Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Văn hóa - Nghệ thuật Báo chí - Truyền thông Chương trình thời sự của đài truyền hình địa phương trong bối cảnh cạ...

Tài liệu Chương trình thời sự của đài truyền hình địa phương trong bối cảnh cạnh tranh thông tin

.PDF
118
1995
124

Mô tả:

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ---------- NGUYỄN TH CHƯ NG TR NH THỜI S I N CỦA ĐÀI TRU ỀN H NH Đ A PHƯ NG TRONG ỐI C NH CẠNH TRANH THÔNG TIN (Khảo sát từ 01/10/2015 đến 31/03/2016) LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ Hà Nội, 2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN ---------- NGUYỄN TH CHƯ NG TR NH THỜI S I N CỦA ĐÀI TRU ỀN H NH Đ A PHƯ NG TRONG ỐI C NH CẠNH TRANH THÔNG TIN (Khảo sát từ 01/10/2015 đến 31/03/2016) Chuyên ngành: áo chí học Mã số: 60.32.01.01 LUẬN VĂN THẠC SĨ BÁO CHÍ Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Đặng Thị Thu Hương Hà Nội, 2016 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn này là công trình nghiên cứu của tôi dưới sự hướng dẫn của PGS.TS Đặng Thị Thu Hương. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, có nguồn tham khảo rõ ràng và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tác giả luận văn Nguyễn Thùy iên 1 LỜI C M N Trong quá trình triển khai thực hiện đề tài nghiên cứu “Chương trình thời sự của Đài truyền hình địa phương trong bối cảnh cạnh tranh thông tin (Khảo sát từ 01/10/2015 đến 31/03/2016)”, tác giả luận văn luôn nhận được sự giúp đỡ tận tình của PGS.TS Đặng Thị Thu Hương - Trưởng Khoa Báo chí và Truyền thông - Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, cùng lãnh đạo và các đồng nghiệp hiện đang công tác tại Đài PT-TH Hà Nội, Đài PT-TH Hải Phòng, Đài PT-TH Lạng Sơn. Trong điều kiện hạn chế về thời gian, địa bàn nghiên cứu lại khá rộng nên luận văn chắc chắn s không tránh khỏi những sơ suất. Tác giả rất mong nhận được sự đóng góp của Hội đồng, của thầy cô giáo và bạn bè đồng nghiệp để luận văn hoàn thiện hơn. Xin chân thành cảm ơn! 2 MỤC ỤC MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 6 Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ Ý UẬN CHUNG VỀ CHƯ NG TR NH THỜI S TRUYỀN H NH VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRUYỀN H NH ĐIẠ PHƯ NG ................................................................................... 13 1.1. Một số khái niệm liên quan đến đề tài ...................................................... 13 1.2. Những yếu tố ảnh hưởng đến chương trình thời sự của Đài truyền hình địa phương ........................................................................................................ 16 1.3. Thời cơ và thách thức đối với chương trình thời sự của các Đài truyền hình địa phương trong bối cảnh cạnh tranh thông tin ...................................... 19 1.4. Tiêu chí đánh giá chất lượng chương trình thời sự ................................... 25 Tiểu kết chương 1 ........................................................................................... 34 Chương 2: TH C TRẠNG CHƯ NG TR NH THỜI S CỦA CÁC ĐÀI TRUYỀN H NH Đ A PHƯ NG .................................................................. 35 2.1. Giới thiệu khái quát về 3 Đài .................................................................... 35 2.2. Cấu trúc chương trình Thời sự của Đài PT-TH Hà Nội, Đài PT-TH Hải Phòng và Đài PT-TH Lạng Sơn. ...................................................................... 39 2.3. Đánh giá nội dung thông tin được chuyển tải trong các chương trình thời sự .............................................................................................................. 41 2.4. Hình thức chuyển tải thông tin trong các chương trình thời sự ................ 54 Tiểu ết chương 2 ........................................................................................... 64 Chương 3: MỘT SỐ KHUYẾN NGH GI I PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHƯ NG TR NH THỜI S CỦA CÁC ĐÀI TRU ỀN H NH Đ A PHƯ NG .................................................................................... 66 3.1. Đánh giá ưu điểm, hạn chế các chương trình thời sự của 3 Đài ............... 66 3.2. Nguyên nhân thành công và hạn chế của các chương trình thời sự.......... 82 3.3. Nhóm giải pháp chung .............................................................................. 85 3.4. Nhóm giải pháp cụ thể .............................................................................. 86 Tiểu ết chương 3 ........................................................................................... 93 ẾT UẬN ..................................................................................................... 95 ANH MỤC TÀI IỆU THAM H O ...................................................... 98 3 ANH MỤC Ý HIỆU T hiệu viết tắt VIẾT TẮT Tên đầy đủ PT-TH Phát thanh – Truyền hình HĐND Hội đồng nhân dân UBND y ban nhân dân VTV Đài Truyền hình Việt Nam PTV Phát thanh viên 4 ANH MỤC CÁC Bảng 2.1: NG BIỂU Cấu trúc chương trình Thời sự của Đài PT-TH Hà Nội, Đài PTTH Hải Phòng và Đài PT-TH Lạng Sơn. Bảng 2.2: Những l nh vực thông tin chính được truyền tải trong các chương trình thời sự của Đài PT-TH Hà Nội, Đài PT-TH Hải Phòng, Đài PT-TH Lạng Sơn. Bảng 2.3: Thời lượng tin, phóng sự trong m i chương trình thời sự của Đài PT-TH Hà Nội, Đài PT-TH Hải Phòng và Đài PT-TH Lạng Sơn. Bảng 3.1: Nội dung các tin, bài liên quan đến Vụ cháy ở khu đô thị Xa La, Hà Đông được phát sóng trong chương trình thời sự của Đài PT-TH Hà Nội và Đài Truyền hình Việt Nam. Bảng 3.2: Nội dung thông tin về sai phạm tại công trình xây dựng số 8B, Lê Trực, Hà Nội được phát sóng trong chương trình thời sự ngày 1 1 2 15 của Đài PT-TH Hà Nội và Đài truyền hình Việt Nam. 5 MỞ ĐẦU 1. do lựa chọn đề tài Trong các loại phương tiện truyền thông đại chúng, truyền hình là phương tiện ra đời muộn, và nó là sản phẩm của nền văn minh khoa học công nghệ phát triển. Tuy nhiên truyền hình lại có những lợi thế nhất định so với các loại hình báo chí khác trong việc phản ánh thông tin, đặc biệt là các chương trình thời sự truyền hình. Đây là chương trình đưa tin về các sự kiện – hiện tượng mang tính thời sự, có ngh a quan trọng và n i bật di n ra trong ngày thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng. Các chương trình truyền hình nói chung và chương trình thời sự nói riêng hấp dẫn người xem bằng cả hình ảnh, âm thanh và lời bình, vừa cho người xem thấy được thực tế đời sống của vấn đề vừa tác động vào nhận thức của công chúng, từ đó, định hướng thái độ, hành vi cho công chúng và định hướng dư luận xã hội. Cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin, báo truyền hình nói chung và chương trình thời sự của các Đài PT-TH địa phương nói riêng cũng đang gặp phải sự cạnh tranh thông tin rất lớn của các loại bình báo chí khác, đặc biệt là báo điện tử. Tuy nhiên, qua khảo sát các chương trình thời sự của các Đài truyền hình địa phương, tác giả nhận thấy các chương trình còn bộc lộ nhiều hạn chế khiến chất lượng chương trình không cao và năng lực cạnh tranh thông tin trong bối cảnh hiện nay đang bị giảm sút. Cụ thể như sau: lượng tin tức chưa thật sự hấp dẫn, nội dung tin chủ yếu vẫn là các sự kiện do thành phố, các sở, ban, ngành, quận, huyện t chức. Những tin khai thác về mặt trái chưa được khai thác nhiều và sâu. Trong bản tin vẫn ch tồn tại chủ yếu hai thể loại là tin và phóng sự. Rất ít có tọa đàm, bình luận chuyên sâu một vấn đề nào đó n i cộm trong xã hội. Các sự kiện nóng, thu hút sự quan tâm của công chúng, hoặc gây bức xúc trong dư luận ít được đề cập tới, nếu có cũng ch được phản ảnh một cách hời hợt, sơ sài Đây là thực trạng chung còn tồn tại trong các chương trình thời sự của nhiều Đài truyền hình địa phương. 6 Vậy làm thế nào để nâng cao chất lượng chương trình thời sự cũng như nâng cao năng lực cạnh tranh thông tin trong bối cảnh hiện nay là một vấn đề cần được nghiêm túc nghiên cứu nhằm tìm ra được sự phong phú về nội dung, hấp dẫn về hình thức thể hiện, góp phần tạo nên thành công cho toàn bộ chương trình truyền hình, đồng thời đáp ứng nhu cầu xem truyền hình ngày càng cao của công chúng. Trước những yêu cầu đó, luận văn Chương trình thời sự của Đài truyền hình địa phương trong bối cảnh cạnh tranh thông tin ( hảo sát các Đài PT-TH Hà Nội, Đài PT-TH Hải Phòng, Đài PT-TH Lạng Sơn từ 1 1 2 15 – 31/03/2016) đã tiến hành phân tích bối cảnh cạnh tranh thông tin hiện nay cũng như thời cơ và thách thức đặt ra cho chương trình thời sự của các Đài PT-TH địa phương. Đồng thời, luận văn s tiến hành nghiên cứu, phân tích ưu nhược điểm của các chương trình thời sự truyền hình địa phương. Từ đó đóng góp thêm một vài kiến mang tính l luận và giá trị thực ti n để bản tin thời sự tối của đài s có những bước chuyển mình đột phá trong xu hướng phát triển chất lượng nội dung truyền hình hiện nay. 2. Lịch sử nghiên cứu Trên thực tế, đã có rất nhiều sách, giáo trình, công trình nghiên cứu và tìm hiểu về truyền hình, chương trình truyền hình, chương trình thời sự truyền hình cấp độ luận văn, tác giả chia ra thành những nhóm nghiên cứu chính như sau: h m th nh t Các tài i u nghiên c u về chương trình truyền hình, có thể kể ra một số cuốn sách, giáo trình, công trình nghiên cứu như: của tác giả Trần Bảo hóa - Thông tin - 2003; hánh, NXB Văn của PGS.TS Dương Xuân Sơn, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội - 2 9 Những cuốn sách, giáo trình này nói về những vấn đề cơ bản của truyền hình, cách thức t chức sản xuất chương trình. Bên cạnh đó, còn có một số cuốn sách như: của tác giả Tạ Ngọc Tấn, NXB Chính trị Quốc gia – 2001; 7 của tác giả Nguy n Ngọc Oanh và Lê im Thanh – NXB Đại học Quốc gia TP Hồ Chí inh xuất bản năm 2 14; – của tác giả Nguy n Ngọc Oanh – NXB Thông tấn xuất bản năm 2 14 thạc s báo chí: Đặc iể Đ Hay một số đề luận văn ổ chức s n xu t ch ở 1996-1997) (Luận văn thạc s của tác giả Trần Bảo THVN (kh hánh - 1997); Nâ a ệu qu ch ối ngo i của V ệt Nam (Luận văn thạc s của tác giả Đào Huy Hoàng 2001); Nâ a t l ợng, hiệu qu (Q a ch ê ứ c tiễn Đ V ệt Nam) (Luận văn thạc s của tác giả Đinh Ngọc Sơn - 2002); Nâ ch ê ti ừ 2002 (kh Phúc - 2004) a t l ợ ủa V ệt Nam 6/2004) (Luận văn thạc s của tác giả Phùng Thị Đây đều là những cuốn sách, giáo trình và các công trình nghiên cứu đi sâu nghiên cứu về các k năng nghề nghiệp trong việc sáng tạo tác phẩm cũng như nâng cao chất lượng các chương trình truyền hình. h m th hai Các tài i u nghiên c u về chương trình thời sự truyền hình, có thể kể đến các luận văn thạc s với các đề tài như: Ch ời s ph ê ịa ph ng khu v c Đồng bằ a ứ Đồ - ịa ng (kh Hồng n m 2003) (Luận văn thạc s của tác giả Lương Thanh Xuân - 2003); ổ ở ng ờ (K ừ 1. 2004 6. 2005) (Luận văn thạc s của tác giả Dương Thị Thanh Thủy - 2005); ời s của ể 2005); Nâ a - Truy ê Q a : Đặc ệu qu (Luận văn Thạc s Báo chí của tác giả Bạch Đức Toàn a ời s của Đ – Từ khi Việt Nam gia nh p WTO tớ 2010 (Luận văn Thạc s Báo chí của tác giả Nhâm S Thành - 2012); Các công trình kể phố Hồ M ợ 8 trên đã đi sâu phân tích, đánh giá thành công và hạn chế của các chương trình thời sự, từ đó đề xuất giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng chương trình thời sự của các Đài truyền hình địa phương. h m th ba Các nghiên c u về chương trình thời sự của Đài à i Đài ải h ng Đài - - ạng ơn, có thể kể tới các luận văn thạc s như: Kh ứ H Nội (Luận văn thạc s của tác giả Chu Thị cao ch t l ợng ch S n (Kh ời s truy ời s inh ủa Đ 6/2009 i tỉnh L ng S n từ - văn thạc s của tác giả Nguy n Giang Nam - 2 1 ) ê n ẫn - 1997); Nâ -TH tỉnh L ng 6/2010) (Luận Các luận văn nêu trên đều nghiên cứu, tìm hiểu quá trình sản xuất chương tình thời sự, đi sâu phân tích ưu điểm và hạn chế của từng bản tin, để từ đó tìm ra nguyên nhân và đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng của các chương trình, góp phần phục vụ tốt nhu cầu thông tin của công chúng ở từng địa phương nói riêng và cả nước nói chung. i đề tài nghiên cứu ít nhiều đều có những đóng góp mới m và hữu ích cho sự phát triển của một Đài truyền hình cụ thể ở từng địa phương nhất định. Đề tài Chương trình thời sự Đài địa phương trong bối cảnh cạnh tranh thông tin ( hảo sát từ 1 1 2 15 – 31 3 2 16) mà tác giả lựa chọn có phạm vi nghiên cứu là hoàn toàn khác so với các đề tài trên bởi được đặt trong bối cảnh cạnh tranh thông tin. Cũng đã có nhiều luận văn nghiên cứu về chương trình thời sự của Đài PT-TH Hà Nội, Đài PT-TH Lạng Sơn nhưng những nghiên cứu đó cũng đã hơn 1 năm, thậm chí là 2 năm. Đến nay, cấu trúc chương trình thời sự của các Đài PT-TH kể trên cũng đã thay đ i. Vì vậy, những nghiên cứu đó cũng trở thành lịch sử. Đề tài của tôi kế thừa những thành tựu nghiên cứu của các đồng nghiệp đi trước, đó là những cơ sở l luận và kinh nghiệm nghiên cứu giúp tôi có thể tận dụng những luận điểm, nhận 9 định, đánh giá của các đề tài này. Từ đây, tôi có thể lấy làm tiền đề cho sự phát triển và nghiên cứu sâu của mình. 3 Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở hệ thống hóa l luận về truyền hình và khảo sát các chương trình thời sự truyền hình do Đài PT-TH Hà Nội, Đài PT-TH Hải Phòng, Đài PT-TH Lạng Sơn sản xuất và phát sóng từ ngày 1 1 2 15 đến 31/03/2016, tác giả luận văn s đánh giá chất lượng nội dung và hình thức chuyển tải thông tin trong các chương trình thời sự, đồng thời ch ra những mặt thành công và hạn chế của các chương trình, từ đó đề xuất các nhóm giải pháp nâng cao chất lượng chương trình thời sự của các Đài truyền hình địa phương trong diện khảo sát. 4 Đối tượng nghiên cứu – Ph vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên c u của đề tài: Chương trình thời sự của Đài truyền hình địa phương trong bối cảnh cạnh tranh thông tin ( hảo sát từ 1 1 2 15 đến 31 3 2 16) Đối tượng nghiên cứu của luận văn là Chương trình thời sự truyền hình của Đài PT – TH Hà Nội; Đài PT – TH Lạng Sơn ; Đài PT – TH Hải Phòng trong bối cảnh cạnh tranh thông tin. 4.2. hạm vi nghiên c u Phạm vi nghiên cứu của luận văn được giới hạn trong các chương trình thời sự truyền hình của 3 Đài PT – TH Hà Nội; Đài PT – TH Lạng Sơn ; Đài PT – TH Hải Phòng với khoảng thời gian nghiên cứu từ 1 1 2 15 đến 31/03/2016. 5 Phương pháp nghiên cứu  Nghiên cứu tài liệu thứ cấp: Hệ thống hóa các giáo trình, tài liệu có liên quan đến báo chí và truyền hình, các công trình đã công bố có liên quan đến đề tài để xây dựng cơ sở l luận và thực ti n cho đề tài nghiên cứu; đồng thời 10 kế thừa các công trình nghiên cứu trước đây để làm sáng rõ hơn vấn đề nghiên cứu trong đề tài.  Phương pháp phân tích thông điệp: Luận văn phân tích nội dung và hình thức các Chương trình thời sự của Đài PT – TH Hà Nội; Đài PT – TH Lạng Sơn; Đài PT – TH Hải Phòng, từ đó, đánh giá ưu điểm và hạn chế của các chương trình thời sự cũng như năng lực cạnh tranh thông tin của các Đài truyền hình địa phương trong bối cảnh cạnh tranh thông tin gay gắt như hiện nay.  Phương pháp phân tích, t ng hợp: Được dùng để phân tích, đánh giá, t ng hợp những kết quả nghiên cứu nhằm đưa ra những luận cứ, luận điểm và khái quát.  Phương pháp phỏng vấn sâu: Luận văn s tiến hành phỏng vấn những người có kinh nghiệm lâu năm trong hoạt động báo chí đó là: Nhà báo iều Thanh Hùng - Phó T ng giám đốc Đài PT-TH Hà Nội; Nhà báo Lan Phương Phóng viên Ban Thời sự, Đài PT-TH Hải Phòng; Nhà báo Hà Quang Đồng Trưởng phòng Thời sự , Đài PT-TH Lạng Sơn. 6 Ý ngh 6.1. l luận và thực tiễn củ đề tài Đối v i u n Luận văn này là công trình nghiên cứu khoa học ở bậc thạc s góp phần nghiên cứu l luận về truyền hình địa phương một cách có hệ thống, quy mô toàn diện nhằm nâng cao chất lượng nội dung và hình thức thể hiện Chương trình thời sự của Đài PT – TH Hà Nội; Đài PT – TH Lạng Sơn ; Đài PT – TH Hải Phòng. 6.2. Đối v i thực ti n Những kết quả nghiên cứu của luận văn này có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho những người đang trực tiếp hoạt động tại Đài PT – TH Hà Nội; Đài PT – TH Lạng Sơn ; Đài PT – TH Hải Phòng. Đồng thời là tài liệu tham khảo phục vụ lãnh đạo, góp phần phục vụ các Đài địa phương cải tiến và nâng cao các chương trình thời sự truyền hình trong thời gian tới. 11 Những kết quả nghiên cứu của luận văn này s góp phần b sung cơ sở khoa học phục vụ nghiên cứu giảng dạy cho sinh viên ngành báo chí chuyên ngành truyền hình. 7. Cấu trúc của luận văn Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, Mục lục, luận văn gồm 3 chương, 11 tiết với các nội dung chính như sau: Chương 1: ột số vấn đề l luận chung về chương trình truyền hình và đặc điểm của truyền hình địa phương Chương 2: Thực trạng chương trình thời sự của các Đài truyền hình địa phương Chương 3: ột số khuyến nghị, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng chương trình thời sự của các Đài truyền hình địa phương 12 CHƯ NG 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ Ý UẬN CHUNG VỀ CHƯ NG TR NH THỜI S TRU ỀN H NH VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA TRU ỀN H NH Đ A PHƯ NG 1 1 Một số hái niệ liên qu n đến đề tài 1.1.1. Truyền hình Hiện nay có khá nhiều khái niệm, quan niệm khác nhau về truyền hình. Trong cuốn , GS Tạ Ngọc Tấn cho rằng: Truyền hình là một loại phương tiện truyền thông đại chúng chuyển tải thông tin bằng hình ảnh và âm thanh. Nguyên ngh a của thuật ngữ Vô tuyến truyền hình bắt đầu từ hai từ Tele có ngh a là ở xa và vision ngh a là thấy được , tức là thấy được từ xa . 20, tr.127] , PGS.TS Dương Xuân Sơn đưa ra Trong khái niệm về truyền hình như sau: Truyền hình là một loại hình truyền thông đại chúng chuyển tải thông tin bằng hình ảnh và âm thanh về một vật thể hoặc một cảnh đi xa bằng sóng vô tuyến điện 17, tr.13]. Cả hai khái niệm trên đều ch ra rằng, nguyên gốc của từ truyền hình đều chung ngh a là thấy được từ xa. Truyền hình đáp ứng cùng một lúc cả hai chức năng nghe và nhìn, những hình ảnh s được trình chiếu trên các màn hình và âm thanh được phát trên hệ thống loa. Hai yếu tố này cùng hòa quyện với nhau và cùng tác động mạnh m vào quá trình nhận thức của khán giả, tạo ra hiệu quả thông tin cao, thậm chí có thể tạo nên những dư luận rộng lớn nhờ tính xác thực, sống động, khả năng biểu cảm cao và phủ sóng rộng khắp. 1.1.2. Chương trình truyền hình Trong cuốn của GS Tạ Ngọc Tấn thì thuật ngữ chương trình truyền hình được sử dụng trong hai trường hợp: 13 Trường hợp thứ nhất, người ta dùng chương trình truyền hình để ch toàn bộ nội dung thông tin phát đi trong ngày, trong tuần, trong tháng của một kênh truyền hình hay của cả một đài truyền hình. Trường hợp thứ hai, chương trình truyền hình dùng để ch một hay nhiều tác phẩm hoàn ch nh, hoặc kết hợp với một số thông tin tài liệu khác được t chức theo một chủ đề cụ thể với hình thức tương đối nhất quán, thời lượng n định và được phát theo định kỳ [20, tr.142] , PGS.TS Dương Xuân Sơn đưa ra Trong khái niệm về chương trình truyền hình như sau: Chương trình truyền hình là sự liên kết, sắp xếp, bố trí hợp l các tin bài, bảng biểu, tư liệu bằng hình ảnh và âm thanh được mở đầu bằng lời giới thiệu, nhạc hiệu, kết thúc bằng lời chào tạm biệt, đáp ứng yêu cầu tuyên truyền của cơ quan báo chí truyền hình nhằm mang lại hiệu quả cao nhất cho khán giả [17, tr.113]. Như vậy có thể hiểu chương trình truyền hình là sản phẩm lao động của một tập thể (ekip sản xuất chương trình) bao gồm: phóng viên, quay phim, k thuật dựng, phát thanh viên... Chương trình truyền hình đề cập đến các vấn đề của đời sống xã hội không phải một cách ngẫu nhiên như vẫn di n ra mà nó thường chuyển tải thông tin từ ngày này qua ngày khác, nhằm phục vụ một đối tượng công chúng xác định. Chất lượng của một chương trình tuyền hình được đánh giá bằng mức độ thu hút sự quan tâm của khán giả đối với chương trình đó và mức độ đạt được mục đích của những người làm chương trình. Những năm gần đây, để đáp ứng được nhu cầu khác nhau về thông tin của công chúng, nhiều đài truyền hình liên tục đ i mới nâng cao chất lượng các chương trình truyền hình theo hướng đa dạng, phong phú và chuyên sâu. 1.1.3. Chuơng trình thời sự Người ta sử dụng thuật ngữ thời sự để nói đến tính cập nhật, cấp thiết trong hoạt động đưa tin và trong l nh vực chuyên môn. 14 Trong cuốn B của nhóm tác giả G.V.Cudơnnhetxốp, X.L. Xvich, A.La.Iu rốpxki, Chương trình thời sự đơn giản giống như một bản tin trên báo, thông báo các sự việc, hơn nữa đó là những sự việc được phân tích, khái quát. Trên thực tế chủ đề của bản tin là không giới hạn: nông nghiệp, nghệ thuật, kinh doanh, sáng chế, các sự kiện trong đời sống, quốc tế, v.v [29, Tr.83-84]. Với khái niệm và phân tích ở trên, cùng thực ti n hoạt động trong l nh vực thời sự truyền hình, theo tác giả, chương trình thời sự có thể hiểu một cách đơn giản: L ớ ộ ổ a, ợ ợ ị ờ ỳ ữ ủa ờ ợ ợ ệ , ợ ờ ứ a ợ ứ ợ ê q a ầ , ắ , ị ệ , ị . ổ, ố ị , ầ ữ ờ ứ . ị ể ụ ầ ờ ủa ệ ụ â ê . 1.1.4. Chuơng trình thời sự truyền hình * Chuơng trình thời sự truyền hình Trong cuốn , TS Trần Bảo hánh viết: Chương trình là kết quả cuối cùng của quá trình giao tiếp với công chúng 9, tr.3 . Từ khái niệm về chương trình truyền hình và chương trình thời sự được trình bày ở trên cùng thực ti n nghiên cứu, tác giả luận văn đưa ra quan niệm về chương trình thời sự truyền hình như sau: ộ a ợ ồ ủ d ể ử dụ ờ ã ộ ị ớ a, a ẽ ờ ắ ; ể ợ : â ặ ỳ, ; ộ ố ; ờ ữ a 15 ợ ổ ỏ ị ợ … ê a ; ệ , ờ q a , ; ĩa â , ớ ớ ớ , , ữ dễ ệ ể a ớ . * Chuơng trình thời sự truyền hình địa phương Trong cuốn Đại từ điển tiếng Việt của Trung tâm ngôn ngữ văn hóa Việt Nam thì địa phương được định ngh a là khu vực, vùng được phân chia từ t chức cao nhất đó là Trung ương. Hiện nay, Việt Nam có tất cả là 63 Đài PT – TH địa phương, đây là cơ quan ngôn luận của cấp ủy chính quyền, là di n đàn của nhân dân, đóng góp rất lớn vào sự nghiệp báo chí mạng và trong đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương. Trên cơ sở l luận về chương trình thời sự và chương trình thời sự truyền hình cùng thực ti n hoạt động, theo tác giả: ờ .N ệ , . Đồ ờ ụ ờ, ịa ọ ủ ,N ặ ệ , a , ắ ớ , ã ộ, ủ ủa ịa , a... . a ù é ặ ệ ê ờ ố ịa ịa ị ủa ủa d a ê ộ ủa Đ ố, ầ ịa d ờ ợ â g ứ â d ủa ù ê . Trên thực tế, tùy theo năng lực và nhiệm vụ tuyên truyền của m i đài truyền hình địa phương, chương trình thời sự truyền hình sản xuất m i ngày cũng khác nhau về số lượng, thời lượng, tính phong phú về nội dung cũng như khả năng mở rộng địa bàn phản ánh sự kiện s được xây dựng khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng địa phương. 1.2 Những yếu tố ảnh hưởng đến chương tr nh thời sự củ Đài truyền h nh đị phương 1.2.1. Yếu tố chính trị Truyền hình địa phương là bộ phận quan trọng của báo chí cách mạng Việt Nam với vai trò là công cụ quản lí xã hội của Nhà nước. Nội dung báo 16 chí thể hiện chủ trương, đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, vì thế có thể nói rằng, chế độ chính trị xã hội nào thì quy định nền báo chí ấy. Nội dung báo chí cũng chịu ảnh hưởng của chính trị, thông tin trên báo chí mang tính định hướng do Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lí, và phải phù hợp với lợi ích quốc gia, dân tộc. Các Đài PT-TH địa phương đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Thành ủy, T nh ủy, UBND của địa phương đó, do vậy, hoạt động của các Đài địa phương cũng nằm trong phạm vi ảnh hưởng và quản lí hệ thống chính trị. Vì vậy, có thể thấy rằng chính trị có ảnh hưởng to lớn đối với các hoạt động của các Đài địa phương. 1.2.2. Yếu tố phạm vi phản ánh Phạm vi phản ánh là yếu tố đầu tiên tạo nên những nét khác biệt trong nội dung thông tin phản ánh ở chương trình thời sự của m i Đài truyền hình địa phương. Đài địa phương thuộc t nh, thành nào s ch phản ánh sự kiện, hiện tượng di n ra trong phạm vi địa phương đó. Phạm vi phản ánh càng rộng thì nội dung càng phong phú, đa dạng, thu hút công chúng. Và ngược lại, phạm vi hẹp s càng bó hẹp nội dung thông tin, lượng thông tin ít s không đủ đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng, rất d gây nhàm chán cho công chúng theo dõi chương trình. 1.2.3. Yếu tố văn h a Yếu tố văn hóa rất quan trọng và ảnh hưởng nhiều đến đặc thù làm tin của các Đài PT-TH địa phương. So với các cơ quan báo chí ở Trung ương và của ngành, báo chí ở địa phương có lợi thế là nắm chắc hoàn cảnh cụ thể, phong tục tập quán của địa phương mình, đi sâu vào từng đối tượng riêng biệt, từ đó thông tin gần gũi, góp phần tác động vào tư tưởng, tình cảm của người dân địa phương một cách trực tiếp. ục đích chung là nhằm nâng cao dân trí, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. i địa phương đều có những truyền thống và đặc điểm riêng về đời sống kinh tế - xã hội, có sắc thái riêng. Trong tâm l của công chúng báo chí, công chúng địa phương thích đọc 17 báo, nghe đài địa phương mình, những thông tin đã và đang di n ra xung quanh mình. Đó chính là lợi thế của hệ thống báo chí địa phương. 1.2.4. Yếu tố ngôn ngữ Công chúng địa phương thích nghe, thích xem chương trình thời sự trên sóng đài địa phương mình trước hết vì là ngôn ngữ thể hiện phù hợp với họ, s d nghe và d tiếp nhận hơn. Đài địa phương mặc dù các giọng đọc của phát thanh viên hay C hiện hình đều là tiếng ph thông, nhưng phần nào vẫn thể hiện được chất giọng đặc trưng của địa phương mình, do vậy, công chúng khi xem các chương trình thời sự truyền hình cũng d tiếp thu hơn. Phương ngữ của vùng nào, thì đó là phương tiện giao tiếp của địa phương vùng đó, và những phóng viên, biên tập viên, phát thanh viên làm chương trình thời sự truyền hình địa phương cũng luôn chú đến yếu tố này, luôn sử dụng ngôn ngữ cho phù hợp với công chúng địa phương. hông thể sử dụng phương ngữ khác để thể hiện trong chương trình thời sự truyền hình, đặc biệt là những ngôn ngữ không ph cập, không được sử dụng rộng rãi. Yếu tố ngôn ngữ, điển hình là ngôn ngữ địa phương ảnh hưởng rất lớn tới đặc thù làm tin truyền hình, đây cũng chính là lợi thế của hệ thống báo chí truyền hình địa phương mà truyền hình trung ương không đáp ứng được. 1.2.5. Yếu tố kinh tế Thực tế cho thấy, trên thế giới và ngay cả ở Việt Nam, để hoạt động truyền hình có thể ph biến rộng rãi và hoạt động với đầy đủ các chức năng thì yếu tố kinh tế đóng vai trò rất quan trọng. hi có điều kiện kinh tế, thì nhà Đài mới nâng cấp được máy móc, thiết bị để nâng cao chất lượng chương trình. ặt khác, khi nền kinh tế thay đ i, kéo theo sự thay đ i của toàn xã hội và những thói quen cố hữu của con người s thay đ i bằng thói quen khác, trong đó có sự thay đ i của công chúng truyền hình và đây cũng là yếu tố ảnh hưởng rất lớn tới đặc thù làm tin của các Đài PT-TH địa phương. 18
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan