Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Chi phí lưu thông và những biện pháp giảm chi phí lưu thông...

Tài liệu Chi phí lưu thông và những biện pháp giảm chi phí lưu thông

.PDF
21
30644
84

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 lêi nãi ®Çu Trong c¬ chÕ thÞ tr-êng hiÖn nay l-u th«ng hµng ho¸ n»m trong bèn kh©u cña qu¸ tr×nh kinh doanh bao gåm s¶n xuÊt, ph©n phèi, trao ®æi, tiªu dïng. Trong 4 kh©u ®ã ®èi víi doanh nghiÖp th-¬ng m¹i th× l-u th«ng hµng ho¸ lµ kh©u vËn ®éng tÊt yÕu kh¸ch quan cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. V× vËy lµm thÕ nµo ®Ó ®¹t ®-îc hiÖu qu¶ kinh doanh? C©u hái nµy lu«n lµ vÊn ®Ò ®Æt ra cho c¸c nhµ qu¶n lý, nhµ kinh doanh nãi chung vµ c¸c nhµ qu¶n lý, c¸c nhµ kinh doanh. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng hiÖn nay l-u th«ng hµng ho¸ gi÷a c¸c khu vùc cµng ngµy cµng thuËn tiÖn vµ nhanh chãng c¸c th«ng tin mµ c¸c chñ doanh nghiÖp còng nh- ng-êi tiªu dïng cã thÓ n¾m b¾t ®-îc cã ë nhiÒu ph-¬ng tiÖn kh¸c nhau vµ rÊt nhanh chãng, chuÈn x¸c. Do vËy chi phÝ l-u th«ng l©u nay ®· trë thµnh trung t©m thu hót cña c¸c doanh nghiÖp. Chi phÝ l-u th«ng lµ chØ tiªu chÊt l-îng quan träng ph¶n ¸nh t-¬ng ®èi ®Çy ®ñ chÊt l-îng ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, muèn gi¶m ®-îc chÝ phÝ l-u th«ng ®¹t kÕt qu¶ tèt ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i hiÓu râ b¶n chÊt cña chi phÝ l-u th«ng, nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn chÝ phÝ l-u th«ng nh÷ng t¸c ®éng cã lîi vµ bÊt lîi cña nã trong ho¹t ®éng kinh doanh. Cho nªn cÇn biÕt ph©n tÝch vµ vËn dông chóng mét c¸ch cã khoa häc vµ cã hiÖu qu¶. Tªn ®Ò tµi: Chi phÝ l-u th«ng vµ nh÷ng biÖn ph¸p gi¶m chi phÝ l-u th«ng 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 PhÇn 1 Lý luËn c¬ b¶n vÒ chÝ phÝ l-u th«ng trong ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp I-/ Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i chi phÝ l-u th«ng. 1-/ Kh¸i niÖm: PhÝ l-u th«ng thùc chÊt lµ chi phÝ lao ®éng x· héi cÇn thiÕt b»ng tiÒn trong lÜnh vùc l-u th«ng hµng ho¸ tõ n¬i mua (nguån hµng) ®Õn n¬i b¸n. Chi phÝ l-u th«ng lµ gi¸ cña viÖc l-u th«ng hµng ho¸. Nh÷ng chi phÝ nµy lµ gi¸ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh l-u th«ng, lµ mét tån t¹i kh¸ch quan nh- b¶n th©n qu¸ tr×nh l-u th«ng vµ v× qu¸ tr×nh l-u th«ng. 2-/ Ph©n lo¹i. Chi phÝ l-u th«ng hµng ho¸ g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh mua b¸n vµ vËn ®éng cña hµng ho¸ tõ n¬i mua hµng (nguån hµng, n¬i nhËn) ®Õn n¬i b¸n hµng. §iÒu nµy chØ râ phÝ l-u th«ng lµ nh»m ®Ó ®¶m b¶o c¸c chÝ phÝ ®Ó thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®-a hµng ho¸ tõ n¬i mua ®Õn n¬i b¸n. Kh«ng cã chi phÝ l-u th«ng, sÏ kh«ng thÓ thùc hiÖn viÖc l-u th«ng hµng ho¸. §ã lµ chi phÝ cÇn thiÕt kh¸ch quan. Tuy nhiªn møc phÝ cao hay thÊp phô thuéc rÊt nhiÒu vµo tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý kinh doanh th-¬ng m¹i , sù tÝnh to¸n hîp lý vµ c¸c nh©n tè chñ quan cña ng-êi qu¶n trÞ ®iÒu hµnh kinh doanh. V× vËy, tuy lµ kh¸ch quan nh-ng nã g¾n chÆt víi ho¹t ®éng chñ quan cña c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i. Do vËy, chi phÝ l-u th«ng lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu quan träng ®Ó ®¸nh gi¸ tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý kinh doanh cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i cho nªn ph©n lo¹i phÝ l-u th«ng lµ v« cïng cÇn thiÕt vµ quan träng: Mét lµ: Ph©n lo¹i theo néi dung kinh tÕ: PhÝ l-u th«ng ®-îc chia thµnh phÝ l-u th«ng thuÇn tuý vµ phÝ l-u th«ng bæ sung. + PhÝ l-u th«ng thuÇn tuý: lµ nh÷ng kho¶n chÝ phÝ g¾n liÒn víi viÖc mua, b¸n hµng ho¸, h¹ch to¸n hµng ho¸ vµ l-u th«ng tiÒn tÖ. §ã lµ nh÷ng kho¶n chi chØ nh»m chuyÓn ho¸ mét c¸ch ®¬n thuÇn gi¸ trÞ cña hµng ho¸ (T - H, H - T’). Chi phÝ nµy kh«ng lµm t¨ng thªm gi¸ trÞ cña s¶n phÈm hµng ho¸. 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 + PhÝ l-u th«ng bæ sung: lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ nh»m tiÕp tôc vµ hoµn thµnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh-ng bÞ h×nh th¸i l-u th«ng che dÊu ®i. Nh×n chung phÝ l-u th«ng bæ sung kh«ng lµm t¨ng thªm gi¸ trÞ sö dông cña hµng ho¸, nh-ng nã lµm t¨ng thªm gi¸ trÞ cña hµng ho¸. Thuéc lo¹i phÝ l-u th«ng bæ sung gåm c¸c lo¹i chi phÝ: phÝ vËn t¶i, phÝ bèc dì hµng ho¸, phÝ ph©n lo¹i chän läc, ®ãng gãi hµng ho¸, phÝ b¶o qu¶n hµng ho¸,... Hai lµ: Ph©n lo¹i theo sù phô thuéc vµo tæng møc l-u chuyÓn th× phÝ l-u th«ng ®-îc chia thµnh phÝ l-u th«ng kh¶ biÕn vµ phÝ l-u thèng bÊt biÕn. + PhÝ l-u th«ng kh¶ biÕn: lµ nh÷ng chi phÝ phô thuéc vµo sù thay ®æi cña tæng møc l-u chuyÓn hµng ho¸. Khi tæng møc l-u chuyÓn hµng ho¸ t¨ng lªn hay gi¶m xuèng th× c¸c kho¶n chi phÝ nµy còng t¨ng lªn hay gi¶m ®i. PhÝ l-u th«ng kh¶ biÕn bao gåm phÝ thu mua, phÝ vËn t¶i, bèc dì hµng ho¸, phÝ b¶o qu¶n hµng ho¸,... sù phô thuéc ®Õn møc nµo tuú thuéc vµo tÝnh chÊt cña c¸c chØ tiªu. + PhÝ l-u th«ng bÊt biÕn lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ kh«ng thay ®æi hoÆc Ýt cã liªn quan ®Õn sù thay ®æi cña tæng møc l-u chuyÓn hµng ho¸. PhÝ l-u th«ng bÊt biÕn bao gåm: chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Ba lµ: Theo c¸c kh©u cña ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i. Ng-êi ta cßn ph©n phÝ l-u th«ng theo c¸c kh©u cña ho¹t ®éng kinh doanh vµ qu¶n lý kinh doanh: ë cÊp Tæng c«ng ty, ë cÊp c«ng ty. Ngay trong doanh nghiÖp còng chia ra: cÊp doanh nghiÖp (c«ng ty) cÊp kho, tr¹m, cöa hµng, quÇy hµng, c¸c ®¹i lý (tæng ®¹i lý, ®¹i lý nh¸nh). §Ó minh ho¹ sù ph©n lo¹i trªn cã thÓ minh ho¹ b»ng b¶ng danh môc chi phÝ l-u th«ng: Danh môc phÝ l-u th«ng lµ b¶ng liÖt kª c¸c kho¶n môc phÝ l-u th«ng trong qu¸ tr×nh kinh doanh hµng ho¸. C¸c kho¶n môc trong b¶ng danh môc phÝ l-u th«ng ®-îc x©y dùng theo nguyªn t¾c nµy, c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i dÔ dµng h¹ch to¸n c¸c chi phÝ ph¸t sinh ë tõng kh©u trong ho¹t ®éng kinh doanh theo c¸ch x©y dùng trªn, b¶ng danh môc phÝ l-u th«ng hµng ho¸ ®-îc chia thµnh 4 kho¶n môc lín. * Kho¶n môc phÝ vËn t¶i, bèc dì hµng ho¸. * Kho¶n môc phÝ b¶o qu¶n, thu mua, tiªu thô. * Kho¶n môc phÝ hao hôt hµng ho¸. * Kho¶n môc phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh. 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 B¶ng danh môc phÝ l-u th«ng I. PhÝ vËn t¶i, bèc dì hµng ho¸ 1. TiÒn c-íc vËn t¶i. 2. TiÒn khu©n v¸c bèc dì hµng ho¸. 3. T¹p phÝ vËn t¶i. II. PhÝ b¶o qu¶n, thu mua, tiªu thô 4. TiÒn l-¬ng (tiÒn c«ng) trùc tiÕp kinh doanh. 5. TiÒn thuª nhµ vµ c«ng cô. 6. TiÒn khÊu hao nhµ cöa, c«ng cô. 7. PhÝ ph©n lo¹i, chän läc, ®ãng gãi, bao b×. 8. PhÝ b¶o qu¶n. 9. Chi phÝ söa ch÷a nhá, nhµ cöa, c«ng cô. 10. Chi phÝ nhiªn liÖu, ®iÖn lùc. 11. Chi phÝ tr¶ l·i vay ng©n hµng. 12. Chi phÝ vÖ sinh kho tµng, cöa hµng. 13. Chi phÝ tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o. 14. Chi phÝ ®µo t¹o, huÊn luyÖn. 15. Chi phÝ kh¸c. III. Chi phÝ hao hôt hµng ho¸. 16. Chi phÝ hao hôt hµng ho¸ trong ®Þnh møc. 17. Chi phÝ hao hôt ngoµi ®Þnh møc. IV. Chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh. 18. TiÒn l-¬ng bé m¸y qu¶n trÞ kinh doanh. 19. KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. 20. Chi phÝ nhiªn liÖu ®éng lùc. 21. Chi phÝ nép lªn cÊp trªn. 22. Chi phÝ tiÕp kh¸ch. 23. Chi phÝ hµnh chÝnh kh¸c. 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 II-/ Nh÷ng nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn phÝ l-u th«ng. Chi phÝ l-u th«ng chÞu ¶nh h-ëng cña nhiÒu nh©n tè, v× vËy viÖc x¸c ®Þnh ®-îc c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng tíi chi phÝ l-u th«ng sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp cã biÖn ph¸p vµ ph-¬ng h-íng ®óng ®¾n ®Ó gi¶m chi phÝ l-u th«ng. D-íi ®©y lµ c¸c nh©n tè chñ yÕu t¸c ®éng ®Õn phÝ l-u th«ng. 1-/ Nh©n tè bªn ngoµi: a. C¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ n-íc nh- c¸c v¨n b¶n, chÝnh s¸ch quy ph¹m ph¸p luËt, c¸c quy chÕ, chÕ tµi do Nhµ n-íc ban hµnh nh-: chÝnh s¸ch thuÕ, chÝnh s¸ch gi¸ c¶, quy ®Þnh vÒ giao th«ng vËn t¶i, dÞch vô vËn t¶i, bèc dì, ®iÒu kiÖn nguån hµng, nguån hµng s¶n xuÊt trong n-íc hay nhËp khÈu, tËp trung hay ph©n t¸n. Sù ph¸t triÓn cña c¬ së h¹ tÇng: hÖ thèng ®-êng x¸ giao th«ng ph-¬ng tiÖn chuyªn chë, bÕn c¶ng, kho b·i. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc - kü thuËt - c«ng nghÖ míi vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®Þa h×nh, kh«ng gian vµ thêi gian, thêi tiÕt, khÝ hËu, vïng. Nh- chóng ta ®· biÕt nh©n tè bªn ngoµi cã ¶nh h-ëng trùc tiÕp còng nhgi¸n tiÕp ®Õn phÝ l-u th«ng. LÊy vÝ dô nh-: + Gi¸ c¶ c¸c mÆt hµng kinh doanh, c¸c lo¹i dÞch vô cã liªn quan ®Õn viÖc kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. NÕu gi¸ cao sÏ dÉn ®Õn phÝ l-u th«ng t¨ng lªn vµ ng-îc l¹i: gi¸ dÞch vô vËn t¶i bèc xÕp, ®iÖn, n-íc, dÞch vô thuª nhµ, thuª kho b·i. + C¸c nguån hµng trong n-íc hoÆc n-íc ngoµi tõ ®Çu mèi nhËp khÈu. §iÒu kiÖn vÒ nguån hµng cã t¸c ®éng rÊt quan träng tíi phÝ l-u th«ng, nÕu nguån hµng ë xa kh«ng tËp trung hoÆc nguån hµng khan hiÕm th× c¸c lo¹i chi phÝ cho viÖc vËn chuyÓn tõ nguån tíi khi tiªu thô sÏ t¨ng vµ ng-îc l¹i nÕu nhc¸c nguån hµng ë gÇn, tËp trung, s½n cã. + §iÒu kiÖn vÒ ®¬n vÞ tiªu dïng: ®¬n vÞ tiªu dïng cã ¶nh h-ëng trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp ®Õn phÝ l-u th«ng, nÕu nh- ®Þa ®iÓm réng lín tËn dông hÕt diÖn tÝch kho b·i sÏ lµm ®Èy nhanh tèc ®é l-u chuyÓn dÉn ®Õn phÝ l-u th«ng gi¶m vµ ng-îc l¹i. + Sù ph¸t triÓn cña ngµnh vËn t¶i vµ nh÷ng h×nh thøc tiÕn bé ®-îc ¸p dông cho ngµnh vËn t¶i th«ng qua sù ph¸t triÓn cña khoa häc - kü thuËt - c«ng nghÖ míi. Nh- ta ®· biÕt chi phÝ vËn t¶i lµ mét kho¶n chi phÝ chiÕm 80% trong 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 chi phÝ l-u th«ng phô thuéc nhiÒu vµo chÝ phÝ vËn t¶i, gi¸ c-íc vËn t¶i, tèc ®é ph-¬ng tiÖn vËn t¶i liªn tôc vµ tÝnh linh ho¹t cña ph-¬ng tiÖn vËn t¶i. + Sù ph¸t triÓn cña tiÕn bé khoa häc - kü thuËt - c«ng nghÖ míi trong viÖc b¶o qu¶n, c©n ®ong, ®o hµng. Nh©n tè nµy ¶nh h-ëng tíi sù t¨ng gi¶m c¸c kho¶n phÝ nh- phÝ qua cÇu, phÝ b¶o qu¶n, ®ãng gãi. NÕu c©n ®ong ®o hµng chÝnh x¸c, nhanh gän sÏ lµm gi¶m c¸c kho¶n phÝ cã liªn quan. 2-/ Nh©n tè bªn trong. Chi phÝ l-u th«ng cao hay thÊp cßn chÞu sù chi phèi cña b¶n th©n doanh nghiÖp cho nªn cã rÊt nhiÒu nh©n tè t¸c ®éng ®Õn chÝ phÝ l-u th«ng bao gåm: a. Møc l-u chuyÓn hµng ho¸ vµ c¬ cÊu cña møc l-u chuyÓn hµng ho¸: Khi møc l-u chuyÓn hµng ho¸ t¨ng lªn th× doanh nghiÖp cã thÓ h¹ t-¬ng ®èi møc cña chi phÝ l-u th«ng. Bëi v× khi møc l-u chuyÓn hµng ho¸ t¨ng lªn th× sè tiÒn tuyÖt ®èi cña kho¶n chi phÝ nµy còng t¨ng lªn song cã thÓ kh«ng t¨ng b»ng møc t¨ng cña l-u chuyÓn hµng ho¸. Bëi lÏ khi l-u chuyÓn hµng ho¸ ®-îc më réng sÏ cã ®iÒu kiÖn vËn chuyÓn hîp lý h¬n, n¨ng suÊt lao ®éng cã ®iÒu kiÖn n©ng cao h¬n. MÆt kh¸c trong khi chÝ phÝ l-u th«ng cßn cã nh÷ng kho¶n bÊt biÕn nh- khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh, chÝ phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh, thuÕ vèn. Nh- vËy khi møc l-u chuyÓn hµng ho¸ t¨ng lªn th× sè tiÒn tuyÖt ®èi cña chÝ phÝ l-u th«ng cã thÓ t¨ng lªn nh-ng møc t¨ng nhá h¬n so víi møc t¨ng l-u chuyÓn hµng ho¸. §iÒu ®ã lµm cho tû suÊt phÝ l-u th«ng gi¶m xuèng. MÆt kh¸c c¬ cÊu cña møc l-u chuyÓn hµng ho¸ còng ¶nh h-ëng ®Õn phÝ l-u th«ng. NÕu c¬ cÊu cña møc l-u chuyÓn hµng ho¸ gåm nh÷ng lo¹i hµng hîp víi nhu cÇu th× sÏ b¸n nhanh gi¶m ®-îc phÇn nµo chi phÝ b¶o qu¶n, hao hôt, l·i vay vèn. Do vËy møc t-¬ng ®èi phÝ l-u th«ng h¹ thÊp, ng-îc l¹i sÏ lµm møc phÝ l-u th«ng t¨ng lªn. b. Nh©n tè s¶n xuÊt: Khi s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn th× kinh doanh hµng ho¸ còng ph¸t triÓn theo, c¸c mÆt hµng t¨ng lªn, chÊt l-îng ®-îc n©ng lªn tõ ®ã sÏ më réng møc l-u chuyÓn hµng ho¸, do vËy tû suÊt phÝ l-u th«ng ®-îc h¹ thÊp. MÆt kh¸c nÕu tæ chøc s¶n xuÊt hîp lý sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc tæ chøc l-u chuyÓn hµng ho¸ ®-îc hîp lý h¬n. §iÒu nµy còng cã thÓ gióp cho viÖc tiÕt kiÖm ®-îc phÝ l-u th«ng. c. Tæ chøc vËn chuyÓn hµng ho¸: Khi sö dông hîp lý ph-¬ng tiÖn vËn chuyÓn, kÕt hîp mét c¸ch khoa häc c¸c nguån hµng, m¹ng l-íi b¸n hµng, kho hµng sao cho chän ®-îc qu·ng 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ®-êng vËn chuyÓn tèi -u nhÊt cïng víi viÖc c¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, xÕp dì sÏ gi¶m ®-îc chi phÝ vËn chuyÓn hao hôt, t¨ng tèc ®é l-u chuyÓn tõ møc phÝ ®-îc h¹ thÊp. d. Nh©n tè vÒ n¨ng suÊt lao ®éng: Khi n¨ng suÊt lao ®éng trong lÜnh vùc l-u th«ng t¨ng th× tiÕt kiÖm ®-îc lao ®éng sö dông, tiÕt kiÖm ®-îc chÝ phÝ l-u th«ng. T¨ng n¨ng suÊt lao ®éng sÏ t¨ng ®-îc tiÒn l-¬ng b×nh qu©n cho c«ng nh©n, tæng tiÒn l-¬ng còng cã thÓ t¨ng. Tuy nhiªn khi tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cao h¬n tèc ®é t¨ng cña tiÒn l-¬ng b×nh qu©n th× tû suÊt phÝ l-u th«ng sÏ ®-îc h¹ thÊp. e. Gi¸ c¶: NÕu gi¸ c¶ cña c¸c vËt liÖu dông cô mua s¾m nh»m phôc vô kinh doanh, c-íc phÝ vËn chuyÓn xÕp dì mµ cao th× sÏ lµm cho phÝ l-u th«ng t¨ng lªn. Do ®ã khi tÝnh to¸n vËn dông c¸c møc gi¸ cña c¸c vËt liÖu, dÞch vô cã liªn quan mµ hîp lý sÏ tiÕt kiÖm ®-îc phÝ l-u th«ng mµ vÉn hoµn thµnh ®-îc nhiÖm vô. g. Nh©n tè tæ chøc bé m¸y vµ c¬ së vËt chÊt cña doanh nghiÖp: Tr×nh ®é tæ chøc m¹ng l-íi cña doanh nghiÖp vµ tr×nh ®é tiªn tiÕn cña c¬ së vËt chÊt kü thuËt mµ doanh nghiÖp hiÖn ®ang sö dông còng ¶nh h-ëng lín tíi phÝ l-u th«ng cña doanh nghiÖp. Tæ chøc bé m¸y vµ m¹ng l-íi kinh doanh hîp lý sÏ gi¶m ®-îc nh÷ng kh©u trung gian kh«ng cÇn thiÕt, lo¹i trõ ®-îc nh÷ng kho¶n chi phÝ bÊt hîp lý. Thªm vµo ®ã, c¬ së vËt chÊt kü thuËt ®¹t tr×nh ®é tiªn tiÕn bao nhiªu sÏ lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng më réng l-u chuyÓn hµng ho¸ tõ ®ã gãp phÇn gi¶m ®-îc chÝ phÝ l-u th«ng. h. Khèi l-îng c¬ cÊu hµng ho¸ dù tr÷ cña doanh nghiÖp trong tõng giai ®o¹n. V× dù tr÷ lµ cÇn thiÕt nh-ng ph¶i tÝnh to¸n l-îng dù tr÷ vµ c¬ cÊu dù tr÷ cho phï hîp bëi v× dù tr÷ cµng nhiÒu th× chÝ phÝ b¶o qu¶n hµng ho¸, hao hôt cµng cao. i. §ã lµ viÖc tæ chøc thanh to¸n, vay tr¶ gi÷a doanh nghiÖp vµ kh¸ch hµng, doanh nghiÖp víi ng©n hµng, víi c¸c tæ chøc tÝn dông vµ ng-êi gãp vèn. III-/ TÇm quan träng cña gi¶m chÝ phÝ l-u th«ng. Ho¹t ®éng kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr-êng lµ ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh vµ ph¶i biÕt c¹nh tranh. Víi c¬ chÕ qu¶n lý míi Nhµ n-íc giao quyÒn tù chñ cho c¸c doanh nghiÖp ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm cao tr-íc mäi ho¹t ®éng vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña m×nh. C¬ chÕ thÞ tr-êng còng ®ßi hái doanh nghiÖp 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 cÇn thùc hiÖn h¹ch to¸n kinh doanh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ kh¸ch quan. Cho nªn phÝ l-u th«ng lµ mét chØ tiªu chÊt l-îng tæng hîp ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ kinh doanh ®-îc ®¸nh gi¸ b»ng chØ tiªu lîi nhuËn. Mµ lîi nhuËn lµ phÇn gi¸ trÞ d«i ra cña doanh thu so víi chÝ phÝ, v× vËy gi¶m chÝ phÝ lµ mét biÖn ph¸p quan träng ®Ó lµm t¨ng lîi nhuËn tøc lµ lµm t¨ng kÕt qu¶ kinh doanh. Trong kinh doanh th-¬ng m¹i phÝ l-u th«ng lµ kho¶n chi phÝ chñ yÕu sau chi phÝ mua hµng do ®ã ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh ng-êi ta dïng chØ tiªu phÝ l-u th«ng. PhÝ l-u th«ng còng cßn lµ chØ tiªu ®Ó c¨n cø ®¸nh gi¸ tr×nh ®é qu¶n lý kinh doanh, t×nh h×nh sö dông lao ®éng vËt t-, tiÒn vèn. Trong c¬ chÕ thÞ tr-êng hiÖn nay cã rÊt nhiÒu c¸ch kho¸n phÝ trong ®ã cã c¸ch kho¸n t-¬ng ®èi khoa häc mµ c¸c chñ doanh nghiÖp th-êng ¸p dông lµ c¸ch kho¸n phÝ l-u th«ng qua kho¸n møc l·i trªn tæng sè vèn. Trong thêi ®¹i th«ng tin nh- hiÖn nay th× th«ng tin cã rÊt nhiÒu chiÒu vµ cùc kú nhanh chãng cho nªn nã ®· trë nªn rÊt thuËn lîi cho doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®-îc chÝnh x¸c. V× vËy vÊn ®Ò nhËp hµng ho¸ vËt t- rÎ b¸n ®¾t lµ Ýt gÆp. Do ®ã muèn cã l·i vµ cã l·i cao th× kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c mµ c¸c doanh nghiÖp ph¶i chó ý ®Õn nh÷ng yÕu tè cã liªn quan. Trong ®ã yÕu tè quan träng nhÊt lµ gi¶m phÝ l-u th«ng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i phÝ l-u th«ng lµ lo¹i chÝ phÝ chiÕm tû träng chñ yÕu v× vËy tiÕt kiÖm phÝ l-u th«ng trong c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i lµ cùc kú quan träng. NÕu chóng ta tiÕt kiÖm ®-îc phÝ l-u th«ng th× sÏ h¹ thÊp ®-îc gi¸ b¸n vËt t- hµng ho¸ gãp phÇn n©ng cao søc mua, n©ng cao søc c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr-êng. Nã cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp nhÊt lµ ®èi víi doanh nghiÖp th-¬ng m¹i. MÆt kh¸c tiÕt kiÖm ®-îc phÝ l-u th«ng sÏ lµm t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp, ®¶m b¶o t¨ng tÝch luü vèn cho t¸i s¶n xuÊt, t¹o ®iÒu kiÖn khuyÕn khÝch ng-êi s¶n xuÊt, ng-êi qu¶n lý n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng ®Ó gi¶m chÝ phÝ, tù gi¸c thùc hiÖn tèt c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chÝ phÝ, qu¶n lý sö dông c¸c kho¶n chÝ phÝ cã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn trong viÖc cè g¾ng tiÕt kiÖm chÝ phÝ l-u th«ng cÇn l-u ý tiÕt kiÖm mét c¸ch hîp lý. Tr¸nh khuynh h-íng gi¶m chi phÝ mét c¸ch m¸y mãc, thiÕu khoa häc, viÖc ®¸ng chi l¹i kh«ng chi viÖc kh«ng ®¸ng chi l¹i chi mét c¸ch dËp khu«n m¸y mãc theo kÕ ho¹ch (bëi v× nhiÒu khi kÕ ho¹ch ch-a ®-îc chÝnh x¸c, s¸t víi yªu cÇu thùc tÕ). Nh- ta biÕt phÝ l-u th«ng thùc chÊt lµ nh÷ng kho¶n chi rÊt linh ho¹t, phô thuéc vµo ý kiÕn chñ quan cña ng-êi kinh doanh bëi vËy nÕu biÕt sö dông hîp lý, tiÕt kiÖm mét c¸ch khoa häc phÝ l-u th«ng th× ng-êi kinh doanh sÏ ®¹t ®-îc môc ®Ých kinh doanh cña m×nh lµ lîi nhuËn. 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Tõ khi hoµn toµn thèng nhÊt ®Êt n-íc chóng ta ®· tr¶i qua hai thêi kú kinh tÕ kh¸c nhau, ®ã lµ nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung vµ nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n-íc. Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung mäi ho¹t ®éng kinh tÕ ®Òu theo kÕ ho¹ch, kÕ ho¹ch tõ trªn déi xuèng, bé m¸y kinh tÕ vËn ®éng theo guång kÕ ho¹ch chØ tiªu tõ trªn giao xuèng v× vËy x¶y ra t×nh tr¹ng “l·i gi¶ lç thËt” ë c¸c doanh nghiÖp. Trong c¬ chÕ bao cÊp, c¸c doanh nghiÖp kinh doanh vËt t- còng cã kÕ ho¹ch chÝ phÝ l-u th«ng. KÕ ho¹ch phÝ l-u th«ng ®-îc x©y dùng vµo kÕ ho¹ch l-u chuyÓn vËt t- hµng ho¸. Møc l-u chuyÓn vËt t- hµng ho¸ lµ do cÊp trªn quy ®Þnh theo kÕ ho¹ch. Thùc chÊt cña viÖc tiÕt kiÖm phÝ l-u th«ng ë thêi kú ®ã lµ lµm sao gi¶m ®-îc c¸c kho¶n môc chÝ phÝ so víi kÕ ho¹ch. Do vËy viÖc tiÕt kiÖm nµy nhiÒu khi kh«ng thùc tÕ vµ kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶, nhiÒu kho¶n cÇn chÝ phÝ th× tiÕt kiÖm ng-îc l¹i nhiÒu kho¶n cã thÓ tiÕt kiÖm l¹i kh«ng tiÕt kiÖm. Khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù h¹ch to¸n kinh doanh. Do ®ã kÕ ho¹ch phÝ l-u th«ng cña c¸c doanh nghiÖp chØ mang tÝnh ®Þnh h-íng. MÆt kh¸c phÝ l-u th«ng lµ nh÷ng kho¶n chi rÊt linh ho¹t phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ý kiÕn chñ quan cña ng-êi kinh doanh. §Ó t¨ng ®-îc lîi nhuËn môc tiªu sè mét cña c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i cÇn ph¶i cè g¾ng tiÕt kiÖm chÝ phÝ l-u th«ng. V× chÝ phÝ l-u th«ng trong c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i chiÕm mét kho¶ng rÊt lín kho¶ng 80% trong tæng chi phÝ. Thùc chÊt cña viÖc tiÕt kiÖm phÝ l-u th«ng trong c¬ chÕ thÞ tr-êng kh¸c víi tiÕt kiÖm phÝ l-u th«ng trong c¬ chÕ bao cÊp. Trong c¬ chÕ thÞ tr-êng tiÕt kiÖm phÝ l-u th«ng cã nghÜa lµ cø gi¶m ®-îc tèi ®a c¸c kho¶n chi phÝ lµ tiÕt kiÖm ®-îc phÝ l-u th«ng mµ tiÕt kiÖm phÝ l-u th«ng ë ®©y lµ cã nghÜa biÕt tiÕt kiÖm phÝ l-u th«ng mét c¸ch tiÕt kiÖm vµ khoa häc, kho¶n nµo ®¸ng tiÕt kiÖm th× tiÕt kiÖm, kho¶n nµo kh«ng ®¸ng tiÕt kiÖm mÆc dï kho¶n chi rÊt lín th× vÉn chi sao cho ®¹t ®-îc môc ®Ých kinh doanh cña m×nh vµ cã hiÖu qu¶ cao nhÊt. Khi tèc ®é gi¶m phÝ l-u th«ng ®¹t ®-îc nhá h¬n hoÆc b»ng tèc ®é t¨ng lîi nhuËn khi ®ã viÖc tiÕt kiÖm lµ hiÖu qu¶. IV-/ Nh÷ng chØ tiªu c¬ b¶n ®¸nh gi¸ ph©n tÝch phÝ l-u th«ng. Dùa vµo c¸ch ph©n lo¹i phÝ l-u th«ng vµ b¶ng danh môc phÝ l-u th«ng ta cã c¸c chØ tiªu phÝ l-u th«ng vµ ph-¬ng ph¸p x¸c ®Þnh. Thø 1: Tæng sè tiÒn chi phÝ l-u th«ng lµ tæng céng sè tiÒn chi phÝ l-u th«ng cña bèn kho¶n môc. Tæng sè tiÒn chÝ phÝ l-u th«ng lµ chØ tiªu sè tuyÖt ®èi. §¬n vÞ tÝnh lµ (®ång) hoÆc ngµn ®ång. Nã còng ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc sau: 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Tæng sè tiÒn;chi phÝ l-u th«ng % chÝ phÝ;l-u th«ng = Doanh sè b¸n ra;(gi¸ b¸n) x Thø 2: Tû lÖ chÝ phÝ l-u th«ng lµ tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a tæng sè tiÒn chÝ phÝ l-u th«ng so víi tæng doanh sè b¸n ra (gi¸ b¸n). Tû lÖ chÝ phÝ;l-u th«ng = Lỗi! x 100% Tû lÖ phÝ l-u th«ng cña tõng kho¶ng môc lµ tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a tæng sè tiÒn chi phÝ l-u th«ng cña tõng kho¶n môc so víi tæng doanh sè b¸n ra (gi¸ b¸n). Thø 3: Tû träng cña tõng kho¶n môc chi phÝ l-u th«ng lµ tû lÖ phÇn tr¨m cña tõng kho¶n môc phÝ chiÕm trong tæng sè phÝ. Tû träng cña tÊt c¶ c¸c kho¶n môc chi phÝ l-u th«ng ph¶n ¸nh cÊu thµnh chi phÝ l-u th«ng. Tû träng cña tõng kho¶n môc chi phÝ l-u th«ng ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc: Tû träng cña tõng;kho¶n môc CPLT = Lỗi! x 100% Thø 4: Møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch chÝ phÝ l-u th«ng lµ tû lÖ phÇn tr¨m cña tæng sè tiÒn CPLT thùc hiÖn so víi tæng sè tiÒn CPLT kÕ ho¹ch. Nã ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc. Møc ®é hoµn thµnh;kÕ ho¹ch CPLT = Lỗi! x 100% Thø 5: Møc tiÕt kiÖm chÝ phÝ l-u th«ng hay v-ît chi vµ ph¹m vi h¹ thÊp hay n©ng cao tû lÖ CPLT. + Møc tiÕt kiÖm chi phÝ l-u th«ng hay v-ît chi lµ sè tiÒn chªnh lÖch gi÷a tæng sè tiÒn CPLT thùc hiÖn vµ tæng sè tiÒn CPLT kÕ ho¹ch. Møc tiÕt kiÖm;hay v-ît chi CPLT = Tæng sè tiÒn;CPLT thùc hiÖn Tæng sè tiÒn;CPLT kÕ ho¹ch NÕu hiÖu sè nhá h¬n kh«ng (<0) lµ møc tiÕt kiÖm CPLT vµ nÕu hiÖu sè lín h¬n kh«ng (>0), ®ã lµ møc v-ît chi CPLT. + Ph¹m vi h¹ thÊp hay n©ng cao tû lÖ CPLT lµ hiÖu sè cña tû lÖ chi phÝ l-u th«ng vµ tû lÖ chi phÝ l-u th«ng kÕ ho¹ch: Ph¹m vi h¹ thÊp;hay n©ng cao tû lÖ CPLT = Tû lÖ CPLT;thùc hiÖn Tû lÖ CPLT;kÕ ho¹ch NÕu hiÖu sè nµy nhá h¬n kh«ng (<0) lµ ph¹m vi h¹ thÊp, nÕu hiÖu sè nµy lín h¬n kh«ng (>0) lµ ph¹m vi n©ng cao. Dïng chØ tiªu trªn, ta cã thÓ x¸c ®Þnh møc tiÕt kiÖm chÝ phÝ l-u th«ng hoÆc v-ît chi t-¬ng ®èi b»ng c«ng thøc. 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Møc tiÕt kiÖm ;hay v-ît chi;t-¬ng ®èi ;CPLT = Lỗi! Thø 6: Tèc ®é h¹ thÊp hay n©ng cao tû lÖ CPLT lµ tû lÖ phÇn tr¨m cña ph¹m vi h¹ thÊp hay n©ng cao tû lÖ CPLT thùc tÕ so víi tû lÖ CPLT kÕ ho¹ch. Nã ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc sau: Ph¹m vi h¹ thÊp;hay n©ng cao tû lÖ;CPLT = Lỗi! x 100% Ngoµi c¸c c«ng thøc ë trªn chÝ phÝ l-u th«ng cßn bao gåm chÝ phÝ: A. Chi phÝ vËn t¶i, bèc dì hµng ho¸: lµ toµn bé c¸c kho¶n chÝ phÝ vÒ vËn chuyÓn, bèc dì hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh mua b¸n, xuÊt nhËp hµng ho¸. Chi phÝ vËn t¶i bèc dì hµng ho¸ gåm cã: 1. TiÒn c-íc phÝ vËn chuyÓn: lµ nh÷ng kho¶n tiÒn chÝ phÝ vÒ c-íc phÝ vËn t¶i c¸c lo¹i ph-¬ng tiÖn nh- tÇu ho¶, « t«, tµu thuû, xµ lan hoÆc c¸c ph-¬ng tiÖn th« s¬ nh- xe bß, xe lam, xÝch l«, xe ngùa. §Ó x¸c ®Þnh tiÒn c-íc phÝ vËn chuyÓn cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®-îc träng l-îng, khèi l-îng hµng ho¸ cÇn vËn chuyÓn theo tõng lo¹i ph-¬ng tiÖn, ®é ®-êng dµi b×nh qu©n (cù ly hay kho¶ng c¸ch vËn chuyÓn b×nh qu©n) cña tõng lo¹i ph-¬ng tiÖn vÒ gi¸ c-íc 1 tÊn/km theo tõng lo¹i ph-¬ng tiÖn. Träng l-îng hµng ho¸ cÇn vËn chuyÓn ®-îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau: TVC = Lỗi! x Hb x HC ë ®©y: TVC = träng l-îng hµng ho¸ cÇn vËn chuyÓn (tÊn) MV = gi¸ trÞ hµng ho¸ mua vµo vµ b¸n ra trong kú cÇn ph¶i vËn chuyÓn (®ång). GM = gi¸ mua b×nh qu©n 1 tÊn hµng (®ång) Hb = HÖ sè hµng c¶ b× Hb = Lỗi! HC = hÖ sè träng l-îng hµng tÝnh c-íc (bËc hµng tÝnh c-íc) §o¹n ®-êng vËn chuyÓn b×nh qu©n (cù ly, kho¶ng c¸ch) ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc sau ®©y: n S Q Sbq = Lỗi! = i 1 n i Q i 1 i i 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 ë ®©y: Sbq = cù ly vËn chuyÓn b×nh qu©n (km) S1 , S2 ... Sn = cù ly thùc tÕ cña tõng qu·ng ®-êng (km) Q1 , Q2 ... Qn = träng l-îng hµng ho¸ cÇn vËn chuyÓn trªn qu·ng ®-êng t-¬ng øng (tÊn). Gi¸ c-íc tÊn/km (theo tõng lo¹i ph-¬ng tiÖn) c¨n cø vµo gi¸ thÞ tr-êng hiÖn hµnh vµ th-¬ng l-îng víi c¬ quan dÞch vô vËn t¶i cã hîp ®ång ký kÕt. Sau khi x¸c ®Þnh ®-îc ba yÕu tè trªn, ta cã thÓ x¸c ®Þnh tiÒn c-íc vËn chuyÓn theo c«ng thøc sau: CVC = TVC * Sbq x GVC CVC = tiÒn c-íc phÝ vËn chuyÓn (®ång) Sbq = ®o¹n ®-êng dµi b×nh qu©n (km) TVC = träng l-îng hµng ho¸ vËn chuyÓn (tÊn) GVC = gi¸ c-íc vËn chuyÓn 1tÊn/km (®ång) 2. TiÒn bèc dì khu©n v¸c: lµ nh÷ng kho¶n tiÒn ®Ó thuª m-ín nh©n c«ng vµ ph-¬ng tiÖn bèc dì hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh, mua, b¸n, xuÊt nhËp hµng ho¸. NÕu gäi CV lµ chi phÝ bèc dì khu©n v¸c, ta cã: CBV = TBV x Dt x GBV (®ång) ë ®©y: TBV = träng l-îng hµng ho¸ cÇn bèc dì, khu©n v¸c TBV = QM + B x HBV (tÊn) QM + B = tæng khèi l-îng hµng ho¸ mua vµo vµ b¸n ra trong kú (tÊn) HBV = tû lÖ hµng cÇn ph¶i bèc dì khu©n v¸c (%) Dt = sè lÇn bèc dì khu©n v¸c (cßn gäi lµ sè ®éng t¸c bèc dì, khu©n v¸c) ®-îc tÝnh b×nh qu©n, c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn vËn chuyÓn vµ kinh nghiÖm cña c¸c kú tr-íc ®èi víi tõng lo¹i ph-¬ng tiÖn. GBV = Gi¸ bèc lªn hoÆc dì xuèng 1 tÊn/®éng t¸c. 3. T¹p phÝ vËn t¶i: bao gåm nh÷ng kho¶n chÝ phÝ nhá ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh vËn t¶i, bèc dì hµng ho¸ nh-: - TiÒn thuª bÕn, b·i, kho t¹m thêi trªn ®-êng vËn chuyÓn trong tr-êng hîp ph¶i thay ®æi ph-¬ng tiÖn. 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - C¸c kho¶n chi ®Ó b¶o qu¶n hµng ho¸ trong khi vËn chuyÓn do ®iÒu kiÖn tù nhiªn ®ßi hái (m-a, b·o). - C¸c thñ tôc phÝ vËn t¶i (niªm phong, cÆp ch×) vµ tiÒn söa ch÷a cÇu ®-êng cho mét chuyÕn vËn t¶i ®Ó gi¶m nhÑ bèc dì, khu©n v¸c. - C«ng t¸c phÝ cho nh©n viªn ®i ¸p t¶i th-êng xuyªn vµ b¶o hé lao ®éng cho ¸p t¶i viªn chuyªn tr¸ch. - LÖ phÝ bÕn b·i, c-íc ®-êng nh¸nh xe ho¶. §Ó lËp c¸c kho¶n phÝ nµy, ng-êi ta dïng b¶ng kª dùa vµo kinh nghiÖm cña kú b¸o c¸o vµ -íc l-îng sù biÕn ®éng cña kú kÕ ho¹ch. B. Chi phÝ b¶o qu¶n, thu mua, tiªu thô. Lµ nh÷ng kho¶n chÝ phÝ phôc vô cho qu¸ tr×nh b¶o qu¶n, thu mua, tiªu thô hµng ho¸ ë c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i. Trong kho¶n môc nµy cã rÊt nhiÒu tiÓu kho¶n môc nhá. Chóng ta sÏ xem xÐt mét sè tiÓu kho¶n môc ®iÓn h×nh. 1. TiÒn l-¬ng (tiÒn c«ng) trùc tiÕp kinh doanh: lµ c¸c kho¶n chi vÒ tiÒn l-¬ng (tiÒn c«ng) ®Ó tr¶ cho sè c¸n bé c«ng nh©n viªn trùc tiÕp lµm nhiÖm vô b¶o qu¶n, thu mua, tiªu thô. Tæng quü l-¬ng;trùc tiÕp;kinh doanh Tæng sè;CBCNV;trùc tiÕp KD x Møc l-¬ng;b×nh qu©n;1 CBCNV = 2. Chi phÝ b¶o qu¶n hµng ho¸: lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ nh»m gi÷ g×n sè l-îng vµ chÊt l-îng hµng ho¸ dù tr÷ trong kho. Nh÷ng kho¶n chi phÝ nµy gåm cã: chi phÝ vÒ nguyªn vËt liÖu dïng ®Ó b¶o qu¶n hµng ho¸ nh- dÇu, mì, s¬n, bµn ch¶i, giÎ lau. 3. Chi phÝ tr¶ l·i tiÒn vay ng©n hµng: lµ sè tiÒn chªnh lÖch gi÷a sè l·i ph¶i tr¶ cho ng©n hµng vÒ c¸c h×nh thøc vay vµ sè tiÒn l·i cña tiÒn göi vµo ng©n hµng. §Ó x¸c ®Þnh chi phÝ tr¶ l·i tiÒn vay ng©n hµng, tr-íc tiªn ph¶i x¸c ®Þnh ®-îc tæng sè tiÒn cÇn thiÕt ph¶i vay cña ng©n hµng theo c¸c h×nh thøc vay trong n¨m kÕ ho¹ch vµ thêi h¹n vay. Dùa vµo tû suÊt lîi tøc tiÒn vay cña tõng h×nh thøc vay, cã thÓ x¸c ®Þnh sè l·i ph¶i tr¶ cho ng©n hµng theo c«ng thøc sau: CVNH = Lỗi! Trong ®ã: CVNH = chÝ phÝ tiÒn l·i ph¶i tr¶ cho ng©n hµng theo tõng h×nh thøc vay (®ång). 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Sv = sè tiÒn vay cña ng©n hµng theo tõng h×nh thøc vay (®ång) B = tû suÊt lîi tøc tiÒn vay ng©n hµng %/th¸ng (n¨m) t = thêi h¹n vay ng©n hµng (tÝnh theo ngµy hoÆc th¸ng) T = thêi gian cña th¸ng (hoÆc n¨m) tÝnh b»ng ngµy. Thø 2: ph¶i x¸c ®Þnh ®-îc tæng sè c¸c kho¶n tiÒn göi vµo ng©n hµng vµ sè tiÒn l·i, tû suÊt lîi tøc cña tiÒn göi ®Ó tÝnh ra sè l·i cña tiÒn göi ng©n hµng cña doanh nghiÖp th-¬ng m¹i. Thø 3: sè tiÒn chªnh lÖch gi÷a sè l·i ph¶i tr¶ vÒ c¸c kho¶n tiÒn vay vµ sè tiÒn l·i cña tiÒn göi chÝnh lµ sè tiÒn chi phÝ tr¶ l·i tiÒn vay ng©n hµng. 4. Chi phÝ nhiªn liÖu, ®iÖn lùc: lµ kho¶n tiÒn chi vÒ nhiªn liÖu, ®iÖn lùc dïng trong kinh doanh nh-: nhiªn liÖu dïng ch¹y m¸y th¾p s¸ng kho tµng, cöa hµng, chi phÝ ®iÖn lùc ®Ó ch¹y m¸y b¬m, th¾p s¸ng... ph¶i tr¶ cho c¬ quan qu¶n lý ph©n phèi ®iÖn. §èi víi kho¶n nµy ng-êi ta dïng ph-¬ng ph¸p thèng kª kinh nghiÖm vµ tÝnh to¸n theo møc ®é ®Ó dù kiÕn sè chi kú kÕ ho¹ch. 5. Chi phÝ vÒ vÖ sinh kho tµng, cöa hµng: lµ kho¶n chÝ phÝ dïng vµo vÖ sinh kho tµng, cöa hµng nh- xµ phßng, bå t¹t, thuèc s¸t trïng, chæi quÐt nhµ, tiÒn tr¶ c«ng cho c«ng ty vÖ sinh thu ®Ó r¸c. Khi tÝnh c¸c kho¶n nµy th-êng dïng ph-¬ng ph¸p b¶n kª vµ dùa vµo kinh nghiÖm kú tr-íc. C. Chi phÝ hao hôt hµng ho¸. 1. Hao hôt trong ®Þnh møc: lµ hao hôt tù nhiªn phô thuéc vµo tÝnh chÊt vËt lý ho¸ häc cña hµng ho¸ trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn, giao nhËn, bèc dì, b¶o qu¶n. Sù hao hôt trªn lµ tÊt yÕu nh- x¨ng dÇu bay h¬i, than vì vôn, ph©n ®¹m r¬i v·i (®¹m rêi) xi m¨ng vì bao,... ng-êi ta th-êng quy ®Þnh thµnh ®Þnh møc hao hôt. §Þnh møc hao hôt lµ tû lÖ hao hôt cho phÐp tèi ®a ®èi víi hµng ho¸ trong ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh vÒ kü thuËt vµ qu¶n lý kinh doanh cña thêi kú kÕ ho¹ch cho tõng lo¹i hµng vµ tõng kh©u. Dùa vµo ®Þnh møc hao hôt ng-êi ta cã thÓ tÝnh ®-îc l-îng hµng hã cho phÐp hao hôt (tù nhiªn). Hao hôt trong ®Þnh møc ®-îc tÝnh vµo phÝ l-u th«ng. NÕu tiÕt kiÖm ®-îc ®Þnh møc hao hôt ®-îc tÝnh vµo l·i. 2. Hao hôt ngoµi ®Þnh møc: lµ hao hôt do chñ quan cña con ng-êi g©y ra. VÝ dô lµm rß rØ, ch¶y vì, quªn kho¸ van, ®ãng n¾p,... hao hôt nhiÒu h¬n so víi ®Þnh møc cho phÐp. Ngoµi ra do hµng lo¹t nguyªn nh©n kh¸c: hµng ho¸ bÞ hao hôt, mÊt gi¸, gi¶m chÊt l-îng,... ®©ylµ kho¶n béi chi ph¶i trõ vµo lîi nhuËn. D. Chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh. 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 1. TiÒn l-¬ng gi¸n tiÕp kinh doanh: lµ toµn bé kho¶n tiÒn l-¬ng (tiÒn c«ng) cho gi¸m ®èc, c¸c tr-ëng phã phßng ban, c¸c bé phËn cöa hµng, trung t©m, xÝ nghiÖp,... §©y lµ chi phÝ tiÒn l-¬ng (tiÒn c«ng) cho bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp. C¨n cø vµo kÕ ho¹ch lao ®éng tiÒn l-¬ng, c¨n cø vµo thang bËc vµ hîp ®ång ®· ký víi ng-êi lµm thuª qu¶n lý, cã thÓ x¸c ®Þnh ®-îc tæng quü l-¬ng trong tõng ®¬n vÞ thêi gian cña bé m¸y qu¶n lý hµnh chÝnh. 2. KhÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh dïng trong qu¶n lý hµnh chÝnh: lµ sè tiÒn trÝch khÊu hao nhµ cöa, c«ng cô dïng trong qu¶n lý kinh doanh. 3. Chi phÝ nhiªn liÖu, ®iÖn lùc: dïng trong qu¶n lý hµnh chÝnh nh-: nhiªn liÖu xe con, ®iÖn dïng th¾p s¸ng vµ m¸y mãc lµm viÖc hµnh chÝnh ph¶i tr¶ cho c¬ quan ph©n phèi ®iÖn. 4. C¸c kho¶n chi phÝ kh¸c: chi phÝ trang trÝ, tiÕp kh¸ch, chi phÝ héi nghÞ tæng kÕt. V-/ Néi dông cña gi¶m phÝ l-u th«ng. 1-/ Nh÷ng biÖn ph¸p gi¶m chÝ phÝ vËn t¶i bèc dì: Rót ng¾n qu·ng ®-êng vËn t¶i b×nh qu©n vµ lùa chän ®óng ®¾n ph-¬ng tiÖn vËn t¶i hµng ho¸, kÕt hîp chÆt chÏ mua vµ b¸n, chñ ®éng tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng dÞch vô, ph©n bè hîp lý m¹ng l-íi kinh doanh t¹o cho hµng ho¸ cã con ®-êng vËn ®éng hîp lý vµ ng¾n nhÊt, chuÈn bÞ tèt chµo hµng, chuÈn bÞ tèt ®ãng gãi hµng ho¸ vµ bao b× phï hîp, tæ chøc tèt c«ng t¸c bèc dì hµng ho¸ ë hai ®Çu tuyÕn vËn chuyÓn vµ hîp t¸c chÆt chÏ víi c¬ quan vËn chuyÓn, sö dông ph-¬ng thøc vËn chuyÓn tiªn tiÕn. 2-/ C¸c biÖn ph¸p gi¶m chÝ phÝ b¶o qu¶n, thu mua, tiªu thô. Tæ chøc bé m¸y kinh doanh vµ m¹ng l-íi kinh doanh cã quy m« phï hîp víi khèi l-îng hµng ho¸ lu©n chuyÓn, t¨ng c-êng qu¶n lý vµ sö dông tèt tµi s¶n dïng trong kinh doanh thùc hiÖn ®óng kû luËt tµi chÝnh tÝn dông, ¸p dông tiÕn bé khoa häc, c«ng nghÖ míi trng b¶o qu¶n hµng ho¸, t¨ng c-êng båi d-ìng, n©ng cao tr×nh ®é kü thuËt, nghiÖp vô cña c¸n bé c«ng nh©n viªn c«ng t¸c kho. 3-/ C¸c biÖn ph¸p gi¶m chÝ phÝ hao hôt hµng ho¸: Hao hôt hµng ho¸ cã liªn quan ®Õn nhiÒu kh©u, nhiÒu yÕu tè, ®Æc biÖt ph¶i quan t©m ®Õn ®iÒu kiÖn kü thuËt. §Ó gi¶m hao hôt cã thÓ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p sau: kiÓm tra chÆt chÏ sè l-îng, chÊt l-îng hµng ho¸ nhËp kho. Cã sù ph©n lo¹i hµng ho¸ vµ biÖn ph¸p b¶o qu¶n thÝch hîp ngay tõ ®Çu. C¶i tiÕn kü thuËt b¶o qu¶n hµng hãa ë kho, tr¹m, cöa hµng. Cñng cè vµ hoµn thiÖn kho 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 tµng, vËt liÖu che ®Ëy, kª lãt c¸c trang thiÕt bÞ cña kho x©y dùng c¸c ®Þnh møc hao hôt vµ qu¶n lý chÆt chÏ c¸c kh©u, c¸c yÕu tè cã liªn quan ®Õn hao hôt tù nhiªn. T¨ng c-êng båi d-ìng kü thuËt b¶o qu¶n vµ tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña c«ng nh©n b¶o qu¶n, b¶o vÖ hµng ho¸. 4-/ C¸c biÖn ph¸p gi¶m chÝ phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh. Tinh gi¶n bé m¸y qu¶n lý hµnh chÝnh vµ c¶i tiÕn bé m¸y qu¶n lý phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Gi¶m bít c¸c thñ tôc hµnh chÝnh kh«ng cÇn thiÕt, gi¶m bít c¸c kho¶n chi tiªu cã tÝnh chÊt h×nh thøc, ph« tr-¬ng. ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc trong qu¶n lý hµnh chÝnh ®¶m b¶o th«ng tin trong suèt, chÝnh x¸c. 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 PhÇn 2 mét sè gi¶i ph¸p gi¶m chÝ phÝ l-u th«ng 1-/ C¸c biÖn ph¸p gi¶m chÝ phÝ vËn t¶i, bèc xÕp. Nh- chóng ta ®· biÕt viÖc gi¶m chÝ phÝ l-u th«ng kh«ng cã nghÜa lµ tæng chÝ phÝ l-u th«ng gi¶m xuèng cµng Ýt lµ cµng tèt. Mµ ph¶i tÝnh ®Õn hiÖu qu¶ cña ®ång vèn mµ m×nh ®· bá ra kinh doanh hay nãi c¸ch kh¸c lµ viÖc chÝ phÝ ®ã cã phï hîp, cã khoa häc ®em l¹i lîi nhuËn cao cho doanh nghiÖp. Cã nh÷ng kho¶n chÝ phÝ vÉn ph¶i chi nh-ng nh÷ng kho¶n kh«ng cÇn thiÕt th× ph¶i phÊn ®Êu gi¶m xuèng tíi møc cã thÓ. Trong chÝ phÝ l-u th«ng chÝ phÝ vËn t¶i lµ kho¶n chi chiÕm tû träng lín do ®ã viÖc tiÕt kiÖm chÝ phÝ vËn t¶i lµ rÊt cÇn thiÕt: - Ph¶i lu«n tÝnh to¸n, ph©n tÝch lùa chän c¸c ph-¬ng ¸n vËn chuyÓn tèi -u. Muèn vËy mçi phßng vµ mçi tr¹m ph¶i cã Ýt nhÊt mét c¸n bé cã n¨ng lùc tr×nh ®é chuyªn m«n ®Ó lËp vµ lùa chän ph-¬ng ¸n. - Lªn kÕ ho¹ch mua, b¸n chuyªn chë hµng ho¸ ph¶i hîp lý: thÓ hiÖn sù ¨n khíp hµng ho¸ mua vµ b¸n kÓ c¶ vÒ thêi gian, khèi l-îng, ph-¬ng tiÖn chuyªn chë. Tõ c¸c kÕ ho¹ch mua, b¸n tæ chøc thùc hiÖn chuyªn chë tíi tõng ®Þa bµn, tõng ®Þa ®iÓm hîp lý khoa häc. Gi¶m tíi møc thÊp nhÊt l-îng hµng ho¸ qua kho vµ chÝ phÝ vËn chuyÓn trong viÖc lùa chän ph-¬ng ¸n vËn chuyÓn cÇn ph¶i chó ý tíi ph-¬ng tiÖn, con ®-êng vËn chuyÓn, ®Ó lùa chän cã hiÖu qu¶. Muèn vËy: + Cã kÕ ho¹ch mua hµng, giao hµng râ rµng. Ng-êi lËp ph-¬ng ¸n vËn chuyÓn cÇn ph¶i n¾m v÷ng c¸c kÕ ho¹ch tr¸nh t×nh tr¹ng thêi gian qu¸ cÊp kÝp mµ kh«ng sö dông ®-îc c¸c ph-¬ng tiÖn rÎ tiÒn kinh tÕ nhÊt. + Ph¶i n¾m v÷ng gi¸ c-íc, hµnh tr×nh ®i l¹i cña ph-¬ng tiÖn trªn mçi tuyÕn. + Nh- tÝnh to¸n chÝ phÝ ph¶i tÝnh ®ñ, tÝnh ®óng tõng chi phÝ hao hôt, bèc dì, b¶o qu¶n,... kh«ng ®-îc bá qua c¸c chi phÝ ph¸t sinh vµ thªm nh÷ng kho¶n chÝ phÝ bÊt hîp lý trong qu¸ tr×nh chuyÓn giao ph-¬ng tiÖn. + So s¸nh c¸c ph-¬ng ¸n vËn chuyÓn ®Ò ra vÒ chÝ phÝ, thêi gian, sù thuËn tiÖn, an toµn ®Ó chän ph-¬ng ¸n cã hiÖu qu¶ nhÊt. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - ¸p dông viÖc vËn chuyÓn hai chiÒu ®Ó gi¶m chi phÝ khÊu hao, vËn chuyÓn xuèng. - Nªn quan hÖ chÆt chÏ víi c¸c ®¬n vÞ vËn chuyÓn l©u dµi. - PhÊn ®Êu t¨ng tèc ®é chu chuyÓn vèn b»ng c¸c biÖn ph¸p t¨ng doanh sè b¸n, thanh lý c¸c ph-¬ng tiÖn vËn t¶i bèc xÕp ®· cò tiªu thô nhiÒu nhiªn liÖu. 2-/ C¸c biÖn ph¸p thu mua, b¶o qu¶n, tiªu thô. - Lu«n theo dâi hµng nhËp, xuÊt, tån mçi tr¹m, cöa hµng trong toµn doanh nghiÖp b»ng c¸ch thùc hiÖn khai b¸o hµng kú, hµng ngµy. - Ph©n tÝch nguån hµng nhËp, dù ®o¸n nhu cÇu trªn c¬ së thùc tÕ. Tõ ®ã c©n ®èi nhËp, xuÊt ®Ó gi¶m bít tån kho kh«ng cÇn thiÕt vµ ®¸p øng tèt nhu cÇu thÞ tr-êng. - S¾p xÕp bè trÝ l¹i lao ®éng hîp lý h¬n, tiÕp tôc tinh gi¶m nh÷ng c¸n bé c«ng nh©n viªn kh«ng cã n¨ng lùc. Më réng nhu cÇu, ph¹m vi kinh doanh cho doanh nghiÖp. - CÇn chó träng ®¶m b¶o chÊt l-îng hµng mua vµo. T¹o nguån ®¶m b¶o c¬ cÊu hîp lý, phï hîp víi nhu cÇu ng-êi tiªu dïng. §Æc biÖt doanh nghiÖp cÇn chó träng c«ng t¸c t¹o nguån muèn vËy doanh nghiÖp cÇn ph¶i tæ chøc m¹ng l-íi thu mua hîp lý ®Ó cã thÓ thu mua ®-îc ®Çy ®ñ kÞp thêi, ®óng sè l-îng, chÊt l-îng, thêi gian,... ®ã lµ tæ chøc thùc hiÖn thu mua trùc tiÕp ®Õn tËn nh÷ng n¬i tËp trung nguån hµng, nh÷ng thÞ tr-êng nguån hµng chÝnh nhlµ Hßn Gai, CÈm Ph¶, Nói Hång ®Ó võa tËp trung nguån hµng võa h¹ thÊp ®-îc chi phÝ thu mua. MÆt kh¸c ®Ó khuyÕn khÝch ho¹t ®éng t¹o nguån hµng vµ thu mua hµng ho¸ theo ®óng yªu cÇu vÒ sè l-îng, chÊt l-îng, gi¸ c¶, h¹ chi phÝ hao hôt, ®óng thêi gian,... doanh nghiÖp cÇn ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ ®Ó khuyÕn khÝch bé phËn thu mua b»ng c¸c h×nh thøc nh- kho¸n theo doanh sè mua hµng, b¸n nhanh cã th-ëng, vµ ph©n bè l¹i lîi nhuËn hîp lý gi÷a doanh nghiÖp vµ c¸c b¹n hµng, ph©n c«ng râ rµng tr¸ch nhiÖm cho tõng ng-êi. Tõng kú chØ ®Ó mét l-îng dù tr÷ nhÊt ®Þnh, víi c¬ cÊu hîp lý vµ ph¶i th-êng xuyªn thay ®æi. Lu«n quy ho¹ch l¹i kho b·i võa ®¶m b¶o chÊt l-îng, chèng hao hôt, t¨ng nhanh hÖ sè quay kho cña hµng ho¸, gi¶m bít hµng ho¸ ø ®äng l©u ngµy chËm tiªu thô, kÐm phÈm chÊt. C¸c kho b·i kh«ng sö dông ®Õn doanh nghiÖp nªn më dÞch vô cho thuª v¨n phßng hoÆc cho c¸c ®¬n vÞ kh¸c sö dông víi môc ®Ých riªng cña m×nh nh»m gi¶m bít c¸c kho¶n khÊu hao, chuyªn tu söa ch÷a hµng n¨m. 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 - CÇn qu¶n lý chÆtc hÏ h¬n trong c«ng t¸c b¶o qu¶n, nhËp, xuÊt nh»m gi¶m bít c¸c chÝ phÝ tiªu cùc. §Ó lµm ®-îc ®iÒu nµy doanh nghiÖp cÇn ph¶i tuyÓn chän c¸c c¸n bé cã n¨ng lùc chuyªn m«n h¬n hoÆc ®µo t¹o thªm nh»m båi d-ìng n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cho CBCNV. - CÇn quan t©m h¬n n÷a ®Ó phÊn ®Êu gi¶m c¸c kho¶n l·i vay ng©n hµng. Muèn vËy doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh tæng hîp nhiÒu biÖn ph¸p trong ®ã cã biÖn ph¸p quan träng nhÊt lµ t¨ng nhanh vßng quay cña vèn l-u ®éng b»ng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, lµm cho khèi l-îng vèn n»m trong l-u th«ng ngµy cµng Ýt ®i. Lu«n chÊp hµnh tèt kû luËt thanh to¸n, ®Æc biÖt lµ thanh to¸n c«ng nî trong qu¸ tr×nh mua b¸n, tr¸nh t×nh tr¹ng c«ng nî d©y d-a g©y t×nh tr¹ng doanh nghiÖp bÞ chiÕm dông vèn kinh doanh. Muèn lµm ®-îc nh- vËy kÕ to¸n ph¶i theo dâi, kiÓm tra th-êng xuyªn t×nh h×nh c«ng nî, tiÒn mÆt tån quü ®Ó kÞp thêi ®Ò xuÊt víi ban l·nh ®¹o cã h-íng gi¶i quyÕt. - Chó träng chi phÝ xóc tiÕn b¸n hµng, ®Ó kh¶i th¸c c¸c nguån hµng vµ më réng ph¹m vi kinh doanh t¨ng doanh sè b¸n hµng. Ph©n ®Þnh râ rµng h¬n n÷a chøc n¨ng nhiÖm vô cña c¸c tr¹m, phßng ban vµ tõng c¸n bé trong doanh nghiÖp nh»m n©ng cao chÊt l-îng c«ng t¸c qu¶n lý t¹o tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o trong c«ng viÖc cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. 3-/ C¸c biÖn ph¸p gi¶m chÝ phÝ hao hôt: Muèn gi¶m ®-îc tû lÖ hao hôt th× doanh nghiÖp nªn: - C¶i tiÕn kü thuËt b¶o qu¶n, cñng cè kho tµng bÕn b·i vÒ c¸c vËt liÖu che ®Ëy, thiÕt bÞ b¶o qu¶n. - T¨ng c-êng båi d-ìng nghiÖp vô kü thuËt b¶o qu¶n kho b·i cho c¸c thñ kho, nh©n viªn kho, nh©n viªn b¶o qu¶n. - KiÓm tra chÆt chÏ sè l-îng, chÊt l-îng, vËt t- tõ khi nhËp kho ®Õn khi bèc xÕp lªn ph-¬ng tiÖn. - Cã kÕ ho¹ch phßng chèng b·o lôt tr-íc mïa m-a b·o x¶y ra, tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ bÊt ngê. 4-/ C¸c biÖn ph¸p gi¶m chÝ phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh. Gi¶m c¸c thñ tôc phiÒn hµ cho kh¸ch hµng, c¸c th«ng tin kh¸ch hµng ph¶i ®-îc cËp nhËt hµng ngµy. Gi¶m tèi ®a c¸c kho¶n tiªu cùc phÝ trong qu¶n lý, tiÕt kiÖm ®óng møc trong viÖc thùc hiÖn c¸c cuéc häp, héi nghÞ chi phÝ ®iÖn n-íc. 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel : 0918.775.368 Gi¶m biªn chÕ khèi gi¸n tiÕp ®Æc biÖt lµ t¹i v¨n phßng doanh nghiÖp vµ lùa chän c¸c c¸n bé cã n¨ng lùc tr×nh ®é th-êng xuyªn n©ng cao båi d-ìng tr×nh ®é qu¶n lý, chuyªn m«n cho c¸n bé b»ng c¸ch thanh lý kÞp thêi c¸c tµi s¶n ®· khÊu hao hÕt, hoÆc sö dông kÐm hiÖu qu¶ thay b»ng c¸c thiÕt bÞ m¸y mãc míi, gi¶m bíi khèi l-îng nh©n viªn v¨n phßng kÕ to¸n v× thùc tÕ cho thÊy phßng kÕ to¸n cña doanh nghiÖp cã 8 ng-êi trong khi c«ng viÖc chØ cÇn ®Õn 3 ng-êi, phßng kÕ ho¹ch kinh doanh cßn thiÕu nhiÒu c¸n bé cã tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n, nhanh nhÑn s¸ng t¹o do vËy hiÖu qu¶ mµ phßng kÕ ho¹ch kinh doanh ®em l¹i kÐm hiÖu qu¶, chi phÝ nhiÒu. - ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc míi vµo viÖc qu¶n lý nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng viÖc. 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan