Tài liệu De cuong on tap li 7 hki de cuong on tap li 7 hki

Gia sư Thành Được www.daythem.edu.vn ®Ò c-¬ng «n tËp vËt lÝ 7 – K× i C©u 1: V× sao ë trong phßng ®ãng kÝn cöa kh«ng bËt ®Ìn ta kh«ng nh×n thÊy tê giÊy tr¾ng ®Æt trªn bµn. Tr¶ lêi: V× tê giÊy kh«ng ph¶i lµ nguån s¸ng nªn kh«ng tù ph¸t ra ¸nh s¸ng, ta chØ nh×n thÊy tê giÊy khi cã ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã råi h¾t l¹i m¾t ta. Nh-ng trong phßng kÝn kh«ng cã ¸nh s¸ng chiÕu vµo tê giÊy nªn ta kh«ng nh×n thÊy tê giÊy ®ã. C©u 2: Ta dïng mét g-¬ng ph¼ng ®Ó høng ¸nh s¸ng mÆt trêi råi chiÕu vµo trong phßng lµm phßng s¸ng lªn, g-¬ng ph¼ng ®ã cã ph¶i lµ nguån s¸ng hay kh«ng? TL: G-¬ng ph¼ng ®ã kh«ng ph¶i lµ nguån s¸ng v× nã kh«ng tù ph¸t ra ¸nh s¸ng mµ nã chØ h¾t l¹i ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã. C©u 3: Ta ®· biÕt vËt mµu ®en kh«ng ph¸t ra ¸nh s¸ng mµ còng kh«ng h¾t l¹i ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã. Nh-ng ban ngµy ta vÉn nh×n thÊy miÕng b×a mµu ®en, chiÕc b¶ng mµu ®en, ... H·y gi¶i thÝch v× sao? TL: V× ta nh×n thÊy c¸c vËt s¸ng ë xung quanh vËt mµu ®en ®ã do ®ã ph©n biÖt ®-îc vËt mµu ®en víi c¸c vËt xung quanh nã. C©u 4: Mét ng-êi thî méc thØnh tho¶ng l¹i cÇm thanh gç lªn ng¾m mét lóc, viÖc lµm ®ã cña ng-êi thî méc nh»m môc ®Ých g×? Dùa vµo kiÕn thøc nµo ®Ó lµm viÖc ®ã? TL: Ng-êi thî méc ng¾m xem thanh gç ®· th¼ng ch-a. Ta dùa vµo ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng. NÕu ta nh×n thÊy tõ ®Çu ®Õn cuèi c¹nh cña thanh gç th× lóc ®ã thanh gç ®· th¼ng. C©u 5: V× sao nguyÖt thùc th-êng x¶y ra vµo ®ªm r»m ©m lÞch (ngµy 15 ©m lÞch). TL: V× ®ªm r»m ©m lÞch th× MÆt Trêi, Tr¸i ®Êt, MÆt Tr¨ng míi cã kh¶ n¨ng n»m trªn cïng mét ®-êng th¼ng, lóc ®ã tr¸i ®Êt míi cã kh¶ n¨ng c¶n ¸nh s¸ng cña mÆt trêi kh«ng cho chiÕu tíi mÆt tr¨ng. C©u 6: V× sao ng-êi l¸i xe « t« kh«ng dïng g-¬ng ph¼ng vµ g-¬ng cÇu lâm ®Ó quan s¸t phÝa sau mµ l¹i dïng g-¬ng cÇu låi. TL: Dïng g-¬ng ph¼ng th× ¶nh b»ng vËt vµ vïng nh×n thÊy rÊt hÑp. Dïng g-¬ng cÇu lâm th× ¶nh lín h¬n vËt nªn chØ nh×n thÊy mét phÇn vËt cÇn quan s¸t. Dïng g-¬ng cÇu låi ¶nh nhá h¬n vËt nªn quan s¸t ®-îc hÕt vËt vµ vïng nh×n thÊy cña g-¬ng låi lín h¬n vïng nh×n thÊy cña g-¬ng lâm vµ g-¬ng ph¼ng. V× vËy ng-êi l¸i xe chän g-¬ng cÇu låi. C©u 7: H·y dïng lËp luËn ®Ó chøng tá r»ng ¶nh ¶o cña vËt t¹o bëi g-¬ng cÇu lâm lín h¬n ¶nh ¶o cña vËt ®ã t¹o bëi g-¬ng cÇu låi. TL: Gäi ¶nh cña vËt t¹o bêi g-¬ng ph¼ng lµ AB, ¶nh t¹o bëi g-¬ng cÇu låi lµ A1B1, cña g-¬ng lâm lµ A2B2. Ta cã ¶nh ¶o cña vËt t¹o bëi g-¬ng cÇu låi nhá h¬n ¶nh ¶o cña vËt ®ã t¹o bëi g-¬ng ph¼ng: A1B1< AB (1) L¹i cã ¶nh ¶o cña vËt t¹o bëi g-¬ng ph¼ng nhá h¬n ¶nh ¶o cña vËt ®ã t¹o bëi g-¬ng cÇu lâm: AB < A2B2 (2) Tõ (1) vµ (2) suy ra: A1B1 < A2B2. C©u 8: ë nh÷ng chç ®-êng gÊp khóc cã vËt c¶n che khuÊt, ng-êi ta th-êng ®Æt mét g-¬ng cÇu låi lín. G-¬ng ®ã gióp Ých g× cho ng-êi tham gia giao th«ng? Gia sư Thành Được www.daythem.edu.vn TL: Gióp ng-êi l¸i xe quan s¸t ®-îc c¸c ph-¬ng tiÖn giao th«ng, ng-êi vµ c¸c vËt c¶n ë phÝa bªn kia ®-êng bÞ che khuÊt, gióp tr¸nh ®-îc tai n¹n giao th«ng. C©u 9: Nguån s¸ng lµ g×? VËt s¸ng lµ g×? Mçi lo¹i h·y lÊy 4 vÝ dô TL: Nguån s¸ng lµ nh÷ng vËt tù nã ph¸t ra ¸nh s¸ng. VÝ dô: MÆt trêi, d©y tãc bãng ®Ìn ®ang ho¹t ®éng, c©y nÕn ®ang ch¸y, bÕp löa ®ang ch¸y. VËt s¸ng bao gåm nguån s¸ng vµ nh÷ng vËt h¾t l¹i ¸nh s¸ng chiÕu vµo nã. VÝ dô: MÆt tr¨ng, tê giÊy tr¾ng, chiÕc ¸o mµu ®á, con ®om ®ãm. C©u 10: Ph¸t biÓu ®Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng? Cã mÊy lo¹i chïm s¸ng? Nªu ®Æc ®iÓm tõng lo¹i? TL: §Þnh luËt truyÒn th¼ng ¸nh s¸ng: Trong m«i tr-êng trong suèt vµ ®ång tÝnh, ¸nh s¸ng truyÒn ®i theo ®-êng th¼ng. Cã ba lo¹i chïm s¸ng: Chïm s¸ng song song, chïm s¸ng héi tô vµ chïm s¸ng ph©n k×. - Chïm s¸ng song song gåm c¸c tia s¸ng kh«ng giao nhau trªn ®-êng truyÒn cña chóng. - Chïm s¸ng héi tô gåm c¸c tia s¸ng giao nhau trªn ®-êng truyÒn cña chóng. - Chïm s¸ng ph©n k× gåm c¸c tia s¸ng loe r«ng ra trªn ®-êng truyÒn cña chóng. C©u 11: ThÕ nµo nhËt thùc, nguyÖt thùc: Tù tr¶ lêi C©u 12: Ban ®ªm, dïng mét quyÓn vë che kÝn bãng ®Ìn d©y tãc ®ang s¸ng, trªn bµn sÏ tèi cã khi kh«ng ®äc ®-îc s¸ch. Nh-ng nÕu dïng quyÓn vë che ®Ìn èng th× ta vÉn ®äc ®-îc s¸ch. Gi¶i thÝch v× sao? TL: Khi dïng quyÓn vë che kÝn bãng ®Ìn d©y tãc ®ang s¸ng, bµn n»m trong vïng bãng tèi sau quyÓn vë , kh«ng nhËn ®-îc ¸nh s¸ng tõ ®Ìn truyÒn tíi nªn kh«ng thÓ ®äc ®-îc s¸ch. NÕu dïng quyÓn vë khong thÓ che kÝn ®-îc ®Ìn èng, bµn n»m trong vïng bãng nöa tèi sau quyÓn vë , nhËn ®-îc mét phÇn ¸nh s¸ng cña ®Ìn truyÒn tíi nªn vÉn ®äc ®-îc s¸ch. C©u 13: Khi ta thæi s¸o th× bé phËn nµo trong s¸o dao ®éng ®Ó ph¸t ra ©m thanh? Ta kiÓm tra ®iÒu ®ã nh- thÕ nµo? TL: Khi ta thæi s¸o th× cét kh«ng khÝ ë trong s¸o dao ®éng ®Ó ph¸t ra ©m thanh. Ta cã thÓ kiÓm tra ®iÒu ®ã b»ng c¸ch ®Æt ë lç s¸o vµi tua giÊy nhá, khi thæi vµo s¸o ta sÏ thÊy c¸c tua giÊy nµy dao ®éng. C©u 14: TÇn sè dao ®éng lµ g×? §¬n vÞ? Mét vËt trong 2 phót dao ®éng ®-îc 240 lÇn. H·y tÝnh tÇn sè dao ®éng cña vËt ®ã? TL: TÇn sè dao ®éng lµ sè dao ®éng trong 1 gi©y. §¬n vÞ lµ hÐc, kÝ hiÖu Hz. Ta ®æi: 2 phót = 120 gi©y. TÇn sè dao ®éng cña vËt ®ã lµ: 240 : 120 = 2Hz C©u 15: Muèn cho kÌn l¸ chuèi kªu ta ph¶i thæi m¹nh. H·y gi¶i thÝch t¹i sao? TL: Khi thæi m¹nh ta lµm cho l¸ chuèi ë ®Çu bÑp cña kÌn dao ®éng m¹nh h¬n vµ lµm cho tiÕng kÌn ph¸t ra to h¬n. C©u 16: TiÕng sÐt vµ tia chíp ®-îc t¹o ra gÇn nh- cïng mét lóc, nh-ng ta th-êng nh×n thÊy chíp tr-íc khi nghe thÊy tiÕng sÐt. H·y gi¶i thÝch t¹i sao? TL: §ã lµ v× ¸nh s¸ng truyÒn ®i trong kh«ng khÝ nhanh h¬n rÊt nhiÒu so víi ©m thanh. VËn tèc truyÒn ¸nh s¸ng trong kh«ng khÝ lµ 300 000 000m/s, cßn vËn tèc truyÒn ©m trong khong khÝ kho¶ng 340m/s. V× vËy thêi gian ®Ó tiÐng sÐt truyÒn ®Õn tai ta dµi h¬n thêi gian ¸nh chíp truyÒn ®Õn m¾t ta. Gia sư Thành Được www.daythem.edu.vn C©u 17: T¹i sao khi ®øng trªn bê ao, hå nãi chuyÖn víi nhau, tiÕng nãi th-êng nghe rÊt râ? TL: V× khi nãi truyÖn gÇn mÆt ao, hå th× ta kh«ng nh÷ng nghe thÊy ©m trùc tiÕp mµ cßn nghe ®-îc ®ång thêi c¶ ©m ph¶n x¹ tõ mÆt ao, hå. C©u 18: ThÕ nµo lµ nguån ©m? H·y lÊy 3 vÝ dô? C¸c nguån ©m cã chung ®Æc ®iÓm g×? TL: VËt ph¸t ra ©m gäi lµ nguån ©m. Tù lÊy vÝ dô. §Æc ®iÓm: Khi ph¸t ra ©m c¸c vËt ®Òu dao ®éng. C©u 19: T¹i sao trong phßng kÝn ta th-êng nghe thÊy ©m to h¬n so víi chÝnh ©m ®ã ë ngoµi trêi. TL: V× khi ë ngoµi trêi ta chØ nghe ®-îc ©m trùc tiÕp ph¸t r«µ×Cn khi trong phßng kÝn th× ta kh«ng nh÷ng nghe thÊy ©m trùc tiÕp mµ cßn nghe ®-îc ®ång thêi c¶ ©m ph¶n x¹ tõ c¸c bøc t-êng. C©u 20: Khi muèn nghe râ h¬n ng-êi ta th-êng ®Æt bµn tay khum l¹i, s¸t vµo vµnh tai vµ h-íng vÒ phÝa nguån ©m. H·y gi¶i thÝch v× sao? TL: Lµm nh- vËy ®Ó h-íng ©m ph¶n x¹ tõ tay ®Õn tai ta gióp ta nghe ®-îc ©m to h¬n. C©u 21: V× sao trong ®em khuya yªn tÜnh, khi ®i bé ë nh÷ng ngâ hÑp hai bªn cã t-êng cao, ta th-êng nghe thÊy cã tiÕng ch©n nh- cã ai è ®ang ®i ®»ng sau ta. TL: §ã lµ ©m ph¶n x¹ tõ ch©n ta. V× ban ®ªm yªn tÜnh nªn ta nghe râ tiÕng vang tõ ch©n cña m×nh lªn hai bªn t-êng vµ ph¶n x¹ l¹i. C©u 22: Hai nhµ du hµnh vò trô ë ngoµi kho¶ng kh«ng cã thÓ nãi truyÖn víi nhau b»ng c¸ch ch¹m hai c¸i mò cña hä vµo nhau. H·y gi¶i thÝch ©m ®· truyÒn tíi tai hai ng-êi ®ã nh- thÕ nµo? TL: TiÕng nãi ®· truyÒn tõ miÖng ng-êi nµy qua kh«ng khÝ ®Õn hai c¸i mò vµ l¹i qua khong khÝ ®Ó ®Õn tai ng-êi kia. HÖ thèng bµi tËp: D¹ng 1: VÏ ¶nh cña vËt t¹o bëi g-¬ng ph¼ng b»ng tÝnh chÊt ¶nh vµ b»ng ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. Bµi 1: Cho ®iÓm S ®Æt tr-íc g-¬ng ph¼ng, c¸ch g-¬ng 3 cm nh- h×nh vÏ. a. H·y nªn c¸ch vÏ vµ vÏ ¶nh S/ cña S t¹o bëi g-¬ng the hai c¸ch C¸ch 1: Dïng tÝnh chÊt ¶nh C¸ch 2: Dïng ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. b. Qua hai c¸ch vÏ th× ¶nh cã trïng nhau kh«ng? V× sao? Gi¶i: a. C¸ch 1: VÏ ¶nh b»ng tÝnh chÊt ¶nh C¸ch vÏ: - VÏ ®-êng th¼ng qua S vµ vuong gãc víi g-¬ng t¹i H. - X¸c ®Þnh S/ sao cho HS = HS/, ta ®-îc ¶nh S/ S N1 N2 cña S. C¸ch 2: VÏ b»ng ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng. R1 R2 / / - LÊy hai ®iÓm tíi I vµ K trªn g-¬ng sau ®ã i i i i Gia sư Thành Được www.daythem.edu.vn vÏ hai ph¸p tuyÕn IN1 vµ KN2. - VÏ hai tia ph¶n x¹ IR1 vµ KR2. - KÐo dµi hai tia tíi nµy c¾t nhau tÞa S/ lµ ¶nh cña S. b. Qua hai c¸ch vÏ trªn th× ¶nh trïng nhau, v× mét vËt qua g-¬ng chØ cho mét vÞ trÝ cña ¶nh. H I K S/ Bµi 2: Cho vËt AB ®Æt tr-íc g-¬ng ph¼ng nh- h×nh vÏ, h·y nªu c¸ch vÏ vµ vÏ ¶nh A/B/ cña AB qua g-¬ng ph¼ng. Gi¶i C¸ch vÏ: - VÏ A/ ®èi xøng víi A qua g-¬ng - VÏ B/ ®èi xøng víi B qua g-¬ng - Nèi A/ víi B/ ta ®-îc ¶nh A/B/ cña AB qua g-¬ng. H×nh vÏ: A B A/ B/ D¹ng 2: D¹ng vÏ tia tíi, tia ph¶n x¹, tÝnh gãc tíi hoÆc gãc ph¶n x¹. Chó ý gãc ph¶n x¹ b»ng gãc tíi: i = i/ Bµi tËp: Cho tia tíi SI t¹o víi mÆt g-¬ng mét gãc 300. H·y tÝnh gãc tíi vµ gãc ph¶n x¹ rèi vÏ tia tíi vµ tia ph¶n x¹. Gi¶i: V× ph¸p tuyÒn vu«ng gãc víi mÆt g-¬ng nªn gãc tíi i cã sè ®o b»ng: i = 900 – 300 = 600 Theo ®Þnh luËt ph¶n x¹ ¶nh s¸ng th× gãc ph¶n x¹ i/ = i = 600 Tù vÏ h×nh. D¹ng 3: TÝnh tÇn sè dao ®éng: LÊy sè lÇn giao ®éng chia cho thêi gian tÝnh b»ng gi©y th× ®ã lµ tÇn sè víi ®¬n vÞ lµ Hz. D¹ng 4: TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm khi biÕt ©m ph¸t ®i vµ tiÕng vang déi l¹i. VÝ dô 1: NÕu ta nghe thÊy tiÕng sÐt sau 3gi©y kÓ tõ khi nh×n thÊy chíp, h·y tÝnh kho¶ng c¸ch tõ n¬i cã sÐt ®Õn n¬i ta ®øng. BiÕt vËn tèc truyÒn ©m trong kh«ng khÝ lµ 340m/s. (mÐt trªn gi©y) Gi¶i: BiÕt thêi gian t = 3s, vËn tèc v = 340m/s. VËy kho¶ng c¸ch tõ n¬i cã sÐt ®Õn chç ta ®øng lµ: Gia sư Thành Được www.daythem.edu.vn S = v. t = 340. 3 = 1020m §/s: 1020m VÝ dô 2: Mét ng-êi ®øng ë ®Çu mét c¨n phßng khi ph¸t ra tiÕng nãi sau 0,04gi©y th× ng-êi ®ã nghe ®-îc tiÕng vang cuèi cïng trë l¹i tai m×nh. Hái kho¶ng c¸ch tõ ng-êi ®ã ®Õn cuèi c¨n phßng lµ bao nhiªu m. BiÕt vËn tèc truyÒn ©m thanh trong kh«ng khÝ lµ 340m/s Gi¶i Thêi gian ®Ó ©m tõ miÖng cña ng-êi ®ã truyÒn ®Õn bøc t-êng lµ: t = 0, 04 : 2 = 0,02s Kho¶ng c¸ch tõ chç ng-êi ®øng ®Õn cuèi phßng ®ã lµ: S = v. t = 340. 0,02 = 6,8m §/s: 6,8m Chó ý: ë bµi to¸n nµy khi ®· nghe ®-îc ©m ph¶n x¹ th× ©m ®· truyÒn ®Õn bøc t-êng råi ph¶n x¹ l¹i tai ta, nh- vËy mÊt hai lÇn thêi gian. VÝ dô 3: Mét tµu thuû ë trªn mÆt n-íc sau khi ph¸t ra siªu ©m vµ thu ®-îc ©m ph¶n x¹ tõ ®¸y biÓn sau1 gi©y©uHü tÝnh ®é s©u cña ®¸y biÓn. BiÕt vËn tèc truyÒn ©m trong n-íc lµ 1500m/s Lµm gièng vÝ dô 2 . Chóc c¸c em thi ®¹t kÕt qu¶ cao Gia sư Thành Được www.daythem.edu.vn