ĐỀ CƢƠNG MÔN HỌC: NHẬP MÔN MẠNG MÁY TÍNH
1. THÔNG TIN VỀ GIẢNG VIÊN
Giảng viên 1:
- Họ và tên: Trần Tuấn Vinh
- Chức danh, học hàm, học vị: Giảng viên, Thạc sĩ.
- Thời gian, địa điểm làm việc: Tổ Công nghệ phần mềm
- Địa chỉ liên hệ: Khoa Công nghệ Thông tin – Trường ĐHSP Hà Nội 2
- Điện thoại: 0912 654 052, email:
[email protected]
Giảng viên 2:
- Họ và tên: Cao Hồng Huệ
- Chức danh, học hàm, học vị: Giảng viên, Thạc sĩ
- Thời gian, địa điểm làm việc: Tổ Công nghệ phần mềm
- Địa chỉ liên hệ: Khoa Công nghệ Thông tin – Trường ĐHSP Hà Nội 2
- Điện thoại: 0982.524.115, email:
[email protected]
2. THÔNG TIN CHUNG VỀ MÔN HỌC
- Tên môn học: Nhập môn Mạng Máy tính
- Mã môn học: ST114
- Số tín chỉ: 03
- Loại môn học: Bắt buộc
- Các môn học tiên quyết: Kiến trúc máy tính
- Các môn học kế tiếp:
- Các yêu cầu đối với môn học (nếu có):
- Giờ tín chỉ đối với các hoạt động:
• Nghe giảng lý thuyết: 30
• Làm bài tập trên lớp: 15
• Thảo luận: 0
• Thực hành, thực tập: 0
• Hoạt động theo nhóm: 0
• Tự học: 90
- Địa chỉ Khoa/ bộ môn phụ trách môn học: Khoa Công nghệ Thông tin,
Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 2.
3. MỤC TIÊU CỦA MÔN HỌC
- Kiến thức: Hiểu được cách vận hành của Mạng máy tính một cách tổng
quan. Từ những nguyên lý cơ bản này, sinh viên sẽ tìm hiểu cách thức mạng
Internet ngày nay được triển khai như thế nào. Sinh viên phải hiểu được kiến
trúc phân tầng, với mô hình tham chiếu OSI và mô hình Internet. Hiểu được
cách thức các ứng dụng cơ bản (Web, FTP, DNS, SMTP/POP) làm việc như thế
nào. Hiểu được giao thức giao vận UDP và TCP. Hiểu được cách đánh địa chỉ IP
và giao thức IP. Các giao thức định tuyến: RIP, OSPF, EIGRP,... Cơ chế làm
việc của mạng cục bộ: công nghệ Ethernet, Hub, Bridge, Switch,… mạng LAN
không dây. Một số công nghệ mạng diện rộng. Thực trạng về an toàn thông tin
hiện nay, mục tiêu của An toàn thông tin, các công cụ đảm bảo An toàn thông
tin và các bài toàn về An toàn thông tin
- Kỹ năng:
• Sử dụng được một số lệnh cơ bản của Mạng như Ping, traceroute
• Cấu hình router sử dụng một số giao thức định tuyến RIP, OSPF,…
• Sử dụng được một số lệnh cơ bản của FTP
• Sử dụng giao diện text để gửi và nhận thư
• Sử dụng được phần mềm Wireshark để bắt và phân tích các gói tin ở các
tầng khác nhau: HTTP, TCP, IP…
- Thái độ:
• Chuyên cần trong học tập
• Có thái độ tích cực trong khi làm việc theo nhóm
4. TÓM TẮT NỘI DUNG MÔN HỌC
Môn học được chia thành 9 chương.
Chương 1 giới thiệu chung về toàn bộ các phần, trình bày vị trí của các
phần, dịch vụ và mô hình Mạng. Tập trung vào khái niệm phân tầng. Giới thiệu
qua về mô hình OSI và mô hình TCP/IP.
Chương 2 trình bày về Tầng Ứng dụng. Giới thiệu một số ứng dụng
internet đang sử dụng hiện nay: HTTP, DNS, SMTP/POP, DHCP, FTP, Telnet .
Chương 3 trình bày về tầng Giao vận. Giới thiệu về hai giao thức phổ biến
nhất hiện nay trong truyền thông đó là UDP, TCP và trình bày về số hiệu port
của các ứng.
Chương 4 trình bày về tầng Mạng. Giới thiệu về định tuyến, các thuật
toán định tuyến, giao thức IP, ICMP và giới thiệu một số giao thức định tuyến
RIP, OSPF, EIGRP,...
Chương 5 trình bày về Tầng Truy cập mạng. Giới thiệu các dịch vụ của
truy cập mạng, kỹ thuật phát hiện và sửa lỗi, giao thức BSC, HDLC, các phương
tiện truyền dẫn, các thiết bị mạng, một số phương pháp mã hóa trên đường
truyền và các chuẩn giao diện: RS-232C, DCE và DTE.
Chương 6 trình bày về Mạng cục bộ. Kiến trúc mạng cục bộ, các phương
tiện truyền dẫn sử dụng trong mạng cục bộ, các phương pháp truy nhập đường
truyền, việc chuẩn hóa mạng cục bộ, một số thiết bị sử dụng trong mạng cục bộ,
mạng cục bộ không dây, công nghệ Ethernet, giao thức phân giải địa chỉ ARP,
RARP.
Chương 7 trình bày về Địa chỉ IP. Cấu trúc địa chỉ IPv4, một số các định
nghĩa, Subnet mask, NAT, địa chỉ mạng con và giới thiệu về địa chỉ IPv6.
Chương 8 trình bày về Mạng diện rộng. Phân loại mạng diện rộng, một số
công nghệ và giải pháp mạng diện rộng hiện nay.
Chương 9 trình bày về An toàn thông tin. Thực trạng về An toàn thông tin
tại Việt Nam hiện nay, mục tiêu của An toàn thông tin, các công cụ đảm bảo An
toàn thông tin và các bài toàn về An toàn thông tin.
5. NỘI DUNG CHI TIẾT
Hình
thức tổ
chức
dạy học
Nội dung chính
Số
tiết
Yêu cầu đối
với sinh
viên
Thời
gian, địa
điểm
Ghi
chú
Chƣơng 1. Tổng quan về
Mạng máy tính
1.1. Lịch sử phát triển
1.2. Định nghĩa mạng máy tính
1.3. Lợi ích và các vấn đề xã
hội khi tham gia vào mạng máy
tính
1.4. Các yếu tố đặc trưng của
mạng máy tính
1.5. Phân loại mạng máy tính
1.6. Mô hình truyền thông
1.6.1. Nguyên tắc của kiến
trúc mạng phân tầng
1.6.2. Hoạt động trao đổi dữ
liệu trong kiến trúc phân
tầng
1.6.3. Mô hình truyền
thông đơn giản 3 tầng
1.7. Mô hình tham chiếu OSI
1.8. Mô hình TCP/IP
4
Đọc học liệu
số 1 chương
1; học liệu
số 2 phần 1;
học liệu số 3
chương 1;
học liệu số 4
phần 1, 4, 5.
Lớp học
2
Đọc học liệu
số 1 chương
2; học liệu
số 2 phần 7;
học liệu số 3
chương 2;
học liệu số 4
phần 1, 6.
Lớp học
Lý
thuyết
Chƣơng 2. Các dịch vụ và
giao thức tầng Ứng dụng
2.1. Dịch vụ WWW và Giao
thức HTTP
2.2. Dịch vụ E-mail và giao
thức SMTP/POP
2.3. Giao thức và dịch vụ DNS
2.4. Dịch vụ DHCP
2.5. Giao thức FTP
2.6. Giao thức Telnet
2
Đọc học liệu
số 1 chương
3; học liệu
số 2 phần 6;
Lớp học
Lý
thuyết
Chƣơng 3. Tầng giao vận
3.1. Tổng quan về tầng giao
vận
3.2. Giao thức UDP (User
Lý
thuyết
học liệu số 3
chương 2;
học liệu số 4
phần 1.
Datagram Protocol)
3.2.1. Cấu trúc UDP
Segement
3.2.2. UDP Checksum
3.3. Giao thức TCP
(Transmission Control
Protocol)
3.3.1. Cấu trúc TCP
Segement
3.3.2. Số thứ tự và Số biên
nhận
3.3.3. Kiểm soát tắc nghẽn
trong TCP
3.4. Port Number
Lý
thuyết
Lý
thuyết
Chƣơng 4. Tầng mạng
4.1. Tổng quan về tầng mạng
4.2. Cơ bản về định tuyến
4.3. Các thuật toán định tuyến
4.3.1. Thuật toán định tuyến
Link state
4.3.2. Thuật toán định tuyến
Distance vector
4.4. Giao thức IP (Internet
Protocol)
4.5. Giao thức kiểm soát lỗi
ICMP (Internet Control
Message Protocol)
4.6. Giới thiệu một số giao
thức định tuyến (RIP, OSPF,
EIGRP, BGP,…)
2
Đọc học liệu
số 1 chương
4; học liệu
số 2 phần 5;
học liệu số 3
chương 2;
học liệu số 4
phần 1.
Lớp học
Chƣơng 5. Tầng Truy cập
mạng
5.1. Các dịch vụ của tầng Truy
2
Đọc học liệu
số 1 chương
5; học liệu
Lớp học
cập mạng
5.3. Kỹ thuật phát hiện và Sửa
lỗi
5.4. Giao thức BSC, HDLC
5.5. Phương tiện truyền dẫn
5.6. Các thiết bị mạng
5.7. Một số phương pháp mã
hóa tín hiệu trên đường truyền
5.7.1. Mã hóa đường truyền
bằng tín hiệu số
5.7.2. Mã hóa đường truyền
bằng tín hiệu tuần tự
5.8. Chuẩn giao diện
5.8.1. DCE và DTE
5.8.2. Chuẩn RS-232C
Lý
thuyết
Chƣơng 6. Mạng cục bộ
6.1. Giới thiệu về mạng cục bộ
6.2. Kiến trúc của mạng cục bộ
6.3. Phương tiện truyền dẫn
6.4. Các phương pháp truy
nhập đường truyền
6.5. Chuẩn hóa mạng cục bộ
6.6. Một số thiết bị sử dụng
trong mạng cục bộ
6.7. Mạng cục bộ không dây
(Wireless LAN)
6.7. 1. Định nghĩa mạng cục
bộ không dây
6.7.2. Lịch sử phát triển
mạng cục bộ không dây
6.7.3. Các mô hình mạng
cục bộ không dây
6.8. Mạng LAN ảo (Virtual
LAN)
số 2 phần 2,
3, 4; học liệu
số 3 chương
2; học liệu
số 4 phần 1,
2.
8
Đọc học liệu
số 1 chương
4, 5; học liệu
số 2 phần 4;
học liệu số 3
chương 3;
học liệu số 4
phần 4.
Lớp học
6.9. Công nghệ Ethernet
6.10. Giao thức ARP (Address
Resolution Protocol) và RARP
(Reverse Address Resolution
Protocol)
6
Đọc học liệu
số 1 chương
4; học liệu
số 2 phần 5;
học liệu số 3
chương 5;
học liệu số 4
phần 5.
Lớp học
Lý
thuyết
Chƣơng 7. Địa chỉ IP
7.1. Địa chỉ IPv4
7.1.1. Giới thiệu chung
7.1.2. Cấu trúc địa chỉ IPv4
7.1.3. Một số các định
nghĩa
7.1.4. Subnet Mask
7.1.5. NAT (Network
Address Translation)
7.1.6. Địa chỉ mạng con (kỹ
thuật subneting)
7.2. Địa chỉ IPv6
7.2.1. Một số các hạn chế
của IPv4
7.2.2. Đặc điểm địa chỉ
IPv6
7.2.3. Cấu trúc của địa chỉ
IPv6
7.2.4. Khả năng cấp phát
địa chỉ IPv6
2
Đọc học liệu
số 1 chương
5; học liệu
số 2 phần 2;
học liệu số 3
chương 6;
học liệu số 4
phần 3.
Lớp học
Lý
thuyết
Chƣơng 8. Mạng diện rộng
8.1. Tổng quan về mạng diện
rộng
8.2. Một số công nghệ mạng
diện rộng
8.2.1. Leased line
8.2.2. Mạng chuyển mạch
kênh
8.2.3. Mạng chuyển mạch
gói
8.2.4. Cell Relay
Lý
thuyết
Bài tập
Chƣơng 9. An toàn thông tin
9.1. Thực trạng về An toàn
thông tin tại Việt Nam hiện nay
9.2. Mục tiêu của An toàn
thông tin
9.3. Các công cụ bảo đảm An
toàn thông tin
9.4. Các bài toán trong An toàn
thông tin
2
Làm các bài tập, thực báo cáo
các bài tiểu luận
15
Đọc học liệu
số 2 phần 8;
học liệu số 3
chương 4;
học liệu số 4
phần 6; học
liệu số 5, 6,
7.
Lớp học
Lớp học
Xêmina,
thảo luận
Thực
hành
Thực tập
thực tế
Tự học,
tự nghiên
cứu
Thực hiện các bài tiểu luận do
giảng viên cung cấp
Tự đọc các
học liệu 1, 2,
3, 4, 5, 6, 7,
8
Tại nhà
6. HỌC LIỆU THAM KHẢO
[1] Hồ Đắc Phương, Mạng máy tính, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội,
2006.
[2] Andrew S. Tanenbaum, David J. Wetherall, Computer Networks, 5th
edition, ISBN-13: 978-0-13-212695-3.
[3] Nguyễn Thúc Hải, Mạng máy tính và Các hệ thống mở, NXB Giáo
dục, 1999.
[4] William Stallings, Data and Computers Communications, 8th edition,
Prentice Hall, 2007.
[5] William Stallings, Cryptography and Network Security Principles
and Practice, 5th edition, ISBN 13: 978-0-13-609704-4.
[6] Phan Đình Diệu, Lý thuyết mật mã và An toàn thông tin, 2004.
[7] Trịnh Nhật Tiến, Bài giảng môn An toàn dữ liệu, 2005.
[8] Cisco System, CCNA Exploration.
7. HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC
Sinh viên tự học,
Giảng viên lên lớp (giờ)
tự nghiên cứu
(giờ)
Tuần
Lý
Thực
Xêmina, Chuẩn Bài tập ở
Ôn tập
thuyết
hành, bài
thảo
bị tự
nhà, bài Tổng
kiểm tra
cơ bản
tập
luận
đọc
tập lớn
1
2
4
2
2
4
3
2
6
4
2
6
5
2
6
2
4
7
2
4
8
2
2
6
9
2
2
6
10
2
2
6
11
2
2
4
12
2
2
8
13
2
2
8
14
2
2
8
15
2
Tổng
30
1
8
8
15
90
8. CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI MÔN HỌC VÀ CÁC YÊU CẦU KHÁC
- Yêu cầu của giảng viên về điều kiện để tổ chức giảng dạy môn học:
+ Phòng học có máy chiếu, bảng viết
- Yêu cầu của giảng viên đối với sinh viên như:
+ Sinh viên phải tham gia đủ các giờ trên lớp.
+ Đọc và tìm hiểu trước các vấn đề giáo viên yêu cầu
+ Phải hoàn thành đề tài được giao
9. KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ MÔN HỌC
9.1. Kiểm tra thường xuyên trong quá trình học tập
Điểm chuyên cần được được đánh giá:
+ Đi học đầy đủ
+ Trao đổi, thảo luận trong giờ học
9.2. Kiểm tra giữa kỳ hoặc bài tập môn học
9.3. Thi hết môn học:
- Vấn đáp
- Các nội dung trao đổi trên lớp và tự học
9.4. Hình thức kiểm tra, đánh giá môn học
Loại điểm Trọng số (%)
Hình thức
A1
10%
Chuyên cần, xây dựng bài
A2
20%
Bài tập lớn
A3
70%
Thi vấn đáp
10. DANH SÁCH CÁC BÀI TIỂU LUẬN
Yêu cầu:
- Sinh viên chia thành các nhóm 3 người.
- Các nhóm sẽ chọn ngẫu nhiên các đề tài tiểu luận để thực hiện.
- Các bài tiểu luận với nội dung được giới hạn từ 10 – 15tr.
- Tất cả các thành viên trong nhóm cùng tham gia báo cáo tiểu luận
- Thời gian báo cáo một bài tiểu luận không quá 20 phút.
Danh sách một số đề tài tiểu luận
Nội dung
STT
1
IPTV
2
FIREWALL
3
Wifi và bảo mật mạng wifi
4
Công nghệ WIMAX
5
VLAN
6
VPN
7
IPSEC
8
Leased Lines, DSL
9
PSTN, ISDN
10
Frame Relay, ATM
11
Cloud Computing
12
Ad-Hoc
13
Chữ ký số và các ứng dụng
14
Bluetooth
15
Ipv6
16
2G, 3G, 4G
17
VoIP
18
Ethernet
19
Tấn công qua mạng và Cách phòng chống
20
Giao thức SSL (Secure Socket Layer)
21
Các thuật toán định tuyến
22
Các giao thức định tuyến
23
Các phương pháp truy cập đường truyền
24
Video Conference
25
An toàn thông tin trong Thương mại điện tử
26
……..
Hà Nội, ngày….tháng…..năm 2013
GIẢNG VIÊN 2
GIẢNG VIÊN 1
(Ký và ghi rõ họ tên)
(Ký và ghi rõ họ tên)
Cao Hồng Huệ
Trần Tuấn Vinh
TRƯỞNG BỘ MÔN
TRƯỞNG KHOA
(Ký và ghi rõ họ tên)
(Ký và ghi rõ họ tên)