Đăng ký Đăng nhập

Tài liệu Chuong 9. ke toan nghiep vu nhnn

.DOC
23
397
111

Mô tả:

PhÇn Ba KÕ to¸n nghiÖp vô ng©n hµng nhµ níc Ch¬ng IX: KÕ to¸n c¸c nghiÖp vô chñ yÕu cña Ng©n hµng Nhµ níc 1. KÕ to¸n nghiÖp vô ph¸t hµnh tiÒn 1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô ph¸t hµnh tiÒn 1.1.1. Kh¸i qu¸t c¬ chÕ ph¸t hµnh tiÒn Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt Nam lµ c¬ quan duy nhÊt cña quèc gia, cã chøc n¨ng ph¸t hµnh tiÒn. Môc tiªu c¬ b¶n cña ho¹t ®éng nµy trong Ng©n hµng Nhµ níc lµ ®¸p øng ®Çy ®ñ, kÞp thêi nhu cÇu vÒ ph¬ng tiÖn thanh to¸n, lµm sao cho tæng cung phï hîp víi tæng cÇu tiÒn tÖ, ®ång thêi gãp phÇn t¨ng trëng kinh tÕ, ®¶m b¶o æn ®Þnh søc mua cña tiÒn ViÖt Nam. §Ó thùc hiÖn ®iÒu ®ã, Nhµ níc ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh quan ®iÓm: Ng©n hµng Nhµ níc ph¶i ho¹ch ®Þnh vµ thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ theo c¬ chÕ thÞ trêng; viÖc qu¶n lý khèi lîng tiÒn cung øng ®îc thùc hiÖn theo chÝnh s¸ch, chÕ ®é vÒ tÝn dông, qu¶n lý ngo¹i hèi vµ Ng©n s¸ch Nhµ níc. Trªn c¬ së chØ tiªu khèi lîng tiÒn cung øng t¨ng thªm hµng n¨m ®îc ChÝnh phñ duyÖt, nhu cÇu thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt cña nÒn kinh tÕ, nhu cÇu thay thÕ tiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng, tiÒn ®×nh chØ lu hµnh, Ng©n hµng Nhµ níc qu¶n lý tiÒn dù tr÷ ph¸t hµnh vµ thùc hiÖn nghiÖp vô ph¸t hµnh tiÒn. Ng©n hµng Nhµ n íc thùc hiÖn nhiÖm vô ®iÒu hßa tiÒn mÆt trong c¶ níc th«ng qua ho¹t ®éng cña Quü dù tr÷ ph¸t hµnh ®îc b¶o qu¶n vµ qu¶n lý ë Kho tiÒn trung ¬ng vµ Kho tiÒn chi nh¸nh cña Ng©n hµng Nhµ níc, Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh ®îc b¶o qu¶n, qu¶n lý t¹i Kho tiÒn Së Giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc vµ c¸c Kho tiÒn chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc. Ng©n hµng Nhµ níc ph¸t hµnh tiÒn vµo lu th«ng vµ thu håi tiÒn tõ lu th«ng vÒ qua dÞch vô ng©n quü, thanh to¸n cho kh¸ch hµng vµ c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô kh¸c cña Ng©n hµng Nhµ níc. ViÖc ®¸p øng nhu cÇu tiÒn mÆt cho tæ chøc tÝn dông, Kho b¹c Nhµ níc ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së sè d tµi kho¶n tiÒn göi cña c¸c kh¸ch hµng nµy t¹i Ng©n hµng Nhµ níc. Theo tiªu chuÈn r¸ch n¸t, h háng do Ng©n hµng Nhµ níc quy ®Þnh, tiÒn mÆt lo¹i kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng ®îc Ng©n hµng Nhµ níc thu ®æi tõ kh¸ch hµng cña m×nh vµ tæ chøc tiªu hñy. Côc trëng Côc ph¸t hµnh vµ kho quü thuéc Ng©n hµng Nhµ níc ®îc ký lÖnh xuÊt/ nhËp quü dù tr÷ ph¸t hµnh t¹i c¸c Kho tiÒn trong hÖ thèng Ng©n hµng Nhµ níc trong c¸c trêng hîp:  XuÊt nhËp ®Ó ®iÒu chuyÓn tiÒn gi÷a c¸c Quü dù tr÷ ph¸t hµnh t¹i c¸c Kho tiÒn Trung ¬ng víi nhau; gi÷a Quü dù tr÷ ph¸t hµnh t¹i Kho tiÒn trung ¬ng víi Quü dù tr÷ ph¸t hµnh t¹i Kho tiÒn chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc vµ ngîc l¹i; gi÷a Quü dù tr÷ ph¸t hµnh t¹i c¸c Kho tiÒn chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc víi nhau;  Quü dù tr÷ ph¸t hµnh t¹i Kho tiÒn I trung ¬ng xuÊt (hoÆc nhËp) víi Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh t¹i Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc.  NhËp tiÒn mÆt míi in, ®óc tõ c¸c nhµ m¸y in, ®óc tiÒn vÒ Quü dù tr÷ ph¸t hµnh t¹i c¸c Kho tiÒn trung ¬ng.  XuÊt c¸c lo¹i tiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng, tiÒn ®×nh chØ lu hµnh theo quy ®Þnh cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc ®Ó tiªu hñy; 1  XuÊt c¸c lo¹i tiÒn míi ®îc ChÝnh phñ cho c«ng bè lu hµnh. Gi¸m ®èc chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc tØnh, thµnh phè ký lÖnh xuÊt/ nhËp tiÒn mÆt trong c¸c trêng hîp:  Quü dù tr÷ ph¸t hµnh t¹i c¸c Kho tiÒn chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc xuÊt (hoÆc nhËp) víi Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh do chi nh¸nh qu¶n lý;  NhËp c¸c lo¹i tiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng, tiÒn ®×nh chØ lu hµnh thu håi tõ lu th«ng vÒ qua Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh;  NhËp, xuÊt ®æi lo¹i tiÒn ®Ó thay ®æi c¬ cÊu c¸c lo¹i tiÒn mÆt trong Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh t¹i Kho tiÒn Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc vµ chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc. C¨n cø vµo nhu cÇu thu chi tiÒn mÆt; diÖn tÝch vµ ®iÒu kiÖn an toµn cña Kho tiÒn tng chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc, ®Þnh kú 6 th¸ng mét lÇn hoÆc ®ét xuÊt, Côc trëng Côc ph¸t hµnh vµ Kho quü dù kiÕn møc tån Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh t¹i Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc; dù kiÕn møc tån Quü dù tr÷ ph¸t hµnh, Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh t¹i c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc tr×nh Thèng ®èc phª duyÖt. Gi¸m ®èc Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc, Gi¸m ®èc c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc ph¶i chÊp hµnh nghiªm chØnh ®Þnh møc tån quü ®îc duyÖt nµy. Trêng hîp ®Æc biÖt, c¸c Quü dù tr÷ ph¸t hµnh, Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh t¹i Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc, c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc tØnh, thµnh phè cã thÓ ®Ó møc tån quü cao h¬n hoÆc thÊp h¬n so víi ®Þnh møc ®îc duyÖt ®Ó phï hîp víi diÔn biÕn thu, chi tiÒn mÆt trong tõng thêi kú. Díi ®©y lµ s¬ ®å kh¸i qu¸t vÒ c¬ chÕ ph¸t hµnh tiÒn cña Ng©n hµng Nhµ níc: TiÒn míi in, ®óc nhËp kho TiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng xuÊt kho, tiªu huû (6) (1) Quü dù tr÷ ph¸t hµnh (b¶o qu¶n t¹i c¸c kho tiÒn Ng©n hµng Trung ¬ng, kho tiÒn chi nh¸nh NHNN) (5) (2) Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh (b¶o qu¶n t¹i kho tiÒn Së giao dÞch, chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc) (3) (4) Quü nghiÖp vô Ng©n hµng th¬ng m¹i (b¶o qu¶n t¹i Héi së chÝnh, chi nh¸nh NHTM) Ghi chó: (1) NhËp kho lo¹i tiÒn míi in, ®óc; (2)  (3) Qu¸ tr×nh ph¸t hµnh tiÒn ra lu th«ng; (4)  (5) Qu¸ tr×nh thu håi tiÒn tõ lu th«ng vÒ; (6) XuÊt tiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng ®Ó tiªu hñy. Côc trëng Côc ph¸t hµnh vµ Kho quü, Gi¸m ®èc Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc, chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Thèng ®èc vÒ sù an toµn 2 tµi s¶n, tiÒn b¹c thuéc ®¬n vÞ m×nh qu¶n lý ®ång thêi ph¶i bè trÝ thêi gian giao dÞch, thanh to¸n, xuÊt nhËp kho, quü còng nh kiÓm kª tån kho quü cuèi kú mét c¸ch hîp lý, ®¶m b¶o yªu cÇu n©ng cao chÊt lîng dÞch vô ®èi víi kh¸ch hµng vµ an toµn tµi s¶n. §Ó cã c¨n cø ®iÒu hoµ tiÒn vµ kiÓm tra t×nh h×nh tån quü t¹i c¸c Kho tiÒn, Ng©n hµng Nhµ níc trung ¬ng quy ®Þnh: - Gi¸m ®èc chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc, Së giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc tæ chøc truyÒn qua m¹ng vi tÝnh vÒ Ng©n hµng Nhµ níc trung ¬ng (Côc ph¸t hµnh vµ Kho quü) c¸c th«ng tin theo ®Þnh kú sau: + Tån quü tiÒn mÆt c¸c lo¹i cña Quü dù tr÷ ph¸t hµnh vµ Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh cuèi giê lµm viÖc hµng ngµy. + Doanh sè xuÊt, doanh sè nhËp Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh (cã céng lòy kÕ tõ ®Çu th¸ng, kh«ng kÓ sè xuÊt nhËp gi÷a Quü dù tr÷ ph¸t hµnh vµ Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh). + Doanh sè xuÊt, doanh sè nhËp vµ béi xuÊt (hoÆc béi nhËp) Quü dù tr÷ ph¸t hµnh: ®iÖn b¸o 5 ngµy 1 lÇn, kÓ tõ ngµy mïng mét, cã céng lòy kÕ kú tríc (kh«ng kÓ doanh sè xuÊt, nhËp ®iÒu chuyÓn gi÷a c¸c Quü dù tr÷ ph¸t hµnh). + C©n ®èi thu, chi tiÒn mÆt cña Ng©n hµng Nhµ níc: b¸o c¸o mçi th¸ng 1 lÇn. - C¸c Kho tiÒn trung ¬ng ph¶i truyÒn qua m¹ng vi tÝnh vÒ Côc ph¸t hµnh vµ Kho quü sè liÖu vÒ tiÒn mÆt tån Quü dù tr÷ ph¸t hµnh tÝnh ®Õn cuèi ngµy. Côc trëng Côc ph¸t hµnh vµ Kho quü tæng hîp c¸c th«ng tin trªn vµ tr×nh Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc theo ®Þnh kú: - Doanh sè xuÊt, doanh sè nhËp tiÒn mÆt vµ sè lòy kÕ xuÊt, nhËp tiÒn mÆt qua Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh (kh«ng kÓ doanh sè xuÊt, nhËp gi÷a Quü dù tr÷ ph¸t hµnh vµ Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh) vµ tån quü cña c¸c quü nµy trong toµn hÖ thèng Ng©n hµng Nhµ níc 5 ngµy 1 lÇn. - B¸o c¸o t×nh h×nh xuÊt, nhËp, béi xuÊt (hoÆc béi nhËp) Quü dù tr÷ ph¸t hµnh, Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh hµng quý vµ dù kiÕn xuÊt, nhËp, béi xuÊt (hoÆc béi nhËp) Quü dù tr÷ ph¸t hµnh, Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh quý tiÕp theo. Tõ c¬ chÕ ph¸t hµnh tiÒn nãi trªn, kÕ to¸n nghiÖp vô ph¸t hµnh tiÒn ph¶i lu ý c¸c vÊn ®Ò sau ®Ó hoµn thµnh tèt nhiÖm vô cña m×nh: + TÝnh thèng nhÊt, tËp trung cao ®é trong ®iÒu hµnh; + TÝnh kÞp thêi, chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, rÊt nghiªm ngÆt trong chÊp hµnh; + Yªu cÇu an toµn tµi s¶n b»ng tiÒn ë møc ®é tuyÖt ®èi ë mäi kh©u: giao nhËn, vËn chuyÓn, xuÊt - nhËp, b¶o qu¶n tiÒn trong kho. + TÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò nãi trªn ph¶i ®îc thùc hiÖn trªn sæ s¸ch, chøng tõ kÕ to¸n, ®ång thêi nh÷ng tµi liÖu kÕ to¸n nµy ph¶i cã ®ñ c¸c thñ tôc ph¸p lý ®Ó l u tr÷ l©u dµi. 1.1.2. Tµi kho¶n sæ s¸ch vµ chøng tõ kÕ to¸n ®îc sö dông trong nghiÖp vô ph¸t hµnh tiÒn: 1.1.2.1. Tµi kho¶n: Tµi kho¶n kÕ to¸n ®îc sö dông cho nghiÖp vô ph¸t hµnh tiÒn hiÖn nay n»m ë lo¹i 1 "Ho¹t ®éng ng©n quü" víi tµi kho¶n cÊp I mang sè hiÖu 10, ë Lo¹i 4 "Ph¸t hµnh tiÒn vµ nî ph¶i tr¶" víi tµi kho¶n cÊp I mang sè hiÖu 40 vµ ë Lo¹i 9 "C¸c tµi kho¶n ngoµi b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n" víi tµi kho¶n cÊp I mang sè hiÖu 90, trong HÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n Ng©n hµng Nhµ níc ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh 425/1998/Q§-NHNN2, ngµy 17-12-1998 cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc vµ c¸c v¨n b¶n bæ sung, söa ®æi. 3 Néi dung, kÕt cÊu, c¸ch sö dông c¸c tµi kho¶n trªn cã thÓ tãm t¾t nh sau: - Tµi kho¶n sè 101 "Quü dù tr÷ ph¸t hµnh" víi c¸c tµi kho¶n cÊp III: 1011 - TiÒn ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng 1012 - TiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng 1013 - TiÒn ®×nh chØ lu hµnh 1019 - Quü dù tr÷ ph¸t hµnh ®ang vËn chuyÓn Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh tiÒn ®· c«ng bè lu hµnh thuéc Quü dù tr÷ ph¸t hµnh ®îc b¶o qu¶n t¹i c¸c Kho tiÒn trung ¬ng hoÆc t¹i c¸c Kho tiÒn chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc. KÕt cÊu cña tµi kho¶n 101: Bªn Nî ghi: Quü dù tr÷ ph¸t hµnh t¨ng Bªn Cã ghi: Quü dù tr÷ ph¸t hµnh gi¶m Sè d nî: Ph¶n ¸nh tån quü dù tr÷ ph¸t hµnh C¸c tµi kho¶n cÊp III nãi trªn ®îc më tµi kho¶n h¹ch to¸n chi tiÕt h¬n theo tõng Kho tiÒn, hoÆc Kho tiÒn bªn nhËn ®iÒu chuyÓn. - Tµi kho¶n 102 “Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh“ víi c¸c tµi kho¶n cÊp III: 1021 - TiÒn ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng 1022 - TiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng 1023 - TiÒn ®×nh chØ lu hµnh Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh tiÒn mÆt thuéc Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh t¹i Së giao dÞch hoÆc chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc (trõ Côc qu¶n trÞ, Côc C«ng nghÖ tin häc ng©n hµng, V¨n phßng ®¹i diÖn Ng©n hµng Nhµ níc t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh th× dïng tµi kho¶n sè 103 "TiÒn mÆt ë ®¬n vÞ phô thuéc"). HiÖn nay, tµi kho¶n sè 103 cßn ®îc quy ®Þnh dïng ®Ó h¹ch to¸n tiÒn mÆt vèn XDCB cña Ban Qu¶n lý c«ng tr×nh XDCB cña c¸c chi nh¸nh NHNN. KÕt cÊu cña tµi kho¶n 102: Bªn Nî ghi: Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh t¨ng Bªn Cã ghi: Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh gi¶m Sè d Nî: Ph¶n ¸nh tån quü nghiÖp vô ph¸t hµnh - Tµi kho¶n 401 "TiÒn ®Ó ph¸t hµnh" Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh sè tiÒn giÊy, tiÒn kim lo¹i ®îc dïng ®Ó ph¸t hµnh lµm ph¬ng tiÖn thanh to¸n cho nÒn kinh tÕ. Chóng ®îc më t¹i Ng©n hµng Nhµ níc trung ¬ng (Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh). Lµ nh÷ng tµi kho¶n d Cã trong quan hÖ ®èi øng víi tµi kho¶n d Nî sè 101. KÕt cÊu cña tµi kho¶n 401: Bªn Cã ghi: Sè tiÒn ®· c«ng bè lu hµnh nhËn tõ nhµ in vµ nhËp tõ "tiÒn cha c«ng bè lu hµnh" Bªn Nî ghi: Sè tiÒn xuÊt tõ Quü dù tr÷ ph¸t hµnh giao ®i tiªu huû do r¸ch n¸t, h háng Sè d cã: Ph¶n ¸nh tån quü tiÒn ®Ó ph¸t hµnh ViÖc h¹ch to¸n ph©n tÝch cña tµi kho¶n nµy ®îc më theo vËt liÖu tiÒn ( tiÒn giÊy, tiÒn P«lime, tiÒn kim lo¹i ). C¸c tµi kho¶n ngoµi b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n víi ®Æc ®iÓm h¹ch to¸n ®¬n (ph¸t sinh t¨ng th× ghi Nî (nhËp), ph¸t sinh gi¶m th× ghi Cã (xuÊt) vµ sè d lµ quy m« cña ®èi tîng h¹ch to¸n cßn l¹i ®Õn 1 thêi ®iÓm nµo ®ã) ®îc dïng trong nghiÖp vô nµy gåm cã: Tµi kho¶n Sè hiÖu tµi kho¶n 4 N¬i më TiÒn giÊy vµ tiÒn kim lo¹i 90 TiÒn cha c«ng bè lu hµnh 901 Vô KTTC, Chi nh¸nh NHNN TiÒn cha c«ng bè lu hµnh t¹i 9011 Vô KTTC Kho tiÒn TW TiÒn cha c«ng bè lu hµnh t¹i 9012 Chi nh¸nh NHNN Kho tiÒn Chi nh¸nh TiÒn ®· c«ng bè lu hµnh 902 Vô KTTC, Chi nh¸nh NHNN TiÒn ®· c«ng bè lu hµnh t¹i 9021 Vô KTTC kho tiÒn TW TiÒn ®· c«ng bè lu hµnh t¹i 9022 Chi nh¸nh NHNN kho tiÒn chi nh¸nh TiÒn giao ®i tiªu huû 903 Vô KTTC TiÒn ®· tiªu huû 904 Vô KTTC TiÒn kh«ng cã gi¸ trÞ lu hµnh 908 Vô KTTC, Chi nh¸nh NHNN TiÒn mÉu 9081 Vô KTTC, chi nh¸nh NHNN TiÒn lu niÖm 9082 Vô KTTC, chi nh¸nh NHNN TiÒn nghi gi¶, tiÒn gi¶ vµ tiÒn 9089 Vô KTTC, chi nh¸nh NHNN bÞ ph¸ ho¹i chê xö lý TiÒn cha c«ng bè lu hµnh 909 Vô KTTC ®ang vËn chuyÓn C¸c tµi kho¶n nãi trªn khi ë Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh th× më tiÓu kho¶n theo kho tiÒn trung ¬ng. Riªng tµi kho¶n 909 "TiÒn cha c«ng bè lu hµnh ®ang vËn chuyÓn" th× më tiÓu kho¶n theo kho nhËn ®iÒu chuyÓn tiÒn ®Õn. C¸c TK 901, 902, 903, 904 ®îc më chi tiÕt theo tõng vËt liÖu tiÒn (tiÒn giÊy, tiÒn P«lime, tiÒn kim lo¹i). C¸c TK 9081, 9082 ®îc më chi tiÕt theo lo¹i tiÒn hoÆc Kho qu¶n lý. 1.1.2.2. Sæ s¸ch kÕ to¸n: §Ó thùc hiÖn chÝnh x¸c, an toµn nghiÖp vô vÒ ph¸t hµnh tiÒn, Ng©n hµng Nhµ níc Trung ¬ng ®· quy ®Þnh ph¶i dïng nh÷ng sæ s¸ch sau ®©y trong kh©u theo dâi nghiÖp vô vµ kh©u h¹ch to¸n kÕ to¸n: - Thñ kho hoÆc thñ quü më c¸c lo¹i: + ThÎ kho, më riªng cho tõng lo¹i tiÒn, mçi lo¹i quü, kho, gi¸, kÐt: C¸c tê thÎ nµy ®îc ghi theo dâi theo lîng bã, tê, sè hßm... + Sæ kho hoÆc sæ quü. - KÕ to¸n më c¸c lo¹i: Sæ nhËt ký quü më riªng cho tiÒn mÆt: 1011, 1012, 1013, 1019, 1021, 1022, 1023, 401, 9011, 9012, 9021, 9022, 903, 904, 9081, 9082, 9089, 909. Díi ®©y lµ s¬ ®å tæng qu¸t vÒ kÕ to¸n ph¸t hµnh tiÒn: Tµi kho¶n néi b¶ng: TiÒn ®Ó ph¸t Quü dù tr÷ Quü ng/ vô TiÒn göi TCTD hµnh ph¸t hµnh ph¸t hµnh (KBNN) xxx xxx xxx (I) (M) (A)) (II) xxx (III) (1) (2) 5 Tµi kho¶n ngo¹i b¶ng TiÒn cha c«ng bè lu hµnh xxx (O) TiÒn ®· c«ng TiÒn giao ®i bè lu hµnh xxx tiªu huû xx (P) x TiÒn ®· tiªu huû xxx (B) (A) (M) Ghi chó: (O): NhËp kho tiÒn cha c«ng bè lu hµnh. (P) : NhËp kho tiÒn ®îc c«ng bè lu hµnh tõ kho tiÒn cha c«ng bè lu hµnh. (M): TiÒn ®· c«ng bè lu hµnh ®îc phÐp ph¸t hµnh vµo lu th«ng. C¸c bót to¸n (I)  (III): ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh ph¸t hµnh tiÒn ra lu th«ng (kÓ tõ khi tiÒn ®îc c«ng bè lu hµnh) C¸c bót to¸n (1)  (2): ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh thu håi tiÒn tõ lu th«ng vÒ. C¸c bót to¸n (A)  (B): ph¶n ¸nh qu¸ tr×nh tiªu hñy tiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng vµ tiÒn ®×nh chØ lu hµnh. ViÖc h¹ch to¸n ph©n tÝch cña c¸c tµi kho¶n trªn ®îc thùc hiÖn phï hîp víi tÝnh chÊt cña c¸c tµi kho¶n. 1.1.2.3. Chøng tõ kÕ to¸n: Chøng tõ kÕ to¸n ®îc sö dông trong nghiÖp vô ph¸t hµnh tiÒn gåm: - LÖnh ®iÒu chuyÓn tiÒn; - LÖnh xuÊt, nhËp tiÒn; - Biªn b¶n giao nhËn tiÒn; - PhiÕu nhËp (hoÆc xuÊt) kho tiÒn; - PhiÕu thu (hoÆc chi) tiÒn; - GiÊy nép tiÒn; - SÐc; - GiÊy lÜnh tiÒn mÆt. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nghiÖp vô nµy cã thÓ dïng mÉu chøng tõ kÕ to¸n do m¸y lËp, in nhng vÉn ph¶i theo mÉu lËp b»ng m¸y ®· quy ®Þnh, ®ång thêi ph¶i cã ch÷ ký chÝnh thøc trªn c¸c chøng tõ nµy. 1.2. KÕ to¸n tiÒn míi in, ®óc Theo c¬ chÕ ph¸t hµnh tiÒn hiÖn nay, tiÒn do nhµ m¸y in giao, tríc hÕt ®îc nhËp vµo Kho tiÒn Ng©n hµng Trung ¬ng. KÕ to¸n viªn cña Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh Ng©n hµng Nhµ níc c¨n cø vµo Biªn b¶n giao nhËn tiÒn ®Ó lËp PhiÕu nhËp kho vµ h¹ch to¸n: NhËp: Tµi kho¶n 9011 "TiÒn cha c«ng bè lu hµnh"(tiÓu kho¶n Kho tiÒn TW nhËp vµ tiÕt kho¶n theo vËt liÖu tiÒn ). Sè tiÒn nhËp ®îc ghi theo ®¬n vÞ quy íc. Khi ®îc lÖnh lu hµnh th× lËp phiÕu xuÊt, nhËp kho tõ biªn b¶n giao nhËn ®Ó ghi xuÊt TK 9011, nhËp TK 9021. Tõ TK 9021, theo lÖnh ph¸t hµnh mµ lËp phiÕu ghi xuÊt TK 9021 vµ ghi: Nî: TK 1011 - TiÒn ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng (tiÓu kho¶n kho nhËp, tiÕt kho¶n vËt liÖu tiÒn) 6 Cã: TK 401 - TiÒn ®Ó ph¸t hµnh. Trêng hîp tiÒn ®· c«ng bè lu hµnh tõ Nhµ m¸y in ®óc tiÒn th× chØ h¹ch to¸n b»ng TK néi b¶ng nãi trªn TK 9021, TK 1011, 401 ghi sè tiÒn theo mÖnh gi¸ x sè tê (miÕng). 1.3. KÕ to¸n ph¸t hµnh tiÒn ra lu th«ng ViÖc ph¸t hµnh tiÒn ra lu th«ng b¾t ®Çu tõ khi kh¸ch hµng cña Ng©n hµng Nhµ níc (c¸c tæ chøc tÝn dông, Kho b¹c Nhµ níc) lËp thñ tôc rót tiÒn trung ¬ng tõ c¸c tµi kho¶n tiÒn göi mµ hä ®· më ë Së Giao dÞch hoÆc chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ n íc. KÕ to¸n Ng©n hµng Nhµ níc c¨n cø vµo c¸c lÖnh rót tiÒn cña kh¸ch hµng nh sÐc, giÊy lÜnh tiÒn mÆt..., sau khi kiÓm tra thÊy lËp ®óng mÉu, ch÷ ký, dÊu chñ tµi kho¶n khíp ®óng víi mÉu ®· ®¨ng ký, l¹i ®ñ sè d tµi kho¶n cÇn rót vµ tån quü tiÒn mÆt t¹i Quü nghiÖp vô ph¸t hµnh còng tho¶ m·n nhu cÇu th× ghi nh÷ng th«ng tin ®ã vµo bªn Nî sæ chi tiÕt tµi kho¶n tiÒn göi (hoÆc tiÒn vay) cña kh¸ch hµng, sæ NhËt ký quü vµ chuyÓn chøng tõ ®ã cho thñ quü ph¸t tiÒn. Thñ quü ph¶i yªu cÇu kh¸ch hµng ký nhËn ®ñ tiÒn trªn chøng tõ vµ xuÊt tr×nh chøng minh nh©n d©n ®Ó ®èi chiÕu x¸c nhËn ®óng ngêi ®îc lÜnh míi ph¸t tiÒn. Sau khi ®· ph¸t tiÒn vµ ghi chÐp tµi kho¶n sÏ cã quan hÖ ®èi øng: Nî: TK thÝch hîp (tiÓu kho¶n kh¸ch hµng rót tiÒn) Cã: TK 1021- TiÒn ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü nghiÖp vô 1.4. KÕ to¸n thu håi tiÒn tõ lu th«ng vÒ C¨n cø vµo giÊy nép tiÒn mÆt cña kh¸ch hµng (c¸c tæ chøc tÝn dông, Kho b¹c Nhµ níc hoÆc c¸ nh©n ®æi tiÒn), kÕ to¸n kiÓm tra thÊy thñ tôc thu tiÒn do bé phËn quü thùc hiÖn (®ãng dÊu ®· thu tiÒn, cã ch÷ ký ®óng mÉu cña thñ quü, sè tiÒn thùc thu vµ sè tiÒn do kh¸ch hµng lËp khíp nhau) th× ghi: Nî: TK 1021- TiÒn ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü nghiÖp vô, hoÆc Nî: TK 1022 - TiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü nghiÖp vô Cã: TK ThÝch hîp (tµi kho¶n tiÒn göi, tiÒn vay...) 1.5. KÕ to¸n ®iÒu chuyÓn tiÒn thuéc Quü dù tr÷ ph¸t hµnh KÕ to¸n ®iÒu chuyÓn tiÒn ®îc thùc hiÖn theo sù ph©n c«ng nh sau: - Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh Ng©n hµng Nhµ níc h¹ch to¸n t×nh h×nh giao nhËn, ®iÒu chuyÓn tiÒn t¹i c¸c Kho tiÒn trung ¬ng. - Së Giao dÞch, chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc h¹ch to¸n viÖc ®iÒu chuyÓn, xuÊt nhËp tiÒn b¶o qu¶n t¹i c¸c ®¬n vÞ nµy. 1.5.1. KÕ to¸n ®iÒu chuyÓn tiÒn gi÷a c¸c Kho tiÒn trung ¬ng C¨n cø vµo lÖnh ®iÒu chuyÓn vµ c¸c giÊy tê ñy quyÒn, x¸c nhËn ®ñ t c¸ch cña ngêi tiÕp nhËn vËn chuyÓn tiÒn, Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh lËp phiÕu xuÊt kho (hoÆc ñy quyÒn cho kÕ to¸n Kho tiÒn trung ¬ng xuÊt lËp). Kho tiÒn trung ¬ng xuÊt ®iÒu chuyÓn c¨n cø vµo c¸c chøng tõ trªn ®Ó lËp Biªn b¶n giao nhËn tiÒn vµ xuÊt ®ñ sè tiÒn cho ngêi nhËn vËn chuyÓn ®i. T¹i Kho tiÒn trung ¬ng nhËn ®iÒu chuyÓn khi nhËp kho sè tiÒn nµy còng ph¶i lËp Biªn b¶n giao nhËn vµ Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh sÏ c¨n cø vµo chøng tõ nµy ®Ó lËp phiÕu nhËp kho (hoÆc ñy nhiÖm Kho tiÒn trung ¬ng lËp). 1.5.1.1. KÕ to¸n xuÊt ®iÒu chuyÓn t¹i Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh: Khi xuÊt tiÒn ®iÒu chuyÓn ®i kho tiÒn kh¸c: - §èi víi tiÒn cha c«ng bè lu hµnh: XuÊt TK 9011: TiÒn cha c«ng bè lu hµnh t¹i Ng©n hµng Nhµ níc trung ¬ng (tiÓu kho¶n Kho xuÊt, tiÕt kho¶n theo vËt liÖu tiÒn). 7 NhËp TK 909: TiÒn cha c«ng bè lu hµnh ®ang vËn chuyÓn (tiÓu kho¶n Kho nhËp) - §èi víi tiÒn ®· c«ng bè lu hµnh: Nî TK 1019: Quü dù tr÷ ph¸t hµnh ®ang vËn chuyÓn (tiÓu kho¶n Kho tiÒn nhËp) Cã TK 1011: TiÒn ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü dù tr÷ ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n Kho tiÒn xuÊt, tiÕt kho¶n theo vËt liÖu tiÒn) hoÆc: Cã TK 1012: TiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü dù tr÷ ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n Kho tiÒn xuÊt) hoÆc: Cã TK 1013: TiÒn ®×nh chØ lu hµnh thuéc Quü dù tr÷ ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n Kho tiÒn xuÊt, tiÕt kho¶n theo vËt liÖu tiÒn). 1.5.1.2. VÒ kÕ to¸n nhËp ®iÒu chuyÓn t¹i Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh: Khi nhËp kho sè tiÒn ®iÒu chuyÓn ®Õn: - §èi víi tiÒn cha c«ng bè lu hµnh: XuÊt TK 909: TiÒn cha c«ng bè lu hµnh ®ang vËn chuyÓn (tiÓu kho¶n Kho tiÒn nhËp) NhËp TK 9011: TiÒn cha c«ng bè lu hµnh t¹i Kho tiÒn trung ¬ng (tiÓu kho¶n Kho tiÒn nhËp) - §èi víi tiÒn ®· c«ng bè lu hµnh: Nî TK 1011: TiÒn ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü dù tr÷ ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n Kho tiÒn nhËp, tiÕt kho¶n theo vËt liÖu tiÒn). hoÆc: Nî TK 1012: TiÒn kh«ng ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü dù tr÷ ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n Kho tiÒn nhËp, tiÕt kho¶n theo vËt liÖu tiÒn). hoÆc: Nî TK 1013: TiÒn ®×nh chØ lu hµnh thuéc Quü dù tr÷ ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n Kho tiÒn nhËp, tiÕt kho¶n theo vËt liÖu tiÒn). Cã TK 1019: Quü dù tr÷ ph¸t hµnh ®ang vËn chuyÓn (tiÓu kho¶n Kho tiÒn nhËp) 1.5.2. KÕ to¸n ®iÒu chuyÓn tiÒn gi÷a Kho tiÒn trung ¬ng víi c¸c chi nh¸nh, Së Giao dÞch 1.5.2.1. T¹i Ng©n hµng Nhµ níc Trung ¬ng: Trong trêng hîp nµy, thñ tôc chøng tõ xuÊt ®iÒu chuyÓn tiÒn còng thùc hiÖn t¬ng tù nh khi xuÊt ®iÒu chuyÓn tiÒn gi÷a c¸c Kho tiÒn trung ¬ng (®· tr×nh bµy ë trªn). VÒ ®Þnh kho¶n kÕ to¸n, Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh thùc hiÖn: - Trêng hîp chi nh¸nh nhËn tiÒn trùc tiÕp t¹i Kho tiÒn trung ¬ng th× c¨n cø vµo chøng tõ xuÊt, cã ch÷ ký nhËn ®ñ tiÒn cña chi nh¸nh: Nî TK 5111: ChuyÓn tiÒn ®i n¨m nay hoÆc Nî TK 5211: Liªn hµng ®i n¨m nay Cã TK 1011: TiÒn ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü dù tr÷ ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n Kho tiÒn xuÊt, tiÕt kho¶n theo vËt liÖu tiÒn). - Trêng hîp Kho tiÒn trung ¬ng ñy nhiÖm c¸n bé chuyÓn tiÒn ®Õn Chi nh¸nh: Nî TK 1019: Quü dù tr÷ ph¸t hµnh ®ang vËn chuyÓn (tiÓu kho¶n chi nh¸nh nhËn) Cã TK 1011: TiÒn ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü dù tr÷ ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n Kho tiÒn xuÊt, tiÕt kho¶n theo vËt liÖu tiÒn). Khi nhËn ®îc GiÊy b¸o Cã cña Chi nh¸nh, kiÓm tra thÊy ®óng th× ghi: Nî TK 5112: ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay hoÆc: Nî TK 5212: Liªn hµng ®Õn n¨m nay 8 Cã TK 1019: Quü dù tr÷ ph¸t hµnh ®ang vËn chuyÓn (tiÓu kho¶n chi nh¸nh nhËn) 1.5.2.2. KÕ to¸n t¹i chi nh¸nh, Së Giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc: C¨n cø bé chøng tõ göi kÌm theo tiÒn ®iÒu chuyÓn, chi nh¸nh kiÓm nhËn, ®èi chiÕu vµ nhËp kho tiÒn theo ®óng quy ®Þnh vµ lËp Biªn b¶n giao nhËn tiÒn, phiÕu nhËp kho. Thñ kho (thñ quü) c¨n cø PhiÕu nhËp kho, Biªn b¶n giao nhËn tiÒn ®Ó ghi sæ quü, thÎ kho vµ göi 1 liªn Biªn b¶n giao nhËn, PhiÕu nhËp kho tiÒn cho Kho tiÒn trung ¬ng xuÊt ®iÒu chuyÓn lµm chøng tõ håi b¸o. KÕ to¸n c¨n cø lÖnh ®iÒu chuyÓn, PhiÕu nhËp kho, Biªn b¶n giao nhËn tiÒn do chi nh¸nh lËp ®Ó h¹ch to¸n: + Trêng hîp Kho tiÒn trung ¬ng cö c¸n bé ®iÒu chuyÓn tiÒn ®Õn th× ghi: Nî TK 1011: TiÒn ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü dù tr÷ ph¸t hµnh (chi tiÕt theo vËt liÖu tiÒn). Cã TK 5111: ChuyÓn tiÒn ®i n¨m nay hoÆc: Cã TK 5211: Liªn hµng ®i n¨m nay + Trêng hîp chi nh¸nh trùc tiÕp nhËn tiÒn tõ Kho tiÒn trung ¬ng vÒ, ghi: Nî TK 1011: TiÒn ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü dù tr÷ ph¸t hµnh (chi tiÕt theo vËt liÖu tiÒn). Cã TK 5112: ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay hoÆc: Cã TK 5212: Liªn hµng ®Õn n¨m nay + Trêng hîp tiÒn nhËp kho råi nhng cha nhËn ®îc giÊy b¸o Nî liªn hµng th× ghi ®èi øng tµi kho¶n 1011 bót to¸n TK 4639 "C¸c kho¶n ph¶i tr¶" (tiÓu kho¶n tiÒn ®ang ®iÒu chuyÓn). Khi nhËn ®îc GiÊy b¸o Nî liªn hµng nµy th× ghi Nî TK 4639 vµ Cã TK 5112 (5212). + Trêng hîp nhËn ®îc giÊy b¸o Nî liªn hµng råi, nhng tiÒn ®ang trªn ®êng ®iÒu chuyÓn th× dïng TK 3639 "C¸c kho¶n ph¶i thu" (tiÓu kho¶n tiÒn ®ang ®iÒu chuyÓn) ®Ó h¹ch to¸n ®èi øng víi bªn Cã TK 5112 (5212) vµ khi ®· nhËn ®îc tiÒn th× h¹ch to¸n Cã TK "C¸c kho¶n ph¶i thu" ®èi øng víi TK 1011. + Trêng hîp chi nh¸nh nhËn ®îc tiÒn cha c«ng bè lu hµnh th× dïng tµi kho¶n ngo¹i b¶ng sè 9012 ®Ó ph¶n ¸nh. 1.5.3. KÕ to¸n tiÒn ®iÒu chuyÓn gi÷a c¸c Chi nh¸nh vµ ®iÒu chuyÓn tõ Chi nh¸nh vÒ Kho tiÒn trung ¬ng còng ®îc vËn dông t¬ng tù nh trªn. 2. KÕ to¸n nghiÖp vô ®Çu t vµ tÝn dông: 2.1. KÕ to¸n tiÒn göi ngo¹i tÖ ë níc ngoµi 2.1.1. Tµi kho¶n sö dông: Theo quy chÕ qu¶n lý ngo¹i tÖ cña Ng©n hµng Nhµ níc ë níc ngoµi hiÖn nay th× Së Giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc lµ ®¬n vÞ ®îc ph©n c«ng qu¶n lý ®èi tîng nµy víi viÖc giao dÞch mua b¸n ngo¹i tÖ, can thiÖp thÞ trêng ngo¹i tÖ, ®Çu t díi d¹ng tiÒn göi, chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ, mua b¸n chøng tõ ngo¹i tÖ, ñy th¸c ®Çu t níc ngoµi, b¶o toµn dù tr÷ ngo¹i hèi Nhµ níc, ®¸p øng nhu cÇu ngo¹i hèi, sinh lêi. §Ó ghi chÐp, ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô trªn, Së giao dÞch NHNN ®îc më c¸c tµi kho¶n sau t¹i c¸c ng©n hµng ®¹i lý: - Tµi kho¶n thanh to¸n, tµi kho¶n ®Çu t qua ®ªm gäi chung lµ tµi kho¶n tiÒn göi kh«ng kú h¹n; - Tµi kho¶n lu gi÷ chøng kho¸n; * Néi dung, môc ®Ých sö dông c¸c tµi kho¶n nµy lµ: + §Ó tiÕp nhËn hoÆc chi phÝ trong thanh to¸n v·ng lai; 9 + §Ó giao dÞch vèn; + §Ó ®Çu t trùc tiÕp; + §Ó ®Çu t vµo c¸c giÊy tê cã gi¸; + §Ó vay, tr¶ nî níc ngoµi; + §Ó cho vay vµ thu håi nî níc ngoµi. ViÖc më tµi kho¶n ë níc nµo, ng©n hµng ®¹i lý nµo, cho môc ®Ých g× ®Òu ph¶i xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu thùc tÕ vµ ph¶i ®¶m b¶o an toµn tµi s¶n tiÒn göi th«ng qua sù lùa chän ng©n hµng ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ vµ ph¶i ®îc Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc phª chuÈn. Cßn thñ tôc më tµi kho¶n nµy th× tïy thuéc vµo th«ng lÖ quèc tÕ vµ sù ký kÕt tho¶ íc gi÷a ng©n hµng níc ta vµ ng©n hµng ®¹i lý. Së Giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc sö dông c¸c tµi kho¶n sau ®Ó ghi chÐp kÕ to¸n: Tµi kho¶n néi b¶ng Tªn tµi kho¶n TÝnh chÊt tµi kho¶n CÊp I CÊp II 20 CÊp III TiÒn göi, cho vay vµ thanh to¸n víi D nî, tiÓu kho¶n më Ng©n hµng níc ngoµi TiÒn göi ngo¹i tÖ ë níc ngoµi TiÒn göi ngo¹i tÖ kh«ng kú h¹n TiÒn göi ngo¹i tÖ cã kú h¹n Thanh to¸n víi Ng©n hµng ë níc ngoµi theo ®èi t¸c vµ c¸c Tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ Thanh to¸n víi Ng©n hµng ë níc ngoµi më theo ®èi t¸c 2071 2072 vµ c¸c Tæ chøc tµi chÝnh tiÒn tÖ quèc tÕ ChuyÓn ®æi ngo¹i tÖ thanh to¸n víi Tæ D Nî - më theo ®èi chøc tÝn dông ë níc ngoµi t¸c 201 2011 2012 207 D Nî (hoÆc d Cã) - * KÕt cÊu cña c¸c tµi kho¶n tiÒn göi ngo¹i tÖ: - Bªn Nî: Ghi gi¸ trÞ ngo¹i tÖ NHNN göi ë níc ngoµi - Bªn Cã: Ghi gi¸ trÞ ngo¹i tÖ NHNN lÊy ra - D nî: Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ ngo¹i tÖ NHNN ®ang göi t¹i níc ngoµi * KÕt cÊu tµi kho¶n "Thanh to¸n víi ng©n hµng níc ngoµi": - Bªn Nî: Ghi gi¸ trÞ ngo¹i tÖ chi hé NH níc ngoµi; gi¸ trÞ ngo¹i tÖ NH níc ngoµi thu hé vµ thanh to¸n sè chªnh lÖch ngo¹i tÖ ph¶i tr¶ cho NH níc ngoµi - Bªn Cã: Ghi gi¸ trÞ ngo¹i tÖ thu hé cho NH níc ngoµi; sè ngo¹i tÖ NH níc ngoµi chi hé, thanh to¸n sè chªnh lÖch ngo¹i tÖ ph¶i thu NH níc ngoµi. - D nî: Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ ngo¹i tÖ chi hé nhiÒu h¬n thu hé NH níc ngoµi - D cã: Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ ngo¹i tÖ thu hé nhiÒu h¬n chi hé NH níc ngoµi * KÕt cÊu tµi kho¶n "ChuyÓn ®æi ngo¹i tÖ thanh to¸n víi tæ chøc tÝn dông ë níc ngoµi": - Bªn Nî: Ghi gi¸ trÞ ngo¹i tÖ NHNN nhê TCTD ë níc ngoµi trÝch tµi kho¶n tiÒn göi cña m×nh chuyÓn ®æi ra ngo¹i tÖ kh¸c. - Bªn Cã: Ghi gi¸ trÞ ngo¹i tÖ ®· ®îc TCTD ë níc ngoµi trÝch tµi kho¶n tiÒn göi cña NHNN chuyÓn ®æi ra ngo¹i tÖ kh¸c. - D nî: Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ ngo¹i tÖ ®ang nhê TCTD ë níc ngoµi chuyÓn ®æi ra ngo¹i tÖ kh¸c 2.1.2. Quy tr×nh kÕ to¸n 2.1.2.1. KÕ to¸n tiÒn göi t¹i NH ®¹i lý: - C¨n cø vµo giÊy b¸o Cã cña ng©n hµng ®¹i lý ë níc ngoµi göi ®Õn mµ Së Giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n thÝch hîp: Nî TK 2011: TiÒn göi ngo¹i tÖ kh«ng kú h¹n hoÆc: Nî TK 2012: TiÒn göi ngo¹i tÖ cã kú h¹n 10 Cã TK 2071: Thanh to¸n víi ng©n hµng ë níc ngoµi vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh tiÒn tÖ quèc tÕ 2.1.2.2. KÕ to¸n ®æi ngo¹i tÖ nµy lÊy ngo¹i tÖ kh¸c: - Khi nhê ng©n hµng níc ngoµi trÝch tiÒn göi ngo¹i tÖ cña Ng©n hµng Nhµ níc ®Ó chuyÓn ®æi ra ngo¹i tÖ kh¸c, Së Giao dÞch h¹ch to¸n: Nî TK 2072: ChuyÓn ®æi ngo¹i tÖ thanh to¸n víi tæ chøc tÝn dông ë níc ngoµi Cã TK 2011: TiÒn göi ngo¹i tÖ kh«ng kú h¹n (tiÓu kho¶n ngo¹i tÖ ®a ®i ®æi) - Khi nhËn ®îc giÊy b¸o cña ng©n hµng níc ngoµi ®· thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi ra ngo¹i tÖ kh¸c, Së Giao dÞch h¹ch to¸n: Nî TK 2011: TiÒn göi ngo¹i tÖ kh«ng kú h¹n (tiÓu kho¶n ngo¹i tÖ nhËn vÒ) Cã TK 4811: Mua b¸n ngo¹i tÖ thuéc Quü ®iÒu hßa ngo¹i tÖ §ång thêi thanh to¸n sè ngo¹i tÖ chi ra ®Ó chuyÓn ®æi: Nî TK 4811: Mua b¸n ngo¹i tÖ thuéc Quü ®iÒu hßa ngo¹i tÖ Cã TK 2072: ChuyÓn ®æi ngo¹i tÖ thanh to¸n víi Tæ chøc tÝn dông ë níc ngoµi 2.2. KÕ to¸n ®Çu t vµo c¸c chøng kho¸n cña níc ngoµi 2.2.1. Tµi kho¶n sö dông Së Giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc ®îc Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc ñy nhiÖm viÖc më tµi kho¶n lu gi÷ chøng kho¸n ë c¸c ng©n hµng ®¹i lý sau: - Ng©n hµng Trung ¬ng nh÷ng níc cã ®ång tiÒn trong c¬ cÊu dù tr÷; c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ; Ng©n hµng thanh to¸n quèc tÕ; - Ng©n hµng th¬ng m¹i níc ngoµi ®¹t c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ cã tÝn nhiÖm quèc tÕ; - C«ng ty chøng kho¸n quèc tÕ cã tÝn nhiÖm thuéc c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ®¹t c¸c tiªu chuÈn trªn. ViÖc h¹ch to¸n ®Çu t chøng kho¸n ë níc ngoµi cña Ng©n hµng Nhµ níc hiÖn nay ®îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c tµi kho¶n sau: Tµi kho¶n néi b¶ng CÊp I CÊp II CÊp III 21 211 2111 2112 2113 2119 Tªn tµi kho¶n TÝnh chÊt tµi §Çu t vµ c¸c quyÒn ®ßi nî níc ngoµi §Çu t vµo c¸c chøng kho¸n cña níc ngoµi Chøng kho¸n cña c¸c ChÝnh phñ Chøng kho¸n cña c¸c NHTW Chøng kho¸n cña c¸c NHTM Chøng kho¸n cña c¸c tæ chøc quèc tÕ kh¸c kho¶n D Nî D nî (tµi kho¶n chi tiÕt më theo mÖnh gi¸ chøng kho¸n, n¬i lu ký vµ ®èi t¸c ...) KÕt cÊu cña c¸c tµi kho¶n nµy nh sau: - Bªn Nî: Ghi gi¸ trÞ chøng kho¸n NHNN mua vµo - Bªn Cã: Ghi - Gi¸ trÞ chøng kho¸n NHNN b¸n ra - Gi¸ trÞ chøng kho¸n ®îc níc ngoµi thanh to¸n tiÒn - D nî: Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ chøng kho¸n NHNN ®ang qu¶n lý Ngoµi ra, trong nghiÖp vô nµy NHNN cßn dïng c¸c tµi kho¶n sau: Tµi kho¶n néi b¶ng CÊp I CÊp II 48 Tªn tµi kho¶n CÊp III Ho¹t ®éng ngo¹i hèi 11 TÝnh chÊt tµi kho¶n vµ n¬i sö dông 481 Quü dù tr÷ ngo¹i hèi 4811 4812 483 Quü dù tr÷ ngo¹i hèi Thanh to¸n, mua b¸n ngo¹i hèi thuéc Quü dù tr÷ ngo¹i hèi Quü b×nh æn tû gi¸ vµ gi¸ vµng Ph¶n ¸nh Quü dù tr÷ ng/ tÖ h×nh thµnh tõ nguån ph¸t hµnh tiÒn D cã, Më 1 tiÓu kho¶n t¹i SGD NHNN D nî, më 1 tiÓu kho¶n t¹i Vô KÕ to¸n Tµi chÝnh D cã, më 1 tiÓu kho¶n ë SGD 4831 4832 Quü b×nh æn tû gi¸ vµ gi¸ vµng hoÆc Chi nh¸nh cã trung t©m Thanh to¸n mua b¸n ngo¹i hèi giao dÞch ngo¹i tÖ D nî, më 1 tiÓu kho¶n ë SGD thuéc Quü b×nh æn tû gi¸ vµ tû hoÆc Chi nh¸nh cã trung t©m gi¸ vµng giao dÞch ngo¹i tÖ - KÕt cÊu cña tµi kho¶n 4811 vµ tµi kho¶n 4831: Bªn Cã ghi: Gi¸ trÞ ngo¹i tÖ mua vµo cho mçi Quü ngo¹i tÖ t¬ng øng Bªn Nî ghi: Gi¸ trÞ ngo¹i tÖ b¸n ra cho mçi Quü ngo¹i tÖ t¬ng øng D Cã: Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ ngo¹i tÖ tån quü cho mçi Quü ngo¹i tÖ t¬ng øng - KÕt cÊu tµi kho¶n 4812 vµ tµi kho¶n 4832: Bªn Nî ghi: - TiÒn VN chi ra mua ngo¹i tÖ cho cho mçi Quü ngo¹i tÖ t¬ng øng - KÕt chuyÓn sè chªnh lÖch t¨ng gi¸ trÞ ngo¹i tÖ thuéc Quü t¬ng øng khi ®¸nh gi¸ l¹i theo tû gi¸ ngµy cuèi th¸ng (®èi øng víi TK 631 - Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i) Bªn Cã ghi: - TiÒn VN thu vÒ do b¸n ngo¹i tÖ (tÝnh theo tû gi¸ thùc tÕ b¸n ra cña Quü ngo¹i tÖ t¬ng øng) - KÕt chuyÓn sè chªnh lÖch gi¶m gi¸ trÞ ngo¹i tÖ thuéc Quü ngo¹i tÖ t¬ng øng khi ®¸nh gi¸ l¹i theo tû gi¸ ngµy cuèi th¸ng (®èi øng víi TK 631 - Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i) Sè d nî: Ph¶n ¸nh sè tiÒn VN ®ang chi ra mua ngo¹i tÖ thuéc Quü ngo¹i tÖ t ¬ng øng (®èi øng theo cÆp víi sè d TK 4811 - Mua b¸n ngo¹i tÖ thuéc Quü ®iÒu hoµ ngo¹i tÖ vµ sè d TK 4831 - Mua b¸n ngo¹i tÖ kinh doanh) 2.2.2. Quy tr×nh kÕ to¸n 2.2.2.1. KÕ to¸n khi ®Çu t vµo chøng kho¸n: Khi nhËn ®îc lÖnh cña Thèng ®èc NHNN th«ng qua ®¬n vÞ ®îc uû quyÒn lµ Vô Qu¶n lý ngo¹i hèi, Së Giao dÞch NHNN h¹ch to¸n: Nî TK 211 - §Çu t vµo chøng kho¸n cña níc ngoµi (tiÓu kho¶n thÝch hîp víi lo¹i chøng kho¸n mua ®îc) Cã TK 2011 - TiÒn göi ngo¹i tÖ kh«ng kú h¹n Sè tiÒn h¹ch to¸n gåm gi¸ mua chøng kho¸n + (céng víi) c¸c chi phÝ mua (nÕu cã) 2.2.2.2. KÕ to¸n thu l·i ®Çu t: Sè d c¸c tµi kho¶n tiÒn göi vµ chøng kho¸n ®Çu t cña Ng©n hµng Nhµ níc ë níc ngoµi ®îc hëng l·i theo nh÷ng ph¬ng thøc nhÊt ®Þnh. Cã thÓ ®îc phÝa ng©n hµng níc ngoµi nhËp ®Þnh kú sè l·i tiÒn göi, tiÒn ®Çu t chøng kho¸n cña ViÖt Nam vµo bªn Cã cña tµi kho¶n tiÒn göi cña ViÖt Nam vµ b¸o Cã cho phÝa ViÖt Nam; cã thÓ thanh to¸n cho phÝa ViÖt Nam ngay khi ph¸t hµnh chøng kho¸n díi h×nh thøc chiÕt khÊu tõ mÖnh gi¸ chøng kho¸n, cã thÓ thanh to¸n mét lÇn cïng lóc tr¶ nî gèc chøng kho¸n. NhËn ®îc tiÒn l·i nµy, Së Giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc ghi: Bót to¸n 1: Ph¶n ¸nh thu l·i b»ng ngo¹i tÖ: 12 Nî TK 2011: TiÒn göi kh«ng kú h¹n (hoÆc TK thÝch hîp kh¸c) Cã TK 4831: Quü b×nh æn tû gi¸ vµ gi¸ vµng. Bót to¸n 2: Ph¶n ¸nh thu l·i ngo¹i tÖ b»ng VND vµo TK thu nhËp: (lËp thñ tôc b¸n ngo¹i tÖ nµy vµ h¹ch to¸n): Nî TK 4832: Thanh to¸n, mua b¸n ngo¹i hèi thuéc Quü b×nh æn tû gi¸ vµ gi¸ vµng. Cã TK 7012: Thu l·i tiÒn göi níc ngoµi (hoÆc 7022, 7032 - thu l·i cho vay, ®Çu t chøng kho¸n níc ngoµi) 2.3. KÕ to¸n mua b¸n ngo¹i tÖ ë trong níc Theo quy ®Þnh, Së Giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc ph¶i c¨n cø vµo nhu cÇu chi ngo¹i tÖ cña ChÝnh phñ, kÕ ho¹ch mua ngo¹i tÖ hµng quý, tr×nh Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc quyÕt ®Þnh c¬ cÊu tõng lo¹i tiÒn vµ danh môc ng©n hµng göi tiÒn trong tõng thêi kú. KÕ to¸n nghiÖp vô nµy ë Së Giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc thêng ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së kÕt qu¶ ho¹t ®éng tõng phiªn cña thÞ trêng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng, trong ®ã, Ng©n hµng Nhµ níc lµ ngêi mua, ngêi b¸n cuèi cïng vµ thùc hiÖn can thiÖp khi cÇn thiÕt v× môc tiªu chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia. 2.3.1. KÕ to¸n mua ngo¹i tÖ: - Khi mua ®îc ngo¹i tÖ, Së Giao dÞch lËp chøng tõ h¹ch to¸n ngo¹i tÖ ®· mua: Nî TK ThÝch hîp (vÝ dô TK 1211 "Ngo¹i tÖ t¹i quü", TK 1221 "Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ t¹i quü") Cã TK 4811:Quü dù tr÷ ngo¹i hèi + LËp chøng tõ thanh to¸n tiÒn ViÖt Nam cho bªn b¸n ngo¹i tÖ vµ ghi: Nî TK 3639: C¸c kho¶n kh¸c ph¶i thu (ë néi bé) (tiÓu kho¶n thanh to¸n víi Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh vÒ tiÒn mua ngo¹i tÖ) Cã TK ThÝch hîp (vÝ dô TK 1021 "TiÒn ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü nghiÖp vô" hoÆc TK tiÒn göi cña bªn b¸n ngo¹i tÖ). Cuèi ngµy, Së Giao dÞch ph¶i chuyÓn sè tiÒn VN§ ®· øng chi mua ngo¹i tÖ trong ngµy vÒ Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh b»ng c¸ch lËp phiÕu vµ ghi: Nî TK 5111: ChuyÓn tiÒn ®i n¨m nay Cã TK 3639: C¸c kho¶n kh¸c ph¶i thu Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh nhËn ®iÖn chuyÓn tiÒn, sau khi kiÓm so¸t thÊy hîp lÖ th× ghi: Nî TK 4812: Thanh to¸n, mua b¸n ngo¹i hèi thuéc Quü dù tr÷ ngo¹i hèi. Cã TK 5112: ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay 2.3.2. KÕ to¸n b¸n ngo¹i tÖ: Bót to¸n 1: Ph¶n ¸nh thu VND - Khi b¸n ngo¹i tÖ xong, Së Giao dÞch lËp chøng tõ h¹ch to¸n sè ngo¹i tÖ ®· b¸n: Nî TK thÝch hîp (vÝ dô TK tiÒn göi VN§ cña bªn mua ngo¹i tÖ, TK 1021 "TiÒn VN§ ®ñ tiªu chuÈn lu th«ng thuéc Quü nghiÖp vô). Cã TK 4639 "C¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶" (tiÓu kho¶n thanh to¸n víi Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh vÒ tiÒn b¸n ngo¹i tÖ) Bót to¸n 2: Ph¶n ¸nh xuÊt ngo¹i tÖ ra Nî TK 4811 " Quü dù tr÷ ngo¹i hèi". Cã TK ThÝch hîp (vÝ dô TK 1211"Ngo¹i tÖ t¹i quü", TK1221 "Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ t¹i quü”). Cuèi ngµy, Së Giao dÞch ph¶i chuyÓn sè tiÒn VN§ thu b¸n ngo¹i tÖ trong ngµy vÒ Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh b»ng c¸ch lËp phiÕu vµ ghi: 13 Nî TK 4639: C¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ Cã TK 5111: ChuyÓn tiÒn ®i n¨m nay Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh nhËn ®îc ®iÖn chuyÓn tiÒn trªn th× ghi: Nî TK 5112: ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay Cã TK 4812: Thanh to¸n,mua b¸n ngo¹i hèi thuéc Quü dù tr÷ ngo¹i hèi. Trong nhiÒu trêng hîp, viÖc mua b¸n ngo¹i tÖ cña Së Giao dÞch cßn liªn quan ®Õn c¸c tµi kho¶n: - TK 235 "Sö dông ngo¹i hèi theo lÖnh ChÝnh phñ” - TK 239 "Thanh to¸n kh¸c víi Nhµ níc” - TK 4412 "TiÒn göi Kho b¹c Nhµ níc b»ng ngo¹i tÖ” Trong trêng hîp Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc giao cho Chi nh¸nh nµo ®ã mua b¸n ngo¹i tÖ cho Ng©n hµng Nhµ níc Trung ¬ng th× ngoµi c¸c bót to¸n ph¶n ¸nh quan hÖ mua b¸n ngo¹i tÖ, cßn cã c¸c bót to¸n ph¶n ¸nh quan hÖ thanh to¸n lÉn nhau sè tiÒn ViÖt Nam vµ ngo¹i tÖ víi Së Giao dÞch vµ Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh Ng©n hµng Nhµ níc. 2.3.3. KÕ to¸n viÖc ®¸nh gi¸ l¹i ngo¹i tÖ vµo ngµy cuèi th¸ng: ViÖc mua b¸n ngo¹i tÖ thùc hiÖn t¹i Së Giao dÞch Ng©n hµng Nhµ n íc ®îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n mua b¸n ngo¹i tÖ cã quy ra tiÒn ViÖt Nam theo tû gi¸ thùc tÕ ë ngµy mua b¸n. Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh thanh to¸n sè tiÒn ViÖt Nam thùc sù thu chi vµ ghi vµo tµi kho¶n thanh to¸n mua b¸n ngo¹i tÖ. Vµo ngµy cuèi th¸ng, Vô KÕ to¸n - Tµi chÝnh ph¶i ®èi chiÕu sè d Nî tiÒn ViÖt Nam trªn tµi kho¶n 4812 "Thanh to¸n mua b¸n ngo¹i hèi thuéc Quü dù tr÷ ngo¹i hèi" víi sè d Cã tµi kho¶n 4811 "Quü dù tr÷ ngo¹i hèi" (sau khi ®· ®¸nh gi¸ l¹i theo tû gi¸ mua thùc tÕ ngµy cuèi th¸ng) ®Ó x¸c ®Þnh sè chªnh lÖch b»ng VN§ vµ lËp chøng tõ ghi: (1) Nî TK 6310: Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i Cã TK 4812: Thanh to¸n, mua b¸n ngo¹i hèi thuéc Quü dù tr÷ ngo¹i hèi (nÕu sè chªnh lÖch gi¶m) (2) Nî TK 4812: Thanh to¸n mua b¸n ngo¹i hèi thuéc Quü dù tr÷ ngo¹i hèi. Cã TK 6310: Chªnh lÖch tû gi¸ hèi ®o¸i (nÕu sè chªnh lÖch t¨ng). Sè chªnh lÖch ngo¹i tÖ thÓ hiÖn ë sè d tµi kho¶n 6310 kh«ng h¹ch to¸n vµo thu nhËp hay chi phÝ mµ ®Ó nguyªn vµ kÕ to¸n Ng©n hµng Nhµ níc dïng sè liÖu nµy ®Ó ghi vµo B¸o c¸o tµi chÝnh. 2.4. KÕ to¸n nghiÖp vô thÞ trêng më Thùc chÊt cña nghiÖp vô thÞ trêng më lµ viÖc b¬m tiÒn TW vµo lu th«ng hoÆc ngîc l¹i th«ng qua viÖc NHNNTW mua hoÆc b¸n giÊy tê cã gi¸ ®îc quy ®Þnh. V× vËy viÖc kiÓm tra vµ h¹ch to¸n ë ®©y cÇn lu ý ®Ó lo¹i trõ giÊy tê cã gi¸ vµ TCTD kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn tham gia, ®ång thêi viÖc ghi chÐp sæ s¸ch ph¶i theo ®óng quy ®Þnh vÒ gi¸ mua b¸n, tû lÖ chiÕt khÊu, mÖnh gi¸ cña giÊy tê cã gi¸ - tøc ®èi tîng mua b¸n. C¸c yÕu tè ®ã ph¶i ®¶m b¶o thèng nhÊt gi÷a Së giao dÞch, Chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh víi Vô KÕ to¸n Tµi chÝnh NHTW. C¨n cø vµo th«ng b¸o cña Së Giao dÞch Ng©n hµng Nhµ níc vÒ viÖc Ng©n hµng Nhµ níc sÏ b¸n ra hoÆc cÇn mua vµo nh÷ng lo¹i giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n nµo, thêi ®iÓm mua b¸n, khèi lîng hoÆc l·i suÊt chØ ®¹o cho ®Êu thÇu... , c¸c tæ chøc tÝn dông ®îc phÐp tham gia thÞ trêng më thùc hiÖn ®¨ng ký mua (hoÆc b¸n) giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n. Ng©n hµng Nhµ níc nhËn giÊy tê cã gi¸: C¨n cø giÊy nép giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kÌm theo c¸c giÊy tê cã gi¸ lo¹i chøng chØ hoÆc giÊy x¸c nhËn TCTD ®· mua giÊy tê cã gi¸ lo¹i ghi sæ do TCTD nép 14 vµo, bé phËn ®¨ng ký, lu gi÷ giÊy tê cã gi¸ cña NHNN lµm thñ tôc tiÕp nhËn vµ thanh to¸n: NhËp TK 999: C¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ kh¸c ®ang b¶o qu¶n (më tiÓu kho¶n theo lo¹i giÊy tê cã gi¸ theo tõng TCTD ®¨ng ký). Ng©n hµng Nhµ níc cho rót giÊy tê cã gi¸: C¨n cø vµo giÊy xin rót giÊy tê cã gi¸ cña TCTD, bé phËn ®¨ng ký, lu gi÷ giÊy tê cã gi¸ cña NHNN lµm thñ tôc rót giÊy tê cã gi¸ theo quy ®Þnh vµ h¹ch to¸n: XuÊt TK 999: C¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ kh¸c ®ang b¶o qu¶n (tiÓu kho¶n theo lo¹i giÊy tê cã gi¸ cña TCTD xin rót) 2.4.1. KÕ to¸n viÖc mua b¸n h¼n chøng kho¸n ChÝnh phñ (TÝn phiÕu KBNN) 2.4.1.1. Ng©n hµng Nhµ níc mua h¼n tÝn phiÕu KBNN cña TCTD: a. H¹ch to¸n chuyÓn quyÒn së h÷u tÝn phiÕu KBNN: C¨n cø th«ng b¸o kÕt qu¶ tróng thÇu cña NHNN, vµo ngµy thanh to¸n víi TCTD tróng thÇu, Së Giao dÞch hoÆc Chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh lµm thñ tôc chuyÓn quyÒn së h÷u tÝn phiÕu Kho b¹c cña TCTD b¸n ®· ®¨ng ký, lu gi÷ tríc ®©y vµ ghi: XuÊt TK 999 - C¸c chøng tõ cã gi¸ kh¸c ®ang b¶o qu¶n (tiÓu kho¶n ®· më khi TCTD ®¨ng ký, lu gi÷ tÝn phiÕu KBNN) NÕu mua tÝn phiÕu Kho b¹c lo¹i ghi sæ (chØ thùc thiÖn t¹i Së Giao dÞch vµ c¸c Chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh ®· më TK 953 cho TCTD b¸n tÝn phiÕu Kho b¹c míi ®îc mua l¹i) ®ång thêi ph¶i lËp phiÕu nhËp, phiÕu xuÊt ngo¹i b¶ng, h¹ch to¸n: XuÊt TK 953 - Chøng kho¸n ChÝnh phñ ®· ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n TCTD b¸n l¹i tÝn phiÕu KBNN, theo tõng kú h¹n) NhËp TK 953 - Chøng kho¸n ChÝnh phñ ®· ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n Së giao dÞch, Chi nh¸nh NHNN mua l¹i tÝn phiÕu KBNN theo tõng kú h¹n) b. H¹ch to¸n thanh to¸n tiÒn mua tÝn phiÕu KBNN víi TCTD tróng thÇu: Së Giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh) lËp chøng tõ thanh to¸n cho TCTD b¸n tÝn phiÕu KBNN vµ h¹ch to¸n: Nî TK 221 - Mua b¸n chøng kho¸n ChÝnh phñ Cã TK TiÒn göi cña TCTD NÕu mua tÝn phiÕu Kho b¹c lo¹i chøng chØ th× sau khi TCTD giao trùc tiÕp tÝn phiÕu Kho b¹c cho Së Giao dÞch (hoÆc Chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh), kÕ to¸n ph¶i më sæ chi tiÕt theo lo¹i, mÖnh gi¸, thêi h¹n... theo dâi chÆt chÏ thêi h¹n ®Ó thanh to¸n khi tÝn phiÕu Kho b¹c ®Õn h¹n, c¸c tê chøng chØ tÝn phiÕu Kho b¹c ®îc b¶o qu¶n t¹i bé phËn quü. c. Ng©n hµng Nhµ níc mua h¼n tÝn phiÕu Kho b¹c ®· ®îc mua b¸n l¹i: C¨n cø vµo chøng tõ tr¶ tiÒn mua tÝn phiÕu Kho b¹c do TCTD thanh to¸n, Së Giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh) h¹ch to¸n: Nî TK tiÒn göi TCTD Cã TK 221 - Mua b¸n chøng kho¸n ChÝnh phñ 2.4.1.2. Ng©n hµng Nhµ níc b¸n tÝn phiÕu KBNN cho TCTD: a. NÕu NHNN b¸n tÝn phiÕu Kho b¹c lo¹i chøng chØ th× sau khi giao trùc tiÕp c¸c tê tÝn phiÕu Kho b¹c cho TCTD mua, ph¶i ghi sæ theo dâi. b. Trêng hîp b¸n tÝn phiÕu Kho b¹c lo¹i ghi sæ, th× ph¶i lËp phiÕu nhËp, xuÊt ngo¹i b¶ng ®Ó chuyÓn quyÒn së h÷u cho TCTD mua, h¹ch to¸n: XuÊt TK 953 - Chøng kho¸n ChÝnh phñ ®· ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n thÝch hîp cña ®¬n vÞ m×nh) 15 NhËp TK 953 - Chøng kho¸n ChÝnh phñ ®· ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n thÝch hîp TCTD mua) 2.4.1.3. Xö lý chªnh lÖch gi¸ mua vµo, b¸n ra do mua b¸n TPKB ë NHNN a. Trêng hîp gi¸ mua lín h¬n gi¸ b¸n th× h¹ch to¸n: Nî TK 8039 - Chi kh¸c vÒ nghiÖp vô thÞ trêng më Cã TK 2211 - Mua b¸n chøng kho¸n ChÝnh phñ b. Trêng hîp gi¸ b¸n lín h¬n gi¸ mua th× h¹ch to¸n: Nî TK 2211 - Mua b¸n chøng kho¸n ChÝnh phñ Cã TK 719 - Thu kh¸c vÒ nghiÖp vô thÞ trêng më 2.4.2. KÕ to¸n viÖc mua b¸n h¼n tÝn phiÕu NHNN: 2.4.2.1. H¹ch to¸n chuyÓn quyÒn së h÷u tÝn phiÕu NHNN: C¨n cø th«ng b¸o kÕt qu¶ tróng thÇu cña NHNN, vµo ngµy thanh to¸n víi TCTD tróng thÇu, Së giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh) lµm thñ tôc nhËn quyÒn së h÷u tÝn phiÕu NHNN cña TCTD b¸n ®· ®¨ng ký, lu gi÷ tríc ®©y vµ ghi: XuÊt TK 999 - C¸c chøng tõ cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c ®ang b¶o qu¶n (tiÓu kho¶n lo¹i giÊy tê cã gi¸ ®· më khi TCTD ®¨ng ký, lu gi÷ tÝn phiÕu) 2.4.2.2. H¹ch to¸n thanh to¸n tiÒn mua tÝn phiÕu NHNN víi TCTD tróng thÇu: C¨n cø vµo c¸c tê tÝn phiÕu NHNN (hoÆc "giÊy x¸c nhËn TCTD ®· mua tÝn phiÕu NHNN lo¹i ghi sæ") cña TCTD ®ang lu gi÷ t¹i NHNN, kÕ to¸n Së Giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh) lËp chøng tõ tr¶ tiÒn cho TCTD b¸n tÝn phiÕu NHNN theo gi¸ mua vµ h¹ch to¸n: Nî TK 222 - Mua b¸n tÝn phiÕu NHNN Cã TK tiÒn göi TCTD Më tµi kho¶n chi tiÕt theo lo¹i, mÖnh gi¸, thêi h¹n... theo dâi chÆt chÏ thêi h¹n ®Ó thanh to¸n khi tÝn phiÕu NHNN ®Õn h¹n. §ång thêi më sæ s¸ch riªng theo dâi sè lîng tÝn phiÕu NHNN mua h¼n hiÖn ®ang b¶o qu¶n t¹i ®¬n vÞ. C¸c tê tÝn phiÕu NHNN, "giÊy x¸c nhËn TCTD ®· mua tÝn phiÕu NHNN lo¹i ghi sæ", vµ "giÊy x¸c nhËn quyÒn së h÷u tÝn phiÕu NHNN" ®îc lu vµo tËp NhËt ký chøng tõ. 2.4.2.3. Ng©n hµng Nhµ níc b¸n h¼n tÝn phiÕu NHNN cho TCTD: a. Trêng hîp b¸n tÝn phiÕu NHNN ph¸t hµnh lÇn ®Çu tiªn: C¨n cø th«ng b¸o kÕt qu¶ tróng thÇu cña NHNN, vµo ngµy thanh to¸n víi TCTD tróng thÇu, Së giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh) xö lý nh sau: Dùa vµo chøng tõ tr¶ tiÒn mua tÝn phiÕu NHNN do TCTD thanh to¸n, kÕ to¸n lµm thñ tôc h¹ch to¸n sè tiÒn b»ng gi¸ b¸n tÝn phiÕu NHNN: Nî TK tiÒn göi TCTD Cã TK 4639 - C¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ (tiÓu kho¶n "TiÒn b¸n tÝn phiÕu NHNN cha nép NHNNTW”) Sau ®ã, tÝnh vµ lµm thñ tôc tr¶ l·i tríc ®èi víi sè tÝn phiÕu NHNN trªn cho TCTD mua vµ h¹ch to¸n sè l·i tÝnh ®îc: Nî TK 8021 - Tr¶ l·i tÝn phiÕu NHNN ph¸t hµnh Cã TK 4639 - C¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ (tiÓu kho¶n trªn) §èi víi tÝn phiÕu NHNN lo¹i chøng chØ: Ghi xuÊt TK 922 - TÝn phiÕu NHNN (tiÓu kho¶n ngêi nhËn tÝn phiÕu NHNN ®Ó chuÈn bÞ b¸n - tiÓu kho¶n tríc ®©y ®· ghi nhËp). Ghi ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè ®· quy ®Þnh trªn tê tÝn phiÕu NHNN (kÓ c¶ phÇn cuèng); kiÓm tra giÊy tê cña ngêi ®¹i diÖn TCTD ®Õn nhËn tÝn phiÕu NHNN tríc khi 16 giao tÝn phiÕu ®Ó giao ®óng ngêi ®îc uû quyÒn; lu gi÷ l¹i phÇn cuèng cña tê tÝn phiÕu NHNN nh»m theo dâi ®èi chiÕu khi cÇn thiÕt. Ghi vµo sæ theo dâi c¸c TCTD mua tÝn phiÕu NHNN gåm c¸c yÕu tè: Xª ri, sè, mÖnh gi¸, TCTD mua tÝn phiÕu lÇn ®Çu, hä tªn ngêi nhËn tÝn phiÕu, ký nhËn... §èi víi tÝn phiÕu NHNN lo¹i ghi sæ: LËp 2 b¶n "GiÊy x¸c nhËn TCTD ®· mua tÝn phiÕu NHNN lo¹i ghi sæ" göi cho TCTD mua tÝn phiÕu 1 liªn ®Ó lµm c¨n cø thanh to¸n tÝn phiÕu NHNN khi ®Õn h¹n hoÆc khi c¸c TCTD cã nhu cÇu b¸n l¹i chóng; cßn 1 b¶n göi NHNNTW (Vô KÕ to¸n Tµi chÝnh) ®Ó theo dâi. - KÕt thóc phiªn ®Êu thÇu tÝn phiÕu NHNN th«ng qua nghiÖp vô thÞ trêng më, Së Giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh) ph¶i lËp lÖnh chuyÓn cã (giÊy b¸o cã liªn hµng ®i) ®Ó chuyÓn giao toµn bé sè tiÒn b¸n tÝn phiÕu NHNN (theo gi¸ b¸n) vÒ NHNNTW (Vô KÕ to¸n Tµi chÝnh) vµ ghi: Nî TK 4639 - C¸c kho¶n kh¸c ph¶i tr¶ (tiÓu kho¶n "TiÒn b¸n tÝn phiÕu NHNN cha nép vÒ NHNNTW) Cã TK 5111 - ChuyÓn tiÒn ®i n¨m nay hoÆc: Cã TK 5211 - Liªn hµng ®i n¨m nay §ång thêi lËp vµ göi NHNNTW (Vô KÕ to¸n Tµi chÝnh) b¶ng kª danh s¸ch c¸c TCTD mua tÝn phiÕu NHNN trong ®ît, göi tríc b»ng FAX, sau ®ã göi b¶n chÝnh qua bu ®iÖn. - NHNNTW (Vô KÕ to¸n Tµi chÝnh): Khi nhËn ®îc giÊy b¸o cã liªn hµng cña Së Giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh) vÒ viÖc chuyÓn tiÒn b¸n tÝn phiÕu NHNN, sau khi kiÓm tra thÊy ®óng so víi B¶ng kª danh s¸ch c¸c TCTD mua tÝn phiÕu NHNN tõng ®ît vµ th«ng b¸o tróng thÇu cña Ban ®iÒu hµnh nghiÖp vô thÞ trêng më th× h¹ch to¸n: Nî TK 5112 - ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay hoÆc: Nî TK 5212 - Liªn hµng ®Õn n¨m nay Cã TK 411 - TÝn phiÕu NHNN (më tiÓu kho¶n chi tiÕt theo tõng kú h¹n thanh to¸n tÝn phiÕu NHNN), §ång thêi ph¶i lu riªng "giÊy x¸c nhËn TCTD ®· mua tÝn phiÕu NHNN lo¹i ghi sæ" ®Ó theo dâi, lµm c¬ së thanh to¸n tiÒn khi ®Õn h¹n. b. Trêng hîp b¸n h¼n tÝn phiÕu NHNN ®· ®îc mua b¸n l¹i: C¨n cø vµo chøng tõ tr¶ tiÒn mua tÝn phiÕu NHNN do TCTD thanh to¸n, Së Giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh) h¹ch to¸n: Nî TK TiÒn göi TCTD Cã TK 222 - Mua b¸n l¹i tÝn phiÕu NHNN Lµm thñ tôc chuyÓn quyÒn së h÷u tÝn phiÕu NHNN vµ trao tê tÝn phiÕu NHNN (®èi víi lo¹i chøng chØ) hoÆc tê "GiÊy x¸c nhËn TCTD ®· mua tÝn phiÕu NHNN lo¹i ghi sæ" cho TCTD mua. 2.4.3. KÕ to¸n nghiÖp vô b¸n vµ cam kÕt mua l¹i tÝn phiÕu 2.4.3.1. Trêng hîp NHNN b¸n vµ cam kÕt mua l¹i tÝn phiÕu NHNN: Së Giao dÞch NHNN lËp "Hîp ®ång b¸n vµ cam kÕt mua l¹i" vµ göi cho TCTD tróng thÇu qua m¹ng m¸y tÝnh vµ b»ng FAX. Sau khi b¶n "Hîp ®ång b¸n vµ cam kÕt mua l¹i" ®· cã ®Çy ®ñ ch÷ ký vµ dÊu cña c¸c bªn ký kÕt th× xö lý tiÕp: a. Trêng hîp b¸n vµ cam kÕt mua l¹i tÝn phiÕu NHNN ph¸t hµnh lÇn ®Çu tiªn: - Thñ tôc h¹ch to¸n khi NHNN b¸n tÝn phiÕu NHNN: Xö lý nh ®· tr×nh bµy ë môc 2.4.2. - H¹ch to¸n thanh to¸n khi kÕt thóc Hîp ®ång b¸n vµ cam kÕt mua l¹i: 17 §Õn ngµy NHNN mua l¹i c¸c tÝn phiÕu NHNN theo Hîp ®ång ®· cam kÕt, kÕ to¸n Së Giao dÞch NHNN (hoÆc chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh) c¨n cø vµo sè chøng chØ tÝn phiÕu NHNN (hoÆc "GiÊy x¸c nhËn TCTD ®· mua tÝn phiÕu NHNN lo¹i ghi sæ") do TCTD nép vµo lËp chøng tõ tr¶ tiÒn cho TCTD b¸n tÝn phiÕu NHNN theo gi¸ mua vµ h¹ch to¸n: Nî TK 222 - Mua b¸n tÝn phiÕu NHNN Cã TK TiÒn göi TCTD Më tµi kho¶n chi tiÕt theo lo¹i, mÖnh gi¸, thêi h¹n... theo dâi chÆt chÏ thêi h¹n ®Ó thanh to¸n khi tÝn phiÕu ®Õn h¹n. C¸c tê tÝn phiÕu, "GiÊy x¸c nhËn TCTD ®· mua tÝn phiÕu lo¹i ghi sæ" vµ "GiÊy x¸c nhËn chuyÓn quyÒn së h÷u tÝn phiÕu" ph¶i ®îc b¶o qu¶n chÆt chÏ. b. Trêng hîp b¸n vµ cam kÕt mua l¹i tÝn phiÕu ®· ®îc mua b¸n l¹i: - Thñ tôc h¹ch to¸n khi NHNN b¸n tÝn phiÕu NHNN: C¨n cø vµo chøng tõ tr¶ tiÒn mua tÝn phiÕu do TCTD thanh to¸n, Së Giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh) h¹ch to¸n: Nî TK TiÒn göi TCTD Cã TK 222 - Mua b¸n tÝn phiÕu NHNN Lµm thñ tôc chuyÓn quyÒn së h÷u tÝn phiÕu vµ trao tê tÝn phiÕu NHNN (lo¹i chøng chØ) hoÆc "GiÊy x¸c nhËn TCTD ®· mua tÝn phiÕu NHNN lo¹i ghi sæ" cho TCTD mua. - H¹ch to¸n thanh to¸n khi kÕt thóc hîp ®ång b¸n vµ cam kÕt mua l¹i: Xö lý t¬ng tù nh ®iÓm (a) trªn ®©y. 2.4.3.2. Trêng hîp b¸n vµ cam kÕt mua l¹i tÝn phiÕu Kho b¹c ®· ®îc mua b¸n l¹i: a. H¹ch to¸n khi NHNN b¸n tÝn phiÕu Kho b¹c cho TCTD tróng thÇu: C¨n cø vµo chøng tõ tr¶ tiÒn mua tÝn phiÕu Kho b¹c do TCTD thanh to¸n, Së Giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh) h¹ch to¸n: Nî TK TiÒn göi TCTD Cã TK 221 - Mua b¸n chøng kho¸n ChÝnh phñ NÕu b¸n l¹i tÝn phiÕu Kho b¹c lo¹i chøng chØ th× khi giao trùc tiÕp chøng chØ cho TCTD mua, kÕ to¸n ph¶i ghi vµo sæ theo dâi chÆt chÏ thêi h¹n ®Ó khi ®Õn h¹n hîp ®ång b¸n vµ cam kÕt mua l¹i th× thùc hiÖn ngay. Trêng hîp b¸n tÝn phiÕu Kho b¹c lo¹i ghi sæ th× ph¶i lËp phiÕu nhËp, xuÊt ngo¹i b¶ng ®Ó chuyÓn quyÒn së h÷u cho TCTD mua, h¹ch to¸n: XuÊt TK 953 - Chøng kho¸n ChÝnh phñ ®· ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n thÝch hîp cña ®¬n vÞ m×nh) NhËp TK 953 - Chøng kho¸n ChÝnh phñ ®· ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n thÝch hîp TCTD mua) b. H¹ch to¸n thanh to¸n khi kÕt thóc Hîp ®ång b¸n vµ cam kÕt mua l¹i: §Õn ngµy NHNN mua l¹i c¸c tÝn phiÕu Kho b¹c theo Hîp ®ång ®· cam kÕt, c¨n cø vµo sè chøng chØ tÝn phiÕu Kho b¹c hoÆc "GiÊy x¸c nhËn b¸n tÝn phiÕu Kho b¹c" do TCTD nép vµo, kÕ to¸n Së Giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh) lËp chøng tõ thanh to¸n cho TCTD b¸n tÝn phiÕu Kho b¹c theo gi¸ mua vµ h¹ch to¸n: Nî TK 221 - Mua b¸n chøng kho¸n ChÝnh phñ Cã TK TiÒn göi TCTD - NÕu NHNN mua tÝn phiÕu Kho b¹c lo¹i chøng chØ th× sau khi giao trùc tiÕp tÝn phiÕu Kho b¹c cho Së Giao dÞch (hoÆc Chi nh¸nh NHNN ®îc chØ ®Þnh), kÕ to¸n 18 ph¶i më sæ chi tiÕt theo lo¹i, mÖnh gi¸, thêi h¹n... theo dâi chÆt chÏ thêi h¹n ®Ó thanh to¸n khi tÝn phiÕu Kho b¹c ®Õn h¹n. C¸c tê tÝn phiÕu lo¹i chøng chØ ph¶i ®îc b¶o qu¶n t¹i bé phËn quü. - NÕu NHNN mua tÝn phiÕu Kho b¹c lo¹i ghi sæ th× ph¶i lËp phiÕu nhËp, xuÊt ngo¹i b¶ng ®Ó chuyÓn quyÒn së h÷u vµ h¹ch to¸n: XuÊt TK 953 - Chøng kho¸n ChÝnh phñ ®· ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n TCTD b¸n l¹i TPKBNN theo tõng kú h¹n) NhËp TK 953 - Chøng kho¸n ChÝnh phñ ®· ph¸t hµnh (tiÓu kho¶n Së Giao dÞch, Chi nh¸nh NHNN mua l¹i TPKB theo kú h¹n) 2.4.3.3. Xö lý chªnh lÖch gi¸ tÝn phiÕu do viÖc mua b¸n vµ cam kÕt mua l¹i ®îc thùc hiÖn t¬ng tù nh ®iÓm 2.4.1.3, nhng ph¶i sö dông tµi kho¶n mua b¸n chøng kho¸n thÝch hîp. 2.5. KÕ to¸n t¸i cÊp vèn 2.5.1. KÕ to¸n cho vay l¹i theo hå s¬ tÝn dông 2.5.1.1. KÕ to¸n giai ®o¹n cho vay: KÕ to¸n cho vay l¹i theo hå s¬ tÝn dông t¹i Ng©n hµng Nhµ níc ®èi víi c¸c Tæ chøc tÝn dông ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së c¸c khÕ íc cho vay ng¾n h¹n cña nh÷ng kho¶n nî hiÖn ®ang tham gia vµo chu kú s¶n xuÊt kinh doanh vµ doanh nghiÖp vay vèn cã t×nh tr¹ng tµi chÝnh tèt. Tæ chøc tÝn dông vay vèn Ng©n hµng Nhµ níc ph¶i ®¨ng ký c¸c khÕ íc nµy t¹i Së Giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh) Ng©n hµng Nhµ níc n¬i më tµi kho¶n tiÒn göi. Cßn khÕ íc cho vay ng¾n h¹n ®îc lu gi÷ t¹i Tæ chøc tÝn dông vay vèn trong hå s¬ riªng "KhÕ íc cho vay thÕ chÊp vay vèn Ng©n hµng Nhµ níc". Së Giao dÞch (hoÆc chi nh¸nh) Ng©n hµng Nhµ níc cho vay l¹i c¨n cø vµo chøng tõ ph¸t tiÒn vay ghi: Nî TK 241: Cho vay l¹i theo hå s¬ tÝn dông (tiÓu kho¶n thÝch hîp) Cã TK TiÒn göi cña TCTD ®îc vay vèn 2.5.1.2. KÕ to¸n giai ®o¹n thu nî vµ chuyÓn nî qu¸ h¹n: Khi ®Õn h¹n nî, TCTD ph¶i hoµn tr¶ ®ñ sè tiÒn ®· vay (gèc vµ l·i) ®Ó ®îc gi¶i to¶ chøng tõ thÕ chÊp, c¨n cø vµo chøng tõ thu tr¶ nî, kÕ to¸n Së Giao dÞch (hoÆc Chi nh¸nh NHNN) h¹ch to¸n: Nî TK: TiÒn göi cña TCTD Sè tiÒn gèc + l·i (hoÆc tµi kho¶n thÝch hîp kh¸c) Cã TK 241: Cho vay l¹i theo hå s¬ TD Sè tiÒn gèc Cã TK Thu nhËp vÒ l·i cho vay Sè tiÒn l·i Khi ®Õn h¹n tr¶ nî, nÕu TCTD kh«ng cã tiÒn tr¶ th× Ng©n hµng Nhµ n íc xö lý chuyÓn sang nî qu¸ h¹n, kÕ to¸n lËp chøng tõ, ghi: Nî TK 291: Nî qu¸ h¹n tiÒn vay theo hå s¬ TD Sè tiÒn chuyÓn b»ng VN§ nî qu¸ h¹n Cã TK 241: Cho vay l¹i theo hå s¬ tÝn dông 2.5.2. KÕ to¸n cho vay thanh to¸n bï trõ Ng©n hµng Nhµ níc Trung ¬ng ñy nhiÖm cho c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng Nhµ níc lµ Trung t©m thanh to¸n bï trõ t¹i c¸c ®Þa bµn thùc hiÖn viÖc cho vay, thu nî ®Ó ®¸p øng yªu cÇu thanh to¸n bï trõ. Cuèi ®Þnh kú thanh to¸n, bé phËn chuyªn tr¸ch thanh to¸n bï trõ cña Ng©n hµng thµnh viªn ph¶i kÞp thêi tæng hîp sè liÖu, ®èi chiÕu khíp ®óng gi÷a c¸c thµnh viªn thanh to¸n bï trõ díi sù chñ tr× cña Ng©n hµng Nhµ níc. Bªn nµo cã Nî ph¶i tr¶ nhiÒu h¬n sè ®îc thu vÒ th× trÝch tµi kho¶n tiÒn göi ®Ó tr¶. NÕu tµi kho¶n tiÒn göi 19 kh«ng ®ñ sè d ®Ó tr¶ sè chªnh lÖch nµy th× lµm thñ tôc xin vay thanh to¸n bï trï tr¶ ngay sè cßn thiÕu cho bªn ®îc hëng. C¨n cø vµo B¶ng tÝnh to¸n xin vay thanh to¸n bï trõ ®· ®îc Gi¸m ®èc Ng©n hµng Nhµ níc duyÖt, kÕ to¸n Ng©n hµng Nhµ níc lËp phiÕu chuyÓn kho¶n, h¹ch to¸n: Nî TK 244: Cho vay thanh to¸n bï trõ (tiÓu kho¶n TCTD vay vèn) Cã TK 501 - Thanh to¸n bï trõ NH chñ tr× Sau khi tËp hîp hÕt nguån ®Ó thanh to¸n sè chªnh lÖch ph¶i tr¶ nh trªn (hoÆc tõ nguån tiÒn göi cña bªn ph¶i tr¶), NH chñ tr× sÏ lµm thñ tôc trÝch tµi kho¶n 501 tr¶ cho c¸c thµnh viªn cã chªnh lÖch ph¶i thu. V× ®©y lµ kho¶n cho vay "nãng" nªn møc l·i suÊt vay vèn ph¶i tÝnh theo ngµy vµ kÕ to¸n Ng©n hµng Nhµ níc chñ tr× ph¶i ®«n ®èc g¾t gao ®Ó hoµn tr¶ kÞp thêi, chËm nhÊt kh«ng qu¸ 10 ngµy kÓ tõ ngµy vay. Qu¸ thêi h¹n ®ã, nî vay thanh to¸n bï trõ bÞ chuyÓn sang nî qu¸ h¹n. Khi cã nî qu¸ h¹n liªn tôc 3 lÇn liÒn, ng©n hµng thµnh viªn ®ã sÏ kh«ng cßn ®îc vay bï trõ n÷a. Khi thu nî cho vay TTBT, h¹ch to¸n: Nî TK: TiÒn göi cña NH thµnh viªn Sè tiÒn gèc + l·i Cã TK: Cho vay TTBT (tiÓu kho¶n NH thµnh viªn vay) Sè tiÒn gèc Cã TK: Thu nhËp Sè tiÒn l·i 2.5.3. KÕ to¸n cho vay chiÕt khÊu, cÇm cè giÊy tê cã gi¸ Qu¸ tr×nh kÕ to¸n cho vay chiÕt khÊu, cÇm cè giÊy tê cã gi¸ ®îc thùc hiÖn th«ng qua c¸c tµi kho¶n: - TK 245: ChiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu (d Nî) - TK 246: CÇm cè giÊy tê cã gi¸ (d Nî) - TK 412: Gi¸ trÞ tÝn phiÕu NHNN mµ Tæ chøc tÝn dông ®îc cÇm cè vay vèn bÞ phong to¶ (d Cã) - TK 465: Gi¸ trÞ ngo¹i tÖ nhËn cÇm cè (d Cã) - TK 955: Gi¸ trÞ chøng kho¸n ChÝnh phñ vµ TCTD ®a cÇm cè bÞ phong to¶. §©y lµ tµi kho¶n ngo¹i b¶ng dïng ®Ó theo dâi lo¹i chøng kho¸n ghi sæ bÞ phong to¶. - TK 994: C¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ trÞ kh¸c nhËn cÇm cè ®ang b¶o qu¶n. - TK 9972 : Chøng kho¸n cña TCTD göi lu ký, dïng theo dâi ë NHNN khi t¸i cÊp vèn cho TCTD Thñ tôc h¹ch to¸n viÖc cho vay, thu nî, chuyÓn nî qu¸ h¹n, nh×n còng t¬ng tù nh néi dung cho vay l¹i theo hå s¬ tÝn dông ®· tr×nh bµy. Song cÇn lu ý tÝnh chÊt tµi kho¶n vµ néi dung nghiÖp vô liªn quan ®Ó xö lý tõng bíc h¹ch to¸n ®îc ®óng ®¾n. 2.6. KÕ to¸n b¶o l·nh Theo quy ®Þnh cña LuËt Ng©n hµng Nhµ níc th× Ng©n hµng Nhµ níc chØ b¶o l·nh cho kh¸ch hµng cña m×nh trong trêng hîp ChÝnh phñ ñy nhiÖm. Khi ®øng ra b¶o l·nh, nÕu ®èi t¸c yªu cÇu ph¶i ký quü t¹i bªn thø ba nµo ®ã th× Ng©n hµng Nhµ níc Trung ¬ng (Së Giao dÞch) dïng tµi kho¶n 361 "Ký quü, cÇm cè" ®Ó ph¶n ¸nh c¸c tµi s¶n (tÝn phiÕu, tr¸i phiÕu hay ngo¹i tÖ) cña Ng©n hµng Nhµ n íc mang ®i ký quü, cÇm cè. Trêng hîp ph¶i tr¶ thay kh¸ch hµng mµ Ng©n hµng Nhµ níc ®· b¶o l·nh th× dïng tµi kho¶n 271 "C¸c kho¶n tr¶ thay TCTD vÒ nghiÖp vô b¶o l·nh". Tµi kho¶n nµy chØ më t¹i Chi nh¸nh nµo ®îc Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ níc chØ ®Þnh vµ më chi tiÕt theo kh¸ch hµng ®îc Ng©n hµng Nhµ níc b¶o l·nh (kÌm theo GiÊy nhËn nî). 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan