ÀAÃO HOANG
1
MUÅC LUÅC
LÚÂI GIÚÁI THIÏÅU ..................................................................................................................2
PHÊÌN MÖÅT...........................................................................................................................4
PHÊÌN HAI .......................................................................................................................... 35
PHÊÌN BA............................................................................................................................ 74
PHÊÌN BÖËN ....................................................................................................................... 117
http://ebooks.vdcmedia.com
Trêìn Thïë Phaát
2
LÚÂI GIÚÁI THIÏÅU
Öng Trêìn Thïë Phaáp àúâi Trêìn viïët Lônh Nam Chñch quaái - têåp
truyïån ngùæn àùåc sùæc cuãa vùn hoåc cöí Viïåt Nam.
Truyïån dûa hêëu laâ möåt truyïån trong Lônh Nam Chñch quaái.
Truyïån nhû sau: Àúâi Huâng Vûúng coá ngûúâi bêìy töi, khi baãy tuöíi,
vua mua àûúåc cuãa thuyïìn buön àem vïì laâm àêìy túá, sau lúán lïn,
diïån maåo àoan chñnh, nhúá thuöåc caác sûå vêåt, vua àùåt tïn laâ Mai Yïín
hiïåu An Tiïm, laåi lêëy vúå cho, sinh möåt trai möåt gaái. Vua yïu, duâng
laâm quan, lïî laåt àêìy nhaâ, khöng thiïëu thûác gò. An Tiïm sinh ra
kiïu maån, thûúâng noái:
“Caái gò cuäng laâ vêåt tiïìn thên cuãa töi caã", khöng nghô àïën ún
vua. Vua nghe thêëy, giêån lùæm maâ rùçng:
“Maây laâ keã thêìn tûã sinh kiïu maån, khöng nhúá ún vua, caái gò
cuäng baão laâ cuãa tiïìn thên, bêy giúâ boã maây ra núi khöng coá ngûúâi
ngoaâi bïí xem maây coá coân cuãa tiïìn thên nûäa khöng!". Beân àaây ra
ngoaâi cûãa bïí Nga Sún, böën bïì toaân caát vaâ nûúác, khöng vïët chên
ngûúâi, chó àïí cho möåt söë lûúng àuã ùn ñt lêu, àõnh cho ùn hïët thò
chïët àoái. Vúå An Tiïm than khoác. An Tiïm cûúâi maâ rùçng:
“Trúâi sinh ta, têët trúâi nuöi ta, söëng chïët úã trúâi, ta coá lo gò". An
Tiïm úã àaão àûúåc böën thaáng, böîng thêëy con chim trùæng tûâ phña têy
bay laåi, àêåu àêìu nuái, kïu lïn ba böën tiïëng, saáu baãy haåt quaã theo
tiïëng kïu maâ rúi xuöëng baäi caát. ñt lêu sau, nhûäng haåt êëy moåc lïn
cêy xanh rò, röìi thaânh quaã. An Tiïm mûâng rúä:
“Caái naây khöng phaãi vêåt laå, chñnh laâ caái trúâi cho àïí nuöi ta".
Beân böí ra maâ ùn, thêëy võ ngoåt vaâ maát, tinh thêìn saãng khoaái. Vïì
sau, möîi nùm tröìng nhiïìu thïm ra, ùn khöng hïët, gùåp thuyïìn buön
àïën, àem àöíi lêëy gaåo. Nhên vò chim trùæng ngêåm haåt tûâ phña têy
bay túái nïn goåi laâ têy qua. Phûúâng chaâi, phûúâng buön àïìu thñch
thûá dûa êëy: laâng xoám xa gêìn thò àïën lêëy giöëng. Lêu röìi, vua nhúá
túái An Tiïm, cho ngûúâi ra chöî àaão hoang xem coân söëng hay chïët.
Sûá giaã vïì têu vua, vua than rùçng:
http://ebooks.vdcmedia.com
ÀAÃO HOANG
3
“Thïë ra caái gò cuäng laâ vêåt tiïìn thên, khöng sai". Beân triïåu An
Tiïm vïì, phuåc chûác cuä, laåi cêëp cho nö tyâ. Àùåt tïn núi êëy laâ chêu An
Tiïm, chöî xoám úã goåi laâ Mai thön... traång Vuä Quyânh (1453-1516)
soaån laåi têåp Lônh Nam Chñch quaái Tûúãng nhû chó möåt cêu trong lúâi
tûåa cuãa öng cuäng àaä viïët nïn niïìm tûå haâo cuãa dên töåc ta: Nûúác ta
khúãi àêìu tûâ Huâng Vûúng, àaä thêåt vùn minh, qua Ngö, Àinh, Lï,
Lyá, Trêìn àïën nay... Töi hiïíu nïìn vùn minh êëy vaâ cêu chuyïån dûa
hêëu laâ tinh thêìn sûác maånh lúán lao cuãa dên töåc, laâ truyïìn thöëng
chiïën àêëu chöëng thiïn nhiïn, chöëng ngoaåi xêm, giaânh quyïìn söëng
vaâ phaát triïín qua têët caã caác àúâi. Àêët nûúác vaâ con ngûúâi Viïåt Nam möåt baãn huâng ca söi nöíi tûâ nghòn nùm dûång nûúác túái nay trïn búâ
biïín Àöng. Nùm 1925, Àöì Nam Tûã Nguyïîn Troång Thuêåt viïët
Truyïån dûa hêëu thaânh phiïu lûu tiïíu thuyïët Quaã dûa àoã. Thuãa beá,
töi àoåc Quaã dûa àoã cuãa Àöì Nam Tûã, giêëc mú kyâ aão coân phêëp phúái
àïën têån bêy giúâ. Tûâ lêu, töi coá caái thñch, vaâ töi ûúác laâm àûúåc baâi
thú vïì caái àaão hoang êëy möåt lêìn nûäa.
Hang Phai Vïå (Laång Sún) thaáng nùm 1969
http://ebooks.vdcmedia.com
Trêìn Thïë Phaát
4
PHÊÌN MÖÅT
1.
Bi... ly... bi... ly... Tiïëng chiïng êm vaâo nuái, döåi laåi; tiïëng
tröëng tûâ mùåt nûúác vang lïn. aång trùng ngoaâi rùçm thaãnh thúi toãa
aánh saáng nhaåt xuöëng, nhû möîi chiïìu ai chúåt nhúá, laåi thêëy öng
trùng trúã laåi chúi nhúãn trong luâm cêy vaâ trïn con àûúâng caát mõn
ngoaâi ngoä. Mon reo:
- Tiïëng chiïng têåp vêåt nöíi röìi àêëy.
Gaái ngheá nghiïng:
- Chiïng thöíi cúm thò cuäng thïë.
Hai anh em nhòn ra, buöåt miïång:
- Trùng lïn röìi.
Giûäa luác êëy, meå bûúác àïën. Gaái noái:
- Meå ài thöíi cúm thi aâ?
Naâng Hoa cûúâi. Gaái thûa vúái meå:
- Cho con ài vúái.
Röìi hai meå con cuâng ài. Mon chaåy toåt vaâo trong nhaâ, ài theo
böë. An Tiïm vaâ con ra súái vêåt.
Tiïëng chiïng... bi... ly... bi... ly... cuâng tiïëng ngûúâi hñ, ngûúâi
reo xön xao suöët àïm trïn búâ söng. Haâng thaáng nay, vuâng Baäi Lúã
röån rõch lïn. Caâng gêìn ngaây vïì höåi àêìu nùm úã kinh àö, laåi caâng
naáo nûác. Nùm nay, nùm àêìu tiïn Baäi Lúã àûúåc vïì höåi kinh àö. Caác
xoám àua nhau têåp luyïån, cho àïën nhûäng ngaây sau cuâng thò caã hai
bïn söng têëp nêåp saáng àïm. Hún mûúâi nùm trûúác, An Tiïm àûúåc
nhaâ vua cho ra múã àêët ven söng Caái. Nhúá laåi nhûäng khoá khùn
ngêåp àêìu luác êëy, chöìng chêët khöng biïët bao nhiïu maâ àïëm xuïí!
Xûa nay, caác àúâi vua àïìu cùæt cûã quan vùn quan voä ra trêën böën coäi,
ngûúâi ài múã àêët khêín hoang àïën úã àöng àuác, truâm lúáp, röång maäi ra
thaânh phïn giêåu múái. Vò thïë, traãi hún mûúâi triïìu vua Huâng, àêët
nûúác àaä röång ra túái mûúâi lùm böå. Nùm êëy, nûúác söng Caái àoã ngêìu,
http://ebooks.vdcmedia.com
ÀAÃO HOANG
5
lïn to. Con söng àûúng xoái nghiïng vïì möåt phña, lúã êìm êìm, cûá àïën
muâa nûúác laåi khuãng khiïëp àöíi doâng. Vöën laâ con söng dûä, noá nhû
con trùn vuâng lïn, cuöën vaâo loâng nhûäng laâng xoám, nhûäng àöìi
nûúng, nhûäng caánh rûâng, caã trêu, caã ngûúâi. Vaâ doâng nûúác chûúáng
cûá möîi nùm möåt hung hùng quêîy vïì hûúáng kinh àö. Nhaâ vua hoãi
caác quan thïë laâ àiïìm gò. Mûu sô têu:
- Böîng dûng loaâi trêu nûúác böìn lïn, huác lúã búâ coäi laâ àiïìm gúã.
Phaãi yïím cho noá chïët ài múái àûúåc!
- Ai höå ta?
Trùm quan chen nhau vaâo xin ài. Nhiïìu quan úã xa, nghe tin
vua triïåu ngûúâi ra ngoaâi coäi àaánh trêu nûúác phaá àêët, chen chên
keáo vaâo kinh àö. Chùèng khaác höåi caác coäi vïì trònh viïåc nûúác. Tröëng
àöìng bùæc doáng lïn caác ngaä ba, thuác liïn miïn theo bûúác quên trêíy.
Suöët àïm, àuöëc àöët khöng àûát quaäng. Nhaâ vua coân ngêìn ngûâ,
khöng biïët choån ai. Bêëy giúâ miïìn naâo cuäng àûúng múã mang, viïåc
bêån nhû mùæc cûãi. An Tiïm bûúác túái.
- Töi xin ài.
Nhaâ vua tröng ra. Mai An Tiïm. Nhúá laåi chuyïån An Tiïm
ngaây trûúác tûâng söëng úã àêët keã bïí. Söng nûúác, bïí khúi, coi nhû àöìng
baäi bùçng phùèng. Mònh lùèn mònh trùæm. Àöi maây dûång ngûúåc. Con
mùæt sùæc. Nûúác da àoã lõm nhû àöìng hun. Möåt trang quùæc thûúác,
hiïn ngang laå luâng. ûâ, An Tiïm coá thïí gaánh vaác àûúåc viïåc quan
troång naây àêy. Nhaâ vua gêåt àêìu. Caác quan àoâi ài àaánh trêu thêìn
coân duâng dùçng, coân xin ài nûäa, cho àïën höm An Tiïm lïn àûúâng
múái chõu lui. Thïë laâ An Tiïm ngûúåc nûúác lïn Baäi Lúã. Con söng lúán
vêîn àûúng vuâng lïn àöíi doâng. Àêët lúã àêët böìi lúáp lúáp àoã rûåc nhû
nhûäng vaåt maáu trïn chiïën trûúâng. Nûúác thuác àêët xuöëng êìm êìm
vang àöång suöët muâa nùæng, khöng luác naâo ngúát. Ngûúâi úã xa haâng
trùm dùåm cuäng nhaáo nhaác chaåy hïët. An Tiïm cho ngûúâi ài goåi dên
laåi, cuâng nhau keáo ra búâ söng.
- Caác ngûúâi tröng kòa...
Nhûäng cuå giaâ thúã daâi:
- Àaä bao nùm nay chuáng töi chó biïët chaåy ài cho àaân trêu
àiïn lïn huác hïët nhaâ cûãa, caánh àöìng xuöëng söng maâ thöi. An Tiïm
noái:
- Thïë thò súå a?
http://ebooks.vdcmedia.com
Trêìn Thïë Phaát
6
Caác cuå laåi noái:
- Con nûúác sùæp quêåt chïët caã mònh àïën núi, ai maâ chùèng súå!
Roä raâng mùæt chuáng töi àaä tröng thêëy nûãa àïm trùng vùçng vùåc
saáng, àaân trêu thêìn dûúái nûúác nhö lïn, xö nhau phaá vaâo búâ, caách
mêëy dùåm coân nghe tiïëng trêu thúã, coân nghe sûâng trêu uâm oaâm
àaánh vaâo nhau... Cho àïën gaâ gaáy thò lùån hïët, àïën saáng ngaây tröng
ra chó coân thêëy tan hoang. Cöng cuãa haâng àúâi lùn hïët xuöëng nûúác.
Búãi thïë, chuáng töi múái phaãi boã ài.
An Tiïm noái:
- Nay töi àïën àêy àïí cuâng caác ngûúâi quyïët möåt coân möåt mêët
vúái àaân trêu nûúác kia.
Moåi ngûúâi ngú ngaác hoãi:
- Chuã tûúáng baão laâm thïë naâo bêy giúâ?
- Phaãi àaánh nhûäng con àêìu àaân!
An Tiïm quaã quyïët. Loâng quaã quyïët cuãa An Tiïm dêën lïn
trïn caái ruåt reâ cuãa moåi ngûúâi. Ngay sau àêëy, An Tiïm cuâng dên
laâng vaâo nuái, àïën chên nuái Taãn Viïn bïn kia vaâ sang nuái Tam Àaão
bïn naây, vaác àaá ra. Cûá chöî khuác söng naâo lúã nhiïìu nhêët thò neám àaá
xuöëng. Doâng söng cuöån nûúác nhû nghòn vaån con thuá nhe nanh vuöët
lïn doåa. Nhûng nhûäng ngûúâi neám àaá khöng súå. Nhûäng hoân àaá taãng
raâo raâo lùn xuöëng quaäng söng àûúng giêån dûä suâi boåt meáp. Lêëy àaá
trong nuái, lêëy maäi röîng caã nuái, trûúác coân ài gêìn möåt ngaây àûúâng
sau phaãi ài túái ba böën ngaây, vaâo têån trong vuâng rûâng sêu. Nhûäng
taãng àaá to tûúáng, àem àuåc löî, bïån dêy xoã vaâo, haâng chuåc ngûúâi
xuám laåi, keáo ra. Suöët nùm neám àaá chùån nûúác. Röìi muâa nûúác laåi túái.
Nhûäng con thuãy quaái trêu nûúác laåi löìng lïn, vûúåt qua nhûäng mö
àaá maâ haâng nghòn ngûúâi àaä cöng phu àùæp suöët nùm, traân ra caác
caánh àöìng, àuöíi moåi ngûúâi khiïëp súå baåt lïn têån lûng nuái. Nhûäng
caái nhaâ saân laåi ngêåp chúi vúi trong nûúác. Caã àïën ngûúâi khöng mau
chên chaåy cuäng chïët àuöëi. Suöët muâa nûúác, nûúác cûá rûúán lïn àaánh
nhau vúái ngûúâi, àuöíi ngûúâi ài. Nhûng muâa nûúác qua, An Tiïm laåi
goåi dên laâng tûâ trong nuái xöng ra vaác àaá lêëp nhûäng àoaån söng lúã.
Laåi lùn àaá thêåt gêëp àïí chùån têån cöí nûúác, ngùn nhûäng con luä túái.
Nùm naâo, ngûúâi vaâ nûúác cuäng vêåt löån quyïët liïåt chòm xuöëng nöíi lïn
nhû thïë. Ba nùm qua, hêìu nhû sûác ngûúâi àaä chuyïín caã möåt daäy
nuái quanh ròa caác triïìn Tam Àaão vaâ Taãn Viïn ra àûáng cao chïnh
vïnh bïn búâ söng. Thïë laâ doâng söng bõ nhûäng baân tay àaá ngaáng
http://ebooks.vdcmedia.com
ÀAÃO HOANG
7
maånh, àaä phaãi àöíi tñnh nïët, àöíi chiïìu. Bêy giúâ, khi muâa mûa túái,
con söng Caái chó coân sûác vuâng vêîy vú vêín úã àêu bïn kia nuái àaá möåt
quaäng röìi laåi lûâ àûâ xuöi vaâ àaân trêu nûúác cuäng khöng ai thêëy tùm
húi. Nhûäng con soáng dõu daâng àûa phuâ sa àùæp vaâo chên àaá, böìi
thïm laân caát àoã mõn, nöíi thaânh baäi múái. Möîi nùm, baäi múái lêën ra
cho ngûúâi àïën tröìng mña vaâ dêu tùçm. Laâng xoám moåc lïn ven söng,
xa tröng chen nhû vaãy caá, àöng vui san saát. Ngûúâi ta vêîn giûä caái
tïn luác gian khöí, goåi àêëy laâ vuâng Baäi Lúã. Söng dûä àaä chõu khuêët
phuåc tay ngûúâi, trúã nïn hiïìn hêåu, àaáng yïu, höìn nhiïn àem vïì cho
hai bïn búâ möåt àúâi söëng truâ phuá. Tiïëng töët theo doâng loang ài. Con
söng Caái daâi röång mïnh mang chaãy ngang qua àêët nûúác, àêu àêu
cuäng nûác lúâi àöìn quan laåc tûúáng An Tiïm taâi gioãi trõ àûúåc trêu
nûúác, trêu thêìn, lêåp nïn coäi Baäi Lúã. Àêët laânh chim àêåu, ngûúâi caác
núi keáo àïën lêåp nghiïåp möîi ngaây möåt àöng vaâ möîi nùm Baäi Lúã möåt
khang trang, töët tûúi hún. Chùèng bao lêu, caã möåt vuâng daâi haâng
trùm dùåm ven söng Caái xûa hoang vu, trùæng nûúác, con caây con caáo
khöng biïët ruác muäi àêu cho söëng, caã àïën con chuöìn chuöìn bay laåc
qua àêëy cuäng àïën phaãi moãi raä caánh rúi xuöëng nûúác maâ chïët, bêy
giúâ nhaâ cûãa nhû baát uáp. Laâng xoám an cû, ngûúâi úã yïn têm tröìng
cau, tröìng mñt, àùæp nïìn nhaâ, tñnh chuyïån lêu daâi. Nùm naâo muâa
maâng cuäng rúâ rúä, trïn àöìng àêìy tiïëng haát vaâ tiïëng saáo. Trong laâng,
khoái bïëp suöët ngaây àïën canh khuya.
Vaâo dõp cúm múái thaáng mûúâi hay ra giïng thong thaã, ngûúâi
caác coäi dêåp dòu ài chúi àöng nhû traãy höåi. Nùm nay, Baäi Lúã àûúåc
nhaâ vua cho vïì kinh àö dûå höåi. Baäi Lúã àaä àûúåc ngang haâng vúái caác
coäi trong mûúâi lùm böå trïn àêët nûúác. Moåi viïåc sûãa soaån àaä àïën mûác
têët bêåt hïët sûác. Haâng trùm àö caác loâ vêåt lïn súái têåp suöët àïm. Tûâng
laâng múã höåi thöíi cúm thi, laâm cöî cúm neán àïí keán ngûúâi taâi cúm thi,
cöî neán. Àö vêåt vaâ ngûúâi thöíi cúm, ngûúâi laâm cöî gioãi möîi laâng àua
taâi nhau, chen nhau cho túái khi caã Baäi Lúã chó coân choån lêëy coá möåt
àöåi vêåt, möåt toaán cúm thi, möåt toaán cúm neán gioãi nhêët vïì kinh àö.
An Tiïm goåi têët caã caác laâng àïën vaâ noái:
- Ta vöën ngûúâi tûá chiïëng àïën àêy, chó vò cuâng loâng múã àêët lêåp
nghiïåp. Bêëy lêu nghòn ngûúâi nhû möåt yá chñ, söëng chïët khöng rúâi
nhau, thïë múái nïn cú ngúi ngaây nay. Bêy giúâ laåi àûúåc ún vua goåi vïì
dûå höåi, thïë laâ caã nûúác àaä biïët cöng khoá nhoåc ngûúâi Baäi Lúã. Chuáng
ta phaãi cöë gùæng laâm cho tiïëng thúm caâng thúm xa.
Ai nêëy vui sûúáng khöng kïí xiïët. Àaä àïën ngaây traãy höåi. Möîi
laâng chó coá vaâi ngûúâi àûúåc choån ài maâ àaám traãy höåi cuãa ngûúâi Baäi
http://ebooks.vdcmedia.com
Trêìn Thïë Phaát
8
Lúã àöng vui haâng dùåm àûúâng, àaám àêìu àaä khuêët maâ quaäng cuöëi
coân tuå úã àêìu coäi. Caác laäo trûúång cuäng traãy höåi. Àêy laâ caác cuå möåt
àúâi gioãi caây, taâi vaác àaá chùæn soáng, chõu khoá àïën con chaáu cuäng
khöng bò kõp, àûúåc caã laâng kñnh troång. Caác cuå öng, rêu toác baåc
trùæng, mùåt àoã böì quên, tay cêìm chiïëc quaåt mo tre, bûúác phùng
phùng, nhanh hún caã nhûäng cöî xe trêu taãi ngûúâi vaâ moåi thûác ùn
vêåt duång. Àoaân ngûúâi vaâ xe cöå ài theo búâ söng Caái. Trong loâng con
söng quï hûúng rûåc rúä boáng ngûúâi vaâ söëng aáo maâu nêu voã soá, quan
luåc, höìng àiïìu loãa toãa trong daãi nùæng nheå àêìu xuên. Doâng söng hoáa
têëm the maâu traãi daâi theo chên àaám traãy höåi. Gaái vaâ meå ngöìi trïn
chiïëc xe trêu ài giûäa àaám trai gaái laâng trong àöåi cúm thi cúm neán.
Àêìu tiïn coân nom thêëy nhau, röìi ngûúâi ngûúâi göìng gaánh bïì böån
tuöën theo, chen lêën lïn, têët caã ài àaä xa, buåi cuöën muâ mõt. Mon
tröng theo khöng thêëy meå vaâ em àêu nûäa. Bêëy giúâ múái àïën lûúåt
caác àö vêåt. An Tiïm vaâ Mon ài vúái àaám tay àö. Mon ngöìi goån loãn
àùçng sau xe, bïn caånh caái böì coã, àûúng nghïín cöí nhòn laåi. Chiïëc xe
lùæc lû qua caác laâng, ngûúâi ra àûa àûáng chen chên bïn àûúâng. Mon
ta cuäng lêy caái sung sûúáng vaâ haänh diïån nhû möåt tay àö àûúåc
tuyïín ài höåi, suöët doåc söng nghe tiïëng chiïng vaâ tiïëng tröëng, tiïëng
hoâ reo cöí vuä. Caác cuå laäo baâ cuäng traãy kinh xem höåi. Vaâ chó coá caác
cuå laäo baâ ngöìi kiïåu vò àûúâng xa. Thïë nhûng, xûa nay caây cêëy thò
caác laäo baâ chùèng chõu ai, möåt tay àaä baão ban con chaáu mêëy àúâi cêëy
haái. Coá nhûäng laäo baâ thoå haâng trùm tuöíi, khöng nhúá tuöíi mònh
nûäa. Caác cuå mùåc vaáy söìi, thùæt lûng söìi möåc, àêìu troåc, chñt khùn
vuöng àiïìu ngöìi ngay ngùæn trïn caái ghïë àoân böën ngûúâi khiïng.
Àaám Baäi Lúã ài àaä àûúåc möåt chúå. Dêìn dêìn, gùåp ngang àûúâng àaám
traãy höåi ngûúâi caác böå khaác, úã Ninh Haãi, úã Dûúng Tuyïìn, vaâ caã àïën
caác böå xa tûâ Hoaâi Hoan, Luåc Haãi àaä túái, caâng ngaây caâng têëp nêåp.
Biïët laâ sùæp àïën vuâng Phong Chêu.
2
Bi... ly... bi... ly... Buâng... bi... Nhûäng cêy muöîm luân àöåi àêìu
möåt mêm hoa nhû àúm xöi àûúng vaâo giûäa cuöåc tiïën hûúng tiïën
hoa. Hoa cau, hoa moáng röìng toãa thúm dòu dõu khùæp. Kinh àö rung
àöång naáo nûác trong tiïëng chiïng, tiïëng cöìng, tiïëng tröëng thuác giuåc.
Nhûäng cuöåc thöíi cúm thi, nhûäng àaám vêåt cuãa caác coäi vïì àua taâi.
Ngaây naâo cuäng tûâ súám àïën chiïìu, coá höm mï maãi àöët àònh liïåu
saáng rûåc àïí thöíi cúm vaâ àaánh vêåt thi tuyïín caã àïm. Tûâ bïën söng
Caái lïn, caác phûúâng liïn tiïëp dûång nhûäng cöåt truå, nhûäng cêy tre
http://ebooks.vdcmedia.com
ÀAÃO HOANG
9
cao treo àeân phêët giêëy lïånh. úã möîi goác àûúâng, úã giûäa chúå chêët
nhûäng àöëng cuãi cao nhû goâ, nhûäng cêy àònh liïåu chaáy suöët àïm
chûa hïët. Tûúãng nhû trúâi kinh àö lú lûãng haâng nghòn haâng vaån
öng trùng troân cho ngûúâi chúi thêu àïm. Röìi múái saáng súám baäi coã
röång dûúái chên thaânh àaä àöng ghïë ngûúâi. Caã àêët nûúác cúm nùæm
cúm àuâm keáo nhau vïì höåi xem caác coäi tranh taâi. Höm nay, toaán
cúm thi coäi êët böå Hoaâi Hoan àoå taâi vúái toaán cúm thi Baäi Lúã. Toaán
coäi êët nöíi tiïëng mûúâi lùm böå, giûä giaãi cúm thi àaä nhiïìu nùm. Àïën
nöîi coá nhûäng ngûúâi haâng nùm àaánh cûúåc ùn giaãi, ai kiïn gan àoaán
coäi êët àûúåc, nùm naâo hïët höåi cuäng àûúåc giùæt vïì nhaâ mònh haâng àaân
trêu, àaân ngûåa. Nhiïìu toaán caác coäi cöë gùæng ganh nhau, toaán naây àeâ
àûúåc toaán khaác thêåt quyïët liïåt, nhûng chûa ai vûúåt toaán coäi êët.
Nùm nay toaán coäi êët vaâo thi trêån sau cuâng vúái Baäi Lúã.
Khöng ai ngúâ sûå xuêët hiïån choái loåi cuãa Baäi Lúã. Chó vò Baäi Lúã
múái vïì höåi lêìn àêìu, thïë maâ Baäi Lúã àaä lêìn lêìn àaánh ngaä àûúåc hïët
caác coäi röìi ra àoå taâi vúái coäi êët. Lïå thûúâng, àöåi thùæng nùm trûúác ùn
möåt àiïìu lúåi laâ àûúåc ra baäi sûãa soaån trûúác. Ngûúâi truâm toaán cúm
thi coäi êët laâ chaáu gaái quan laåc tûúáng àêët Hoaâi Hoan. aã coá tiïëng tai
aác, ngûúâi ta noái cö aã naây nhiïìu maánh khoáe xaão quyïåt àaä khiïën
toaán coäi êët giûä àûúåc giaãi lêu, chûá cuäng khöng phaãi vò coäi êët taâi gioãi
àùåc biïåt gò. Coá àiïìu laâ nhûäng mûu chûúác múâ aám vaâ ma maänh cuãa
toaán coäi êët, ai cuäng àöìn dùng dùng, maâ khöng biïët thïë naâo àöëi phoá
hoùåc kïu lïn nhaâ vua àûúåc. Nhiïìu toaán àaä cêët cöng rònh - coá khi
cöng phu rònh trûúác haâng thaáng, xem toaán coäi êët chiïëm baäi trûúác
nhû thïë naâo. Nhûng cuäng khöng thêëy gò. Maâ chó êëm ûác, búãi vò khi
vaâo cuöåc, thûúâng thûúâng àõch thuã cuãa toaán coäi êët, nïëu khöng bõ tai
naån thò cuäng gùåp luáng tuáng. Chïët uêët ài àûúåc maâ àaânh than:
“Bao giúâ toaán coäi êët mêët quyïìn ra baäi trûúác thò may múái àïën
lûúåt coäi ta giêåt giaãi".
Laâm sao biïët àûúåc nùm nay toaán cúm thi coäi êët àem maánh
khoáe gò haåi toaán Baäi Lúã. Caái baäi thöíi cúm thi röång, tûâ giïëng nûúác
àïën chöî àùåt àaá àaánh buâi nhuâi, àïën chöî àùåt ba öng àêìu rau, núi noå
xa núi kia, phaãi chaåy nhanh haâng mêëy trùm bûúác. Chó möåt caái laåt
gaâu tuåt, chiïëc gaáo mo cau xöåc xïåch hay hoân àaá chêåm ra lûãa, hay
buâi nhuâi chûa noã, bùæt lûãa keám, hay chöî àaám coã kï nöìi coân êím chuát
sûúng mûa àïm qua, cuäng àuã thua cuöåc. Nhûng khöng ai biïët àêëy
laâ caái sú yá cuãa toaán thöíi cúm thi hay hoå àaä bõ keã àua taâi ganh gheát
ngêìm haåi. Thêåt ra, toaán coäi êët àaä coá yá coi thûúâng àûát àuöi dên Baäi
Lúã röìi. Búãi vêåy, hoå chó laâm coá möåt caái aác vùåt. Nûãa àïm trûúác, cho
http://ebooks.vdcmedia.com
Trêìn Thïë Phaát
10
ngûúâi búái luäm mêëy quaäng àêët giûäa löëi ài lêëy nûúác röìi laåi traãi coã lïn
nhû thûúâng. Chùèng cêìn vêëp ngaä, chó huåt vaâi bûúác chên, àïën sau
ngûúâi ta möåt nhaáy mùæt, moåi viïåc chêåm hún ngûúâi möåt thoaáng,
cuäng àuã thua tröng thêëy. Tuâng... bi... ly... Ngûúâi xem àaä xuám àen
xuám àoã quanh baäi àúåi tûâ gaâ gaáy. Thoaåt àêìu, bïn nam vaâo thi coá
hai ngûúâi. Baäi Lúã laâ möåt chaâng treã tuöíi vaâ beá Mon. Höm nay thò
böën àúåt liïn tiïëp. Anh trai cao lúán lûåc lûúäng. Beá Mon loùæt choùæt,
nhûng cuäng goån gaâng khöë bao trong chiïëc thùæt lûng àiïìu boã gioåt,
nhû ngûúâi lúán... Tröng thêåt laå. Búãi vò trïn baäi cúm thi naây, chûa
bao giúâ coá cêåu beá mûúâi tuöíi ra chaåy giuáp ngûúâi lúán nhû thïë. Ngûúâi
àûáng xem quanh baäi vûâa cûúâi vûâa cheáp miïång:
“Hïët ngûúâi hay sao maâ phaãi cho treã thoâ loâ muäi ra thïë kia!
Caánh Baäi Lúã phen naây àïën tröi ra söng Caái vïì Baäi Lúã mêët thöi".
Ngûúâi Baäi Lúã, caác laäo baâ, caác chõ ngöìi xuám àùçng cuöëi baäi. Hoå àöët
tûâng àöëng trêìm, tûâng boá hûúng àen, laåi möí gaâ xem boái toãi gaâ, chên
gaâ vaâ kïí veâ nhûäng baâi kïí cöng An Tiïm vúái sûå tñch àaánh trêu nûúác
lêåp nïn Baäi Lúã. Buâng... bi... ly... Mon bûúác saát theo anh lúán. Trûúác
tiïn, nghe tröëng thuác nhõp möåt, hai bïn hai ngûúâi cuâng ra hai
giïëng. Möîi giïëng caách nhau trùm bûúác. Khöng nhòn nhau, khöng ai
baão ai maâ hai caái gaâu mo cau thaã àïìu, keáo àïìu tûâ mùåt giïëng lïn.
Tiïëng reo nhû soáng quanh baäi. Röìi anh lúán, tay cêìm niïu nûúác
giïëng, vai àeo tuái gaåo. Mon bûng lon nûúác àïí vo gaåo, laåi keåp thïm
dûúái tay caái raá nhoã. Anh trai bûúác nhanh. Mon chaåy theo vïì phña
nhûäng öëng giang. Anh trai nhùåt möåt öëng. Mon cuái lêëy hoân cuöåi.
Tay cùæp thïm mêëy thûá maâ khöng cêìn àùåt niïu, anh vúái àúä caái raá úã
tay Mon. Mon bûng lon nûúác. Hai ngûúâi vûâa ài nhû chaåy vûâa vo
gaåo, kõp àïën chöî bùæc bïëp thò gaåo cuäng àaä vo xong. Bïn toaán coäi êët
cuäng laâm thïë. Chöî thöíi cúm hai toaán cuäng caách nhau haâng trùm
saãi chên. Hoå àïën àïìu nhau nhû in bûúác. Vûâa dûát ba tiïëng cöìng,
anh trai Baäi Lúã àaä bùæc xong bïëp röìi quay ra, cêìm maãnh àaá sùæc caåo
loâng öëng giang cho thaânh luâm luâm tûâng àöëng buâi nhuâi röìi àem uã
kõp giûäa hai hoân cuöåi, rùæc möìi tro lïn, àêåp möåt caái. Àaá toáe lûãa, bùæt
buâng vaâo àaám buâi nhuâi. Thïë laâ caã öëng giang chûáa lûãa laâm noâm
cuâng chui toåt vaâo bïëp. Luác êëy, gaåo vo àaä raáo nûúác. Lïå thöíi cúm thi
thöíi kheáo khöng àûúåc àaão, khöng ghïë, khöng vêìn, phaãi giûä àûúåm
lûãa àïí luác nûúác söi tra gaåo thïë naâo thò caã niïu cúm àïën luác chñn
àïìu vêîn nguyïn thïë. Höm êëy trúâi khö quang, nhûng laân gioá bêëc tai
aác muâa laånh coân soát laåi, chöëc chöëc böîng lûúát qua mùåt coã. Lïå thöíi
cúm thi khöng àûúåc che gioá. Anh trai phaãi cuái nhanh xuöëng, tay
nhêëc thanh giang, vûâa chùån chiïëc que cúi giûä than khoãi vaåc, vûâa
http://ebooks.vdcmedia.com
ÀAÃO HOANG
11
chuyïín thanh giang chia àïìu lûãa dûúái trön niïu khi coá gioá taåt. Dûát
hai höìi cöìng, cúm vûâa chñn. Maâ chûa chñn thò cuäng phaãi dûâng laåi
àêëy. Hai bïn cuâng àùåt niïu cúm vaâo caái rïë nhoã, bûng chaåy laåi chöî
dûång àaâi coá caác quan chêëm giaãi ngöìi. Anh trai Baäi Lúã ung dung ài,
khöng nhanh, khöng chêåm. Mon nghiïm trang ngêíng mùåt,
khuyânh tay, lon ton bûúác theo.
Tiïëng tröëng thuác giuåc ngûúâi àua taâi vêîn gioåt nhõp möåt xuöëng.
Boån coäi êët cuäng bûúác ài, nhûng àaä mêëy lêìn giûúng tröë mùæt, höìi
höåp. Hai àûáa Baäi Lúã mêëy lêìn bûúác àuáng chöî huäm coã. Nhûng, ö
hay, sao chuáng noá dûúâng nhû chùèng lêìn naâo bõ hêîng, mùåt chuáng
noá vêîn tûúi tónh nhû kia! Bi... ly... bi... ly... Chêëm höìi chiïng, caã
hai niïu cúm àaä àûúåc baây lïn hai chiïëc mêm böìng phuã vuöng luåa
àiïìu. Möîi bïn coá möåt ngûúâi àûáng caånh mêm böìng àïí canh cho niïu
cúm khoãi lêîn. Beá Mon àûáng laåi. Trong khi hai bïn lao vaâo àúåt thöíi
cúm thi nûäa thò caác quan chêëm giaãi àïën nïëm cúm, xûúáng danh cho
caã baäi biïët cúm ai thöíi kheáo, àûúåc cuöåc. Laåi möåt cuöåc thi múái tiïëp
luön. Möîi bïn möåt ngûúâi chaåy thoùæt àïën, nhaãy xuöëng chiïëc thuyïìn
thuáng cùæm úã laåch nûúác caånh baäi. Bêëy giúâ anh trai Baäi Lúã êëy laåi
bûúác ra, àoå taâi kheáo lêìn nûäa. Moåi thûá àïí thöíi cúm àaä àïí sùén trong
khoang thuyïìn beá: ba hoân àaá kï niïu, öëng giang, àaá cuöåi àaánh lûãa,
gaåo, lon nûúác vo. Têët caã luãng cuãng dûúái chên. Khöng kheáo thò chó
luáng tuáng giêîm lónh kónh cuäng vúä caã. Tûâ trong laåch, ngûúâi trai Baäi
Lúã thoâ tay xuöëng nûúác laâm bï cheâo, búi maãi miïët ra àêìm nûúác.
Ngûúâi coäi êët cuäng àûúng ngöìi trong möåt caái thuáng nhû thïë, búi
soáng àöi ra. Giûäa àêìm nûúác coá möåt goâ coã. Hai bïn àaä àùåt niïu thöíi
cúm trïn búâ goâ. Túái núi chó viïåc bùæc bïëp, búãi vò moåi viïåc lo thöíi nêëu
àaä phaãi laâm ngay trong khi búi thuyïìn, caã vo gaåo, caã àaánh àaá lûãa.
Vûâa laâm thïë maâ hai tay laåi phaãi thoâ xuöëng nûúác thay bï cheâo.
Caái thuáng con con chó rònh xoay ngang, quay tñt. Maâ thuyïìn
cuãa bïn coäi êët laåi àûúng chen ra ve veá lûúát vûúåt qua bïn traái, cöë yá
àaánh soáng cho thuyïìn naây uåp hay ñt nhêët thò cuäng troâng traânh,
chùèng àaánh lûãa hay vo gaåo àûúåc. Ngûúâi trai Baäi Lúã khöng theâm
àoân traã miïëng hiïím êëy maâ cuäng khöng chuát luöëng cuöëng. Mêëy
thaáng àaä roâng raä luyïån thöíi cúm nhiïìu lêìn trïn doâng söng Caái
nûúác lïn cuöìn cuöån. Bêy giúâ chó nhû laâm laåi, àaä quen, laåi àûúåc
nûúác àêìm phùèng lùång, dïî hún. Bûúác xuöëng thuyïìn, anh neám
phùng caái aáo vaâ thùæt lûng lïn búâ. Anh cúãi trêìn, khöë àiïìu àoáng goån,
khöng vûúáng maãy may. Anh cùæm cuái cheâo. Chiïëc thuáng nhêëc cong
muäi, vûúåt bêåt lïn trûúác thuyïìn coäi êët. Hai baân tay lia lõa cùæt nûúác.
http://ebooks.vdcmedia.com
Trêìn Thïë Phaát
12
Baân tay gaåt nûúác gaåt thêåt nhanh, thêåt goån, baân tay chó ûúát möåt
phña, coân loâng tay vêîn raáo khö, nhêëc lïn vêîn àaánh àaá vaâo buâi nhuâi
lûãa ngay. Röìi möåt tay cheâo, möåt tay vo gaåo, vûâa àïën búâ goâ. Caái
thuáng aáp maån, caác thûá àaánh möìi lûãa, vo gaåo àaä xong. Theo lïå,
ngûúâi chó àûúåc úã dûúái thuyïìn, thöíi cúm vúái lïn búâ. Anh neám ba hoân
àaá vaâo kï niïu. Niïu cúm vûâa àùåt, múá buâi nhuâi vaâ thanh giang boã
ra, lêåp tûác trong bïëp àaä rûâng rûåc lûãa. Thïë röìi, bïëp thò trïn búâ,
ngûúâi ngöìi trong loâng chaão thuyïìn vúái lïn thöíi lûãa. Caái thuáng nheå
nhû laá tre, chöëc laåi troâng traânh quay ngang, laåi phaãi cheâo khñt vaâo,
röìi tay ûúát êëy laåi cêìm möìi lûãa. Coá luác thuyïìn tuöåt ra, nhûng súå tay
ûúát, khöng daám thoâ tay búi, cûá cöë nhoaâi lûng bñu búâ, phaãi uöën lêëy
àaâ múái khoãi ngaä sêëp xuöëng nûúác.
Tiïëng chiïng tiïëng cöìng nöíi böën phña, röëi caã ruöåt. Caác quan
chêëm giaãi àùåt aán thû ngöìi coi thöíi cúm thi ngay giûäa goâ. Coân bao
nhiïu buâi nhuâi, quêën vöåi lïn àöët niïu nhû àöët rúm. Lûãa vûâa vaåc,
coi nhû cúm cuäng vûâa chñn. Anh chaâng Baäi Lúã nhuán chên nhaãy
nheå lïn búâ, múâi caác quan ra chûáng kiïën. Luác êëy, ngûúâi thöíi cúm
toaán coäi êët múái àûúng quïình quaâng quêën buâi nhuâi àöët niïu cúm.
Chúåt cún gioá chuái àïën, àêíy thuyïìn ra. Ngûúâi thöíi cúm cong lûng
luyánh quyánh nghiïng vaâo. Chùèng may, vúái xa quaá, caã ngûúâi rúi
toäm xuöëng nûúác, mêët giaãi. Quanh àêìm, quanh baäi êìm vang tiïëng
reo hoâ chen trong tiïëng hö baáo tin toaán Baäi Lúã àoaåt giaãi nhêët thöíi
cúm bïn nam. Moåi ngûúâi laåi chaåy döìn quanh baäi. Bùæt àêìu cuöåc thi
thöíi cúm bïn nûä. Khöng ai coân àïí mùæt àïën caái ngûúâi coäi êët vûâa ngaä
xuöëng nûúác bõ thua cuöåc, àûúng loáp ngoáp àêíy chiïëc thuyïìn bú vú ra
giûäa àêìm. Toaán nûä Baäi Lúã ra quên. Naâng Hoa vaâ beá Gaái. Beá Gaái,
vaáy aáo troân xoe, hïåt meå, nhû caái boáng meå, bûúác sau meå con coán, beá
xinh tñ teåo. Nhûng tûâ luác naäy, thêëy Mon nhanh nheån, xöëc vaác giuáp
bïn nam àûúåc, khöng ai daám coi thûúâng treã con Baäi Lúã nûäa. Bïn
coäi êët thò aã chaáu gaái quan laåc tûúáng böå Hoaâi Hoan ra àöëi àõch.
Khöën thay, tûâ luác khöng may xaãy caái anh ngaä löån cöí xuöëng nûúác
thò thïë thua hònh nhû àaä hùçn roä trïn neát mùåt ngú ngaác cuãa nhûäng
ngûúâi toaán coäi êët. Nhûng maâ chûa biïët thïë naâo. Trêån àêëu nûä naây
thêåt rùæc röëi. Möîi ngûúâi phaãi àõu trïn lûng möåt àûáa treã laå chûa àêìy
tuöíi töi maâ khöng quen húi. Bïn caånh àïí möåt chiïëc röí saão, trong coá
hún chuåc con ïëch to. Àaân ïëch nhöën nhaáo nhaãy nhö nhöëp troâng
traânh caái röí. Chó nhúä caái röí traânh quaá, nghiïng ài, ïëch seä chöìm ra
hïët. Maâ lïå cêëm ngûúâi phuå khöng àûúåc laâm höå. Ai thöíi cúm thò
ngûúâi êëy phaãi vûâa chùm bïëp, vûâa döî àûáa treã trïn lûng, vûâa giûä cho
caái röí saão àûång ïëch khöng coá meåt àêåy khoãi nghiïng. Tiïëng cöìng daâi
http://ebooks.vdcmedia.com
ÀAÃO HOANG
13
hai höìi baáo hiïåu cúm phaãi chñn túái. Laåi khöng àúåi àûa cúm vaâo
trònh, caác quan chêëm giaãi nghe hiïåu cöìng thûá hai coân àûúng ngên
ngû àaä tiïën vaâo xeát caã hai bïn. Quan chuã khaão àïën bïëp Naâng Hoa.
Nhêëc caái röí, luä ïëch giúã chûáng, böîng nhiïn ngoan ngoaän kia vêîn
ngöìi chöìm chöîm, trö tröë nhö lïn àuã mûúâi böën caái àêìu àen truäi,
boáng nhêîy. Beá con àõu trïn lûng thò àûúng giuåi mùæt muöën nguã.
Naâng Hoa húi cuái, chên àûáng cheáo nhuán göëi tûåa àûa voäng ru em
beá. Tûúãng àûúåc voäng àûa, em beá thiu thiu vaâo giêëc nguã. Cúm ai
chñn maâ treã khöng khoác, ïëch khöng nhaãy ra mêët con naâo thò quan
chuã khaão cho nöíi tröëng lïn. Tiïëng tröëng chêëm giaãi trûúác nhêët tûng
bûâng vang ài tûâ bïëp Baäi Lúã. Lêåp tûác, khùæp baäi ngûúâi xem laåi rïìn
tiïëng reo hoâa vaâo nhû sêëm. Chaáu gaái quan laåc tûúáng böå Hoaâi Hoan
úã bïëp àùçng kia nghiïng tai nghe. Tiïëng tröëng múái nöíi àùçng bïëp êëy,
aã àaä quyå xuöëng, ngêët ài. Àöí caã niïu cúm. Àûáa beá bõ vêåp àêìu, khoác
reá trong àõu trïn lûng. Thïë laâ àaân ïëch nhaãy tûá tung. Quanh baäi
coân àûúng nhöën nhaáo, àaám naây coân hoâ reo, àaám kia coân lao xao
khen taâi kyâ laå cuãa Naâng Hoa thò trêån thöíi cúm thi sau cuâng àaä laåi
múã ra giûäa hai höìi cöìng hiïåu. Bêy giúâ haâng loaåt tröëng àöìng múái lïn
tiïëng cuâng möåt luác trong cuöåc thöíi cúm thi quan troång sau cuâng.
Caånh aán thû chuã khaão, hai daäy tröëng àöìng bùæc gioáng song song.
Nhûäng chiïëc duâi tröëng göî mñt daâi bùçng caái àoân öëng, àêìu àêåp giêåp
mïìm xú nhû böng, àêìu boåc da baáo da höí cûá nhêëp nhö àïìu àùån, uy
nghi àêm xuöëng mùåt tröëng.
Nhûäng höìi tröëng àöìng trang nghiïm nöíi lïn, bùæt àêìu cuöåc
àêëu khoá khùn nhêët. Caái húi tröëng àêìm àêìm, rïìn laå luâng baáo cho
moåi ngûúâi biïët cuöåc sau cuâng cuãa giaãi thöíi cúm thi. Ngûúâi xem
nhöån nhaåo hùèn. Chiïng vaâ cöìng theo nhau àöí höìi döìn dêåp, khöng
thong thaã nhõp möåt nhû luác naäy. Thinh khöng luác naâo cuäng êìm
vang. Coäi êët vaâ Baäi Lúã, möîi bïn bûúác ra àuã möåt cöî mûúâi cö gaái. Sùæp
haâng ngang, mûúâi cö maây ngaâi mùæt phûúång long lanh, daáng dêëp
khoan thai, vaáy xùæn quai cöìng, toác buái ngûúåc. Möîi cö, sau thùæt lûng
buöåc möåt chiïëc cêìn truác daâi vuát lïn àêìu, coá súåi dêy àay thoâng loång
xuöëng keáo miïëng phïn daâi laâm baân bïëp treo trûúác mùåt. Caái niïu
àùåt trïn têëm phïn. Ngûúâi thöíi cúm cêìm àuäa caã, laåi cêìm thanh
giang chaáy hú trön niïu. Mûúâi cö gaái êëy vûâa ài vûâa vo gaåo, àaánh
buâi nhuâi, bùæc àêìu rau, nhoám bïëp thöíi cúm trïn caái phïn tre. Luác
bûúác huåt, caái phïn àaão ài, giûåt lïn ngang mùåt. Luác êëy phaãi kheáo
uöën ngûúâi sao cho khoãi àöí. Röìi laåi raão chên lïn kõp àïìu haâng. Caã
mûúâi cö cuâng ài vïì phña cuöëi baäi, xa tñt. Ngûúâi quanh baäi höìi höåp
àïën mï ngûúâi, àúåi xem laát nûäa toaán naâo tûâ àùçng kia ài trúã laåi maâ
http://ebooks.vdcmedia.com
Trêìn Thïë Phaát
14
giêåt giaãi. Khöng biïët mûúâi cö gaái naâo qua rûâng, lïn goâ, xuöëng ngoâi,
röìi trúã laåi àïën àûúåc trûúác aán thû quan giaám khaão vûâa luác dûát höìi
cöìng, luác êëy niïu cúm trïn maãnh phïn cuäng vûâa chñn túái. Toaán naâo
giûåt giaãi àêy? Loâng mong ngoáng cuãa moåi ngûúâi àaä àöí sûå tin cêåy
vaâo toaán Baäi Lúã, coá thïí vûúåt nöët leâo naây nûäa thò...
Tiïëng cöìng, tiïëng chiïng döìn dêåp giûäa tiïëng tröëng àöìng vêîn
àûúng trêìm huâng nöíi lïn. Ngûúâi úã Baäi Lúã tuå möåt goác baäi, vêîn àöët
trêìm vaâ xem boái chên gaâ cuâng haát kïí sûå tñch àêët nûúác. Trúâi xuên
giïng hai böîng thúm trong treão möåt muâi hoa cau vûâa nûát beå. Moåi
ngûúâi höìi höåp nghïín nhòn phña rûâng thûa. Toaán naâo vïì trûúác? Kia
kòa àoaân ngûúâi àûúng nhö ra khoãi rûâng, caã mûúâi cö bûúác thùèng
haâng ngang suöët nhû keã chiïëc àoân öëng. Vaáy aáo nêu non tûúi vaâ
khùn vuöng àiïìu -maâu nêu maâu àiïìu chên chó quen thuöåc trïn caác
caánh àöìng, caác bïën nûúác. Thoaåt tröng ai cuäng nhêån ra ngay àêëy laâ
mûúâi cö gaái Baäi Lúã. Mûúâi cö gaái Baäi Lúã húán húã bûúác vïì túái àêu,
ngûúâi xem úã àêëy cöìn lïn nhû soáng döìn theo. Khöng ai coân ngoäi àïën
mûúâi cö gaái coäi êët luãi thuãi ài sau. Ngûúâi ta chen lêën lêëp caã ài, duâ
mûúâi cö coäi êët chó ài caách möåt quaäng. Mûúâi cö Baäi Lúã vïì nhêët. Nhû
àoaân quên huâng duäng, nhanh nhû caánh cùæt, ngay giûäa núi trêån
maåc xung saát maâ vêîn àûa àûúåc cúm chñn ngon laânh ra chiïën
trûúâng cho ba quên. Caã vuâng Phong Chêu söi nöíi mûâng Baäi Lúã.
Luác êëy, aã chaáu gaái quan laåc tûúáng böå Hoaâi Hoan vûâa höìi tónh, mùåt
haäy coân xanh leát, laåi lùn ra, ngêët ài lêìn nûäa. Liïìn höm sau, àïën kyâ
tranh giaãi vêåt. Buâng... bi... bi... buâng...
3.
Nhûäng loâ vêåt taâi gioãi bêåc nhêët vaâo giêåt giaãi. Tûâ mêëy höm múái
bùæt àêìu höåi, àöåi vêåt caác coäi lïn kinh àaä coá àêëu rúân, àêëu boã. Ngûúâi
ta naáo nûác àöìn nùm nay coá loâ vêåt Baäi Lúã múái vïì höåi maâ àaä nöíi lùæm.
Vò laâ loâ múái, phaãi vêåt thûã sûác tûâ àêìu, Baäi Lúã ài khùæp caác súái, chaåm
traán vúái àuã caác loâ, cho nïn, lúâi àöìn êëy, ngay lêåp tûác, àûúåc chûáng
nhêån. Loâ vêåt Baäi Lúã coá hai mûúi àö, höm naâo cuäng àêëu liïìn liïìn,
thïë maâ túái höm nay, caã hai mûúi ngûúâi cûá trú nhû cöåt àaá. Àö taâi
gioãi caác loâ, chó múái àuång àïën àö Baäi Lúã, cuâng lùæm cuäng chó chõu
àûúåc hai lêìn tyâ cöí tyâ vai vaâ möåt miïëng queát àaä phaãi lùn ra, khöng
ai àûáng àûúåc trûúác mùåt hoå. Tiïëng tùm Baäi Lúã caâng döåi lïn. Tûâ gaâ
gaáy, súái vêåt àaä öìn ngûúâi nhû múã chúå. Súái vêåt trïn àaâi cao, coá àïën
haâng vaån ngûúâi chen lêën nhû nhûäng àúåt soáng bao quanh. Lêìu xem
vêåt cuãa nhaâ vua choaán möåt goác baäi. Têët caã caác tay àö bïån khöë luåc
http://ebooks.vdcmedia.com
ÀAÃO HOANG
15
àûáng daân trïn àaâi. Mùåt vuöng, cùçm baånh, vai nöíi, ngûåc beâ, lûng vaâ
lûúân, chên tay chaâm vùçn veâo hònh thuãy quaái, caã trïn nhûäng bùæp vïë
quùån chaäo. An Tiïm àoáng khöë bao àiïìu. Àiïím mùåt caã mûúâi àö vêåt
caác loâ lïn súái àêëu vúái loâ Baäi Lúã khöng thêëy coân laåi möåt öng quan voä
naâo. Chó coá möåt mònh àö An Tiïm laâm quan trêën coäi ngoaâi. An
Tiïm àaä àêëu taám trêån. Tiïën àïën trêån naây, An Tiïm àaä böëc böíng
àöëi thuã lïn röìi vöî àöm àöëp vaâo röën caã taám ngûúâi thua ngaä ngûãa
choãng cùèng. Caác öng quan voä thay nhau ra cêìm chõch. Caác öng
quan voä àûáng trïn lêìu xem vêåt. Khöng phaãi caác quan voä khöng lïn
tranh taâi. Xûúáng danh thêåt nghiïm ra thò coá quan cuäng laâ àö vêåt,
nhûng àaä thua ngay tûâ nhûäng keo àêìu. Chó coân laåi nhûäng tay àö laâ
lñnh, laâ thuã tuác hoùåc con chaáu, quanh nùm ùn löåc vua àïí luyïån vêåt,
chûá khöng phaãi nhûäng tay àö àûúåc keán tûâ caác loâ trong laâng nhû
Baäi Lúã. Lyá thuá nhêët, khi àûáng daân trïn àaâi, bïn caånh àö An Tiïm,
laåi coá caã thùçng àö cu Mon. Mon ta cuäng cúãi trêìn, cuäng àoáng khöë
àiïìu, noâi nhû böë.
Chó khaác: toác Mon coân cun cuán vaâ Mon múái chó àûáng cao
ngang sûúân böë. Tuy vêåy, neát mùåt nghiïm nghõ cuäng oai chùæm
chùæm nhû tay àö chñnh cöëng. Buâng... buâng... bi... Tiïëng tröëng nöíi
liïn tiïëp. Caã vaån ngûúâi xem àêìy tinh thêìn thûúång voä, cûá nhaãy lïn,
hñ vang, rêìm rêìm muáa sûác khoãe, nhû trïn àaâi vêåt. Caã nûúác Vùn
Lang àua taâi. Tiïëng tröëng thuác rïìn. Ngûúâi xem tûâng luác laåi hñ, laåi
reo nhû sêëm, möîi khi coá tay àö cheân àûúåc miïëng hay hoùåc möåt àö
naâo àuöëi tay quai, ngaä ngûãa chïình ïình giûäa àaâi. Nùm cuöåc liïìn,
chûa àö naâo vêåt ngaä àûúåc àö loâ Baäi Lúã. Trêån cuöëi cuâng, An Tiïm ra
vúái àö loâ coäi Bñnh nùm ngoaái giûä giaãi. Chaâng àö treã tuöíi coäi Bñnh laâ
con trai quan laåc tûúáng böå Vuä Ninh. Tröëng àöìng nhõp àöi trêìm
huâng lïn. Loâ Baäi Lúã bûúác vaâo trêån ùn thua naây, caái thùæng àaä cêìm
trong tay, nhûng ngûúâi xem laåi caâng höìi höåp àúåi keo vêåt cuöëi cuâng,
chùæc phaãi aác liïåt. Thïë maâ chúáp nhoaáng quaá. Coá ngûúâi coân àûúng
ngú ngaác, chûa kõp tröng, hoùåc tûúãng mònh tröng nhêìm hay sao êëy.
Laå khöng, roä raâng hai àö vûâa vaâo súái, vûún caái lûng to beâ nhû caánh
phaãn, àûúng vúân lûúån mònh, cuâng moác tay röìi muáa lïn àònh. Baâi
muáa lïn àònh trang troång, ngoán tay vui mûâng xoùæn vaâo nhau nhû
haái hoa. Vûâa xong, àöi bïn luâi laåi quúâ röång thaânh vai ra baái nhau,
thïë maâ chó möåt chúáp mùæt vûâa chúám vaâo vêåt, coân àûúng lûâa tay vñt
vai, chûa tyâ, chûa cheân, böîng vuåt möåt caái, àö loâ coäi Bñnh àaä ngaä
quay.
http://ebooks.vdcmedia.com
Trêìn Thïë Phaát
16
Thaãm haåi, ngûúâi bõ àöåt ngöåt ngaä mêët àaâ bùng ài, lêîy maäi
khöng dêåy àûúåc, nhû con caá rö raåch caån, trong khi êëy caánh tay
quai cuãa An Tiïm coân giú lïn chûa hïët têìm. An Tiïm àûáng thùèng
lïn, cuäng quïn khöng àêåp vaâo röën àõch thuã àïí giao heån àûúåc cuöåc
nûäa. Caác quan cêìm chõch, caác quan xem vêåt coân àûúng giêåt mònh,
àaä nghe tiïëng hö xûúáng danh choä ra böën phña baäi baáo tin loâ vêåt Baäi
Lúã giêåt giaãi nùm nay. Àïën luác êëy, chaâng àö treã tuöíi coäi Bñnh vêîn
coân nùçm giaäy giûäa àaâi. Àïën luác êëy, An Tiïm múái chúåt nhúá vaâ cuái
xuöëng lêåt ngûãa chaâng ta lïn, vöî tay àeát möåt caái vaâo giûäa röën anh
chaâng, àaánh caái dêëu thùæng trêån chùæc chùæn vaâo àêëy cho thiïn haå
böën phûúng tröng toã tûúâng. Khöng hiïíu An Tiïm haå miïëng hiïím
àïën thïë naâo maâ khuãng khiïëp thïë! Quan laåc tûúáng Vuä Ninh, vûâa
ngûúång, vûâa lo, xaám hùèn mùåt. aång nhaãy tûâ trïn lêìu xuöëng, heát to:
- Khöng phaãi maây àêëu vêåt. Maây cêìm dao àêm tröåm con tao,
maây giïët con tao röìi! Luác bêëy giúâ An Tiïm àaä luâi xuöëng chên àaâi.
Quan laåc tûúáng böå Vuä Ninh chöìm thùèng ngay vaâo àêìu böë con An
Tiïm. An Tiïm traánh möåt bïn, Mon bùæt chûúác böë cuäng neá ngûúâi,
nhûng röìi Mon laåi nhaãy thoùæt lïn àaâi. Xem veã thùçng beá thêåt taáo
túån. Dûúái kia, quan laåc tûúáng Vuä Ninh mêët àaâ, ngaä chuái xuöëng.
Trïn àaâi, con quan laåc tûúáng àaä ngoác lïn àûúåc, nhûng àau xûúng
sûúân, coân ngöìi ngheåo ngoå. Khùæp baäi xön xao, tiïëng cûúâi nhû sêëm
àöång cúân ra xa. An Tiïm vêîy con xuöëng. Hai böë con trúã vïì chöî àõa
phêån loâ vêåt Baäi Lúã. Ngûúâi xem uâa túái, nhû möåt laân soáng keáo theo.
Nhûäng àïm höåi, kinh àö tûng bûâng saáng nhû traãi luåa. Àuöëc vaâ
àònh liïåu trong ngoaâi nöåi àoã ngoån suöët àïm. Ngúâ chûâng caã thaáng
nay, kinh thaânh hoáa ra caã thaáng nhûäng àïm trùng. Tin coäi Baäi Lúã
àaä giêåt giaãi cúm thi laåi giêåt giaãi vêåt, laâm cho khùæp núi caâng röån
rõch hún. Ngûúâi ta hïí haã thêëy coäi êët vaâ coäi Bñnh xêëu höí khöng daám
thoâ mùåt nghïnh ngang ài àêu. Bêëy lêu, nhûäng coäi naây cêåy thïë, laåi
nhiïìu kheáo gian àïí giûä giaãi. Ai cuäng biïët, nhûng khöng daám noái.
Ngûúâi kinh àö laåi vui sûúáng vaâ laå luâng nûäa. Chûa bao giúâ möåt coäi
maâ lônh àûúåc caã giaãi vêåt vaâ giaãi cúm thi, nhû vinh quang cuãa ngûúâi
Baäi Lúã àûúåc lêìn naây. Àêët nûúác ta nhiïìu ngûúâi taâi gioãi. Ai cuäng
mûâng àêët nûúác bêy giúâ úã têån coäi Baäi Lúã xa xöi maâ dên coá sûác, coá
gan to, àaân öng vaâ àaân baâ àïìu xöëc vaác, mûu lûúåc, àaánh vêåt thò àõch
thuã chó coân biïët ngaä nhû chuöëi àöí, thöíi cúm thi thò vûâa ài vûâa
nhoám bïëp àuöíi theo quên trêíy maâ cúm vêîn deão. Coá nhûäng ngûúâi
êëy thò chùèng coân lo phïn giêåu coäi xa bõ giùåc giaä quêëy nhiïîu nûäa.
http://ebooks.vdcmedia.com
ÀAÃO HOANG
17
Khùæp kinh thaânh, nhaâ naâo, ngoä naâo cuäng truyïìn tai nhau
dùng dùng nhûäng chuyïån Baäi Lúã. Danh tiïëng An Tiïm lûâng lêîy,
thöíi nhanh nhû gioá àûa. Àeân àuöëc kinh àö àûúng vaâo nhûäng ngaây
höåi sau cuâng. Coân thi cöî neán nûäa thò giaä àaám. Àêy laâ cuöåc thi khoe
cuãa vaâ kheáo tay cuãa caác böå. Nguyïn vò ngaây trûúác coá möåt lêìn vua
cha cêìm quên ài àaánh giùåc, nûãa àïm, ngûúâi caác coäi úã Chu Diïn
àem thûác ùn àïën dêng tiïîn. Toaân thûác ùn nguöåi maâ thêåt ngon.
Ngûúâi coäi Chu Diïn têu rùçng: quên trêíy tûâ àêy lïn Luåc Haãi hay
lïn Vuä Àõnh àïìu phaãi treâo àeâo löåi suöëi, mêëy ngaây àûúâng khöng
kiïëm àûúåc caái ùn laâ thûúâng, cuãa ngoåc thûåc naây chuáng töi àaä nêëu
nûúáng theo lïì löëi tûâ àúâi xûa, àïí daânh ùn dêìn haâng thaáng àûúåc.
Quan quên nghe lúâi caác bö laäo, ùn röìi coân mang theo laâm lûúng
khö. Quaã nhiïn, haâng thaáng múã goái ra ùn vêîn ngon laânh nhû
nguyïn. Tûâ àêëy, nhaâ vua àùåt lïå thi cúm neán vaâo höåi àêìu nùm. Nhúá
ghi lêìn ra quên coäi xa êëy, laåi hoåc àûúåc caách cuãa ngûúâi böå Chu Diïn
luyïån tñch trûä binh lûúng àûúåc phong phuá, phoâng khi trêån maåc.
Àêëu vêåt àïí luyïån quên vaâ thöíi cúm thi cuäng laâ viïåc phoâng vïå sùæp
sùén nhû thïë, lêu dêìn thaânh phong tuåc. Nhûng röìi trong luác thaái
bònh, höåi thi cúm neán, thûúâng caác coäi nhiïìu cuãa àöng ngûúâi úã caánh
àöìng hay ven söng, lùæm thoác, lùæm trêu, lùæm caá, lùæm mña, nêëu
nûúáng kheáo, dïî àûúåc giaãi. Dêìn dêìn, chùèng coäi naâo ùn àûát àûúåc caác
phûúâng chuyïn nêëu cöî. Mêëy àúâi röìi, chó phûúâng noå thay chên
phûúâng kia núi kinh àö vaâ caác böå gêìn àûúåc giaãi. Chûa hïì caác coäi
ven nöåi chõu mêët giaãi cho coäi ngoaâi, vöën chó àûúåc coi laâ dên núi
hoang daä, thûác ùn caái uöëng thö lêåu. Bao giúâ cuäng vêåy, caã àïën trong
möåt àaám höåi laâng thò cûá àïën trûúác ngaây giaä àaám, nhûäng àaám höåi
thûúâng nhöån nhõp hún. Ngûúâi ngûúâi muöën chúi cho àaä. Caã kinh àö
múã cûãa, nhaâ naâo cuäng baây biïån, múâi moåc vaâ ruã nhau ùn uöëng linh
àònh thêu àïm. Tiïëng saáo, tiïëng kheân reáo rùæt tûá phña. Chiïng, cöìng
vúái tröëng gioåt khöng ngúát. Àêëy cuäng laâ hiïåu lïånh cho khùæp núi,
khùæp nhaâ laâm cöî ùn mûâng, chêët thïm cuãi ngoaâi àûúâng, dûång nöët
nhûäng cêy àònh liïåu lïn àöët phoáng suöët saáng. Höm nay, ngaây nhaâ
vua ra chêëm cöî cho caác coäi vaâo höåi. Möîi coäi àoáng möåt phña quanh
taám goác vûúân ngûå. Vua vaâ caã nhaâ cuâng caác quan vùn quan voä lêìn
lûúåt ài ngùæm cöî, nïëm cöî tûâng boån. Nhû höåi àïm nùm múái úã kinh àö
möîi nùm, àêy laåi laâ dõp cho caác coäi tha höì khoe moåi thûá quyá trïn
rûâng, dûúái bïí cuãa àêët mònh. Nhûng nhiïìu nùm vïì gêìn àêy, vaâ caâng
gêìn àêy, nhûäng cuöåc thi cúm neán khöng giûä àûúåc yá nghôa nhû xûa.
Chó vò caác coäi àua àoâi ganh nhau tòm cuãa laå. Coá khi cûúáp àoaåt
cuãa nhau, giïët nhau cuäng vò thïë. Röìi caác àúâi vua cuäng cûá theo caái
http://ebooks.vdcmedia.com
Trêìn Thïë Phaát
18
cêìu kyâ êëy maâ àùåt giaãi. Thoái quen àaä lêëp mêët caái nïìn nïëp töët àeåp
ban àêìu cuãa cuöåc thi cöî neán tûâ luác naâo, khöng ai biïët. Caác coäi àuöíi
nhau tòm chuöëc caái múái, caái laå khöng phaãi cuãa àêët mònh. Thûác ùn
àem vaâo giaãi thò bêy giúâ khöng coân laâ cuãa mònh àem nêëu nûúáng ra
maâ nhiïìu thûá phaãi ài tòm maäi têån coäi ngoaâi vïì àïí khoe hún, khoe
cuãa. Lïìu caác coäi raãi raác quanh vûúân ngûå. Nhûäng àöëng göî trêìm
cuöån khoái lïn xanh caã ngaân cêy, ngaâo ngaåt, kñn goác têy thaânh. Laân
khoái thúm àùåc böëc lïn röìi quyïån xuöëng, khiïën cho mùåt söng Caái
cuäng uã àêìy hûúng. Ngûúâi úã cuöëi söng coá caãm tûúãng nûúác muâa hoa
bûúãi chaãy qua àaám höåi kinh àö cuäng àûúåm muâi thúm àûa vïì têån
àêëy. Nhaâ vua vaâ caác quan lêìn lûúåt ài xem, nïëm. Khöng coá àêu
khaác moåi nùm. Caái húåm khoe cuãa àaä khiïën ngûúâi ta luá lêëp caã sûå
thêåt nhaän tiïìn laâ thûác ùn uöëng laå khöng bao giúâ àem laåi àûúåc caái
thñch ngon miïång, chó laå miïång maâ khöng ngon cúm. Miïëng ùn
ngon khöng phaãi chó vò no àoái, maâ coân vò nöîi caãm thûúng nghòn àúâi
àöëi vúái àêët quï chön rau cùæt röën cuãa mònh. Möîi nùm möîi coäi àua
nhau laâm moán múái, naâo tï giaác khö, naâo giao long sêëy, thõt tï tï
vaãy àoã, naâo toãi chim trô ûúáp, naâo gan caá nhaâ taáng, naâo chaã phûúång
àuöi trùæng...
Moåi sún haâo haãi võ àïìu àûúåc chuöëc tûâ biïín bùæc hoùåc àem vïì
tûâ caác rûâng coäi ngoaâi, tröng thò laå, nhûng muâi võ cuäng thêåt khaác
thûúâng, khöng coá caái ngon laânh quen thuöåc. Luác êëy, goác nam vûúân
xön xao tiïëng dao thúát, tiïëng chaây giaä, tiïëng haát vñ, tiïëng saáo, tiïëng
cûúâi. Nhû caã laâng àûúng coá cöî to. êìm ô nö cûúâi nhû àaám ngûúâi cêëy,
ngûúâi gùåt giûäa buöíi àem mo cúm ra ùn ngay ngoaâi ruöång baäi. Vua
hoãi:
- Caái gò öìn aâo vêåy?
Caác quan thûa:
- Àêëy laâ lïìu cöî neán cuãa caác coäi úã Baäi Lúã. Vua truyïìn àïën
thùèng àêëy. Thò thêëy quang caãnh lïìu Baäi Lúã àûúng nhöån nhõp, khaác
hùèn veã sang troång maâ laåi kheáp neáp gûúång gaåo chöî mêëy lïìu nhaâ vua
vûâa àïën. Nhû úã nhûäng quaán rûúåu àûúng giûäa buöíi chúå àöng! Nhû
quang caãnh chúå bïën àoâ sung tuác ngoaâi thaânh àem vaâo àêy. Nhûäng
nhöån nhõp têëp nêåp chúå buáa àoâ giang ai cuäng quen maâ bao giúâ thêëy
laåi cuäng vui thñch, nhû núi laâng quï àaä biïët tûâ thuúã beá maâ bao giúâ
cuäng nhúá. Haâng trùm ngûúâi Baäi Lúã, trai gaái vûâa laâm vûâa haát-haát
vñ ùn giaãi àêëy. Àùçng kia, caác cuå laäo baâ àûúng dúä ra nhûäng nöìi àaåi
cúm gaåo reá thúm phûác. Laá chuöëi ngûå àaä hú sùén xïëp lïn nhûäng
chiïëc mo cau moãng vaâng cùng nhû khùn laá möåc. Röìi tûâng nùæm cúm
http://ebooks.vdcmedia.com
ÀAÃO HOANG
19
mõn boåc laá chuöëi múã ra àùåt lïn mêm böìng chen caånh möåt chöìng
baánh daây trùæng múä, bïn nhûäng chiïëc baánh chûng vuöng chùm
chùæm cao àïìu böën thaânh goác buöåc cùåp laåi möåt. Haâng chuåc caái cöëi göî
mñt lúán coân àûúng bò baåch giaä thïm böåt baánh. Baánh daây ùn vúái cheâ
kho mêåt mña raáo nhû ngoái, phaãng phêët muâi thaão quaã.
Caái ngon riïng cuãa baánh daây cheâ kho rùæc vûâng cuãa Baäi Lúã
coân úã chöî àïí daânh àïën haâng thaáng sau, baánh vêîn deão, cheâ vêîn
vaâng oáng, nöíi caát, súâ khöng ûúát tay. Cheâ kho quêëy xong àöí ra àïí
nguöåi trïn nhûäng chiïëc nia lúán bêy giúâ àûúng cùæt khuác. Phña cuöëi
lïìu, xïë ngoaâi göëc cêy choâ lúán, nhûäng chiïëc chaây giaä gioâ cuãa caác
chaâng àö vêåt lûåc lûúäng höm trûúác, xem chûâng àaä bõ bïët quaánh, sùæp
àûúåc. Cöëi gioâ hoa, gioâ luåa, gioâ múä, goái thaânh chiïëc, keåp hai thanh
tre neåp, treo nhû lúån con luãng liïíng àïìu möåt chuöîi daâi tûâng trùm
chiïëc. Chó tröng maâu laåt tûúi laåt chñn múái phên biïåt àûúåc gioâ luöåc
röìi hay chûa. Coân chaã ûúáp quïë thò àùåc biïåt khöng raán. Miïëng chaã
quïë àùæp voâng quanh caái öëng bûúng to nhû cöåt. Bïëp xïëp tûâng thanh
cuãi nuái àaá than hoa àûúåm caã buöíi àûúng rûåc höìng. Caái öëng àùæp
miïëng chaã quïë cûá quay àïìu trïn lûãa cho àïën khi maâu vaâng hoa
sêîm röåp lïn, toãa thúm ngoåt muâi quïë ngêåy saánh nhû mêåt ong.
Khöng uöëng cheâ sêëy nhû thoái quen bùæt chûúác, khaách àïën chúi Baäi
Lúã àûúåc múâi uöëng cheâ tûúi voâ nêëu nûúác giïëng àêët, nhû ngûúâi àöìng
baäi coäi nam. Caái cheâ xanh nhêëm àêìu caânh cuäng ngoåt àêåm lûúäi, múái
tröìng ba nùm trïn baäi böìi maâ àaä búäi vöíng nhû cêy cheâ lûu niïn.
Haâng thuáng cam, loaåi cam àûúâng tröìng vûúân ven söng Caái, àaä
àûúåc chiïët haäm cho chñn theo vuå vaâ khi haái laåi àem vuâi trong caát,
giûä tûúi àûúåc àïën mêëy thaáng. Nhêëp muái cam ngoåt lõm, ngûúâi ài
àûúâng nhõn nûúác hùçng ngaây vêîn bûúác khoãe nhû khöng. Nhûäng
chaâng trai höm trûúác tranh giaãi trïn súái vêåt vaâ thöíi cúm thi kheáo
khöng nhûúâng taâi ai, bêy giúâ giaä gioâ, quêëy cheâ kho, thöíi cúm,
nûúáng chaã quïë. Caác cuå goái baánh, nùæm cúm, goái gioâ, xem nöìi nûúác,
àûáng sai baão cùæt àùåt cho con chaáu möîi àûáa möîi viïåc.
Nhûäng chiïëc caãnh rûúåu gaåo nïëp cêím múã sùén nuát laá chuöëi khö
àûáng luâ luâ trong böën goác lïìu, caã dûúái göëc cêy choâ, ai möîi luác qua laåi
cuäng uöëng möåt baát. Muâi rûúåu thúm nöìng êëm caã daäy lïìu Baäi Lúã
nhöån tiïëng cûúâi haát. Cuäng baây biïån nhû trûúác lïìu coäi khaác, nhûng
ngûúâi Baäi Lúã àem mêm kiïåu cöî neán aán ngûä goån gaâng phña ngoaâi,
nhû àem kho lûúng àùåt ra giûäa àûúâng quên trêíy. Nhaâ vua túái, moåi
viïåc bïëp nuác vûâa xong àêu àêëy. Mêm nguä quaã àoã öëi cam. Cheâ xanh
àùåc khoái thúm ngoåt. Röìi cúm neán, gioâ chaã, thûá thò baây lïn mêm àïí
http://ebooks.vdcmedia.com
Trêìn Thïë Phaát
20
nïëm ngay, coá thûá àaä xïëp tûâng khùn goái möåt àïí biïëu khaách, nhû
sùæp sùén cho ngûúâi lïn àûúâng, cho quên keáo qua lêëy lûúng ùn. An
Tiïm vaâ Naâng Hoa cuâng caác laäo öng xuáng xñnh aáo àiïìu, khùn lam
àêìu ròu, laäo baâ aáo daâi nhuöåm voã soá múái, ra àoán vua. Vua, vúå vua-caã
meå vua cuäng vûâa àïën, con trai con gaái vua, quan vùn quan voä caác
coäi àïìu xö nhau ra nïëm cúm neán vaâ gioâ chaã Baäi Lúã. Vûâa quen
miïång laåi vûâa buâi miïång, cúm vaâ thûác ùn, thêåt ngon. Laåi thïm, ai
cuäng caån luön mêëy tuêìn rûúåu tùm nöíi tiïëng àêët baäi, àïìu ngaâ ngaâ
caã. Caác baâ, caác cö thò nhêëp rûúåu nïëp cêím. Thêåt hay. Thïë maâ chó laâ
thûác ùn thûác uöëng haâng ngaây àûúåc laâm cho tinh, cho kheáo hún. Ai
cuäng sûãng söët thêëy ra caái ùn bònh thûúâng maâ quyá vaâ nhêån thêëy chó
coá thûúãng thûác caái ùn caái uöëng cuãa àêët nûúác mònh múái thêëm thña
hïët miïëng ngon tûâ têëm beá àûúåc. Vua têëm tùæc khen röìi úã laåi luön
àêëy cuâng caác quan nhùæm rûúåu cho àïën chiïìu. Mêëy khi àaä ngöìi xem
dên Baäi Lúã giaä baánh, neán cúm, àöí cheâ kho, thêåt nhanh thêåt thaåo.
Thïë laâ caác coäi, caác phûúâng chuyïn cöî baát cêìu kyâ nùm nay àêm ra ïë,
vua khöng vúâi àïën. Cay nhêët laâ boån chuöång laå, nem cöng chaã
phûúång àïën thïë maâ phaãi thua moåi thûá baánh traái bònh thûúâng úã
àêu cuäng coá. Àïën höm tan höåi, nhaâ vua múã àaåi tiïåc thïët caác quan
trong ngoaâi vaâ caác coäi vïì höåi àûúåc giaãi. Höåi àêìu nùm nay cuäng
khaác moåi nùm. Chûa bao giúâ, kïí caã mûúâi lùm böå trong nûúác, chûa
coäi naâo vaâo dûå höåi kinh àö maâ giêåt caã ba giaãi nhêët àaám. Caác cuå laäo
trong phûúâng àöng lên noái:
- Giaâ naây àaä àûúåc xem höåi kinh àö tûâ luác coân treã, thêåt khöng
bao giúâ thêëy ngûúâi ngoaâi coäi taâi àïën nhû öng An Tiïm. Nghe caác cuå
kïí laåi thò caã àúâi trûúác cuäng chûa coäi naâo giêåt àûúåc ba giaãi möåt höåi.
Thïë maâ coäi Baäi Lúã nùm nay giêåt giaãi caã ba!
Nhaâ vua hoãi An Tiïm:
- Ngûúâi daåy dên thïë naâo maâ gioãi vêåy?
An Tiïm noái:
- Luác coân beá theo nhaâ vua vïì, töi thûúâng àûúåc nghe ngûúâi giaâ
kïí cho biïët göëc tñch tûâ khi coá àêët nûúác. Àêëy laâ luác meå àûa nùm
mûúi con lïn úã tûâ vuâng chên Tam Àaão vùæt qua söng Caái sang Taãn
Viïn, anh caã laâm vua àêìu röìi vïì sau cha truyïìn con nöëi, cuâng úã
möåt nhaâ, àúâi naâo cuäng hoâa thuêån, thiïn tûã vaâ thêìn dên tùæm cuâng
söng, caây möåt ruöång, vua töi chõu khoá chõu khöí múái dûång nïn àûúåc
mûúâi lùm böå nûúác Vùn Lang ta ngaây nay. Kõp àïën khi töi vêng lúâi
nhaâ vua ra trêën Baäi Lúã, ngaây àïm nghô àïën cöng lao lêåp ra àêët
http://ebooks.vdcmedia.com
- Xem thêm -