Tài liệu Đất rừng phương nam

ÀÊËT RÛÂNG PHÛÚNG NAM 1 MUÅC LUÅC 1. XOÁM CHÚÅ NHOÃ, MÖÅT VUÂNG QUÏ XA LAÅ .......................................................................3 2. TRONG TÛÃU QUAÁN ....................................................................................................... 12 3. ÖNG LAÄO BAÁN RÙÆN ....................................................................................................... 30 4. ÀÏM KINH KHUÃNG ....................................................................................................... 40 5. ÖN LAÅI NGAÂY CUÄ........................................................................................................... 55 6. BÛÚÁC ÀÊÌU CUÖÅC SÖËNG PHIÏU LÛU .......................................................................... 68 7. GIA ÀÒNH BÖË NUÖI TÖI ................................................................................................ 80 8. ÀI CÊU RÙÆN ................................................................................................................... 87 9. ÀI LÊËY MÊÅT ................................................................................................................... 97 10. TRONG LÏÌU NGÛÚÂI ÀAÂN ÖNG CÖ ÀÖÅC GIÛÄA RÛÂNG ............................................. 105 11. RÛÂNG CHAÁY............................................................................................................... 112 12. CHAÅM TRAÁN VÚÁI HÖÍ ................................................................................................. 116 13. CAÁI CHÏËT CUÃA VOÄ TOÂNG.......................................................................................... 123 14. MUÄI TÏN THUÂ ............................................................................................................ 134 15. PHÛÚÂNG SÙN CAÁ SÊË U .............................................................................................. 141 16. QUA SROÁC MIÏN ....................................................................................................... 153 17. SÊN CHIM .................................................................................................................. 160 18. RÛÂNG ÀÛÚÁC CAÂ MAU ............................................................................................... 166 19. DU KÑCH TRONG RÛÂ N G ............................................................................................ 177 20. LÏN ÀÛÚÂNG CHIÏËN ÀÊËU ......................................................................................... 188 http://ebooks.vdcmedia.com Àoaân Gioãi 2 Ra möåt bûúác àaâng, hoåc möåt saâng khön (Ngaån ngûä) http://ebooks.vdcmedia.com ÀÊËT RÛÂNG PHÛÚNG NAM 3 1. XOÁM CHÚÅ NHOÃ, MÖÅT VUÂNG QUÏ XA LAÅ "Coá leä tûâ höm bûúác lïn xoám chúå naây, mònh àaä bùæt àêìu cuöåc söëng lûu laåc röìi chùng?" Nhûäng àïm giêåt mònh thûác giêëc, nùçm nghe tiïëng gioá rñt thï lûúng tûâ caác caánh àöìng xa möng quaånh vaâ lùæng nghe tiïëng nûúác chaãy aâo aâo dûúái chên cêìu nûúác bùæc ra con kïnh thùèng tùæp chaåy daâi vö têån trûúác ngöi chúå naây, töi vêîn thûúâng vú vêín nghô nhû vêåy. Töi laåc túái xoám chúå naây, tñnh ra àaä coá hún nûãa thaáng. Möåt buöíi töëi, àoaân thuyïìn vêån taãi quên lûúng cuãa uãy ban khaáng chiïën Nam Böå àöî laåi àêy. Anh hoåc sinh trûúâng cö-le, ngûúâi trong ban tiïëp tïë àaä cho töi theo thuyïìn tûâ Hêåu Giang àïën àêy, baão töi: “Chó gheá laåi àöå nûãa giúâ cho caác chuá lïn chúå mua thûác ùn. Coá muöën lïn búâ khöng? " Töi lùæc àêìu. Anh beân vöî vai töi, cûúâi lúán: “Vêåy thò töët quaá. Ngöìi trïn mui ngoá lïn búâ chúi cuäng àûúåc. Tröng chûâng àöì àaåc, em nheá!" Anh lêìn theo àoân àaâi bùæc sang möåt chiïëc thuyïìn khaác, vaâ leå laâng nhû con soác, co ngûúâi treâo qua be mêëy chiïëc tam baãn, mêëy chiïëc xuöìng nhoã cuãa nhûäng ngûúâi ài chúå àêåu ken doåc theo bïën röìi nhaãy phoác lïn búâ. - Àûâng ài àêu nheá! Uöëng caâ-phï xong anh seä xuöëng cho chuá maây caái baánh! Anh xöëc khêíu suáng mö-de àeo bïn höng, vêîy vêîy töi vaâ rûúán hai chên, cöë noái thêåt to àïí cho töi nghe thêëy. - Röìi! Nghe röìi... Anh cûá ài ài! Töi bùæc tay lïn möìm àaáp laåi. Töi ngöìi àong àûa hai chên trïn chiïëc mui thuyïìn chúã gaåo ngoáng lïn chúå. Àeân mùng-söng trong caác hiïåu buön, caác tiïåm ùn cuãa ngûúâi Hoa kiïìu thùæp lïn saáng rûåc. Chöî khoaãng sên röång, nhûäng ngûúâi àaân baâ nöng dên mùåc quêìn aáo baâ ba àen, khùn rùçn àen vùæt cheáo qua vai ngöìi xïëp tûâng daäy daâi sau nhûäng chiïëc cêìn xeá to tûúáng, nhûäng chiïëc thuáng àûång àêìy ùæp khöng tröng roä vaâ khöng biïët àoá laâ thûác gò maâ hoå mang ra chúå baán. http://ebooks.vdcmedia.com Àoaân Gioãi 4 Möîi ngûúâi baán haâng àïìu thùæp möåt ngoån àeân con úã chöî mònh ngöìi. Vaâ nhûäng ngûúâi ài chúå, cuäng coá nhiïìu ngûúâi cêìm theo trïn tay möåt ngoån àeân. Àeân ngûúâi mua, àeân ngûúâi baán cûá nhû sao sa. Tûâ trong àaám ngûúâi öìn aâo vaâ nhûäng aánh lûãa àeân luön luön di àöång úã tñt chöî cuöëi chúå, böîng nöíi lïn böën àêìu ngoån àuöëc chaáy àoã rûåc cuâng vúái tiïëng tröëng, tiïëng thanh la khua rung döìn dêåp. - Haát Sún Àöng, chuáng maây úi! - Laåi coi con beá nhaâo voâng lûãa ài! - Mau lïn, chuáng maây úi! Boån con nñt tûâ khùæp caác ngoä ngaách, tûâ trong caác chöî töëi, tûâ dûúái thuyïìn, dûúái xuöìng treâo lïn, ba chên böën cùèng reo hoâ chaåy vïì chöî àaám haát rong. Tûå nhiïn hai chên töi cuäng ngûáa ngaáy muöën tuön theo. Àaä bùæt àêìu nghe tiïëng i ö cuãa ngûúâi Khaách maäi voä giúái thiïåu caác mön trònh diïîn, vaâ tiïëng vöî tay hoan hö cuãa àaám ngûúâi xem vêy quanh. Töi kiïîng chên lïn coi hoå laâm gò àùçng êëy. Xa quaá, chó thêëy àêìu ngûúâi lö nhö vaâ möîi luác laåi nghe tiïëng cûúâi khoaái traá dêåy lïn. "Lêu nay mònh xem chaán röìi. Coân laå gò caái thûá troâ êëy!" Töi tûå nhuã thêìm nhû vêåy vaâ khinh khónh nhòn vïì àaám ngûúâi huyïn naáo àïí neán sûå thöi thuác cûá döìn tröëng trong ngûåc. - Thùçng An coân ngöìi àêëy khöng? Baác taâi cöng giaâ cêìm xêu thõt vaâ möåt múá rau caãi vûâa bûúác lïn àoân àaâi vûâa hoãi gioång öìm öìm. - Chaáu coân àêy, baác úi! Töi vöåi àaáp, buång húi raåo rûåc. - Neâ, maâ maây muöën coi haát Sún Àöng khöng? Baác laåi hoãi. - Caác anh baão chaáu úã àêy coi chûâng thuyïìn. Baác taâi cöng vûát xêu thõt vaâo caái röí, vùån lûng uöën xûúng söëng nghe rùæc rùæc, húi thúã nùåc nöìng muâi rûúåu. - Maây àaä ùn thõt nai xaâo caãi röî chûa? Saáng mai tao cho maây nñch möåt trêån, phaãi biïët nhaá! Röìi baác cûúâi lúán: http://ebooks.vdcmedia.com ÀÊËT RÛÂNG PHÛÚNG NAM 5 - Tao ài àaä khùæp ngoån nguöìn söng laåch maâ chûa thêëy ai mêåp nhû con meå chuã quaán naây. Noá roát luön cho tao nùm ly rûúåu tùm böìng mùæt thoã maâ khöng nhïíu ra ngoaâi möåt gioåt chûá! - Baác coá lïn chúå uöëng caâ-phï khöng? Töi hoãi. - Tao maâ caâ-phï caâ phaáo gò mêåy? ÚÂ, maâ caác chaã àang laâm caâphï trong caái quaán chöî àaám haát Sún Àöng àoá! Thöi, coá tao úã àêy röìi. Cho maây lïn chúå chúi möåt laát. Nhúá àûúâng trúã xuöëng bïën khöng? Àûâng coá ài àêu xa, coi chûâng laåc. Trúâi úi, möåt thùçng beá tûâ loåt loâng meå àïën giúâ söëng úã thaânh phöë nhû töi maâ coá thïí laåc trong caái chúå nhoã xûá quï naây. Töi cûúâi thêìm trong töëi, tûâ trïn mui gieo ngûúâi nhaãy àöåp xuöëng saåp thuyïìn. - Cûúâi gò àoá mêåy, An? Baác nhûúáng mùæt hoãi töi. - Khöng. Chaáu coá cûúâi gò àêu? - Böå maây tûúãng tao say haã? Tao coân thêëy caái böng bêìn tröi giûäa kïnh kia nhaá!... Chaâ, nûúác giêåt roâng röìi. - Chaáu lïn àêy, baác aå! Khöng chúâ nghe baác ûâ, thoaáng caái, töi àaä àùåt chên túái búâ. Chao öi! Chúå gò maâ laå luâng thïë naây? Böå Têy sùæp àaánh túái núi, nïn ngûúâi ta àem vûúân baách thuá ra phaát maäi hay sao! Möåt con ba ba to gêìn bùçng caái nong, àùåt lêåt ngûãa, cûá ngoå nguêåy búi búi böën chên trûúác öng cuå giaâ ngöìi lim dim àöi mùæt. Nhûäng con ruâa vaâng to gêìn bùçng caái tö, àïìu tùm tùæp, nhû àöí úã cuâng möåt khuön ra, nùçm ruåt cöí trong mêëy chiïëc gioã cêìn xeá. Àêy laâ möåt con nai ngûúâi ta vûâa xeã thõt ra baán, caái thuã coân nguyïn chûa löåt da baây giûäa àöëng thõt àoã hoãn trïn möåt têëm laá trêìm. Cua biïín cuäng coá, ïëch cuäng coá, nghïu soâ cuäng coá. Coân caá töm thò nhiïìu lùæm, àuã caác loaåi caá töm, khöng kïí xiïët. Töi bûúác thïm mêëy bûúác, qua nhûäng àöëng traái khoám chñn vaâng toãa thúm muâi mêåt, thêëy hai con truát nùçm khoanh, vaãy xïëp laåi nhû nhûäng àöìng haâo lêëp laánh. Coá tiïëng chim gò möí nhau kïu quang quaác trong chiïëc löìng keäm chöî töëi töëi: ngoån àeân vûâa bõ caánh chim àaánh nhau quaåt tùæt, vaâ ngûúâi chuã baán chûa kõp thùæp lïn. Möåt chuá khó con cûá nhaãy qua nhaãy laåi lia lõa, chúân vúân treâo lïn àöëng bñ ngö. Thêëy töi ài qua, noá nhe rùng kheåc kheåc, ngoá töi röìi quay laåi nhoâm ngûúâi chuã, dûúâng nhû muöën http://ebooks.vdcmedia.com Àoaân Gioãi 6 baão töi hoãi giuâm taåi sao caái laäo rêåm rêu kia khöng thaã möëi dêy xñch cöí ra àïí noá àûúåc tûå do ài chúi nhû töi... Àùçng chöî àaám haát rong, möåt traâng phaáo nöíi lïn vang dêåy. Töi chùèng coân têm trñ àêu maâ nhòn ngoá chung quanh nûäa. Töi laåi ba chên böën cùèng nhùæm mùæt nhùæm muäi lao vïì phña tiïëng öìn aâo àang coá möåt sûác cuöën huát khöng cûúäng àûúåc. "Mònh chó coi möåt chuát thöi!" Töi nghô buång vaâ àûa mùæt nhòn vaâo trong ngöi quaán caâ-phï nhoã nuáp dûúái taân cêy baä àêåu chöm chöím nhûäng gai. Caái lûng guâ cuãa anh hoåc sinh trûúâng cö-le lêëp loá qua vai nhûäng ngûúâi dên quên tûå vïå àöåi noán bùçng röång vaânh thaã trïî sau gaáy. Töi muöën baáo cho anh biïët töi àaä lïn àêy, nhûng buång phên vên: “Lúä aãnh baão xuöëng thuyïìn thò sao?... ÛÂ, maâ mònh chó cêìn coi qua möåt chuát thöi maâ!". - Chen àêu maâ chen dûä vêåy haã? Möåt thùçng beá luân luân, beáo uåc õch, trúån mùæt hñch khuyãu tay vaâo höng töi. - Cho tao coi möåt chuát maâ! Nghe töi noái bùçng möåt gioång nhûúâng nhõn, thùçng beá tûác thúâi neáp ngûúâi qua àïí cho töi laách vaâo, röìi noá nhe rùng cûúâi laâm nhû töi vúái noá àaä quen tûâ höìi naâo. - Maây múái túái aâ? Höìi naäy vûâa diïîn troâ hai con khó keáo xe mï lùæm! - ÛÂ, mònh múái túái! Töi àaáp cho coá àaáp, khöng coân chuá yá nghe noá kïí nhûäng gò bïn tai nûäa. Ngûúâi khaách maäi voä mùåc quêìn aáo cheän maâu àen àaä baán qua möåt lûúåt thuöëc cao, bùæt àêìu giúái thiïåu tiïët muåc "Em beá mûúâi tuöíi nhaâo qua voâng lûãa". - Troâ naây àïm qua coá diïîn röìi. Khöng thïí taã àûúåc maâ! Thùçng beá luân luân beáo uåc õch laåi ró tai töi, gioång àêìy tûå haâo vïì caái chuyïån noá àaä àûúåc xem trûúác töi. Möåt em beá gaái mùåc böå quêìn aáo bùçng xa tanh maâu àoã, toác tïët quaã àaâo, mang àöi haâi vaãi àen bûúác ra, cuái chaâo khaán giaã. Chiïëc voâng sùæt quêën gieã têím dêìu löìng giûäa möåt khung göî hònh chûä nhêåt, dûång àûáng cúä ngang têìm mùæt töi, baây giûäa hiïån trûúâng. Dûát loaåt vöî tay chung quanh, ngûúâi Khaách giaâ cêìm ngoån àuöëc chêm vaâo chiïëc voâng quêën gieã. Tûác thúâi möåt vêìng lûãa hònh troân nhû chiïëc baánh xe lûãa cuãa Na-tra phûåc http://ebooks.vdcmedia.com ÀÊËT RÛÂNG PHÛÚNG NAM 7 chaáy vuâ vuâ. Em beá laåi nghiïng àêìu chaâo moåi ngûúâi röìi duán chên möåt caái, chaåy túái ba bûúác gieo mònh nhû möåt con thoi bay qua voâng lûãa. Mùæt töi hoa lïn, chó coân thêëy caái boáng àoá lao qua lao laåi xuyïn ngang vêìng lûãa, vaâ hai tai töi uâ ài vò tiïëng reo hoâ, tiïëng vöî tay vang dêåy. - Àïm qua, noá nhaâo saáu lêìn maâ bûäa nay noá tùng lïn túái taám lêìn! Maây thêëy ghï chûa? Thùçng beá luân luân beáo uåc õch laåi hñch töi, vïnh mùåt noái. Trong luác ngûúâi Khaách cêìm mêëy chai rûúåu thuöëc ài voâng quanh chaâo haâng thò em beá vûâa àûáng thúã vûâa àûa hai baân tay nhoã phuãi phuãi nhûäng súåi toác chaáy trûúác traán. Dûúâng nhû àïm nay söë thuöëc baán àûúåc ñt oãi quaá. Ngûúâi Khaách mùåt buöìn buöìn, àùåt mêëy chai rûúåu thuöëc lïn caái rûúng lúán maâu àen, cöë laâm ra veã tûúi tónh: - Öng baâ cö baác xem xong troâ naây, röìi hùéng mua giuâm sau cuäng àûúåc. Hêìy! Taã löì lïn... Tiïëng tröëng, tiïëng thanh la laåi khua rung döìn dêåp. Öng ta cêìm möåt nùæm dao con saáng loaáng tung lïn bùæt tûâng chiïëc möåt, röìi lêìn lûúåt cùæm têët caã mûúâi hai con dao êëy vaâo nhûäng khe húã àuåc trong caái voâng sùæt coân àang rûâng rûåc lûãa. Nhûäng muäi dao nhoån hònh laá truác àaâo lêëp laánh aánh theáp trùæng xanh tua tuãa chôa ngûúåc vaâo trong, caâng laâm thu heåp caái khoaãng troân ban naäy vûâa àuã möåt thên mònh ngûúâi chui qua. Ngûúâi Khaách liïëc nhòn mêëy ngûúâi àaánh tröëng àaánh thanh la, ra hiïåu ngûâng tay. Öng ta nhûúáng mùæt heát lïn möåt tiïëng, ruâng mònh thu ngûúâi laåi, vaâ lêåp tûác duán chên bay qua giûäa nhûäng muäi dao tua tuãa. Töi nhùæm mùæt laåi. Trúâi úi! Chó nhñch ra möåt phên, bêët cûá úã phña naâo thò nhûäng muäi dao sùæc nhoån nhû gûúm kia cuäng àêm xoác luát vaâo da thõt. Öng ta lao ài lao laåi ba lêìn nhû vêåy, maâ tröng sùæc mùåt vaâ húi thúã khöng chuát biïën àöíi. - Ngûúâi lúán laâm khöng hay. Em beá laâm múái hay! Ngûúâi khaách vung tay giúái thiïåu. Em beá gaái bûúác ra, nghiïng àêìu chaâo moåi ngûúâi. Hai baân chên ài àöi haâi vaãi àen nhoã xñu khúãi àöång giêîm lïn giêîm xuöëng möåt chöî trïn mùåt àêët lúãm chúãm nhûäng hoân cuöåi. Töi höìi höåp quaá. Àöi möi em beá run run. Roä raâng laâ noá àang cöë trêën tônh trûúác phuát biïíu diïîn caái troâ vö cuâng nguy hiïím naây! - Coá ba úã àêy, con! http://ebooks.vdcmedia.com Àoaân Gioãi 8 Ngûúâi Khaách noái bùçng gioång khuyïën khñch vui veã, nhûng cùåp mùæt öng ta tröng nghiïm nghõ àaáng súå. Em beá tûác thúâi heát lïn möåt tiïëng nhû böë, duán chên bay xuyïn qua giûäa voâng dao rûåc chaáy. Chung quanh im phùng phùæc. Moåi ngûúâi khöng kõp vöî tay. Coá leä vò sûå thaán phuåc cuâng vúái nöîi lo súå thay cho em beá cuâng möåt luác êåp vaâo laâm choaáng ngúåp moåi traái tim ngûúâi. Em beá lao qua voâng dao lêìn thûá nhêët, rêët dïî daâng. Em laåi mñm möi lao qua lêìn thûá hai. Àïën lêìn thûá ba, thò tiïëng theát kinh hoaâng cuãa nhûäng ngûúâi xem nöíi lïn chung quanh choái tai töi. Em beá àaä ngaä böí xuöëng, baân chên phaãi mùæc vaâo möåt muäi dao. Ngûúâi xem chaåy uâa vaâo. Öng Khaách giaâ öm ngang lûng con gúä chiïëc haâi àen ra khoãi muäi dao. Möåt doâng maáu àoã tûâ trong vïët thûúng baân chên em beá tuön ra nhû suöëi. - Khöng hïì gò maâ! Daán möåt laá thuöëc cao, khoãi ngay thöi! Öng Khaách vûâa noái vûâa rùæc möåt ñt thuöëc cêìm maáu maâu àen àïí haân miïång vïët thûúng, vaâ trao àûáa con gaái cho möåt baâ xêím vaác àûa xuöëng chiïëc thuyïìn àêåu trong möåt con mûúng gêìn àêëy. Boån treã nhoã uân uân chen lêën chaåy theo coi. Mùåc dêìu àaám haát vêîn tiïëp tuåc biïíu diïîn, nhûng töi khöng coân loâng daå naâo xem nûäa. Töi cuäng chaåy theo àaám treã, lêìn xuöëng meá nûúác àûáng ngoá vaâo thuyïìn. Em beá ngöìi tûåa lûng vaâo mui, àöi mùæt to àen lay laáy nhòn xuöëng vïët thûúng trïn mu baân chên àaä àûúåc boá möåt laá thuöëc cao. Khöng thêëy maáu chaãy nûäa. Nhûng baân chên cûá run run, lêu lêu laåi giêåt möåt caái, khiïën em phaãi nhùæm mùæt laåi. Baâ xêím cêìm ngoån àeân soi vaâo chên con, troâng mùæt àoã hoe. - Con coá àau lùæm khöng, con? Em beá nhùæm nghiïìn mùæt, hai baân tay boáp chùåt trïn öëng chên, lùæc lùæc àêìu. Möåt gioåt nûúác mùæt ngûúâi meå rúi xuöëng baân chên nhoã cuãa àûáa con àau. Em beá múã choaâng mùæt ra, höët hoaãng nhòn meå, nhû vûâa bõ möåt gioåt nûúác söi rúi truáng vaâo chên. - Khöng coá laâm sao àêu, maá aâ? Buöët buöët möåt tñ thöi! Vûâa noái, cö beá vûâa quúâ tay öm ngang lûng meå vaâ cöë nhoeãn cûúâi cho meå yïn loâng. Nhûng sau àoá möåt chöëc, em laåi nhùæm mùæt laåi. Mêëy gioåt möì höi rõn rõn tûúm ra trïn vêìng traán nhoã. Töi biïët chùæc rùçng em beá àang àau lùæm. Töi khöng daám àûáng nhòn nûäa, beân trúã lïn chúå. Bêëy giúâ, àaám haát cuäng vûâa tan. Töi sûåc nhúá ra laâ mònh àaä ài lêu quaá. Töi liïìn chaåy vaâo quaán caâ-phï. Khöng thêëy anh hoåc sinh cö-le àêu. Töi http://ebooks.vdcmedia.com ÀÊËT RÛÂNG PHÛÚNG NAM 9 nhùçm hûúáng àêìu ngoån cêy baâng khö, chaåy möåt maåch vïì. Àoaân thuyïìn vêån taãi quên lûúng khöng coân chiïëc naâo àêåu úã àoá nûäa. Töi chaåy doåc theo bïën chúå möåt quaäng, hy voång hoå vûâa rúâi ài, mònh coân coá thïí àuöíi theo kõp. Trúâi töëi quaá. Lûãa àeân trïn söng dêìn dêìn thûa thúát. Chúå cuäng àaä tan röìi. Töi treâo lïn möåt àöëng gaåch, àûáng ngoáng theo laân nûúác lêëp loaáng aánh sao xuöi xuöi trïn doâng kïnh khöng biïët chaãy vïì àêu. Möåt ngûúâi àaân baâ quaãy àöi thuâng xuöëng bïën lêëy nûúác, àûáng laåi nhòn töi höìi lêu, röìi hoãi: - Nhoã! Phaãi maây úã trong àoaân thuyïìn vêån taãi khöng? - Daå, phaãi! Töi vöåi àaáp, buång húi mûâng - Hoå ài àêu röìi, dò? - Trúâi úi! Maây ài àêu maâ hoå tòm maây khùæp caã chúå? Hoå ài röìi. Ài tûâ taám hoaánh naâo röìi! Nhöí saâo tûâ höìi nûúác múái roâng. Vaâ ngûúâi àaân baâ cheáp miïång: - Chaâ, dûúâng nhû hoå àûúåc lïånh ài ngay hay sao êëy. Gêëp lùæm thò phaãi? - Dò coá nghe noái hoå ài àêu khöng? Töi laåi hoãi laåi. - Chuyïån quên sûå maâ, biïët sao àûúåc! Thïë maây cuäng khöng biïët aâ? Hoå khöng noái vúái maây aâ? - Khöng, dò aå! - Maây coá ba maá, anh em gò trïn thuyïìn khöng? - Khöng. Chaáu ài quaá giang thöi. Ngûúâi àaân baâ chaânh möi ra, daâi gioång: - Thaão naâo! ... Ngûúâi ta coá viïåc cuãa ngûúâi ta chûá. Ai baão cûá ham chúi, ài nhûäng àêu! Ngûúâi àaân baâ khöng noái gò nûäa, lùèng lùång xuöëng bïën gaánh nûúác lïn chúå. Tûå nhiïn töi thêëy trong loâng rûng rûng muöën khoác... Ban ngaây töi tha thêín ài doåc theo bïën, mong coá gùåp ngûúâi naâo quen trong àoaân thuyïìn vêån taãi quên lûúng trúã laåi àêy khöng. Ban àïm, töi vaâo nguã trong chúå, chui dûúái gêìm möåt thúát baán thõt lúån cuãa ngûúâi Hoa kiïìu. Nhûäng ngûúâi àaân baâ trong chúå goåi töi laâ thùçng beá taãn cû. Nghe àêu höìi thaáng trûúác, chúå naây chó hoåp buöíi saáng. http://ebooks.vdcmedia.com Àoaân Gioãi 10 Hún thaáng nay, chúå nhoám suöët ngaây, coá àïm maäi àïën chñn mûúâi giúâ khuya múái tan. Ngûúâi taãn cû úã caác vuâng trïn àöí xuöëng uân uân nhû nûúác. Mùåt nûúác doâng kïnh khöng mêëy luác ngúát tiïëng khua àöång maái cheâo. Caái chúå con nùçm trïn ngaä ba kïnh cuãa xûá laâng quï heão laánh naây trúã nïn àöng vui nhöån nhõp nhû möåt trêën nhoã. Ngûúâi tûâ Saâi Goân chaåy xuöëng túái àêy cuäng coá. Ngûúâi vuâng Tiïìn Giang, Hêåu Giang cuäng coá. Nhiïìu con muå àaân baâ mùåc aáo luåa trùæng bö-àï, che duâ àêìm, nuáng na nuáng nñnh reán bûúác ài lïn chúå, mùæt cûá ngoá xuöëng chên deáp xùng-àan, súå buân àêët vêëy bêín quêìn. Tiïìn baåc àûång nûát vñ, nhûng mua gò cuäng chï oãng chï eo, traã giaá reã maåt. Töi chó nghe hoå than phiïìn vúái nhau rùçng: “Lñnh mònh dúã quaá, khöng chùån nöíi Têy", rùçng "chaåy vaâo àêy khöng coá nûúác àaá uöëng, khöng coá nûúác ngoåt tùæm". Thêëy töi laãng vaãng àïën gêìn chöî thuyïìn hoå, hoå nhòn choâng choåc vaâo töi, böå nhû muöën ùn thõt: “Ài, ài, thùçng nhoã. Moâ mêîm toan ùn cùæp haã?" Töi ûác àïën muöën khoác. Coá ai quen, gùåp töi bêy giúâ cuäng khöng nhêån ra töi nûäa àêu. Ngöìi boá göëi trïn cêìu nhòn xuöëng nûúác, chñnh töi cuäng khoá nhêån ra mònh trong caái hònh thuâ quaái dõ naây. Toác töi àaä moåc daâi gêìn phuã gaáy, hai quêìng mùæt hoäm sêu, cöí gêìy nhom nhû cöí coâ ma. Chiïëc aáo veát-töng bùçng ka-ki trùæng cuãa anh hoåc sinh cö-le cho töi, giúâ àêy àaä biïën thaânh maâu chaáo loâng, vaåt aáo phuã xuöëng têån göëi, cûá kïu loaåt xoaåt theo möîi bûúác ài. Coân chiïëc quêìn àuâi bùçng vaãi àen cuãa töi thò baåc phïëch ra, hai öëng raách te tua nhû bõ caá chöët róa. Ai nhúâ viïåc gò, töi cuäng giuáp. Mêëy thñm baán caá nhúâ töi khiïng thuáng muãng, xaách nûúác cho hoå thay nûúác röång caá. - Em beá! Vaác cho qua boá mña ài! - Em beá! Àöåi thuáng töm lïn chúå giuáp dò ài! - Nhoã! Nhoã! Chaåy xuöëng meá kïnh cùæm laåi cêy saâo cuãa dò sùæp tröi kia! Keã cho töi nùæm xöi, ngûúâi cho töi goái bùæp. Khöng ai biïët töi tûâ àêu tröi giaåt túái. Ngaây naâo töi cuäng taåt qua trûúác ngöi quaán rûúåu möåt lêìn. Biïët àêu baác taâi cöng giaâ höm noå chùèng qua ngang maâ gheá laåi àêy? Nhûäng ngaây àêìu muâa mûa nùm 1946 cûá ò aåch nùång nïì lï ài tûâng bûúác khoá khùn nhû ngûúâi àaân baâ sùæp úã cûä cûá trúã daå maäi maâ vêîn chûa àeã àûúåc. úã caái vuâng nûúác mùån miïìn têy Nam Böå naây, ngûúâi ta mong mûa nhû boån treã con chuáng töi mong meå vïì chúå. Mûa coá nûúác ngoåt uöëng, coá nûúác caây bûâa, nhûng àiïìu quan troång http://ebooks.vdcmedia.com ÀÊËT RÛÂNG PHÛÚNG NAM 11 nhêët trûúác mùæt, laâ mûa coá thïí laâm chêåm bûúác cuãa àõch trong caác cuöåc tiïën cöng, gêy trúã ngaåi cho chuáng trïn caác neão àûúâng haânh quên vò trún trûúåt, sònh lêìy. Trúâi caâng sùæp mûa thò caâng oi bûác khoá chõu. Ban ngaây, mùåt trúâi àöí nùæng chang chang, noáng nhû giöåi lûãa. Chó khi àïm àïën múái coá àöi chuát gioá lao xao tûâ hûúáng võnh Thaái Lan thöíi túái. Thûúâng thûúâng, àïm naâo ngûúâi trong chúå cuäng xaách chiïëu ra ngöìi doåc búâ kïnh hoáng maát, coi thuyïìn taãn cû vaâ thuyïìn chúã Cöång hoâa vïå binh tûâ maån trïn trêíy xuöëng. Quaán rûúåu dò Tû Beáo laâ núi tuå hoåp nhûäng ngûúâi thûác khuya nhêët, coá khi àïën möåt hai giúâ saáng haäy coân àoã àeân vaâ ran tiïëng noái cûúâi. http://ebooks.vdcmedia.com Àoaân Gioãi 12 2. TRONG TÛÃU QUAÁN Töi thûúâng lên la àïën quaán dò Tû Beáo, búãi lyá do mong gùåp ngûúâi quen. Nhûng coân möåt leä khaác nûäa, laâ úã àoá, töi coá thïí nghe àuã moåi thûá chuyïån trïn àúâi. Viïåc gò vûâa xaãy ra úã bêët cûá xoá heãm naâo quanh chúå, lêåp tûác trong quaán dò Tû Beáo moåi ngûúâi biïët ngay. Tûâ nhûäng tin tûác noáng höíi úã mùåt trêån Vaâm Xaáng nhû "... möåt chiïën sô ta bõ thûúng, khuác ruöåt loâi ra, anh lêëy tay nheát vaâo, khöng rïn möåt tiïëng", cho àïën chuyïån "öng Töí sû Böì àïì truyïìn daåy pheáp maâu cho Tïì Thiïn Àaåi Thaánh nhû thïë naâo..." töi àïìu coá thïí nghe àûúåc úã àêy. Àoá laâ möåt ngöi quaán nhoã xïåch xaåc, tröëng trûúác tröëng sau, cêët dûåa bïn búâ kïnh dûúái boáng möåt cêy gaáo cöí thuå. Maái laá raách thuãng löî chöî, ban ngaây nùæng soi xuöëng mùåt chiïëc baân daâi, thaã nhûäng boáng trûáng võt xuöëng bïn mêm ngûúâi ngöìi nhêåu, vaâ ban àïm, ngûúâi ta coá thïí uöëng caã möåt vò sao xanh rúi trong loâng cöëc. Quaán rûúåu dò Tû Beáo nöíi tiïëng vïì thûá rûúåu tùm ngoåt gioång, phaãng phêët muâi chaáy khï nöìi maâ khöng nhaâ naâo cêët àûúåc, vïì taâi xaâo nêëu caác moán thõt rûâng maâ caác laäo giaâ tñnh hay böng pheâng àaä nûác núã khen rùçng "nhùæm xong möåt miïëng, thêëy ngûúâi phêën hûáng, treã traáng ra ngay". Nhiïìu ngûúâi tin nhû vêåy. Chûá nhû töi, töi nghô rùçng nhûäng ngûúâi lui túái núi àêy laâ búãi tûå thoái quen cöë hûäu cuãa hoå. Maâ baâ chuã quaán vöën laâ möåt ngûúâi àaäi böi xúãi lúãi, khöng bao giúâ àïí phêåt loâng bêët cûá möåt öng khaách naâo duâ khoá tñnh àïën àêu. Duy chó coá möåt àiïìu maâ ai cuäng biïët nhûng cuäng chùèng ai noái ra, laâ trong sûå dïî daäi haâo phoáng cuãa baâ ta, duâ thïë naâo thò thïë, möåt àöìng xu cuäng khöng loåt àûúåc qua caánh tay nhúân nhêîy boáng múä cuãa baâ, vò baâ khöng àïí mònh chõu thiïåt vúái ai bao giúâ. Chùèng vêåy maâ möåt höm, baâ ta àaä baão töi: “Tao thêëy maây söëng höím raây úã chúå naây nhû con choá hoang. Töåi quaá! Vïì àêy maâ úã, tiïëp giuáp tao viïåc vùåt trong quaán. Maây seä tha höì ùn, tha höì uöëng. Coân nhû cöng xaá..." Baâ ta im lùång möåt luác, suåt sõt muäi: http://ebooks.vdcmedia.com ÀÊËT RÛÂNG PHÛÚNG NAM 13 “Noái chuyïån cöng xaá, hoáa ra chaáu úã àúå cho dò sao? Dò coá möåt thên möåt mònh. Dò coi chaáu nhû con thöi. Meå con maâ tñnh chuyïån tiïìn baåc thò coân ra caái nghôa gò!" Töi àûáng lùång ài möåt luác lêu, baâng hoaâng khöng biïët àaáp ra sao. Trûúác mùæt töi, doâng kïnh xanh ngùæt lùång leä chaåy huát vaâo chên trúâi. Möåt caánh buöìm nhoã xñu böìng bïình trïn khoái nûúác, úã möåt núi naâo xa lùæm, àöi khi khöng tröng roä, dûúâng nûãa thûåc nûãa hû. Quay nhòn vïì hûúáng quï nhaâ, chó thêëy mêy trúâi àuân cao nhû nuái. Ngaây mai töi seä ài vïì àêu, söëng ra sao, töi chûa biïët. Töi chùèng úã àêy thò coân úã àêu nûäa? Töi gêåt àêìu chùèng nghô ngúåi gò. - Vêng. Chaáu seä úã àêy vúái dò! Töi trúã thaânh thùçng nhoã hêìu rûúåu trong quaán dò Tû Beáo bùæt àêìu tûâ höm àoá. - Cêìm haâo baåc àêy, ra chúå maâ cùæt toác ngay ài! Baâ ta vûâa truyïìn lïånh cho töi, vûâa thaáo mêëy cêy kim bùng caâi miïång tuái aáo chñch àûa lïn ngêåm ngang möìm, vaâ moác tûâ trong miïång tuái thêm àen vò bêín múä ra möåt nùæm giêëy baåc, nhùåt möåt túâ haâo giuái vaâo tay töi. Khi töi cùæt toác xong, trúã vïì quaán thò thêëy baâ ta luái huái ngöìi khêu bïn chiïëc röí may. - Laåi ûúám thûã caái quêìn àuâi coi naâo. Dò khêu cho maây àêëy. Baâ ta àûáng dêåy, cêìm maãnh luåa àen vûâa cùæt ra tûâ öëng quêìn daâi cuä cuãa baâ, chó cêìn khêu möåt àûúâng lûng vaâ möåt àûúâng khoeát àaáy laâ thaânh möåt chiïëc quêìn àuâi. Töi mùåc thûã, thêëy haäy coân quaá röång. - Cêìm baánh xaâ-phoâng thúm cuãa dò, xuöëng bïën tùæm ài. Röìi lïn maâ mùåc quêìn múái, con! Baâ ta ngoåt ngaâo baão töi. Baâ ta noái vúái töi rêët ñt, lúâi leä dõu daâng, nhûng möîi cêu laâ möåt mïånh lïånh. Sau khi tùæm rûãa xong, töi vöåi mùåc chiïëc quêìn luåa àen ngùæn vaâo. Baâ ta ngöìi nheo mùæt, cûúâi laâm rung rung hai taãng múä cuãa àöi goâ maá boáng nhêîy, ngùæm töi höìi lêu. - Tûúm àa! Saåch seä thúm tho nhû vêåy múái coá thïí hêìu khaách àûúåc. Chûá àûáng gêìn ngûúâi ta maâ höi nhû cuá thò hoå goä chai lïn àêìu biïët khöng? Maâ tröng maây mùåt muäi cuäng saáng laáng àêëy. Coá chûä nghôa gò boã tuái khöng? - Daå, chaáu àaä àöî xeáp-phi-ca thaáng saáu nùm ngoaái. http://ebooks.vdcmedia.com Àoaân Gioãi 14 - Thiïåt chûá? Trúâi, thùçng naây gioãi àa! Múái mûúâi böën mûúâi lùm tuöíi maâ àöî phi-ca thò gioãi lùæm. ÚÂ, höìi tao coân con gaái, coá möåt öng giaáo phi-ca chuá yá àïën tao, nhûng duyïn trúâi khöng àõnh. Chaâ, ngaây xûa àöî phi-ca laâ àaä nïn öng noå öng kia röìi. Khöí cho maây, gùåp thúâi buöíi loaån ly!... Thïë ba maá chaáu àêu? - Daå, úã xa lùæm! Töi àaáp caách miïîn cûúäng. Thêëy töi khöng muöën noái, baâ ta cuäng thöi khöng hoãi. Baâ ta vöën laâ ngûúâi khön ngoan, lõch thiïåp vaâ tûâng traãi, luön luön àoaán trûúác yá moåi ngûúâi, biïët luác naâo nïn noái, luác naâo nïn khöng vaâ nïn chêëm dûát cêu chuyïån úã chöî naâo. Àiïìu naây, töi nhêån ra trong nhûäng àùåc tñnh cuãa baâ ta chó qua vaâi ngaây sau thöi. Kïí ra thò khaách rûúåu cuãa quaán dò Tû Beáo khöng thiïëu haång naâo. Nhûäng tay vö cöng röìi nghïì, la caâ ngöìi taán doác suöët ngaây cuäng coá. Nhûäng ngûúâi taãn cû, cùæm thuyïìn taåt lïn uöëng cheán rûúåu röìi quaây quaã ài ngay cuäng coá. Boån con buön vaâo ngöìi chó cöët lêëy chöî gùåp gúä, trao àöíi tin tûác caác luöìng haâng àûúng khan hiïëm, vaâ àïí kiïëm moán xaâo nûúáng khoaái khêíu hún laâ vò cêìn rûúåu. Àöi khi, möåt vaâi ngûúâi lñnh Cöång hoâa vïå binh coá tuöíi leán rúâi chöî truá quên vaâo laâm möåt cöëc rûúåu khan, trûúác khi ra khoãi quaán cûá àûa öëng tay aáo chuâi ria meáp vaâ dùån ài dùån laåi töi: “Naây, chuá em, hïî coá ban chó huy àïën hoãi thò noái khöng coá ai túái uöëng rûúåu àêy caã nheá! Nhúá nheá!" Chó trong vaâi höm, töi àaä quen mùåt hêìu hïët nhûäng àïå tûã Lûu Linh cuãa xoám chúå naây. Nhûng trong àaám ngûúâi thûúâng lui túái núi àêy, töi chó àùåc biïåt chuá yá coá hai ngûúâi. Möåt laâ laäo Ba Nguâ. Dûúâng nhû luác naâo cuäng coá laäo tuác trûåc trong quaán. Noái cho àuáng thò laäo ta khöng phaãi laâ tay maånh rûúåu. Nhûng laäo coá thïí lai rai uöëng àûúåc suöët ngaây. Nhûäng chuyïån tiïëu lêm, nhûäng chuyïån giang höì maä thûúång, laäo kïí ài kïí laåi vúái moåi ngûúâi, töi nghe àïën thuöåc laâu nhûng vêîn thñch nghe. Búãi möîi lêìn kïí, laäo thûúâng hay thïm thùæt vaâo nhûäng chi tiïët bêët ngúâ khiïën töi phaãi cûúâi boâ ra; hoùåc cuäng coá möåt àöi chöî maâ lêìn trûúác kïí daâi doâng, laäo àaä biïët kheáo leáo tûúác boã ài cho cêu chuyïån thïm troân trônh, dïî nghe hún. Nhûäng luác àöng khaách, laäo àûáng dêåy nhûúâng chöî cho ngûúâi múái túái. Àöi khi laäo coân bûng höå baát àôa giuáp baâ chuã quaán. Dò Tû Beáo mïën laäo vò caái taâi àûa chuyïån vaâ giûä khaách khöng cöng cuãa laäo, nïn thónh thoaãng baâ ta cuäng àaäi laäo cuát rûúåu keâm theo möåt con khö caá laåt nûúáng. Ai múâi rûúåu laäo àïìu uöëng, khöng tûâ chöëi. Nhûng chó uöëng möåt cheán cho vui buång ngûúâi ta thöi. Khöng bao giúâ laäo uöëng àïën cheán thûá http://ebooks.vdcmedia.com ÀÊËT RÛÂNG PHÛÚNG NAM 15 hai. "Mònh laâ ngûúâi biïët tûå troång. Mònh coá phaãi laâ thùçng giaâ naát rûúåu àêu!" Laäo thûúâng leâ nheâ noái möåt mònh nhû vêåy. Cûá möîi ngûúâi möåt cheán rûúåu múâi, möîi ngaây àïm laäo Ba Nguâ coá thïí uöëng tñnh ra àïën möåt, hai lñt! Laäo luön luön cúãi trêìn, aáo chó àïí vùæt húâ bïn vai, baão: “Àïí vêåy cho noá maát". Laäo chó mùåc àöåc chiïëc quêìn àuâi: da mùåt, da lûng àoã nhû cua luöåc. Dûúâng nhû bêëm vaâo bêët cûá chöî naâo trong thên hònh laäo cuäng coá thïí chaãy rûúåu ra ngay àûúåc... Àoá laâ ngûúâi thûá nhêët. Ngûúâi thûá hai laâ Tû Mùæm. Khöng biïët y úã àêu, tïn thêåt laâ gò. Chó biïët rùçng y thûúâng chúã mùæm loác, mùæm trï, àöi khi chúã caã dûâa khö vaâ bñ rúå trong chiïëc ghe lûúân baán doåc theo caác xoám búâ kïnh, nïn àöìng baâo goåi y laâ Tû Mùæm. Coân ngûúâi àaân baâ traåc ba mûúi tuöíi maâ Tû Mùæm baão laâ vúå y thò khöng mêëy khi thêëy bûúác lïn búâ. Coá lêìn, töi nghe laäo Ba Nguâ che tay lïn miïång baão vúái dò Tû Beáo: “Chaâ, böå thùçng Tû Mùæm coá ngaãi hay sao maâ noá chaâi àûúåc con núäm àeåp quaá. Khöng phaãi vúå hùæn àêu. Dûát khoaát laâ khöng phaãi, baâ chõ aå!" Tû Mùæm ngûúâi dong doãng cao, nûúác da xanh meát, toác cùæt bom-bï, maái toác trûúác traán ruã xuöëng têån goâ maá bïn phaãi. Àöi mùæt y rêët beá vaâ sùæc laå luâng, troâng mùæt àaão ài àaão laåi rêët nhanh vaâ khöng hïì nhòn thùèng vaâo ai bao giúâ. Möåt buöíi saáng, luác töi àang bûng röí töm caâng xanh tûâ chúå vïì àûúâng thò nghe tiïëng taâu bay veâ veâ tûâ hûúáng Soác Trùng lûúån àïën. Ngûúâi trong chúå xö nhau chaåy taán loaån. Chiïëc taâu bay àaão hai voâng trïn xoám Ngaä Ba Kïnh, bay rêët chêåm nhûng thêåt cao, nghiïng qua nghiïng laåi quan saát röìi thaã xuöëng möåt àöëng truyïìn àún. Nhûäng túâ truyïìn àún tuãa ra, bõ gioá cuöën bay ài vïì maån rûâng traâm caách chúå coá àïën vaâi ngaân bûúác. Khöng biïët boån giùåc noái gò trong êëy. Nhûng khi töi vïì àïën quaán, thò gùåp ngay laäo Ba Nguâ àûáng chûãi oang oang: - Töí cha thùçng Têy. Maây baãnh thò xuöëng àêy! Chûá bay trïn trúâi thaã giêëy xuöëng thò cuäng chûa goåi laâ baãnh... Laäo nñu röí töm cuãa töi laåi, hoãi: - Maây coá nhùåt àûúåc túâ baáo naâo àuát trong naây khöng? - Khöng.- Töi àaáp. - Truyïìn àún noá kïu goåi Viïåt Minh àêìu haâng àêëy! - Sao baác biïët? Baác nhùåt àûúåc aâ? http://ebooks.vdcmedia.com Àoaân Gioãi 16 - Nhùåt àêu maâ nhùåt. Thùçng Tû Mùæm noá vûâa baão thïë àêëy. Caái thùçng coi vêåy maâ nhaát. Noá múái nghe húi taâu bay möåt chuát, àaä xuöëng ghe cheâo ài tuöët röìi! Tûâ àoá àïën chiïìu, gùåp ai laäo Ba Nguâ cuäng noái ài noái laåi coá bao nhiïu chuyïån àoá. Vaâ cêu chuyïån giûäa nhûäng ngûúâi trong quaán cûá xoay quanh vêën àïì: “Têy sùæp tiïën cöng vaâo àêy! Liïåu chuáng ta coá chùån nöíi khöng?" Vaâo luác chaång vaång, trúâi böîng nöíi gioá to. Tiïëng sêëm nöí chaát chuáa trïn nhûäng vêìng mêy àen sò möîi luác nhû muöën saâ thêëp xuöëng ngoån cêy. Mûa bùæt àêìu rúi löåp àöåp nhûäng haåt to vaâ nùång trïn maái laá. Nhûng chó aâo qua möåt loaåt röìi taånh ngay. Laäo Ba Nguâ àûáng trûúác quaán, nhòn theo nhûäng laân chúáp kïu: - Mûa ài öng! Muöën mûa thò cûá mûa ài. Sao cûá laâm khoá khùn cho ngûúâi ta vêåy? - Nïëu mûa to thò Têy coân chûa daám vaâo àêu, phaãi khöng anh Ba? Dò Tû Beáo laåch baâ laåch baåch nhû con võt maái xiïm, ra àûáng bïn caånh laäo, vûâa thúã daâi vûâa hoãi phuå hoåa. - Dûát khoaát laâ mûa thò noá khöng daám tiïën cöng. Noá toaân ài giaây, gùåp àêët trún trûúåt ngaä boã meå ài. Höìi àùçng cûåu caác öíng raãi quaã muâ u trïn löå, Têy ài ngaä laåch caåch. Thïë laâ dao, maác, maä têëu mònh cûá xöng ra cheám noá nhû cheám chuöëi! Töi doån rûãa baát àôa xong, khöng coân viïåc gò laâm cuäng ra àûáng hoáng chuyïån bïn laäo. Böîng nghe dûúái kïnh coá ngûúâi hoãi: - Quaán dò Tû coá coân gò nhêåu khöng? - AÂ, thùçng Saáu tuyïn truyïìn! Laäo Ba Nguâ kïu kheä. Dò Tû Beáo tûác thúâi quaát töi: - Vaâo nhoám bïëp lïn. Con nñt maâ biïët caái gò, luác naâo cuäng chûåc nghe. Vaâ baâ ta àaáp voång ra kïnh. - Vö khöëi! Coân vö khöëi! Töi ngöìi trong bïëp vûâa nhoám lûãa, vûâa àûa mùæt nhòn ra. Nghe tiïëng xuöìng cêåp bïën, khua löåp cöåp. Dò Tû Beáo chaåy vaâo cêìm cêy http://ebooks.vdcmedia.com ÀÊËT RÛÂNG PHÛÚNG NAM 17 phêët trêìn bùçng cuöëng quaâi dûâa nûúác queát laåch xaåch trïn baân rûúåu. "Chùæc laâ coá khaách söåp àêy!" Töi nghô thêìm nhû vêåy, vò nghe laäo Ba Nguâ daå daå hai ba tiïëng, böå kñnh cêín lùæm. Röìi thêëy anh Saáu tuyïn truyïìn möì höi möì kï nhïî nhaåi, tay xaách möåt bao caâ rooâng cöng vùn giêëy túâ, khom ngûúâi bûúác qua maái gioåt, vaâo àùåt phõch caái bao lïn baân. Laäo Ba Nguâ khïå nïå öm möåt chiïëc ba-lö to tûúáng raâng rõt nhûäng dêy da, lêëm lem buân àêët, thêån troång ài tûâng bûúác vaâo vaâ seä saâng àùåt lïn chiïëc choäng tre, caånh cûãa ra vaâo bïëp. Möåt ngûúâi àaân öng traåc hùm saáu hùm baãy tuöíi, cao lïu nghïu, mùåc böå quên phuåc ka-ki maâu rïu, thùæt lûng da röång baãn, khêíu suáng pooåc-hooåc àeo trïî bïn höng, tay xaách àöi giaây vaãi, tay cêìm chiïëc muä vaãi kiïíu hûúáng àaåo bûúác vaâo àûa mùæt ngùæm nghña möåt voâng trong quaán röìi thong thaã keáo ghïë ngöìi xuöëng. Anh Saáu tuyïn truyïìn giúái thiïåu vúái dò Tû Beáo: - Àêy laâ öng Huyânh Têën, àùåc phaái viïn cuãa Töíng haânh dinh uãy ban khaáng chiïën Nam Böå, úã miïìn Àöng múái túái! Dò Tû Beáo chùæp hai tay trûúác buång cuái àêìu chaâo, noái gò lñ nhñ trong möìm khöng nghe roä, chó thêëy àöi möi run run caách caãm àöång. Öng khaách àûáng dêåy, toeát miïång cûúâi, kheä nghiïng àêìu chaâo àaáp lïî röìi noái caách thên mêåt tûå nhiïn: - Kiïën cùæn buång dûä röìi àêëy! Dò coá gò cho chuáng töi laâm ba höåt cho àúä àoái caái àaä... Laäo Ba Nguâ buöåt miïång àaáp ngay: - Coân nûãa raá buán tûúi. Coá thïí ùn vúái thõt boâ xaâo laá caách. Coân nhêåu thò... àêu nhû nhaâ coân mêëy con töm caâng nûúáng, phaãi khöng baâ chõ? Maâ rûúåu höm nay khöng àùång ngon! Dò Tû Beáo gêåt àêìu lia lõa: - Muöën ùn cúm cuäng àûúåc. Töi chõu khoá nêëu. Chùèng mêëy thuúã maâ! Bùæt gaâ laâm xeá phay ùn thöi. Anh Saáu tuyïn truyïìn vûâa lau möì höi vûâa nuöët nûúác boåt, gioång söët ruöåt: - Dò muöën cho ùn thûác gò cuäng àûúåc. Coá bao nhiïu cûá doån hïët ra àêy. Nhûng phaãi gêëp lïn! Laäo Ba Nguâ lùng xùng giuáp baâ chuã quaán pha êëm traâ, àùåt lïn baân múâi khaách. Anh Saáu tuyïn truyïìn baão töi àem cho aãnh möåt ñt http://ebooks.vdcmedia.com Àoaân Gioãi 18 buán tûúi, röìi aãnh ruát trong bao caâ-rooâng ra möåt cuöån giêëy nhùåt lêëy hai túâ röång khöí nhêët uáp lïn baân, baão töi phïët buán vaâo. - Chaâ, coá khêíu hiïåu gò múái haã chuá Saáu? Laäo Ba Nguâ toâ moâ hoãi. - Phaãi! Vûâa lônh trïn quêån vïì àêy. Baác kï giuáp caái ghïë cho töi daán lïn vaách ài. Anh Saáu tuyïn truyïìn àûáng lïn ghïë, cêìm túâ khêíu hiïåu ngùæm nghña cho cên bùçng hai àêìu röìi tûâ tûâ aáp vaâo vaách laá. Daán xong möåt túâ, anh thong thaã daán nöët túâ thûá hai. Töi cêìm àeân soi lïn, nhòn trên trên vaâo nhûäng doâng chûä khùæc göî in möåc baãn maâ töi àaä àoåc nhiïìu lêìn trïn caác túâ khêíu hiïåu daán àêìy úã nhûäng neão àûúâng töi àaä vûúåt qua. “Àöåc lêåp hay laâ chïët! Nûúác Viïåt Nam cuãa ngûúâi Viïåt Nam!” Anh Saáu tuyïn truyïìn laåi löi ra möåt túâ giêëy khöí nhoã in chûä chò, coân thúm phûác muâi mûåc àoã ty-pö, daán vaâo vaách ngang têìm mùæt ngûúâi ngöìi úã baân. Laäo Ba Nguâ lêím nhêím àaánh vêìn: - Khúâ... Öng... khöng, àúâ... i ài.... Khöng ài lñnh chúâ... o cho... Khöng ài lñnh cho giùåc! Àöi mùæt troân ra, neát mùåt trang nghiïm, laäo Ba Nguâ lêìn lûúåt vûâa àaánh vêìn vûâa àoåc hïët nhûäng khêíu hiïåu nhû nhûäng lúâi thïì viïët lïn bùçng maáu: Khöng ài lñnh cho giùåc! Khöng baán lûúng thûåc cho giùåc! Khöng àûa àûúâng chó löëi cho giùåc! Ai coá dao duâng dao, coá maác duâng maác, möîi ngûúâi dên laâ möåt ngûúâi lñnh, möîi thûúác àêët laâ möåt chiïën haâo, sùén saâng hy sinh baão vïå nïìn àöåc lêåp cho Töí quöëc! Àoåc xong röìi, laäo Ba Nguâ lùèng lùång bûúác àïën chöî moác aáo, lêëy caái aáo baâ ba àen cuãa laäo giuä giuä mêëy caái. Àoaån laäo mùåc vaâo, caâi caã cuác cöí cêín thêån. Laäo cûá àûáng nhòn lïn nhûäng doâng chûä àoã choái nhû maáu kia, hai baân tay vuöët ài vuöët laåi nhûäng nïëp aáo nhùn nheo àaä lêu khöng mùåc túái. Khöng biïët coá phaãi vò cún gioá to luác naäy khiïën laäo bõ laånh, hay búãi leä naâo khaác töi khöng àûúåc roä. Chûá tröng neát mùåt lo lùæng vaâ cûã chó trang nghiïm cuãa laäo thò töi thêëy giöëng nhû laäo àang àûáng bïn giûúâng möåt ngûúâi bïånh thêåp tûã nhêët sinh. Kinh nghiïåm úã nhûäng núi khaác thò vúái tònh hònh naây, chùæc chùæn laâ chó trong voâng möåt tuêìn lïî nûäa thöi, giùåc Phaáp seä tiïën àïën àêy... - Trúâi úi, maây coá vaâo bûng àôa thõt boâ ra giuâm tao möåt chuát khöng? Laâm gò maâ àûáng chïët gñ ngoaâi àoá vêåy? Dò Tû Beáo trong bïëp eo eáo goåi voång ra. Töi giêåt mònh chaåy vaâo, suyát nûäa ngaä böí xuöëng ngaåch cûãa. Laäo Ba Nguâ khöng vaâo http://ebooks.vdcmedia.com ÀÊËT RÛÂNG PHÛÚNG NAM 19 giuáp töi möåt tay nhû moåi khi, laäo lùång leä ra àûáng trûúác bïën huát thuöëc laá möåt luác röìi boã ài àêu mêët. Coi böå öng Huyânh Têën vaâ anh Saáu tuyïn truyïìn àoái dûä. Chùèng mêëy chöëc maâ hai ngûúâi àaä laâm saåch raá buán vaâ hai àôa thõt boâ xaâo to tûúáng. Öng Huyânh Têën vûún vai àûáng dêåy, co duöîi chên tay, cûúâi hò hò: - Tûâ saáng àïën giúâ, hai anh em thay nhau cheâo möåt maåch chùèng coá höåt cúm boã buång. Ùn bûäa buán ngon quaá. Ûúác chûâng coân möåt raá nûäa, chuáng töi cuäng nñch hïët! Anh Saáu tuyïn truyïìn quay sang hoãi dò Tû Beáo àang chùæp hai tay trûúác buång, àûáng bïn goác baân hêìu khaách: - Àöå mêëy giúâ thò liïn laåc úã Thúái Bònh lïn túái? - Súám thò cuäng chñn mûúâi giúâ. Trúâi àêët naây, ngûúåc nûúác ngûúåc gioá, hoå coá thïí lïn khuya hún... Caác öng cûá úã laåi nghó cho àúä mïåt. Dò Tû Beáo àaáp thong thaã, coá yá muöën cêìm khaách. - Coá gò nhêåu, dò mang ra vûát àoá cho chuáng töi! Öng Huyânh Têën noái caách vui veã. - Dùçn buång röìi, bêy giúâ coá thïí lai rai àûúåc chûá haã, àöìng chñ Saáu? Töi quaåt than hú laåi mêëy con töm caâng nûúáng sùén, to cúä cöí tay ngûúâi lúán maâ dò Tû Beáo coân cêët trong chaån. Trong khi àoá, anh Saáu tuyïn truyïìn cêìm àeân ra sau quaán ngùæt mêëy ngoån rau rùm, coân öng Huyânh Têën thò giaânh vúái dò Tû àïí tûå tay öng ta giaä baát muöëi úát cho vui. - Baác Ba Nguâ ài àêu röìi haã dò Tû? Anh Saáu tuyïn truyïìn chúåt hoãi. - ÖËi, coá trúâi biïët öíng ài àêu! Muöën àïën thò àïën, muöën ài thò ài. - Nhêåu maâ thiïëu baác êëy thò khöng vui! - Coá töi àêy, chuá Saáu aå! Laäo Ba Nguâ tûâ ngoaâi noái voång vaâo. - May quaá, chó lo vïì khöng kõp. http://ebooks.vdcmedia.com Àoaân Gioãi 20 Laäo Ba Nguâ bûúác vaâo, àùåt möåt lñt rûúåu trong nhû mùæt meâo lïn baân, xoa xoa hai baân tay röìi àan mûúâi ngoán tay vaâo nhau, nghiïng àêìu ngùæm chai rûúåu: - Töi chaåy vaâo têån xoám Traâm, naâi laåi cuãa hoå àêy. Khöng mêëy thuúã... Àïí khaách xa uöëng rûúåu khöng àùång ngon seä mang tiïëng àêët Raåch Giaá, Baåc Liïu mònh! Khi ba ngûúâi àaä ngöìi vaâo baân, sùæp sûãa roát rûúåu thò coá möåt boáng ngûúâi mùåc quên phuåc maâu àen, khoaác capöët, lom khom bûúác theo aánh saáng àeân, ài vaâo quaán. Töi nhêån ra ngay àoá laâ anh phên àöåi trûúãng Cöång hoâa vïå binh vûâa vïì àoáng quên úã xoám trïn àaä mêëy höm nay. Öng Huyânh Têën böîng xö ghïë àûáng dêåy, àöi mùæt troân thao laáo nhòn anh phên àöåi trûúãng, coân anh phên àöåi trûúãng thò àûáng sûäng laåi úã chöî ngaåch cûãa, möìm haá höëc ra. Hai ngûúâi im lùång nhòn nhau, röìi caã hai cuâng lao túái öm lêëy nhau, tay àêëm àêëm vaâo lûng nhau thuâm thuåp: - Trúâi úi, tao tûúãng maây chïët röìi! - Tao cuäng tûúãng maây chïët röìi! - Vêåy ra khöng thùçng naâo chïët caã... Hai ngûúâi cuâng tranh nhau noái. Khöng coân nghe cêu naâo laâ cuãa ngûúâi naâo. Nhûäng tiïëng noái bùçng gioång cûúâng traáng söi nöíi vöì vêåp tuön ra cuâng vúái nhûäng tiïëng cûúâi vui veã, mûâng rúä cuãa àöi baån tònh cúâ gùåp laåi, cûá xoùæn lêëy nhau. - Sao nghe maây chïët úã mùåt trêån Goâ Cöng röìi? Ngöìi xuöëng àêy! Öng Huyânh Têën keáo ghïë múâi anh phên àöåi trûúãng. - Chïët thïë naâo àûúåc? ÚÂ, mònh coá bõ thûúng úã Vaâm Laáng, Goâ Cöng, - anh phên àöåi trûúãng löåt aáo ca-pöët neám lïn choäng, múã cuác aáo troã vaâo vïët seåo trïn ngûåc. - Xuyïn tûâ trûúác tröí ra sau lûng, thuãng möåt löî phöíi, cêìm chiïëc àuäa thoåc qua àûúåc. Boåt cûá tuön ra phò phò. Caã maáu caã boåt. Vêåy maâ chó hún thaáng sau mònh àaä dêåy, ra chó huy chiïën àêëu! - Sûác maây thò ca-nöng bùæn cuäng khöng chïët! Öng Huyânh Têën cûúâi hò hò... Anh phên àöåi trûúãng bêëy giúâ múái ngùæm nhòn öng Huyânh Têën tûâ àêìu àïën chên: http://ebooks.vdcmedia.com