Tài liệu đề cương môn học kinh tế học vi mô (nâng cao)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP.HCM KHOA KINH TẾ QUỐC TẾ ---------------------------ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC: KINH TẾ HỌC VI MÔ (NÂNG CAO) [Tên tiếng Anh: MICROECONOMICS; Mã số môn học:] [Ngành đào tạo: Tài chình ngân hàng; Trình độ đào tạo: Cao học] 1. Thông tin chung về môn học Số tín chỉ: 3  Lý thuyết : 2  Bài tập : 0,5  Thực hành : 0,5 2. Điều kiện tham gia môn học Môn học tiên quyết Các yêu cầu khác Kinh tế vi mô Kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh Kỹ năng làm việc nhóm Kỹ năng tìm tại liệu Kỹ năng tự nghiên cứu 3. Mô tả môn học Kinh tế học là môn học nghiên cứu về hành vi của các tác nhân kinh tế trong điều kiện nguồn lực khan hiếm. Kinh tế vi mô là một phần của kinh tế học nghiên cứu về hành vi tiêu dùng của hộ gia đình, hành vi sản xuất của doanh nghiệp trong thị trường. Kinh tế vi mô cũng cung cấp khung phân tích để hiểu được cách thức vận hành của thị trường bao gồm: tiến trình ra quyết định để doanh nghiệp đạt đến sản lượng tối đa hóa lợi nhuận; của người tiêu dùng đạt đến tối đa hóa hữu dụng; tương tác giữa doanh nghiệp, người tiêu dùng và chính phủ trong thị trường. 4. Mục tiêu môn học Môn học sẽ cung cấp cho học viên những khái niệm và công cụ cơ bản trong phân tích kinh tế vi mô; hiểu được bản chất các vấn đề kinh tế diễn ra trong cuộc sống; nâng cao tư duy phản biện trong phân tích chính sách, phân tích tình huống kinh tế thực. Cụ thể hơn, khi hoàn tất môn học, học viên sẽ nắm vững: (i) cách thức can thiệp của chính phủ trong nền kinh tế thị trường; (ii) chiến lược định giá của doanh nghiệp trong thị trường độc quyền thuần túy; (iii) Cchiến lược cạnh tranh của các doanh nghiệp trong thị trường độc quyền nhóm; (iv) thất bại của thị trường thông qua thông tin bất cân xứng, ngoaị tác và hàng hóa công cùng với những biện pháp của chính phủ nhằm điều chỉnh những thất bại này; (v) hành vi của các tác nhân kinh tế trong thị trường yếu tố sản xuất. 5. Tài liệu phục vụ môn học Giáo [1] Rubinfeld, D. L., & Pindyck, R. S. (1999), Kinh tế học vi mô, Nhà xuất bản Thống 1 kê (Trường Đại học Kinh tế Quốc dân dịch) [2] Rubinfeld, D. L., & Pindyck, R. S. (2013). Microeconomics. 8th edn. Prentice Hall trình chính [4] Cao Thúy Xiêm, Nguyễn Thị Kim Chi, Hoàng Thanh Tuyền (2012), Kinh tế học vi mô: Lý thuyết - bài tập - thực hành, Nhà xuất bản Tài chính. [1], [3] SV có thể tiếp cận tài liệu ở Thư viện [2] Giảng viên gửi sách điện tử cho học viên (học viên chỉ sử dụng cho việc học không sử dụng vào mục đích khác để thể hiện sự tôn trọng bản quyền) - Tài liệu đi kèm giáo trình chính: http://www.pearsonhighered.com/educator/product/Microeconomics/9780132857 123.page#resources Các loại học liệu khác - Các tài liệu trong kho học liệu mở của chương trình Fulbright: http://www.fetp.edu.vn/vn/mpp5/hoc-ky-thu-2012/kinh-te-hoc-vi-mo-danh-chochinh-sach-cong/ - Các bài báo, tạp chí trong và ngoài nước có liên quan đến nội dung học tập - Các tài liệu khác giảng viên sẽ cung cấp theo chuyên đề nghiên cứu trong quá trình giảng và học sinh tự tìm kiếm như là việc rèn luyện kỹ năng tự học và tìm kiếm tài liệu. 5. Kế hoạch giảng dạy chi tiết Tuần / Chương 1. Nội dung Thời lượng 5 tiết Chương 0: Giới thiệu Tài liệu sử dụng [1] - Giới thiệu môn học Chương 1, - Ôn tập kinh tế học: cung cầu độ co giãn, lý 2, 3, 4, 6, thuyết chi phí, lý thuyết người tiêu dùng, thị 7, 8, 9] trường [3] 1. CHƯƠNG 1: HÀNH VI CỦA DOANH NGHIỆP TRONG THỊ TRƯỜNG CẠNH TRANH HOÀN HẢO 1.1. Thặng dư sản xuất, thặng dư tiêu dùng 1.2. Can thiệp của chính phủ vào thị trường cạnh tranh hoàn hảo 1.2.1. Giá trần (trường hợp không cung ứng hàng hóa) 2 [4] 1.2.2. Giá sàn (trường hợp không mua hàng hóa dư thừa) Bài tập tình huống 2. CHƯƠNG 1: HÀNH VI CỦA DOANH NGHIệP 5 tiết TRONG THị TRƯỜNG CẠNH TRANH HOÀN HảO [1] Chương 9 1.2.3. Thuế (Specific tax) 1.2.4. Trợ cấp sản xuất (Subsidy) 1.2.5. Trợ giá (Price support) 3. 1.2.6. Hạn ngạch sản xuất (Production quota) 2. CHƯƠNG 2: HÀNH VI DOANH NGHIỆP 5 tiết [1] TRONG THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN Chương 2.1. Phân biệt giá 11 2.2. Phân biệt giá thời kỳ và định giá lúc cao điểm [3] 2.3. Định giá hai lần [4] 2.4. Bán trọn gói 2.5. Quảng cáo 4. Bài tập tình huống 3. CHƯƠNG 3: HÀNH VI DOANH NGHIệP 5 tiết [1] TRONG THỊ TRƯỜNG ĐỘC QUYỀN NHÓM Chương 3.1. Độc quyền nhóm 12 3.2. Lợi thế của người đi đầu tiên- Mô hình [3] Stackelberg [4] 3.3. Cạnh tranh giá 3.4. Tình thế lưỡng nan của những người tù 3.5. Ứng dụng tình thế lưỡng nan của những người tù vào việc định giá tập quyền 3.6. Cartel 5. Bài tập tình huống 4. CHƯƠNG 4 LÝ THUYẾT TRÒ CHƠI VÀ 5 tiết [1] CHIẾN LƯỢC CẠNH TRANH Chương 4.1. Giới thiệu các mô hình cạnh tranh 12, 13 4.2. Trò chơi hợp tác và không hợp tác [3] 4.3. Chiến lược ưu thế [4] 4.4. Cân bằng Nash 4.5. Các trò chơi lặp lại và hợp tác 3 4.6. Các trò chơi tuần tự và lợi thế của người đi trước 4.7. Ngăn chặn gia nhập ngành 6. Bài tập tình huống 5. CHƯƠNG 5: THỊ TRƯỜNG YẾU TỐ SẢN 5 tiết [1] XUẤT Chương 5.1. Thị trường yếu tố sản xuất cạnh tranh 14, 15 5.2. Thị trường yếu tố sản xuất với sức mạnh độc quyền mua 5.3. Thị trường yếu tố sản xuất với sức mạnh độc quyền bán 7. Bài tập tình huống 6. CHƯƠNG 6: LỰA CHỌN TRONG ĐIỀU KIỆN 5 tiết KHÔNG CHẮC CHẮN [1] 6.1. Rủi ro và không chắc chắn Chương 5 6.2. Khẩu vị rủi ro [3] 6.3. Giảm nhẹ rủi ro [4] 6.4. Một số ứng dụng 8. 7. CHƯƠNG 7. NGOẠI TÁC VÀ HÀNG HOÁ 5 tiết [1] CÔNG Chương 7.1. Các ngoại tác 16, 17, 18 7.1.1. Ngoại tác tiêu cực và sự kém hiệu quả 7.1.2. Ngoại tác tích cực và sự kém hiệu quả 7.2. Các biện pháp can thiệp của chính phủ nhằm đạt hiệu quả 7.2.1. Đánh thuế với ngoại tác tiêu cực 7.2.2. Trợ cấp với ngoại tác tích cực 7.3. Định lý Coase và các điều kiện ứng dụng 7.4. Những tài nguyên sở hữu chung 7.5. Hàng hoá công cộng 7.5.1. Hai thuộc tính của hàng hoá công cộng 7.5.2. Hàng hoá công cộng thuần tuý và không thuần tuý 7.5.3. Hiện tượng “người ăn theo” 7.6. Mức cung cấp hàng hoá công 7.6.1. Đường cầu thị trường của hàng hoá công 4 [3] [4] 7.6.2. Mức cung cấp hàng hoá công hiệu quả 9. Bài tập tình huống Sinh viên trình bày bài tập lớn 5 tiết 6. Phương thức đánh giá môn học Thành phần Phương thức đánh giá Chuẩn đầu đánh giá A1. Đánh giá A1.1.Kiểm tra viết 1 A1.2.Kiểm tra viết 2 quá trình A1.3.Tiểu luận và thuyết trình nhóm học tập A2. Đánh giá A2.1.Thi viết cuối kỳ ra môn học Tỷ lệ (%) 10% 10% 20% 60% 7. Quy định của môn học Kinh tế học là môn học mang tính phân tích. Học viên cần nắm được các khái niệm cơ bản đã học ở môn kinh tế học vi mô. Để ứng dụng kiến thức đã học để giải quyết vấn đề kinh tế học vi mô nâng caoo trong thực tiễn đời sống, ngoài đọc sách giáo khoa, bài giảng, nghiên cứu tài liệu và làm bài tập, học viên phải đọc báo, tạp chí và các bài viết về những vấn đề kinh tế và cố gắng ứng dụng những gì đã học trong lớp vào các vấn đề chính sách đang đặt ra. Chính vì vậy mà học viên phải hoàn tất bài tập trước khi đến lớp, tích cực tham gia thảo luận giải quyết tình huống và đưa ra các tình huống mới để tương tác với giảng viên, với các bạn cùng lớp để giải quyết vấn đề. 8. Bộ môn/ Khoa phụ trách môn học : Khoa Kinh tế quốc tế KHOA DUYỆT ĐỀ CƯƠNG PHỤ TRÁCH BIÊN SOẠN TRƯỞNG KHOA PGS., TS. Hạ Thị Thiều Dao PGS., TS. Hạ Thị Thiều Dao XÁC NHẬN CỦA LÃNH ĐẠO TRƯỜNG 5