Ch¬ng Vi
KÕ to¸n nghiÖp vô thanh to¸n vµ
tÝn dông quèc tÕ
1. KÕ to¸n nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ ( TTQT )
1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ
Cïng víi sù tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt, s¶n suÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn
kh«ng ngõng. ViÖc trao ®æi hµng ho¸, tiÒn tÖ gi÷a c¸c níc ngµy cµng më réng vµ
®· trë thµnh nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu ®îc cña mçi quèc gia, tõ ®ã thanh to¸n
quèc tÕ ra ®êi vµ ph¸t triÓn kh«ng ngõng. VÒ b¶n chÊt, Thanh to¸n quèc tÕ lµ
quan hÖ thanh to¸n gi÷a ngêi chi tr¶ ë níc nµy víi ngêi thô hëng ë níc kh¸c
th«ng qua trung gian thanh to¸n cña c¸c ng©n hµng ë c¸c níc phôc vô ngêi chi
tr¶ vµ ngêi thô hëng.
Víi xu híng héi nhËp quèc tÕ, thanh to¸n quèc tÕ trë thµnh nghiÖp vô
ngµy cµng quan träng ®èi víi c¸c ng©n hµng. Thanh to¸n quèc tÕ bao gåm thanh
to¸n mËu dÞch vµ thanh to¸n phi mËu dÞch. Thanh to¸n mËu dÞch ph¸t sinh trªn
c¬ së thanh to¸n tiÒn hµng ho¸ dÞch vô xuÊt nhËp khÈu. Thanh to¸n phi mËu dÞch
ph¸t sinh trªn c¬ së c¸c kho¶n chuyÓn giao vèn ®Çu t, chuyÓn giao thu nhËp,
chuyÓn giao lîi nhuËn...
XÐt ë gãc ®é quan hÖ thanh to¸n gi÷a hai kh¸ch hµng, quan hÖ thanh to¸n
quèc tÕ rÊt phøc t¹p v× quan hÖ kinh tÕ gi÷a ngêi thô hëng vµ ngêi chi tr¶ ë c¸c
kho¶ng c¸ch rÊt xa nhau nªn khã cã ®ñ th«ng tin chÝnh x¸c vÒ nhau. H¬n n÷a,
thanh to¸n quèc tÕ ë nh÷ng níc kh¸c nhau th× c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kinh tÕ, chÝnh trÞ,
phong tôc còng kh¸c nhau. Thanh to¸n quèc tÕ cã nhiÒu ph¬ng thøc thanh to¸n
nh: Thanh to¸n chuyÓn tiÒn, thanh to¸n uû th¸c thu, th tÝn dông, sÐc, thÎ thanh
to¸n quèc tÕ... C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n nµy thùc hiÖn theo th«ng lÖ quèc tÕ vÒ
thanh to¸n quèc tÕ vµ quy ®Þnh cña tõng quèc gia trong tõng thêi kú. ViÖc ¸p
dông h×nh thøc thanh to¸n nµo lµ do kh¸ch hµng lùa chän, tuú thuéc vµo quan hÖ
kinh tÕ; ®é tÝn nhiÖm; lo¹i hµng ho¸ dÞch vô ®îc mua, b¸n hoÆc trao ®æi gi÷a hai
kh¸ch hµng, vµ ®Ó x¸c ®Þnh râ quyÒn lîi, nghÜa vô tr¸ch nhiÖm cña c¸c bªn, h¹n
chÕ bíi rñi ro trong thanh to¸n.
XÐt ë gãc ®é quan hÖ thanh to¸n gi÷a c¸c ng©n hµng, c¸c ng©n hµng cã thÓ
thùc hiÖn thanh to¸n qua tµi kho¶n tiÒn göi më t¹i c¸c ng©n hµng ®¹i lý. C¸c
ng©n hµng cµng cã nhiÒu quan hÖ tiÒn göi víi nhiÒu ng©n hµng ®¹i lý th× kh¶
n¨ng phôc vô trong thanh to¸n quèc tÕ cµng t¨ng lªn. Tuy nhiªn khi më tµi kho¶n
ë nhiÒu ng©n hµng th× vèn bÞ ph©n t¸n, còng nh t¨ng rñi ro ®èi t¸c. V× vËy khi
tham gia vµo nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ, c¸c ng©n hµng thêng më tµi kho¶n
225
tiÒn göi vµ thanh to¸n t¹i nh÷ng ng©n hµng ®¹i lý lín, cã uy tÝn ë c¸c thÞ trêng cã
nhiÒu giao dÞch, quan hÖ kinh tÕ. C¸c ng©n hµng cã nhiÒu chi nh¸nh còng sÏ tËp
trung thanh to¸n qua mét hoÆc mét sè ®Çu mèi t¹i trung ¬ng hoÆc t¹i c¸c chi
nh¸nh lín ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn trong thanh to¸n quèc tÕ.
1.2. Tµi kho¶n sö dông trong kÕ to¸n nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ
1.2.1. C¸c tµi kho¶n néi b¶ng
- Tµi kho¶n tiÒn mÆt ngo¹i tÖ (SH 103)
- Tµi kho¶n chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ (SH 104)
- Tµi kho¶n tiÒn göi b»ng ngo¹i tÖ ë níc ngoµi (SH 123) (TK NOSTRO)
- Tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng trong níc b»ng ngo¹i tÖ (SH 422)
- Tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng níc ngoµi b»ng ngo¹i tÖ (SH 426)
- Tµi kho¶n tiÒn göi cña c¸c ng©n hµng níc ngoµi b»ng ngo¹i tÖ (SH 411)
- Tµi kho¶n vay ng©n hµng trong níc b»ng ngo¹i tÖ (SH 416)
- Tµi kho¶n vay ng©n hµng níc ngoµi b»ng ngo¹i tÖ (SH 418)
C¸c tµi kho¶n nªu trªn ®· ®îc tr×nh bµy râ tÝnh chÊt, kÕt cÊu ë c¸c ch¬ng,
phÇn kh¸c cña gi¸o tr×nh nªn kh«ng ®îc tr×nh bµy l¹i néi dung ë ®©y.
- Tµi kho¶n chuyÓn tiÒn ph¶i tr¶ b»ng ngo¹i tÖ (SH 455)
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n chuyÓn tiÒn ph¶i tr¶ tõ c¸c
NHTM kh¸c chuyÓn tiÒn ®Õn ®Ó tr¶ cho c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc c¸ nh©n kh«ng cã tµi
kho¶n ë NHTM.
KÕt cÊu tµi kho¶n 455:
Bªn Nî ghi: Sè tiÒn tr¶ cho ngêi ®îc hëng (Sè tiÒn chuyÓn tr¶
cho ®¬n vÞ chuyÓn tiÒn do ngêi ®îc hëng kh«ng
®Õn nhËn hoÆc theo yªu cÇu cña ®¬n vÞ chuyÓn tiÒn,
cña ngêi ®îc hëng)
Bªn Cã ghi: Sè tiÒn tõ c¸c NHTM kh¸c chuyÓn ®Õn tr¶ cho ngêi ®îc hëng
D Cã: Ph¶n ¸nh sè tiÒn chuyÓn ®Õn cha thanh to¸n
H¹ch to¸n chi tiÕt: Më tµi kho¶n chi tiÕt theo tõng kh¸ch hµng
Ngoµi ra, tuú theo yªu cÇu qu¶n lý theo dâi c¸c NHTM cã thÓ më tµi
kho¶n chi tiÕt theo ng©n hµng chuyÓn tiÒn ®Õn; theo tÝnh chÊt cña c¸c kho¶n
chuyÓn tiÒn.
- Tµi kho¶n nhËn ký quü b»ng ngo¹i tÖ (SH 428)
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè ngo¹i tÖ mµ TCTD nhËn ký quü, ký cîc cña kh¸ch hµng ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c dÞch vô liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kinh
doanh, tÝn dông ®îc thùc hiÖn ®óng hîp ®ång cam kÕt ®· ký.
TK 428 cã c¸c tµi kho¶n cÊp 3 sau:
+ TK 4281: TiÒn göi ®Ó ®¶m b¶o thanh to¸n SÐc
+ TK 4282: TiÒn göi ®Ó më th tÝn dông (L/C)
226
+ TK 4283: TiÒn göi ®Ó b¶o ®¶m thanh to¸n thÎ
+ TK 4284: Ký quü b¶o l·nh
+ TK 4287: Ký quü ®¶m b¶o thuª tµi chÝnh
+ TK 4289: B¶o ®¶m c¸c kho¶n thanh to¸n kh¸c
KÕt cÊu tµi kho¶n 428:
Bªn Nî ghi: - Sè ngo¹i tÖ ký quü cña kh¸ch hµng ®· thanh to¸n cho ngêi thô
hëng;
- Sè ngo¹i tÖ ký quü cña kh¸ch hµng cßn thõa tr¶
l¹i cho kh¸ch hµng ký göi.
Bªn Cã ghi: Sè ngo¹i tÖ ký quü cña kh¸ch hµng ®Ó ®¶m b¶o thanh
to¸n
D Cã: Ph¶n ¸nh sè ngo¹i tÖ cña kh¸ch hµng ®ang ký göi t¹i NHTM
®Ó ®¶m b¶o thanh to¸n
H¹ch to¸n chi tiÕt: Më tµi kho¶n chi tiÕt theo tõng kh¸ch hµng göi tiÒn
1.2.2. C¸c tµi kho¶n ngo¹i b¶ng
- TK Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ nhËn thu hé hoÆc gi÷ hé (SH 9122)
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó h¹ch to¸n sè tiÒn trªn c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i
tÖ cña kh¸ch hµng trong níc göi, nhê ®¬n vÞ ng©n hµng gi÷ hé hoÆc thu hé.
KÕt cÊu Tµi Kho¶n 9122:
Bªn NhËp ghi: Sè tiÒn trªn c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cña
kh¸ch hµng trong níc mµ NH nhËn gi÷ hé, thu hé.
Bªn XuÊt ghi: Sè tiÒn trªn c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cña
kh¸ch hµng trong níc ®îc NH tr¶ l¹i, hoÆc thanh
to¸n cho kh¸ch hµng sau khi thu hé ®îc.
Sè cßn l¹i: Ph¶n ¸nh sè tiÒn trªn c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cña
kh¸ch hµng trong níc, NH ®ang nhËn thu hé, gi÷ hé.
H¹ch to¸n chi tiÕt: Më TK chi tiÕt theo tõng kh¸ch hµng göi.
- TK Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ göi ®i níc ngoµi nhê thu (SH 9123)
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó h¹ch to¸n sè tiÒn trªn c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i
tÖ cña kh¸ch hµng trong níc göi ®i níc ngoµi nhê thu.
KÕt cÊu tµi kho¶n 9123:
Bªn NhËp ghi: Sè tiÒn trªn c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cña
kh¸ch hµng trong níc göi ®i níc ngoµi nhê thu.
Bªn XuÊt ghi: Sè tiÒn trªn c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cña kh¸ch
hµng trong níc ®· ®îc níc ngoµi thanh to¸n.
Sè cßn l¹i: Ph¶n ¸nh sè tiÒn trªn c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cña
kh¸ch hµng trong níc göi ®i níc ngoµi cha thu ®îc.
H¹ch to¸n chi tiÕt: Më TK chi tiÕt theo tõng NH níc ngoµi nhê thu.
227
- TK Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ do níc ngoµi göi ®Õn ®îi thanh to¸n (SH
9124)
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó h¹ch to¸n sè tiÒn trªn c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i
tÖ do níc ngoµi göi ®Õn ®îi thanh to¸n.
KÕt cÊu tµi kho¶n 9124:
Bªn NhËp ghi: Sè tiÒn trªn c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ do níc
ngoµi göi ®Õn ®îi thanh to¸n.
Bªn XuÊt ghi: Sè tiÒn trªn c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cña níc
ngoµi göi ®Õn ®· thanh to¸n.
Sè cßn l¹i: Ph¶n ¸nh sè tiÒn trªn c¸c chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cña
níc ngoµi göi ®Õn ®îi thanh to¸n
H¹ch to¸n chi tiÕt: Më TK chi tiÕt theo tõng ng©n hµng níc ngoµi göi
chøng tõ ®Õn.
- TK Cam kÕt b¶o l·nh cho kh¸ch hµng (SH 921)
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè tiÒn ng©n hµng b¶o l·nh thùc hiÖn viÖc
b¶o l·nh vay, thanh to¸n, thùc hiÖn hîp ®ång, dù thÇu cho c¸c tæ chøc, c¸
nh©n. Sè tiÒn b¶o l·nh theo dâi vµo tµi kho¶n nµy ®îc h¹ch to¸n theo gi¸
trÞ cña Cam kÕt b¶o l·nh (-) trõ ®i gi¸ trÞ kh¸ch hµng ®· ký quü t¹i ng©n
hµng.
TK 921 cã c¸c tµi kho¶n cÊp 3 sau:
9211- B¶o l·nh vay vèn;
9212- B¶o l·nh thanh to¸n;
9213- B¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång;
9214- B¶o l·nh dù thÇu;
9215- Cam kÕt trong nghiÖp vô L/C tr¶ chËm;
9216- Cam kÕt trong nghiÖp vô L/C tr¶ ngay;
9219- Cam kÕt b¶o l·nh kh¸c.
KÕt cÊu TK 921:
Bªn NhËp ghi: Sè tiÒn b¶o l·nh
Bªn XuÊt ghi:- Sè tiÒn b¶o l·nh ®· thanh to¸n (hoÆc ®· hñy khi hÕt
thêi h¹n cña hîp ®ång b¶o l·nh).
- Sè tiÒn chuyÓn vµo tµi kho¶n trong b¶ng c©n ®èi kÕ
to¸n (c¸c kho¶n tr¶ thay kh¸ch hµng ®îc b¶o l·nh).
Sè cßn l¹i: Ph¶n ¸nh sè tiÒn b¶o l·nh cßn ph¶i thanh to¸n ®èi víi
®¬n vÞ nhËn b¶o l·nh.
H¹ch to¸n chi tiÕt: Më tµi kho¶n chi tiÕt theo tõng kh¸ch hµng ®îc b¶o
l·nh.
- TK Tµi s¶n cÇm cè thÕ chÊp cña kh¸ch hµng (SH 994)
228
Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c tµi s¶n thÕ chÊp cÇm ®å cña c¸c tæ
chøc c¸ nh©n vay vèn NHTM theo chÕ ®é quy ®Þnh
KÕt cÊu TK 994:
Bªn NhËp ghi: Gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè giao cho NHTM ®Ó
®¶m b¶o nî vay
Bªn XuÊt ghi: Gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè tr¶ l¹i tæ chøc, c¸
nh©n vay khi tr¶ ®îc nî
Gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè ®em ph¸t m¹i ®Ó tr¶
nî vay NHTM
Sè cßn l¹i: Ph¶n ¸nh gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè ®ang qu¶n lý
H¹ch to¸n chi tiÕt: Më tµi kho¶n chi tiÕt theo tõng lo¹i tµi s¶n thÕ chÊp,
cÇm cè.
1.2.3. C¸c chøng tõ sö dông trong kÕ to¸n nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ
Chøng tõ ngo¹i tÖ thanh to¸n quèc tÕ: Sö dông c¸c mÉu chøng tõ theo
th«ng lÖ quèc tÕ lµ chñ yÕu nh SÐc, th tÝn dông, hèi phiÕu, giÊy nhê thu... Trªn
c¸c chøng tõ nµy chØ ghi theo lo¹i ngo¹i tÖ sö dông trong thanh to¸n.
C¸c yÕu tè chñ yÕu trªn chøng tõ lµ sè chøng tõ, ngµy lËp chøng tõ, tªn
Ng©n hµng tr¶ tiÒn, tªn ng©n hµng nhËn tiÒn, tªn ®¬n vÞ c¸ nh©n nhËn tiÒn, tªn
®¬n vÞ c¸ nh©n tr¶ tiÒn, sè tiÒn, néi dung thanh to¸n. §èi víi thanh to¸n xuÊt,
nhËp khÈu cßn cã néi dung quan träng n÷a lµ ®iÒu kiÖn giao hµng, phÈm chÊt
hµng ho¸, ®iÒu kiÖn thanh to¸n...c¸c yÕu tè trªn ph¶i phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn
cña hîp ®ång ®· ký kÕt vµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ.
Chøng tõ thanh to¸n trong níc: Sö dông c¸c lo¹i chøng tõ theo mÉu do
Ng©n hµng Nhµ níc quy ®Þnh nh SÐc, UNC...phï hîp víi tõng h×nh thøc thanh
to¸n. Cã lo¹i chøng tõ chØ ph¶n ¸nh theo nguyªn tÖ. Cã lo¹i chøng tõ võa ph¶n
¸nh theo nguyªn tÖ, võa ph¶n ¸nh theo VND.
1.3. KÕ to¸n c¸c ph¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ
1.3.1. KÕ to¸n ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn
1.3.1.1. Kh¸i niÖm
Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn lµ ph¬ng thøc thanh to¸n do ngêi chuyÓn tiÒn yªu
cÇu ng©n hµng phôc vô m×nh chuyÓn mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cho ngêi thô hëng ë
níc ngoµi.
Thanh to¸n chuyÓn tiÒn lµ ph¬ng thøc thanh to¸n ®¬n gi¶n, thanh to¸n trùc
tiÕp gi÷a ngêi chuyÓn tiÒn vµ ngêi thô hëng. Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn chñ yÕu ®Ó
thanh to¸n phi mËu dÞch vµ ng©n hµng chØ tham gia víi vai trß trung gian chuyÓn
tiÒn ®Ó hëng hoa hång, ng©n hµng kh«ng bÞ rµng buéc g× tr¸ch nhiÖm ®èi víi ngêi chuyÓn tiÒn vµ ngêi thô hëng.
229
NH ®¹i lý
Ngêi thô hëng
C¬ së ph¸p lý cña nghiÖp vô chuyÓn tiÒn lµ chÕ ®é qu¶n lý ngo¹i hèi cña
tõng quèc gia trong tõng thêi kú. ViÖc thùc hiÖn chuyÓn tiÒn ph¶i tu©n thñ ®óng
c¸c quy ®Þnh trong chÕ ®é qu¶n lý ngo¹i hèi.
Ngêi chuyÓn tiÒn muèn chuyÓn tiÒn ra níc ngoµi ph¶i viÕt giÊy uû nhiÖm
cho ng©n hµng thùc hiÖn viÖc chuyÓn tiÒn. Trªn giÊy uû nhiÖm ph¶i ghi râ:
+ Tªn, ®Þa chØ ngêi hëng lîi, sè tµi kho¶n nÕu ngêi hëng lîi yªu cÇu.
+ Sè ngo¹i tÖ ghi râ b»ng ch÷ vµ b»ng sè
+ Lý do chuyÓn tiÒn
+ Nh÷ng yªu cÇu kh¸c
1.3.1.2. Quy tr×nh thanh to¸n
C¸c bªn tham gia:
+ Ngêi ph¸t lÖnh chuyÓn tiÒn
+ Ngêi hëng lîi
+ Ng©n hµng nhËn thùc hiÖn viÖc chuyÓn tiÒn (ng©n hµng chuyÓn tiÒn)
+ Ng©n hµng tr¶ tiÒn (ng©n hµng ®¹i lý cña ng©n hµng chuyÓn tiÒn)
Ng©n hµng trung gian
Tr×nh tù tiÕn hµnh nghiÖp vô:
NH chuyÓn tiÒn
(3b,)
(3b,)
(3b)
(3a)
(2)
(4)
Ngêi chuyÓn
tiÒn
(1)
(1) Ngêi chuyÓn tiÒn vµ ngêi hëng lîi cã giao dÞch th¬ng m¹i
(2) Ngêi chuyÓn tiÒn viÕt giÊy uû nhiÖm chuyÓn tiÒn yªu cÇu chuyÓn tiÒn
®Õn ng©n hµng ®¹i lý ®Ó chuyÓn cho ngêi thô hëng.
230
(3a) Ng©n hµng chuyÓn tiÒn ghi nî tµi kho¶n ngêi chuyÓn tiÒn hoÆc ghi
vµo tµi kho¶n thÝch hîp.
(3b) (3b,) ChuyÓn tiÒn qua níc ngoµi trùc tiÕp víi ng©n hµng ®¹i lý hoÆc
qua ng©n hµng ®¹i lý trung gian.
(4) Ng©n hµng chuyÓn tiÒn cho ngêi thô hëng
¦u , nhîc ®iÓm cña ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn
* ¦u ®iÓm: Thanh to¸n ®¬n gi¶n, dÔ thùc hiÖn . §©y lµ h×nh thøc thanh
to¸n ®¬n gi¶n nhÊt trong c¸c h×nh thøc thanh to¸n.
* Nhîc ®iÓm:ViÖc chuyÓn tiÒn cho ngêi thô hëng hoµn toµn phô thuéc vµo
ngêi chuyÓn tiÒn. Ngêi chuyÓn tiÒn cã thÓ kh«ng thùc hiÖn chuyÓn tiÒn ®óng
theo c¸c ®iÒu kiÖn tho¶ thuËn víi ngêi thô hëng. V× vËy khã ®¶m b¶o quyÒn lîi
cho ngêi thô hëng do dÔ n¶y sinh viÖc chiÕm dông vèn.
Do nhîc ®iÓm kÓ trªn, thùc tÕ ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn thêng ®îc ¸p dông
®Ó chuyÓn tiÒn kiÒu hèi hoÆc trong quan hÖ th¬ng m¹i khi nhµ nhËp khÈu vµ nhµ
xuÊt khÈu lµ b¹n hµng l©u n¨m, tin cËy lÉn nhau.
1.3.1.3. KÕ to¸n chuyÓn tiÒn ra níc ngoµi (T¹i NH chuyÓn tiÒn)
NhËn ®îc yªu cÇu chuyÓn tiÒn cña ngêi chuyÓn. Ng©n hµng ph¶i kiÓm tra
c¸c yÕu tè trªn giÊy yªu cÇu chuyÓn tiÒn, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ngêi chuyÓn
tiÒn. Néi dung chuyÓn tiÒn cã phï hîp víi quy chÕ qu¶n lý ngo¹i hèi kh«ng, nÕu
phï hîp ng©n hµng tÝnh phÝ chuyÓn tiÒn thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ph¶i nép, sau ®ã lËp
lÖnh chuyÓn tiÒn theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng chuyÓn ®Õn ng©n hµng phôc vô
ngêi thô hëng.
H¹ch to¸n sè tiÒn ngo¹i tÖ kh¸ch hµng yªu cÇu chuyÓn:
Nî: TK tiÒn göi ngo¹i tÖ cña kh¸ch hµng
Cã: TK TiÒn göi ngo¹i tÖ ë níc ngoµi hoÆc TK thÝch hîp
H¹ch to¸n thu phÝ dÞch vô thanh to¸n, thêng kh¸ch hµng nép theo VND ®îc quy ®æi tõ sè phÝ ph¶i nép b»ng ngo¹i tÖ vµ tû gi¸ mua trong ngµy:
Nî : TK 1011/ 4211- tiÒn göi thanh to¸n: PhÝ bao gåm c¶ thuÕ GTGT
Cã: TK Thu phÝ dÞch vô thanh to¸n : PhÝ kh«ng bao gåm thuÕ GTGT
Cã: TK ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ph¶i nép : PhÇn thuÕ GTGT ph¶i nép
Sau khi hoµn tÊt c¸c thñ tôc Ng©n hµng chuyÓn tiÒn chuyÓn lÖnh chuyÓn
tiÒn cho ng©n hµng ®¹i lý cña m×nh ë níc ngoµi ®Ó chuyÓn tiÒn cho ngêi nhËn.
1.3.1.4. KÕ to¸n nhËn chuyÓn tiÒn tõ níc ngoµi ®Õn (T¹i NH ®¹i lý)
Khi nhËn c¸c chøng tõ chuyÓn tiÒn tõ níc ngoµi ®Ó chuyÓn tiÒn cho kh¸ch
hµng t¹i ng©n hµng cña m×nh. Ng©n hµng ph¶i kiÓm so¸t: GiÊy b¸o chuyÓn tiÒn
cã hîp lÖ hîp ph¸p kh«ng? Ng©n hµng chuyÓn tiÒn lµ ng©n hµng nµo? Kh¸ch
hµng thô hëng lµ tæ chøc, c¸ nh©n nµo? vµ gi¶i m·, kiÓm tra kÝ hiÖu mËt.
231
+ Trêng hîp ngêi thô hëng cã tµi kho¶n ë ng©n hµng, sau khi kiÓm so¸t
chøng tõ, h¹ch to¸n:
Nî: TK TiÒn göi ngo¹i tÖ ë níc ngoµi hoÆc TK thÝch hîp: Tæng sè tiÒn
Cã: TK TG ngo¹i tÖ cña ngêi thô hëng hoÆc TK thÝch hîp: Tæng sè tiÒn - phÝ
Cã: TK Thu phÝ / ngo¹i tÖ thÝch hîp ( TK trung gian): PhÝ kh«ng cã thuÕ GTGT
Cã: TK ThuÕ GTGT ph¶i nép/ ngo¹i tÖ thÝch hîp (TK trung gian): thuÕ ph¶i nép
Lu ý: Sè tiÒn nhËn vµ thanh to¸n cho kh¸ch hµng lµ ngo¹i tÖ nªn phÝ dÞch
vô thanh to¸n tÝnh to¸n ®îc vµ ph¶i thu cña kh¸ch hµng còng lµ ngo¹i tÖ. Tõng
nghiÖp vô hoÆc sè tæng hîp trong ngµy, ®¬n vÞ NH ph¶i quy ®æi ra VND theo tû
gi¸ mua cña ngµy ph¸t sinh nghiÖp vô vµ th«ng qua c¸c TK mua, b¸n ngo¹i tÖ ®Ó
h¹ch to¸n chÝnh thøc vµo thu nhËp, chi phÝ cña NH b»ng ®¬n vÞ tiÒn tÖ VND.
Nh÷ng TK trung gian dïng ®Ó tËp hîp thu nhËp b»ng ngo¹i tÖ, thuÕ gi¸ trÞ gia
t¨ng ph¶i nép b»ng ngo¹i tÖ trong ngµy ®Õn cuèi ngµy ph¶i ®îc tÊt to¸n, sè d TK
b»ng kh«ng.
+ trêng hîp ngêi thô hëng kh«ng cã tµi kho¶n t¹i ng©n hµng, sau khi kiÓm
so¸t chøng tõ sÏ h¹ch to¸n tiÕp nhËn chuyÓn tiÒn ®Õn vµo tµi kho¶n chuyÓn tiÒn
ph¶i tr¶ b»ng ngo¹i tÖ:
Nî: TK TiÒn göi ngo¹i tÖ ë níc ngoµi hoÆc TK thÝch hîp
Cã: TK ChuyÓn tiÒn ph¶i tr¶ b»ng ngo¹i tÖ
Sau ®ã ng©n hµng b¸o cho ngêi thô hëng biÕt ®Ó ®Õn nhËn tiÒn. Khi ngêi
thô hëng ®Õn nhËn tiÒn ng©n hµng kiÓm tra giÊy b¸o nhËn tiÒn, chøng minh th.
NÕu ®ñ ®iÒu kiÖn th× xö lý tr¶ tiÒn theo yªu cÇu cña ngêi nhËn vµ phï hîp víi
quy chÕ qu¶n lý ngo¹i tÖ hiÖn hµnh, h¹ch to¸n:
(1): Thanh to¸n sè tiÒn kh¸ch hµng ®îc hëng
Nî: TK ChuyÓn tiÒn ph¶i tr¶ b»ng ngo¹i tÖ
Sè tiÒn KH ®îc hëng (=
Cã: TK Ngo¹i tÖ t¹i quü hoÆc TK thÝch hîp
sè tiÒn nhËn - phÝ)
NÕu kh¸ch hµng cã yªu cÇu lÜnh b»ng VND th× th«ng qua bót to¸n mua b¸n
ngo¹i tÖ ®Ó thanh to¸n tiÒn cho kh¸ch hµng.
(2): Thu phÝ dÞch vô thanh to¸n
Gi¶ thiÕt, viÖc chuyÓn ®æi ra VND kho¶n thu phÝ thanh to¸n ngo¹i tÖ ®îc
thùc hiÖn ngay ë tõng nghiÖp vô, h¹ch to¸n nh sau:
Nî :TK ChuyÓn tiÒn ph¶i tr¶ b»ng ngo¹i tÖ
phÝ ph¶i thu tÝnh
Cã: TK 4711 Mua b¸n ngo¹i tÖ kinh doanh
theo ngo¹i tÖ
TÝnh quy ®æi ra VND = Sè phÝ thu ®îc theo ngo¹i tÖ x tû gi¸ mua, h¹ch to¸n:
Nî : TK 4712 Thanh to¸n VND vÒ mua b¸n ngo¹i tÖ KD
Cã : TK Thu dÞch vô thanh to¸n
Cã : TK thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ph¶i nép
232
1.3.2. KÕ to¸n ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu (Collection of payment)
1.3.2.1 Kh¸i niÖm
Ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu (hay cßn gäi lµ uû th¸c thu) lµ ph¬ng thøc
thanh to¸n trong ®ã nhµ xuÊt khÈu sau khi ®· hoµn thµnh viÖc cung øng hµng
ho¸ dÞch vô cho nhµ nhËp khÈu sÏ uû th¸c cho ng©n hµng phôc vô m×nh thu hé
tiÒn hµng ho¸ dÞch vô tõ nhµ nhËp khÈu.
Nhê thu lµ mét ph¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ vÒ hµng mËu dÞch, C¬ së ph¸p lý
chi phèi nghiÖp vô nhê thu lµ Quy t¾c thèng nhÊt vÒ nghiÖp vô nhê thu, b¶n söa
®æi 1995, sè xuÊt b¶n 522 do phßng th¬ng m¹i quèc tÕ (ICC) Ên hµnh ¸p dông
cho tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô nhê thu, buéc c¸c bªn cã liªn quan ph¶i thùc hiÖn, trõ
khi cã tho¶ thuËn kh¸c hoÆc tr¸i víi quy chÕ nhµ níc vµ luËt ph¸p quèc gia vµ
quy ®Þnh cña tõng quèc gia vÒ nghiÖp vô nhê thu. Trong nghiÖp vô nhê thu nhµ
xuÊt khÈu sÏ göi bé chøng tõ nhê thu kÌm theo giÊy nhê thu râ rµng, vµ cô thÓ vµ
ghi râ ®îc ¸p dông theo quy t¾c 522. Ng©n hµng chØ ®îc phÐp thùc hiÖn theo
giÊy nhê thu ®ã vµ theo ®óng quy t¾c 522. GiÊy nhê thu bao gåm nh÷ng th«ng
tin sau: Ng©n hµng göi nhê thu, Ngêi uû nhiÖm nhê thu, Ngêi tr¶ tiÒn hoÆc n¬i
nhê thu ®îc chuyÓn ®Õn, Sè tiÒn vµ lo¹i tiÒn nhê thu, Danh môc chøng tõ, sè lîng tõng lo¹i chøng tõ ®Ýnh kÌm, §iÒu kho¶n nhê thu mµ theo ®ã thanh to¸n hay
chÊp nhËn thùc hiÖn.
1.3.2.2. Chøng tõ liªn quan ®Õn nhê thu:
Chøng tõ th¬ng m¹i: Lµ c¸c chøng tõ liªn quan trùc tiÕp ®Õn hµng ho¸ nh
ho¸ ®¬n (Invoice), c¸c lo¹i giÊy tê göi hµng (shipping documents), giÊy chøng
nhËn b¶o hiÓm, giÊy chøng nhËn xuÊt xø..
Chøng tõ tµi chÝnh: Lµ c¸c chøng tõ liªn quan trùc tiÕp ®Õn tiÒn nh hèi
phiÕu (Bill of exchange) ho¸ ®¬n..hoÆc c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n t¬ng tù víi
môc ®Ých ký ph¸t ®Ó thu ®îc sè tiÒn thanh to¸n.
1.3.2.3. C¸c lo¹i nhê thu
- Nhê thu phiÕu tr¬n (Clean collection):
- Nhê thu kÌm chøng tõ (Documentery collection): Cã hai lo¹i:
+ Nhê thu tr¶ tiÒn trao chøng tõ (documentary against payment - D/P).
+ Nhê thu chÊp nhËn trao chøng tõ (documentary against acceptance D/A).
s¬ ®å thanh to¸n nhê thu
NH phôc vô nhµ
xuÊt khÈu
(6)
NH §¹i lý phôc
vô nhµ nhËp khÈu
(3)
Nhµ xuÊt khÈu
(Ngêi b¸n)
233
Nhµ nhËp khÈu
( Ngêi mua)
(2)
(7)
(5)
(4)
(1)
(1). Nhµ XK chuyÓn giao hµng ho¸ dÞch vô cho nhµ NK (kÌm chøng tõ
hµng ho¸ hoÆc kh«ng tuú vµo lo¹i nhê thu)
(2). Nhµ XK lËp bé chøng tõ thanh to¸n kÌm chØ dÉn nhê thu göi ng©n
hµng phôc vô m×nh nhê thu hé sè tiÒn tõ nhµ NK.
(3). NH phôc vô nhµ XK chuyÓn hèi phiÕu sang NH phôc vô nhµ NK nhê
thu tiÒn ë níc ngoµi.
(4). NH phôc vô nhµ NK yªu cÇu nhµ NK tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn.
(5). Nhµ NK tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn.
(6). NH phôc vô nhµ NK chuyÓn tiÒn sang NH phôc vô nhµ XK.
(7). NH phôc vô nhµ XK thanh to¸n tiÒn cho bªn b¸n vµ b¸o cã cho hä.
Ph¬ng thøc nhê thu phiÕu tr¬n kh«ng ®¶m b¶o quyÒn lîi cho bªn b¸n v×
gi÷a nhËn hµng vµ thanh to¸n tiÒn cña ngêi mua kh«ng cã sù rµng buéc víi nhau.
Nhê thu kÌm chøng tõ ®¶m b¶o quyÒn lîi cho bªn b¸n h¬n v× ®· cã sù rµng buéc
chÆt chÏ gi÷a viÖc thanh to¸n vµ nhËn hµng cña ngêi mua.
Vai trß cña NH kh«ng chØ cßn lµ trung gian ®¬n thuÇn mµ cßn lµ ngêi ®Þnh
®o¹t viÖc nhËn hµng cña nhµ NK. Tuy nhiªn, NH vÉn cha khèng chÕ ®îc viÖc
thùc hiÖn nghÜa vô tr¶ tiÒn cña nhµ NK, do ®ã ë mét chõng mùc nhÊt ®Þnh, quyÒn
lîi cña bªn b¸n vÉn cha thùc sù ®îc ®¶m b¶o (ch¼ng h¹n bªn mua thiÕu thiÖn
chÝ, chËm trÔ thanh to¸n).
V× tÝnh chÊt cña ph¬ng thøc nhê thu dÉn ®Õn tèc ®é thanh to¸n chËm, thêng bÊt lîi cho ngêi b¸n, nªn nã ®îc ¸p dông trong nh÷ng trêng hîp: hµng míi
b¸n lÇn ®Çu (mang tÝnh chµo hµng), hµng ø ®äng khã tiªu thô, hµng ho¸ ®îc
thanh to¸n theo ph¬ng thøc tÝn dông chøng tõ nhng chøng tõ kh«ng phï hîp nªn
chuyÓn sang ph¬ng thøc nµy.
1.3.2.4. KÕ to¸n nhê thu ®èi víi hµng xuÊt khÈu (T¹i NH phôc vô nhµ xuÊt
khÈu)
Khi nhËn ®îc bé chøng tõ nhê thu gåm giÊy yªu cÇu nhê thu kÌm b¶ng kª
chøng tõ vµ c¸c chøng tõ liªn quan ®Õn nhê thu. Ng©n hµng kiÓm tra ®èi chiÕu sè
lîng vµ lo¹i chøng tõ liªn quan ®Õn nhê thu víi phÇn liÖt kª chøng tõ cña kh¸ch
hµng (ph¶i ®¶m b¶o ®óng vÒ h×nh thøc, kh«ng cÇn ph¶i kiÓm tra néi dung chøng
tõ). C¸c th«ng tin sau ®©y trong nhê thu cña kh¸ch hµng cÇn ph¶i ®îc ghi râ:
Nhê thu thanh to¸n ngay (D/P) hay chÊp nhËn (D/A). Sè tiÒn, lo¹i tiÒn ph¶i ®îc
thanh to¸n hay chÊp nhËn, giao chøng tõ khi thanh to¸n toµn bé hay tõng phÇn,
234
tªn, ®Þa chØ ®Çy ®ñ cña ngêi tr¶ tiÒn, tªn ®Þa chØ ®Çy ®ñ cña ng©n hµng tr¶ tiÒn
(nÕu cã). Sau khi kiÓm tra ®Çy ®ñ ng©n hµng chÊp nhËn nhê thu sÏ h¹ch to¸n:
NhËp TKNB 9122: TK Chøng tõ cã gi¸ tri ngo¹i tÖ nhËn thu hé kh¸ch hµng
§ång thêi ng©n hµng thu c¸c kho¶n dÞch vô phÝ liªn quan:
Nî: TK 1011 hoÆc TK 4211 TiÒn göi thanh to¸n
Cã: TK thu phÝ dÞch vô thanh to¸n
Cã: TK ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ph¶i nép
Sau ®ã ng©n hµng lËp lÖnh nhê thu, lµm thñ tôc göi lÖnh nhê thu vµ chøng
tõ liªn quan cho NH níc ngoµi phôc vô nhµ nhËp khÈu ®Ó ®ßi tiÒn. Khi göi sÏ
h¹ch to¸n:
NhËp TKNB 9123:TK Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ göi ®i níc ngoµi nhê thu
Khi nhËn ®îc th«ng b¸o Cã vÒ thanh to¸n uû nhiÖn thu cho nhµ xuÊt khÈu
(chuyÓn tiÒn cã thÓ tõ ng©n hµng phôc vô nhµ nhËp khÈu hoÆc tõ ng©n hµng
trung gian) h¹ch to¸n:
XuÊt TKNB 9123: Chøng tõ cã gi¸ tri ngo¹i tÖ göi ®i níc ngoµi nhê thu
XuÊt TKNB 9122: Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ nhËn gi÷ hé hoÆc thu hé.
§ång thêi h¹ch to¸n néi b¶ng:
Nî: TK TiÒn göi ngo¹i tÖ ë níc ngoµi hoÆc TK thÝch hîp
Cã: TK TiÒn göi ngo¹i tÖ nhµ xuÊt khÈu hoÆc TK thÝch hîp
Trêng hîp nhê thu bÞ tõ chèi thanh to¸n, th× kÕ to¸n ghi xuÊt tµi kho¶n 9123,
xuÊt TK 9122 vµ tr¶ toµn bé chøng tõ cho nhµ xuÊt khÈu.
1.3.2.5. KÕ to¸n nhê thu ®èi víi hµng nhËp khÈu (t¹i NH phôc vô nhµ nhËp
khÈu)
NhËn ®îc bé chøng tõ nhê thu ng©n hµng tiÕn hµnh kiÓm tra lÖnh nhê thu,
kiÓm tra sè lîng, lo¹i chøng tõ nhê thu nhËn ®îc víi b¶ng liÖt kª chøng tõ,
kh«ng cÇn ph¶i kiÓm tra néi dung cña bÊt cø chøng tõ nµo liªn quan ®Õn chøng
tõ nhê thu. NÕu ®Çy ®ñ sÏ h¹ch to¸n:
NhËp TKNB 9124: Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cña níc ngoµi göi ®Õn
®îi thanh to¸n
Sau khi h¹ch to¸n ngo¹i b¶ng, ng©n hµng lËp th«ng b¸o nhê thu göi cho
nhµ nhËp khÈu ®Ó nhµ nhËp khÈu thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. Khi nhµ
nhËp khÈu thanh to¸n ®ñ c¨n cø vµo giÊy giao nhËn chøng tõ h¹ch to¸n:
XuÊt TKNB 9124: Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cña níc ngoµi göi ®Õn ®îi
thanh to¸n
Ng©n hµng lµm thñ tôc chuyÓn tiÒn tr¶ cho nhµ xuÊt khÈu
Nî: TK TiÒn göi ngo¹i tÖ cña nhµ nhËp khÈu hoÆc TK thÝch hîp
Cã: TK TiÒn göi ngo¹i tÖ ë níc ngoµi hoÆc TK thÝch hîp
235
Ng©n hµng thu phÝ dÞch vô thanh to¸n, nÕu thu phÝ b»ng ngo¹i tÖ, cuèi
ngµy quy ®æi ra VND qua mua b¸n ngo¹i tÖ, h¹ch to¸n chÝnh thøc vµo thu nhËp
b»ng VND, t¹i thêi ®iÓm thu phÝ ngo¹i tÖ trong ngµy h¹ch to¸n:
Nî TK TG ngo¹i tÖ cña kh¸ch hµng: PhÝ bao gåm c¶ thuÕ GTGT
Cã: TK thu dÞch vô thanh to¸n/ ngo¹i tÖ thÝch hîp (TK trung gian)
Cã: TK thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ph¶i nép/ ngo¹i tÖ thÝch hîp (TK trung gian)
NÕu nhµ nhËp khÈu kh«ng chÊp nhËn thanh to¸n th× kÕ to¸n ghi xuÊt TK
9124 vµ chuyÓn tr¶ bé chøng tõ vÒ ng©n hµng phôc vô nhµ XK.
1.3.3. KÕ to¸n ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng th tÝn dông (Letter of credit)
1.3.3.1. Kh¸i niÖm
Ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng th tÝn dông lµ mét sù tho¶ thuËn mµ trong ®ã
mét ng©n hµng (ng©n hµng më th tÝn dông) ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu cña kh¸ch
hµng (ngêi xin më th tÝn dông) cam kÕt hay cho phÐp mét ng©n hµng kh¸c (ng©n
hµng ë níc xuÊt khÈu ) chi tr¶ hoÆc chÊp thuËn nh÷ng yªu cÇu cña ngêi hëng lîi
theo ®óng ®iÒu kiÖn vµ chøng tõ thanh to¸n phï hîp víi th tÝn dông.
Th tÝn dông chÝnh lµ mét v¨n b¶n ph¸p lý cam kÕt viÖc thanh to¸n, nã lµ c¬
së ph¸p lý quan träng cho sù cam kÕt ®ã. Do vËy th tÝn dông cã thÓ ®îc ®Þnh
nghÜa nh sau:
Th tÝn dông lµ mét v¨n b¶n cam kÕt dïng trong thanh to¸n, trong ®ã mét
ng©n hµng (ng©n hµng ngêi nhËp khÈu) theo yªu cÇu cña mét kh¸ch hµng (ngêi
nhËp khÈu) viÕt ra nh»m cam kÕt tr¶ cho ngêi thø ba hoÆc bÊt cø ngêi nµo theo
lÖnh cña ngêi thø ba mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh, trong mét kú h¹n nhÊt ®Þnh víi ®iÒu
kiÖn ngêi nµy thùc hiÖn ®óng vµ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kho¶n ghi trong th tÝn dông.
Ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng th tÝn dông lµ ph¬ng thøc thanh to¸n rÊt th«ng
dông, khèi lîng thanh to¸n ngµy cµng réng lín do ®· ®¶m b¶o ®îc quyÒn lîi cña
nhµ xuÊt khÈu vµ nhµ nhËp khÈu. HiÖn nay, thanh to¸n b»ng th tÝn dông ®îc thùc
hiÖn theo Quy t¾c thùc hµnh thèng nhÊt vÒ tÝn dông chøng tõ xuÊt b¶n n¨m 1993,
Ên phÈm sè 500 (Uniform customs and practise for documentary credit number
500 - UCP500) do Phßng th¬ng m¹i quèc tÕ t¹i Paris ban hµnh.
C¸c néi dung chñ yÕu cña th tÝn dông.
- Sè hiÖu L/C.
- §Þa ®iÓm më L/C.
- Ngµy më L/C.
- Lo¹i L/C.
- Tªn vµ ®Þa chØ c¸c bªn liªn quan.
- Sè tiÒn cña L/C
236
- Thêi h¹n hiÖu lùc cña L/C.
- Nh÷ng ®iÒu kiÖn quy ®Þnh vÒ chøng tõ hµng ho¸ khi xuÊt tr×nh ®Ó thanh
to¸n L/C.
- Nh÷ng ®iÒu kiÖn quy ®Þnh liªn quan ®Õn hµng ho¸ vµ göi hµng.
- Nh÷ng quy ®Þnh ®Æc biÖt kh¸c nÕu cã.
1.3.3.2. C¸c lo¹i th tÝn dông
- XÐt vÒ ph¬ng diÖn nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cã hai lo¹i:
+ Th tÝn dông cã thÓ huû ngang.
+ Th tÝn dông kh«ng thÓ huû ngang.
- XÐt theo ph¬ng diÖn thanh to¸n, cã hai lo¹i :
+ Th tÝn dông tr¶ tiÒn ngay.
+ Th tÝn dông tr¶ chËm.
- Ngoµi ra cßn mét sè lo¹i th tÝn dông kh¸c:
+ Th tÝn dông kh«ng huû ngang miÔn truy ®ßi.
+ Th tÝn dông chuyÓn nhîng.
+ Th tÝn dông tuÇn hoµn.
+ ...
1.3.3.3. C¸c lo¹i chøng tõ cÇn thiÕt cña bé th tÝn dông
- Hèi phiÕu (draft or bill of exchange):
Hèi phiÕu lµ mét mÖnh lÖnh ®ßi tiÒn v« ®iÒu kiÖn do ngêi xuÊt khÈu ký
ph¸t ®ßi tiÒn ngêi nhËp khÈu vµ yªu cÇu ngêi nµy ph¶i tr¶ mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh
t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh do ngêi hëng lîi quy
®Þnh trong hèi phiÕu hoÆc theo lÖnh cña ngêi nµy tr¶ cho ngêi kh¸c. Hèi phiÕu ®îc chia lµm hai lo¹i: tr¶ ngay vµ tr¶ chËm. Hèi phiÕu tr¶ ngay lµ hèi phiÕu ®îc
thanh to¸n ngay khi xuÊt tr×nh. Hèi phiÕu tr¶ chËm lµ hèi phiÕu mµ ngêi thô tr¸i
sÏ ph¶i ký chÊp nhËn thanh to¸n vµo mét ngµy nhÊt ®Þnh trong t¬ng lai tuú thuéc
vµo quy ®Þnh trong hèi phiÕu.
- Chøng tõ hµng hãa:
Ho¸ ®¬n th¬ng m¹i: Ho¸ ®¬n th¬ng m¹i ®îc xem lµ trung t©m cña bé
chøng tõ thanh to¸n. Ho¸ ®¬n do ngêi b¸n lËp xuÊt tr×nh cho ngêi mua sau khi ®i
göi hµng, liÖt kª râ danh môc hµng hãa xuÊt ®i. §ã lµ yªu cÇu cña ngêi b¸n ®ßi
ngêi mua tr¶ tiÒn theo tæng sè tiÒn ®· ®îc ghi trªn ho¸ ®¬n; GiÊy chøng nhËn
phÈm chÊt (certificate of quality); GiÊy chøng nhËn sè lîng:(certificate of
quantity); GiÊy chøng nhËn träng lîng (certificate of weight); Chøng tõ vËn t¶i;
Chøng tõ b¶o hiÓm (insurance policy); C¸c chøng tõ kh¸c: GiÊy chøng nhËn xuÊt
xø (certificate of origin); GiÊy chøng nhËn xÐt nghiÖm (certificate of analysis);
GiÊy chøng nhËn vÖ sinh phßng dÞch (certificate of sanitary health); GiÊy chøng
237
nhËn kiÓm tra (certificate of inspection); GiÊy chøng nhËn h¹n ng¹ch xuÊt khÈu
(export quota certificate);
1.3.3.4. Quy tr×nh thanh to¸n th tÝn dông
- C¸c bªn tham gia thanh to¸n L/C
+ Ngêi xin më L/C (Applicant).
+ Ngêi hëng lîi (Beneficiary).
+ NH ph¸t hµnh (issuing bank).
+ NH th«ng b¸o (Advising bank).
238
(9’ )
’
S¬ ®å thanh to¸n th tÝn dông
(9’’)
(Ng©n
9) hµng
trung gian
(9)
(7)
NH më th tÝn dông
(7)
NH th«ng b¸o L/C
(3b)
(2)
(3a) (8)
(4)
(6)
(10)
(5)
Nhµ nhËp khÈu
(1)
Nhµ xuÊt khÈu
(1). Nhµ xuÊt khÈu vµ nhµ nhËp khÈu ký kÕt hîp ®ång thanh to¸n L/C.
(2). Nhµ nhËp khÈu xin më th tÝn dông.
(3a). NH Phôc vô nhµ NK ®ång ý më TTD.
(3b). Ng©n hµng më L/C th«ng b¸o cho ng©n hµng ®¹i lý ë níc ngoµi
(4). NH th«ng b¸o khi nhËn ®îc th«ng b¸o sÏ th«ng b¸o cho nhµ XK.
(5). Nhµ XK giao hµng cho nhµ NK.
(6). Nhµ XK lËp bé chøng tõ göi ®Õn NH phôc vô m×nh yªu cÇu thanh to¸n
(7). NH th«ng b¸o ®ßi tiÒn th«ng qua NH phôc vô nhµ NK
(8). NH phôc vô nhµ NK ®ßi tiÒn nhµ NK vµ nhµ nhËp khÈu chÊp nhËn tr¶
tiÒn.
(9). NH phôc vô nhµ NK chuyÓn tiÒn sang NH phôc vô nhµ XK.
(10). NH phôc vô nhµ XK thanh to¸n tiÒn cho nhµ XK.
Ghi chó: Trong s¬ ®å trËt tù lu©n chuyÓn chøng tõ thanh to¸n c¸c bíc 7, 8, 9,
10 cã thÓ thay ®æi tuú thuéc vµo th tÝn dông ®ã lµ th tÝn dông tr¶ tiÒn ngay hay th tÝn
dông tr¶ tiÒn chËm. Tuú thuéc vµo ng©n hµng phôc vô nhµ xuÊt khÈu chØ lµ ng©n
hµng th«ng b¸o hay lµ ng©n hµng chiÕt khÊu bé chøng tõ hµng xuÊt khÈu.
239
1.3.3.5. KÕ to¸n ph¬ng thøc th tÝn dông (L/C)
a) KÕ to¸n L/C thanh to¸n hµng nhËp
* KÕ to¸n giai ®o¹n më th tÝn dông:
Khi nhµ nhËp khÈu cã nhu cÇu më L/C ®Ó thanh to¸n tiÒn hµng ho¸ cho
nhµ xuÊt khÈu ë níc ngoµi sÏ lËp giÊy yªu cÇu më L/C kÌm hå s¬ göi tíi ng©n
hµng phôc vô m×nh ®Ó xin më L/C. Phßng thanh to¸n quèc tÕ ph¶i kiÓm so¸t vµ
duyÖt cho më L/C. ViÖc chÊp nhËn më hay kh«ng, NÕu chÊp nhËn th× kh¸ch
hµng ph¶i ký quü lµ bao nhiªu, kh¸ch hµng ®îc b¶o l·nh bao nhiªu? ®Òu tuú
thuéc vµo uy tÝn cña nhµ nhËp khÈu, t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc ®iÓm cña
vËt t hµng ho¸ nhËp khÈu.
Hå s¬ më L/C gåm:
+ §¬n xin më L/C hay L/C tr¶ chËm.
+ C¸c chøng tõ thanh to¸n kÌm theo nh UNC.
+ §¬n xin b¶o l·nh kiªm giÊy nhËn nî nÕu ®îc ng©n hµng nhËn b¶o
l·nh ®èi víi L/C cã møc kÝ quÜ díi 100%, hay bé hå s¬ thÕ chÊp tµi s¶n...
Sau khi xö lý bé hå s¬ më L/C t¹i phßng thanh to¸n quèc tÕ, chøng tõ ®îc
chuyÓn sang phßng kÕ to¸n ®Ó h¹ch to¸n theo dâi.
+ H¹ch to¸n sè tiÒn kh¸ch hµng ký quü ®Ó më L/C:
NhËn bé hå s¬ kÕ to¸n ph¶i kiÓm so¸t l¹i tÝnh ®Çy ®ñ, hîp lÖ, hîp ph¸p cña
bé chøng tõ, nÕu kh«ng cã g× sai sãt sÏ h¹ch to¸n:
Nî: TK ThÝch hîp (TiÒn göi cña kh¸ch hµng,
Ngo¹i tÖ t¹i ®¬n vÞ, cho vay kh¸ch hµng)
Sè tiÒn ký quü
Cã: TK TiÒn göi kÝ quÜ ®Ó më L/C
§ång thêi h¹ch to¸n ngo¹i b¶ng vÒ cam kÕt trong nghiÖp vô L/C
NhËp TKNB 9215"Cam kÕt trong nghiÖp vô L/C tr¶ chËm": Tæng sè tiÒn L/C
hoÆc NhËp TKNB 9216: Cam kÕt trong nghiÖp vô L/C tr¶ ngay
+ Kh¸ch hµng ®îc ng©n hµng b¶o l·nh ®Ó më L/C:
Kh¸ch hµng nÕu kh«ng ®ñ tiÒn ®Ó ký quü L/C cã thÓ xin ng©n hµng b¶o
l·nh th× ng©n hµng ph¶i xem xÐt kü tríc khi b¶o l·nh ®Ó ®¶m b¶o qui ®Þnh cña
NHNN. XÐt b¶n chÊt néi dung kinh tÕ nghiÖp vô, ngay khi ng©n hµng më L/C,
kh¸ch hµng kh«ng ph¶i ký quü 100% gi¸ trÞ L/C lµ ng©n hµng ®· b¶o l·nh thanh
to¸n cho kh¸ch hµng. Gi¸ trÞ b¶o l·nh lµ sè tiÒn chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ L/C víi sè
tiÒn nhµ nhËp khÈu ®· kÝ quÜ. Nhng th«ng thêng, trong nghiÖp vô më L/C, ngay
sau khi më L/C ng©n hµng míi chØ h¹ch to¸n ë TKNB "Cam kÕt trong nghiÖp vô
L/C..."toµn bé gi¸ trÞ cña L/C bao gåm c¶ phÇn dung sai ®Ó thÓ hiÖn tæng gi¸ trÞ
cam kÕt thanh to¸n ®èi víi nhµ xuÊt khÈu, cha h¹ch to¸n ë TKNB "B¶o l·nh
thanh to¸n".
+ Kh¸ch hµng ph¶i thÕ chÊp, cÇm cè tµi s¶n ®Ó më L/C:
240
§èi víi nhµ nhËp khÈu kh«ng cã tÝn nhiÖm, cã thÓ kh¸ch hµng ph¶i thÕ
chÊp, cÇm cè tµi s¶n. Gi¸ trÞ tµi s¶n ®¶m b¶o ®Ó b¶o l·nh më L/C h¹ch to¸n vµo
tµi kho¶n ngo¹i b¶ng 994 -Tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè cña kh¸ch hµng
NhËp: TK 994 -Tµi s¶n thÕ chÊp, cÇm cè cña kh¸ch hµng
Sau khi h¹ch to¸n, ng©n hµng phôc vô nhµ nhËp khÈu lµm thñ tôc ®Ó göi
th«ng b¸o më L/C sang ng©n hµng phôc vô nhµ xuÊt khÈu ë níc ngoµi.
* KÕ to¸n giai ®o¹n thanh to¸n L/C:
NhËn ®îc bé chøng tõ ®ßi tiÒn tõ ng©n hµng níc ngoµi phôc vô nhµ xuÊt
khÈu göi tíi, kÕ to¸n sÏ kiÓm tra bé chøng tõ xem bé chøng tõ cã ®Çy ®ñ vµ phï
hîp theo c¸c ®iÒu kiÖn cña L/C më tríc ®©y kh«ng. NÕu bé chøng tõ ®ñ ®iÒu
kiÖn thanh to¸n th× h¹ch to¸n:
NhËp: TK Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cña níc ngoµi göi ®Õn ®îi thanh
to¸n (SH 9124)
XuÊt: TKNB: "Cam kÕt trong nghiÖp vô L/C..." (SH 9215 hoÆc 9216)
NhËp: TKNB "B¶o l·nh thanh to¸n" - Sè tiÒn chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ chÊp
nhËn thanh L/C vµ sè tiÒn ký quü (nÕu cã) (SH 9212).
Göi chøng tõ cho nhµ nhËp khÈu ®Ó yªu cÇu kiÓm tra vµ chÊp nhËn thanh
to¸n.
§Õn h¹n thanh to¸n, kÕ to¸n lµm thñ tôc ®Ó thanh to¸n cho nhµ xuÊt
khÈu qua ng©n hµng níc ngoµi phôc vô nhµ xuÊt khÈu theo c¸c trêng hîp:
+ Trêng hîp L/C kh«ng ®îc ng©n hµng b¶o l·nh vµ kh«ng cã tµi s¶n thÕ
chÊp, sè tiÒn kh¸ch hµng ®· ký quü vµ bÞ phong to¶ trªn tµi kho¶n tiÒn göi ngo¹i
tÖ ®· ®ñ thanh to¸n 100% gi¸ trÞ chÊp nhËn thanh to¸n L/C:
XuÊt: TKNB 9124: Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ cña níc ngoµi göi ®Õn ®îi
thanh to¸n
§ång thêi h¹ch to¸n néi b¶ng:
Nî: TK TiÒn göi kÝ quÜ më L/C b»ng ngo¹i tÖ
Nî: TK TiÒn göi ngo¹i tÖ cña nhµ nhËp khÈu hoÆc TK thÝch hîp
Cã: TK TGNT ë níc ngoµi
+ Trêng hîp cã b¶o l·nh thanh to¸n, h¹ch to¸n:
XuÊt: TKNB 9212 “ B¶o l·nh thanh to¸n”: Gi¸ trÞ b¶o l·nh L/C ®· thanh
to¸n
+ Trêng hîp cã tµi s¶n thÕ chÊp, sau khi kh¸ch hµng ®· thanh to¸n L/C,
ng©n hµng ph¶i lµm thñ tôc gi¶i to¶ tµi s¶n thÕ chÊp cho kh¸ch hµng, h¹ch to¸n:
XuÊt: TK ngo¹i b¶ng 994
+ Trêng hîp kh¸ch hµng kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n mµ ®îc ng©n hµng
b¶o l·nh, sau khi sö dông hÕt tiÒn ký quü tiÒn göi cña kh¸ch hµng mµ vÉn kh«ng
®ñ tiÒn thanh to¸n th× ng©n hµng ph¶i thanh to¸n thay cho kh¸ch hµng b»ng c¸ch
cho kh¸ch hµng vay, h¹ch to¸n:
241
XuÊt TKNB 9212 “B¶o l·nh thanh to¸n”: Sè tiÒn b¶o l·nh vµ ®· ph¶i thanh
to¸n tr¶ thay;
§ång thêi h¹ch to¸n néi b¶ng:
Nî: TK C¸c kho¶n tr¶ thay kh¸ch hµng
Sè tiÒn tr¶ thay
Cã: TK TiÒn göi ngo¹i tÖ ë níc ngoµi
thanh to¸n L/C
Sè tiÒn ng©n hµng tr¶ thay kh¸ch hµng, kh¸ch hµng ph¶i tr¶ l·i theo quy
®Þnh cña NHNN.
H¹ch to¸n khi thu håi nî:
Nî: TK thÝch hîp
Sè tiÒn tr¶ thay + TiÒn ph¹t + ThuÕ
Cã: TK C¸c kho¶n tr¶ thay kh¸ch hµng
Sè tiÒn tr¶ thay KH
Cã: TK thu nhËp kh¸c vÒ kinh doanh Sè tiÒn ph¹t - ThuÕ
Cã: TK ThuÕ gÝa trÞ gia t¨ng ph¶i nép ThuÕ ph¶i nép
b) KÕ to¸n thanh to¸n th tÝn dông ®èi víi hµng xuÊt khÈu
- Giai ®o¹n nhËn L/C tõ ng©n hµng níc ngoµi:
Ng©n hµng phôc vô nhµ xuÊt khÈu ë trong níc nhËn ®îc th tÝn dông tõ
ng©n hµng níc ngoµi phôc vô nhµ nhËp khÈu chuyÓn ®Õn. Ng©n hµng tiÕn hµnh
kiÓm so¸t néi dung thanh to¸n L/C cã ®óng víi quy ®Þnh vÒ thanh to¸n L/C hay
kh«ng, c¸c ®iÒu kiÖn thanh to¸n L/C cã ®óng víi hîp ®ång hµng ho¸ kh«ng? Cã
b¶o vÖ quyÒn lîi cña nhµ xuÊt khÈu kh«ng. NÕu ®óng ng©n hµng lµm thñ tôc ®Ó
göi th«ng b¸o cho nhµ xuÊt khÈu ®Ó giao hµng cho nhµ nhËp khÈu ë níc ngoµi.
- Giai ®o¹n thanh to¸n L/C:
Sau khi hoµn thµnh giao hµng cho nhµ nhËp khÈu ë níc ngoµi, nhµ xuÊt
khÈu lËp c¸c chøng tõ ®Ó xin thanh to¸n L/C. Khi nhËn chøng tõ cña nhµ xuÊt
khÈu, kÕ to¸n kiÓm so¸t tÝnh ®Çy ®ñ vµ hoµn h¶o cña bé chøng tõ, nÕu kh«ng cã
g× sai sãt th× lËp giÊy ®ßi tiÒn kÌm bé chøng tõ giao hµng göi ng©n hµng phôc vô
nhµ nhËp khÈu ë níc ngoµi ®Ó ®ßi tiÒn. H¹ch to¸n:
NhËp: TKNB 9122: Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ nhËn thu hé hoÆc gi÷ hé
Sau ®ã ng©n hµng göi bé chøng tõ thanh to¸n sang ng©n hµng më th tÝn
dông
NhËp: TKNB 9123 Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ göi ®i níc ngoµi nhê thu
Khi nhËn ®îc chuyÓn tiÒn b¸o Cã thanh to¸n L/C tõ ng©n hµng më th tÝn
dông sÏ h¹ch to¸n:
XuÊt: TKNB 9123 Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ göi ®i níc ngoµi nhê thu
XuÊt TKNB 9122 Chøng tõ cã gi¸ trÞ ngo¹i tÖ nhËn thu hé, gi÷ hé
§ång thêi h¹ch to¸n néi b¶ng:
Nî: TK TiÒn göi ngo¹i tÖ ë níc ngoµi hoÆc TK thÝch hîp
Cã: TK TiÒn göi ngo¹i tÖ cña nhµ xuÊt khÈu
Sau ®ã ng©n hµng b¸o Cã cho nhµ xuÊt khÈu
242
c/ H¹ch to¸n thu phÝ dÞch vô thanh to¸n L/C:
§èi víi ph¬ng thøc thanh to¸n b»ng th tÝn dông, viÖc thu phÝ dÞch vô ®îc
thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña Ng©n hµng Nhµ níc vÒ thu dÞch vô phÝ qua ng©n
hµng. Ng©n hµng th¬ng m¹i tuú vµo chÝnh s¸ch cña m×nh vµ quy ®Þnh cña Ng©n
hµng Nhµ níc ®Ó tiÕn hµnh thu phÝ më L/C, phÝ söa ®æi L/C; phÝ thanh to¸n L/C
hµng xuÊt, phÝ th«ng b¸o vµ x¸c nhËn L/C, phÝ b¶o l·nh L/C... Thêng kh¸ch hµng
lËp chøng tõ riªng ®Ó thanh to¸n sè phÝ ph¶i tr¶ ng©n hµng. Sè phÝ kh¸ch hµng tr¶
cã thÓ lµ VND, còng cã thÓ lµ ngo¹i tÖ thÝch hîp.
- Trêng hîp, kh¸ch hµng tr¶ phÝ thanh to¸n b»ng VND:
Nî: TK 1011 hoÆc TK 4211: PhÝ ph¶i tr¶ bao gåm thuÕ GTGT
Cã: TK thu dÞch vô thanh to¸n : PhÝ cha tÝnh thuÕ GTGT
Cã: TK thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ph¶i nép: ThuÕ GTGT
- Trêng hîp, kh¸ch hµng tr¶ phÝ b»ng ngo¹i tÖ, ë tõng nghiÖp vô hoÆc sè
tæng hîp thu ngo¹i tÖ trong ngµy ®¬n vÞ ng©n hµng ph¶i xö lý th«ng qua mua b¸n
ngo¹i tÖ ®Ó h¹ch to¸n chÝnh thøc thu phÝ b»ng VND. Gi¶ thiÕt, viÖc chuyÓn ®æi ra
VND kho¶n thu phÝ thanh to¸n ngo¹i tÖ ®îc thùc hiÖn ngay ë tõng nghiÖp vô,
h¹ch to¸n nh sau:
Nî: TK 1031 hoÆc TKTG b»ng ngo¹i tÖ
PhÝ ph¶i thu tÝnh
Cã: TK 4711 Mua b¸n ngo¹i tÖ kinh doanh
theo ngo¹i tÖ
TÝnh quy ®æi ra VND = Sè phÝ thu ®îc theo ngo¹i tÖ x tû gi¸ mua, h¹ch to¸n:
Nî : TK 4712 Thanh to¸n VND vÒ mua b¸n ngo¹i tÖ KD
Cã : TK Thu dÞch vô thanh to¸n
Cã : TK thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ph¶i nép
1.3.4. KÕ to¸n h×nh thøc sÐc du lÞch (Traveller,s Check)
1.3.4.1. Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ sÐc du lÞch
SÐc du lÞch lµ lo¹i sÐc ®Æc biÖt, ghi ®Ých danh tªn ngêi thô hëng. Nhê lo¹i
sÐc nµy mµ ngêi du lÞch cã thÓ kh«ng cÇn mang theo tiÒn mÆt v× sÐc du lÞch cã
thÓ ®îc thanh to¸n ch¾c ch¾n ë nh÷ng n¬i mµ ng©n hµng ph¸t hµnh sÐc du lÞch cã
ng©n hµng ®¹i lý hoÆc chi nh¸nh ë níc ngoµi .
SÐc du lÞch cã ®Æc ®iÓm dïng ®Ó ph©n biÖt víi sÐc th«ng thêng: SÐc cã
mÖnh gi¸ ®îc in trªn bÒ mÆt sÐc, SÐc ph¶i ®îc tr¶ b»ng tiÒn mÆt khi thanh to¸n tê
sÐc, SÐc du lÞch cã thêi h¹n, thêi h¹n tuú thuéc vµo thêi gian do kh¸ch du lÞch
lùa chän.
SÐc du lÞch chØ ®îc ®a vµo lu th«ng khi ng©n hµng ph¸t hµnh ®· nhËn ®îc
sè tiÒn t¬ng øng cña tê sÐc. Nhê ®ã sÐc du lÞch ®îc coi nh mét ph¬ng tiÖn thanh
to¸n thuËn tiÖn vµ ch¾c ch¾n nh tiÒn mÆt. SÐc du lÞch chi tr¶ cho ngêi hëng sÐc,
ngêi hëng sÐc ký trªn mçi tê sÐc khi ph¸t hµnh vµ ký l¹i khi xuÊt tr×nh ®Ó nhËn
tiÒn tríc mÆt nh©n viªn ng©n hµng. ViÖc xuÊt tr×nh chøng minh th lµ kh«ng cÇn
243
thiÕt nhng ng©n hµng vÉn cã quyÒn yªu cÇu nh lµ mét ®¶m b¶o cho thanh to¸n.
Khi ngêi hëng sÐc dïng sÐc ®Ó ®i mua hµng hoÆc tr¶ tiÒn th× ngêi nhËn sÐc ph¶i
cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra chø ký. Ngêi nhËn sÐc chuyÓn sÐc ®Õn ng©n hµng ®¹i lý
thanh to¸n sÐc ®Ó xin thanh to¸n. Trong trêng hîp mÊt sÐc, ngêi ph¸t hµng sÐc cã
thÓ sÏ ®Òn bï l¹i cho ngêi ®îc hëng sÐc mét gi¸ trÞ nhÊt ®Þnh tuú theo quy ®Þnh
cña mçi níc. C¸c giÊy tê xuÊt tr×nh cho ng©n hµng lµ: chøng minh th nh©n d©n,
ho¸ ®¬n b¸n sÐc, têng thuËt vÒ mÊt sÐc.
- C¸c néi dung chñ yÕu cña tê sÐc du lÞch:
Ng©n hµng ph¸t hµng sÐc du lÞch, Hä tªn ®Þa chØ cña kh¸ch du lÞch, MÖnh
gi¸ cña tê sÐc du lÞch, Ngµy ph¸t hµnh sÐc, Thêi h¹n cña tê sÐc, Ch÷ ký mÉu cña
kh¸ch du lÞch, Mét sè yÕu tè kh¸c
1.3.4.2. Quy tr×nh thanh to¸n sÐc
- C¸c bªn tham gia trong trong quy tr×nh thanh to¸n sÐc du lÞch:
+ Ng©n hµng ph¸t hµnh sÐc du lÞch.
+ Ng©n hµng ®¹i lý thanh to¸n sÐc du lÞch.
+ Ngêi mua sÐc du lÞch.
+ Ngêi thô hëng sÐc du lÞch.
- Quy tr×nh thanh to¸n sÐc du lÞch ®îc tãm t¾t nh sau:
(6)
Ng©n hµng ph¸t
Ng©n hµng ®¹i lý
hµnh sÐc
thanh to¸n
(7)
(2)
(1)
( 3, )
(4)
(5)
(3)
Ngêi mua sÐc du
Ngêi chÊp nhËn
lÞch (Kh¸ch DL)
sÐc du lÞch
(1). Kh¸ch hµng cã nhu cÇu sö dông sÐc du lÞch ®Õn ng©n hµng ®Ó xin mua sÐc
(2). Ng©n hµng ph¸t hµnh (B¸n) sÐc cho kh¸ch hµng.
(3) (3’). Kh¸ch du lÞch mang sÐc ®Õn ng©n hµng ®¹i lý ®Ó xin rót tiÒn hoÆc ®i mua hµng
(4). Ngêi chÊp nhËn sÐc du lÞch chuyÓn tê sÐc ®Õn ng©n hµng xin thanh to¸n sÐc
(5). Ng©n hµng thanh to¸n chÊp nhËn thanh to¸n sÐc cho kh¸ch hµng
(6). Ng©n hµng thanh to¸n göi sÐc ®Õn ng©n hµng ph¸t hµnh xin thanh to¸n
(7). Ng©n hµng ph¸t hµnh tr¶ tiÒn cho ng©n hµng thanh to¸n
1.3.4.3. KÕ to¸n nghiÖp vô ph¸t hµnh sÐc du lÞch
- Trêng hîp ng©n hµng ph¸t hµnh sÐc du lÞch:
Khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu mua sÐc du lÞch, kh¸ch hµng ph¶i ®Õn ng©n
hµng lµm thñ tôc mua sÐc (viÕt ®¬n xin mua sÐc, cung cÊp hä tªn, ch÷ ký mÉu vµ
244
- Xem thêm -