Tài liệu Công tác kế toán tiền lương tại công ty cổ phần cơ khí xây dựng hồng phúc

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 PhÇn më ®Çu 1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi HiÖn nay ®Êt n-íc ta ®ang ph¸t triÓn ë nh÷ng b-íc ngoÆt quan träng trªn con ®-êng ®æi míi d-íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam. §¹i héi toµn quèc lÇn VIII cña §¶ng ®· ®Ò ra nhiÖm vô lµ:'' §Èy m¹nh c«ng cuéc ®æi míi toµn diÖn vµ ®ång bé, tiÕp tôc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr-êng, cã sù qu¶n lý cña nhµ n-íc theo ®Þnh h-íng x· héi chñ nghÜa. Víi ®-êng lèi nµy ®· t¹o ra nhiÒu c¬ héi s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c doanh nghiÖp song còng g©y nªn kh«ng Ýt khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp trong viÖc thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Bëi bao giê c¸c chñ doanh nghiÖp còng bÞ chi phèi bëi c¸c quy luËt tÊt yÕu kh¸ch quan cña nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng. §ã lµ c¸c quy luËt vÒ gi¸ trÞ, quy luËt thÆng d-, quy luËt cung cÇu, quy luËt c¹nh tranh trªn thÞ tr-êng. BÊt cø mét doanh nghiÖp muèn ho¹t ®éng ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn th× ®Òu ph¶i cÇn ®Õn nhiÒu yÕu tè nh-ng quan träng nhÊt ®ã lµ yÕu tè tiÒn l-¬ng. TiÒn l-¬ng lµ mét nh©n tè quan träng bëi trong ba yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lao ®éng lµ yÕu tè cè tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh nhÊt, sö dông tèt ng-êi lao ®éng biÓu hiÖn trªn c¸c mÆt sè l-îng vµ thêi gian lao ®éng tËn dông hÕt kh¶ n¨ng lao ®éng kÜ thuËt cña ng-êi lao ®éng lµ mét yÕu tè hÕt søc quan träng lµm t¨ng khèi l-îng s¶n phÈm, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. Mµ mçi ng-êi lao ®éng sÏ thùc hiÖn tèt ®iÒu nµy khi ng-êi chñ cña hä thùc hiÖn chÕ ®é chi tr¶ tiÒn l-¬ng hay nãi c¸ch kh¸c lµ c«ng søc mµ hä bá ra ph¶i hîp lý ®¸p øng kh«ng nh÷ng ®ñ nhu cÇu sinh ho¹t cña b¶n th©n hä mµ cßn c¶ gia ®×nh. XuÊt ph¸t tõ vai trß còng nh- tÇm quan träng cña tiÒn l-¬ng trong s¶n xuÊt kinh doanh th× viÖc h¹ch to¸n tiÒn l-¬ng trong tõng doanh nghiÖp lµ ®iÒu kh«ng thÓ thiÕu. ë ®©u cã c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp ®ang ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× ë ®ã cã søc lao ®éng cña con ng-êi biÓu hiÖn d-ãi h×nh thøc tiÒn l-¬ng. Th«ng qua kÕ to¸n tiÒn l-¬ng ®¸nh gi¸ ®-îc n¨ng lùc c¹nh tranh còng nh- hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp. Bªn c¹nh tiÒn l-¬ng tr¶ cho ng-êi lao ®éng doanh nghiÖp cÇn ph¶i t¹o ra sù yªn t©m cho ng-êi lao ®éng vÒ søc kháe an toµn lao ®éng. §ã chÝnh lµ ®ãng gãp BHXH, BHYT vµ KPC§ cho ng-êi lao ®éng ®Ó b¶o vÖ søc khoÎ còng nh- lîi Ých cña ng-êi lao ®éng. Do ®ã TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng (BHXH, BHYT vµ KPC§) c¸c yÕu tè quan träng kÝch thÝch vËt chÊt ®èi víi ng-êi lao ®éng. §Ó qu¶n lý sö dông tèt ng-êi lao ®éng ®ßi hái c«ng t¸c h¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l-¬ng ph¶i chÝnh x¸c khoa häc vµ hîp lý. H¹ch to¸n lao ®éng tiÒn l-¬ng sÏ cung cÊp cho doanh nghiÖp nh÷ng th«ng tin h÷u Ých vÒ qu¶n lý lao ®éng, sö dông lao ®éng, chi phÝ lao ®éng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó cã biÖn ph¸p GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 tèt nhÊt trong qu¶n lý sö dông lao ®éng tiÒn l-¬ng t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy m¹nh mÏ ng-êi lao ®éng tham gia c«ng t¸c. Qua ®©y cã thÓ thÊy r»ngTiÒn l-¬ng vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tiÒn l-¬ng trong s¶n xuÊt kinh doanh lµ v« cïng quan träng. NhËn thøc ®-îc ®iÒu ®ã trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc em thÊy ®-îc viÖc ph©n bæ TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng cã tÇm quan träng rÊt lín trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c«ng ty. §Æc biÖt c«ng ty lµ mét doanh nghiÖp x©y l¾p c¸c chÕ ®é vÒ chi tr¶ tiÒn l-¬ng cho c«ng nh©n lµm viÖc t¹i c«ng tr-êng lµ rÊt cÇn thiÕt kÝch thÝch ng-êi lao ®éng lµm viÖc sím hoµn thµnh khèi l-îng x©y l¾p t¹ c¸c c«ng tr×nh theo ®óng hîp ®ång. §-îc sù gióp ®ì tËn t×nh cña thÇy gi¸o Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ cïng c¸c c«, c¸c anh chÞ phßng KÕ to¸n Tµi vô t¹i c«ng ty em ®· lùa chän ®Ò tµi : TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng ®Ó viÕt chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh. 2. Môc tiªu cña viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi: - C¬ së lý luËn chung vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. - T×m hiÓu c«ng t¸c kÕ to¸n TiÒn l-¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc Trªn c¬ së nghiªn cøu lý luËn vËn dông vµo thùc tiÔn nh»m ®-a ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¬n vÒ kÕ to¸n TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc 3. §èi t-îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu. - §èi t-îng : KÕ to¸n TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng. - Ph¹m vi: T¹i c«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc 4. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu: Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu c«ng t¸c kÕ to¸n TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn CKXD Hång Phóc ®· sö dông c¸c ph-¬ng ph¸p thèng kª, so s¸nh, thu thËp, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch tæng hîp sè liÖu ®Ó hoµn thµnh chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh. 5. KÕt cÊu luËn v¨n KÕt cÊu luËn v¨n cña em gåm 3 phÇn víi néi dung nh- nhau: GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Ch-¬ng I: C¬ së lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Ch-¬ng II: T×nh h×nh tæ chøc h¹ch to¸n TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc Ch-¬ng III: Mét sè ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c h¹ch to¸n TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng t¹i C«ng ty Cæ PhÇn C¬ KhÝ X©y Dùng Hång Phóc Ch-¬ng I C¬ së lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n kÕ to¸n GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 TiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt I. TiÒn l-¬ng 1.1. Nguån gèc, b¶n chÊt cña tiÒn l-¬ng 1.1.1. Nguån gèc Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ qu¸ tr×nh kÕt hîp ®ång thêi còng lµ qu¸ tr×nh tiªu hao c¸c yÕu tè c¬ b¶n ®ã lµ: Lao ®éng, ®èi t-îng lao ®éng, t- liÖu lao ®éng. Trong ®ã lao ®éng lµ yÕu tè chÝnh cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh. Lao ®éng lµ ho¹t ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc nh»m biÕn ®æi nh÷ng vËt thÓ tù nhiªn thµnh nh÷ng vËt thÓ cÇn thiÕt ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu x· héi. X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn, tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh cña lao ®éng con ng-êi ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt qu¸ tr×nh s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cµng biÓu hiÖn râ rÖt. Theo Mac:'' Søc lao ®éng lµ x-¬ng, lµ b¾p cña s¶n xuÊt ''cã nghÜa lµ lao ®éng kh«ng cã gi¸ trÞ riªng biÖt mµ lao ®éng t¹o ra gi¸ trÞ søc lao ®éng trë thµnh hµng ho¸ th× gi¸ trÞ cña nã ®-îc ®o b»ng søc lao ®éng thÓ hiÖn vµ nã nh- lµ mét s¶n phÈm x· héi cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt vµ t¸i s¶n xuÊt ra søc lao ®éng cña ng-êi c«ng nh©n. Ng-êi b¸n søc lao ®éng nhËn ®-îc gi¸ trÞ cña søc lao ®éng d-íi h×nh thøc tiÒn l-¬ng, tõ ®ã tiÒn l-¬ng ®-îc ra ®êi. 1.1.2 B¶n chÊt Trong x· héi t- b¶n ng-êi lao ®éng chØ ®-îc nhËn tiÒn sau mét thêi gian lµm viÖc nhÊt ®Þnh, cuèi mçi tuÇn mçi th¸ng nhµ t- b¶n sÏ trÝch mét phÇn ®Ó tr¶ l-¬ng cho ng-êi lao ®éng. NÕu nh- hµng ho¸ ch-a b¸n ®-îc th× nhµ t- b¶n lÊy tiÒn b¸n hµng do ng-êi lao ®éng s¸ng t¹o ra trong thêi gian tr-íc ®Ó tr¶ l-¬ng. §iÒu ®ã chøng tá ng-êi lao ®éng trong x· héi t- b¶n ®· t¹o ra quü tiªu dïng vµ t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d- nu«i sèng vµ lµm giµu cho nhµ t- b¶n. TiÒn c«ng nhµ t- b¶n tr¶ cho ng-êi lao ®éng nh×n bÒ ngoµi rÊt sßng ph¼ng nh-ng thùc ra nhµ t- b¶n ®· biÕt khai th¸c triÖt ®Ó tiÒm n¨ng cña yÕu tè con ng-êi trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt, nã che dÊu mét phÇn lao ®éng thÆng d- mµ nhµ t- b¶n ®· c-íp cña ng-êi lao ®éng v× nã ®em l¹i lîi nhuËn lín cho hä. Cßn trong x· héi chñ nghÜa tiÒn l-¬ng kh«ng ph¶i lµ gi¸ c¶ cña søc lao ®éng mµ lµ mét phÇn gi¸ trÞ vËt chÊt trong tæng s¶n phÈm x· héi dïng ®Ó phÇn ph¸t cho ng-êi lao ®éng theo nguyªn t¾c '' lµm theo n¨ng lùc, h-ëng theo nhu cÇu''. TiÒn l-¬ng ®· mang l¹i mét ý nghÜa tÝch cùc t¹o ra sù c«ng b»ng trong ph©n phèi thu nhËp quèc d©n. ë ViÖt Nam trong thêi k× bao cÊp, mét phÇn thu nhËp quèc d©n ®-îc t¸ch ra lµm quü l-¬ng vµ ph©n phèi cho ng-êi lao ®éng theo kÕ ho¹ch, tiÒn l-¬ng chÞu sù t¸c ®éng cña quy luËt ph¸t triÓn c©n ®èi kÕ ho¹ch, tiÒn l-¬ng chÞu sù ph©n phèi trùc GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 tiÕp cña Nhµ n-íc, th«ng qua c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch l-¬ng do héi ®ång Bé tr-ëng ban hµnh. TiÒn l-¬ng chñ yÕu gåm 2 bé phËn: phÇn tr¶ l-¬ng b»ng tiÒn trªn hÖ thèng thang l-¬ng, b¶ng l-¬ng vµ phÇn tr¶ l-¬ng b»ng hiÖn vËt th«ng qua chÕ ®é tem phiÕu sæ, theo c¬ chÕ nµy tiÒn l-¬ng d· kh«ng g¾n chÆt víi sè l-îng vµ chÊt l-îng lao ®éng, kh«ng ph¶n ¸nh ®óng gi¸ trÞ søc lao ®éng cña con ng-êi, kh«ng ®¶m b¶o mét cuéc sèng æn ®Þnh cho ng-êi lao ®éng. V× vËy nã kh«ng t¹o ra ®éng lùc ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Sau khi tiÕn hµnh c«ng cuéc ®æi míi §¶ng vµ Nhµ n-íc ®· kh¼ng ®Þnh NghÞ quyÕt §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn VII, do ®ã ng-êi lao ®éng lµm thuª cho Nhµ n-íc vµ ®· ®-îc tr¶ c«ng søc lao ®éng trë thµnh yÕu tè quyÕt ®Þnh trong c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt TiÒn l-¬ng trong c¬ chÕ míi ®· tu©n thñ quy luËt cung cÇu cña thÞ tr-êng søc lao ®éng. MÆt kh¸c tiÒn l-¬ng cßn lµ ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó khuyÕn khÝch tinh thÇn h¨ng h¸i lao ®éng, kÝch thÝch vµ t¹o mèi quan t©m cña ng-êi lao ®éng ®Õn kÕt qu¶ c«ng viÖc cña hä. 1.2 Kh¸i niÖm vµ vai trß cña tiÒn l-¬ng 1.2.1 Kh¸i niÖm ChuyÓn tõ c¬ chÕ kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr-êng, chÕ ®é tiÒn l-¬ng cña ng-êi lao ®éng ®· ®-îc Nhµ n-íc quan t©m söa ®æi kh¸c nh»m t¹o ra m«i tr-êng kinh doanh lµnh m¹nh, b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp. Nhµ n-íc ®· coi tiÒn l-¬ng lµ gi¸ trÞ søc lao ®éng: '' TiÒn l-¬ng lµ gi¸ c¶ søc lao ®éng ®-îc h×nh thµnh qua tho¶ thuËn gi÷a ng-êi sö dông lao ®éng phï hîp víi quan niÖm trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng''. - TrÝch b¸o c¸o vÒ c¶i c¸ch tiÒn l-¬ng cña Bé tr-ëng Bé lao ®éng th-¬ng binh x· héi TrÇn §×nh Hoan. Trong chÝnh s¸ch tiÒn l-¬ng míi ®Æc biÖt ®èi víi c¸c dnah nghiÖp Nhµ n-íc®· chó ý ®Õn môc tiªu ®-a tiÒn l-¬ng trë thµnh thu nhËp chÝnh cña ng-êi lao ®éng, møc l-¬ng ph¶i g¾n víi kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Víi viÖc ¸p dông qu¶n trÞ nh©n lùc b¶n chÊt cña tiÒn l-¬ng ®· thay ®æi, quan hÖ gi÷a ng-êi lao ®éng vµ ng-êi sö dông lao ®éng ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn c¬ b¶n TiÒn l-¬ng cña ng-êi lao ®éng do hai bªn tho¶ thuËn vµ ®-îc tr¶ theo n¨ng suÊt hiÖu qu¶vµ chÊt l-îng c«ng viÖc. Theo s¸ch '' T×m hiÓu chÕ ®é l-¬ng míi '' cña Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc gia th× kh¸i niÖm TiÒn l-¬ng lµ:'' TiÒn l-¬ng ®-îc hiÓu lµ sè tiÒn mµ ng-êi lao ®éng nhËn ®-îc tõ ng-êi sö dông lao ®éng cña hä thanh to¸n l¹i t-¬ng øng víi sè l-îng vµ chÊt l-îng lao ®éng mµ hä ®· tiªu hao trong qu¸ tr×nh t¹o ra cña c¶i cho x· héi ''. Theo kh¸i niÖm trªn th× TiÒn l-¬ng kh«ng ®¬n thuÇn lµ gi¸ c¶ søc lao ®éng, nã ®· chØ ra mèi quan hÖ gi÷a ng-êi lao ®éng vµ ng-êi sö dông lao ®éng®· thay ®æi chuyÓn tõ h×nh thøc bãc lét mua hµng ho¸ sang quan hÖ hîp t¸c song ph-¬ng hai GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 bªn cïng cã lîi. TiÒn l-¬ng kh«ng nh÷ng chÞu sù chi phèi c¸c quy luËt cña c¬ chÕ thÞ tr-êng mµ cßn ®-îc ph©n phèi theo n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l-îng vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc. 1.2.2. Vai trß H¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh cã vai trß tÝch cùc trong viÖc qu¶n lý ®iÒu hµnh vµ kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ c«ng cô ®¾c lùc cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp n¾m ®-îc t×nh h×nh vµ chØ ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh. Do ®ã vai trß cña c«ng t¸c kÕ to¸n TiÒn l-¬ng trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt lµ rÊt quan träng. 1.2.2.1 TiÒn l-¬ng lµ ®ßn bÈy trong doanh nghiÖp TiÒn l-¬ng lµ ®ßn bÈy kÝch thÝch n¨ng lùc s¸ng t¹o, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng hiÖu qu¶ nhÊt. Bëi v× tiÒn l-¬ng g¾n liÒn quyÒn lîi thiÕt thùc nhÊt ®èi víi ng-êi lao ®éng, nã kh«ng chØ tho¶ m·n vÒ nhu cÇu vËt chÊt mµ cßn mang ý nghÜa kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña ng-êi lao ®éng trong doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy TiÒn l-¬ng nhËn ®-îc tho¶ ®¸ng, c«ng t¸c tr¶ l-¬ng cña doanh nghiÖp c«ng b»ng, râ rµng sÏ t¹o ra t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng tõ ®ã lîi nhuËn cña doanh nghiÖp t¨ng lªn. Khi cã lîi nhuËn cao nguån phóc lîi dµnh cho ng-êi lao ®éng nhiÒu h¬n, nã lµ nguån bæ sung cho TiÒn l-¬ng lµm t¨ng thu nhËp vµ lîi Ých cho hä vµ gia ®×nh hä. T¹o ra ®éng lùc lao ®éng t¨ng kh¶ n¨ng g¾n kÕt lµm viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, xo¸ bá ng¨n c¸ch gi÷a nh÷ng ng-êi sö dông lao ®éng vµ ng-êi lao ®éng. TÊt c¶ h-íng tíi môc tiªu cña doang nghiÖp, ®-a sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp lªn hµng ®Çu. 1.2.2.2 Vai trß kÝch thÝch ng-êi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng Khi x©y dùng c¸c h×nh thøc tr¶ l-¬ng ph¶i ®¶m b¶o ®-îc yªu cÇu nµy, ®ång thêi ®©y còng chÝnh lµ chøc n¨ng cña tiÒn l-¬ng. §éng lùc cao nhÊt trong c«ng viÖc cña ng-êi lao ®éng lµ thu nhËp (TiÒn l-¬ng) . V× vËy ®Ó cã thÓ khuyÕn khÝch t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng chØ cã thÓ lµ TiÒn l-¬ng míi ®¶m nhËn ®-îc chøc n¨ng nµy. MÆt kh¸c, h×nh thøc qu¶n trÞ nµy ®-îc ¸p dông phæ biÕn lµ bé phËn kinh tÕ nªn TiÒn l-¬ng cµng ph¸t huy ®-îc hÕt chøc n¨ng cña m×nh t¹o ra ®éng lùc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. 1.2.2.3. Vai trß t¸i s¶n xuÊt më réng TiÒn l-¬ng lµ thu nhËp chÝnh cña ng-êi lao ®éng, cã thÓ nãi ®©y chÝnh lµ nguån nu«i sèng ng-êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä. V× vËy TiÒn l-¬ng tr¶ cho ng-êi lao ®éng ph¶i ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. Thùc hiÖn tèt chøc n¨ng nµy cña TiÒn l-¬ng gióp doanh nghiÖp cã nguån lao ®éng æn ®Þnh ®¹t n¨ng suÊt cao. 1.3 C¸c yªu cÇu qu¶n lý tæ chøc TiÒn l-¬ng trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1.3.1 §¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng vË chÊt tinh thÇn cho ng-êi lao ®éng §©y lµ yªu cÇu quan träng nh»m thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng vai trß TiÒn l-¬ng. Yªu cÇu nµy ®Æt ra ®ßi hái TiÒn l-¬ng cÇn ph¶i ®¸p øng®ñ c¸c nhu cÇu thiÕt yÐu cña ng-êi lao ®éng vµ gia ®×nh hä. TiÒn l-¬ng ph¶i lµ kho¶n thu nhËp chÝnh, æn ®Þnh, th-êng xuyªn, l©u dµi mét phÇn ®ñ ®Ó hä chi tr¶ nh÷ng chi phÝ sinh ho¹t t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, mét phÇn dïng cho n©ng cao chÊt l-îng cuéc sèng vËt chÊt tinh thÇn. §¶m b¶o ®-îc cho ng-êi lao ®éng h¨ng say chó t©m vµo c«ng viÖc tõ ®ã n©ng cao n©ng suÊt lao ®éng, gi¶m chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh cho doanh nghiÖp. Muèn vËy khi tr¶ l-¬ng doang nghiÖp ph¶i chó ý tiÒn l-¬ng danh nghÜa vµ tiÒn l-¬ng thùc tÕ cña ng-êi lao ®éng. V× nhiÒu khi hai lo¹i tiÒn nµy cã kho¶ng c¸ch xa rêi nhau. 1.3.2. TiÒn l-¬ng ph¶i lµ ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng, n¨ng su©t lao ®éng kh«ng ngõng n©ng cao §Ó n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng ngõng n©ng cao th× TiÒn l-¬ng lµ ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng cña doanh nghiÖp ®èi víi ng-êi lao ®éng, t¹o c¬ së n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Yªu c©ï nµy ®Æt ra nh»m ph¸t huy hÕt t¸c dông cña c«ng cô trªn TiÒn l-¬ng lµ ®ßn bÈy cña doanh nghiÖp, nã lu«n lu«n ph¶i lµ ®éng lùc cho ng-êi lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng v-¬n tíi thu nhËp cao h¬n. MÆt kh¸c ®©y lµ yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi sù ph¸t triÓn n©ng cao tr×nh ®é vµ kÜ n¨ng cña ng-êi lao ®éng. 1.3.3. §¶m b¶o tÝnh ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ hiÓu, tÝnh c«ng b»ng cho ng-êi lao ®éng TiÒn l-¬ng lu«n lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña ng-êi lao ®éng. Mét h×nh thøc TiÒn l-¬ng ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ hiÓu cã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ®éng c¬ vµ th¸i ®é cña ng-êi lao ®éng. §ång thêi lµm t¨ng hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng qu¶n lý nhÊt lµ qu¶n lý TiÒn l-¬ng trong doanh nghiÖp. 1.4. C¸c h×nh thøc tiÒn l-¬ng vµ ý nghÜa cña chóng Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng d-íi chÕ ®é X· héi chñ nghÜa ë n-íc ta hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp cã quyÒn lùa chän tr¶ l-¬ng, th-ëng cho ng-êi lao ®éng ®Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ cña doanh nghiÖp vµ qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Tuy nhiªn viÖc sö dông TiÒn l-¬ng lµm c«ng cô lao ®éng cña hÖ thèng kÝch thÝch kinh tÕ ®èi víi ng-êi lao ®éng ®ßi hái ph¶i tu©n thñ nh÷ng nguyªn t¾c tæ chøc TiÒn l-¬ng. - Nguyªn t¼c tr¶ l-¬ng theo sè l-¬ng vµ chÊt l-îng lao ®éng - Nguyªn t¾c ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ kh«ng ngõng n©ng cao møc sèng. GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - Nguyªn t¾c tr¶ l-¬ng g¾n víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ ®Êt n-íc tõng thêi k×. ViÖc lùa chän h×nh thøc tiÒn l-¬ng hîp lý cã t¸c dông khuyÕn khÝch mçi ng-êi lao ®éng kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, sö dông hîp lý vµ ®Çy ®ñ thêi gian. Lao ®éng vµ n©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm, lùa chän h×nh thøc tr¶ l-¬ng tiÒn l-¬ng c¨n cø vµo ®Æt ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, tÝnh chÊt cña tõng lo¹i c«ng viÖc vµ ®iÒu kiÖn vÒ trang thiÕt bÞ kÜ thuËt cña doanh nghiÖp. Trªn thùc tÕ th-êng ¸p dông c¸c h×nh thøc (chÕ ®é) tiÒn l-¬ng theo thêi gian, tiÒn l-¬ng theo s¶n phÈm, tiÒn l-¬ng kho¸n. Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh lao ®éng cßn ®-îc h-ëng c¸c kho¶n kh¸c nh-: + ChÕ ®é phô cÊp. + ChÕ ®é tiÒn l-¬ng. +TiÒn l-¬ng khi ngõng viÖc hoÆc s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, s¶n phÈm xÊu kÐm chÊt l-îng. 1.4.1. H×nh thøc tr¶ l-¬ng theo thêi gian H×nh thøc nµy th-êng ¸p dông cho lao ®éng lµm c«ng t¸c v¨n phßng nhhµnh chÝnh qu¶n trÞ, tæ chøc lao ®éng, thèng kª, tµi vô kÕ to¸n…tr¶ l-¬ng theo thêi gian lµ tr¶ cho ng-êi lao ®éng c¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ, tiÒn l-¬ng ®-îc x¸c ®Þnh dùa trªn møc l-¬ng cÊp bËc, c«ng viÖc vµ thêi gian lµm viÖc bao gåm c¸c chÕ ®é: - L-¬ng th¸ng: Lµ tiÒn l-¬ng tr¶ cè ®Þnh hµng th¸ng cho ng-êi lao ®éng lµm nh÷ng c«ng viÖc kÐo dµi nhiÒu ngµy. - L-¬ng tuÇn: Lµ tiÒn tr¶ cho mét tuÇn lµm viÖc ®-îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tiÒn l-¬ng th¸ng x 12 th¸ng: 52 tuÇn. -L-¬ng ngµy: Lµ tiÒn l-¬ng tr¶ cho mét ngµy lµm viÖc vµ ®-îc x¸ ®Þnh b»ng c¸ch lÊy tiÒn l-¬ng th¸ng: sè ngµy lµm viÖc trong th¸ng theo chÕ ®é. - L-¬ng giê: Lµ sè tiÒn tr¶ cho 1 giê lµm viÖc vµ ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy tiÒn l-¬ng ngµy chia cho sè giê tiªu chuÈn theo quy ®Þnh chung cña LuËt lao ®éng (kh«ng qu¸ 8 giê/ngµy hoÆc 48 giê/ tuÇn) Do nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh cña h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo thêi gian (mang tÝnh b×nh qu©n, ch-a thùc sù g¾n víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt) nªn ®Ó kh¾c phôc phÇn h¹n chÕ ®ã, tr¶ l-¬ng theo thêi gian cã th-ëng cã thÓ ®-îc kÕt hîp víi chÕ ®é tiÒn th-ëng ®Ó khuyÕn khÝch ng-êi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc. 1.4.1.2. H×nh thøc tr¶ l-¬ng theo thêi gian cã th-ëng: GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 §©y lµ h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n kÕt hîp víi chÕ ®é tiÒn th-ëng trong s¶n xuÊt, th-ëng do t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, th-ëng do tiÕt kiÖm vËt t-, th-ëng do n©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm.TiÒn l-¬ng nµy ®-îc tÝnh nh- sau: TiÒn l-¬ng = L-¬ng theo thêi gian + TiÒn th-ëng. H×nh thøc nµy th-êng ¸p dông cho c«ng nh©n phô lµm viÖc nh- söa ch÷a ®iÒu chØnh hoÆc c«ng nh©n chÝnh lµm c«ng viÖc ®ßi hái tr×nh ®é c¬ khÝ ho¸ cao. L-¬ng thêi gian cã th-ëng lµ h×nh thøc chuyÓn ho¸cña l-¬ng thêi gian vµ l-¬ng s¶n phÈm ®Ó kh¾c phôc dÇn nh÷ng nh-îc ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo thêi gian. §ång thêi ph¶n ¸nh tr×nh ®é thµnh th¹o vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ g¾n víi thµnh tÝch c«ng t¸c cña tõng ng-êi th«ng qua chØ tiªu xÐt th-ëng ®· ®¹t ®-îc. V× vËy nã khuyÕn khÝch ng-êi lao ®éng quan t©m ®Õn tr¸ch nhiÖm vµ c«ng t¸c cña m×nh. 1.4.1.3 Tr¶ l-¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n H×nh thøc nµy lµ h×nh thøc mµ tiÒn l-¬ng nhËn ®-îc cña mçi c«ng nh©n do møc l-¬ng cÊp bËc cao hay thÊp vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ nhiÒu hay Ýt quyÕt ®Þnh. C«ng thøc tÝnh: L = S x TH Trong ®ã: L- TiÒn l-¬ng nhËn ®-îc S - Møc l-¬ng cÊp bËc TH-Thêi gian thùc tÕ. ¸p dông cho nh÷ng cho nh÷ng c«ng viÖc khã x¸c ®Þnh ®-îc møc l-¬ng lao ®éng chÝnh x¸c hoÆc nh÷ng c«ng viÖc mµ nguêi ta chØ quan t©m ®Õn chØ tiªu chÊt l-îng. Cã 3 lo¹i sau ®Ó ¸p dông: TiÒn l-¬ng giê = SuÊt l-¬ng cÊp bËc x Sè giê lµm viÖc thùc tÕ TiÒn l-¬ng ngµy = SuÊt l-¬ng cÊp bËc ngµy x Sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ. TiÒn l-¬ng th¸ng = TÝnh theo møc l-¬ng cÊp bËc th¸ng. -u ®iÓm: DÔ tÝnh to¸n vµ nhanh. Nh-îc ®iÓm: H×nh thøc nµy mang tÝnh b×nh qu©n, kh«ng khuyÕn khÝch ®-îc ng-êi lao ®éng sö dông hîp lý thêi gian, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu. 1.4.2 TiÒn l-¬ng theo s¶n phÈm §©y lµ h×nh thøc tr¶ l-¬ng c¬ b¶n ®-îc ¸p dông kh¸ phæ biÕn hiÖn nay ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt vËt chÊt. Víi tiÒn l-¬ng ®-îc tr¶ theo h×nh thøc nµy nã GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ®· kh¾c phôc mét sè -u nh-îc ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l-¬ng thêi gian. §iÒu nµy thÓ hiÖn qua mèt sè ®iÓm: - Phï hîp víi nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng g¾n chÆt gi÷a chÊt l-îng lao ®éng víi sè l-îng lao ®éng. - Ng-êi lao ®éng kh«ng ngõng cè g¾ng hoµn thiÖn ®Ó ®¹t vµ v-ît møc kÕ ho¹ch, n©ng cao chÊt l-îng s¶n phÈm. - T¹o dùng mét m«i tr-êng tÝch cùc trong s¶n xuÊt kinh doanh, mét c¬ chÕ tù ®iÒu chØnh trong c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng. Trong sù chuyÓn ®æi kinh tÕ Nhµ n-íc ta cho phÐp c¸c doanh nghiÖp ¸p dông mét trong c¸c h×nh thøc tr¶ l-¬ng d-íi ®©y hoÆc cã thÓ kÕt hîp c¸c c¬ chÕ nµy tuú thuéc vµo m« h×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ lo¹i h×nh cña ®¬n vÞ c¸ nh©n. 1.4.2.1 Tr¶ l-¬ng s¶n phÈm gi¸n tiÕp §-îc tÝnh to¸n vµ tr¶ cho bé phËn phôc vô trùc tiÕp s¶n xuÊt chÝnh c¨n cø vµo kÕt qu¶ ®¹t ®-îc cña c«ng nh©n s¶n xuÊt chÝnh, cã thÓ x¸c ®Þnh møc l-¬ng nµy nh- sau: C«ng thøc tÝnh: LP = SC x DSG = MP x TC Trong ®ã: LP - TiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt phô SC- Sè l-îng s¶n phÈm cña c«ng nh©n sx chÝnh. DSG- §¬n gi¸ s¶n phÈm gi¸n tiÕp MP- Møc l-¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n phô TC - TØ lÖ hoµn thµnh ®Þnh møc s¶n l-îng b×nh qu©n cña c«ng nh©n chÝnh. 1.4.2.2 Tr¶ l-¬ng s¶n phÈm trùc tiÕp Theo h×nh thøc nµy tiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ®-îc x¸c ®Þnh theo sè l-îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra vµ ®¬n gi¸ cña mét s¶n phÈm. §¬n gi¸ l-îng TiÒn l-¬ng s¶n phÈm Sè l-îng s¶n phÈm = x s¶n phÈm thùc tÕ hoµn thµnh §¬n gi¸ s¶n phÈm lµ tiÒn l-¬ng tr¶ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoµn thµnh, ®-îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo møc l-¬ng cÊp bËc c«ng viÖc vµ ®Þnh møc thêi gian hoÆc ®Þnh møc sè l-¬ng cho c«ng viÖc ®ã. X¸c ®Þnh tiÒn l-¬ng chung mµ c¶ tËp thÓ cïng thùc hiÖn mét c«ng viÖc (nhiÖm vô, khèi l-îng s¶n phÈm) nµo ®ã ®-îc lÜnh. Víi h×nh thøc tr¶ l-¬ng nµy GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 tr-íc hÕt ph¶i x¸c ®Þnh møc tiÒn l-¬ng tr¶ chung cho c¶ tËp thÓ theo ®¬n gi¸ tr¶ l-¬ng s¶n phÈm. Sau ®ã bé phËn qu¶n trÞ lao ®éng tiÕp tôc chia sè l-¬ng nµy cho tõng ng-êi lao ®éng tËp thÓ ®ã cã nhiÒu c¸ch chia l-¬ng s¶n phÈm thùc tÕ. = TLTTTt H§C TLTTTG Trong ®ã: TLTTTt – TiÒn l-¬ng chung cho c¶ tæ ®-îc lÜnh TLTTTG _ TiÒn l-¬ng tËp thÓ nÕu tÝnh theo thêi gian Sau ®ã c¨n cø vµo møc l-¬ng thêi gian mµ mçi c«ng nh©n ®-îc lÜnh vµ hÖ sè ®iÒu chØnh chung ®Ó tÝnh to¸n chÝnh x¸c mµ mçi c«ng nh©n thùc lÜnh. TLCNTt = TLCNTG x H§C Trong ®ã: TLCNTt - TiÒn l-¬ng thùc tÕ c¸ nh©n ®-îc lÜnh TLCNTG - TiÒn l-¬ng nÕu tÝnh theo thêi gian cho c¸ nh©n. [¬ Còng cã thÓ tÝnh hÖ sè ®iÒu chØnh theo n¨ng suÊt nÕu x¸ ®Þnh ®-îc møc n¨ng suÊt thùc c¶ tËp thÓ ®¹t ®-îc. C¸ch chia l-¬ng theo hÖ sè ®iÒu chØnh tuy ®¬n gi¶n song chøa ®ùng yÕu tè b×nh qu©n trong ph©n phèi tiÒn l-¬ng cho tõng c¸ nh©n nªn kh«ng khuyÕn khÝch ®-îc tõng c¸ nh©n quan t©m ®Õn c«ng viÖc chung. 1.4.2.3.Tr¶ l-¬ng s¶n phÈm luü tiÕn H×nh thøc nµy sö dông nhiÒu ®¬n gi¸ kh¸c nhau tuú theo møc ®é hoµn thµnh v-ît møc khëi ®iÓm luü tiÕn. §ã lµ møc s¶n l-îng quy ®Þnh mµ nÕu sè s¶n phÈm s¶n xuÊt v-ît qu¸ møc ®ã sÏ ®-îc tr¶ møc l-¬ng theo ®¬n gi¸ cao h¬n (luü tiÕn). Nh÷ng s¶n phÈm d-íi møc khëi ®iÓm luü tiÕn ®-îc tÝnh theo ®¬n gi¸ chung cè ®Þnh. Nh÷ng s¶n phÈm v-ît møc nµy sÏ ®-îc ¸p dông ph-¬ng ph¸p tÝnh l-¬ng cho c¶ tæ còng t-¬ng tù nh- ®èi víi c¸ nh©n trong chÕ ®é tiÒn l-¬ng s¶n phÈm c¸ nh©n trùc tiÕp. ViÖc ph©n phèi tiÒn l-¬ng c¶ tæ cho tõng ng-êi th-êng ¸p dông hai ph-¬ng ph¸p chÝnh sau:  Ph©n phèi theo hÖ sè giê. §ã lµ viÖc quy ®æi thêi gian lµm viÖc thùc tÕ (giê hoÆc ngµy) cña tõng c«ng nh©n ë bËc kh¸c nhau thµnh thêi gian cña c«ng nh©n bËc 1 b»ng c¸ch nh©n víi hÖ sè cÊp bËc tiÒn l-¬ng (gäi lµ giê hÖ sè, ngµy hÖ sè) sau ®ã tÝnh tiÒn l-¬ng cña mét giê hÖ sè b»ng c¸ch lÊy l-¬ng cña c¶ tæ chia cho tæng sè giê hÖ sè cña c¶ tæ cuèi cïng tÝnh phÇn tiÒn l-¬ng cña mçi ng-êi c¨n cø vµo giê hÖ sè cña hä vµ tiÒn l-¬ng cña 1 giê hÖ sè tÝnh b»ng c«ng thøc: GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Li = Lt t i .k i n  t .k i 1 i i Trong ®ã: Li - TiÒn l-¬ng cña c«ng nh©n i Ti - Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n i ki - HÖ sè cÊp bËc cña c«ng nh©n i Lt- TiÒn l-¬ng s¶n phÈm cña c¶ tæ n - Sè c«ng nh©n trong tæ Ph-¬ng ph¸p ph©n chia theo hÖ sè ®iÒu chØnh: Theo ph-¬ng ph¸p nµy tr-íc hÕt c¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ vµ møc l-¬ng cÊp bËc cña tõng ng-êi lao ®éng ®Ó tÝnh tiÒn l-¬ng cña mçi ng-êi vµ cña c¶ tæ sau ®ã dïng hÖ sè ®iÒu chØnh ®Ó tÝnh to¸n l¹i tiÒn l-¬ng cña mçi ng-êi ®-îc h-ëng. HÖ sè ®iÒu chØnh lµ tØ sè gi÷a tiÒn l-¬ng s¶n phÈmcña c¶ tæ vµ tæng sè tiÒn l-¬ng cÊp bËc cña c¶ tæ ®-îc tÝnh b»ng c«ng thøc: Li  Lt t i .M i n  t .M i 1 i i Tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn t¨ng dÇn L-¬ng s¶n phÈm luü tiÕn t¨ng cã t¸c dông kÝch thÝch m¹nh mÏ viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng nªn nh×n chungchØ ¸p dông trong tõng tr-êng hîp doanh nghiÖp hoµn thµnh gãp vèn mét ®¬n ®Æt hµng nµo ®ã. Mét nh-îc ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ lµm t¨ng kho¶n môc chi phÝ nh©n c«ng trong gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. V× vËy trong tr-êng hîp cÇn thiÕt th× kh«ng nªn ¸p dông h×nh thøc nµy. 1.4.2.4 Tr¶ l-¬ng kho¸n s¶n phÈm §©y lµ h×nh thøc tr¶ l-¬ng s¶n phÈm ®Æc biÖt (th-êng trong ®iÒu kiÖn kh«ng cã ®Þnh møc. Khi x¸c ®Þnh l-¬ng kho¸n ph¶i then träng xem xÐt c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn møc l-¬ng ph¶i tr¶. MÆt kh¸c ph¶i chó ý theo dâi vµ nghiÖm thu kÕt qu¶ lao ®éng mµ ng-êi nhËn kho¸n thùc hiÖn. 1.4.2.5 Tr¶ l-¬ng s¶n phÈm cã th-ëng TiÒn th-ëng lµ mét bé phËn phï lao lao ®éng bæ xung cho tiÒn l-¬ng. VÒ nguyªn t¾c c«ng cô tiÒn l-¬ng th-ëng bÞ giíi h¹n bëi quy m« cña nã kh¸ nhá so víi quy m« cña tiÒn l-¬ng. GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Nh×n chung sö dông d-íi h×nh thøc tiÒn th-ëng ph¶i ®em l¹i t¸c dông khuyÕn khÝch ng-êi lao ®éng lµm viÖc tèt h¬n víi n¨ng suÊt cao h¬n, tiÕt kiÖm sö dông c¸c nguån lùc s¶n xuÊt h¬n, cã ý thøc tr¸ch nhiÖm cao h¬n ®èi víi tËp thÓ. 1.4.3.C¸c h×nh thøc tr¶ l-¬ng kh¸c 1.4.3.1. Tr¶ l-¬ng cã th-ëng H×nh thøc tr¶ l-¬ng ¸p dông cho ng-êi lao ®éng trong c¸c tr-êng hîp: t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng c¸ biÖt hoµn thµnh v-ît møc kÕ ho¹ch, tiÕt kiÖm chi phÝ, gi¶m phÕ phÈm…Khi mµ h×nh thøc tr¶ l-¬ng thao thêi gian kh«ng ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶ vµ c¸c tr-êng hîp kh«ng ¸p dông ®-îc h×nh thøc tr¶ l-¬ng theo s¶n phÈm. H×nh thøc nµy víi kÕt qu¶ lao ®éng, víi thu nhËp cña ng-êi lao ®éng, trong c¸c c«ng viÖc kh«ng phô thuéc hoµn toµn vµo thêi gian lµm viÖc vµ còng kh«ng hoµn toµn t-¬ng øng víi kÕt qu¶ t¨ng thªm. Cã thÓ kÕt hîp tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ víi c¸c h×nh thÝch tiÒn l-¬ng nh- sau: -TiÒn l-¬ng n¨ng suÊt -TiÒn th-ëng chÊt l-îng -TiÒn th-ëng tiÕt kiÖm -TiÒn l-¬ng tËn dông c«ng suÊt thiÕt bÞ m¸y mãc NVL. H×nh thøc nµy ph¸t huy hiÖu qu¶ cao trong tr-êng hîp kÕt hîp lao ®éng cã t¸c ®éng ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh phô thuéc vµo thêi gian lao ®éng nh-ng kh«ng thÓ ¸p dông h×nh thøc l-¬ng s¶n phÈm. 1.4.3.2. Kho¸n thu nhËp: DN thùc hiÖn kho¸n thu nhËp cho ng-êi lao ®éng, quan niÖm thu nhËp mµ DN ph¶i tr¶ cho ng-êi lao ®éng lµ mét biÖn ph¸p n»m trong tæng thÓ thu nhËp cña doanh nghiÖp. §èi víi lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy, tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho ng-êi lao ®éng kh«ng tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh mµ lµ néi dung ph©n phèi thu nhËp cña doanh nghiÖp. Th«ng qua ®¹i héi c«ng nh©n viªn chøc, Doanh nghiÖp tho¶ thuËn tr-íc tØ lÖ thu nhËp dïng ®Ó tr¶ l-¬ng cho ng-êi lao ®éng. V× vËy quü tiÒn l-¬ng cña ng-êi lao ®éng phô thuéc vµo thu nhËp thùc tÕ cña doanh nghiÖp. Trong th-êng hîp nµy thêi gian vµ kÕt qu¶ cña tõng ng-êi lao ®éng chØ lµ c¨n cø ph©n chia tæng quü l-¬ng cho tõng ng-êi lao ®éng. H×nh thøc tr¶ l-¬ng nµy b¾t buéc ng-êi lao ®éng kh«ng chØ quan t©m ®Õn kÕt qu¶ mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Do ®ã nã ph¸t huy ®-îc søc m¹nh tËp thÓ trong tÊt c¶ c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn ng-êi lao ®éng chØ yªn t©m víi h×nh thøc tr¶ l-¬ng nµy khi GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 hä cã thÈm quyÒn trong viÖc kiÓm tra kÕt qu¶ tµi chÝnhcña doanh nghiÖp cho nªn h×nh thøc tr¶ l-¬ng nµy thÝch øng nhÊt víi c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn mµ cæ ®«ng chñ yÕu lµ c«ng nh©n viªn chñ yÕu cña doanh nghiÖp. 1.5. NhiÖm vô cña kÕ to¸n lao ®éng, tiÒn l-¬ng. §Ó phôc vô sù ®iÒu hµnh vµ qu¶n lý lao ®éng, tiÒn l-¬ng cã hiÖu qu¶ kinh tÕ lao ®éng trong doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn nh÷ng nhiÖm vô sau: - Tæ chøc ghi chÐp, ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, kÞp thêi, ®Çy ®ñ, sè l-îng, chÊt l-îng, thêi gian vµ kÕt qu¶ lao ®éng. TÝnh ®óng vµ thanh to¸n kÞp thêi, ®Çy ®ñ tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n l-¬ng kh¸c cho ng-êi lao ®éng trong doanh nghiÖp. KiÓm tra t×nh h×nh huy ®éng vµ sö dông lao ®éng, viÖc chÊp hµnh c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é vÒ lao ®éng, tiÒn l-¬ng, t×nh h×nh sö dông quü TiÒn l-¬ng. - H-íng dÉn vµ kiÓm tra c¸c bé phËn trong doanh nghiÖp thùc hiÖn ®Çy ®ñ, ®óng chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu vÒ lao ®éng, tiÒn l-¬ng. Më sæ thÎ kÕ to¸n vµ h¹ch to¸n lao ®éng ®óng chÕ ®é ®óng ph-¬ng ph¸p. - TÝnh to¸n vµ ph©n bæ chÝnh x¸c, ®óng ®èi t-îng chi phÝ tiÒn l-¬ng, c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c bé phËn ®¬n vÞ sö dông lao ®éng. - LËp b¸o c¸o kÕ to¸n vµ ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông lao ®éng, quü tiÒn l-¬ng ®Ò xuÊt biÖn ph¸p khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng lao ®éng trong doanh nghiÖp, ng¨n chÆn c¸c hµnh vi vi ph¹m chÝnh s¸ch chÕ ®é vÒ lao ®éng tiÒn l-¬ng. 1.6. Quü tiÒn l-¬ng 1.6.1. Kh¸i niÖm Quü tiÒn l-¬ng cña doanh nghiÖp lµ toµn bé sè tiÒn l-¬ng tr¶ cho sè c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp do doanh nghiÖp qu¶n lý, sö dông vµ chi tr¶ l-¬ng. 1.6.2 Néi dung quü tiÒn l-¬ng Quü tiÒn l-¬ng cña doanh nghiÖp gåm: - TiÒn l-¬ng tr¶ cho ng-êi lao ®éng trong thêi gian lµm viÖc thùc tÕ (l-¬ng thêi gian, l-¬ng s¶n phÈm). C¸c kho¶n phô cÊp th-êng xuyªn: phô cÊp häc nghÒ, phô cÊp th©m niªn, phô cÊp lµm ®ªm, thªm giê, phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp khu vùc, phô cÊp d¹y nghÒ, phô cÊp c«ng t¸c l-u ®éng, phô cÊp cho nh÷ng ng-êi lµm c«ng t¸c khoa häc kÜ thuËt cã tµi n¨ng. - TiÒn l-¬ng tr¶ cho ng-êi lao ®éng trong thêi gian ngõng s¶n xuÊt do nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan, thêi gian ®i häc nghØ phÐp. - TiÒn l-¬ng tr¶ cho c«ng nh©n lµm ra s¶n phÈm háng trong ph¹m vi chÕ ®é quy ®Þnh. GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 VÒ ph-¬ng diÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n, quü l-¬ng cña doanh nghiÖp chia lµm 2 lo¹i: TiÒn l-¬ng chÝnh: Lµ tiÒn l-¬ng tr¶ cho ng-êi lao ®éng trong thêi gian hä thùc hiÖn nhiÖm vô chÝnh: gåm tiÒn l-¬ng cÊp bËc, c¸c kho¶n phô cÊp (phô cÊp lµm ®ªm, thªm giê…) TiÒn l-¬ng phô: Lµ tiÒn l-¬ng tr¶ cho ng-êi lao ®éng trong thêi gian hä thùc hiÖn nhiÖm vô kh¸c ngoµi nhiÖm vô chÝnh cña hä, thêi gian ng-êi lao ®éng nghØ phÐp, nghØ lÔ tÕt héi häp, nghØ v× ngõng s¶n xuÊt…®-îc h-ëng theo chÕ ®é. Trong c«ng t¸c ho¹c to¸n kÕ to¸n, tiÒn l-¬ng chÝnh cña c«ng nh©n chÝnh s¶n xuÊt ®-îc h¹ch to¸n trùc tiÕp vµo chi phÝ s¶n xuÊt cña tõng lo¹i s¶n phÈm, tiÒn l-¬ng phô cña c«ng nh©n s¶n xuÊt ®-îc h¹ch to¸n vµ ph©n bæ gi¸n tiÕp vµo chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c lo¹i s¶n phÈm cã liªn quan theo tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp. II. C¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng. 2.1. Quü B¶o hiÓm x· héi. §-îc h×nh thµnh do viÖc trÝch lËp theo tØ lÖ quy ®Þnh trªn tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn trong k× theo chÕ ®é hiÖn hµnh, hµng th¸ng doanh nghiÖp tiÕn hµnh trÝch lËp quü BHXH theo tØ lÖ 20% trªn sè tiÒn l-¬ng c¬ b¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn trong th¸ng, trong ®ã 15% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c ®èi t-îng sö dông lao ®éng, 5% trõ vµo l-¬ng cña ng-êi lao ®éng. Quü BHXH ®-îc trÝch lËp nh»m trî cÊp cho ng-êi lao ®éng cã tham gia ®ãng gãp quü trong tr-êng hîp hä mÊt kh¶ n¨ng lao ®éng cô thÓ: - Trî cÊp c«ng nh©n viªn èm ®au, thai s¶n. - Trî cÊp c«ng nh©n viªn bÞ tai n¹n lao ®éng hay bÖnh nghÒ nghiÖp. - Trî cÊp c«ng nh©n viªn khi vÒ h-u, mÊt søc lao ®éng. - Trî cÊp c«ng nh©n viªn vÒ kho¶n tiÒn tuÊt. - Chi c«ng t¸c qu¶n lý quü BHXH. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh toµn bé sè trÝch BHXH ®-îc nép lªn c¬ quan qu¶n lý quü BHXH ®Ó chi tr¶ c¸c tr-êng hîp nghØ h-u, nghØ mÊt søc lao ®éng. T¹i doanh nghiÖp, hµng th¸ng doanh nghiÖp trùc tiÕp chi tr¶ BHXH cho c«ng nh©n viªn bÞ èm ®au thai s¶n …trªn c¬ së c¸c chøng tõ hîp lý, hîp lÖ (phiÕu nghØ BHXH vµ c¸c chøng tõ gèc kh¸c). Cuèi th¸ng cuèi quý doanh nghiÖp ph¶i quyÕt to¸n víi c¸c c¬ quan qu¶n lý quü BHXH 2.2 Quü B¶o hiÓm y tÕ. Quü b¶o hiÓm y tÕ ®-îc h×nh thµnh tõ viÖc trÝch lËp theo tØ lÖ quy ®Þnh trªn tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong kú. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, doanh nghiÖp trÝch quü BHYT theo tØ lÖ 3% trªn sè tiÒn l-¬ng c¬ b¶n ph¶i tr¶ c«ng nh©n GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 viªn trong th¸ng, trong ®ã 2% tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c ®èi t-îng sö dông lao ®éng, 1% trõ vµo l-¬ng cña ng-êi lao ®éng. Quü BHXH®-îc trÝch lËp ®Ó tµi trî cho ng-êi lao ®éng cã tham gia ®ãng gãp quü trong c¸c ho¹t ®éng kh¸m ch÷a bÖnh. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, toµn bé quü BHYT ®-îc nép lªn c¬ quan chuyªn m«n, chuyªn tr¸ch ®Ó qu¶n lý vµ trî cÊp cho ng-êi lao ®éng th«ng qua m¹ng l-íi y tÕ. 2.3. Kinh phÝ c«ng ®oµn. §-îc h×nh thµnh tõ viÖc trÝch lËp theo tØ lÖ quy ®Þnh tren tæng tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong k×. Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, hµng th¸ng doanh nghiÖp trÝch 2% kinh phÝ c«ng ®oµn trªn tæng l-¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn trong th¸ng vµ tÝnh hÕt vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c ®èi t-îng sö dông lao ®éng. Toµn bé KPC§ trÝch ®-îc mét phÇn nép lªn c¬ quan c«ng ®oµn cÊp trªn, mét phÇn ®Ó l¹i doanh nghiÖp ®Ó chi tiªu c¸c ho¹t ®éng c«ng ®oµn t¹i doanh nghiÖp. KPC§ ®-îc trÝch lËp phôc vô chi tiªu cho ho¹t ®éng cña tæ chøc c«ng ®oµn nh»m ch¨m lo, b¶o vÖ quyÒn lîi cho ng-êi lao ®éng. III. KÕ to¸n tiÒn l-¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l-¬ng (BHXH, BHYT, KPC§) 3.1. TÝnh l-¬ng vµ trî cÊp B¶o hiÓm x· héi ViÖc tÝnh l-¬ng trî cÊp BHXH vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ cho ng-êi lao ®éng ®-îc thùc hiÖn t¹i phßng kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. Hµng th¸ng c¨n cø vµo c¸c tµi liÖu h¹ch to¸n vÒ thêi gian, kÕt qu¶ lao ®éng vµ chÝnh s¸ch x· héi vÒ lao ®éng, tiÒn l-¬ng BHXH do Nhµ n-íc ban hµnh, kÕ to¸n tiÒn l-¬ng, trî cÊp BHXH vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c cho ng-êi lao ®éng. - C¨n cø vµo c¸c chøng tõ nh­: “B°ng chÊm c«ng’’ phiÕu x²c nhËn s°n phÈm hoÆc c«ng viÖc hoµn thµnh, hîp ®ång giao kho¸n, kÕ to¸n tÝnh tiÒn l-¬ng thêi gian, tiÒn l-¬ng s¶n phÈm tiÒn ¨n ca cho ng-êi lao ®éng. - C¨n cø vµo c¸c chøng tõ phiÕu nghØ h-ëng BHXH, biªn b¶n cÇn ®iÒu tra tai n¹n lao ®éng. KÕ to¸n trî cÊp BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn vµ ph¶n ¸nh vµo b¶n thanh to¸n BHXH. - §èi víi c¸c kho¶n tiÒn th-ëng cña c«ng nh©n viªn, kÕ to¸n cÇn tÝnh to¸n vµ trÝch lËp b¶ng thanh to¸n tiÒn th-ëng ®Ó theo dâi vµ chi tr¶ ®óng quy ®Þnh. - C¨n cø vµo B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng cña tõng bé phËn ®Ó chi tr¶ thanh to¸n tiÒn l-¬ng cho c«ng nh©n viªn, ®ång thêi tæng hîp tiÒn l-¬ng ph¶i tr¶ trong kú theo tõng ®èi t-îng lao ®éng, tÝnh to¸n trÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tØ lÖ quy GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ®Þnh. KÕt qu¶ tæng hîp, tÝnh to¸n ®-îc ph¶n ¸nh trong B¶ng ph©n bæ tiÒn l-¬ng vµ BHXH (MÉu sè 11- L§TL). 3.2.Thanh to¸n l-¬ng ViÖc tr¶ l-¬ng cho c«ng nh©n viªn trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay th-êng ®-îc tiÕn hµnh 2 kú trong th¸ng: Kú 1: T¹m øng l-¬ng cho c«ng nh©n viªn ®èi víi nh÷ng ng-êi cã thÓ tham gia lao ®éng trong th¸ng. Kú 2: Sau khi tÝnh l-¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n viªn trong th¸ng doanh nghiÖp thanh to¸n nèt sè tiÒn cßn l¹i lÜnh trong th¸ng ®ã cho c«ng nh©n viªn sau khi ®· trõ ®i c¸c kho¶n gi¶m trõ. §Õn k× chi tr¶ l-¬ng vµ c¸c kho¶n thanh to¸n tiÒn th-ëng kh¸c doanh nghiÖp lËp giÊy xin rót tiÒn mÆt ë ng©n hµng vÒ quü ®Ó chi tr¶ l-¬ng, ®ång thêi ph¶i lËp uû nhiÖm chi ®Ó chuyÓn sè tiÒn thuéc quü BHXH cho c¬ quan qu¶n lý quü BHXH. ViÖc chi tr¶ l-¬ng ë doanh nghiÖp do thñ quü thùc hiÖn, thñ quü c¨n cø vµo c¸c B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng, B¶ng thanh to¸n BHXH ®Ó chi tr¶ l-¬ng vµ c¸c kho¶n kh¸c cho c«ng nh©n viªn. C«ng nh©n viªn khi nhËn ®-îc tiÒn ph¶i ký vµo B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng. NÕu trong mét th¸ngv× mét lý do nµo ®ã c«ng nh©n viªn ch-a nhËn l-¬ng, thñ quü ph¶i lËp danh s¸ch ghi chuyÓn hä tªn, sè tiÒn cña hä tõ B¶ng thanh to¸n tiÒn l-¬ng sang B¶ng kª thanh to¸n tiÒn l-¬ng víi c«ng nh©n viªn ch-a nhËn l-¬ng. 3.3. KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l-¬ng 3.3.1 Tµi kho¶n 334 - Ph¶i tr¶ ng-êi lao ®éng 3.3.1.1. Néi dung vµ kÕt cÊu Néi dung: KÕ to¸n tæng hîp tiÒn l-¬ng sö dông tµi kho¶n 334 - Ph¶i tr¶ ng-êi lao ®éng. Ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ph¶i tr¶ ng-êi lao ®éng vµ t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n ®ã gåm: tiÒn l-¬ng, tiÒn th-ëng, BHXH, vµ kh¸c kho¶n thu nhËp cña ng-êi lao ®éng Tµi kho¶n 334 - ph¶i tr¶ ng-êi lao ®éng cã 2 tµi kho¶n cÊp 2: - Tµi kho¶n 3341- Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn - Tµi kho¶n 3348 - Ph¶i tr¶ ng-êi lao ®éng kh¸c: KÕt cÊu: Bªn Nî: - C¸c kho¶n tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn th-ëng vµ c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶. - C¸c kho¶n khÊu trõ vµo tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng cña c«ng nh©n viªn. Bªn Cã: GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - C¸c kho¶n tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn th-ëng phô cÊp c¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. - TÝnh trî cÊp BHXH ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. Sè d- bªn Cã: - C¸c kho¶n tiÒn l-¬ng, tiÒn c«ng, tiÒn th-ëng vµ c¸c kho¶n kh¸c cßn ph¶i tr¶ ng-êi lao ®éng Sè d- bªn Nî (C¸ biÖt): - Sè tiÒn ®· tr¶ lín h¬n sè tiÒn ph¶i tr¶. 3.3.1.2. Ph-¬ng ph¸p h¹ch to¸n mét sè nghiÖp vô kinh tÕ chñ yÕu. (xem s¬ ®å) S¬ ®å h¹ch to¸n tµi kho¶n 334 - Ph¶i tr¶ ng-êi lao ®éng Tµi kho¶n 334 111,112 øng vµ thanh to¸n TL, c¸c kho¶n kh¸c cho ng-êi lao ®éng 138,141,333,338 335 Ph¶i tr¶ TL nghØ phÐp cña CNSX nÕu trÝch tr-íc 338 (3383) C¸c kho¶n khÊu trõ vµo l-¬ng BHXH ph¶i tr¶ ng-êi L§ vµ thu nhËp cña ng-êi lao ®éng 152 Tr¶ l-¬ng, th-ëng cho ng-êi L§ b»ng s¶n phÈm, hµng ho¸ 333 (3331) ThuÕ GTGT (nÕu cã) GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 431 TiÒn th-ëng ph¶i tr¶ cho ng-êi lao ®éng 622,627,641,642 L-¬ng vµ c¸c kho¶n mang tÝnh chÊt l-¬ng ph¶i tr¶ ng-êi L§ 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 3.2.2. Tµi kho¶n 338 - Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c 3.2.2.1. Néi dung vµ kÕt cÊu cña tµi kho¶n 338- Ph¶i tr¶ ph¶i nép kh¸c Néi dung: Tµi kho¶n 338- Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n vÒ c¸c kho¶n ph¶i tr¶, ph¶i nép ®ång thêi ®-îc dïng ®Ó h¹ch to¸n doanh thu nhËn tr-íc vÒ c¸c dÞch vô ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng, chªnh lÖch ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n ®-a ®i gãp vèn liªn doanh vµ c¸c kho¶n chªnh lÖch gi¸ ph¸t sinh trong giao dÞch b¸n thuª l¹i tµi s¶n lµ thuª tµi chÝnh hoÆc thuª ho¹t ®éng. KÕt cÊu tµi kho¶n 338- Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c: Bªn Nî: - KÕt chuyÓn gi¸ trÞ tµi s¶n thõa vµo c¸c tµi kho¶n liªn quan theo quy ®Þnh ghi trong biªn b¶n xö lý. - B¶o hiÓm x· héi ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn - Kinh phÝ c«ng ®oµn chi t¹i ®¬n vÞ. - Sè BHXH, BHYT, KPC§ ®· nép cho c¬ quan QL quü BHXH, BHYT vµ KPC§. - Doanh thu ch-a thùc hiÖn tÝnh cho tõng kú kÕ to¸n, tr¶ l¹i tiÒn nhËn tr-íc cho kh¸ch hµng khi kh«ng tiÕp tôc thùc hiÖn viÖc cho thuª tµi s¶n. - Sè ph©n bæ chªnh lÖch tØ gi¸ hèi ®o¸i ph¸t sinh vµ ®¸nh gi¸ l¹i c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc ngo¹i tÖ (tr-êng hîp l·i tØ gi¸) cña ho¹t ®éng §Çu t- x©y dùng c¬ b¶n (giai ®o¹n tr-íc ho¹t ®éng) khi hoµn thµnh ®Çu t- ®Ó ph©n bæ dÇn vµo doanh thu tµi chÝnh. - Sè ph©n bæ chªnh lÖch gi÷a gi¸ ®¸nh gi¸ l¹i lín h¬n gi¸ trÞ ghi sæ cña tµi s¶n ®-a ®i gãp vèn vµo c¬ së kinh doanh ®ång kiÓm so¸t t-¬ng øng víi phÇn lîi Ých cña bªn gãp vèn liªn doanh. - Sè ph©n bæ kho¶n chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n tr¶ chËm, tr¶ gãp theo cam kÕt víi gi¸ b¸n tr¶ tiÒn ngay (l·i tr¶ chËm) vµo chi phÝ tµi chÝnh. - KÕt chuyÓn lÖch gi¸ b¸n lín h¬n gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh b¸n vµ thuª l¹i lµ thuª tµi chÝnh, ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. -KÕt chuyÓn chªnh lÖch gi¸ b¸n lín h¬n gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n cè ®Þnh b¸n vµ thuª l¹i lµ thuª ho¹t ®éng ghi gi¶m chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. - KÕt chuyÓn sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ ®¸nh gi¸ l¹i lín h¬n gi¸ trÞ ghi sæ cña vËt t- hµng ho¸ ®-a ®i gãp vèn vµo c¬ së kinh doanh ®ång kiÓm so¸t t-¬ng øng víi doanh ®ång kiÓm so¸t b¸n sè vËt t-, hµng ho¸ nµy cho bªn thø ba. - Nép vµo quü hé trî s¾p xÕp kinh doanh sè tiÒn thu håi nî ph¶i thu, ®· thu ®-îc vµ tiÒn thu vÒ nh-îng b¸n, thanh lý tµi s¶n ®-îc lo¹i trõ kh«ng tÝnh vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp khi cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp nhµ n-íc… GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - KÕt chuyÓn chi phÝ cæ phÇn ho¸ trõ vµo sè tiÒn Nhµ n-íc thu ®-îc tõ cæ phÇn ho¸ c«ng ty Nhµ n-íc. - C¸c kho¶n ®· tr¶ vµ ®· nép kh¸c. Bªn Cã: - Gi¸ trÞ tµi s¶n thõa chê xö lý (Ch-a x¸c ®Þnh râ nguyªn nh©n) - Gi¸ trÞ tµi s¶n thõa ph¶i tr¶ cho c¸ nh©n tËp thÓ (Trong vµ ngoµi ®¬n vÞ) theo quy ®Þnh ghi trong biªn b¶n xö lý do x¸ ®Þnh ngay ®-îc nguyªn nh©n. - TrÝch BHXH, BHYT khÊu trõ vµo l-¬ng cña c«ng nh©n viªn. - C¸c kho¶n thanh to¸n víi c«ng nh©n viªn vÒ tiÒn nhµ, ®iÖn, n-íc ë tËp thÓ. - KPC§ v-ît chi ®-îc cÊp bï. - Sè BHXH ®· chi tr¶ c«ng nh©n viªn khi ®-îc c¬ quan BHXH thanh to¸n. - Doanh thu ch-a thùc hiÖn ph¸t sinh trong kú. - KÕt chuyÓn chªnh lÖch tØ gi¸ hèi ®o¸i ph¸t sinh vµ ®¸nh gi¸ l¹i c¸c kho¶n môc tiÒn tÖ cã gèc ngo¹i tÖ (tr-êng hîp l·i tØ gi¸) cña ho¹t ®éng ®Çu t- x©y dùng c¬ b¶n (giai ®o¹n tr-íc ho¹t ®éng) khi hoµn thµnh ®Çu t- ®Ó ph©n bæ dÇn dÇn vµo doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh. - Sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n tr¶ chËm tr¶ gãp theo cam kÕt víi gi¸ b¸n tr¶ ngay. - Sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n cao h¬n gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh b¸n vµ thuª l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh lµ thuª tµi chÝnh. - Sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ b¸n cao h¬n gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n cè ®Þnh b¸n vµ thuª l¹i cña giao dÞch tµi s¶n cè ®Þnh lµ thuª ho¹t ®éng. - Sè chªnh lÖch gi÷a gi¸ ®¸nh gi¸ l¹i lín h¬n gi¸ trÞ ghi sæ cña tµi s¶n do ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh ®-a ®i gãp vèn vµo c¬ së liªn doanh ®ång kiÓm so¸t t-¬ng víi phÇn lîi Ých cña bªn gãp vèn liªn doanh . - Sè tiÒn ph¶i tr¶ vÒ toµn bé sè tiÒn thu håi nî ph¶i thu vµ tiÒn thu vÒ nh-îng b¸n thanh lý tµi s¶n ®-îc lo¹i trõ kh«ng tÝnh vµo gi¸ trÞ doanh nghiÖp khi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ ®Ó cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp. - C«ng ty cæ phÇn ph¶n ¸nh sè tiÒn ph¶i tr¶ vÒ tæng sè tiÒn thu ®-îc vÒ tiÒn thu hé nî ph¶i thu vµ tiÒn thu tõ nh-îng b¸n tµi s¶n gi÷ hé Nhµ n-íc. - Ph¶n ¸nh tæng sè tiÒn thu tõ b¸n cæ phÇn thuéc vèn Nhµ n-íc. - C¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c. Sè d- bªn Cã: -Sè tiÒn cßn ph¶i tr¶, cßn ph¶i nép. - BHXH, BHYT vµ KPC§ ®· trÝch ch-a nép cho c¬ quan qu¶n lý hoÆc KPC§ ®-îc ®Ó l¹i cho ®¬n vÞ ch-a chi hÕt. GVHD : Th¹c sÜ NguyÔn H¶i Hµ Häc sinh: Vò ThÞ Lîi - 06KT2 20