Tài liệu đánh giá chất lượng nước sông thương đoạn chảy qua huyện chi lăng, tỉnh lạng sơn

TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI KHOA MÔI TRƯỜNG TRẦN VĂN TÌNH ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG NƯỚC SÔNG THƯƠNG ĐOẠN CHẢY QUA HUYỆN CHI LĂNG, TỈNH LẠNG SƠN HÀ NỘI – NĂM 2016 TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI KHOA MÔI TRƯỜNG TRẦN VĂN TÌNH ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG NƯỚC SÔNG THƯƠNG ĐOẠN CHẢY QUA HUYỆN CHI LĂNG, TỈNH LẠNG SƠN CHUYÊN NGÀNH: KỸ THUẬT KIỂM SOÁT Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG MÃ NGÀNH: D510406 NGƯỜI HƯỚNG DẪN: ThS. TRỊNH KIM YẾN HÀ NỘI - NĂM 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan các kết quả nghiên cứu đƣa ra trong luận án này dựa trên các kết quả thu đƣợc trong quá trình nghiên cứu của riêng tôi, không sao chép bất kì kết quả nghiên cứu nào của tác giả khác. Nội dung của đồ án tốt nghiệp có sử dụng và tham khảo một số thông tin, tài liệu từ các nguồn sách, báo cáo đƣợc liệt kê trong danh mục các tài liệu tham khảo. Sinh viên Trần Văn Tình LỜI CẢM ƠN Trong thời gian là sinh viên của trƣờng Đại học Tài Nguyên Và Môi Trƣờng Hà Nội, tôi đã đƣợc các thầy, cô truyền đạt, giảng dạy những kiến thức vô cùng quý báu và bổ ích. Đó chính là nền tảng, hành trang để tôi bƣớc vào cuộc sống, vững tin hơn vào nghề nghiệp của mình. Đồ án này là một trong những kiến thức rộng lớn mà tôi đã học hỏi đƣợc ở các thầy cô. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến: Ban lãnh đạo nhà trƣờng đã tạo những điều kiện tốt nhất về cơ sơ vật chất cho chúng tôi học tập, tiến hành làm Đồ án tốt nghiệp này. Toàn thể giảng viên khoa Môi Trƣờng đã nhiệt tình chỉ bảo, hƣớng dẫn, truyền dạy kiến thức quý báu cho tôi, tạo điều kiện giúp tôi nghiên cứu và học tập để tôi có thể hoàn thành việc học và nghiên cứu của mình. Các thầy cô phụ trách phòng thí nghiệm khoa Môi Trƣờng đã giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tôi tiến hành phần thực nghiệm trong Đồ án tốt nghiệp. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn và quý trọng sâu sắc đối với ThS. Trịnh Kim Yến đã tận tình hƣớng dẫn tôi trong suốt quá trình hoàn thành Đồán này. Tôi luôn đƣợc cô cung cấp tài liệu, những chỉ dẫn hết sức quý báu khi cần thiết trong suốt quá trình thực hiện Đồ án. Cô đã mở cho tôi những vấn đề hết sức thiết thực, bổ ích và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi học tập và làm Đồ án này. Hà Nội, ngày 07 tháng 03năm 2016 Sinh viên Trần Văn Tình MỤC LỤC MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN ................................................................................... 3 1.1. Tổng quan về điều kiện tự nhiên của huyện Chi Lăng ....................................... 3 1.1.1. Vị trí địa lý ................................................................................................... 3 1.1.2. Địa hình ...................................................................................................... 3 1.1.3. Khí hậu, thời tiết, thủy văn ............................................................................ 3 1.1.4. Tài nguyên thiên nhiên .................................................................................. 4 1.2. Tổng quan về điều kiện kinh tế - xã hội của huyện Chi Lăng ............................ 6 1.2.1. Tăng trƣởng kinh tế....................................................................................... 6 1.2.2. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế ........................................................................... 7 1.2.3. Dân số, lao động, việc làm và thu nhập ......................................................... 7 1.2.4. Thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng ............................................................... 8 1.3. Tổng quan về chất lƣợng nƣớc mặt của tỉnh Lạng Sơn .................................... 10 1.4. Tổng quan về nghiên cứu về chất lƣợng nƣớc sông Thƣơng ............................ 11 CHƢƠNG 2: THỰC NGHIỆM ............................................................................. 13 2.1. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ................................................................... 13 2.2. Phƣơng pháp nghiên cứu ................................................................................ 13 2.2.1. Phƣơng pháp thu thập tài liệu....................................................................... 13 2.2.2. Phƣơng pháp thực nghiệm ........................................................................... 13 2.2.3. Phƣơng pháp xử lý số liệu............................................................................ 27 CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ......................................................... 32 3.1. Hiện trạng môi trƣờng nƣớc sông Thƣơng, đoạn chảy qua huyện Chi Lăng .... 32 3.2. Đánh giá chất lƣợng nƣớc sông Thƣơng, đoạn chảy qua huyện Chi Lăng........ 47 3.3. Luận giải nguyên nhân ô nhiễm môi trƣờng nƣớc sông Thƣơng ...................... 50 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................... 53 TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 54 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BVMT Bảo vệ môi trƣờng BOD Nhu cầu oxy sinh hóa BQ Bình quân COD Nhu cầu oxy hóa học DO Hàm lƣợng oxy hòa tan ĐVT Đơn vị tính GDP Tổng thu nhập quốc nội (Gross Domestic Product) QL Quốc lộ QCVN Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam TSS Tổngchất rắn lơ lửng TN&MT Tài Nguyên Và Môi Trƣờng TT Thị trấn THPT Trung học phổ thông DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1: Tăng trƣởng kinh tế huyện Chi Lăng giai đoạn 2010 - 2014 .................... 6 Bảng 1.2: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Chi Lăng ............................................ 7 Bảng 2.1: Vị trí các điểm lấy mẫu.......................................................................... 14 Bảng 2.2: Cách bảo quản mẫu ............................................................................... 15 Bảng 2.3: Phƣơng pháp phân tích các chỉ tiêu........................................................ 15 Bảng 2.4: Quy trình xây dựng đƣờng chuẩn tổng Fe .............................................. 18 Bảng 2.5: Quy trình xây dựng đƣờng chuẩn NO3- .................................................. 21 Bảng 2.6: Quy trình xây dựng đƣờng chuẩn NO2- .................................................. 22 Bảng 2.7: Quy trình xây dựng đƣờng chuẩn PO43- ................................................. 23 Bảng 2.8: Quy trình xây dựng đƣờng chuẩn Zn ..................................................... 24 Bảng 2.9: Quy trình xây dựng đƣờng chuẩn NH4+ ................................................. 27 Bảng 2.10: Bảng quy định các giá trị qi, BPi .......................................................... 28 Bảng 2.11: Bảng quy định các giá trị BPi và qi đối với DO% bão hòa......................... 29 Bảng 2.12: Bảng quy định các giá trị BPi và qi đối với thông số pH ...................... 30 Bảng 2.13: Bảng đánh giá chất lƣợng nƣớc theo giá trị WQI ................................. 31 Bảng 3.1: Kết quả đo nhanh tại các vị trí quan trắc đợt 1 ....................................... 32 Bảng 3.2: Kết quả đo nhanh tại các vị trí quan trắc đợt 2 ....................................... 32 Bảng 3.3: Kết quả phân tích TSS tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng .......... 33 Bảng 3.4: Kết quả phân tích COD tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng......... 35 Bảng 3.5: Kết quả phân tích BOD5 tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng ....... 36 Bảng 3.6: Kết quả phân tích Cl- tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng ............ 37 Bảng 3.7: Kết quả phân tích NO2- tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng ......... 38 Bảng 3.8: Kết quả phân tích NH4+ tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng ........ 39 Bảng 3.9: Kết quả phân tích NO3- tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng ........ 40 Bảng 3.10: Kết quả phân tích PO43- tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng ...... 41 Bảng 3.11: Kết quả phân tích tổng Fe tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng........ 43 Bảng 3.12: Kết quả phân tích Zn tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng .......... 44 Bảng 3.13: Kết quả phân tích coliform tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng......... 45 Bảng 3.14: Kết quả phân tích các chỉ số chất lƣợng nƣớc sông Thƣơng trong 2 đợt quan trắc ................................................................................................................ 46 Bảng 3.15: Chỉ số chất lƣợng nƣớc (WQI) của nƣớc sông Thƣơng đợt 1 (12/2015), đợt 2 (01/2016) ...................................................................................................... 47 Bảng 3.16: Chỉ số chất lƣợng nƣớc (WQI) của nƣớc sông Thƣơng, đoạn chảy qua huyện Chi Lăng giai đoạn 2011 - 2015 .................................................................. 49 Bảng 3.17: Danh sách các công ty và lƣợng nƣớc tiêu thụ trong sản xuất .............. 51 DANH MỤC HÌNH Hình 2.1: Sơ đồ vị trí lấy mẫu ................................................................................ 14 Hình 3.1: Biểu đồ gía trị DO tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng ................. 33 Hình 3.2: Biểu đồ gía trị TSS tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng................ 34 Hình 3.3: Biểu đồ giá trị COD tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng .............. 35 Hình 3.4: Biểu đồ giá trị BOD5 tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng ............. 36 Hình 3.5: Biểu đồ giá trị Cl- tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng .................. 37 Hình 3.6: Biểu đồ giá trị NO2- tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng............... 38 Hình 3.7: Biểu đồ giá trị NH4+ tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng ............. 40 Hình 3.8: Biểu đồ giá trị NO3- tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng............... 41 Hình 3.9: Biểu đồ giá trị PO43-tại các vị trí quan trắc sông Thƣơng ........................ 42 Hình 3.10: Biểu đồ giá trị tổng Fe tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng ......... 43 Hình 3.11: Biểu đồ giá trị Zn tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng ................ 44 Hình 3.12: Biểu đồ giá trị coliform tại các vị trí quan trắc nƣớc sông Thƣơng ....... 45 Hình 3.13: Biểu đồ chất lƣợng nƣớc sông Thƣơng đoạn chảy qua huyện Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn qua 2 đợt quan trắc ......................................................................... 48