Chăm sóc và phòng ngừa khi trẻ bị sốt xuất
huyết
Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm rất nguy hiểm. Đặc biệt cực kỳ
nguy hiểm đối với trẻ nhỏ. Vì vậy các bố mẹ cần đặc biệt chú ý đến các
triệu chứng để phòng ngừa điều trị chăm sóc tốt nhất cho trẻ tránh
những hậu quả xấu xảy ra.
Triệu chứng bệnh
Sốt: sốt cao đột ngột, nhiệt độ 39-40oC, sốt liên tục, kéo dài. Cách tính
ngày bệnh: ngày đầu tiên của sốt được tính là ngày thứ 1 của bệnh.
Sốt kèm mệt mỏi, chán ăn, đau bụng vùng thượng vị hoặc hạ sườn phải.
Xuất huyết: thường xuất hiện từ ngày thứ 2 của bệnh, xuất huyết tự
nhiên hoặc xuất huyết do tiêm chích. Khi xuất huyết xảy ra nhiều nơi sẽ
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn ph
có biến chứng nặng.
Xuất huyết ngoài da: biểu hiện dưới dạng chấm xuất huyết hoặc vết
bầm máu, vị trí thường gặp là mặt trước 2 cẳng chân, mặt trong 2 cẳng
tay, gan bàn tay, lòng bàn chân.
Xuất huyết niêm mạc: chảy máu mũi, chảy máu nướu, xuất huyết kết
mạc mắt, tiểu ra máu, kinh nguyệt kéo dài.
Xuất huyết đường tiêu hóa: nôn ra máu, tiêu ra máu.
Các triệu chứng khác: đau người, đau cơ, đau khớp, nhức đầu, đối với
trẻ nhỏ có thể có co giật do sốt cao, hốt hoảng.
Cho trẻ mặc đồ thoáng mát khi bị sốt
Các triệu chứng nặng: sốc là một diễn tiến nặng của bệnh sốt xuất
huyết. Sốc thường xảy ra từ ngày thứ 3 - 6 của bệnh. Vì vậy, trong những
ngày này trẻ cần được theo dõi kỹ để phát hiện kịp thời những triệu
chứng sau:
- Hạ nhiệt độ đột ngột, da lạnh nhớp mồ hôi, tay chân lạnh, ẩm.
- Chảy máu mũi.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn ph
- Chảy máu nướu răng.
- Ói ra máu hoặc ra dịch màu nâu.
- Tiêu ra máu hoặc tiêu ra phân đen.
- Tiểu ra máu.
- Hết sốt, nhưng li bì, vật vã hoặc bứt rứt, kích động.
- Thấy đau bụng ngày càng tăng.
Khi thấy một trong những triệu chứng trên xảy ra trong ngày thứ 3 đến
ngày thứ 6 của bệnh, cần cho trẻ đến khám ngay tại bệnh viện.
Các xét nghiệm cần làm
Hai xét nghiệm cần phải làm để chẩn đoán ban đầu và cũng để theo dõi
diễn tiến của bệnh là Hct (dung tích hồng cầu) và đếm số lượng tiểu cầu
trong máu. Hct và đếm số lượng tiểu cầu sẽ được thực hiện mỗi ngày
trên bệnh nhân từ ngày thứ 3 của bệnh: sự tăng dần của Hct, giảm dần
của số lượng tiểu cầu gợi ý bệnh đang diễn tiến nặng, bệnh cần theo dõi
sát để có những can thiệp thích hợp. Các xét nghiệm khác sẽ được bác sĩ
chỉ định khi cần.
Chăm sóc tại nhà
Khi trẻ không có những dấu hiệu nặng, bác sĩ sẽ đề nghị theo dõi, chăm
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn ph
sóc bé tại nhà. Vì vậy, lúc nào cũng phải có người thường trực để theo dõi
và chăm sóc bé cả ngày lẫn đêm. Hạ sốt khi trẻ sốt > 38oC, sử dụng
paracetamol với liều: 10-15mg/kg cân nặng/ mỗi 6 giờ. Nếu sốt < 38oC
thì chỉ cần cho trẻ mặc quần áo thoáng, uống nhiều nước. Trường hợp trẻ
sốt quá cao > 39oC thì ngoài việc hạ sốt bằng thuốc, cần cho trẻ lau mát
bằng nước ấm để nhiệt độ thoát nhanh, tránh tình trạng sốt cao co giật.
Tránh cạo gió, cắt lể, vì như thế sẽ rất khó theo dõi tình trạng xuất huyết
của trẻ.
Dinh dưỡng khi trẻ bị sốt xuất huyết
Thức ăn: trẻ bị sốt xuất huyết bị sốt cao liên tục nên cần được cung cấp
nhiều năng lượng hơn ngày thường, nhưng do tình trạng bệnh trẻ trở nên
mệt mỏi và biếng ăn, vì vậy nên chọn những thức ăn trẻ thích, nếu trẻ ăn
được ít thì nên cho ăn nhiều lần, không kiêng khem.
Ở nước ta, bệnh sốt xuất huyết phát triển theo mùa, và có sự khác biệt
theo miền:
- Miền Bắc: bệnh xảy ra nhiều từ tháng 7 đến tháng 9.
- Miền Trung: bệnh xuất hiện quanh năm và tần suất mắc bệnh nhiều
nhất từ tháng 7 đến tháng 10.
- Miền Nam: bệnh lưu hành cao nhất, quanh năm và trẻ em mắc bệnh
nhiều hơn người lớn. Thời gian từ lúc bị muỗi chích đến lúc phát bệnh là
từ 3 - 14 ngày.
Nước uống: lượng nước cần cung cấp cho trẻ bị sốt xuất huyết cũng
nhiều hơn lúc không bệnh (do sốt cao dẫn đến mất nước qua da, niêm
mạc nhiều). Loại nước được khuyến khích cho trẻ uống là nước cam,
nước chanh tươi nước chanh muối, nước dừa vì những loại nước này
ngoài việc bù nước cho trẻ, còn bù được một số điện giải bị mất do sốt
cao, có thêm một lượng vitamin C đáng kể giúp thành mạch máu bền
vững giảm bớt tình trạng xuất huyết các nơi trong cơ thể. Cần chú ý khi
làm nước trái cây cho trẻ phải bảo đảm vệ sinh, đặc biệt là nước dừa: dừa
phải được rửa sạch lớp vỏ bên ngoài (vì người bán thường để các trái dừa
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn ph
dưới đất), khi chặt dừa lấy nước cần dùng dao sạch, chọn nơi sạch, không
chặt dừa dưới nền đất, hoặc nền sát đất dễ nhiễm bẩn.
Chủ động phòng bệnh sốt xuất huyết
- Thu gọn, sắp xếp gọn gàng trong nhà, không treo quần áo bừa bãi, đặc
biệt là những quần áo đang mặc dở dang.
- Tổng vệ sinh thường xuyên để dọn bỏ rác phế thải, chú ý những loại rác
có khả năng chứa nước mưa như: lốp xe, hộp đựng các vật dụng, mảnh
tô, chén bể, chum vại…
- Đổ nước dầu hoặc muối vào bát kê chân tủ.
- Thay nước thường xuyên các lọ hoa.
- Thường xuyên cọ rửa chum vại 7 ngày/lần.
- Thả cá bảy màu ăn lăng quăng nếu nhà có bể lớn chứa nước, các bể
nước cần có nắp đậy.
- Khi ngủ phải mắc mùng, kể cả ban ngày (đặc biệt là các trẻ nhỏ), cho
trẻ mặc quần dài, áo dài tay.
- Phun thuốc diệt muỗi trên phạm vi rộng lớn khi có xảy ra dịch tại địa
phương.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn ph
- Xem thêm -