Tài liệu đánh giá hiện chất thải chăn nuôi lợn tại huyện hạ hòa, tỉnh phú thọ và đề xuất giải pháp quản lý phù hợp

TRƯ NG I H C TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯ NG HÀ N I KHOA MÔI TRƯ NG H HƯƠNG TH O ÁN T T NGHI P ÁNH GIÁ HI N TR NG CH T TH I CHĂN NUÔI L N T I HUY N H HÒA, T NH PHÚ TH VÀ XU T GI I PHÁP QU N LÝ PHÙ H P HÀ N I, 2016 TRƯ NG I H C TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯ NG HÀ N I KHOA MÔI TRƯ NG H HƯƠNG TH O ÁN T T NGHI P ÁNH GIÁ HI N TR NG CH T TH I CHĂN NUÔI L N T I HUY N H HÒA, T NH PHÚ TH VÀ XU T GI I PHÁP QU N LÝ PHÙ H P Ngành: Qu n lý Tài nguyên và Môi trư ng Mã ngành: 52 85 01 01 NGƯ I HƯ NG D N: TS. Ph m Th Mai Th o HÀ N I, 2016 L I CAM OAN Tôi tên là: H Hương Th o MSSV: DC00204277 Hi n ang là sinh viên l p H2QM3 – Khoa Môi trư ng – Trư ng Tài nguyên và Môi trư ng Hà N i. ih c V i tài: “ ánh giá hi n ch t th i chăn nuôi l n t i huy n H Hòa, t nh xu t gi i pháp qu n lý phù h p” tôi xin cam oan: ây là công Phú Th và trình nghiên c u c a b n thân, ư c th c hi n dư i s hư ng d n c a TS. Ph m Th Mai Th o. Các s li u, tài li u trong án ư c thu th p m t cách trung th c và có cơ s . Tôi xin ch u trách nhi m v nghiên c u c a mình. Sinh viên th c hi n H Hương Th o L I C M ƠN tài: “ ánh giá hi n ch t th i chăn nuôi l n t i huy n H Hòa, t nh xu t gi i pháp qu n lý phù h p” ư c hoàn thành t i Trư ng i Phú Th và h c Tài Nguyên và Môi Trư ng Hà N i. Trong quá trình nghiên c u, ngoài s n l c ph n u c a b n thân, em ã nh n ư c s ch b o, giúp t n tình c a các th y giáo, cô giáo và b n bè. Xin bày t lòng bi t ơn sâu s c t i TS. Ph m Th Mai Th o – Thu c B môn Qu n lý Môi trư ng, khoa Môi trư ng, trư ng i h c Tài nguyên Môi trư ng Hà N i ã t n tình hư ng d n em th c hi n và hoàn thành tài này. Xin c m ơn Ban lãnh o khoa, các th y cô giáo Khoa Môi trư ng, Trư ng i h c Tài nguyên và Môi trư ng Hà N i ã nhi t tình giúp su t quá trình h c t p và th c hi n tài. Xin bày t s c m ơn sâu s c em hoàn ch nh tài. , d y b o em trong n b n bè ã có nh ng ý ki n óng góp cho Cu i cùng, em xin c m ơn t m lòng c a nh ng ngư i thân yêu trong gia ình, b m luôn ng viên, c vũ và t o m i i u ki n t t nh t cho em trong quá trình h c t p và th c hi n tài. Hà N i, ngày 30 tháng 5 năm 2016 Sinh viên th c hi n H Hương Th o M CL C DANH M C B NG....................................................................................................i DANH M C HÌNH ............................................................................................................. ii DANH M C CÁC T VI T T T .................................................................................... iii M 1. U............................................................................................................................... 1 tv n ........................................................................................................... 1 2. M c tiêu nghiên c u ............................................................................................ 2 3. N i dung nghiên c u ........................................................................................... 2 CHƯƠNG I: T NG QUAN CÁC V N NGHIÊN C U ........................................... 3 1.1. Khái ni m v ch t th i và ch t th i trong chăn nuôi .......................................... 3 1.1.1. Ch t th i ........................................................................................................ 3 1.1.2. Ch t th i trong chăn nuôi ............................................................................... 4 1.2. T ng quan v thành ph n ch t th i chăn nuôi l n.............................................. 5 1.2.1. Ch t th i r n .................................................................................................. 5 1.2.2. Nư c th i ....................................................................................................... 7 1.2.3. Khí th i .......................................................................................................... 8 1.3. Tác ng c a ch t th i chăn nuôi n môi trư ng và s c kh e con ngư i ......... 9 1.3.1. Gây ô nhi m không khí .................................................................................. 9 1.3.2. Gây ô nhi m t........................................................................................... 10 1.3.3. Gây ô nhi m ngu n nư c ............................................................................. 11 1.3.4. Gây b nh và nh ng nguy cơ v i s c kh e con ngư i và v t nuôi ................. 11 1.4. T ng quan v các công ngh x lý ch t th i chăn nuôi l n.............................. 13 1.4.1. X lý ch t th i r n ....................................................................................... 13 1.4.2. X lý nư c th i ............................................................................................ 15 1.5. T ng quan v ngành chăn nuôi t i t nh Phú Th ............................................. 16 1.6. Cơ s pháp lý có liên quan n công tác qu n lý ch t th i chăn nuôi l n ........ 18 1.7. T ng quan v v trí khu v c nghiên c u .......................................................... 19 1.7.1. Ði u ki n t nhiên ....................................................................................... 19 1.7.2. Ði u ki n kinh t xã h i ............................................................................... 20 CHƯƠNG II: 2.1. I TƯ NG, TH I GIAN, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U............. 24 i tư ng nghiên c u ..................................................................................... 24 2.2. Ph m vi nghiên c u ........................................................................................ 24 2.3. Phương pháp nghiên c u ................................................................................ 24 2.3.1. Phương pháp thu th p và phân tích tài li u th c p ...................................... 24 2.3.2. Phương pháp thu th p s li u sơ c p ............................................................ 24 2.3.3. Phương pháp xác nh lư ng phát sinh ch t th i chăn nuôi l n .................... 25 2.3.4. Phương pháp kh o sát th c a .................................................................... 27 2.3.5. Phương pháp t ng h p, phân tích và x lý s li u ........................................ 27 2.3.6. Phương pháp chuyên gia .............................................................................. 28 CHƯƠNG III: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N....................................... 29 3.1. Hi n tr ng ch t th i chăn nuôi l n t i huy n H Hòa ...................................... 29 3.1.1. Tình hình chăn nuôi l n t i huy n H Hòa ................................................... 29 3.1.2. Lư ng ch t th i t chăn nuôi l n trên a bàn huy n H Hòa ....................... 30 3.2. ánh giá hi n tr ng công tác qu n lý, x lý ch t th i chăn nuôi l n t i các h gia ình theo quy mô khác nhau ............................................................................ 33 3.2.1. Quy mô chăn nuôi dư i 30 con .................................................................... 34 3.2.2. Quy mô chăn nuôi t 30 con tr lên ............................................................. 38 3.3. ánh giá hi n tr ng công tác qu n lý ch t th i chăn nuôi l n quy n i v i chính a phương .................................................................................................. 41 3.3.1. ánh giá m c h tr c a các t ch c, h th ng qu n lý nhà nư c cho các h chăn nuôi cho công tác qu n lý ch t th i chăn nuôi................................................ 42 3.3.2. ánh giá hi u qu công tác t p hu n ào t o cho các h chăn nuôi trên a bàn huy n .............................................................................................................. 42 3.3.3. Các hình th c x lý i v i các h vi ph m v qu n lý ch t th i chăn nuôi trên a bàn huy n ................................................................................................. 43 3.4. D báo lư ng ch t th i chăn nuôi l n 3.5. ánh giá ý th c c a c ng n năm 2025....................................... 44 ng v công tác qu n lý ch t th i chăn nuôi l n.... 45 3.5.1. Ý th c c a các h gia ình chăn nuôi l n ..................................................... 45 3.5.2. Ph n ng c a các h gia ình lân c n không chăn nuôi l n .......................... 47 3.5.3. Nh n xét c a cán b môi trư ng v công tác qu n lý, x lý ch t th i chăn nuôi l n t i 3.6. a phương .......................................................................................... 48 xu t gi i pháp qu n lý ch t th i chăn nuôi l n phù h p cho huy n H Hòa 49 3.6.1. Gi i pháp v công c pháp lý ....................................................................... 49 3.6.2. Gi i pháp v kĩ thu t .................................................................................... 53 3.6.3. Gi i pháp v nâng cao trình c a ngư i dânv x lý ch t th i chăn nuôi l n54 K T LU N VÀ KI N NGH ........................................................................................... 56 K t lu n ................................................................................................................. 56 Ki n ngh ............................................................................................................... 57 DANH M C B NG B ng 1.1. Thành ph n hóa h c c a phân l n sau khi (theo % ch t khô) ......................... 5 B ng 1.2. M t s vi sinh v t trong ch t th i r n phân l n ................................................... 6 B ng 1.3. Lư ng th c ăn thu nh n và h s th i phân c a các lo i l n .............................. 6 B ng 1.4. Thành ph n các ch t ô nhi m trong nư c th i chăn nuôi l n ............................. 7 B ng 1.5. Lư ng nư c ti u trung bình/ngày êm theo t ng lo i l n .................................. 8 B ng 1.6. H s phát th i (% N bài ti t) c a NH3 và N2O i v i các h th ng qu n lý phân l n khác nhau ............................................................................................................... 8 B ng 1.7. Các ch t t o mùi trong nư c th i chăn nuôi l n.................................................. 9 B ng 1.8. Ư c tính khí th i gây hi u ng nhà kính ( ương lư ng CO2 – eqCO2)trong chăn nuôi l n và chăn nuôi bò s a ....................................................................................... 9 B ng 1.9. S lư ng và s n ph m chăn nuôi l n c a t nh Phú Th ................................... 17 B ng 1.10. M t s ch tiêu phát tri n kinh t - xã h i ........................................................ 20 B ng 1.11. D oán m t s ch tiêu v àn l n n năm 2025......................................... 23 B ng 2.1. Ph m vi nghiên c u tình hình qu n lý ch t th i chăn nuôi heo c a các h gia ình theo quy mô huy n H Hòa, t nh Phú Th , 2016 ................................................... 24 B ng 3.1. T ng s àn l n c a 140 h ư c i u tra ........................................................ 29 B ng 3.2. Cơ c u nhóm l n ư c i u tra c a 140 h gia ình i u tra ........................... 30 B ng 3.3. H s phát sinh ch t th i chăn nuôi l n trong 1 ngày ....................................... 31 B ng 3.4. S lư ng h gia ình ư c ph ng v n theo quy mô t i 7 xã ............................ 33 B ng 3.5. S h có x lý ch t th i chăn nuôi l n t i các xã thu ư c qua i u tra .......... 36 B ng 3.6. S h có x lý ch t th i chăn nuôi l n t i các xã thu ư c qua i u tra .......... 40 B ng 3.7. Nh n th c c a các h chăn nuôi l n v nh hư ng c a ch t th i chăn nuôi n môi trư ng ........................................................................................................................... 46 B ng 3.8. Ph n ng c a h xung quanh khi các h chăn nuôi gây ô nhi m .................... 47 i DANH M C HÌNH Hình 1.1. Mô hình dòng ch y nguy cơ ô nhi m ch t th i t i m t h và trang tr i chăn nuôi i n hình Vi t Nam (Sommer và Jensen, 2006) ............................................................. 12 Hình 1.2. Mô hình s d ng h m Biogas n p c nh ........................................................ 14 Hình 1.3. Sơ quy trình x lý nư c th i .......................................................................... 15 Hình 1.4. B n hành chính huy n H Hòa ..................................................................... 19 Hình 2.1. Ph ng v n bà Tr n Th Hoan xã B ng Giã…...…………………...…….26 Hình 2.2. Phân l n nái và l n nái ư c nh t riêng Hình 2.3. Thu gom phân l n Hình 3.1. T l l n theo nghiên c u…........................27 ti n hành nghiên c u …........................................28 c i m cơ c u........................................................................... 30 Hình 3.2. T l x th i khác nhau quy mô dư i 30 con .................................. .....34 Hình 3.3. T l các hình th c x lý 1 ph n ch t th i theo quy mô dư i 30 con ................ 35 Hình 3.4. Hi n tr ng x lý ch t th i c a các h theo quy mô dư i 15 con ....................... 37 Hình 3.5. T l các hình th c x lý 1 ph n ch t th i theo quy mô t 30 con tr lên........ 38 Hình 3.6. Hi n tr ng x lý ch t th i c a các h theo quy mô t 30 con tr lên................ 40 Hình 3.7. Hi n tr ng x lý ch t th i trên a bàn huy n H Hòa ...................................... 41 Hình 3.8. M c h tr c a chính quy n a phương i v i các xã .............................. 42 Hình 3.9. ánh giá hi u qu v l p t p hu n c a ch h .................................................. 43 Hình 3.10. Các hình th c x lý i v i các h chăn nuôi vi ph m ................................... 44 Hình 3.11. Lư ng ch t th i phát sinh n năm 2025 ......................................................... 44 Hình 3.12. T m quan tr ng c a công tác x lý ch t th i chăn nuôi .................................. 46 ii DANH M C CÁC T AH : mH BG VI T T T : B ng Giã BNN&PTNT : B nông nghi p và phát tri n nông thôn CL FAO nghi p) : Chu Lưu : Food and Agriculture Organization (T ch c lương th c và nông G : Gia i n GDP : T ng s n ph m thu nh p qu c dân MONRE : Ministry of Natural Resources and Environment (B tài nguyên và môitrư ng) N – CP : Ngh nh c a Chính ph PV : Phương Viên QCVN : Quy chu n Vi t Nam Tx : Th xã VL : Văn Lang WHO : T ch c Y t Th gi i YS : Y Sơn iii