
Theo ph¬ng ph¸p nµy thµnh phÈm nµo nhËp tríc th× xuÊt tríc, xuÊt hÕt
sè nhËp tríc míi ®Õn sè nhËp sau nhng theo gi¸ thùc tÕ cña thµnh phÈm xuÊt
kho.
* Ph¬ng ph¸p nhËp sau xuÊt tríc (LIFO)
Theo ph¬ng ph¸p nµy, nh÷ng thµnh phÈnm sau cïng sÏ xuÊt ®Çu tiÒn,
khi toÝnh to¸n gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ cña thµnh phÈm xuÊt kho th× lÊy gi¸
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
6
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ ®¬n vÞ cña thµnh phÈm xuÊt kho theo gi¶ thuyÕt. Ph¬ng ph¸p nµy chØ thÝch hîp trong trêng hîp l¹m ph¸t.
2.2.2. KÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm
§Ó gi¸m s¸t t×nh h×nh hiÖn t¹i vµ sù biÕn ®éng cña c¸c thµnh phÈm
trong kho, doanh nghiÖp cÇn ph¶i cã nh÷ng tµi liÖu chi tiÕt do vËy h¹ch to¸n
chi tiÕt t×nh h×nh xuÊt - nhËp - tån kho tõng lo¹i thµnh phÈm lµ rÊt quan träng
vµ cÇn thiÕt.
H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm ®îc thùc hiÖn t¹i kho vµ phßng kÕ to¸n.
Néi dung h¹ch to¸n chi tiÕt tõng lo¹i, tõng nhãm, thËm chÝ tõng thø thµnh
phÈm trªn c¶ 2 ph¬ng diÖn chØ tiªu hiÖn vËt vµ gi¸ trÞ doanh nghiÖp cã thÓ
h¹ch to¸n chi tiÕt nh sau:
Ph¬ng ph¸p ghi sæ song song
§iÒu kiÖn ¸p dông: §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã qui m« nhá, Ýt
chñng lo¹i s¶n phÈm, mËt ®é nhËp xuÊt nhiÒu.
T¹i kho: Hµng ngµy ,thñ kho c¨n cø vµo phiÕu nhËp, phiÕu xuÊt
kho ph¶n ¸nh sè lîng nhËp, xuÊt kho vµo thÎ kho. Cuèi ngµy thñ kho tÝnh ra
sè lîng tån cña tõng lo¹i thµnh phÈm.
T¹i phßng tµI vô: §Þnh k× nh©n viªn kÕ to¸n xuèng kho kiÓm tra
viÖc ghi chÐp cña thñ kho trªn thÎ kho, kÝ x¸c nhËn vµo thÎ kho ®ång thêi
mang chøng tõ vÒ phßng tµi vô tiÒn ®¬n gi¸ tÝnh thµnh tiÒn, sau ®ã ghi sè lîng, gi¸ trÞ nhËp, xuÊt kho vµo sæ chi tiÕt thµnh phÈm. Cét sè lîng trªn sæ chi
tiÕt thµnh phÈm sÏ ®îc ®èi chiÕu víi sè lîng cña tõng lo¹i thµnh phÈm trªn
thÎ kho. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n c¨n cø voµ sæ chi tiÕt ®Ó lËp b¶ng tæng hîp chi
tiÕt cho tõng lo¹i thµnh phÈm.
Ngoµi ra, dÓ qu¶n lÝ chÆt chÏ thÎ kho, kÕ to¸n thµnh phÈm ph¶i më sæ
®¨ng ký thÎ kho, khi giao thÎ kho cho thñ kho, kÕ to¸n ph¶i ghi sæ.
S¬ ®å 1:H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo
ph¬ng ph¸p thÎ song song
Chøng tõ nhËp
ThÎ kho
B¶ng tæng hîp
nhËp xuÊt tån
kho thµnh phÈm
ThÎ hoÆc sæ
chi tiÕt
KÕ to¸n tæng
hîp
Chøng tõ xuÊt
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
7
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Ghi chó:
Ghi hµng ngµy hoÆc ®Þnh kú
Ghi cuèi th¸ng
§èi chiÕu kiÓm tra
¦u ®iÓm: Ghi chÐp gi¶n ®¬n, dÔ kiÓm tra, dÔ ®èi chiÕu
Nhîc ®iÓm: ViÖc ghi chÐp gi÷a phßng kÕ to¸n vµ kho cßn trïng lÆp vÒ
chØ tiªu sè lîng. H¬n n÷a viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng,
do vËy h¹n chÕ con ngêi kh«ng kiÓm tra cña kÕ to¸n.
Ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn.
§iÒu kiÖn ¸p dông: §èi víi doanh nghiÖp cã qui m« võa, mËt ®é nhËp
xuÊt Ýt.
T¹i kho: Gièng nh ph¬ng ph¸p tÎh song song thñ kho më thÎ kho cho
tõng lo¹i thµnh phÈm c¨n cø vµo phiÕu nhËp ,phiÕu xuÊt kho.
T¹i phßng tµi vô: KÕ to¸n xuèng kho kiÓm tra viÖc ghi chÐp cña thñ
kho trªn thÎ kho vµ kÝ x¸c nhËn vµo thÎ kho sau ®ã mang phiÕu nhËp, phiÕu
xuÊt vÒ phßng tµi vô ®iÒn ®¬n gi¸ tÝnh thµnh tiÒn. §ång thêi c¨n cø vµo
phiÕu nhËp lËp b¶ng kª phiÕu nhËp, c¨n cø vµo phiÕu xuÊt lËp b¶ng kª phiÕu
xuÊt. Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo b¶ng kª nhËp , b¶ng kª xuÊt ®Ó ghi vµo sæ ®èi
chiÕu lu©n chuyÓn theo sè lîng vµ gi¸ trÞ mçi lo¹i thµnh phÈm.
S¬ ®å1.2: H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p sæ ®èi chiÕu lu©n chuyÓn
Chøng tõ nhËp
ThÎ kho
B¶ng kª
Sæ ®èi chiÕu
lu©n chuyÓn
KÕ to¸n
tæng hîp
B¶ng kª
Chøng tõ xuÊt
xuÊthµnh
u ®iÓm: Gi¶m bít khèi lîng ghi sæ kÕ to¸n, c«ng viÖc ®îc tiÕn
trong th¸ng.
Nhîc ®iÓm: ViÖc ph¸t hiÖn sai sãt rÊt khã v× kh«ng thÓ biÕt tríc, sè
liÖu cã t×nh h×nh t¨ng, gi¶m cña tõng lo¹i thµnh phÈm mµ ph¶i xem xÐt sè
liÖu thÎ kho.
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
8
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Ph¬ng ph¸p sæ sè d.
S¬ ®å1.3:H¹ch to¸n thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p sæ
sè d
Chøng tõ nhËp
ThÎ kho
PhiÕu giao nhËn
chøng tõ
Sæ sè d
B¶ng luü kÕ nhËp
xuÊt tån khoa
thµnh phÈm
KÕ to¸n tæng
hîp
PhiÕu giao nhËn
Chøng tõ xuÊt
¦u ®iÓm: ®¶m b¶o sè liÖu ghi chÐp ®îc chÝnh x¸c kh«ng
cßntõ
ghixuÊt
chÐp
chøng
trïng l¾p gi÷a kho vµ phßng kÕ to¸n.
2.2.3. KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm
KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm ph¶n ¸nh t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån kho
theo gi¸ s¶n xuÊt thùc tÕ. Do t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè ®Õn qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµm cho gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm
c¸c thêi ®iÓm cã thÓ kh¸c nhau.
2.2.3.1. Tµi kho¶n sö dông
KÕ to¸n tæng hîp sù biÕn ®éng cña thµnh phÈm sö dông c¸c TK chñ
yÕu sau:
TK 155 "Thµnh phÈm" ph¶n ¸nh hiÖn cã vµ sù biÕn ®éng thµnh phÈm
cña doanh nghiÖp.
TK 157 "Hµng göi b¸n" ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng ho¸, s¶n phÈm göi b¸n ë
®¹i lý, ký göi.
- TK 632 "Hµng göi b¸n" dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña thµnh
phÈm hµng ho¸ lao vô dÞch vô xuÊt ra trong kú.
2.2.3.2. KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm
* Trêng hîp doanh nghiÖp thùc hiÖn kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng
ph¸p kª khai thêng xuyªn
S¬ ®å 1.4: S¬ ®å kÕ to¸n thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p
kª khai thêng xuyªn
TK 338
TK 155
Ph¸t hiÖn thõa thµnh phÈm cha
râ nguyªn
9
§¹i häc Kü thuËt c«ng
nghiÖpnh©n
TK138
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Ph¸t hiÖn thiÕu thµnh phÈm
cha râ nguyªn nh©n
TK 154
TK 632
XuÊt kho thµnh phÈm
theo gi¸ vèn
NhËp kho thµnh phÈm do
DNSX hoÆc thuª gia c«ng
TK 157
TrÞ gi¸ thùc tÕ
TP xuÊt ®i
Thµnh phÈm xuÊt xëng kh«ng nhËp kho göi b¸n
Thµnh phÈm xuÊt xëng kh«ng nhËp kho giao b¸n
* Trêng hîp doanh nghiÖp h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p
kiÓm kª ®Þnh kú
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
10
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
S¬ ®å 1.5: S¬ ®å kÕ to¸n thµnh phÈm theo ph¬ng ph¸p
kiÓm kª ®Þnh kú
KÕt chuyÓn ZSXTT cña TP tån kho
cuèi kú vµ cña TP göi b¸n cha
x¸c ®Þnh lµ tiªu thô cuèi kú
TK155,157
TK632
KÕt chuyÓn trÞ gi¸ thµnh phÈm
tån kho
TK911
K/c cuèi kú gi¸
vèn hµng b¸n
TK 631
Thµnh phÈm hoµn
thµnh nhËp kho
3. KÕ to¸n tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh ë doanh nghiÖp s¶n xuÊt
3.1. KÕ to¸n doanh thu
TK511”Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô” ph¶n ¸nh gi¸ trÞ
hµng ho¸, s¶n phÈm , dÞch vô ®· cung cÊp ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô trong kú
kh«ng ph©n biÖt doanh thu ®· thu tiÒn hay sÏ thu tiÒn.TK nµy kh«ng cã sè d
cuèi kú.
TK512 "doanh thu néi bé" ph¶n ¸nh doanh thu cña s¶n phÈm, hµng
ho¸, dÞch vô tiªu thô gi÷a c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc trong cïng mét c«ng ty h¹ch
to¸n toµn ngµnh. TK nµy cÊu t¹o gièng TK511 kh«ng cã sè d cuèi kú.
3.2. KÕ to¸n c¸c kho¶n lµm gi¶m doanh thu.
§Ó kÕ to¸n kho¶n lµm gi¶m doanh thu, kÕ to¸n sö dông TK sau
TK521"chiÕt khÊu b¸n hµng" dïng ®Ó ph¶n ¸nh toµn bé sè tiÒn gi¶m trõ cho
kh¸ch hµng vÒ viÖc thanh to¸n tríc thêi h¹n hay mét sè lý do u ®·i kh¸c.
TK531” Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i” ph¶n ¸nh kho¶n doanh thu b¸n hµng bÞ
gi¶m.
TK532 "Gi¶m gi¸ hµng b¸n" ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m gi¸, bít gi¸
cña viÖc b¸n hµng trong kú.
4. C¸c ph¬ng thøc b¸n hµng - tr×nh tù kÕ to¸n
4.1. Ph¬ng thøc b¸n hµng trùc tiÕp
Néi dung: lµ ph¬ng thøc giao hµng cho ngêi mua trùc tiÕp ngay t¹i
kho cña doanh nghiÖp. Khi doanh nghiÖp giao quyÒn së h÷u cho ngêi mua
th× hµng ®ã míi coi lµ tiªu thô vµ kÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu.
Tr×nh tù h¹ch to¸n
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
11
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
S¬ ®å 1.6: H¹ch to¸n theo ph¬ng thøc b¸n hµng trùc
tiÕp
TK111,112,131
TK511
TK111,112,11
TK521,531,532
(2a)
(3)
(1a)
(1)
TK511
(4)
TK511
(2b)
(1) Tæng sè tiÒn kh¸ch hµng thanh to¸n
(1a) Doanh thu tiªu thô
(1b) ThuÕ GTGT
(2a) C¸c kho¶n gi¶m trõ ph¸t sinh trong kú
(2b) Sè thuÕ ph¶i tr¶ cho kh¸ch hµng
(3) KÕt chuyÓn c¸c kho¶n lµm gi¶m thu trong kú
(4) KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn
4.2. Ph¬ng thøc chuyÓn hµng chê chÊp nhËn
Néi dung: Tiªu thô theo ph¬ng thøc chuyÓn hµng chê chÊp nhËn lµ ph¬ng thøc mµ bªn b¸n chuyÓn hµng cho bªn mua theo ®Þa ®iÓm ghi trªn hîp
®ång. Sè hµng nµy vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña bªn b¸n. Khi ®îc bªn mua
thanh to¸n hay chÊp nhËn thanh to¸n vµ sè hµng ®· chuyÓn giao th× sè hµng
®ã ®îc coi lµ tiªu thô vµ kÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu.
S¬ ®å 1.7:H¹ch to¸n theo ph¬ng thøc chuyÓn hµng
chê chÊp nhËn
TK333
TK511,512
(4)
TK111,112,131
(1a)
TK3331
(1b)
TK521,531,532
TK3331
(3)
(5)
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
12
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
TK152,153
TK911
(3)
(6)
Ghi chó:
(1) Tæng gi¸ b¸n (c¶ thuÕ VAT)
(1a) Doanh thu tiªu thô (kh«ng cã thuÕ)
(1b) ThuÕ VAT ph¶i nép
(2) ThuÕ VAT ®îc khÊu trõ khi ®em hµng ®æi hµng
(3) Doanh thu trùc tiÕp b»ng hµng ho¸
(4) C¸c lo¹i thuÕ kh¸c
(5) KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng, gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n tr¶ l¹i
(6) KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn.
4.3. Ph¬ng thøc b¸n hµng ®¹i lý
Néi dung: B¸n hµng ®¹i lý, ký göi lµ ph¬ng thøc mµ bªn chñ hµng
(bªn giao ®¹i lý) xuÊt hµng giao cho bªn nhËn ®¹i lý, ký göi ®Ó b¸n. Bªn ®¹i
lý sÏ ®îc hëng thï lao ®¹i lý díi h×nh thøc hoa hång hay chªnh lÖch tû gi¸.
Tr×nh tù h¹ch to¸n
S¬ ®å 1.8:H¹ch to¸n theo ph¬ng thøc b¸n hµng ®¹i
lý(Bªn giao ®¹i lý)
TK154,155
TK157
(1)
TK632
(2)
TK911
(5)
TK511
(4)
TK111,112
(3)
TK641
TK3331
(1) XuÊt hµng göi b¸n
(2) Ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn hµng b¸n
(3) Ph¶n ¸nh tæng sè tiÒn b¸n hµng ®¹i lý ký göi
(4) KÕt chuyÓn doanh thu, x¸c ®Þnh kinh doanh
(5) KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n.
S¬ ®å1.9: H¹ch to¸n b¸n hµng theo ph¬ng thøc göi
®¹i lý(Bªn nhËn ®¹i lý)
TK911
TK511
(3)
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
TK111,112
(1a)
13
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
TK003
NhËn
TK331
(1b)
- B¸n
- Tr¶ l¹i
(2)
(1) Ph¶n ¸nh tæng sè tiÒn kh¸ch hµng thanh to¸n
(1a) Hoa hång ®¹i lý ®îc hëng
(1b) Ph¶i tr¶ cho chñ hµng
(2) Ph¶n ¸nh tæng sè tiÒn thanh to¸n víi chñ hµng
(3) KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn t¹i bªn nhËn ®¹i lý.
4.4. Ph¬ng thøc b¸n hµng tr¶ gãp
Néi dung: B¸n hµng tr¶ gãp lµ ph¬ng thøc b¸n hµng thu tiÒn nhiÒu lÇn
theo ph¬ng thøc nµy, khi giao hµng cho ngêi mua th× lîng hµng ®ã gäi lµ tiªu
thô, doanh nghiÖp mÊt quyÒn së h÷u. Gi¸ b¸n theo ph¬ng thøc nµy bao giê
còng cao h¬n gi¸ th«ng thêng phÇn chªnh lÖch ®ã ph¶n ¸nh vµo TK711.
- Thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh, bëi ®ã lµ tiÒn l·i do kh¸ch hµng tr¶
chËm hoÆc tr¶ nhiÒu lÇn.
* Tr×nh tù h¹ch to¸n
S¬ ®å 1.10:H¹ch to¸n b¸n hµng theo ph¬ng thøc b¸n
hµng tr¶ gãp
TK911
TK511
(2)
TK111,112
(1a)
(1)
TK333.1
TK131
(2)
(1c)
(1d)
TK711
(1e)
(1) Tæng sè tiÒn kh¸ch hµng tr¶ lÇn ®Çu
(1a) Doanh thu theo gi¸ b¸n thu tiÒn ngay (kh«ng cã thuÕ VAT)
(1b) ThuÕ VAT ph¶i nép tÝnh trªn gi¸ b¸n thu tiÒn ngay
(1c) Tæng sè tiÒn cßn ph¶i thu cña ngêi mua
(1d) Thu tiÒn ë ngêi mua c¸c kú sau
(1e) Lîi tøc tr¶ chËm
(2) KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
14
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
III. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh ë doanh
nghiÖp s¶n xuÊt
1. KÕ to¸n b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
1.1. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng
* Néi dung: chi phÝ b¸n hµng lµ chi phÝ lu th«ng vµ tiÕp thÞ ph¸t sinh
trong qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô (bao gåm: chi phÝ nh©n
viªn, vËt liÖu, bao b× ®ãng gãi, b¶o qu¶n, s¶n phÈm dông cô…)
TK sö dông
KÕ to¸n sö dông TK641 "chi phÝ b¸n hµng" dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ
b¸n hµng ph¸t sinh qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸.
S¬ ®å 1.11:H¹ch to¸n chi phÝ b¸n b¸n hµng
TK334,338
TK641
Chi phÝ nh©n viªn
TK911
Cuèi kú kÕt chuyÓn
TK152
TK142
Chi phÝ vËt liÖu bao b×
KÕt chuyÓn
Kú kÕ
to¸n sau
TK153
Chi phÝ c«ng cô dông cô
TK214
Chi phÝ khÊu hao TSC§
TK111,112,231
Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
1.2. KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
Néi dung: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµ chi phÝ qu¶n lý liªn quan
®Õn viÖc qu¶n lý kinh doanh, qu¶n lý s¶n xuÊt hµnh chÝnh cña doanh nghiÖp.
Tµi kho¶n sö dông: kÕ to¸n sö dông TK642
Nî: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh trong kú
Cã: C¸c chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®îc kÕt chuyÓn sang
TK911 "X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh" hoÆc TK142 "chi phÝ tr¶ tríc"
TK kh«ng cã sè d cuèi kú
. TK334,338
TK642
TK911
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
15
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
CP nh©n viªn
TK152
KÕt chuyÓn
CP vËt liÖu qu¶n lý
TK153,142
CP ®å dïng VP
TK211
CP KH TSC§
142
TK333
ThuÕ phÝ
K/c
K/c ë kú sau
TK139,159
CP dù phßng
TK111,112,131
DÞch vô mua ngoµi b»ng
tiÒn kh¸c
2. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
KÕt qu¶ kinh doanh lµ kÕt qu¶ cuèi cïng cña mét ho¹t ®éng s¶n xuÊt
vµ ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp. Trong mét kú nhÊt ®Þnh kÕt qu¶ kinh
doanh cña doanh nghiÖp gåm kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp, kÕt qu¶
ho¹t ®éng kinh doanh tµi chÝnh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh bÊt thêng.
2.1. Tµi kho¶n sö dông
KÕ to¸n sö dông TK911 "X¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh" dïng
®Ó ph¶n ¸nh viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ cña doanh nghiÖp trong mét kú h¹ch to¸n.
KÕt cÊu TK911
Thùc tÕ vÒ ho¹t ®éng kinh doanh trong kú
TK911: kh«ng cã sè d cuèi kú
Ngoµi ra kÕ to¸n sö dông TK421 "l·i cha ph©n phèi"
2.2. Ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n
S¬ ®å 1.13: H¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
TK632
TK911
(1)
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
TK511,512
(2)
16
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
TK 531, 532, 521
TK641,642
9
(6)
TK142
TK711,712
(7)
TK811,822
TK111,112
(5)
(4)
TK421
(3)
TK333
(6)
(8b)
(8a)
(1) KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n
(2) KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn
(3) X¸c ®Þnh c¸c kho¶n thu nhËp tµi chÝnh vµ thu nhËp bÊt thêng vµ
thuÕ VAT ph¶i nép
(4) KÕt chuyÓn thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng bÊt thêng
(5) KÕt chuyÓn chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh ho¹t ®éng bÊt thêng
(6) KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
(7) TÝnh vµ kÕt chuyÓn b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cßn l¹i
cña kú tríc vµ kÕt qu¶ cña kú nµy.
(8a) KÕt chuyÓn lç
(8b) KÕt chuyÓn l·i
(9) KÕt chuyÓn c¸c kho¶n gi¶m doanh thu.
IV. HÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n tæng hîp sö dông trong kÕ to¸n
thµnh phÈm, tiªu thô vµ X§KQKD
ViÖc ¸p dông h×nh thøc sæ s¸ch kÕ to¸n trong mçi doanh nghiÖp cÇn
ph¶i thèng nhÊt theo mét trong c¸c h×nh thøc sæ kÕ to¸n sau ®©y:
+H×nh thøc NhËt kÝ chung
H×nh thøc nµy bao gåm: Sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ, Sæ c¸i, c¸c
sæ(thÎ) chi tiÕt TK511, TK 131…
+H×nh thøc NhËt kÝ – Sæ c¸i
H×nh thøc nµy bao gåm sæ NhËt ký chung, Sæ c¸i, Sæ (thÎ) kÕ to¸n chi
tiÕt…
+H×nh thøc Chøng tõ ghi sæ
H×nh thøc nµy gåm: Chøng tõ ghi sæ, Sæ ®¨ng ký chøng tõ – ghi sæ,
c¸c sæ chi tiÕt 155,157,632,511,131,911, Sæ c¸i.
+H×nh thøc NhËt kÝ – Chøng tõ
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
17
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
H×nh thøc nµy bao gåm: NhËt ký – Sæ c¸i TK155, 157,632, 511, 641,
642,911, Sæ chi tiÕt 155, 157, 511, 131, 632, 911
¸p dông mét h×nh thøc kÕ to¸n nµo tuú thuéc vµo qui m« vµ ®Æc ®iÓm
s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nhng khi ®· lùa chän mét h×nh thøc
kÕ to¸n ®Ó sö dông th× nhÊt thiÕt ph¶i tu©n theo mäi nguyªn t¾c c¬ b¶n cña
h×nh thøc kÕ to¸n ®ã vÒ mÆt sè lîng vµ kÕt cÊu c¸c lo¹i sæ s¸ch, mèi quan hÖ,
tr×nh tù kü thuËt ghi chÐp c¸c laäi sæ s¸ch.
HÖ thèng sæ s¸ch chøng tõ thêng ®îc sö dông trong h¹ch to¸n thµnh
phÈm ,tiªu thô vµ X§KQKD bao gåm: PhiÕu nhËp kho, phiÕu xuÊt kho, thÎ
kho,phiÕu thu, ho¸ ®¬n b¸n hµng, b¶ng kª nhËp, xuÊt, tån…
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
18
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
Ch¬ng ii
thùc tr¹ng kÕ to¸n thµnh phÈm - tiªu thô thµnh
phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh ë c«ng ty cæ phÇn vËt liÖu vµ x©y l¾p
nghÜa hng tØnh nam ®Þnh
I. §Æc ®iÓm chung cña c«ng ty
1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty
XÝ nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng NghÜa Hng tiÒn th©n lµ: C«ng ty
g¹ch ngãi NghÜa §ång chuyªn s¶n xuÊt g¹ch ngãi ®Êt nung ®îc thµnh lËp
th¸ng 05 n¨m 1972. C«ng tr×nh ®îc khëi c«ng tõ n¨m 1972 hoµn thµnh 1976
vµ ®i vµo sö dông víi nhiÖm vô träng t©m lµ s¶n xuÊt g¹ch ngãi ®Êt nung víi
c«ng suÊt thiÕt kÕ ban ®Çu lµ 7 triÖu viªn/n¨m. Víi sè vèn ban ®Çu lµ 1,14
triÖu ®éng. (TiÒn tõ n¨m 1972 - 1976)
Giai ®o¹n 1977 - 1986 giai ®o¹n nµy c«ng ty ho¹t ®éng theo c¬ chÕ
bao cÊp cã sù ®iÒu tiÕt vµ qu¶n lý cña nhµ níc.
§Õn n¨m 1987 nhµ níc xo¸ bá chÕ ®é bao cÊp chuyÓn h¼n sang c¬ chÕ
h¹ch to¸n kinh doanh. MÆc dï cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n nhng c«ng ty ®· tù
kh¼ng ®Þnh vµ ®øng v÷ng trªn c¬ chÕ thÞ trêng lµm ¨n cã hiÖu qu¶.
Sau nh÷ng n¨m ®ã, n¨m 1988 c«ng ty ®· m¹nh d¹n ®Çu t thªm nguån
vèn vµ d©y chuyÒn s¶n xuÊt g¹ch l¸t nÒn vµ ngãi xi m¨ng. Doanh nghiÖp dÇn
hoµn chØnh bæ sung söa ®æi ®Þnh møc kinh tÕ kü thuÊt ®¸p øng ®îc nhu cÇu
cña kh¸ch hµng víi chÊt lîng cao vµ gi¸ thµnh h¹.
Theo quyÕt ®Þnh sè 19/Q§VB ngµy 07/01/1993 cña UB tØnh Nam
§Þnh, xÝ nghiÖp g¹ch ngãi nghÜa §ång ®æi tªn lµ xÝ nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu
x©y dùng NghÜa Hng.
Trong t×nh h×nh míi c«ng ty ®· chó ý ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao tay
nghÒ cho c«ng nh©n, x©y dùng nhµ xëng. §Õn n¨m 1996 xÝ nghiÖp x©y dùng
ph©n xëng g¹ch ngãi Tuynen c«ng suÊt 14 triÖu viªn trªn n¨m ngay t¹i trô së
chÝnh cña c«ng ty vµ tíi n¨m 1998 ®· ®a voµ sö dông víi sè vèn ®Çu t lµ 6 tû
®ång.
HiÖn nay do c¬ chÕ thÞ trêng, do ®iÒu kiÖn khoa häc kü thuËt ph¸t
triÓn, do sù; nhanh nh¹y cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®· gióp c«ng ty v¬n
m×nh mét c¸ch nhanh chãng, ®a c«ng ty ngµy mét ®i lªn.
§Õn n¨m 2004, XÝ nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng NghÜa Hng ®îc
®æi tªn thµnh C«ng ty cæ phÇn vËt liÖu vµ x©y l¾p NghÜa Hng.
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
19
NguyÔn V¨n Duy
KÕ to¸n thµnh phÈm tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
2. §Æc ®iÓm tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, vµ tæ chøc
qu¶n lý ®iÒu hµnh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty cæ phÇn vËt liÖu vµ
x©y l¾p NghÜa Hng.
2.1. §Æc ®iÓm tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt
Mçi mét lo¹i s¶n phÈm ®Òu cã qui tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o riªng tõ ®ã
®· chi phèi ®Õn ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt cña tõng c«ng ty. C«ng ty tæ chøc
s¶n xuÊt theo tæ thùc hiÖn nguyªn t¾c tham mu, lÊy tæ s¶n xuÊt lµm ®¬n vÞ
khÐp kÝn. Cô thÓ qui tr×nh c«ng nghÖ giao cho tæ tõ kh©u cung cÊp nguyªn
vËt liÖu chÝnh qua chÕ biÕn sang kh©u kü thuËt vµ ®îc g¾n víi kho¸n s¶n
phÈm cuèi cïng vÒ lao ®éng tiÒn l¬ng cho tæ s¶n xuÊt vµ ngêi lao ®éng. Qui
tr×nh c«ng nghÖ ®îc chuyªn m«n ho¸ theo 4 c«ng ®o¹n:
- C«ng ®o¹n 1: Cung cÊp vµ s¬ chÕ vËt liÖu chÝnh.
- C«ng ®o¹n 2: ChÕ biÕn vµ t¹o h×nh
- C«ng ®o¹n 3: ChÕ biÕn nhiªn liÖu xÕp, sÊy, ®èt c«ng ®o¹n nµy ¸p
dông qui tr×nh kü thuËt tiªn tiÕn, ¸p dông theo c«ng nghÖ tuynen hiÖn ®¹i.
- C«ng ®o¹n 4: C«ng ®o¹n ra lß kiÓm tra chÊt lîng: §©y lµ c«ng ®o¹n
cuèi cïng cña qui tr×nh c«ng nghÖ ®ßi hái c¸n bé ph¶i ®¸nh gi¸ ®óng chÊt lîng cña tõng lo¹i s¶n phÈm vµ ®a vµo nhËp kho.
§¹i häc Kü thuËt c«ng nghiÖp
20
NguyÔn V¨n Duy
- Xem thêm -