Mô tả:
11/15/2014
1.
2.
3.
4.
Chương III:
TÀI CHÍNH CÔNG
Nội dung
Khu vực công và tài chính công
Ngân sách nhà nước
Các định chế ngoài nhân sách
Chính sách tài khóa
1. Khu vực công và tài chính công
1. Khu vực công và tài chính công
a. Khu vực công
b. Tiếp cận tài chính công:
Khu vực công
Chính quyền
Trung ương
Các doanh nghiệp/ tổ chức công
Các DN/ tổ chức
công tài chính
Chính quyền
địa phương
i.
Sự phát triển của tài chính công:
ii.
Khái niệm:
Các DN/ tổ chức
công phi tài chính
Các DN/ tổ chức
công tài chính –
tiền tệ gồm NHTW
Các DN/ tổ chức
công phi tiền tệ
www.themegallery.com
Company Name
1
11/15/2014
i. Sự phát triển của tài chính công
ii. Khái niệm
- Tài chính công cổ điển: Tài chính công không can thiệp,
không gây ảnh hưởng đối với mọi hoạt động kinh tế
Tài chính công là những hoạt động thu chi tiền tệ của Nhà nước
nhằm thực hiện các chức năng nhiệm vụ của Nhà nước trong
việc cung cấp hàng hóa – dịch vụ công cho xã hội
- Tài chính công hiện đại: Nhà nước can thiệp vào hoạt động
kinh tế xã hội.
Lưu ý:
TCNN bao gồm: TC công và TC doanh nghiệp NN
+ TC công: hoạt động không vì mục đích lợi nhuận mà vì mục
đích xã hội, cung cấp hàng hóa dịch vụ cho xã hội.
+ TCDNNN: hoạt động vì mục đích lợi nhuận, cung cấp cho xã
hội hàng hóa thông thường.
www.themegallery.com
Company Name
2. Ngân sách nhà nước
www.themegallery.com
Company Name
a. Khái niệm NSNN
a.
Khái niệm NSNN:
b.
Thu NSNN:
ĐK cần: sự tồn tại của nhà nước
c.
Chi NSNN:
d.
Cân đối thu chi NSNN:
ĐK đủ: nền kinh tế hàng hóa tiền tệ phát triển đến mức tiền tệ
được dùng làm công cụ chủ yếu trong thu và chi của NSNN.
ĐK ra đời của NSNN:
⇒NSNN
là quỹ tiền tệ của nhà nước
⇒NSNN
là bảng cân đối thu chi tiền tệ của nhà nước trong 1
khoảng thời gian nhất định.
www.themegallery.com
Company Name
www.themegallery.com
Company Name
2
11/15/2014
a. Khái niệm NSNN
b. Thu NSNN
Lưu ý:
i.
Thu thuế:
-
NSNN là kế hoạch tài chính của NN
ii.
Thu lệ phí và phí:
-
NSNN là 1 đạo luật tài chính do quốc hội quy định, thông qua
các khoản thu, chi tài chính của NN được thực hiện dưới 1 niên
khóa
iii.
Vay nợ của chính phủ:
Bản chất của NSNN:
-
Hình thức: thu thuế -> quỹ tiền tệ của NN -> chi trợ cấp xã hội
-
Nội dung: là các quan hệ phân phối giữa NN và các chủ thể.
www.themegallery.com
Company Name
www.themegallery.com
b. Thu NSNN
b. Thu NSNN
i. Thu thuế:
i. Thu thuế:
Thuế là 1 khoản đóng góp bắt buộc cho NN do luật định đối với
các pháp nhân và thể nhân nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của
NN
Phân loại:
Đặc trưng:
Company Name
- Theo tính chất chuyển dịch điều tiết: thuế trực thu, thuế gián
thu
- Theo đối tượng tính thuế: thuế đánh vào hàng hóa – dịch vụ
đang luân chuyển; thuế đánh vào tài sản; thuế đánh vào thu
nhập bằng tiền.
- Tính luật định
- Tính cưỡng chế
- Tính không hoàn trả trực tiếp
Thuế suất:
Bản chất:
Là mức thuế được ấn định trên đối tượng tính thuế.
Là một hình thức phân phối lại nguồn tài chính của xã hội hình
thành nên NSNN.
www.themegallery.com
Company Name
Có 3 loại thuế suất: TS cố định tuyệt đối; TS tỷ lệ cố định; TS
lũy tiến
www.themegallery.com
Company Name
3
11/15/2014
b. Thu NSNN
b. Thu NSNN
ii. Thu lệ phí và phí:
iii. Vay nợ của chính phủ:
Lệ phí: là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải nộp khi được cơ
quan nhà nước hoặc tổ chức được ủy quyền phục vụ công việc
quản lý nhà nước theo quy định của pháp luật
Để bù đáp thiếu hụt NSNN và đáp ứng yêu cầu đầu tư phát triển
kinh tế, NN thực hiện vốn bằng vay nợ.
- Vay nợ trong nước:
+ Tín phiếu kho bạc
Phí: là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải trả khi được 1 tổ
chức, cá nhân khác cung cấp dịch vụ.
+ Trái phiếu kho bạc
+ Trái phiếu đầu tư
- Vay nợ nước ngoài:
+ Vay hỗ trợ phát triển chính thức (ODA): ODA không hoàn
lại, ODA vay ưu đãi, ODA vay hỗn hợp.
+ Vay thương mại nước ngoài của chính phủ
www.themegallery.com
Company Name
c. Chi NSNN
www.themegallery.com
Company Name
c. Chi NSNN
i.
Chi đầu tư phát triển:
i. Chi đầu tư phát triển:
ii.
Chi thường xuyên:
-
iii.
Chi trả nợ gốc tiền do chính phủ vay:
Chi đầu tư các công trình kết cấu hạ tầng KT – XH (cầu
đường, công trình thủy lợi, …)
-
Chi đầu tư và hỗ trợ vốn cho các DNNN
-
Chi góp vốn cổ phần, góp vốn liên doanh
-
Chi cho quỹ hỗ trợ đầu tư quốc gia
-
Chi dự trữ NN
-
…
www.themegallery.com
Company Name
www.themegallery.com
Company Name
4
11/15/2014
c. Chi NSNN
d. Cân đối thu chi NSNN
ii. Chi thường xuyên:
Nguyên tắc cân đối NSNN Việt Nam (Luật NSNN Việt Nam)
(SGK trang 191)
-
Chi sự nghiệp kinh tế (sự nghiệp giao thông, sự nghiệp nông
nghiệp, …)
-
Chi sự nghiệp văn hóa xã hội
-
Chi hoạt động của các cơ quan nhà nước (Quốc hội, VP chủ
tịch nước, VP chính phủ, các bộ, UBND các cấp, các ban
ngành)
-
Chi hoạt động của ĐCSVN, MTTQVN,…
-
Chi QP, AN, trật tự an toàn xã hội.
-
Chi thường xuyên khác (chi trả lãi tiền NN vay, …)
www.themegallery.com
Company Name
3. Các định chế ngoài NS
-
Quỹ dự trữ nhà nước
Các quỹ hỗ trợ nhà nước
+ Quỹ bảo lãnh tín dụng cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ
+ Quỹ đầu tư phát triển địa phương
-
Bội chi NSNN tác động xấu hay tốt đến kinh tế xã hội tùy thuộc
vào cơ cấu chi của NSNN
Biện pháp xử lý bội chi NSNN:
-
Phấn đấu tăng thu
-
Giảm chi, đặc biệt là những khoản chi chưa thật cần thiết
-
Tranh thủ vay nợ trong và ngoài nước
-
Phát hành tiền (CP vay của NHTW)
www.themegallery.com
a.
Company Name
IV. Chính sách tài khóa
Khái niệm:
b.
Chính sách tài khóa và tổng cầu xã hội:
c.
Chính sách tài khóa – công cụ quản lý KT vĩ mô:
d.
Các tranh luận về chính sách tài khóa:
Bảo hiểm xã hội
www.themegallery.com
Company Name
www.themegallery.com
Company Name
5
11/15/2014
a. Khái niệm chính sách tài khóa
Chính sách tài khóa là việc sử dụng ngân sách nhà nước để tác
động vào nền kinh tế
-
Chính sách tài khóa thắt chặt (thu hẹp) khi thu lớn hơn chi
-
Chính sách tài khóa nới lỏng (mở rộng) khi thu nhỏ hơn chi.
b. Chính sách tài khóa và tổng cầu xã hội
i. Tổng cầu xã hội và số nhân chi tiêu:
AE = C + I + G + (X – M)
(1)
= AEo + mpcY (với mpc là thiên hướng tiêu dùng biên)
mpc là tỷ lệ thay đổi tiêu dùng so với thay đổi thu nhập
Trong đk thị trường cạnh tranh: tổng cung = tổng cầu
Trong đk thị trường hoàn hảo: tổng cầu = chi tiêu xã hội
tổng cung = tổng thu nhập XH
=> Y = AE
=> Y = AEo + mpcY
=> Y = (1/(1-mpc)) x AEo
www.themegallery.com
Company Name
www.themegallery.com
Company Name
b. Chính sách tài khóa và tổng cầu xã hội
c. Chính sách tài khóa – công cụ quản lý vĩ mô
ii. Chính sách tài khóa và tổng cầu xã hội:
-
Chính sách tài khóa mở rộng làm gia tăng nhu cầu hàng hóa và
dịch vụ giá cả và sản lượng tăng thay đổi trạng thái chu
kỳ kinh tế
-
Chính sách tài khóa thắt chặt giúp kìm hãm tốc độ tăng trưởng
nóng và kiểm soát lạm phát.
-
Chính phủ có thể làm thay đổi tổng cầu theo chính sách thắt
chặt hay mở rộng.
-
Chính sách tài khóa cũng làm thay đổi thành phần của tổng
cầu.
-
Trong nền kinh tế mở, chính sách tài khóa cũng tác động đến tỷ
giá hối đoái và cán cân thương mại.
www.themegallery.com
Company Name
www.themegallery.com
Company Name
6
11/15/2014
d. Các tranh luận về chính sách tài khóa
-
Chính sách tài khóa không nhất thiết tự động để đóng vai trò
ổn định hóa chu kỳ kinh tế
-
Trong quá trình tác động đến sản lượng dài hạn, chính sách tài
khóa ảnh hưởng đến tỷ lệ tiết kiệm của quốc gia
-
Chình sách tài khóa làm thay đổi gánh năng thuế tương lai
-
Bên cạnh ảnh hưởng đến tổng cầu và tiết kiệm, chính sách tài
khóa cũng ảnh hưởng đến nền kinh tế bằng việc thay đổi các
động cơ hay hành vi.
www.themegallery.com
Company Name
7
- Xem thêm -