Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
HÖ thèng tiÒn tÖ
Më ®Çu
§Çu n¨m 1999, thÞ trêng tµi chÝnh tiÒn tÖ quèc tÕ ®îc ®¸nh dÊu bëi mét
sù kiÖn ®Æc biÖt-®ã lµ sù ra ®êi cña ®ång EURO tõ ngµy 1/1/1999.§©y lµ sù
kiÖn ®îc chê ®îi h¬n 40 n¨m.§ång EURO ra ®êi ®¸nh dÊu sù ra ®êi cña khu
vùc ®ång tiÒn chung ch©u ©u EURO,mét khu vùc cã tiÒm n¨ng vµ thc lùc kinh
tÕ ë nhãm ®Çu thÕ giíi.§ång EURO lµ mét ®ång tiÒn ®îc ®¸nh gi¸ lµ cã tiÒm
lùc vµ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi ®ång USD cña Mü.Tuy nhiªn,ta kh«ng ®i
s©u vµo viÖc so s¸nh hai ®ång tiÒn nµy mµ ta so s¸nh hÖ thèng tiÒn tÖ cña hai
khu vùc sö dông hai ®ång tiÒn nµy,®ã lµ Mü vµ EU.
1
Néi dung
I - HÖ thèng tµi chÝnh cña Mü
Tríc tiªn ta cÇn t×m hiÓu qua vÒ ®ång USD cña Mü.§ång USD lµ mét
®ång tiÒn ®îc xem lµ m¹nh nhÊt thÕ giíi hiÖn nay.Nã cã vai trß thèng trÞ trong
thanh to¸n quèc tÕ.Cã rÊt nhiÒu quèc gia phô thuéc vµo ®ång tiÒn nµy. Nã cã
vÞ trÝ rÊt quan träng,vµ ®îc coi nh lµ ®ång tiÒn quèc tÕ.§ång USD lµ mét ®ång
tiÒn rÊt m¹nh,s biÕn ®éng cña nã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn nÒn kinh tÕ thÕ
giíi.§ång thêi nã ®îc mäi quèc gia trªn thÕ giíi tin tëng vµ c«ng nhËn.V×
®øng sau nã lµ hÖ thèng tµi chÝnh hïng m¹nh nhÊt thÕ giíi. ChÝnh s¸ch kinh tÕ
th¬ng m¹i ®Òu ®îc quy ®Þnh bëi m« thøc ph¸t triÓn, tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña
søc s¶n xuÊt, vai trß vµ vÞ thÕ cña chóng trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi. ChÝnh s¸ch
kinh tÕ th¬ng m¹i cña Mü mang ®Æc tÝnh chi phèi thÕ giíi vµ c¸c xu híng ph¸t
triÓn quèc tÕ. §iÒu nµy ®îc quy ®Þnh bëi ®Æc ®iÓm vµ tiÒm lùc cña nÒn kinh tÕ
Mü. Thø nhÊt, Hoa Kú lµ mét nÒn kinh tÕ hïng hËu vµ hiÖu qu¶ nhÊt. N¨m
1996, GDP kho¶ng 7600 tû USD trong khi NhËt B¶n chØ cã 5100 tû USD, T©y
§øc 2500 tû USD. S¶n xuÊt NN cña Mü vÉn chiÕm 20% s¶n lîng CN thÕ Giíi.
Hoa Kú lµ thÞ trêng cã søc mua rÊt lín. XuÊt nhËp khÈu cña Mü ®¹t 1400 tû
USD, chiÕm kho¶ng 14% tæng chu chuyÓn th¬ng m¹i thÕ giíi. Thø hai, Hoa
Kú lµ mét quèc gia chi phèi hÇu hÕt c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ nh : GATT,
WTO, WB, IMF..,.. Thø ba, ®ång USD cã vai trß thèng trÞ thÕ giíi víi 24 níc
g¾n liÒn trùc tiÕp c¸c ®ång tiÒn cña hä vµo ®ång USD, 55 níc “neo gi¸” vµo
®ång USD ®Ó thÞ trêng tù do Ên ®Þnh tû gi¸. ThÞ trêng chøng kho¸n chi phèi
hµng n¨m kho¶ng 8000 tû USD (trong khi thÞ trêng chøng kho¸n NhËt
kho¶ng 3800 tû USD, thÞ trêng EU kho¶ng 4000tû USD). Tù do ho¸ th¬ng m¹i
vµ ®Çu t ®ang trë thµnh mét ®Æc trng cña sù ph¸t triÓn thÕ giíi.Sù ra ®êi cña
GATT,EU,sù xuÊt hiÖn cña NAFTA,AFTA,sù h×nh thµnh cña WTO ®Òu mang
dÊu Ên cña Mü hay Mü lu«n gi÷ vai trß chñ ®¹o hoÆc chÝ Ýt cã ¶nh hëng ®Õn sù
vËn hµnh cña chóng. Hoa Kú gi÷ vai trß chñ chèt trong NAFTA,vai trß dÉn d¾t
APEC vµ WTO. Ngay c¶ ®èi víi ASEAN vµ AFTA,Hoa Kú kh«ng lµ thµnh
viªn song l¹i lµ mét bªn ®èi tho¹i quan träng nhÊt cña tæ chøc nµy. Tõ mét nÒn
kinh tÕ nh vËy, c¸c chiÕn lîc kinh tÕ th¬ng m¹i cña Mü lu«n ®îc ®Æt trong ch¬ng tr×nh ®iÒu chØnh tæng thÓ nh»m thÝch øng, thËm chÝ thay ®æi c¸c xu thÕ
ph¸t triÓn cña thÕ giíi theo híng cã lîi cho nã. Ch¼ng h¹n, trong sù ®iÒu chØnh
chiÕn lîc kinh tÕ Ch©u ¸-Th¸i B×nh D¬ng, Mü quan t©m ®Õn vÞ thÕ vµ nh÷ng
2
chuyÓn ®æi vÒ chÝnh s¸ch cña c¸c níc nh NhËt, Trung Quèc, Nga, «xtralia.
Ngîc l¹i c¸c nÒn kinh tÕ nµy, kÓ c¶ NhËt B¶n dêng nh ®Òu dùa theo th¸i ®é cña
Mü ®Ó ®iÒu chØnh c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ ®èi ngoaÞ cña m×nh.
II - HÖ thèng tµi chÝnh ch©u ¢u
Bªn c¹nh hÖ thèng tµi chÝnh hïng m¹nh cña Mü,cßn cã hÖ thèng tµi
chÝnh kh¸ lín vµ hoµn thiÖn cña ch©u ¢u.Trung t©m ch©u ¢u ngµy cµng trë
nªn hÊp dÉn víi nh÷ng ngêi bªn ngoµi bëi ®é lín vµ tÝnh tin cËy,kh¶ n¨ng
thanh kho¶n cao cña thÞ trêng nµy. §ång EURO ®îc dù ®o¸n lµ sÏ cã ¶nh hëng ®Çy ý nghÜa lªn cÊu tróc cña hÖ thèng tµi chÝnh bëi ®ång EURO ra ®êi ®îc dù ®o¸n lµ sÏ lµm chøng kho¸n ho¸ thÞ trêng tµi chÝnh ch©u ¢u.HÖ thèng
tµi chÝnh ch©u ¢u cã truyÒn thèng phô thuéc vµo hÖ thèng ng©n hµng th¬ng
m¹i,®©y lµ ®iÓm yÕu cña ch©u ¢u trong qu¸ tr×nh c¹nh tranh víi Mü trong vÊn
®Ò tµi chÝnh .§ång EURO ra ®êi sÏ kh¾c phôc ®îc ®iÓm yÕu nµy.HÖ thèng tµi
chÝnh cña ch©u ¢u sÏ cã søc m¹nh míi khi ®ång EURO ®îc ®a vµo lu hµnh.
ThÞ trêng tiÒn tÖ ch©u ¢u ®ang nhanh chãng héi nhËp sau khi ®ång
EURO ra ®êi.Khèi lîng giao dÞch,kho¶ng c¸ch gi÷a gi¸ mua-gi¸ b¸n ë hÇu hÕt
c¸c c«ng cô giao dÞch trªn thÞ trêng tiÒn tÖ ®Òu cho thÊy r»ng tÝnh thanh kho¶n
ë thÞ trêng tiÒn tÖ ch©u ¢u ®· nhanh chãng ®¹t ®îc møc t¬ng ®èi cao sau sù ra
®êi cña ®ång EURO.ViÖc héi nhËp ë møc ®é cao c¸c thÞ trêng tiÒn tÖ khu vùc
®ång EURO tríc tiªn lµ kÕt qu¶ cña mét chÝnh s¸ch tiÒn tÖ duy nhÊt ,®îc ®iÒu
hµnh th«ng qua mét khung ho¹t ®éng hµi hoµ cña hÖ thèng ®ång EURO.Sù
héi nhËp nµy cßn lµ kÕt qu¶ tõ sù héi nhËp nhanh chãng vµ cã ý nghÜa cña hÖ
thèng thanh to¸n.ViÖc thanh to¸n qua biªn giíi c¸c níc, qua hÖ thèng
TARGET (Transeuropcan Automated Read Time Gross Settlement Express
Transfer-hÖ thèng thanh to¸n tù ®éng ®ång EURO toµn ch©u ¢u). H¬n n÷a
viÖc sö dông liªn tôc ë møc ®é cao m« h×nh ®¹i lý gi÷a c¸c NHT¦ c¸c níc
thµnh viªn-m« h×nh mµ c¸c ®èi t¸c sö dông trong ho¹t ®éng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ
-®Ó chuyÓn giao ®å vËt kÝ quÜ qua biªn giíi gi÷a c¸c quèc gia,còng lµ mét dÊu
hiÖu cho thÊy sù héi nhËp réng r·i trªn toµn khu vùc.§iÒu nµy ®îc chøng minh
b»ng thùc tÕ lµ ®å kÝ quÜ qua biªn giíi c¸c quèc gia trong bèi c¶nh c¸c ho¹t
®éng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña hÖ thèng ®ång EURO gÇn ®©y ®· chiÕm tíi 25%
tæng sè kÝ quÜ trªn toµn ch©u ¢u.Nh÷ng ngêi tham gia vµo thÞ trêng trªn c¶ 11
3
níc thµnh viªn cña khu vùc ®ång EURO ®Òu cã xu híng tin tëng vµo c¸c c«ng
cô ®îc giao dÞch .VÝ dô c«ng cô “hîp ®ång mua l¹i” rÊt ®îc quan t©m trªn thÞ
trêng tiÒn tÖ .Sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng c¸c hîp ®ång mua l¹i ë khu vùc ®ång
EURO sÏ ph¸t triÓn hÖ thèng nh÷ng ngêi nhËn gi÷ hé chøng kho¸n,hÖ thèng
thanh to¸n vµ giao dÞch chøng kho¸n trªn diÖn réng.§iÒu nµy lµm gi¶m chi
phÝ giao dÞch vµ n©ng cao tÝnh hiÖu qu¶ chuyÓn giao chøng kho¸n qua biªn
giíi c¸c quèc gia th«ng qua c¸c ho¹t ®éng mua l¹i.Vµ cã mét ®iÒu rÊt ®¸ng
chó ý lµ c¸c trung t©m lu gi÷ chøng kho¸n quèc tÕ gÇn ®©y ®ang ph¸t triÓn
mèi liªn kÕt víi nhau.§iÒu nµy cho phÐp nh÷ng ngêi tham gia thÞ trêng ë mét
quèc gia cã thÓ sö dông trùc tiÕp chøng kho¸n ®ang ®îc göi ë níc kh¸c.HiÖn
nay cã 26 trung t©m trªn toµn ch©u ¢u ®· thiªt lËp ®îc liªn kÕt nµy.
Nh÷ng sè liÖu ®Çu tiªn vÒ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu quèc tÕ cho thÊy lßng tin
ngµy cµng t¨ng cña c«ng chóng víi nz tr¸i phiÕu ®îc ph¸t hµnh b»ng ®ång
EURO kÓ tõ ®Çu n¨m 1999.Lîng tr¸i phiÕu ®îc ph¸t hµnh gÇn ®©y b»ng ®ång
EURO ®· cho thÊy tiÒm n¨ng trë thµnh mét ®ång tiÒn quan träng trong viÖc
ph¸t hµnh tr¸i phiÕu quèc tÕ cña nã. TÇm quan träng cña thÞ trêng tr¸i phiÕu
khu vùc ®ång EURO còng rÊt râ rµng trong c¸c ho¹t ®éng cña thÞ trêng thø
cÊp-thÓ hiÖn trong khèi lîng giao dÞch.Lîng giao dÞch c¸c tr¸i phiÕu ®îc ph¸t
hµnh b»ng ®ång EURO tríc ®©y t¬ng ®èi thÊp nhng kÓ tõ sau sù ra ®êi ªm ¶
cña ®ång EURO ,lîng nay ®· t¨ng lªn nhanh chãng vµ gi÷ ë møc t¬ng ®èi
cao.C¬ cÊu bªn trong cña thÞ trêng tr¸i phiÕu khu vùc ®ång EURO cho thÊy sù
t¨ng lªn râ rÖt viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu c«ng ty b»ng ®ång EURO trong thêi
gian gÇn ®©y.§iÒu nµy ®i kÌm víi lîng ph¸t hµnh trung b×nh cao h¬n.Xu híng
nµy dêng nh ®îc tiÕp tôc ®Èy m¹nh trong t¬ng lai,®Æc biÖt lµ më réng viÖc
ph¸t hµnh cña c¸c h·ng ®Ó tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng s¸t nhËp vµ hîp nhÊt c¸c
c«ng ty trong khu vùc ®ång EURO. Lý do cña viÖc ph¸t hµnh nµy n»m ë c¶
hai phÝa-phÝa cung vµ phÝa cÇu.VÒ phÝa cung,c¸c c«ng ty lín víi nhu cÇu tÝn
dông cao sÏ t×m ®îc nhiÒu c¬ héi tèt trong thÞ trêng tr¸i phiÕu ch©u ¢u réng
lín mµ l¹i cã tÝnh thanh kho¶n cao.VÒ phÝa cÇu,ngêi ta sÏ dÔ chÊp nhËn h¬n
víi thÞ trêng tr¸i phiÕu bëi sù b¶o hé cña chÝnh phñ theo giíi h¹n cho cña
“HiÖp íc æn ®Þnh vµ t¨ng trëng”vµ ®iÒu nµy sÏ t¹o thu©n lîi cho khu vùc t
nh©n trong viÖc ph¸t hµnh c¸c chøng kho¸n nî.cÇu vÒ chøng kho¸n nî ®îc
ph¸t hµnh b»ng ®ång EURO sÏ t¨ng lªn,còng nh nhu cÇu vÒ ®ång EURO nh
mét ®ßng tiÒn dù tr÷ quèc tÕ ®· t¨ng lªn trong nh÷ng th¸ng võa qua.H¬n n÷a
4
cÇu vÒ chøng kho¸n nî ph¸t hµnh b»ng ®ång EURO cã tû lÖ rñi ro cao dêng
nh ngµy cµng t¨ng lªn.§iÒu nµy diÔn ra bëi møc lîi nhuËn thÊp hiÖn nay
khuyÕn khÝch ngêi ta ®i t×m møc lîi nhuËn cao h¬n.Víi thÞ trêng tr¸i phiÕu
chÝnh phñ,giê ®©y c¸c chÝnh phñ sÏ dÔ dµng h¬n trong viÖc ph¸t hµnh tr¸i
phiÕu chÝnh phñ theo nh÷ng môc ®Ých ®¨c biÖt.Víi giao dÞch thanh to¸n,thanh
to¸n bï trõ chøng kho¸n ®· cã rÊt nhiÒu trung t©m giao dÞch ®iÖn tö ®éc lËp ®îc thµnh lËp vµ ®ang trong tiÕn tr×nh thµnh lËp víi môc ®Ých lµm cho giao dÞch
vÒ chøng kho¸n ®îc tiÕn hµnh nhanh chãng h¬n,tr«i ch¶y h¬n,lµm cho thÞ trêng chøng kho¸n cã tÝnh thanh kho¶n cao h¬n,hÊp dÉn nhiÒu nhµ ®Çu t tham
gia vµo thÞ trêng chøng kho¸n h¬n.Trªn thÞ trêng cæ phiÕu ,nh÷ng tr¸i phiÕu
ph¸t triÓn míi nhÊt chñ yÕu liªn quan tíi c¬ së h¹ tÇng cña c¸c së giao
dÞch.Trong khu vùc ®ång EURO gi¸ cæ phiÕu vµ c¸c ho¹t ®éng giao dÞch Ýt bÞ
¶nh hëng bëi c¸c nh©n tè ®Æc biÖt bÓn trong mçi níc mµ chñ yÕu phô thuéc
vµo nh÷ng nh©n tè mang tÝnh toµn khu vùc.
Trong khu vùc ®ång EURO trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y,tµi s¶n cña c¸c
quÜ t¬ng hç vµ cña c¸c nhµ ®Çu t cã tæ chøc ®· ph¸t triÓn nhanh h¬n tµi s¶n cña
hÖ thèng ng©n hµng.§iÒu nµy ph¶n ¸nh xu híng gi¶m xuèng cña c¸c kho¶n
göi ng©n hµng trong mèi t¬ng quan so s¸nh víi sù ph¸t triÓn cña chøng kho¸n
trªn thÞ trêng tµi chÝnh .Ngµnh ng©n hµng còng cã nh÷ng ph¶n øng l¹i víi
nh÷ng ph¸t triÓn nµy b»ng viÖc ®a d¹ng ho¸ danh môc tµi s¶n cã cña ng©n
hµng.NhiÒu nhãm ng©n hµng tham gia chøng kho¸n ho¸,kÕt qu¶ cña xu híng
chøng kho¸n ho¸ nµy lµ trong b¶ng tµi s¶n cña ng©n hµng,môc chøng kho¸n
®· t¨ng lªn,sau ®ã lµ lîi nhuËn thu ®îc tõ dÞch vô qu¶n lý hé tµi s¶n. V× lÏ
®ã,tÇm quan träng cña thu nhËp tõ c¸c kho¶n l·i cho vay ®· gi¶m xuèng t¬ng
®èi.Trong c¸c ng©n hµng,thu nhËp tõ chøng kho¸n nh×n chung ®· trë nªn quan
träng h¬n.Hay nãi c¸ch kh¸c,®iÒu nµy thÓ hiÖn tÇm quan träng cña thu nhËp tõ
c¸c c«ng ty con cña c¸c ng©n hµng.Bªn c¹nh viÖc thiÕt lËp c¸c c«ng ty con phi
ng©n hµng c¸c ng©n hµng cßn cã nh÷ng thay ®æi chiÕn lîc kh¸c liªn quan ®Õn
tæ chøc vµ ho¹t ®éng ng©n hµng kÓ tõ khi hÖ thèng ng©n hµng tham gia vµo xu
híng chøng kho¸n ho¸ ho¹t ®éng cña m×nh.HiÖn nay,®ang cã xu híng s¸t
nhËp vµ hîp nhÊt ®Ó t¨ng cêng qui m« cña c¸c ng©n hµng,lµm cho c¸c ng©n
hµng cã kh¶ n¨ng ho¹t ®éng hiÖu qu¶ h¬n trong thÞ trêng chøng kho¸n ,®Æc
biÖt lµ thÞ trêng b¸n bu«n chøng kho¸n còng nh ®¸p øng nhu cÇu vÒ c¸c dÞch
vô ng©n hµng cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia khæng lå.
5
KÕt luËn
Qua nh÷ng vÊn ®Ò trªn ta thÊy,Mü lµ níc cã hÖ thèng tµi chÝnh rÊt
m¹nh.V× vËy hÖ thèng tiÒn tÖ cña hä kh¸ hoµn h¶o vµ rÊt chÆt chÏ.§ång
EURO tuy míi ra ®êi nhng nã còng cã nh÷ng tiÒm lùc rÊt m¹nh v× ®îc hËu
thuÉn bëi ch©u ¢u-hÖ thèng tµi chÝnh l©u ®êi,rÊt m¹nh.HÖ thèng tµi chÝnh c¸c
níc sö dông ®ång EURO còng rÊt m¹nh,nhng c¸i khã cña hä lµ tËp hîp,thèng
nhÊt ®Ó cã ®îc mét ch©u ¢u thùc sù ®oµn kÕt,thèng nhÊt vÒ kinh tÕ .
6