Tài liệu Đề cương bài giảng môn kỹ thuật lắp đặt điện

Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện LẮP ĐẤU MẠCH ĐIỆN CHIẾU SÁNG I. Lắp đấu mạch điện điều khiển đền ở 1vị trí Hình 1.2:: Sơ đồ nguyên lý điều khiển một vị trí Trong đó: - CC là cầu chì - K là công tắc - Đ là bóng đèn - ÔC là ổ cắm  N Hinh1.3.Sơ đồ nối dây mạch điện ĐK * Nguyên lý làm việc của sơ đồ: Khi cấp nguồn điện vào mạch,dòng điện qua cầu chì đến ổ cắm.Khi đóng công tắc K thì bóng đèn Đ sáng. 1 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện Hình 1.4: Sơ đồ thi công mạch điện điều khiển 1 vị trí 1.1.11. Sơ đồ mạch điện điều khiển 2 vị trí * Sơ đồ nguyên lý Hình 1.5: Sơ đồ nguyên lý điều khiển 2 vị trí Trong đó: - CC là cầu chì - K1, K2 là công tắc 3 cực - Đ là bóng đèn * Nguyên lý hoạt động: Khi cấp nguồn cho mạch, dòng điện qua cầu chì.nếu ta đóng công tắc 1K thì mạch điện kín, bóng đèn Đ sáng. Khi tác động công tắc 2K thì hở mạch, bóng đèn Đ tắt Và ngược lại. Mạch điện này được ứng dụng trong điều khiển mạch đèn cầu thang .... 2 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện N Hình 1.6: Sơ đồ nối dây mạch điện ĐK Ống nhựa Đèn HQ Bảng điện Hình 1.7. Sơ đồ thi công mạch đèn điều khiển 2 vị trí 3 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện 1.2. Trình tự thao tác - Đọc sơ đồ nguyên lý mạch điện - Đọc sơ đồ đi dây - Đọc sơ đồ thi công 2.2.2. Lấy dấu vị trí đặt dây và thiết bị - Dùng thước Nivo xác định đường thẳng đứng và đường ngang bằng - Dùng phấn vạch dấu đường thẳng đứng và đường ngang bằng 4 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện - Dùng bút chì hoặc phấn vạch dấu điểm cần khoan lỗ để đặt vít nở 3. Cố định ống nhựa lên vị trí đã xác định 5 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện Hình 1.9: Sơ đồ đặt ống nhựa và đi dây 3.2. Trình tự thao tác - Khoan lỗ vào điểm đã đánh dấu 6 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện - Chôn đóng vít nở vào vị trí vừa khoan - Cố định ống nhựa lên tường Gá ống nhựa lên tường theo đúng sơ đồ, xác định đúng vị trí vít nở và vặn vít vào điểm có vít nở. Đảm bảo đúng vị trí, chắc chắn, đảm bảo thẩm mỹ. III. Tóm tắt trình tự thực hiện TT Tên các bước Dụng cụ, thiết Yêu cầu công việc bị, vật tư thuật 1 2 Đọc bản vẽ sơ đồ đi dây - Bản vẽ - Giấy, bút chì Đánh dấu vị trí - Thước mét dây và đặt - Thước thiết bị NIVÔ - Dây dọi - Bút chì, phấn kỹ Các chú ý về an toàn lao động - Đúng nguyên - Xác định đúng lý của từng bản vị trí, hướng di vẽ dây và đặt thiết bị - Xác định đúng đường thẳng đứng và đường ngang bằng - Trang bị đầy đủ bảo hộ lao động - Vị trí đứng đảm bảo an toàn - Sử dụng đúng chức năng của từng dụng cụ 7 Đê cương bài giảng 3 Cố định ống nhựa lên vị trí đã xác định Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện - Khoan điện - Búa - Kìm điện - Đinh, vít nở - Ống ghen 4 Đặt dây và lắp ống - Dây điện các loại - Kìm cắt - Sử dụng đúng - Trang bị đầy chức năng của đủ bảo hộ lao từng dụng cụ động - Đảm bảo chắc chắn và thẩm mỹ - Vị trí đứng đảm bảo an toàn - Dây điện không chồng chéo - Trang bị đầy đủ bảo hộ lao động - Búa cao su... - Các đầu dây ra vừa phải - Nắp ống đúng gờ 8 - Vị trí đứng đảm bảo an toàn Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện LẮP ĐÈN TRÒN I. Mục tiêu - Lập được quy trình lắp đặt bóng đèn tròn - Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ, vật tư, thiết bị để lắp đặt - Sử dụng thành thạo đồng hồ đo điện và máy khoan bê tông dùng trong thi công - Lắp đặt được bóng đèn tròn đúng yêu cầu kỹ thuật - Kiểm tra và đánh giá được chất lượng sản phẩm sau khi lắp đặt. - Sửa chữa và khắc phục được các dạng sai hỏng khi lắp đặt. - Thực hiện tốt nội quy, an toàn lao động và tác phong công nghiệp II. Nội dung Trình tự thao tác - Đọc bản vẽ sơ đồ thi công - Xác định vị trí cần lắp bóng đèn trên tường. Lắp đui đèn 2.1. Lý thuyết liên quan - Đặt đui đèn lên vị trí đã vạch dấu, dùng bút chì đánh dấu các lỗ bắt vít sao cho cân bằng, không xiên, xẹo. - Dùng khoan bê tông khoan vào vị trí đã đánh dấu trên tường. - Đưa vít nở vào lỗ vừa khoan. - Đấu đầu dây ra vào đui đèn. - Gá đui đèn lên tường, vặn vít xoắn cố định đui đèn lên tường. 9 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện Hình 6.1: Hình ảnh đui đèn 2.2. Trình tự thao tác - Khoan lỗ lên tường vào vị trí đã đánh dấu - Đóng vít nở vào tường. - Đấu dây nguồn vào đui đèn - Gá đui đèn lên tường, xoay đui đèn vào vị trí hợp lý - Dùng tuốc nơ vít vặn vít xoắn cố định đui đèn lên tường. 3. Lắp bóng đèn a. Cấu tạo của bóng đèn: Gồm 3 bộ phận chính: Sơi đốt, bóng thủy tinh và đuôi đèn Sợi đốt bóng Đui đèn Hình 6.3: Cấu tạo của bóng đèn tròn - Sợi đốt (dây tóc). 10 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện Sợi đốt Thường làm bằng Vonfram, vì vonfram chịu được đốt nóng ở nhiệt độ cao. Nó có dạng lò xo xoắn, khi ở nhiệt độ cao sợi đốt thực hiện biến đổi điện năng thành quang năng Dây tóc Hình 6.4: Hình ảnh minh họa - Bóng thủy tinh: Làm bằng thuỷ tinh chịu nhiệt. Kích cỡ bóng có nhiều loại khác nhau tương ứng với công xuất của từng loại bóng. Bóng được bơm khí trơ vào bóng để tăng tuổi thọ cho dây tóc. Hình 6.5: Các loại bóng đèn - Đuôi đèn: Làm bằng đồng hoặc sắt tráng kẽm được gắn chặt với bóng thuỷ tinh. Đuôi đèn có hai loại: Đuôi xoáy, đuôi ngạnh. Với bóng ngạnh: dòng điện đi vào từ hai cực tiếp xúc ở phía dưới đuôi đèn. 11 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện Với bóng xoáy: dòng điện đi vào từ hai cực tiếp xúc, một cực phía dưới đuôi đèn, một cực là phần xoáy của đuôi đèn Hai cực tiếp xúc Hình 6.6: Hình ảnh minh họa b. Nguyên lý làm việc của bóng đèn Đặt điện áp vào 2 cực tiếp xúc của bóng đèn khi đó theo định luật ôm sẽ xuất hiện dòng điện chạy trên dây tóc bóng đèn, dòng điện chạy trên dây tóc, dây tóc sinh nhiệt nóng đến nhiệt độ cao và dây tóc đèn phát sáng. c. Đặc điểm Bóng đèn có ưu điểm: - Đèn sử dụng được với cả dòng xoay chiều và một chiều. - Rẻ tiền, kích thước nhỏ, bố trí đơn giản - Bật sáng ngay, sử dụng dễ dàng. Bên cạnh đó thì bóng đèn còn có nhược điểm: - Dễ chói mắt cần có chụp để đỡ chói. - Bị ảnh hưởng nhiều khi điện áp thay đổi 3.2. Trình tự thao tác - Chọn bóng cho phù hợp với từng loại đui đèn ( kiểu xoắn ốc hoặc kiểu ngạnh) 12 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện - Quá trình lắp phải cẩn thận, nhẹ nhàng, không bóp chặt bóng hoặc ấn quá mạnh dễ làm bể bóng gây mất an toàn cho người và thiết bị - Đối với bóng đèn đui ngạnh lúc lắp bóng vào đui thì phải ấn đuôi bóng vào trong đui và xoay nhẹ sao cho ngạnh của bóng khớp vào ngạnh của đui đèn để các điểm tiếp xúc giữa bóng và đui được tốt - Đối với bóng đèn đui vặn thì lúc lắp bóng ta đưa đuôi bóng vào trong đui và vặn nhẹ theo chiều từ trái sang phải để ren ở đui bóng ăn vào ren của đui đèn cho đến khi bóng đẵ chắc chắn được gắn trên đui và các điểm tiếp xúc giữa bóng và đui được tốt nhất. III. Tóm tắt quy trình thực hiện: T T Dụng cụ, Tên các bước thiết bị, vật công việc tư 1 Xác định vị trí lắp đèn tròn - Bản vẽ sơ đồ điện Lắp đui đèn 2 Yêu cầu kỹ thuật Các chú ý về an toàn lao động - Đúng vị trí - Cẩn thận - Chính xác - Bút chì - Đúng chủng loại - Kìm - Đúng vị trí - Tuốc nơ vít - Cân đối - Sử dụng các dụng cụ hợp lý, chính xác - Chắc chắn - Các điểm nối đảm bảo tiếp xúc tốt - Kìm cắt - Đui đèn 3 Lắp bóng đèn - Bóng đèn tròn - Vị trí làm việc đảm bảo an toàn - Đảm bảo chắc chắn cân đối, - Sử dụng các dụng cụ hợp lý, chính xác - Tiếp xúc tốt - Đảm bảo an toàn khi làm việc trên cao 13 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện LẮP ĐÈN HUỲNH QUANG I. Mục tiêu - Lập được quy trình lắp đặt đèn huỳnh quang - Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ, vật tư, thiết bị để lắp đặt - Sử dụng thành thạo đồng hồ đo điện và máy khoan bê tông dùng trong thi công - Lắp đặt được đèn huỳnh quang đúng yêu cầu kỹ thuật - Kiểm tra và đánh giá được chất lượng sản phẩm sau khi lắp đặt. - Sửa chữa và khắc phục được các dạng sai hỏng khi lắp đặt. - Thực hiện tốt nội quy, an toàn lao động và tác phong công nghiệp II. Nội dung Lắp đui đèn, tắc te 2.1. Lý thuyết liên quan 2.1.1. Sơ đồ nguyên lý Hình 7.4: Nguyên tắc hoạt động của đèn huỳnh quang Bộ đèn huỳnh quang gồm: Bóng đèn, chấn lưu, tắc te, đui đèn, máng đèn Hình 7.5: Hình ảnh chấn lưu 14 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện Hình 7.6: Hình ảnh tắc te - Nguyên lý làm việc của tắc te: Khi đóng mạch điện toàn bộ điện áp đặt vào 2 đầu của tắc te nên xảy ra phóng điện trong tắc te. Thanh lưỡng kim của tắc te biến dạng do nhiệt độ và tiếp xúc với điện cực kia, dòng điện chạy qua tắc te và đốt nóng các điện cực của đèn. Sau khi xảy ra hồ quang giữa các điện cực của tắc te thanh lương kim nguội đi và “ mở mạch”, hở mạch dẫn đến việc tạo nên quá điện áp cảm ứng (do chấn lưu) làm đèn thắp sáng. Khi lắp đèn huỳnh quang cần chú ý chấn lưu, tắc te… phải phù hợp với công suất đèn, nếu không đèn không sáng, thậm chí còn cháy đèn và các phụ kiện. 2.2. Trình tự thao tác 2.2.1. Sơ đồ lắp đặt mạch đèn huỳnh quang Hình 7.7: Sơ đồ lắp mạch đèn huỳnh quang 15 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện 2.2.2. Các bước thực hiện - Lắp tắc te vào ổ - Đấu dây từ chấn lưu đến tắc te Hình 7.8: Cách đấu chấn lưu đến tắc te - Lắp 2 đui đèn vào 2 đầu của máng đèn 16 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện Hình 7.9: Lắp đui đèn Hình 7.10: Hình ảnh đui của đèn huỳnh quang 3. Cố định máng đèn vào vị trí đã xác định 3.1. Lý thuyết liên quan: Sau khi đã xác định vị trí đặt đèn ở bước 2, chúng ta dùng máy khoan khoan 2 lổ trên tường, đóng vít nở vào 2 lổ vừa khoan rồi lắp máng đèn ngay ngắn sát tường, dùng tuôc nơ vít vặn 2 vít để cố định máng đèn đảm bảo chắc chắn và ngang bằng Hình 7.11: Máng đèn huỳnh quang TMS012 2x36W IND MKII 3.2. Trình tự thao tác - Khoan lỗ vào vị trí đã xác định 17 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện - Đặt vít nở vào vị trí đã khoan - Vặn vít vào nở - Gá máng đèn lên tườn theo vị trí đã xác định - Xiết chặt vít vào máng đèn và tường, trần nhà 4. Lắp bóng đèn 4.1. Lý thuyết liên quan Bóng đèn huỳnh quang gồm một ống thủy tinh, mặt trong được phủ một lớp mỏng chất huỳnh quang. Hai đầu ống bịt kín, bên trong rút hết không khí và có nạp một lượng nhỏ khí agon và thủy ngân. Hình ảnh minh họa 18 Đê cương bài giảng Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện Hình 7.12: Các loại bóng đèn huỳnh quang - Một số lưu ý trong quá trình lắp bóng: - Vị trí đứng láp đảm bảo chắc chắn, an toàn - Ngàm tiếp xúc giữa đui và bóng chính xác, tiếp xúc tốt 4.2. Trình tự thao tác - Lắp bóng vào đầu đui thứ nhất - Lắp bóng vào đầu đui thứ 2 - Xoay bóng vào ngàm Hình 7.13: Hình ảnh minh họa trình tự lắp đặt bóng đèn vào ngàm Hình 7.14: Bóng đèn sau khi lắp hoàn chỉnh III. Tóm tắt trình tự thực hiện 19 Đê cương bài giảng TT 1 2 Tên các bước công việc Môn: Kỹ thuật lắp đặt điện Dụng cụ, thiết bị, vật tư Yêu cầu kỹ thuật Xác định vị - Bản vẽ sơ đồ trí lắp đèn điện huỳnh quang - Bút chì - Đúng vị trí - Cẩn thận - Đúng chủng loại - Chính xác Đấu lắp đui đèn, tắc te - Kìm - Đúng vị trí - Tuốc nơ vít - Cân đối - Kìm cắt - Chắc chắn - Sử dụng các dụng cụ hợp lý, chính xác Cố định máng đèn vào vị trí đã xác định - Máng đèn - Khoan điện - Đinh vít nở - Đảm bảo chắc chắn cân đối, Lắp bóng đèn Bóng đèn huynh quang - Cẩn thận, chính xác - tiếp xúc tốt cả 2 đầu 20 - Sử dụng các dụng cụ hợp lý, chính xác - Đảm bảo an toàn khi làm việc trên cao - Tuốc nơ vít 4 - Vị trí làm việc đảm bảo an toàn - Các điểm nối đảm bảo tiếp xúc tốt - Đui đèn, tắc te 3 Các chú ý về an toàn lao động - Sử dụng các dụng cụ hợp lý, chính xác - Đảm bảo an toàn khi làm việc trên cao