héi khoa häc kinh tÕ viÖt nam
chuyªn ®Ò cuèi kho¸
líp båi dìng kÕ to¸n trëng
§Ò tµi:
hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh
phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm trong doanh nghiÖp
s¶n xuÊt
: l¬ng thÞ thuú linh
Hä vµ tªn
Ngµy sinh
: 30-07-1979
Quª qu¸n
: gia l©m hµ néi
HiÖn lµ sinh viªn :
Líp Qu¶n TrÞ ChÊt Lîng K39
KHOA : QTKDCN & XDCB
Trêng §H Kinh TÕ quèC D©n
§Þa chØ liªn hÖ
: l¬ng thÞ thuú linh
f 67 tËp thÓ bu ®iÖn vÜnh hå ®èng ®a hµ néi
hµ néi 10-2000
Lêi nãi ®Çu
HiÖn nay níc ta ®ang tiÕn hµnh c«ng cuéc c«ng ngiÖp ho¸-hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt
níc.Trong sù nghiÖp Êy,kÕ to¸n lµ mét c«ng cô quan träng gióp c¸c doanh
nghiÖp qu¶n lÝ t×nh h×nh tµi s¶n,nguån vèn ®Ó lµm tèt c«ng viÖc kinh doanh
cña m×nh. C¬ chÕ thÞ trêng víi quy luËt c¹nh tranh ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp
ph¶i thêng xuyªn quan t©m ®Õn c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô
thµnh phÈm.C¸c th«ng tin vÒ thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm lµ c¬ së ®Ó
doanh nghiÖp ®Ò ra c¸c chiÕn lîc ,kÕ ho¹ch ph¸t triÓn cho doanh nghiÖp ë
c¸c k× s¶n xuÊt sau. §ång thêi nã lµ chØ tiªu quan träng ®Ó doanh nghiÖp b¶o
®¶m sù æn ®Þnh vÒ mÆt tµi chÝnh,trang tr¶i c¸c kho¶n nî ,tr¶ l¬ng cho c«ng
nh©n vµ hoµn thµnh nghÜa vô víi Nhµ níc.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña viÖc h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô
thµnh phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xó©t em xin chän ®Ò tµi “Hoµn thiÖn
c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh ph¶m vµ tiªu thô thµnh phÈm trong c¸c doanh nghiÖp
s¶n xuÊt” lµm ®Ò tµi nghiªn cøu cho chuyªn ®Ò cuèi kho¸ líp båi dìng kÕ
to¸n trëng cña m×nh.Cïng víi sù kÕt hîp c¸c m«n khoa häc kh¸c vµ c¸c tµi
liÖu tham kh¶o dùa trªn nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc häc vÒ h¹ch to¸n thµnh
phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm,em xin ®îc ®a ra mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn
thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm trong c¸c doanh
nghiÖp s¶n xuÊt
Néi dung chÝnh cña bµi viÕt gåm c¸c phÇn sau:
PhÇn1:Nh÷ng vÊn dÒ c¬ b¶n vÒ thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm
PhÇn2:Thùc tr¹ng vµ mét sè ®Ò xuÊt nh»m n©ng cao c«ng t¸c h¹ch to¸n
thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm.
PhÇn 1
Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ thµnh phÈm vµ h¹ch
to¸n thµnh phÈm , tiªu thô thµnh phÈm trong
c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
I - Kh¸i niÖm thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm trong
c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt.
1 - Thµnh phÈm vµ h¹ch to¸n thµnh phÈm.
-Thµnh phÈm:
Thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n phÈm ®· ®îc chÕ t¹o xong ë giai ®o¹n chÕ
biÕn cuèi cïng cña quy tr×nh s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp ®îc kiÓm
nghiÖm phï hîp víi tiªu chuÈn kü thuËt quy ®Þnh vµ ®· ®îc nhËp kho
hoÆc giao b¸n trùc tiÕp t¹i ph©n xëng s¶n xuÊt cuèi cïng
S¶n phÈm cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt còng cã thÓ lµ b¸n thµnh
phÈm.§ã lµ nh÷ng s¶n phÈm míi kÕt thóc mét sè quy tr×nh c«ng nghÖ
hoÆc cßn l¹i quy tr×nh c«ng nghÖ cu«Ý cïng.
-Nguyªn t¾c h¹ch to¸n thµnh phÈm:
+H¹ch to¸n nhËp xuÊt kho thµnh phÈm ®îc ph¶n ¸nh theo gi¸ thùc tÕ
+NÕu thµnh phÈm do c¸c bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh chÝnh vµ phô
nhËp kho, h¹ch to¸n thµnh phÈm theo gi¸ thµnh c«ng xëng thùc tÕ
+NÕu thµnh phÈm ®îc thuª ngoµi gia c«ng, h¹ch to¸n thµnh phÈm
theotoµn bé chi phÝ gia c«ng nh chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp nh©n
c«ng trùc tiÐp vµ c¸c chi phÝ kh¸c cã liªn quan.
+§èi víi thµnh phÈm xuÊt kho th× gi¸ ®îc x¸c ®Þnh theo 1 trong c¸c
ph¬ng ph¸p tÝnh gi¸ hµng tån kho
2- Néi dung h¹ch to¸n thµnh phÈm:
3- a-KÕ to¸n thµnh phÈm ë c¸c doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho
theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn
-Tµi kho¶n sö dông :§Ó h¹ch to¸n t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng gi¶m vµ tån
kho thµnh phÈm cña doanh ngiÖp ,kÕ to¸n sö dông TK 155.
KÕt cÊu :
Bªn nî : - Gi¸ trÞ thùc tÕ cu¶ thµnh phÈm nhËp kho
-C¸c nghiÖp vô lµm t¨ng gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh phÈm.
Bªn cã : -Gi¸ trÞ thùc tÕ cña thµnh phÉm xuÊt kho .
-Gi¸ trÞ cña thµnh phÈm thiÕó hôt.
Sè d bªn nî ph¶n ¸nh gi¸ trÞ thõc tÕ cña thµnh phÈm tån kho
Kh¸i qu¸t s¬ ®å h¹ch to¸n :
154
(1)
155
157,632
(5), (6),(7), (9)
157,721,911
128,228
<2>
<8>
3381
128,228
<3>
<10>
412
412
<4>
<11>
Khi nhËp kho thµnh phÈm kÕ to¸n ghi nî TK155 vµ ghi cã c¸c TK liªn qoan tuú theo
tõng trêng hîp cô thÓ
-s¶n xuÊt hoµn thµnh kÕ to¸n ghi
: Nî TK155
: thµnh phÈm
CãTK154:
-thµnh phÈm bÞ bªn mua tr¶ l¹i
x¸c ®Þnh lµ tiªu thô
: NîTK155
:thµnh phÈm
CãTK157 :tr¬c khi TP®îc
Co TK 632 :sau khi TP tiªu thô
-kiÓm kª ph¸t hiÖn thõa
: NîTK155
CãTK642 : nÕu thõa trong ®Þnh møc
CãTK3381: nÕu thõa ngoÇi ®Þnh mc -Trêng hîp ®¸nh gi¸ t¨ng TP
Nî TK155
: thµnh phÈm
CãTK412
Khi xuÊt kho TP kÕ to¸n ghi cã TK155 vµ ghi nî TK liªn quan :
- XuÊt TP göi b¸n :
: Nî TK157 : hµng göi b¸n
CãTK155: thµnh phÈm
-XuÊt TP giao b¸n :
NîTK632
: gi¸ vèn hµng b¸n
CãTK155 : thµnh phÈm
-XuÊtTP ®Ó ®æi lÊy vËt t,hang ho¸
: Nî TK157,632
CoTK155: thµnh phÈm
-XuÊt TP ®i gãp vèn liªn doanh
: NîTK128,222
Nî(Cã)TK412:chªnh lÖch (nÕu cã)
Cã TK155
-XuÊt TP ®Ó biÕu tÆng ,thanh to¸n l¬ng :
Nî TK632:gi¸ vèn
CãTK155
-Kتm kª phat hiÖn thiÕu cha râ nguyªn nh©n kÕ toÊn ghi:
Nî TK1381:gi¸ trÞ thiªu ch¬ xö lý
Cã TK155
-Khi x¸c ®Þnh râ nguyªn nh©n kÕ to¸n ghi:
:
Nî TK 642 : NÕu thiÕu trong ®Þnh møc
Nî TK1388 : sè thiÕu b¾t c¸ nhan båi thêng
Nî TK334
: sè thiÕu trõ vÇo l¬ng c«ng nh©n
Cã TK1381:giÊ trÞ thiÕu ®· sö lý
-Trêng hîp ®¸nh gi¸ gi¶m
Nî TK :
412
cã TK:
155
b>§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú
Theo ph¬ng ph¸p nµy, t×nh h×nh nhËp xuÊt thµnh phÈm ®îc ph¶n ¸nh trªn TK632(Gi¸
vèn hµng b¸n)
S¬ ®å h¹ch to¸n:
155,157
632
k/c gi¸ trÞ TPtån
k
155,157
k/c gi¸ trÞ TP tån kho
§Çu kú kÕt chuyÓn gi¸ trÞ TP vaß TK632
Nî TK632
Cã TK155,1157
Cuèi kú x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thµnh phÈm hoµn thµnh trong kú nhËp kho hoÆc ®em tiªu thô
ngay
N¬ TK632
CãTK631: gi¸ thµnh s¶n xuÊt
§ång thêi kÕt chuyÓn gi¸ trÞ thµnh phÈm cßn l¹i cuèi kú
Nî TK155,157
CãTK632 : gi¸ trÞ thµnh phÈm cßn l¹i cuèi kú
Sau khi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thµnh phÈm tån kho cuèi kú kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ trÞ thµnh
phÈm ®· tiªu thô trong kú.
NoTK911:x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh
CãTK632:gi¸ vèn hµng b¸n
II. H¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm
1. Kh¸i niÖm tiªu thô thµnh phÈm:
-Tiªu thô thµnh phÈm: Lµ giai ®o¹n cuèi cïng cña quy tr×nh s¶n xuÊt ,lµ giai ®o¹n
cung cÊp s¶n phÈm hµng ho¸ ,lao vô , dÞch vô cho kh¸ch hµng vµ ®îc kh¸ch hµng ch¸p
nhËn thanh to¸n hoÆc ®· thanh to¸n.
Tiªu thô thµnh phÈm liªn quan ®Õn nhiÒu nghiÖp vô kh¸c nhau vµ sö dông nhiÒu
TK kh¸c nhau
a. Doanh thu b¸n hµng
Lµ tæng gi¸ trÞ ®îc thùc hiÖn do viÖc b¸n s¶n ph¶m hµng ho¸ , cung
c¸p lao vô ,dôch vô cho kh¸ch hµng
KÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng trªn TK511- doanh thu b¸n hµng
KÕt cÊu: Bªn nî- Sè thuÕ ph¶i nép tÝnh trªn doanh sè b¸n hµng trong kú
tr¶ l¹i
-Sè triÕt khÊu b¸n hµng , gi¶m gi¸ hµng b¸n , doanh thu cña hµng bÞ
-KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn vµo TK911-®Ó x¸c ®Þnh kªt qu¶ kinh
doanh
Bªn cã :doanh thu b¸n hµng cña khèi lîng hµng ho¸ ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô trong
kú.
TK511 kh«ng cã sè d vµ ®îc chia lµm 3TK cÊp con
-TK511 1doanh thu b¸n hµng – ph¶n ¸nh doanh thu , doanh thu thuÇn cña khèi
lîng hµng ho¸ ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. TKnµy ®îc sö dông chñ yÕu trong c¸c doanh
nghÖp.......
-TK5112doanh thu b¸n c¸c thµnh phÈm: ph¶n ¸nh doanh thu , doanh thu thuÇn
cña khèi lîng thµnh phÈm ,thµnh phÈm ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô,TK nµy sö dông chñ
yÕu cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nh c«ng nghiÖp ,nong nghiÖp,ng nghiÖp...
-TK5113: doanh thu cung cÊp dÞch vô- ph¶n ¸nh doanh thu ...TK nµy sö dông
chñ yÕu cho c¸c ngµnh, c¸c doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô nh : giao th«ng vËn t¶i
, bu ®iÖn , du lÞch , dich vô c«ng céng ....
b>Doanh thu thuÇn
Lµ sè chªnh lªch gi· doanh thu b¸n hµng víi c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu.C¸c
kho¶n gi¶m trõ doanh thu ngåm :gi¶m giÊ ,chiÕt khÊu b¸n hµng ,doanh thu cña
hµng bÞ trÈ l¹i ,thuÕ trong ®ã :
*Gi¶m gi¸ hµng b¸n : lµ sè tiÒn gi¶m trõ cho kh¸ch hµng ngoµi hoÊ ®¬n,hîp ®ång
cung cÊp dich vô cã thÓ do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau:hµng kÐm chÊt lîng
khong ®óng quy c¸ch giao hµng ,sai hîp ®ång vÒ ®Þa ®iÓm ...
®Ó phÈn ¸nh gi¶m gi¸ hµng b¸n kÕ toÊn sö dông tµi kho¶n 532
kÕt cÊu :Bªn nî –c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng bÊn ®îc chÊp nhËn
bªn cã –kÕt chuyÓn toµn bé sè hµng b¸n
*ChiÕt khÊu b¸n hµng : lµ sè tiÒn tÝnh trªn tæng doanh thu tr¶ cho kh¸ch hµng ,theo
chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn nay chiÕt kh¸u b¸n hµng ®îc ®a vµo tµi kho¶n 811-chi phÝ ho¹t
®éng tµi chÝnh .
*Doanh thu b¸n hµng bÞ tr¶ l¹i :dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cu¶ thµnh phÈm ,lao vô
,dÞch vô ®· tiªu thô nhng bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i .
KÕ to¸n sö dông TK531 –hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i
KÕt cÊu :Bªn nî –doanh thu sè hµng ®· tiªu thô bÞ tr¶ l¹i .
Bªn cã –k/c doanh thu cña sè hµng nµy trõ vµo doang thu trong kú hoÆc
tÝnh vµo chi phÝ b¸t thêng .
c>Hµng göi bÊn :Dïng ®Ó theo dâi gi¸ trÞ sÈn phÈm hµng ho¸ TP theo ph¬ng thøc
chuyÓn hµng göi b¸n,ký göi ®Þch vô ®· hoµn thµnh bµn giao cho ngêi ®Æt hµng ...Sè
hµng nµy vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña ®¬n vÞ
KÕ to¸n sö dông TK157®Ó theo dâi HGB
K/c bªn nî –gi¸ trÞ TP göi b¸n.
Bªn cã-trÞ gi¸ TP ®îc kh¸ch hµng chÊp nhÇn thanh to¸n .
–gi¸ trÞ HGB bÞ tr¶ l¹i .
d>Gi¸ vèn hµng b¸n:Dung ®Ó theo dâi trÞ gi¸ vèn cña hµng b¸n ,nã cã thÓ lµ gi¸ thµnh
c«ng xëng thùc tÕ cña TP xuÊt b¸n nhng còng cã thÓ lµ gi¸ thµnh thc tÕ cña lao vô ,
dÞch vô cung c¸p hoÆc gi¸ trÞ thùc tÕ cña hµng ho¸ tiªu thô .
KÕ to¸n sö dông TK632®Ó theo dâi gi¸ vèn hµng b¸n
§èi víi doanhnghiÒp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p KKTX
KÕt cÊu :bªn n¬-trÞ gi¸ vèn cña TP hµng ho¸ ,lao vô dÞch vô ®· tiªu thô
Bªn cã –kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng ®· tiªu thô trong kú sang TK911 ®Ó x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ (®èi víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô )
§èi víi doanhnghiÒp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p KK§K
Bªn nî - trÞ gi¸ vèn cña TP hµng ho¸ ,lao vô dÞch vô ®· tiªu thô trong kú
trÞ gi¸ vèn cña TP hµng ho¸ tån kho ®Çu kú vµ s¶n xu¸t trong kú
Bªn cã –gi¸ trÞ hµng ho¸ xuÊt b¸n nhng cha ®îc coi lµ tiªu thô
-giÊ trÞ TP tån kho cuèi kú ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt ,dÞch vô
Ngoai ra kÕ to¸n cßn sö dông c¸c TK liªn quan nh:131;133,331.
2>C¸c ph¬ng thøc tiªu thô ë c¸c doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p
KKTX
a.ph¬ng thc tiªu thô theo h×nh thøc tiªu thô trùc tiÕp t¹i kho ho¹c t¹i ph©n xuuëng s¶n
xuÊt .
®©y lµ ph¬ng thøc mµ bªn mua cö ®¹i diÖn ®ªn kho hoÆc ph©n xëng cña doang nghiÖp
s¶n xuÊt .Sau khi nhËn ®ñ hµng vµ bªn mua ®· thanh to¸n hoËc chÊp nh¹n thanh to¸n
th× TP ®îc coi lµ tiªu thô .
+ Khi TP ®îc coi lµ tiªu thô kÕ to¸n ph¶n ¸nh doanh thu
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ
Nî TK111,112,131...tæng sè tiÒn theo gi¸ thanh to¸n
Cã TK 511
doanh thu cha cã VAT
Cã TK 33311
VAT ®Çu ra ®îc khÊu trõ .
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp
Nî TK111,112,131...tæng sè tiÒn theo gÝa b¸n
Cã TK511
doanh thu
vµ tiªu thô kÕ to¸n ph¶n ¸nh doang thu
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ
Nî TK111,112,131...tæng sè tiÒn theo gi¸ thanh to¸n
Cã TK511
doanh thu cha cã VAT
Cã TK33311
VAT ®Çu ra ®îc khÊu trõ .
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp
Nî TK111,112,131...tæng sè tiÒn theo gÝa b¸n
Cã TK511
doanh thu
Khi tiªu thô TP cha thu tiÒn sau ®ã ngêi mua tr¶ tiÒn sím tríc thêi h¹n ,doanh
nghiÖp tr¶ cho bªn mua mét kho¶n chiÕt khÊu,kÕ to¸n ghi
Nî TK 811
:chi phÝ ho¹t ®äng bÊt thêng
Cã 111,131 :sè tiÒn chÕt khÊu
+ Khi hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i kÕ to¸n ghi
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ
Nî TK 531
Nî TK33311
Cã TK111;112;131 :tæng sè tiÒn tr¶ cho bªn mua
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p khÊu trõùc tiÕp
Nî TK531
Cã TK111;112;131 :tæng sè tiÒn tr¶ cho bªn mua
Khi cã chi phÝ phat sinh
Nî TK641 :chÝ phÝ b¸n hµng
Cã TK 111;112;331,141,334...chi phÝ
Khi hµng ®a vÒ nhËp kho kÕ to¸n ghi
Nî TK155
:thµnh phÈm
CãTK632 :gi¸ vãn hµng b¸n
+ Cuèi kú kÕt chuyÓn doanh thu bÞ tr¶ l¹i sang TK511 ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn
Nî TK511
Cã TK531
+Trêng hîp gi¶m gi¸ hµng b¸n v× c¸c lý do:hµng kÐm phÈm chÊt kh«ng ®óng quy
c¸ch ,sai hîp ®ång hoÆc ngêi mua mua nhiÒu lÇn,doanh nghiÖp ®· chÊp nhËn ,kÕ to¸n
ghi
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ
Nî TK532
Nî TK1331
CãTK11,112,131
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ
Nî TK532
CãTK11,112,131
Cuèi kú h¹ch to¸n kÕt chuyÓn sang TK511 ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn
Nî TK511
Cã TK532
. Tr¬ng hîp b¸n hµng tr¶ l¹i vµo kú kÕ to¸n sau .gi¸ vèn hµng b¸n cña kú kinh doanh
tríc®· kÕt chuyÓn vÇo TK911
Tr¬ng hîp TP ®· tiªu thô bÞ tr¶ l¹i nhËp kho
Nî TK155
Cã TK911
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ
Nî TK531
Nî TK33311
CãTK111,112.131...
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ
Nî TK531
CãTK111,112.131...
Trõng hîp b¸n hµng tr¶ l¹i vµo niªn ®é sau doanh nghiÖp ®· x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh
doanh khi ®ã x¶y ra hai thêng hîp
Trêng hîp doanh thu cña sè hµng b¸n tr¶ l¹i kh«ng lín,kÕ to¸ncã thÓ tÝnhtrõ vµo
doanh thu cña niªn ®é kÕ to¸n ®ang diÔn ravµ do ®ã kÕ toansoos hµng nµy t¬ng tù nh trêng hîp “hµng b¸n tr¶ vµo kú kÕ to¸n sau”
Trêng hîp doanh thu cña sè hµng b¸n tr¶ l¹i lín khi ®ã doanh thu cña sè hµng
nµy ®îc coi nh mét kho¶n lç bÊt thêng ,kÕ to¸n ghi
NhËp kho sè hµng bÞ tr¶ l¹i
Nî TK155
Cã TK 721
Thanh to¸n víi ngêi mua vÒ sè tiÒn cña sè hµng bÞ tr¶ l¹i
Nî TK531
Cã TK111,112,131
Cac chi phÝ ph¸t sinh liªn qan ®Õn hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i (nÕu cã)
NîTK821
Cã TK111.112,141,334
Cuèi kú kÕt chuyÕn sè doanh thu b¸n hµng bÞ tr¶ l¹i vµo TK821
Nî TK821
Cã TK531
b> Ph¬ng thøc chuyÓn hµng theo hîp ®ång
Theo ph¬ng thøc n©úy bªn b¸n chuyÓn hµng cho bªn mua theo thøc ®Þa ®iÓmm ghi
trêng hîp ®ång khi nngêi mua nhËn ®ñ hµngvµ ch¸p nhËn thanh to¸n th× sè hµng nµy
®îc coi nh lµ tiªu thô
Nî TK 157
Cã TK155,154
Khi TP ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô kÕ to¸n ph¶n ¸nh doang thu
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ
Nî TK111,112,131...tæng sè tiÒn theo gi¸ thanh to¸n
Cã TK511
doanh thu cha cã VAT
Cã TK33311
VAT ®Çu ra ®îc khÊu trõ .
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp
Nî TK111,112,131...tæng sè tiÒn theo gÝa b¸n
Cã TK511
doanh thu
C¸c thêng hîp ph¸t sinh chiÕt khÊu b¸ hµng ,gi¶m gi¸ hµng b¸n hµng b¸n bÞ trÈ l¹i
(nÕu cã )kÕ to¸n pghi c¸c bót to¸n t¬ng tù nh tiªu thô trùc tiÕp
c>tiªu thô TP theo h×ng göi ®¹i lý
theo h×nh thøc nµy DNSX giao hµng ccho c¸c c¬ së nhËn ®¹i lý .Hµng göi ®¹i lý
®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô khi nhËn ®îc sè tiÒn cña c¬ së ®¹i lý thanh to¸n hoÆc chÊp
nhËn thanh to¸n vµ DNSX ph¶i tr¶ tiªn hoa hång cho bªn nhËn ®¹i lý ,sè tiÒn hoa
hång tÝnh vµo chi phÝ b¸n hµng
Khi giao TP kÕ to¸n ghi
N î TK 1157
Cã TK 154 ;155
Khi sè hµng ®îc x¸cc nhËn lµ tiªu thô kÕ to¸n ghi
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ
Nî TK111,112,131...tæng sè tiÒn ®· trõ hoa hßng
Nî TK 641
:hoa hång
Cã TK511
doanh thu cha cã VAT
Cã TK33311
VAT ®Çu ra ®îc khÊu trõ .
-§èi víi doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp
Nî TK111,112,131...tæng sè tiÒn theo gÝa b¸n
Nî TK 641
:hoa hång
Cã TK511
doanh thu
Cuèi kú kÕt chuyÓn gi¸ thµnh TP ®· tiªu thô
Nî TK632
Cã TK157
Trêng hîp TP göi ®¹i lý kh«ng tiªu thô hÕt mang vÒ nh¹p kho
Nî TK155
Cã TK 157
d> KÕ to¸n tieu thô TPtheo h×nh thøc b¸n tr¶ gãp
theo trr¬ng hîp nµy ngêi mua thanh toÊn tiÒnn thµnh nhiÒu lÇn sè lÇn thanh to¸n vµ
s«tiÒn thanh to¸n trong tõng lÇn lµ tuú theo sù tho¶ thuËn gi÷a ngêi mua víi DNSX
,ngoµi sè tiÒn ph¶i thu ccña ngêi mmua DNSX cßn ph¶i thu thªm kho¶n tiÒn lÉi v×
tr¶ trËm vµ ®¬c tÝnh vµo thu nhËp hoËt ®éng tµi chÝnh
Nî TK111,112 :sè tiÒn thu lÇn ®µu
Nî TK131
:sè tiÒn cßn ph¶i thu
Cã TK511:doanh thu theo gi¸ b¸n cha cã VAT
Cã TK33311:VAT
Cã TK711:l·i
Cuèi kú kÕt chuyÓn gi¸ thµnh TP ®· tiªu thô
Nî TK632
Cã TK155,154
e>KÕ to¸n c¸c trõ¬ng hîp kh¸c ®îc coi lµ xuÊt
Theo chÕ ®ä kÕ to¸n hiÖn hµnh casc trêng hîp sau ®îc coi lµ xuÊt:
-XuÊt TP ®æi lÊy nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt
-XuÊt TPsö dông phuc vô cho SXKD
-xuÊt TP ®Ó thanh to¸n tiÒn l¬ng ,thëng cho c«ng nh©n viªn
-XuÊt TP lµm quµ biÕu tÆng thëng hoÆc c¸c mmôc ®Ých kh¸c ,®îc trang tr¶i b»ng
quü khen thëng ,phóc lîi
*Trêng hîp xuÊt TP ®æi lÊy nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt
Nî TK 131
Cã TK 511
Cã TK3331
Nî TK632
:gi¸ vèn
Cã TK154,155:g¸ thµnh TP xuÊt ®æi
Khi nhËp kho nguyªn vËt liÖu
Nî TK152
Nî TK1331 Cã TK131
Trêng hîp h¹ch to¸n ®èi lu
BT1
Nî TK131
Cã TK511:doang thu TP xuÊt ®æi cha cã VAT
BT2
Nî TK632
Cã TK154,155 : gi¸ thµnh TP xuÊt ®æi
BT3
Nî TK152
CoTK631 :gi¸ mua nguyªn vËt liÖu cha cã VAT
BT4
Nî TK133
Cã Tk33311 : thuÕ
*Trêng hîp xuÊt TP ®Ó thanh to¸n tiÒn l¬ng ,thëng cho c«ng nh©n viªn
Nî TK334
Cã TK511
Cã TK3331
êng hîp xuÊt TPsö dông phuc vô cho SXKD
BT1
Nî TK627,641 642
Cã TK511
BT2
Nî TK1331
Cã TK 3331
*Tr-
*Têng hîp xuÊt TP lµm quµ biÕu tÆng thëng hoÆc c¸c mmôc ®Ých kh¸c ,®îc trang
tr¶i b»ng quü khen thëng phóc lîi
Nî TK4311,4312
Cã TK5112
Cã TK3331
KÕt chuyÓn giÊ thµnh thµnh phÈm ®É xuÊt kh¸c ®îc coi lµ tiªu thô
Nî TK632
Cã TK154,155
g>TÝnh vÇ kÕt chuyÓ doanh thu thuÇn cña TP ®· tiªu thô
Doanh thu = Doanh thu -Gi¶m gi¸ - Doanh thu bÞ -ThuÕ TT§B,ThuÕ xuÊt
thuÇn
b¸n hµng hµng b¸n
tr¶ l¹i
khÈu(nÕu cã)
§èi víi doanh nghiÖp ph©Øi nép thuÕ TT§B,thuÕ xuÊt khÈu kÕ tto¸n ghi
Nî TK511
Cã TK 3333,3332
Sau khi tÝnh ®îc doanh thu thuÇn kÕ to¸n ghi
Nî TK511
Cã TK911
3>kÕ to¸n tiªu thô thµnh phÈm ë c¸c doanh nghiÖp kÕ to¸n hµng tån kho theo ph¬ng
ph¸p KK§K
* KÕ to¸n danh thu vµ x¸c ®Þnh d«
2.M«t sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn tæ chøc h¹ch to¸n TP vµ TTTP
trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt .
Trªn c¬ së lý luËn vµ thùc tr¹ng cña viÖc h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ qu¸ tr×nh
tiªu thô nh trªn trong thêi gian tíi chóng ta nªn cã nh÷ng söa , ®æi bæ sung
®Ó cho kÕ to¸n ph¸t huy hÕt vai trß cña m×nh trong qu¶n lý doanh nghiÖp
.Sau ®©y em xin ®Ò xuÊt mét vµi ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn tæ chøc h¹ch to¸n
thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt .
*Tríc hÕt nªn xem xÐt TK512-doanh thu b¸n hµng néi bé .
TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña sè thµnh phÈm tiªu thô trong néi
bé .
K/C: Bªn nî : -TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ,c¸c kho¶n chiÕt khÊu b¸n hµng,
gi¶m gi¸ hµng b¸n ®· chÊp nhËn trªn khèi lîng TP ®· tiªu thô né bé trong kú
-KÕt chuyÓn doanh thu tiªu thô bé thuÇn vµo TK911®Ó x¸c ®Þnh
kÕt qu¶ .
Bªn cã :Tæng sè doanh thu b¸n hµng néi bé .
TK521 cã ba tµi kho¶n cÊp con .
TK 5121:doanh thu b¸n hµng dïng chñ yÕu trong doanh nghiÖp doanh
nghiÖp th¬ng m¹i ,vËt t l¬ng thùc .
TK 5122:doanh thu b¸n s¶n phÈm dïng chñ yÕu trong doanh nghiÖp c«ng
nghiÖp,n«ng nghiÖp ,dÞch vô ,l©m nghiÖp ,XDCB.
TK 5123:doanh thu cung cÊp dÞch vô dïng chñ yÕu trong c¸c doanh nghiÖp
dÞch vô GTVT, bu ®iÖn ,du lÞch .
Khi sö dông TK 512 cÇn lu ý :
TK nµy chØ sö dông ®éi víi c¸c thµnh viªn h¹ch to¸n phô thuéc trong mét
c«ng ty hay tæng c«ng ty nã ph¶n ¸nh sè doanh thu tiªu thô néi bé trong kú.
ChØ ph¶n ¸nh vµo TK nµy sè doanh thu cu¶ khèi lîng thµnh phÈm c¸c ®¬n
vÞ thµnh viªn phô thuéc .,cung cÊp lÉn nhau .
Kh«ng h¹ch to¸n v¸o TK nµy c¸c kho¶n doanh thu thµnh phÈm cho c¸c ®¬n
vÞ thuéc c«ng ty hay tæng c«ng ty.
Thùc tÕ cho thÊy TK nµy kh«ng cßn ®îc sö dông n÷a mµ ngêi ta ®a
doanh thu tiªu thô néi bé vµo kÕ ho¹ch 511víi c¸c lý do:
-C¸c ®¬n vÞ thuéc c«ng ty hay tæng c«ng ty h¹ch to¸ ®éc lËp nhau
®Õn cuèi kú b¸o c¸o vÒ ®¬n vÞ cÊp trªn .Do ®ã c«ng t¸c kÕ to¸n cña
c¸c ®¬n vÞ lµ hoµn toµn ®éc lËp nhau .
-Khi xuÊt thµnh phÈm ®em b¸n vµ ®îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô th× ph¶i
tÝnh thuÕ VAT ®èi víi hµng tiªu thô .§iÒu ®ã cã nghÜa lµ c¶ doanh thu
b¸n hµng vµ doanh thu tiªu thô néi bé ®Òu ph¶i tÝnh thuÕ nh nhau .
Ngoµi ra trong c¸c b¶n b¸o c¸o cña bé Tµi ChÝnh quy ®Þnh chØ cã
tæng doanh thu vµ doanh thu b¸n hµng xuÊt khÈu .
Tõ nh÷ng ý kÕn ®ã TK 512 ®· trë thµnh TK “h÷u danh v« h×nh” vµ ®·
cã nhiÒu ý kiÕn cho r»ng nªn më mét TK cÊp con thay cho TK 512
.Tuy nhiªn viÖc më mét TK cÊp con lµ ®iÒu rÊt khã kh¨n v× hiÖn nay
Bé Tµi ChÝnh cha cã quy ®Þnh cho viÖc më TK cÊp ba mµ TK 512
còng cã TK cÊp con .Theo em Bé Tµi ChÝnh nªn bá TK 512 vµ ®a chØ
tiªu doanh thu tiªu thô néi bé vµo TK 511 vµ coi doanh thu tiªu thô
néi bé còng chÝnh lµ doanh thu b¸n hµng .
*521-ChiÕt khÊu b¸n hµng .
K/C: Bªn nî : Sè tiÒn chiÕt khÊu b¸n hµng ,®îc chiÕt khÊu trong tõng
kú b¸n hµng .
Bªn cã : K/C toµn bé sè chiÕt khÊu ®Ó trõ vµo doanh thu .
TK521 cã ba TK cÊp con : TK 5211 TK 5212,TK 5213.
Tríc n¨m 1995 chiÕt khÊu b¸n hµng cã hai lo¹i :
-ChiÕt khÊu thanh to¸n :Do bªn mua cha tr¶ tiÒn nhng sau ®ãi tr¶ tiÒn
tríc thêi h¹n thanh to¸n .
-ChiÕt khÊu th¬ng m¹i :Do bªn mua mua nhiÒu trong mét lÇn mua .
HiÖn nay ngêi ta ®a chiÕt khÊu thanh to¸n vµo TK 811 coi ®ã lµ mét
kho¶n chi phÝ tµi chÝnh vµ chiÕt khÊu th¬ng m¹i vµo TK 532 :Gi¶m
gi¸ hµng b¸n .
VÊn ®Ò lµ nÕu ®a chiÕt khÊu th¬ng m¹i vµo TK 532 vµ bá TK 5211 ®i
th× sÏ ®ång nhÊt viÖc mua nhiÒu hµng hoÆc hµng cã gi¸ trÞ lín mét lÇn
mua víi hµng kÐm phÈm chÊt hoÆc kh«ng ®óng hîp ®ång .Do ®ã theo
ý kiÕn cña em th× nªn gi÷ l¹i TK 521 ®Ó tr¸nh ®ång nhÊt viÖc mua
nhiÒu hµng hoÆc hµng cã gi¸ trÞ lín mét lÇn mua víi hµng kÐm phÈm
chÊt hoÆc kh«ng ®óng hîp ®ång .
* TK 632 - Gi¸ vèn hµng b¸n : Dïng ®Ó theo dâi trÞ gi¸ vèn cña
thµnh phÈm .
§èi víi c¸c doanh nghiÖp dÞch vô TK 632 hoµn toµn dïng ®Ó treo dâi
gi¸ thµnh trùc tÕ cña dÞch vô ®· hoµn thµnh trong kú (Do tÝnh chÊt ®Æc
thï cña ho¹t ®éng dÞch vô :
-Ngêi mua vµ ngêi b¸n cïng tham gia vµo ho¹t ®éng dÞch vô .
-N¬i cung cÊp còng lµ n¬i tiªu thô .).Do ®ã mµ néi dung TK 632
kh«ng phøc t¹p .
Tr¸i l¹i ,®«i víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× ngoµi nhiÖm vô ph¶n
¸nh gi¸ vèn hµng b¸n ,nã cßn ph¶n ¸nh gi¸ thµnh thµnh phÈm ®· s¶n
xuÊt trong kú :
Nî TK 632:gi¸ vèn
Cã TK 631 gi¸ thµnh s¶n xuÊt .
Do ®ã nã lµm cho néi dung phøc t¹p vµ kh«ng chÝnh x¸c .V× vËy ®Ó
cho néi dung kÕ to¸n hoµn thiÖn h¬n th× nhiÒu ý kiÕn cho r»ng nªn më
mét TK kh¸c ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ thµnh thµnh phÈm s¶n xuÊt trong kú .
Theo em ®©y lµ mét ý kiªn hoµn toµn chÝnh x¸c , bëi lÏ khi s¶n xuÊt
th× gi¸ thµnh ®· ®îc h¹ch to¸n vµo TK 632 ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng
b¸n tõ ®ã l¹i tËp hîp sang TK 911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh . Vµ
nÕu h¹ch to¸n nh vËy th× ®Õn khi b¸n s¶n phÈm tµi kho¶n l¹i dïng TK
632 ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ vèn cña hµng b¸n tõ ®ã l¹i tËp hîp sang TK911®Ó
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Bëi vËy mçi doanh nghiÖp mét mÆt ph¶i
tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c kÕ to¸n nhng mÆt kh¸c tuú thuéc vµo ®iÒu
kiÖn cña m×nh mµ lùa chän c¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n thÝch hîp ,sao
cho ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt víi chi phÝ Ýt nhÊt vµ ph¶n ¸nh nhanh
chãng kÞp thêi ,®µy ®ñ c¸c th«ng tin vÒ thµnh phÈm cña doanh nghiÖp
.
- Xem thêm -