Tài liệu đảng cộng sản việt nam lãnh đạo sự nghiệp giáo dục đào tạo từ năm 1986 đến năm 2006

DAI HOC QUOC GIA HA NOi TRUNG TAM DAO TAO BOI DVONG GIANG VIEN Ly LUAN CHfNH T~ DtTMKHCNC~PDHQGHN MA SO: QTCT. 07. 10 - - , , , DANG CONG . SAN VIET . NAM LANH DAO . SU'. NGHIEP . GIAO DUC . - DAO TAO . TO' NAM 1986 DEN NAM 2006 CHU TRI DE TAI: THS. NGUYEN THI MAI HOA Cac thanh vi en khac tham gia de tai: 1. TH.S TRAN ANH TUAN- VI~N L~CH Slr QUAN Sl/ 2. TH.S. NGUYEN TH~ THANH TRAM- DAI HOC MO DIA CHAT Ca quan chu quan: Trung tam Dao t~o Boi du&ng giang vien ly lu~n chinh tr~ DA I 1-1o c 0 u6c TRIJN G T HA NOi - 2008 A.r-./' G1A ...., ,.... i\J01 THONG TIN T"-j LJ ,, · ~ l\J Ml)C Ll)C Trang MO DAU 1 Chuung 1: CHU TRUONG PHAT TRIEN GIAO Dl)C - DAO TAO 8 CUA DANG TRONG NHifNG NAM 1975 - 1986 1.1 . Khai quat tlnh hlnh giao dl;lc - dao tt;lo tnr6c nam 1986 8 1.2 29 Chu tnrong ve giao dl;IC - dao lt;lO cua Dang tlr nam 1986 den nam 1996 1.3. Qua trinh chi dt;lO thl;l'C hi¢n Va nhfrng van de d~t ra Chuung 2: Slj NGHI¢P GIAO Dl)C - DAO TAO CUA DANG TU 42 58 NAM 1996 DEN NAM 2006 2.1. Xu the cai each giao dl;IC tren the gi6i va tlnh hlnh dat nu6c sau 58 l 0 nam d6i m6i 2.2. Chu trucmg cua Dang ve phat tri~n giao dye - dao t(;lO trong thoi ky d~y m(;lnh c6ng nghi¢p hoa, hi¢n d<;li hoa dat nu6c ( 19962006) 2.3 64 Qua trlnh chi d(;lO thl;l'C hi¢n va nhfrng van de d~t ra 76 Chuung 3: THANH TlfU, HAN CHE v A MOT s6 KINH NGHI¢M 90 3. 1. Thanh nru 90 3.2. Han che 94 3.3. Thai ca, thach thuc d6i v6i giao dye Vi¢t Nam trong nhfrng th~p 103 ky t6i 3.4. M¢t so kinh nghi¢m 106 KET LU~N 117 DANH Ml)C TAI LI¢U THAM KHAO 119 PHU LUC 126 BANG QUY voe cAc cHD VIET TAT CNXH Chu nghia xa h(>i CD Cao d~ng DH Dai hoc GD- DT: Giao d9c -dao tC;to CNXH: Chu nghia xa h(>i DCCH: Dan chu c(>ng hoa DCND: Dan chu nhan dan DCS Dang C(>ng san DCSVN Dang C(>ng san THCS Trung h9c ca so THPT Trung h9c ph6 thong XHCN: Xa h(>i chu nghia Vi~t Nam MO DAU 1. Ly do ll!a ch<;>n de tai Giao d9c la m¢t trong nhfrng llnh Vl!C then chot, c6 vai tro quyet d!nh doi v6'i sv phat tri~n ben vfrng cua dat nu6'c. Giao d9c vira la ffil;lC tieu, vlra la d¢ng Ive d~ xay dvng dat nu6'c van minh, giau m~mh. Tu ngan xua, dan t¢c Vi¢t Nam da c6 truyen thong va tinh than hieu hQC. Nh~n thuc duqc vai tro quan tr9ng cua giao d9c, trong m9i giai do(;ln each m(;lng, Dang lu6n coi vi¢c phat tri~n giao dl;lc la m¢t trong nhli'ng nhi¢m vy uu tien hang dau cua quoc gia. Quan di~m cua Dang Ve xay dtp1g va phat tri~n giao dye, Ve moi quan h¢ gifra phat tri~n giao dl;le Va SV phat tri~n quoc gia da thve Sl! la don bay thue d~y giao dye Vi¢t Nam e6 nhli'ng bu&c tien m&i. Hi¢n nay, trong Sl! nghi¢p d6i m6'i, xay dlfng dat nu6'c, xay d~rng CNXH, Dang ta lu6n neu eao vai tro cua giao dye, kh~ng d!nh giao dye l ~t quoe sach hang dau, g6p phan phat tri~n kinh te - xa h¢i, dong vai tro to lon trong c6ng CUQC xay dtp1g CNXH va bao v¢ vfrng chac T6 quoe Vi~t Nam XHCN. Giao d9e la m¢t d¢ng Ive dua dat nu6'c thoat khoi ngheo nan, l<;ie h~u , vuan len tr1nh d¢ tien tien cua the gi6'i. Trong thoi d<;ii cua nen kinh te tri thCre, giao dye la eh1a khoa ma ci'.ra tien vao tuang lai . Ro rang, giao dye e6 m¢t vai tro, vj tri quan tr9ng trong Sl! nghi~p xay dl;l'ng dat m.r6'c. Do v~y, nghien cilu qua trlnh phat tri~n giao dl;lc trong thoi ky 1986-2006 du6'i sv Ianh d<;iO cua Dang la m¢t vi~c lam can thiet, c6 y nghia khoa hQe Va thl;J'C tien, g6p phan vao xay dtp1g Va phat tri~n nen giao dye tien tien, hi¢n de:ti hi¢n nay . D6 chfnh Ia nhfrng ly do ca b<:in d~ chung toi ch9n ehu de cho de tai nghien CUU khoa hQC cua mlnh la "Dang [anh df!,O tao tit ndm 1986 den ndm 2006 ". Sl.f nghi¢p giao dl_lc - dao de tai 2. Tlnh hlnh nghien ctru Ve mang de tai nay, m~c du chua c6 m¢t cong trlnh chuyen lu~n, lau nay da c6 m¢t s6 sach, bai viet du9c cong b6 v6i nhieu g6c d¢ va nhung ph~m vi nghien Cllu. C6 th~ phan chia cac cong trlnh nghien Cllu nay thanh cac nh6m sau: - Ok bai n6i, bai viet cua Chu t!ch Ho Chi Minh va cua m¢t so nha lanh d~10 khac cua Dang va Nha nu6c Vi¢t Nam Cele tac ph~m nay du9c tuy~n ch9n va xuat ban trong cac cu6n nhu: "Ho· Chi Minh ban ve· cong tac giao d~tc", Nxb Chfnh tr! Qu6c gia, 1995; Truang Chinh, "Ra si'rc ndng cao trinh d(J vdn hoa ciia toan Ddng, toan ddn cle' ddy m9nh s~r nghi¢p xdy d~rng C NXH va dd/,t tranh th~rc hi¢n thong nhdt nzr6'c nha", Vi~n Khoa hQc -giao dl;lc, 1967; Le Du~n. Truang Chinh , ''Tha'u suot dirong loi· c1ia Ddng, chra s~r nghi¢p giao d~tc tien !en m9nh me-, vfrng chac'', Nxb 1972; Ph<;tm Van Dong, th~t, "S~r 1979 va "Vdn de· giao d~tc, th~t, trong chl d(J XHCN", Nxb S~r dao t90", Nxb, Chinh tr! Qu6c gia, H. 1999; Do nghi¢p giao d~tc sv Muoi, "Bai phat bie'u t9i ll kj ni¢m 50 nam ne'n giao d~tc each mqng Vi¢t Nam", Nxb Sv th~t, 1995 .... Cling v6i cac van ki¢n Dang, cac tac ph~m nay da g6p phan trlnh bay, phan tfch chu trvong, duang 16i, n¢i dung, nhi¢m Y'l:1 xay dl!Ilg nen giao d~1c Vi¢t Nam, dong thm chi ra cac giai do~n phat tri~n cua h¢ thong giao dl;IC Vi¢t Nam, gan v6i Slf nghi¢p xay dvng va bao v¢ T6 qu6c. Thong qua cac tac pham nay, c6 th~ nh~n thay nhCrng tU tUOng xuyen SUOt chi d~o qua trlnh xay dvng Va phat tri~n nen giao d~LC Vi¢t Nam qua cac thoi ky each m~ng khac nhau. - Nhling tac phftm cua cac nha lfulh d<;tO nganh giao dt!C: Nguyen Van Huyen " Nhi7:ng bai n6i, viet ve· giao ch_1c'', Nxb Giao d~t c, 1969; Nguyen Khanh Toan, "Xung quanh m(Jt so' vdn de' ve" Vcln h9c Vcl giao 2 d~c", Nxb Giao dl;lc, 1980 va "Nln giao d~c Vi¢t Nam: Ly hujn va th~rc hanh", Nxb Giao dl;lc, 1991; Ph<;lm Minh H<;ic "Sa thdo ljch si( giao dt.tc Vi¢t Nam 1945-1990", Nxb Giao dl;lC, 1992 va "45 nam phat trien giao d~Lc Vi¢t Nam'', Nxb Giao dl;lC, 1990; Vo Thuan Nho "35 nam phat trien S~( nghi¢p giao d~LC ph6 thong", Nxb Giao dl;lc, 1981 .. .. Nhfrng cong trlnh nay c6 m¢t d~c di~m chung la mang tinh t6ng ket eae bu6'c phat tri~n, cac giai do<;ln khac nhau cua nganh giao dye, trorig d6 tr9ng tam la de c~p den vi¢c xay dl;lllg nen giao dl;lC m6'i trong khang ehien ehong Phap, phat tri~n nen giao dye ph9c V9 Sl! nghi¢p khang chien chong My, h¢ thong giao dl;lC - dao t<;lO nhfrng nam dat nUOC bUOC vao thoi ky qua dQ len CNXH; bu6'c dau rut ra m¢t so kinh nghi¢m trong xay dlJng, phat tri~n nen giao dye cua dat nu6'c. - NhCmg Cong trinh CUa cae nha nghien Clru l!ch Slr, nghien elru giao dl}e: Ph<;tm Tat Dong, "Ne'n giao d~1c Vi¢t Nam - 50 niim tren chq'ing duifng xdy d~rng va phat trien", T<;tp chi Nghien cuu Giao dye, 2-1995; Nguyen c;mh Toan, "Ban ve' giao d~Lc", Nxb Lao d¢ng, H. 2002; euon sach "Nen giao d~LC Vi¢t Nam tru6'c niim 1945" cua Vu Ng9c Khanh, Nxb. Giao dl}e, 1985; "Khoa ci( va giao d1_Lc" cua Nguyen Quang Thang; Giao d~LC Vi¢t Nam 1945-2005, do Nguyen Quang Kinh chu bien, 2 t~p , Nxb. Chinh tr! quoc gia, Ha N¢i, 2005 ... Cuon sach "Nen giao dz,LC Vi¢t Nam tnr6'c nam 1945"' eua Giao SU Vu Ng9c Khanh, da giup nguoi dQe e6 m¢t eai nhln t6ng quat ve nen giao dye Vi~t Nam tru6'c each m~mg. Cuon "Khoa cfr va giao d~1c" cua Nguyen Quang Thang de e~p den I!ch sl'.r giao dye tu nam 1075 den nam 1975. Cuon Giao d~tc Vi¢t Nam 1945-2005 do Nguyen Quang Kfnh ehu bien la m¢t e6ng trlnh d6 SQ, c6ng phu nghiem tUC, gom hai t~p, moi t~ p CO dung luc;mg hon 1.000 trang. 3 T~p th~ tac gia da dau tu cong sue d~ thong ke m¢t each chi tiet toan b¢ qua trlnh hlnh thanh, phat tri~n CUa nganh giao dl;IC 0 tUng tinh, thanh tlr nam 1945-2005. Tuy nhien, phan t6ng ket chung ve giao dl;IC ca ntr6'c thl m6'i chi c6 m¢t dung luqng kha khiem ton. Do v~y, phan nay chi duqc viet rat khai quat, t6ng th~, chi phac ho'.l nhung net 16'n ve tlnh hlnh giao dl;IC Vi¢t Nam, du0ng loi phat tri~n giao dl;lc cua Dang ... Nhieu van de thu¢c ve qua trlnh Dang Hinh d<;tO phat tri~n Sl;f nghi¢p giao dye trong thOi ky Van chl!a dl!i cuoi cling duac to chuc vao nam 19 l 9. 8 Trong hem 80 nam (tu gifra the ky XIX den nam 1945), di doi voi vi¢c da'.y m(;lnh chinh sach ap btlc, b6c 1¢t tan bC;lO nhan dan ta, thl!C dan Phap da thl!C hi¢n chfnh sach giao d9c no d!ch Va dong hoa, ma thl!C chat la thl!C hi¢n m(lt chfnh sach ngu dan. Thl!C dan Phap thi hanh chinh sach "ngu dan" Cl!C ky tham d¢c. Chung nhoi nhet nhiing van hoa pham d¢c h(;li, thu tieu nen van hoa dan t¢c, bl!ng bit nhfrng anh huong cua nen van hoa nuoc ngoai, h(;ln che vi~c mo tru0ng. N¢i dung giao d9c het sue phan d¢ng . Truang hQC la m¢t lqi khi cua b9n th~rc dan d~ thl!C hi¢n m9c dfch dau d(lc CclC the h¢ thanh nien bang nhfrng tV tUOng tl! ti dan tQC, ton sung Va biet On "mau quoc", hUOng l(;lC ca nhan, xa fOi CUQC song thl!C te va va v~n m¢nh cua T6 quoc. Ml;IC dich cuoi cung cua chung la dao te;to ngvoi hQC thanh nhfrng ke thtra hanh trong b¢ may chinh quyen va cac ca so kinh doanh. N¢i dung giang dC;ty la nhfrng n¢i dung phan dan t¢c, xa nhan dan, xa d£;ti chung, tuyen truyen cho van hoa phuang Tay' phl;JC Vl;J cho chinh sach cai tr! cua thvc dan. Thl!C dan Phap de cao m¢t each phien di¢n nen van hoa cua "mau quoc'', nang n6 len thanh m¢t thtl van hoa ly tverng duy nhat c6 gia tr!. Trong khi d6, nen van hoa truyen thong cua Vi¢t Nam lC;ti b! hC;l thap. Ngan ngfr duy nhat trong nha trvong la tieng Phap. Tieng Vi¢t b! coi re va b! g(;lt b6 hoan toan. Nen giao d9c cua thvc dan Phap da la m¢t trong nhiing nguyen nhan tach roi hQC sinh khoi doi song thvc te hang ngay. VOi chfnh sach "ngu dan" de tr! Va trUOC St! th tic tinh cua dong dao nhan dan ve each m(;lng, thtJc dan Phap h(;ln che giao d9c hon . Chung thl!c hi¢n chfnh sach tang h9c phi, bar h9c sinh dong thue than, quan ly ch~t che vi¢c dC;ty h9c. Vi¢c d£:1y hQC b! h(;ln che tOi mUc khac nghi¢t, dan den tlnh tr(;lng hon 90o/o dan SO mu chli'. cJ nhli'ng vung n6ng th6n va nhiing vilng rtrng nui heo lanh, ty 1¢ ngvoi mu chu len toi l 00% . Trung blnh trong 1.000 lang c6 toi 1.5000 ty rVQ'U va ty thuoc phi¢n, nhung chi c6 10 truang ti~u h9c, ma phan Ion chi c6 1 hay 1,3 lap dau cap [76, tr. 25]. Sc truang trung h9c l(;li cang ft hon nua. Ca m¢t khu 9 Vl!C r¢ng Ion tlr tinh Hai Ninh (nay thu¢c Quang Ninh) den bien gi6i Vi¢t - Lao dai may tram cay so ma chi co m¢t tnrang Cao d~ng ti~u h9c a tinh L~ng San. Rat nhieu tinh mien xuoi khong c6 tnrang trung h9c. Toan Dong Duong chi c6 m¢t truang D<;ii h9c a Ha N¢i, ma th~t ra cling khong xung voi cai ten cua n6 (55, tr. 49]. Trong nhGng nam 1939-1945, khi ma giao dl;IC duqc coi la phat tri~n nhat duoi thai thl;l'C dan Phap, a Vi¢t Nam t6ng so h9c sinh ti~u h9c cling chi c6 hon 40.000, t6ng so h9c sinh trung h9c (phan lan la h9c sinh cao d~ng ti~u h9c) la hon 3.000 nguai, con t6ng so sinh vien d<;li h9c la 582 nguai so voi t6ng so dan luc d6 la hon 23 tri¢u nguai (77, tr. 160]. Nganh giao dl;IC luc d6 chi nham dao t~O m<)t m<)t SO ft ngtrai CO CO hQC van 0 cap trung blnh, nham phl:IC Vl:l nhUng Cong vi¢c can thiet cho bQ may kinh te Va hanh chfnh cua thl;l'C dan Phap. St! xam nh~p cua nen giao dl:IC thl!C dan Phap tren dat nlfOC ta ngay tlr dau da gay ra m¢t phan Ling quyet li¢t trong nhan dan va cac tang lop SJ phu yeu nlfOC. Ben c~nh cac truang Phap - Vi¢t, nhieu nha giao yeu nuoc van tlm each duy trl tinh than dan t¢c trong giao dl:lc, di~n hlnh la phong trao Dong Kinh ngh!a thyc, bttt dau nam 1907 t~i tu Ha N¢i, duoi hlnh thuc m¢t truang tu, nham truyen ba tu tu6ng yeu nuoc, each tan, mo mang dan trf, phat tri~n dan sinh, lam cho dan giau, nu6c m~nh , xay dt!ng m¢t xa h¢i van minh. Tom l~i, cling nhu nhGng the ll!C xam luqc khac, thl!C dan Phap ap giao dye cua Phap d~t nen acac vung chung chiem dong d~ dong hoa nhan dan cac vung do, dong thai ra SUC duy trl, lqi dl;Ing cac yeu to l~c h~u CUa nen van hoa , giao dt:IC ban dja. Van hoa, giao dl:Jc la m¢t d~c quyen chi gianh rieng cho tang 16p tren. Ro rang, chfnh sach van hoa, giao dye cua thl;l'c dan Phap 6 Yi¢t Nam da hc:in che, ngan c~m nguoi Vi¢t Nam tl.! giai thoat mlnh khoi tlnh tr~ng dot nat, l<;iC h~u. Do thl!C chat la m¢t chfnh sach ngu dan, m¢t b¢ ph~n cau thanh cua chfnh sach cai tr! d¢c ac cua thvc dan Phap, phyc Vt:I lqi fch thvc dan la chfnh. Song phai thLra nh~n ffiQt thl;(C te la nen giao dt:IC CUa che dQ CU Cung da dao t<;tO cho xa h<)i ta m¢t SO tang lop tri thuc 0 nhfrng muc d¢ khac nhau va tham gia 10 vao cac nganh nghe ding da d~ng han so voi nen giao dye phong kien . Tuy nhien, kh6ng phai vl the ma thtJc dan Phap da "Phap hoa" dtrqc xa h¢i ta, da "khai hoa" dtrQ'C nhan dan ta. Ngtroi Phap da that b<;li trong y do d6. 1.1.2. Khai quat tlnh hlnh giao d1:1c tir nam 1945 den nam 1954 Cach m~ng thang Tam 1945 thanh c6ng da pha tan xieng xich cua che d¢ lhlJC dan gan 100 nam cung VOi che dQ VUa quan phong kien hang ngan nam va da khai sinh ra ntroc Yi¢t Nam DCCH. Toan th~ dan t¢c Vi¢t Nam phan khoi btroc vao ky nguyen moi cua dat nuoc: Ky nguyen cua d¢c l~p va ttJ do. D6 chfnh la dieu ki¢n ca ban d~ Dang, Nha nuoc va nhan dan ta xay dtJng dat nuoc ve mQi m~t, d~c bi¢t la giao dye. Cach m(:;lng thang Tam la moc ma dau cho c6ng CUQC xay dtfng va phat tri~n nen van hoa, giao dye dan t¢c va dan chu cua nuoc Vi¢t Nam moi. V6i nhfrng kh6 khan tram tr9ng ma thtfc dan Phap d~ l~i cho giao dye, nhi¢m vy cap bach luc nay la phai thanh loan duqc n~n mu chu. Day dtrQC coi la m¢t trong ba nhi¢m vy l6n nhat cua toan dan luc bay gio: Di¢t "gi~c d6i", " gi~c dot" va " gi~c ngo~i xam". Tmh hlnh kh~n cap luc nay d~t ra cho nganh giao d~IC cung luc t~p trung chong n~n mu chfr va mo cac trtrang dao t(:;lO nhan tai cho dat ntrOC. Trong giai do~n l!ch SU m6i, yeu cau chong n(:;ln that hQC phai dtrQ'C tri~n khai nhanh ch6ng va m~nh me, g6p phan dac ltfc vao vi¢c giao dye quan chung lao d¢ng hi~U biet Ve ban chat CUa che dQ mOi, quyen IQ'i Ya ngh}a Yl;l Cua c6ng dan, nham d¢ng vien long yeu nu6c, hun due y chi xay dlfOg va bao v¢ che d¢ m6i. Chfnh phu nvoc Yi¢t Nam DCCH do Chu t!ch Ho Chi Minh dung dau da de ra chu trvang dau tien, nham giai quyet nhfrng yeu cau cap bach ve giao dye. Chinh phu nuoc Vi¢t Nam DCCH da quyet d!nh: "Trong thoi h~n ngan se cu hanh 1¢nh bat bu¢c hQc chu quoc ngfr d~ chong n(;ln mu chfr tri¢t d~" (60, tr. 52]. Ngay sau d6 m¢t ngay, ngay 39-1945, trong bu6i hQp H¢i dong chinh phu dau tien, van de giao dye da duqc Chu t!ch Ho Chi Minh neu len. Trong khi chi ra 6 nhi¢m vy cap bach, nham bu6c dau thtfc hi¢n chu trvang vva khang chien, vva kien quoc, d~t nhi¢m vy di¢t "gi<:tc dot" 11 dt1ng hang thu hai. NguOi cling de nght phai gap rut ch6ng I<:ii n~n that hQC cho toan dan. De nghi nay cua Nguoi da duqc thong qua va tr6 thanh quyet dtnh cua H¢i dong Chfnh phu. Ngay 8-9-1945, Chfnh phu ban hanh ba sac 1¢nh ve Blnh dan hQC Vl;l: sac 1¢nh so 17/SL~ Sac 1¢nh s6 19/SL~ Sac 1¢nh s6 20/SL. Ba sac 1¢nh tren b6 sung cho nhau d~ tro thanh D~o lu~t dau tien cua nen giao dl;lc Vi¢t Nam DCCH, c6 tac dl;lng lam chuy~n bien quan ni~m va nh~n thuc cua cac cap chfnh quyen va cac tang lap nhan dan doi v6i van de hQC chi! Quoc ngi!. T6m l~i, ngay tu thang 9-1945, Nha nu6c Viet Nam DCCH da de ra hai nhi~m Vl;} Ve giao dl;}C: M<)t la, danh d6 chfnh sach ngu dan, chong n~n mu chv. Hai la, giao dl;IC l~i nhan dan, ch6ng cac th6i hu t~t xau do che d¢ cu d~ l~i, lam cho dan t¢c Vi~t Nam tro nen m¢t dan t¢c dung cam, yeu nu6c, yeu lao c1¢ng, m¢t dan t¢c xvng dang v6i nu6c Vi¢t Nam d¢c Tu tuong chi d~o l~p. cua Dang va Nha nu6c Vi¢t Nam Dan chu C¢ng hoa la phai xay dl;ffig mQt nen giao dl;lC phl;lC Vl;l SlJ nghi¢p nang Cao dan trf, tren CO SO nh~n thlrC sau sac tfnh chat nham hi~m Va khac phl;IC h~ qua tai h~i CUa chfnh sach ngu dfm, bai "m¢t dan t¢c dot la m¢t dan t¢c yeu". Nhi¢m Vl;l cap bach ngay sau khi gianh d¢c l~p trong llnh VtJc giao dl;lc la lam sao cho m9i nguoi biet d9c, biet viet chv quoc ngi!, CO kien thLrc, hi~u biet dl!Q'C quyen lQ'i Va b6n ph~n cua mlnh; lam cho SlJ nghi¢p giao dl;IC trO thanh m<)t bQ ph~n gan b6 m~t thiet, dong hanh, phl;IC Vl;l St! nghi¢p each m~ng. v6i chu truong trong rinh VlJC GD - DT nhu tren, Dang va nhan dan da no llJC xay dlfng nen giao dl;IC dan t¢c, dan chu, phyc vy khang chien. Nen giao dl;lC cua nuoc Vi~t Nam d¢c l~p ra doi la nen giao dye nhan dan, nen giao dye phyc vy nang Cao dan trf, d~ lam cho Ca dan lQC thanh mQt dan lQC thong thai, mQt dan lQC CO hQC va van minh. Tu nay, van de nang cao dan trf tr6 thanh quoc sach, xay d~rng m¢t nen giao dye trO thanh mQt bQ ph~n gan b6 VOi Slf nghi~p each me:tng . Theo d6, bat 12 dau xay dl!J1g h¢ thong giao d9c quoc dan, dong thoi, quy mo phat tri~n cua giao dl;IC duqc ma r¢ng hem hAn thoi ky tru6c thang 8-1945 . Nen giao dl;lC thoi ky nay dVCJC gQi la nen giao dl;IC dan chu m6'i - giao dl;IC dan chu nhan dan v6i ba tfnh chat: Dan t<)c, khoa hQC, dC;li chung. Day la mc, cao d~ng va chuyen nghi~p la het sue can thiet. Chfnh vl v~y, Dang va Nha nuoc da trien khai xay dtJng m¢t lo~t cac truang d~i h<;>c, cao d~ng va trung h<;>c. Nhu v~y, xuyen suot thai ky dau khang chi en, Dang va Nha nuac ta da c6 chu truang tlrng bUOC cai each, d6i moi nen giao dye, nham phyc vy S\! nghi¢p khang chien, kien quoc. Nam trong yeu cau phyc vy khang chien, kien quoc, nhi~m Vl;l Va chUC nang CUa giao dye ding du9c xac dinh fO r¢t. Ve ca ban, d6 la S\! ke tyc va phat trien nhii'ng quan diem cua Chu t!ch Ho Chi Minh trong nhfrng nam 1945- 1946 ve m¢t nen giao dye m6i cua nuoc Vi¢t Nam m6i. Nam 1950, CUQC khang chien cua ta da Ion m~nh ve m<;>i m?t. Day la luc ca dan tQC bUOC vao thai ky chuyen mlnh CUa CUQC khang chien. VOi da thang 19i chung cua dan t¢c, Truog uang Dang va Chfnh phu da quyet d!nh tien hanh CUQC cai each giao dye Ian thu nhat ( 1950). N¢i dung chfnh cua ban De' an cdi each giao d~1c la nham cai t(;lO nha truang du9c xay dtJng theo mo hlnh giao d1.:1c Phap thanh nha truang phyc v1=1 khang chien, kien quoc. N6i each khac, chung ta can phai xay dl!ng m¢t nen giao dye thl!C SI! mang tfnh chat ddn ch1{ nhdn ddn. Nen giao d1.:1c mai la nen giao dye cua dan, do dan va vl dan, tri~t d~ dl!a ba tren nguyen tac "Dan {()c, khoa hQC va d<;1i chting". Cu¢c cai each giao dye 1950 du9c thl!C hi¢n m¢t each toan di¢n, sau r¢ng trong toan b¢ cong tac giao dye va a tat ca cac m?t. Cu¢c cai each giao d1=1c 1950 da th6i vao nganh giao d1=1c m¢t sue song mai, d~t nen tang cho cho vi~c xay dl.JOg m¢t nen giao dye dan chu moi cua nuac Vi~t Nam vai ba b¢ ph~n ca ban: Giao dye the h~ tre, nang cao trlnh d¢ van hoa cua nhan dan lao d¢ng va dao t<;io can b¢. Tu d6, m¢t h~ thong giao dye hoan chinh tu mam non den d<;ii h<;>c da hlnh thanh va phat tri~n . phyc vy dac ll!C cho CUQC khang chien va kien quoc VI de;ti cua dan t¢c, phu hqp voi 19i fch cua quan chung va nhan dan lao d¢ng. Tat nhien, ben C<;tnh nhfrng thanh l\!U ma CUQC cai each giao dl}C 1950 da dem l(;li, 00 cling b(>c 1¢ nhieu h<;in che ve n¢i dung, quy mo va chat luqng. Tuy con m¢t so h(;ln che nhat djnh, nhung eu(>e cai each da mang l(;li nhfrng thanh qua bUOe dau, dap Ung dUQ'e yeu cau d~t ra It.le bay gia. 14 Trong dieu ki¢n CUQC khang chien dang c6 nhfrng buoc phat tri~n ve chat, m¢t cong tac duqc Dang va Chinh phu tich Ct!C chu tr9ng d6 la d~y m<;tnh blnh dan hQC Vl;l Va b6 tUC van hoa. Sau cao trao di¢t dot ( 1948-1950), tinh den thang 6-1950, so nguoi duqc xoa n<;tn mu chu trong ca nuoc len toi hon 10 tri¢u nguoi. Tmh hlnh nay da t<;tO thu?n lqi cho cong tac blnh dan hQc v9 . Tl.r nam 1951, blnh dan hQc Vl;l da chuy~n sang thoi ky tien hanh song song hai m~t cong tac: Vl.ra tiep tl;lc d~y toi vi¢c xoa n<;tn mu chfr, Vlra bUOC dau d~y ffi(;lnh COng CUQC b6 tUC van hoa, no ltJC phl;IC Vl;l CaC nhi¢m Vl;l chinh tri Ian. Nam 1954, cu¢c khang chien chong thtJc dan Phap xam luqc ket thuc bang thang lqi cua chien thang Di¢n Bien Phu. Hi¢p d!nh Gianeva du~K ky ket. Cach m<;tng nuoc ta buoc vao giai do<;tn moi. Nhln l<;ti ch~ng duong da qua, phai kh~ng d!nh rang, voi duang loi, chu truang chi d<;to cua Dang va Nha nuoc, voi St! noi ll;l'C cua tat ca cac ban, nganh Va cac cap chfnh quyen, Slf no ltJC Va y thlrc lam chu dat OUOC CUa nhan dan, trong linh VlJC van hoa, giao dye da g~t hai dUQ'C nhfrng thanh tt!U to Ion, dang k~. g6p phan Xlrng dang vao thang lqi cuoi cung Clla dan t<)c trong CUQC khang chien 9 nam truong ky, gian kh6, cam go. Nen van hoa, giao dye mai cua nuac Vi¢t Nam DCCH la m¢t nen van hoa, giao dye vua khang chien, vua kien quoc, dap Lrng dUQ'C nhfrng yeu cau thtJC tien CUa ffiQt giai do<;tn l!ch Slr hao hung CUa dan t¢c. v oi nhfrng thanh tfch to lon, voi buac tien dai chua tl.rng c6, truoc giai do<;tn each m<;mg moi: Dat nuac b! chia cat thanh hai mien voi hai che d¢ chinh tri - xa h¢i khac nhau va tien hanh dong thoi hai chien luqc each m<;tng aca hai mien duai St! Hinh d(;lO cua m¢t Dang thong nhat, luc nay van hoa, giao dye dang dt1ng truoc nhfrng nhi¢m vy to 16'n: Cung ganh vac Slr m¢nh l!ch Slr la dau tranh thong nhat nuac nha. 1.1.3. Khai quat tlnh hlnh giao d~c tir 1954 den 1975 chu trung tot, can b¢ tot cua nu6c nha, c6 tai, c6 due de phat 17 , :.,i. ,_j ~~ < :-, 1_1ric '71;. '.-iA r J0 1 -Dur J s T:.. ' .1 n_, 0 · :s r 1rJ ~ H1..: ; :Er·J