Tài liệu đánh giá kết quả thực hiện đề án nông thôn mới tại xã cấn hữu, huyện quốc oai, thành phố hà nội

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI KHOA QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI NGUYỄN ĐÌNH HUY ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN ĐỀ ÁN NÔNG THÔN MỚI XÃ CẤN HỮU, HUYỆN QUỐC OAI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI Hà Nội - 2015 1 TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI KHOA QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI NGUYỄN ĐÌNH HUY ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN ĐỀ ÁN NÔNG THÔN MỚI XÃ CẤN HỮU, HUYỆN QUỐC OAI, THÀNH PHỐ HÀ NỘI Chuyên ngành: Quản lý đất đai Mã ngành: 51850103 NGƯỜI HƯỚNG DẪN : Th.S Võ Ngọc Hải Hà Nội - 2015 2 LỜI CẢM ƠN Để đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của sinh viên, đồng thời tạo cơ hội để mỗi sinh viên có điều kiện vận dụng những kiến thức đã được trang bị trong quá trình học tập một cách linh hoạt và sáng tạo vào thực tế sản xuất. Được sự đồng ý của Khoa Quản Lý Đất Đai, tôi tiến hành thực hiện chuyên đề tốt nghiệp: “ Đánh giá kết quả thực hiện đề án Nông thôn mới tại xã Cấn Hữu, huyện Quốc Oai, Thành phố Hà Nội”. Trong suốt thời gian thực hiện chuyên đề tốt nghiệp, bên cạnh sự nỗ lực cố gắng của bản thân, tôi luôn nhận được sự hướng dẫn tận tình của thầy Th.S Võ Ngọc Hải, cùng với sự quan tâm giúp đỡ của cán bộ, nhân dân xã Cấn Hữu, các thầy cô giáo và bạn bè trong trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội. Qua đây cho phép tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Th.S Võ Ngọc Hải, người đã hướng dẫn tận tình và tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho tôi trong suốt quá trình thực tập và hoàn thành chuyên đề tốt nghiệp của mình. Và tôi cũng xin gửi lời cảm ơn tới tập thể cán bộ và bà con nhân dân xã Cấn Hữu đã giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực tập tại địa phương. Mặc dù bản thân đã hết sức cố gắng với tinh thần khẩn trương nghiêm túc, song do thời gian, trình độ cũng như kinh nghiệm thực tế trong công tác nghiên cứu còn hạn chế nên bản chuyên đề không tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp, bổ sung của các thầy cô, những nhà chuyên môn và các bạn đồng môn để chuyên đề của tôi được hoàn thiện hơn. Tôi xin chân thành cảm ơn ! Hà Nội, ngày tháng năm 2015 Sinh viên thực hiện Nguyễn Đình Huy i MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN .........................................................................................................i MỤC LỤC..............................................................................................................ii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................... iv DANH MỤC BẢNG BIỂU .................................................................................... v DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH ........................................................................... vi ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................................ 1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ....................................... 3 1.1. Khái quát về quy hoạch xây dựng nông thôn mới ......................................... 3 1.1.1. Khái niệm về nông thôn mới, quy hoạch xây dựng nông thôn mới ........ 3 1.1.2. Sự cần thiết phải xây dựng nông thôn mới ............................................. 5 1.1.3. Quan điểm, yêu cầu của quy hoạch nông thôn mới ................................ 6 1.1.4. Trình tự các bước lập quy hoạch xây dựng nông thôn mới..................... 7 1.2. Chủ trương của Đảng và nhà nước về xây dựng nông thôn mới thời kỳ CNH - HĐH đất nước ....................................................................................................... 8 1.3. Tình hình nghiên cứu xây dựng mô hình nông thôn mới trên thế giới và ở Việt Nam ............................................................................................................... 10 1.3.1. Trên thế giới ........................................................................................ 10 1.3.2. Xây dựng mô hình nông thôn mới ở Việt Nam .................................... 14 CHƯƠNG 2:ĐỐI TƯỢNG PHẠM VI NGHIÊN CỨU ..................................... 17 2.1. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................... 17 2.2. Nội dung nghiên cứu .................................................................................. 17 2.2.1. Điều tra và thu thập số liệu về điều kiện cơ bản .................................. 17 2.2.2. Đánh giá tình hình thực hiện phương án quy hoạch và xây dựng nông thôn mới trên địa bàn xã ........................................................................................ 17 2.2.3. Đề xuất một số giải pháp đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới trong những năm tiếp theo ..................................................................................... 17 2.3. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................ 17 2.3.1. Phương pháp thu thập số liệu............................................................... 17 2.3.2. Phương pháp tổng hợp, phân tích và xử lý số liệu................................ 19 CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ........................................................... 20 3.1. Điều kiện cơ bản của xã Cấn Hữu............................................................... 20 3.1.1. Điều kiện tự nhiên ............................................................................... 20 ii 3.1.2. Điều kiện kinh tế, văn hóa, xã hội........................................................ 21 3.2. Đánh giá tình hình thực hiện phương án quy hoạch và xây dựng nông thôn mới trên địa bàn xã ................................................................................................ 30 3.2.1. Những đặc điểm cơ bản của Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới ...... 30 3.2.2. Tình hình quản lý đất đai và hiện trạng sử dụng đất của xã .................. 31 3.2.3. Hiện trạng và kế hoạch hoàn thành các tiêu chí NTM của xã ........... 33 3.2.4. Kết quả triển khai xây dựng NTM của xã Cấn Hữu ............................. 48 3.2.5. Đánh giá những thuận lợi, khó khăn trong công tác thực hiện quy hoạch, xây dựng nông thôn mới ........................................................................................ 52 3.3. Đề xuất số giải pháp đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới trong những năm tiếp theo. ........................................................................................................ 56 3.3.1. Giải pháp tăng cường nguồn vốn để thực hiện chương trình ................ 56 3.3.2. Giải pháp tăng cường ứng dụng khoa học kỹ thuật công nghệ ............. 58 3.3.3. Giải pháp tăng cường hiệu lực lãnh đạo, quản lý của các tổ chức Đảng, các cấp chính quyền, và các tổ chức đoàn thể nhân dân ......................................... 58 3.3.4. Giải pháp đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ chương trình:...................................................................................................................... 59 3.3.5. Giải pháp tăng cường liên kết với các xã trong huyện và các địa phương trong vùng ............................................................................................................. 60 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................. 61 Kết luận............................................................................................................. 61 Kiến nghị .......................................................................................................... 62 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................... 64 iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ NTM Nông thôn mới HCM Hồ Chí Minh CNH Công nghiệp hóa HĐH Hiện đại hóa XD Xây dựng LĐ Lao động TTCN Tiểu thủ công nghiệp UBND Uỷ ban nhân dân HĐND Hôi đồng nhân dân HTX Hợp tác xã HTX NN Hợp tác xã nông nghiệp BHYT Bảo hiểm y tế DVNN Dịch vụ nông nghiệp TNHH Trách nhiệm hữu hạng THCS Trung học cơ sở CBĐT Chuẩn bị đầu tư KH Kế hoạch KHKT Khoa học kỹ thuật BCĐ Ban chỉ đạo GD&ĐT Giáo dục và đào tạo iv : DANH MỤC BẢNG BIỂU TT Tên bảng biểu Trang số 1 Biểu 3.1: Tình hình kinh tế của xã Cấn Hữu năm 2014 22 2 Biểu 3.2: Cơ cấu các loại đất chính của xã năm 2014 32 3 Biểu 3.3: Hiện trạng và kế hoạch hoàn thành các tiêu chí nông 34 thôn mới xã Cấn Hữu – huyện Quốc Oai giai đoạn 2012-2015 4 Biểu 3.4: Hiện trạng về điện của xã Cấn Hữu. 36 5 Biểu 3.5: Tình hình hệ thông tổ chức chính trị trên địa bàn xã Cấn 38 Hữu 6 Biểu 3.6: Tình hình cơ sở vật chất văn hóa và trường học trên địa 43 bàn xã 7 Biểu 3.7: Tình hình thực hiện tiêu chí số 2 của xã Cấn Hữu năm 49 2014 8 Biểu 3.8: Tình hình thực hiện tiêu chí số 3 của xã Cấn Hữu năm 2014 v 51 DANH MỤC CÁC HÌNH ẢNH TT Tên hình ảnh Trang số 1 Hình ảnh 3.1: Trụ điện số 3 thôn Cấn Hạ 35 2 Hình ảnh 3.2: Trang trại nuôi lợn của xí nghiệp Xuân Mai 37 3 Hình ảnh 3.3: Đường xã được bê tông hóa 41 4 Hình ảnh 3.4: Đường nội đồng thôn Cấn Thượng 41 5 Hình ảnh 3.5: Kênh được bê tông hóa 42 6 Hình ảnh 3.6: Trường Mầm non thôn Đĩnh Tú 44 7 Hình ảnh 3.7: Trưởng Tiểu Học xã Cấn Hữu 44 8 Hình ảnh 3.8: Trường THCS xã Cấn Hữu 45 9 Hình ảnh 3.9: Nhà Văn hóa thôn Đĩnh Tú- Xã Cấn Hữu 45 vi ĐẶT VẤN ĐỀ Việt Nam đang trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, để đạt được mục tiêu CNH-HĐH đất nước thì sự phát triển kinh tế xã hội các vùng nông thôn đặc biệt là các vùng nông thôn miền núi hiện nay có sự đóng góp không nhỏ. Nói đến nông thôn là nói đến sản xuất lâm, nông nghiệp, sự phát triển kinh tế xã hội nhìn chung thấp và là chậm hơn các vùng khác. Do nhiều nguyên nhân khác nhau mà việc phát triển kinh tế, xã hội ở nông thôn còn thiếu đồng bộ, trình độ kỹ thuật sản xuất còn lạc hậu, phương thức quản lý lỏng lẻo, công tác quy hoạch sản xuất vẫn còn những bất cập, thiếu chi tiết, cụ thể. Dẫn đến tài nguyên thiên nhiên ngày càng suy thoái cạn kiệt, đất đai bị xói mòn, rửa trôi. Nhận thấy tầm quan trọng đó Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá X đã ban hành Nghị quyết 26-NĐ/TƯ về nông nghiêp, nông dân và nông thôn với nhiệm vụ hàng đầu là tạo sự chuyển biến tích cực trong sản xuất nông nghiệp, kinh tế nông thôn, nâng cao mức sống cho nhân dân trên cơ sở đẩy mạnh phát triển nông nghiệp, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế- xã hội nông thôn, hướng tới một nền nông nghiệp phát triển toàn diện, hiện đại đồng thời phát triển mạnh công nghiệp, thương mại và dịch vụ, ở đó việc quy hoạch xây dựng nông thôn mới là rất quan trọng. Trong những năm qua công tác quy hoạch xây dựng đô thị và nông thôn đã có những đóng góp quan trọng trong việc phát triển kinh tế xã hội tại các địa phương trên cả nước. Quy hoạch chung xây dựng đã định hướng tổ chức không gian kiến trúc, xác định các địa bàn đô thị, nông thôn trong từng thời kỳ hợp lý, hiệu quả tạo thành cơ sở pháp lý cho việc đầu tư xây dựng, bảo vệ tài nguyên môi trường và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Cùng với quá trình thực hiện chủ trương của Đảng về phát triển nông thôn, xã Cấn Hữu, huyện Quốc Oai, thành phố Hà Nội trong những năm vừa qua cùng với quá trình phát triển kinh tế - xã hội thì đời sống của nhân dân càng được nâng cao về vật chất cũng như tinh thần. Để phát triển bền vững về kinh tế- xã hội thì việc quy hoạch xây dựng nông thôn mới là việc làm hết sức cần thiết. Nó đảm bảo 1 sự phân bố, phát triển hợp lý các nguồn lực. Đưa công nghiệp hóa, hiện đại hóa vào sản xuất nông nghiệp và phát triển nông thôn, phát triển kinh tế theo hướng đồng bộ, toàn diện và định hướng phát triển kinh tế ổn định, lâu dài, bền vững. Xác định các vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn, xác định tổ chức mạng lưới dân cư, khai thác hợp lý các quỹ đất cho xây dựng vào sản xuất. Triển khai xây dựng các dự án cho phát triển kinh tế, phát triển kỹ thuật hạ tầng và xây dựng các công trình xã hội. Xây dựng các làng, xã có cuộc sống no đủ, văn minh, môi trường trong sạch. Sau một thời gian thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới đã làm thay đổi một cách căn bản diện mạo nông thôn, nếp sống, nếp nghĩ, cách làm của người dân giúp người dân biết áp dụng KHKT vào trồng trọt, chăn nuôi... làm cho cả đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng cao, bộ mặt làng, xã cũng được thay đổi rõ rệt, cảnh quan môi trường được bảo vệ. Nhưng mặt hạn chế cũng không phải là ít, theo Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới của tỉnh, đây là một lĩnh vực mới, trong khi kinh nghiệm của cán bộ chưa cao. Khi đề xuất nội dung xây dựng đã yêu cầu chỉ chú trọng xây dựng hạ tầng, chưa quan tâm nhiều đến các mô hình sản xuất mới. Sự trông chờ ỷ nại của một bộ phận cán bộ cơ sở, dân cư là khá lớn, vẫn tồn tại quan niệm “xin– cho”. Vì thế, họ chỉ chú trọng đến việc giải ngân tốt mà không quan tâm nhiều đến mục tiêu chất lượng của chương trình. Xuất phát từ những vấn đề trên tôi tiến hành nghiên cứu chuyên đề: “Đánh giá kết quả thực hiện đề án Nông thôn mới tại xã Cấn Hữu, huyện Quốc Oai, Thành phố Hà Nội”. 2