Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Cở sở lý luận khái niệm chung về chất thải sinh hoạt...

Tài liệu Cở sở lý luận khái niệm chung về chất thải sinh hoạt

.DOC
42
80
115

Mô tả:

Ch¬ng I Cë së lý luËn I. Kh¸i niÖm chung vÒ chÊt th¶i sinh ho¹t [nguån 11] 1.1. ChÊt th¶i r¾n Theo quan niÖm chung: ChÊt th¶i r¾n lµ toµn bé c¸c lo¹i vËt chÊt ®îc con ngêi lo¹i bá trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ - x· héi cña m×nh (bao gåm c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt, ho¹t ®éng sèng vµ duy tr× sù tån t¹i cña céng ®ång ...). Trong ®ã quan träng nhÊt lµ c¸c lo¹i chÊt th¶i sinh ho¹t tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ ho¹t ®éng sèng. Theo quan ®iÓm míi: ChÊt th¶i r¾n ®« thÞ (gäi chung lµ r¸c th¶i ®« thÞ ®îc ®Þnh nghÜa lµ vËt chÊt mµ ngêi t¹o ra ban ®Çu vøt bá ®i trong khu vùc ®« thÞ mµ kh«ng ®ßi hái ®îc ®îc båi thêng cho sù vøt bá ®ã. Nh vËy, chÊt th¶i r¾n lµ nh÷ng vËt chÊt ë d¹ng r¾n do c¸c ho¹t ®éng cña con ngêi vµ ®éng vËt t¹o ra. Nh÷ng” s¶n phÈm “ nµy Ýt ®îc sö dông hoÆc Ýt cã Ých; do ®ã nã lµ s¶n phÈm ngoµi ý muèn cña con ngêi. ChÊt th¶i r¾n cã thÓ ë d¹ng thµnh phÈm hoÆc b¸n thµnh phÈm ®îc t¹o ra trong hÇu hÕt c¸c giai ®o¹n s¶n xuÊt vµ trong tiªu dïng. ChÊt th¶i r¾n bao gåm nhiÒu lo¹i vËt chÊt lÉn lén, kh«ng ®ång nhÊt ®îc lo¹i bá tõ ho¹t ®éng kinh tÕ-x· héi cña con ngêi, trong ®ã ho¹t ®éng s¶n xuÊt lµ chñ yÕu. 1.2. Nguån chÊt th¶i r¾n Nguån ph¸t sinh chÊt r¾n thêng kh«ng thay ®æi theo thêi gian vµ liªn quan ®Õn tõng vïng. Cã nhiÒu c¸ch tiÕp cËn ®Ó ph©n nguån chÊt th¶i r¾n nh : a) Theo vÞ trÝ h×nh thµnh: Ngêi ta ph©n biÖt r¸c th¶i hay chÊt th¶i r¾n nh : trong nhµ, ngoµi chî hay trªn ®êng phè. b) Theo thµnh phÇn ho¸ häc vµ vËt lý: ngêi ta ph©n biÖt c¸c thµnh phÇn v« c¬, h÷u c¬, ch¸y ®îc, kh«ng ch¸y ®îc, kim lo¹i, phi kim, giÎ, cao su… c)Theo b¶n chÊt nguån t¹o thµnh. ChÊt th¶i ®îc ph©n thµnh c¸c lo¹i:  ChÊt th¶i r¾n sinh ho¹t: Bao gåm tÊt c¶ c¸c nguån kh«ng ph¶i lµ nguån tõ c«ng nghiÖp, bÖnh viÖn, c«ng tr×nh xö lý chÊt th¶i r¾n hay nãi c¸ch kh¸c lµ nh÷ng chÊt th¶i liªn quan tíi c¸c ho¹t ®éng cña con ngêi. Nguån t¹o thµnh chñ yÕu lµ c¸c khu d©n c, c¸c c¬ quan trêng häc, c¸c trung t©m dÞch vô th¬ng m¹i. ChÊt th¶i sinh ho¹t cã thµnh phÇn bao gåm kim lo¹i, sµnh sø thuû tinh, g¹ch ngãi vì, ®Êt ®¸, cao su,chÊt dÎo, thùc phÈm d thõa hoÆc qu¸ h¹n sö dông, x¬ng ®éng vËt, tre gç, giÊy, r¬m r¹, x¸c ®éng vËt. 1 - ChÊt th¶i thùc phÈm: Bao gåm c¸c thøc ¨n thõa, rau qu¶…lo¹i chÊt th¶i nµy mang b¶n chÊt dÔ ph©n huû sinh häc, qu¸ tr×nh ph©n huû t¹o ra c¸c mïi khã chÞu, ®Æc biÖt trong thêi tiÕt nãng Èm. Ngoµi c¸c lo¹i thøc ¨n thõa tõ gia ®×nh cßn cã thøc ¨n tõ c¸c bÕp ¨n tËp thÓ, c¸c nhµ hµng kh¸ch s¹n, khu kÝ tóc x¸, chî… - ChÊt th¶i trùc tiÕp tõ ®éng vËt chñ yÕu lµ ph©n bao gåm ph©n ngêi vµ ph©n c¸c lo¹i ®éng vËt kh¸c. - ChÊt th¶i láng chñ yÕu lµ bïn ga cèng r·nh, lµ chÊt th¶i ra tõ c¸c khu vùc sinh ho¹t cña d©n c. - Tro vµ c¸c chÊt th¶i d thõa kh¸c bao gåm: c¸c lo¹i vËt liÖu sau khi ®èt ch¸y c¸c s¶n phÈm sau khi ®un nÊu b»ng than cñi vµ c¸c chÊt dÔ chaý kh¸c trong gia ®×nh, trong c¸c kho cña c¸c c«ng së, c¬ quan, xÝ nghiÖp. - ChÊt th¶i r¾n tõ ®êng phè cã thµnh phÇn chñ yÕu lµ c¸c c©y que, ni lon, bao b× s¶n phÈm…  ChÊt th¶i c«ng nghiÖp: Lµ c¸c chÊt th¶i tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt C«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp. Nguån ph¸t sinh bao gåm phÕ th¶i tõ vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt C«ng nghiÖp, tro xØ, trongc¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn phÕ th¶i tõ nhiªn liÖu phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, trong qui tr×nh c«ng nghÖ, khi ®ãng gãi bao b× s¶n phÈm .  ChÊt th¶i n«ng nghiÖp: Lµ nh÷ng chÊt th¶i vµ mÉu th¶i thõa th¶i ra C¸c ho¹t ®éng kinh tÕ – héi cñaträt, con ng êi ho¹ch, s¶n phÈm th¶i ra tõ c¸c ho¹t ®éng n«ng nghiÖp thÝ dô nhx·: trång thu tõ c¸c ho¹t ®éng chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp, cña c¸c lß mæ…Mét ®iÒu cÇn chó ý viÖc qu¶n lý vµ x¶ c¸c lo¹i chÊt th¶i n«ng nghiÖp kh«ng thuéc tr¸ch nhiÖm cña c¸c c«ng ty m«i trêng ®« thÞ ë c¸c ®Þa ph¬ng. C¸c qu¸ tr×nh C¸c qu¸ tr×nh Ho¹t ®éng C¸c ho¹t C¸c ho¹t s¶n xuÊt  ChÊt phith¶i s¶n xuÊt sènggåm vµ t¸ic¸c nguån ®éngtõqu¶n lý viÖn, tr¹m ®éng x¸, giaophßng r¾n y tÕ: Bao bÖnh sinh s¶n cña tiÕp vµ ®èi con ng êi g¹c nÑp…, èng tiªm, c¸c ngo¹i kh¸m ch÷a bÖnh… nh c¸c lo¹i b«ng b¨ng, chi thÓ c¾t bá, chÊt th¶i sinh ho¹t tõ bÖnh nh©n, c¸c chÊt phãng x¹ trong bÖnh viÖn. B¶ng 1 Nguån th¶i ChÊt th¶i D¹ng láng Bïn cèng ChÊt láng dÇu mì D¹ng khÝ H¬i ®éc D¹ng r¾n ChÊt th¶i sinh ho¹t ChÊt th¶i c«ng nghiÖp . C¸c lo¹i 2 kh¸c 1.3. Ph©n lo¹i chÊt th¶i r¾n Chóng ta ®· biÕt trong cïng mét nguån chÊt th¶i cã thÓ cã mét hay nhiÒu lo¹i r¸c th¶i kh¸c nhau. Th«ng thêng ngêi ta ph©n ra c¸c lo¹i r¸c th¶i r¾n nh : 1.3.1. ChÊt th¶i r¾n ®« thÞ ChÊt th¶i r¾n ®« thÞ bao gåm :  R¸c th¶i thùc phÈm: Lµ nh÷ng chÊt th¶i sinh ra tõ tiªu dïng chÕ biÕn thùc phÈm, lo¹i nµy chøa nhiÒu chÊt h÷u c¬, dÔ thèi r÷a, dÔ bÞ ph©n huû nhanh ®Æc biÖt khi gÆp thêi tiÕt nãng Èm. Lo¹i nµy cÇn ®¬c chó ý ®Æc biÖt bëi tÝnh chÊt cña nã rÊt dÔ hÊp dÉn s©u bä, chuét, c«n trïng g©y bÖnh.  R¸c: Bao gåm giÊy, nhùa, c¸c s¶n phÈm nh chai lä thuû tinh, kim lo¹i gèm sø, c¸c lo¹i nµy Ýt hoÆc kh«ng cã kh¶ n¨ng ph©n huû.  Tro xØ vµ tro than: gåm toµn nhng tµn d cña qu¸ tr×nh ch¸y, sinh ra tõ c¸c hé gia ®×nh hoÆc c¸c lß thiªu, lß ®èt.  R¸c cång kÒnh: Bao gåm ®å gç, thiÕt bÞ gia dông …C¸c lo¹i nµy cÇn thu gom vËn chuyÓn cÈn thËn.  R¸c th¶i x©y dùng v«i v÷a g¹ch gãi … sinh ra do x©y dùng, ph¸ vì c¸c c«ng tr×nh míi cò.  R¸c ®êng phè lo¹i chÊt th¶i nµy bao gåm phÕ liÖu thu ®îc khi quÐt gom ®êng phè …  ChÊt th¶i tõ c¸c nhµ m¸y xö lý: Bao gåm chÊt r¾n, bôi, bïn s×nh sÖt sinh ra tõ c¸c nhµ m¸y xö lý r¸c th¶i. 1.3.2 ChÊt th¶i r¾n c«ng nghiÖp Lµ nh÷ng chÊt th¶i sinh ra tõ c¸c ho¹t ®éng c«ng nghiÖp, lo¹i chÊt th¶i nµy bao gåm tµn d cña cña qu¸ tr×nh xö lý chÊt th¶i, cña c«ng nghÖ xö lý chÕ biÕn chÊt th¶i. 3 1.3.3 ChÊt th¶i nguy hiÓm vµ ®éc h¹i Lµ nh÷ng chÊt dÔ ch¸y, dÔ næ, dÔ ¨n mßn, dÔ ph¶n øng víi c¸c vËt liÖu kh¸c hoÆc mang tÝnh phãng x¹. Lo¹i chÊt th¶i nµy sinh ra tõ ho¹t ®éng c«ng nghiÖp lµ chñ yÕu , bao gåm c¶ nh÷ng chÊt th¶i r¾n y tÕ nguy h¹i. Lo¹i chÊt th¶i nµy nguy hiÓm tøc thêi hay nguy hiÓm tiÒm tµng ®èi víi con ngëi vµ ®éng vËt trong mét thêi gian. 4 1.4 TÝnh chÊt th¶i r¾n 1.4.1 TÝnh chÊt vËt lý a) §é Èm: ®îc x¸c ®Þnh b»ng träng träng lîng cã trªn 1 ®¬n vÞ träng lîng r¸c Èm hoÆc kh«. b) Tû träng: Cã ý nghÜa quan träng trong viÖc ®¸nh gi¸ tæng thÓ vµ thÓ tÝch níc . Còng nh ®é Èm tû träng chÊt th¶i r¾n thay ®æi rÊt lín theo vÞ trÝ ®Þa lý, mïa trong n¨m, thêi gian lu ®éng. c) Thµnh phÇn B¶ng 2: Thµnh phÇn, ®é Èm vµ tû träng chÊt th¶i r¾n TT Thµnh phÇn ( %) (%) §é Èm Tû träng 1 Thùc phÈm thõa 6-26 (14) 50-80 (70) 120-480 (290) 2 GiÊy 5-45 (34) 4 -10 (6) 30-130 (85) 3 B×a 3-15 (7) 4-8 (5) 30-80 (50) Nhùa 2-8 (5) 1-4 (2) 30-130 (85) Hµng dÖt 6-4 (2) 6-15 (10) 30-100 (65) Cao su 0-2 (0.5) 1-4 (2) 90-200 (130) Da 0-2 (0.5) 8-12 (10) 90-260 (160) Hoa, c©y c¶nh 0-20 (12) 30-80 (60) 60-225 (105) Gç 1-4 (2) 15-40 (20) 120-320 (240) C¸c chÊt h÷u c¬ kh¸c 0-5 (2) 10-60 (25) 90-360 (240) Thuû tinh 4-16 (8) 1-4 (2) 160-480 (195) Hép thiÕc 2-8 (6) 2-4 (3) 45-160 (90) Kim lo¹i (trõ s¾t) 0-1 (1) 2-4 (3) 60-240 (160) S¾t thÐp 1-4 (2) 2-6 (3) 120-1200 (320) §Êt ®¸, tro g¹ch 0-10 (4) 6-12 (8) 320-960 (480) 1.4.2. TÝnh chÊt ho¸ häc Nh÷ng th«ng tin vÒ tÝnh chÊt ho¸ häc cña chÊt th¶i r¾n ®ãng vai trß quan träng khi ®¸nh gi¸ c¸c ph¬ng ¸n xö lý t¸i chÕ chÊt th¶i…Mét sè ®iÓm quan träng nh :  ChÊt h÷u c¬: vËt chÊt bay h¬i (hay mÊt thªm ë nhiÖt ®é 950 0 C). PhÇn bay h¬i ®i lµ chÊt bay h¬i chÊt h÷u c¬ hay chÊt tæn thÊt khi nung th«ng thêng chÊt h÷u c¬ trong kho¶ng 40%-60% hay trung b×nh 53%.  ChÊt tr¬: §ã lµ phÇn cßn l¹i sau khi nung tøc lµ chÊt tr¬ ( chÊt v« c¬ ).  Hµm lîng C¸c bon cè ®Þnh: Lµ lîng C¸c bon cßn l¹i sau khi lo¹i bá c¸c t¹p chÊt v« c¬ kh¸c kh«ng ph¶i lµ C¸c bon trong tr¬, hµm lîng nµy thêng chiÕm kho¶ng 5%-12% trung b×nh 7% .  NhiÖt trÞ: Gi¸ trÞ nhiÖt t¹o thµnh khi ®èt chÊt th¶i r¾n… 5 Mét sè yÕu tè ¶nh hëng ®Õn thµnh phÇn tÝch chÊt cña chÊt th¶i r¾n: - C¸c thay ®æi trong thµnh phÇn kinh tÕ. - C¸c thay ®æi c«ng nghÖ trong lÜnh vùc chÕ biÕn thùc phÈm - C¸c thay ®æi trong bao b× ®ãng gãi vµ c¸ch tiÕp cËn c¸c s¶n phÈm tiªu dïng. - C¸c thay ®æi c«ng nghÖ in vµ khèi lîng giÊy sö dông. - Thay ®æi vÒ luËt ph¸p. - Thay ®æi theo thêi gian, c¸c mïa trong n¨m. - C¸c thãi quen, tËp qu¸n cña tõng c¸ nh©n, gia ®×nh trong céng ®ång. Nh vËy, chÊt th¶i vèn lµ mét lÜnh vùc kh¸ réng. Trong giíi h¹n nhá cña chuyªn ®Ò, em chØ tËp trung xem xÐt ¶nh hëng cña c«ng t¸c qu¶n lý r¸c th¶i r¾n sinh ho¹t ë huyÖn Sãc S¬n (mét khu vùc ®ang dÇn ®îc ®« thÞ ho¸). 6 Ch¬ng II hiÖn tr¹ng qu¶n lý r¸c th¶i sinh ho¹t á huyÖn sãc s¬n I. Kh¸i qu¸t chung vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ- x· héi huyÖn Sãc S¬n [nguån 3] 1.1. VÞ trÝ ®Þa lý vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn Sãc S¬n lµ mét huyÖn ngo¹i thµnh phÝa b¾c thñ ®« Hµ Néi. PhÝa B¾c Sãc S¬n gi¸p Th¸i Nguyªn, phÝa T©y gi¸p VÜnh Phóc, phÝa §«ng gi¸p B¾c Ninh, phÝa Nam gi¸p huyÖn §«ng Anh. HuyÖn cã tæng diÖn tÝch lµ 31290 ha gåm 3 vïng ®Þa h×nh: nói, gß ®åi, ®ång b»ng ven s«ng, trong ®ã ®åi nói chiÕm 2/3 tæng diÖn tÝch. KhÝ hËu Sãc S¬n mang ®Æc ®iÓm chung cña khÝ hËu ®ång b»ng B¾c Bé, víi 2 mïa râ rÖt: mïa kh« tõ th¸ng 11 ®Õn th¸ng 3, mïa ma tõ th¸ng 4 ®Õn th¸ng 10. NhiÖt ®é trung b×nh trong n¨m 23,80C, cao nhÊt 41,20C, thÊp nhÊt 50C. Chªnh lÖch nhiÖt ®é th¸ng nãng (th¸ng 7) vµ th¸ng l¹nh nhÊt (th¸ng 1) lµ 13,1 0C (Theo sè liÖu cña tr¹m khÝ tîng thuû v¨n Phóc Yªn). Lîng ma trung b×nh 1460 mm, n¨m cao nhÊt cao nhÊt 1952 mm n¨m thÊp nhÊt 915 mm. Läng ma ph©n bè kh«ng ®Òu gi÷a c¸c th¸ng trong n¨m, cao nhÊt th¸ng 7, th¸ng 8, thÊp nhÊt th¸ng 12, th¸ng 1 n¨m sau. Lîng bøc x¹ mÆt trêi trung b×nh 8.5 kcal/m2/th¸ng, lîng bøc x¹ h¬i trung b×nh 865 mm. Nh vËy, khÝ hËu Sãc S¬n t¬ng ®èi kh« nãng trong ph¹m vi §ång B»ng B¾c Bé . 1.2. Kinh tÕ - x· héi- d©n sè Sãc S¬n cã 25 x· vµ mét thÞ trÊn víi d©n sè 240.000 ngêi. Trong ®ã cã 125.000 lao ®éng, 80.526 häc sinh. Mét khu vùc thuÇn n«ng víi 95% d©n sè lµm n«ng nghiÖp. Tèc ®é gia t¨ng d©n sè tù nhiªn cña huyÖn lµ 1.7% / n¨m. Theo kÕt qu¶ ch¬ng tr×nh xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo n¨m 1999, toµn huyÖn cã 53752 hé d©n, trong ®ã hé giÇu chiÕm 14,6%, hé kh¸ 21,2%, hé trung b×nh 56,43% vµ hé nghÌo 7,855%, tû lÖ sinh con thø 3 lµ 11,52%, tû lÖ trÎ suy dinh dìng lµ 34,4%. Nh÷ng con sè trªn cho thÊy ®©y lµ mét huyÖn cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n. Ho¹t ®éng kinh tÕ chñ yÕu cña huyÖn Sãc S¬n lµ n«ng nghiÖp kÕt hîp víi c¸c lo¹i h×nh: trång lóa, trång mÇu, trång rau, c©y ¨n qu¶ vµ trång rõng….Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y cïng víi víi sù t¨ng trëng kinh tÕ cña c¶ níc nãi chung vµ kinh tÕ cña Hµ Néi nãi riªng, ho¹t ®éng kinh tÕ cña huyÖn ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ vÒ nhiÒu mÆt ®em l¹i nhiÒu bé mÆt míi cho vïng b¸n s¬n ®Þa nµy. Do lµ khu vùc míi nªn cßn kÐm ph¸t triÓn so víi c¸c quËn huyÖn ngo¹i thµnh kh¸c cña thµnh phè Hµ 7 Néi. PhÇn lín c¸c c¬ së C«ng nghiÖp chÝnh cña Sãc S¬n ®Òu thuéc ®Çu t níc ngoµi. C«ng ty VIDACO l¾p r¸p xe m¸y ë x· Hång Kú, khu c«ng nghiÖp Minh TrÝ . C«ng Ty YAMAHA ®Çu t l¾p r¸p xe m¸y ë x· Hång Kú. Khu c«ng nghiÖp Néi Bµi …nhng do míi ®i vµo ho¹t ®éng nªn qui m« nhá bÐ nhu cÇu lao ®éng thÊp ; Cßn c¸c cë së kh¸c ®ãng trªn ®Þa bµn huyÖn th× ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶. HiÖn nay Sãc S¬n ®ang chuyÓn híng c¬ cÊu ®Çu t sang thÕ m¹nh cña m×nh ®ã lµ du lÞch vµ dÞch vô, mµ träng ®iÓm lµ: Côm c¶ng hµng kh«ng Néi Bµi. Cïng víi nã lµ viÖc b·i r¸c Nam S¬n - ®îc UBNND thµnh phè Hµ Néi phª duyÖt, ®Çu t ®i vµo ho¹t ®éng n¨m 1999, ®ã lµ ®éng lùc ®Ó ph¸t triÓn c¸c nghµnh nghÒ míi nh: dÞch vô c«ng céng phôc vô cho s©n bay Néi Bµi, cïng víi dÞch vô xö lý r¸c th¶i, xe taxi nhµ hµng, ¨n uèng… 1.3. HÖ thèng qu¶n lý nhµ níc vÒ m«i trêng HÖ thèng qu¶n lý nhµ níc vÒ m«i trêng ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau Quèc héi ChÝnh phñ Bé khoa häc CN& MT C¸c vô kh¸c Côc M«i trêng UBND TØnh Thµnh phè trùc thuéc T¦ Së KHCN& MT Phßng QLMT C¸c Bé kh¸c C¸c së kh¸c Vô KHCN& MT UBND QuËn huyÖn Phßng Ban QLMT C¸c vô kh¸c Phßng MT 8 Ngoµi ra, c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng cßn cã sù tham gia cña c¸c tæ chøc ®oµn thÓ, hay tæ chøc phi chÝnh phñ. Bé KHCN & MT ®· phèi hîp víi ban chÊp hµnh trung ¬ng cïng c¸c tæ chøc quÇn chóng x©y dùng vµ ban hµnh c¸c nghÞ quyÕt liªn tÞch vÒ ®éng viªn c¸c tæ chøc quÇn chóng tham gia c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng. Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng b¶o vÖ m«i trêng diÔn ra díi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau nh tæ chøc c¸c phong trµo quÇn chóng: “TuÇn lÔ níc s¹ch vµ vÖ sinh m«i trêng” toµn quèc tõ ngµy 29/4 ®Õn ngµy 6/4…ngµy m«i trêng thÕ giíi 5/6. II. 2.1. HiÖn tr¹ng r¸c th¶i sinh ho¹t ë Sãc S¬n Tæng quan chung vÒ r¸c th¶i sinh ho¹t Theo sè liÖu cña C«ng ty m«i trêng ®« thÞ Sãc S¬n lîng r¸c th¶i r¾n sinh ho¹t ph¸t sinh h»ng ngµy trªn ®Þa bµn xÝ nghiÖp qu¶n lý kho¶ng 60m 3/ ngµy cha kÓ nh÷ng ngµy lÔ tÕt th× lîng r¸c th¶i ph¸t sinh cã thÓ nªn tíi 100m3 – 120m3/ngµy. §ã míi chØ lµ sè lîng r¸c th¶i xÝ nghiÖp qu¶n lý vµ thu gom ®îc nhng trªn thùc tÕ vÉn cßn tån t¹i nhiÒu lîng r¸c th¶i ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña xÝ nghiÖp. 2.2. Thµnh phÇn r¸c th¶i sinh ho¹t Theo XÝ nghiÖp m«i trêng ®« thÞ Sãc S¬n, thµnh phÇn r¸c th¶i cña Sãc S¬n bao gåm: Thµnh phÇn % Thµnh phÇn % ChÊt h÷u c¬ 57,5 V¶i, Sîi 1,3 GiÊy 2,0 Thuû tinh 0,42 Nhùa 2,7 §Êt ®¸, ®Êt sÐt, sø 6,1 Da, cao su, gç 1,1 Kim lo¹i 1,0 C¸c t¹p chÊt(d<10) 27,88 Tæng 100 ChÊt th¶i r¾n ë Sãc S¬n hiÖn cã §é pH 6,7-7 §é Èm cña r¸c lµ: 65% 9 Tû träng trung b×nh lµ: 0,24 tÊn/m3 Qua viÖc ®i nghiªn cøu thèng kª thµnh phÇn r¸c th¶i ë mét sè n¬i, chóng ta nhËn thÊy tuú theo sù phøc t¹p ®a d¹ng cña ho¹t ®éng kinh tÕ – x· héi mµ thµnh phÇn r¸c th¶i trong tæng lîng r¸c th¶i lµ kh¸c ®èi víi mçi khu vùc vµ ®Þa ph¬ng. 2.3. Nguån r¸c th¶i sinh ho¹t ë huyÖn Sãc S¬n [nguån 3 ] HiÖn nay chóng ta ®ang b¾t buéc ph¶i nh×n nhËn r¸c th¶i lµ mét kÕt qu¶ tÊt yÕu ®îc sinh ra tõ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ – x· héi vµ ho¹t ®éng sinh ho¹t cña con ngêi. X· héi ngµy cµng ph¸t triÓn th× cïng víi nã lµ khèi lîng r¸c th¶i sinh ra cµng lín vµ trë thµnh mét vÊn ®Ò ®ang ®îc rÊt quan t©m ®Æc biÖt trong lÜnh vùc b¶o vÖ m«i trêng. Chóng ta ®· biÕt, r¸c th¶i ph¸t sinh tõ mäi mÆt cña ®êi sèng con ngêi. Sãc S¬n cã mét sè nguån ph¸t sinh chñ yÕu sau:  R¸c cña khu d©n c §©y lµ nguån th¶i chÝnh cña r¸c th¶i r¾n sinh ho¹t. §ã lµ mét phÇn tÊt yÕu cña ho¹t ®éng sinh ho¹t cña c¸c hé gia ®×nh. R¸c th¶i ®îc sinh ra tõ nguån nµy rÊt lín, rÊt ®a d¹ng vµ phøc t¹p. R¸c th¶i ë ®©y bao gåm: thøc ¨n thùc phÈm thõa, tói nilon, bao b×, r¸c th¶i ®Æc biÖt … HiÖn nay, tû lÖ tói nilon d îc sö dông vµ th¶i ra ngµy cµng chiÕm tû lÖ lín. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi ®· ¶nh hëng tíi ®êi sèng khu d©n c trªn ®Þa bµn Sãc S¬n, lµm nguån r¸c th¶i nµy cã xu híng cµng gia t¨ng vµ ®ßi hái cÇn cã biÖn ph¸p thu gom, xö lý mét c¸ch cã hiÖu qu¶ h¬n n÷a.  R¸c th¶i nhµ hµng, kh¸ch s¹n, c¬ sá kinh doanh Do c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi cña huyÖn ®Òu tËp chung ë ®Þa bµn thÞ trÊn Sãc S¬n. Nªn ho¹t ®éng cña c¸c nhµ hµng, kh¸ch s¹n vµ c¸c c¬ së kinh doanh ë thÞ trÊn ph¸t triÓn kh¸ m¹nh, ®iÒu nµy ®· t¹o ra nguån th¶i nh : thøc ¨n thõa chai lä ®å hép giÊy vôn …§a phÇn r¸c th¶i nµy hÇu hÕt ®îc thu gom do c¸c c¬ së nµy kÝ hîp ®ång dµi h¹n víi xÝ nghiÖp.  R¸c th¶i cña c¬ quan c¬ së trêng häc §Þa bµn thÞ trÊn Sãc S¬n lµ khu vùc tËp chung nhiÒu c¬ quan trêng häc, do ®ã lîng r¸c th¶i còng kh¸ lín nhng thµnh phÇn kh«ng phøc t¹p, kh«ng g©y nhiÒu t¸c ®éng tíi m«i trêng xung quanh vµ phÇn nµo còng ®îc c¸c ®¬n vÞ quan t©m chó ý còng nh kÝ kÕt hîp ®ång thu gom vËn chuyÓn.  R¸c th¶i tõ chî 10 HuyÖn Sãc S¬n cã mét khu chî trung t©m (chî Sãc S¬n), n»m t¹i ®Þa bµn thÞ trÊn Sãc S¬n, ngoµi ra cßn cã c¸c chî nhá vµ c¸c chî cãc. R¸c th¶i ë ®©y ®a d¹ng thµnh phÇn nhiÒu chñng lo¹i, do ®ã nã t¹o nªn nh÷ng t¸c ®éng rÊt xÊu tíi m«i trêng xung quanh. Do thµnh phÇn r¸c th¶i ë ®©y rÊt phøc t¹p nh: rau qu¶, r¸c sinh ho¹t, bao b×, tói nilon, hµng ho¸ thùc phÈm Õ thõa h háng…cho nªn ®©y lµ nh÷ng khu mÇm bÖnh ®e do¹ an toµn vÖ sinh m«i trêng. MÆt kh¸c, do phøc t¹p vÒ thµnh phÇn nªn ®· g©y nhiÒu khã kh¨n cho ho¹t ®éng qu¶n lý cña xÝ nghiÖp. C¨n cø vµo nguån t¹o thµnh vµ thµnh phÇn r¸c th¶i chóng ta nhËn thÊy: huyÖn Sãc S¬n nãi chung vµ thÞ trÊn Sãc S¬n nãi riªng ®©y lµ khu vùc ®ang ®îc ®« thÞ ho¸ nhng ho¹t ®éng n«ng nghiÖp vÉn lµ chñ yÕu. Th«ng qua b¶ng thµnh phÇn r¸c th¶i ë trªn: tû lÖ ®Êt ®¸, g¹ch gãi vôn lµ 6,1% vµ tû lÖ chÊt h÷u c¬ lµ 57,5 %, nh÷ng con sè nµy ®· nãi nªn nh÷ng ®iÒu ®ã. III. 3.1. HiÖn tr¹ng qu¶n lý r¸c th¶i sinh ho¹t ë huyÖn Sãc S¬n Qu¶n lý b»ng c«ng cô ph¸p luËt LuËt ph¸p lµ qui t¾c hÖ thèng xö sù mang tÝnh chÊt b¾t buéc chung do nhµ níc ®Æt ra thùc hiÖn, nh»m ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu kinh tÕ x· héi vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®Êt níc. Nh vËy ®èi tîng ®iÒu chØnh cña ph¸p luËt lµ ho¹t ®éng cña con ngêi. Con ngêi lµ chñ thÓ trung t©m cña x· héi, con ngêi b»ng ho¹t ®éng cña m×nh t¸c ®éng vµo thiªn nhiªn mang l¹i nhiÒu t¸c ®éng tiªu cùc vµ tÝch cùc. ChÝnh b¶n th©n con ngêi trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng vµ s¶n xuÊt cña m×nh ®· lµm mÊt c©n b»ng sinh th¸i g©y « nhiÔm m«i trêng. ChÝnh v× thÕ vai trß cña ph¸p luËt trong viÖc b¶o vÖ m«i trêng cã vÞ trÝ rÊt quan träng ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu b¶o vÖ m«i trêng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng th× ph¶i t¸c ®éng vµo ho¹t ®éng tiªu cùc cña con ngêi tíi m«i trêng. LuËt b¶o vÖ m«i trêng ViÖt Nam ®îc quèc héi th«ng qua ngµy 27/12/1993 ®îc chñ tÞch níc ra quyÕt ®Þnh sè 292/ CTN ban hµnh vµo th¸ng 01/1994 lµ qui ®Þnh ph¸p luËt cao nhÊt cña nhµ níc vÒ m«i trêng. LuËt cã 7 ch¬ng, 55 ®iÒu. Trong ®ã cã 4 ch¬ng ®a ra c¸c qui ®Þnh chøc tr¸ch QLMT cña Bé KHCN&MT, Côc m«i trêng ë cÊp T¦ vµ UBND tØnh thµnh phè ë cÊp ®Þa ph¬ng. §Ó thùc thi “ LuËt b¶o vÖ m«i trêng “ CP ®· cã nghÞ ®Þnh 175/ CP ngµy 8/10/1994 híng dÉn thi hµnh LuËt b¶o vÖ m«i trêng vµ N§ 26/ CP ngµy 26/4/1996 vÒ xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh vÒ b¶o vÖ m«i trêng. Ngµy 3/4/1997 thñ tíng chÝnh phñ ra chØ thÞ sè 199/Ttg bao gåm c¸c biÖn ph¸p trong c«ng t¸c qu¶n lý chÊt th¶i r¾n ë c¸c ®« thÞ vµ c¸c khu c«ng nghiÖp. Bé KHCN&MT vµ Bé 11 X©y Dùng ®· ban hµnh th«ng t liªn tÞch sè 1590/1997/TTLT- BKHCN&MT-BXD ngµy 17/10/1997 híng dÉn thi hµnh chØ thÞ 199/TTg n¨m 1999, thñ tíng chÝnh phñ qui ®Þnh sè 155/1999 Q§-TTg vÒ quy chÕ qu¶n lý chÊt th¶i nguy h¹i. Cßn ®èi víi thµnh phè Hµ Néi, còng nh huyÖn Sãc S¬n trùc thuéc quyÒn qu¶n lý cña UBND thµnh phè Hµ Néi; §· x©y dùng c¸c v¨n b¶n ph¸p qui cô thÓ ho¸ LuËt b¶o vÖ m«i trêng ¸p dông cho thµnh phè Hµ Néi nãi chung vµ c¸c quËn huyÖn trùc thuéc nh : Qui ®Þnh vÒ vÖ sinh m«i trêng ®« thÞ ngµy 11/11/1993 hay quyÕt ®Þnh sè 3008/Q§- UB kÌm theo lµ qui ®Þnh b¶o vÖ m«i trêng vµ híng dÉn thùc hiÖn qui ®Þnh vÒ b¶o vÖ m«i trêng dùa trªn LuËt b¶o vÖ m«i trêng, NghÞ ®Þnh 175CP….kÌm theo lµ quyÕt ®Þnh sè 3093/Q§- UB ngµy 21/9/1996 vÒ qui ®Þnh xö ph¹t hµnh chÝnh ®èi víi hµnh vi vi ph¹m. LuËt ph¸p ®· trë thµnh c«ng cô h÷u hiÖu gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý kiÓm tra kiÓm so¸t viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý chÊt th¶i r¾n sinh ho¹t cña tæ chøc c¸ nh©n trªn ®Þa bµn huyÖn. Tuy nhiªn LuËt b¶o vÖ m«i trêng lµ mét lÜnh vùc míi mÆc dÇu ®· cã nhiÒu cè g¾ng ®Ó hoµn thiÖn c¸c v¨n b¶n ph¸p qui trong c«ng t¸c qu¶n lý m«i trêng, ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c qu¶n lý r¸c th¶i ®« thÞ trªn ®Þa bµn huyÖn Sãc S¬n. Do ®ã viÖc kiÓm tra gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng thu gom vËn chuyÓn còng nh xö lý r¸c th¶i sinh ho¹t ®îc ban l·nh ®¹o hyÖn còng nh c¸n bé c«ng nh©n viªn XÝ nghiÖp m«i trêng ®« thÞ Sãc S¬n quan t©m chó ý th«ng qua c¸c v¨n b¶n ph¸p qui cña thµnh phè ®· x©y dùng ®Ó ¸p dông sao cho cã hiÖu qu¶ nhÊt. Tuy vËy, LuËt ph¸p vµ c¸c v¨n b¶n qui ®Þnh vÒ m«i trêng cha thùc sù lµ c«ng cô ®Êu tranh cã hiÖu qu¶ bëi ph¸p luËt cha lµm chuyÓn biÕn m¹nh mÏ ý thøc cña ngêi d©n ®èi víi c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng. Ph¸p luËt cha cã hiÖu qu¶ lín m¹nh ®Ó gi¶m nguån ng©n s¸ch nhµ níc vµo c«ng t¸c m«i trêng, ®Æc biÖt lµ cha cã c«ng cô Ph¸p LuËt ®Ó gióp cho viÖc thùc hiÖn nguyªn t¾c” ngêi g©y « nhiÔm ph¶i tr¶ tiÒn” trong qu¶n lý r¸c th¶i trªn ®Þa bµn huyÖn. 3.2. Qu¶n lý hµnh chÝnh UBNDTP Hµ Néi HÖ thèng qu¶n lý C¸c së kh¸c Së GT c«ng chÝnh Së KHCN&MT UBND quËn huyÖn URENCO Phßng QLMT Phßng, Ban QLMT XN m«i trêng ®« thÞ XNm«itrêng ®« thÞ huyÖn 12 UBND huyÖn Sãc S¬n: Lµ c¬ quan qu¶n lý m«i trêng t¹i ®Þa bµn huyÖn Sãc S¬n díi sù chØ ®¹o cña UBND thµnh phè Hµ Néi. UBND huyÖn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ qu¶n lý vÖ sinh m«i trêng trªn ®Þa bµn huyÖn Sãc S¬n; Xö lý c¸c vi ph¹m, nh÷ng víng m¾c, khã kh¨n cña c¸c x· trªn ®Þa bµn trong c«ng t¸c gi÷ g×n vÖ sinh m«i trêng. UBND huyÖn Sãc S¬n ®iÒu hµnh sù ho¹t ®éng cña XÝ nghiÖp m«i trêng ®« thÞ Sãc S¬n. XÝ nghiÖp m«i trêng ®« thÞ Sãc S¬n: trùc thuéc sù ®iÒu hµnh cña UBND huyÖn Sãc S¬n lµ ®¬n vÞ sù nghiÖp cã thu. NhiÖm vô chÝnh lµ lµm c«ng t¸c vÖ sinh m«i trêng t¹i c¸c thÞ trÊn c¸c x· trªn ®Þa bµn huyÖn, kinh phÝ, c¬ së vËt chÊt kü thuËt, h¹ tÇng c¬ së phôc vô cho c«ng t¸c thu gom, vËn chuyÓn, xö lý r¸c th¶i do UBND thµnh phè Hµ Néi cÊp th«ng qua ng©n s¸ch cña huyÖn. S¬ ®å qu¶n lý cña XÝ nghiÖp m«i trêng ®« thÞ Sãc S¬n XÝ nghiÖp m«i trêng ®« thÞ Sãc S¬n §éi §éi §éi §éi §éi s¶n xuÊt s¶n xuÊt s¶n xuÊt s¶n xuÊt xe m¸y sè 1 sè 2 sè 3 sè 4 ®iÖn n¬c Ngoµi ra, c¸c phong trµo v¨n ho¸ th«ng tin do c«ng an huyÖn x· cã tr¸ch nhiÖm tuyªn truyÒn, gi÷ g×n an ninh trËt tù x· héi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chÝnh s¸ch qu¶n lý m«i trêng. Cïng víi ®ã lµ c¸c tæ chøc ban ngµnh, tæ chøc ®oµn thÓ vµ céng ®ång d©n c cã tr¸ch nhiÖm ph¸t ®éng phong trµo thi ®ua gi¸o dôc tuyªn truyÒn n©ng cao ý 13 thøc b¶o vÖ m«i trêng vµ phæ biÕn c¸c néi dung v¨n b¶n liªn quan tíi c«ng t¸c vÖ sinh m«i trêng cho quÇn chóng. Céng ®ång d©n c cã vai trß rÊt quan träng bëi hä võa trùc tiÕp thùc hiÖn c«ng t¸c vÖ sinh m«i trêng ®ång thêi còng lµ ngêi tuyªn truyÒn ý thøc tr¸ch nhiÖm cña c«ng d©n trong c«ng t¸c vÖ sinh m«i trêng vµ võa lµ ®¹i diÖn cho nh©n d©n trong viÖc kiÓm tra chÊt lîng vÖ sinh m«i trêng còng nh ph¶n ¸nh kiÕn nghÞ cña ngêi d©n tíi c¬ quan chÝnh quyÒn nh»m gióp cho c«ng t¸c vÖ sinh m«i trêng thùc hiÖn ®îc tèt h¬n. 3.3.Qu¶n lý b»ng c«ng cô kinh tÕ Do sù ph¸t triÓn ngµy mét nhanh cña c¸c ho¹t ®éng kinh – tÕ x· héi trªn ®Þa bµn huyÖn. §iÒu nµy lµm chi phÝ cña c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng ngµy mét t¨ng, dÉn tíi viÖc t¨ng ng©n s¸ch cho XÝ nghiÖp m«i trêng ®« thÞ Sãc S¬n lµ ®iÒu tÊt nhiªn. Do vËy t¹o nªn g¸nh nÆng cho chÝnh quyÒn thµnh phè Hµ Néi vµ chÝnh quyÒn UBND huyÖn Sãc S¬n. Mét thùc tÕ ®¸ng lu t©m mÆc dï ng©n s¸ch t¨ng cho ho¹t ®éng b¶o vÖ m«i trêng trªn ®Þa bµn huyÖn nhng xÝ nghiÖp vÉn cha ®ñ nh©n lùc ®Ó thu gom vµ xö lý toµn bé lîng r¸c th¶i (tØ lÖ thu gom r¸c th¶i ë huyÖn chØ ®¹t 42%) lîng r¸c th¶i ph¸t sinh kho¶ng 14,2 tÊn/ngµy. Víi møc thu phÝ b×nh qu©n ë Sãc S¬n lµ 800®/ngêi/th¸ng chØ mét sè n¬i míi ¸p dông ®îc ®óng møc phÝ thµnh phè qui ®Þnh lµ 1000®/ngêi/th¸ng. Víi møc phÝ thÊp nh thÕ nµy th× phÝ thu chØ mang tÝnh chÊt ”cã thu” ®Ó n©ng cao nhËn thøc cho ngêi d©n mµ th«i. MÆc dÇu xÝ nghiÖp còng cã nh÷ng hîp ®ång thu gom r¸c th¶i cho mét sè nhµ m¸y ®ãng trªn ®Þa bµn huyÖn nh c«ng ty Yamaha, c«ng ty Lonci … th× chØ chiÕm mét phÇn nhá. MÆt kh¸c c«ng cô kinh tÕ kh«ng gi¶i quyÕt ®îc m©u thuÉn gi÷a viÖc ph¹t ai vµ ph¹t nh thÕ nµo (møc ph¹t nh thÕ nµo) còng nh cha gi¶i quyÕt ®îc vÊn ®Ò ngêi g©y « nhiÔm ph¶i tr¶ tiÒn. Hµng ho¸ m«i trêng cha ®îc nh×n nhËn lµ mét lo¹i hµng ho¸ ®Æc biÖt, chÝnh v× thÕ c«ng cô kinh tÕ cha ph¸t huy ®îc nh÷ng u ®iÓm vèn cã cña nã. Bëi thÕ mµ hµng n¨m ng©n s¸ch cÊp cho xÝ nghiÖp vÉn t¨ng ®Òu. MÆt kh¸c vÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y ph¶i tiÕn hµnh x· héi ho¸ c«ng t¸c b¶o vÖ m«i trêng, nghÜa lµ tõng bíc chuyÓn dÇn c¬ chÕ nhµ níc bao tiªu c¸c s¶n phÈm dÞch vô vÖ sinh m«i trêng – lµm c«ng t¸c m«i trêng nh mét c«ng t¸c x· héi sang viÖc khuyÕn khÝch c¸c tæ chøc t nh©n tham gia vµo ho¹t ®éng thu gom, t¹o m«i trêng c¹nh tranh lµnh m¹nh ®Ó c¶i thiÖn kÕt qu¶ cña c«ng t¸c thu gom cïng víi viÖc lµm gi¶m g¸nh nÆng cho ng©n s¸ch. Còng nh thùc hiÖn chÝnh s¸ch “ngêi hëng thô dÞch vô ph¶i tr¶ chi phÝ cho ngêi cung cÊp”, ®iÒu nµy ®óng víi qui luËt gi¸ trÞ: khi tr¶ tiÒn ngêi sö dông dÞch vô ngµy cµng ®ßi hái ngêi cung cÊp s¶n 14 phÈm dÞch vô ph¶i cung cÊp chÊt lîng tèt h¬n ®a d¹ng h¬n, do vËy chÊt lîng m«i trêng sÏ ®îc c¶i thiÖn. 3.4. C«ng t¸c gi¸o dôc vµ truyÒn th«ng m«i trêng C¸c v¨n b¶n nh quyÕt ®Þnh 3093 ngµy 21 th¸ng 9 n¨m 1996 cña UBND thµnh phè Hµ Néi kÌm theo v¨n b¶n qui ®Þnh qu¶n lý r¸c th¶i: chØ thÞ sè 01 ngµy 02 th¸ng 01 n¨m 2002 vÒ viÖc t¨ng cêng qu¶n lý r¸c th¶i cña UBND thµnh phè Hµ Néi. C¸c kÕ ho¹ch vÒ vÖ sinh m«i trêng cña UBND huyÖn Sãc S¬n ®· ®îc truyÒn t¶i s©u réng trong nh©n d©n th«ng qua hÖ thèng truyÒn thanh, c¸c buæi to¹ ®µm tõ huyÖn xuèng c¸c x· khu hµnh chÝnh. M¹ng líi chØ ®¹o vÖ sinh m«i trêng ®îc x©y dùng t¹i thÞ trÊn vµ thêng xuyªn vËn ®éng nh©n d©n trªn ®Þa bµn thÞ trÊn lµm c«ng t¸c vÖ sinh m«i trêng. §iÒu nµy ®· t¸c ®éng vµ lµm thay ®æi nhËn thøc tÝch cùc cña ®¹i bé phËn nh©n d©n vÒ c«ng t¸c vÖ sinh m«i trêng. KÕt thóc mçi ®ît ph¸t ®éng cã b¸o c¸o tæng hîp kÕt qu¶. Do cã sù thèng nhÊt vÒ l·nh ®¹o vµ chØ ®¹o tæ chøc thùc hiÖn tõ c¬ së nªn ®· lµm m«i trêng cña thÞ trÊn nãi riªng vµ toµn huyÖn nãi chung ®· thay ®æi râ rÖt: gãp phÇn lµm s¹ch ®Ñp m«i trêng chung. 3.5. Qu¶n lý b»ng c«ng cô kü thuËt ë ®©y chñ yÕu ®i xem xÐt c«ng t¸c thu gom, vËn chuyÓn vµ xö lý r¸c th¶i sinh ho¹t. xÝ nghiÖp m«i trêng ®« thÞ Sãc S¬n ra ®êi ngµy 3 th¸ng 2 n¨m 1997 theo quyÕt ®Þnh cña UBND thµnh phè Hµ Néi cã chøc n¨ng qu¶n lý vÖ sinh c«ng céng, thu gom vËn chuyÓn ph©n lo¹i vµ thùc hiÖn vÖ sinh m«i trêng thu phÝ vÖ sinh theo qui ®Þnh cña nhµ níc. Cho ®Õn nay qua h¬n 6 n¨m ho¹t ®éng xÝ nghiÖp ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ víi mét lîng r¸c th¶i ph¸t sinh kho¶ng 14,02 tÊn/ngµy th× ®©y lµ mét c«ng viÖc kh¸ lín ®èi víi mét xÝ nghiÖp m«i trêng ®« thÞ huyÖn. Dù ®o¸n r¸c th¶i r¾n sinh ho¹t t¬ng lai lµ: Nt = N0 (1 + r) t Trong ®ã: N0 : lîng r¸c th¶i r¾n hiÖn t¹i t : n¨m dù b¸o r : hÖ sè t¨ng r phô thuéc vµo: 15 - Xu thÕ t¨ng d©n sè. - Xu thÕ t¨ng d©n sè vµ tèc ®é ph¸t triÓn hiÖn t¹i. - Xu thÕ t¨ng d©n sè vµ møc qui ho¹ch ph¸t triÓn Th«ng thêng r cã thÓ lÊy c¸c gi¸ trÞ r = 0,05 ; r = 0,1 ; r=0,15 Víi tû lÖ thu gom cña xÝ nghiÖp kho¶ng 42% tÊt c¶ c¸c lo¹i r¸c th¶i sinh ho¹t ®Òu ®îc ®a lªn khu liªn hîp xö lý chÊt th¶i r¾n Nam S¬n. ViÖc thu gom r¸c th¶i ®îc ph©n cho c¸c ®éi s¶n xuÊt chuyªn tr¸ch. C¸c lo¹i phÕ th¶i sinh ho¹t nh chî, ®êng phè, c¬ quan nhµ m¸y, khu d©n c … ®îc c«ng nh©n thu gom l¹i b»ng xe ®Èy tay. TiÕp ®ã r¸c th¶i ®îc c¸c ®oµn xe c¬ giíi tíi thu vµ vËn chuyÓn ®Õn b·i ch«n lÊp Nam S¬n. ViÖc thu gom chñ yÕu b»ng thñ c«ng kÕt hîp víi c¬ giíi tõ xe gom lªn xe « t« chuyªn dông. §éi xe chuyªn dông vËn chuyÓn cã dung tÝch 2,5 – 5 m 3 ho¹t ®éng 2 ca. C«ng nh©n thu gom dông cô lao ®éng bao gåm chæi dµi 1,2 m , xÎng, kÎng, xe dïng gom r¸c …¦íc tÝnh h»ng ngµy xÝ nghiÖp m«i trêng ®« thÞ Sãc S¬n tæ chøc thu gom kho¶ng 14,02 tÊn r¸c th¶i r¾n sinh ho¹t ph¸t sinh trªn ®Þa bµn huyÖn. §Ó c«ng t¸c thu gom vËn chuyÓn ®¹t hiÖu qu¶ cao th× cÇn cã sù liªn quan mËt thiÕt gi÷a 2 kh©u thu gom vµ vËn chuyÓn ®Ó ®¶m b¶o toµn bé qua tr×nh ®¹t hiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ vµ m«i trêng, ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy xÝ nghiÖp cã phßng qu¶n lý m«i trêng thùc hiÖn nhiÖm vô ®«n ®èc gi¸m s¸t c«ng nh©n lµm tèt c«ng t¸c thu gom vµ vËn chuyÓn. Nhê ®ã xÝ nghiÖp ®· cã ®îc nh÷ng hµnh tÝch nh ®¶m b¶o m«i trêng thÞ trÊn Sãc S¬n s¹ch ®Ñp taä c«ng ¨n viÖc lµm vµ æn ®Þnh ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. Cã thÓ nãi, cã ®îc nh÷ng kÕt qu¶ nµy lµ nhê xÝ nghiÖp ®· x©y dùng bé m¸y tæ chøc æn ®Þnh ban l·nh ®¹o cã n¨ng lùc, ®éi ngò c«ng nh©n lµm viÖc nhiÖt t×nh hiÖu qu¶ (c«ng nh©n lµm viÖc 2 ca tõ 6h ®Õn 10h s¸ng vµ 2h ®Õn 6h chiÒu). XÝ nghiÖp ®· ®¶m nhËn c«ng t¸c vÖ sinh m«i trêng thu gom vËn chuyÓn r¸c th¶i cho c¸c ®¬n vÞ träng ®iÓm däc theo quèc lé 2, quèc lé 3, khu Trung Gi·, thÞ trÊn Sãc S¬n, khu C«ng nghiÖp Néi Bµi …Ngoµi ra cßn thùc hiÖn chÊt th¶i ®éc h¹i ë c¸c xÝ nghiÖp ®ãng trªn ®Þa bµn huyÖn. Khi míi thµnh lËp xÝ nghiÖp cã b·i ®æ r¸c riªng réng kho¶ng 1,2 ha b·i dïng ®Ó xö lý ch«n lÊp r¸c th¶i nhng tíi nay do mét sè lý do b·i ®· ngõng ho¹t ®éng tõ th¸ng 8 n¨m 2000 tõ ®ã r¸c ®îc vËn chuyÓn lªn b·i Nam S¬n ®Ó xö lý; kho¶n tiÒn xö lý r¸c lµ 12.279 ®ång/tÊn. Do ®ã hµng th¸ng xÝ nghiÖp ph¶i dµnh mét kho¶n chi phÝ t¬ng ®èi lín cho xö lý r¸c th¶i. 16 Trong thêi gian tíi xÝ nghiÖp ®ang cã kÕ ho¹ch x©y dùng hÖ thèng xö lý chÊt th¶i c«ng nghiÖp nh»m ®¸p øng nhu cÇu cao vÒ xö lý chÊt th¶i cña c¸c c¬ së ®ãng trªn ®Þa bµn huyÖn. 17 S¬ ®å c¸c c«ng ®o¹n cña qu¸ tr×nh qu¶n lý r¸c th¶i r¾n sinh ho¹t R¸c hé gia ®×nh R¸c tõ c¬ quan trêng häc R¸c chî ® êng phè R¸c nhµ hµng c¸c cë së s¶n xuÊt kinh doanh Thu gom Thu gom Thu gom C¸c ®iÓm tËp chung r¸c Bèc xóc vËn chuyÓn B·i ch«n lÊp Xö lý Ch¬ng.III Mét sè §¸nh gi¸ vÒ c«ng t¸c qu¶n lý r¸c th¶i sinh ho¹t ë huyÖn Sãc S¬n Sau khi ®i t×m hiÓu nh÷ng vÊn ®Ò cã liªn quan tíi r¸c th¶i r¾n ë trªn còng nh quÊ tr×nh t×m hiÓu thùc tr¹ng cña c«ng t¸c qu¶n lý r¸c th¶i trªn ®Þa bµn Sãc 18 S¬n. Lóc nµy chóng ta cã thÓ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ ®¹t ®îc tõ c«ng t¸c thu gom, vËn chuyÓn r¸c th¶i sinh ho¹t vµ vÖ sinh m«i trêng cña xÝ nghiÖp m«i trêng ®« thÞ Sãc S¬n. HiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý ë ®©y chÝnh tæng lîi Ých thùc vÒ mÆt kinh tÕ x· héi vµ m«i trêng mµ c«ng t¸c thu gom, vËn chuyÓn r¸c th¶i vµ vÖ sinh m«i trêng ®em l¹i, ®îc thÓ hiÖn b»ng lîi Ých vµ chi phÝ ®· ®îc lîng ho¸ th«ng qua nh÷ng con sè cã ®îc tõ ho¹t ®éng thu gom, vËn chuyÓn r¸c th¶i sinh ho¹t vµ vÖ sinh m«i trêng. I. Nh÷ng lîi Ých thu ®îc 1.1. Lîi Ých m«i trêng C«ng t¸c thu gom,vËn chuyÓn r¸c th¶i sinh ho¹t trªn ®Þa bµn huyÖn ®· ®em laÞ nhiÒu kÕt qu¶ ®¸ng kÝch lÖ nh vÖ sinh xãm ngâ chØnh trang hÌ ®êng, trång c©y xanh….ChÝnh v× vËy mµ m«i tr êng sèng trªn ®Þa bµn huyÖn trë nªn ngµy cµng trong lµnh, kh«ng cã dÞch bÖnh lín nµo x¶y ra, còng nh sè ngêi bÞ m¾c bÖnh m¾c bÖnh mµ nguyªn nh©n lµ do « nhiÔm r¸c th¶i g©y ra. R¸c th¶i ®îc thu gom trong c¸c khu sinh ho¹t cña ngêi d©n ®· lµm m«i trêng sèng trë nªn dÔ chÞu h¬n cho ngêi d©n, phÇn nµo lµm gi¶m « nhiÔm cho m«i trêng ®Êt, níc. Song hµnh cïng c«ng t¸c thu gom, vËn chuyÓn r¸c th¶i lµ c«ng t¸c chØnh trang hÌ ®êng, trång c©y xanh, l¾p ®Æt hÖ thèng chiÕu s¸ng ®· gãp phÇn c¶i thiÖn m«i trêng sèng; chÝnh c¸c ho¹t ®éng nµy ®· lµm t¨ng hµm lîng «xi trong kh«ng khÝ, gi¶m nång ®é c¸c khÝ ®éc cã h¹i cho søc khoÎ con ngêi, t¹o nªn mét m«i trêng sèng trong lµnh xanh s¹ch ®Ñp cho ®Þa bµn huyÖn Sãc S¬n. ViÖc r¸c th¶i sinh ho¹t ®· vµ ®ang ®îc thu gom ngµy cµng cã hiÖu qu¶ ®· gãp phÇn t¹o nªn mét diÖn m¹o míi cho huyÖn còng nh t¹o nªn kh«ng khÝ míi cho c¸c ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi. MÆt kh¸c, chÝnh viÖc c«ng viÖc vÖ sinh nµy t¹o c¸c c¶nh quan ®Ñp cïng víi c¸c khu du lÞch th¾ng c¶nh cã s½n trªn ®Þa bµn huyÖn ®· thu hót mét lîng kh¸ch du lÞch ®Õn nghØ ng¬i vµ th¨m quan nh khu vùc §Òn Sãc, nói §«i… §©y chÝnh lµ mÆt tÝch cùc cña c«ng t¸c c«ng t¸c vÖ sinh m«i tr êng ®· gãp phÇn lµm t¨ng gi¸ trÞ c¸c lîi Ých m«i trêng. VÝ dô nh mét khu di tÝch ®îc g¾n víi c¶nh quan m«i trêng trong lµnh s¹ch sÏ, tho¸ng m¸t sÏ thu hót mét lîng kh¸ch lín h¬n mét khu di tÝch kh«ng cã nh÷ng lîi thÕ ®ã. PhÇn chªnh lÖch ®ã chÝnh lµ gi¸ trÞ ®em m«i trêng ®em l¹i. 1.2. Lîi Ých kinh tÕ Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y do sù ph¸t triÓn qu¸ møc cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®· g©y tæn h¹i tíi m«i trêng vµ chÝnh ®iÒu nµy ®· g©y t¸c ®éng ngîc trë 19 l¹i lµm chËm t¨ng tráng kinh tÕ. ChÝnh v× lÏ ®ã mµ, toµn thÕ giíi ®· vµ ®ang thùc hiÖn xu híng ph¸t triÓn bÒn v÷ng tøc lµ g¾n ph¸t triÓn kinh tÕ víi b¶o vÖ m«i trêng vµ c«ng t¸c thu gom, vËn chuyÓn chÝnh lµ mét phÇn cña c«ng cuéc nµy. Nh vËy thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy còng chÝnh lµ thùc hiÖn gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn. M«i truêng vµ kinh tÕ cã mèi quan hÖ mËt thiÕt, chóng chÝnh lµ hai mÆt cña mét vÊn ®Ò ®ã lµ vÊn ®Ò ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Nh chóng ta ®· biÕt, ®Çu vµo cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ chÝnh lµ nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ sau khi ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c¸c qui tr×nh kinh tÕ ®îc thùc hiÖn sÏ th¶i ra chÊt th¶i cho m«i trêng. ChÝnh v× m«i trêng lu«n g¾n víi c¸c qui tr×nh kinh tÕ ( c¶ ®Çu ra, lÉn ®Çu vµo) do ®ã khi cã sù thay ®æi vÒ kinh tÕ sÏ cã sù thay ®æi vÒ m«i trêng vµ ngîc l¹i. HiÖn nay, c¸c níc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh ®ang ®i s©u vµo lÜnh vùc khoa häc c«ng nghÖ víi môc ®Ých tiÕt kiÖm vµ b¶o vÖ nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn nh»m thu ®îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nhÊt nhng còng ®¶m b¶o m«i trêng kh«ng bÞ x©m h¹i, ®ã chÝnh lµ môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ ë hiÖn t¹i nhng vÉn “gi÷ g×n” cho thÕ hÖ mai sau. Nh vËy, m«i trêng ®îc b¶o vÖ th× kinh tÕ còng ph¸t triÓn theo vµ ngîc l¹i. §©y lµ c¬ së tin cËy ®Ó chóng ta kh¼ng ®Þnh c«ng t¸c thu gom vËn chuyÓn, xö lý r¸c th¶i vµ vÖ sinh m«i trêng ®îc tiÕn hµnh tèt sÏ gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ cña huyÖn Sãc S¬n ph¸t triÓn . M«i trêng ®îc vÖ sinh s¹ch sÏ t¹o nªn kh«ng khÝ trong lµnh, c¶nh quan s¹ch ®Ñp cïng víi c¸c ®iÓm du lÞch trªn ®Þa bµn huyÖn sÏ lµm t¨ng tÝnh hÊp dÉn cña c¸c chuyÕn du lÞch, thu hót nhiÒu kh¸ch h¬n. §iÒu nµy t¹o ra nguån thu cho nghµnh du lÞch nãi riªng vµ nÒn kinh tÕ cña huyÖn Sãc S¬n nãi chung. 1.3. Lîi Ých x· héi C«ng t¸c thu gom vËn chuyÓn r¸c th¶i vµ vÖ sinh m«i trêng ®· t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. Gãp phÇn gi¶i quyÕt mét lîng lao ®éng b¸n thÊt nghiÖp ë vïng b¸n s¬n ®Þa nµy còng nh gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng, viÖc lµm theo xu híng ph¸t triÓn gi¶m tû träng thµnh phÇn ho¹t ®éng trong lÜnh vùc n«ng nghiÖp, theo ®óng ®êng lèi c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ mµ §¶ng vµ nhµ níc ta ®· ®Ò ra. ChÝnh viÖc nµy ®· ®em l¹i thu nhËp cho ngêi d©n, n©ng cao ®êi sèng t¹o nªn cuéc sèng gia ®×nh h¹nh phóc. §iÒu nµy ®· lµm nªn mét cuéc sèng míi v¨n minh hiÖn ®¹i . C«ng t¸c m«i trêng nµy ®îc tiÕn hµnh thêng xuyªn liªn tôc t¹o nªn mét lèi sèng céng ®ång, lµnh m¹nh quan t©m tíi m«i trêng. C«ng viÖc nµy lµm cho mäi ngêi gÇn nhau h¬n t¹o nªn lèi sèng mäi ngêi quan t©m tíi nhau h¬n tÊt c¶ v× lîi 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan