Tài liệu Câu tách biệt trong truyện ngắn của nguyễn thị thu huệ

KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------- Më ®Çu 1. Lý do chän ®Ò tµi: 1.1. Nghiªn cøu t¸c phÈm díi gãc ®é ng«n ng÷ lµ xu híng nghiªn cøu phæ biÕn hiÖn nay. Th«ng qua ph¬ng tiÖn hµnh chøc ng«n ng÷, ®éc gi¶ cã thÓ n¾m ®îc b¶n chÊt vÊn ®Ò bëi t¸c phÈm v¨n häc lµ mét hÖ thèng ký hiÖu, cã tæ chøc riªng hay bé cÊu tróc ë d¹ng chØnh thÓ. §i vµo t×m hiÓu t¸c phÈm chóng ta lÜnh héi ®îc phong c¸ch t¸c gi¶ th«ng qua ph¬ng tiÖn ng«n ng÷: Tõ ng÷, c©u v¨n vµ c¸ch tæ chøc v¨n b¶n. Híng nghiªn cøu nµy lµm cho ®èi tîng nghiªn cøu ng«n ng÷ häc ngµy cµng phong phó, hoµn thiÖn h¬n. 1.2. MÊy n¨m gÇn ®©y, nhÞp bíc víi sù ®æi míi cña t×nh h×nh ®Êt níc, v¨n häc níc ta còng cã nh÷ng bíc tiÕn ®¸ng kÓ, ®Æc biÖt lµ ë thÓ lo¹i truyÖn ng¾n. Mét nÐt ®Æc biÖt cña truyÖn ng¾n h«m nay lµ sù xuÊt hiÖn ®«ng ®¶o, tù tin cña c¸c c©y bót trÎ nhÊt lµ c¸c c©y bót n÷. Vâ ThÞ H¶o nãi: "C¶m xóc s¸ng t¹o truyÖn ng¾n cã chung tÇn sè víi c¶m xóc n÷ tÝnh: Sù loÐ s¸ng, sù thÊt thêng, tÝnh thêi kh¾c, sù dÉn d¾t tuyÖt diÖu cña mÉn c¶m b¶n n¨ng..." (V¨n nghÖ Qu©n ®éi th¸ng 3 n¨m 1994). Cã thÓ ra ®©y c¸c t¸c gi¶ tiªu biÓu nh NguyÔn ThÞ Thu HuÖ, Vâ ThÞ H¶o, Phan ThÞ Vµng Anh, Ph¹m S«ng Hång... Trong v¨n ®µn ®ã NguyÔn ThÞ Thu HuÖ næi lªn nh mét hiªn tîng l¹, míi mÎ vµ ®éc ®¸o, hÊp dÉn ngêi ®äc ë chÝnh tÝnh n÷ cña m×nh, víi giäng v¨n l¹nh lïng nhng l¹i chøa nçi niÒm c¶m th¬ng cho sè phËn con ngêi. ChÝnh v× thÕ Thu HuÖ ®· ®¹t ®îc nh÷ng gi¶i thëng rÊt cao. KÕt qu¶ nµy ®· kh¼ng ®Þnh mét tµi n¨ng, mét c©y bót cã nghÒ trong viÖc ph¶n ¸nh vµ t¸i hiÖn hiÖn thùc. Thu HuÖ -1- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------®· trë thµnh mét nhµ v¨n thùc thô, mét g¬ng mÆt tiªu biÓu cña “ThÕ hÖ thø t” trong v¨n ®µn v¨n häc ViÖt Nam. V¨n chÞ cã nh÷ng c¶m xóc ®Çy chÊt n÷ tÝnh, ®»m th¾m t×nh ngêi víi giäng ®iÖu rÊt ®a d¹ng vµ nh÷ng thñ ph¸p nghÖ thuËt ®éc ®¸o, c¸ch kÓ chuyÖn duyªn d¸ng hÊp dÉn. §iÒu nµy khiÕn cho truyÖn cña Thu HuÖ cã søc hót kú l¹. Kim Dung nhËn xÐt: "V¨n tµi cña chÞ mÊy cã ai theo kÞp" (V¨n nghÖ Qu©n ®éi th¸ng 11 n¨m 1994). §iÒu ®ã thËt kh«ng sai víi nh÷ng thµnh c«ng mµ t¸c gi¶ trÎ nµy gÆt h¸i ®îc. 1.3. TruyÖn ng¾n cña Thu HuÖ ®· ®îc mét sè nhµ nghiªn cøu phª b×nh quan t©m. Tuy nhiªn tiÕp cËn t¸c phÈm cña chÞ hä míi chØ dõng l¹i ë ®é mét bµi kh«ng qu¸ 5 trang. T×m hiÓu truyÖn ng¾n cña Thu HuÖ tõ gãc ®é ng«n ng÷ ®ang ®îc quan t©m v× riªng ë ®iÓm nh×n nµy, NguyÔn ThÞ Thu HuÖ trong mét chõng mùc nµo ®ã tiªu biÓu cho xu híng cã sù s¸ng t¹o trong c¸ch viÕt. Trong ®ã ®¸ng chó ý lµ c¸ch dïng c¸c kiÓu c©u ®Æc biÖt, t¸ch thµnh phÇn ra thµnh nh÷ng c©u riªng. V× vËy, chóng t«i ®· chän ®Ò tµi: "C©u t¸ch biÖt trong truyÖn ng¾n cña NguyÔn ThÞ Thu HuÖ" víi hy väng gãp phÇn t×m hiÓu phong c¸ch truyÖn ng¾n cña c©y bót trÎ nµy. Tõ ®ã gãp thªm t liÖu ®i s©u vµo gi¶ng d¹y, häc tËp truyÖn ng¾n ViÖt Nam sau n¨m 1975. 2. §èi tîng vµ nhiÖm vô nghiªn cøu: 2.1. §èi tîng: NguyÔn ThÞ Thu HuÖ lµ c©y bót trÎ tiªu biÓu cña nÒn v¨n häc hiÖn ®¹i sau n¨m 1975. Cho ®Õn nay chÞ ®· cã trªn 50 t¸c phÈm ®îc in trong c¸c tËp truyÖn: “C¸t ®îi” (NXB Hµ Néi, H.1992), “HËu thiªn ®êng” (NXB Héi nhµ v¨n, H. 1995), “Phï thuû” (NXB V¨n häc, H.1997), “21 truyÖn ng¾n NguyÔn ThÞ -2- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------Thu HuÖ” (NXB Héi nhµ v¨n, H.2001), “37 truyÖn ng¾n NguyÔn ThÞ Thu HuÖ” (NXB Héi nhµ v¨n, H.2004), vµ mét sè t¸c phÈm in chung trong c¸c tËp truyÖn chän läc nh: "Hoµng h«n mµu cá óa" trong “TruyÖn ng¾n c¸c t¸c gi¶ n÷ tuyÓn chän 1945-1995” (NXB V¨n häc, H.1995), "Mïa thu vµng rùc rì" trong “TruyÖn ng¾n 2001” (NXB Héi nhµ v¨n, H.2002). Trong ph¹m vi ®Ò tµi nµy chóng t«i chØ tËp trung t×m hiÓu, nghiªn cøu c©u t¸ch biÖt trong truyÖn ng¾n cña NguyÔn ThÞ Thu HuÖ qua tËp “37 truyÖn ng¾n NguyÔn ThÞ Thu HuÖ” (NXB Héi nhµ v¨n, H.2004). 2.2. NhiÖm vô: §Ò tµi híng tíi 2 nhiÖm vô chÝnh sau: - T×m hiÓu c¸c kiÓu lo¹i c©u t¸ch biÖt trong truyÖn ng¾n NguyÔn ThÞ Thu HuÖ . - T×m hiÓu ®Æc ®iÓm t¸ch c©u vµ gi¸ trÞ cña c©u t¸ch biÖt trong truyÖn ng¾n NguyÔn ThÞ Thu HuÖ . 3. LÞch sö vÊn ®Ò: NguyÔn ThÞ Thu HuÖ b¾t ®Çu ®îc ®éc gi¶ yªu mÕn tõ khi cã t¸c phÈm “HËu thiªn ®êng” in trªn T¹p chÝ v¨n nghÖ Qu©n ®éi th¸ng 9 n¨m 1993. Tuy r»ng tríc ®ã Thu HuÖ ®· ®îc gi¶i, song cha ®Ó l¹i nhiÒu dÊu Ên n¬i ®éc gi¶. §Õn cuéc thi truyÖn ng¾n cña T¹p chÝ Qu©n ®éi 1992-1994, NguyÔn ThÞ Thu HuÖ chît næi lªn nh mét ng«i sao s¸ng trªn v¨n ®µn. Tuy r»ng sè lîng t¸c phÈm cña NguyÔn ThÞ Thu HuÖ cha ph¶i lµ nhiÒu nhng ®ãng gãp cña chÞ kh«ng ph¶i lµ nhá. Nh÷ng s¸ng t¸c cña chÞ ®· ®Ó l¹i nh÷ng gi¸ trÞ ®¸ng kÓ kh¼ng ®Þnh vÞ trÝ cña chÞ trong lßng b¹n ®äc. Tíi nay NguyÔn ThÞ Thu HuÖ ®· cã 4 tËp truyÖn ng¾n vµ mét sè t¸c phÈm in chung. -3- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------Ghi nhËn sù thµnh c«ng Êy cña NguyÔn ThÞ Thu HuÖ ®· cã rÊt nhiÒu bµi phª b×nh, nhËn xÐt trªn kh¾p c¸c b¸o chÝ ®Æc biÖt tõ sau 5 truyÖn ng¾n dù thi cña chÞ ®îc in. Bµi viÕt ®Çu tiªn cã thÓ kÓ ra ®©y lµ bµi cña Ph¹m Hoa trªn T¹p chÝ v¨n nghÖ Qu©n ®éi th¸ng 5 n¨m 1993 nh©n ®äc tËp “C¸t ®îi”. GÇn ®©y nhÊt cã bµi viÕt cña Xu©n Cang: “NguyÔn ThÞ Thu HuÖ nhµ v¨n cña nh÷ng vËn bØ” trong “T¸m ch÷ hµ l¹c vµ quü ®¹o ®êi ngêi”(NXB V¨n ho¸ th«ng tin, H.2000). Tuy r»ng cha cã nhiÒu nhng r¶i r¸c trªn c¸c b¸o chÝ lµ nh÷ng nhËn xÐt vÒ truyÖn ng¾n dù thi cña NguyÔn ThÞ Thu HuÖ. §iÒu ®ã chøng tá NguyÔn ThÞ Thu HuÖ lµ mét c©y bót s¾c s¶o vµ thµnh c«ng bëi chÞ ®· thu hót ®îc sù chó ý cña giíi phª b×nh b¸o chÝ. Trong c¸c bµi phª b×nh nhËn xÐt ®ã, ®¸ng chó nhÊt lµ bµi viÕt cña: - Bïi ViÖt Th¾ng: “ T¶n m¹n vÒ nh÷ng truyÖn ng¾n cña nh÷ng c©y bót trΔ (B¸o V¨n nghÖ sè 43 n¨m 1993). - §oµn ThÞ §Æng H¬ng: “ Nh÷ng ng«i sao níc m¾t” ( V¨n nghÖ trÎ th¸ng 3/ 1996). - Xu©n Cang “NguyÔn ThÞ Thu HuÖ nhµ v¨n cña nh÷ng bËn bØ” trong s¸ch “T¸m ch÷ hµ l¹c vµ quü ®¹o ®êi ngêi” (NXB V¨n ho¸ th«ng tin, H.2000). Nãi chung nh÷ng ®¸nh gi¸ cña c¸c t¸c gi¶ cã vÞ trÝ trong giíi nghiªn cøu phª b×nh vÒ truyÖn ng¾n NguyÔn ThÞ Thu HuÖ cßn Ýt vµ viÖc nghiªn cøu ®ã ®ang dõng l¹i ë ph¬ng diÖn lý luËn v¨n häc. Vµ ®Æc biÖt h¬n n÷a nh÷ng bµi viÕt ®ã míi chØ dõng l¹i ë c¸ch c¶m nhËn “s¬” ban ®Çu. GÇn ®©y mét sè luËn v¨n, kho¸ luËn còng ®· t×m hiÓu ®Æc ®iÓm truyÖn ng¾n NguyÔn ThÞ Thu HuÖ. Tuy nhiªn, vÒ kiÓu c©u t¸ch biÖt trong -4- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------truyÖn ng¾n cña NguyÔn ThÞ Thu HuÖ cha cã mét c«ng tr×nh nµo nghiªn cøu mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ hÖ thèng. Lµ ®éc gi¶ yªu thÝch truyÖn ng¾n cña chÞ, chóng t«i kh«ng muèn chØ c¶m nhËn truyÖn cña chÞ ë møc ®é ban ®Çu mµ cßn mong muèn nghiªn cøu s©u t¸c phÈm cña chÞ ®Ó nh×n nhËn sù ®ãng gãp cña NguyÔn ThÞ Thu HuÖ ®èi víi ng«n ng÷ d©n téc vµ xu híng viÕt truyÖn ng¾n hiÖn ®¹i. 4. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu: Trong luËn v¨n nµy chóng t«i sö dông mét sè ph¬ng ph¸p sau: 4.1. Ph¬ng ph¸p thèng kª: §Ò tµi thèng kª c¸c kiÓu lo¹i c©u t¸ch biÖt trong “37 truyÖn ng¾n NguyÔn ThÞ Thu HuÖ “. 4.2. Ph¬ng ph¸p miªu t¶: §Ò tµi ®i s©u vµo miªu t¶ c¸c kiÓu lo¹i c©u t¸ch biÖt ®Ó chØ ra nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng cña mçi kiÓu lo¹i. 4.3. Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng hîp: Trªn c¬ së kh¶o s¸t, thèng kª, miªu t¶ chóng t«i sö dông ph¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng hîp nh c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó thÊy ®îc hiÖu qu¶ nghÖ thuËt cña lo¹i c©u t¸ch biÖt. 4.4. Ph¬ng ph¸p so s¸nh: So s¸nh c¸ch viÕt c©u cña NguyÔn ThÞ Thu HuÖ víi mét sè t¸c gi¶ cïng thêi ®Ó thÊy ®îc sù s¸ng t¹o cña chÞ trong viÖc tæ chøc c©u v¨n. 5. C¸i míi cña ®Ò tµi: §©y lµ ®Ò tµi ®Çu tiªn t×m hiÓu mét c¸ch t¬ng ®èi ®Çy ®ñ kiÓu lo¹i c©u t¸ch biÖt trong truyÖn ng¾n Thu HuÖ. Tõ ®ã -5- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------chØ ra hoµn c¶nh, ®iÒu kiÖn sö dông còng nh gi¸ trÞ nghÖ thuËt mµ c©u t¸ch biÖt mang l¹i. -6- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------Néi dung Ch¬ng 1: Giíi ThuyÕt Chung VÒ VÊn §Ò C©u 1.1. §Þnh nghÜa c©u: Tõ tríc ®Õn nay ®· cã nhiÒu nhµ nghiªn cøu, nhiÒu tµi liÖu ®a ra nh÷ng ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ c©u, ®Õn møc khã lßng thèng kª ®Çy ®ñ ®îc. Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu ®Ò tµi, chóng t«i quan t©m ®Õn mét sè ®Þnh nghÜa sau: Cã ®Þnh nghÜa chung cho mäi ng«n ng÷, ch¼ng h¹n: Tõ thÕ kû III- II tríc c«ng nguyªn, AlÕcx¨ng®ri ®· nªu ®Þnh nghÜa: "C©u lµ sù tæng hîp cña c¸c tõ biÓu thÞ mét t tëng trän vÑn". §Õn nay ®Þnh nghÜa nµy cßn kh¸ phæ biÕn. Cßn Aristote cho r»ng: "C©u lµ ©m phøc hîp cã ý nghÜa ®éc lËp mµ mçi bé phËn trong ®ã cã ý nghÜa ®éc lËp" (DÉn theo §ç ThÞ Kim Liªn-7, Tr. 100). §èi víi c©u tiÕng ViÖt cã nh÷ng ®Þnh nghÜa sau: Trong cuèn “CÊu t¹o tiÕng ViÖt” (1973), Hå Lª cho r»ng: "C©u lµ tõ hoÆc chuçi tõ ®îc t×nh th¸i ho¸ b»ng mét ®¬n vÞ ph¸t ng«n cã tÝnh ®éc lËp". Hoµng Ngäc PhiÕn trong “Ng÷ ph¸p tiÕng ViÖt” -1978 ®Þnh nghÜa: "Víi t c¸ch lµ ®¬n vÞ bËc cao cña hÖ thèng c¸c ®¬n vÞ ng«n ng÷, c©u lµ mét ng÷ tuyÕn ®îc hoµn thµnh vÒ ng÷ ph¸p vµ vÒ ng÷ nghÜa víi mét ng÷ ®iÖu theo quy t¾c cña mét ng«n ng÷ nhÊt ®Þnh, lµ ph¬ng diÖn ®Ó biÓu ®¹t t tëng, th¸i ®é cña ngêi nãi víi hiÖn thùc". -7- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------S¸ch “Ng÷ ph¸p tiÕng ViÖt” (Uû ban KHVN, 1983) ®Þnh nghÜa: "C©u lµ ®¬n vÞ dïng tõ hay ®óng h¬n lµ dïng ng÷ mµ cÊu t¹o nªn trong qu¸ tr×nh t duy, th«ng b¸o. Nã cã cÊu t¹o ng÷ ph¸p mang néi dung th«ng b¸o vµ cã thÓ sö dông ®éc lËp trong lêi nãi". §inh Träng L¹c vµ Lª Xu©n Th¹i cho r»ng: "C©u lµ lêi nãi diÔn ®¹t mét ý t¬ng ®èi trän vÑn". ( Sæ tay tiÕng ViÖt THPTNXB Hµ Néi, H.1994). DiÖp Quang Ban trong cuèn “Ng÷ ph¸p tiÕng ViÖt”,1996 ®Þnh nghÜa: "C©u lµ ®¬n vÞ cña nghiªn cøu ng«n ng÷ cã cÊu t¹o ng÷ ph¸p bªn trong vµ bªn ngoµi tù lËp vµ ng÷ ®iÖu kÕt thóc, mang mét ý nghÜa t¬ng ®èi trän vÑn hay th¸i ®é, sù ®¸nh gi¸ cña ngêi nãi gióp h×nh thµnh vµ biÓu hiÖn, truyÒn ®¹t t tëng vµ t×nh c¶m. C©u ®ång thêi lµ ®¬n vÞ th«ng b¸o nhá nhÊt b»ng ng«n ng÷". Trong gi¸o tr×nh “Ng÷ ph¸p tiÕng ViÖt”, 2002 §ç ThÞ Kim Liªn ®· ®Þnh nghÜa: "C©u lµ ®¬n vÞ dïng tõ ®Æt ra trong qu¸ tr×nh suy nghÜ ®îc g¾n víi ng÷ c¶nh nhÊt ®Þnh nh»m môc ®Ých th«ng b¸o hay thÓ hiÖn th¸i ®é ®¸nh gi¸. C©u cã cÊu t¹o ng÷ ph¸p ®éc lËp vµ cã ng÷ ®iÖu kÕt thóc". 1.2. §Æc ®iÓm c©u: 1.2.1. C©u cã chøc n¨ng th«ng b¸o: C©u kh«ng ph¶i lµ cã s½n nh tõ mµ ®îc thµnh lËp khi con ngêi vËn dông ng«n ng÷ ®Ó t duy nh»m môc ®Ých giao tiÕp hay bµy tá th¸i ®é. ChÝnh v× vËy c©u ph¶i chøc n¨ng th«ng b¸o. Chøc n¨ng th«ng b¸o cña c©u ®îc thÓ hiÖn: - C©u mang néi dung th«ng tin. -8- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------- C©u ®îc dïng ®Ó bµy tá c¶m xóc, thÓ hiÖn th¸i t×nh c¶m. - C©u ®îc dïng ®Ó t¸c ®éng ®Õn hµnh ®éng, nhËn thøc cña ngêi nghe. 1.2.2. C©u cã cÊu t¹o ng÷ ph¸p ®éc lËp: C©u cã cÊu t¹o ng÷ ph¸p ®éc lËp thÓ hiÖn ë chç c©u thêng cã cÊu tróc C -V. Ngoµi ra c©u cßn cã cÊu tróc ®Æc biÖt, cã mét thµnh phÇn hay cßn gäi lµ c©u ®¬n phÇn. 1.2.3. C©u cã ng÷ ®iÖu kÕt thóc: C©u bao giê còng cã ng÷ ®iÖu kÕt thóc c©u. §i kÌm víi ng÷ ®iÖu kÕt thóc c©u thêng cã c¸c yÕu tè t×nh th¸i ®¸nh dÊu kÕt thóc c©u nh: µ, , nhØ, nhÐ... ViÖc nghiªn cøu ng÷ ®iÖu cÇn ph¶i ®îc xem xÐt trong ho¹t ®éng lêi nãi. Trªn h×nh thøc ch÷ viÕt cã thÕ sö dông nh÷ng dÊu c©u t¬ng øng nh dÊu chÊm (.), dÊu hái(?). 1.2.4. C©u ®îc g¾n víi ng÷ c¶nh nhÊt ®Þnh: Víi t c¸ch lµ ®¬n vÞ cña hÖ thèng ng«n ng÷, c©u ®îc sö dông víi môc ®Ých giao tiÕp gi÷a con ngêi víi con ngêi trong x· héi. V× vËy c©u bao giê còng g¾n víi mét kh«ng gian, thêi gian cô thÓ. Mçi c©u l¹i ®óng trong hoµn c¶nh nµy nhng l¹i sai trong hoµn c¶nh kh¸c, thËm chÝ trë nªn ngí ngÈn g©y cêi. 13. Thµnh phÇn cña c©u: 1.3.1.Thµnh phÇn c©u: Thµnh phÇn c©u ®îc hiÓu lµ nh÷ng thµnh tè tham gia cÊu t¹o c©u. §ã lµ nh÷ng bé phËn ®îc x©y dùng dùa trªn nh÷ng mèi quan hÖ vÒ ý nghÜa vµ vÒ ng÷ ph¸p trong mét ng«n ng÷ nhÊt ®Þnh. -9- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------1.3.2. C¨n cø ®Ó ph©n chia thµnh phÇn c©u: 1.3.2.1. C¨n cø vµo h×nh thøc có ph¸p: - Dùa vµo sù ph©n bè c¸c thµnh tè trªn bÒ mÆt cÊu tróc tuyÕn tÝnh. VÝ dô: + C¬m nÊu råi. “ C¬m” ®øng tríc ®éng tõ lµ chñ ng÷ . + T«i nÊu c¬m råi. “C¬m” ®øng sau ®éng tõ lµ bæ ng÷. - Dùa vµo mèi liªn hÖ gi÷a c¸c thµnh tè ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ph¬ng tiÖn liªn kÕt ng÷ ph¸p: Quan hÖ tõ, phã tõ, ng÷ ®iÖu. VÝ dô: + V× trêi ma nªn t«i nghØ häc. §©y lµ c©u ghÐp chÝnh phô (cã quan hÖ tõ). + Trêi ma, t«i nghØ häc. §©y lµ c©u ghÐp kh«ng cã quan hÖ tõ. 1.3.2.2. C¨n cø vµo ý nghÜa ng÷ ph¸p: VÝ dô: + H¹nh häc giái + H¹nh häc bµi. NÕu c¨n cø vµo h×nh thøc th× chøc n¨ng cña “giái” vµ “ bµi” cña hai c©u trªn lµ nh nhau v× ®øng sau ®éng tõ nhng xÐt vÒ ý nghÜa kh¸i qu¸t th× kh¸c nhau. (Häc) giái chØ ®Æc trng cña hµnh ®éng. (Häc) bµi chØ ®èi tîng cña hµnh ®éng. V× vËy giái lµ bæ ng÷ c¸ch thøc, cßn bµi lµ bæ ng÷ ®èi tîng. V× vËy khi ph©n tÝch thµnh phÇn c©u ph¶i dùa vµo h×nh thøc - ng÷ nghÜa. 1.3.3. Thµnh phÇn c©u trong tiÕng ViÖt: -10- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------1.3.3.1. Thµnh phÇn chÝnh: Thµnh phÇn chÝnh cña c©u gåm: Chñ ng÷, vÞ ng÷. 1.3.3.2. Thµnh phÇn phô cña c©u: Bªn c¹nh thµnh phÇn chÝnh, c©u cßn cã c¸c thµnh phÇn phô ®Ó bæ sung ý nghÜa cho c¸c thµnh ph©n chÝnh nh: Tr¹ng ng÷, t×nh th¸i ng÷, gi¶i thÝch ng÷, liªn ng÷, ®Ò ng÷. 1.4. Ph©n lo¹i c©u: C©u ®îc chia thµnh 2 lo¹i: C©u ®¬n vµ C©u ghÐp. 1.4.1. C©u ®¬n: 1.4.1.1. C©u ®¬n b×nh thêng: Lµ lo¹i c©u cã 2 thµnh phÇn chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ g¾n bã chÆt chÏ víi nhau th«ng qua mèi quan hÖ ng÷ ph¸p C - V vµ t¹o nªn mét chØnh thÓ thèng nhÊt. C©u ®¬n 2 thµnh phÇn chiÕm vÞ trÝ trung t©m trong viÖc m« pháng ng÷ ph¸p vÒ c©u. Nã ®îc lµm c¬ së cho nh÷ng kiÓu c©u cã cÊu t¹o lín h¬n nh c©u ®¬n më réng nßng cèt, c©u ghÐp. 1.4.1.2. C©u ®¬n ®Æc biÖt: C©u ®¬n ®Æc biÖt lµm thµnh mét tõ hoÆc mét côm tõ (côm danh, côm ®éng, côm tÝnh). C©u ®¬n ®Æc biÖt ®îc ph©n lµm 2 nhãm chÝnh: C©u ®¬n ®Æc biÖt do danh tõ (côm danh tõ) ®¶m nhiÖm vµ c©u ®¬n do vÞ tõ ®¶m nhiÖm. 1.4.2. C©u ghÐp: C©u ghÐp gåm 2 hoÆc h¬n 2 kÕt cÊu C - V t¹o nªn (hoÆc 2 trung t©m vÞ ng÷ tÝnh) trë lªn. Trong ®ã C - V nµy -11- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------kh«ng bao hµm C - V kia. Gi÷a chóng lu«n cã mèi quan hÖ g¾n bã chÆt chÏ thµnh mét hÖ thèng vÒ ý nghÜa. 1.5. Xung quanh vÊn ®Ò vÒ c©u t¸ch biÖt: 1.5.1. Quan niÖm vÒ c©u t¸ch biÖt. Trong v¨n b¶n cã mét lo¹i c©u kh¸ ®Æc biÖt. Ch¼ng h¹n: (1). Chµng chØ cã mét m×nh. Ngµy còng cã mét m×nh. §ªm còng mét m×nh.( NguyÔn Huy ThiÖp) (2). Ngµy cßn ë chiÕn trêng anh viÕt kh¸ nhiÒu. Nh÷ng bµi th¬ chøa chan t×nh c¶m. VÒ ®ång ®éi, vÒ mÑ, vÒ em. (Phan ThÞ Vµng Anh) (3). T«i ®øng dËy. Díi trêi ma. (NguyÔn Huy Tëng) (4). TiÕng h¸t ngõng. C¶ tiÕng cêi. (Nam Cao) (5). Bãng hä ng· vµo nhau. ë cuèi ®êng. ( NguyÔn ThÞ Thu HuÖ). ë c¸c VÝ dô trªn mçi VÝ dô gåm cã 2 c©u trong ®ã cã mét c©u b×nh thêng cßn mét c©u cã cÊu t¹o ý nghÜa vµ quan hÖ kh¸c víi c©u kia. Tõ tríc tíi nay giíi nghiªn cøu ViÖt ng÷ cã nhiÒu ý kiÕn kh¸c nhau vÒ kiÓu c©u nµy. NguyÔn L©n (1970) quan niÖm: "Cã thÓ cã c©u chØ cã mét tõ nhng tõ Êy ph¶i lµ mét vÞ ng÷". Cßn nh÷ng trêng hîp kh¸c, t¸c gi¶ cho r»ng: "ChØ hoÆc lµ nh÷ng tr¹ng tõ, nh÷ng th¸n tõ hoÆc lµ nh÷ng bæ ng÷ hoÆc n÷a lµ c¸ch viÕt ®Æc biÖt cña mét sè nhµ v¨n v× ngô ý riªng nªn kh«ng muèn theo quy t¾c ng÷ ph¸p. Kh«ng thÓ coi nh÷ng tõ hoÆc nhãm tõ Êy lµ c©u, v× nÕu t¸ch chóng ra khái v¨n -12- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------b¶n th× chóng kh«ng biÓu thÞ ®îc ý nghÜa cña ngêi viÕt hay ngêi nãi". NhiÒu nhµ nghiªn cøu l¹i cã c¸ch nh×n nhËn kh¸c. DiÖp Quang Ban (1992) gäi nh÷ng trêng hîp nªu trªn lµ "biÕn thÓ díi bËc cña c©u (c©u díi bËc) cã vÞ ng÷ l©m thêi". TrÇn Ngäc Thªm gäi ®©y lµ "ng÷ trùc thuéc" cã liªn kÕt hiÖn diÖn håi qui. §inh Träng L¹c vµ Lª Xu©n Th¹i (1994) nh×n nhËn hiÖn tîng nµy lµ bé phËn t¸ch biÖt c©u "T¸ch biÖt lµ mét biÖn ph¸p tu tõ cèt ë viÖc t¸ch mét c¸ch dông ý tõ mét cÊu tróc có ph¸p th«ng thêng ra nhiÒu mét hay nhiÒu bé phËn biÖt lËp. VÒ mÆt ng÷ ®iÖu, t¸ch ra b»ng mét chç ng¾t (trªn ch÷ viÕt lµ mét dÊu chÊm). Bé phËn t¸ch biÖt ®îc t¹o nªn bëi mét thµnh phÇn c©u ®· ®îc t¸ch biÖt vÒ nßng cèt". Phan MËu C¶nh vµ §ç ThÞ Kim Liªn còng xem ®©y lµ mét bé phËn t¸ch biÖt c©u. Nh vËy, vÒ c©u t¸ch biÖt cã rÊt nhiÒu ý kiÕn, quan niÖm kh¸c nhau. Chóng t«i cho r»ng ®©y lµ kiÓu c©u ®Æc biÖt ®îc t¸ch ra tõ c©u c¬ së nh»m môc ®Ých tu tõ häc. Kh¶o s¸t truyÖn ng¾n hiÖn ®¹i ®Æc biÖt lµ truyÖn ng¾n nh÷ng c©y bót trÎ nh NguyÔn ThÞ Thu HuÖ th× sè lîng c©u t¸ch biÖt chiÕm mét tØ lÖ kh¸ cao so víi c¸c lo¹i c©u kh¸c trong v¨n b¶n. §©y h¼n kh«ng ph¶i lµ hiÖn tîng ngÉu nhiªn, cµng kh«ng ph¶i lµ hiÖn tîng sai ng÷ ph¸p mµ ®ã lµ dông ý nghÖ thuËt cña nhµ v¨n. T×m hiÓu kÜ h¬n vÒ cÊu tróc c©u trong truyÖn ng¾n NguyÔn ThÞ Thu HuÖ chóng ta sÏ thÊy râ h¬n ®iÒu ®ã. 1.5.2. §Æc ®iÓm c©u t¸ch biÖt: 1.5.2.1. VÒ cÊu t¹o: C©u t¸ch biÖt cã mét thµnh tè (cã d¹ng mét tõ) hoÆc mét kiÕn tróc më réng (cã d¹ng mét côm tõ chÝnh phô më réng -13- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------tõng bËc) nhng cã thÓ ®a vÒ d¹ng tèi gi¶n chØ gåm mét thµnh tè. 1.5.2.2. VÒ quan hÖ: C©u t¸ch biÖt lµ mét thµnh phÇn cña c©u c¬ së ®îc t¸ch ra, cã thÓ ®a nã vÒ cÊu tróc cña c©u c¬ së. Lo¹i c©u nµy cã møc ®é phô thuéc cao nhÊt thiÕt ph¶i g¾n víi ng÷ c¶nh. 1.5.2.3. VÒ mÆt th«ng tin: C©u t¸ch biÖt chØ cã phÇn b¸o lµ tiªu ®iÓm quan träng cÇn ph¶i nhÊn m¹nh. §©y còng lµ lý do t¹o lËp vµ tån t¹i cña lo¹i c©u nµy. C©u t¸ch biÖt cã nhiÒu t¸c dông khi ho¹t ®éng trong v¨n b¶n. 1.5.2.4. VÒ mÆt ý nghÜa : C©u t¸ch biÖt nãi chung kh«ng biÓu ®¹t mét ph¸n ®o¸n mµ chØ x¸c minh, nhÊn m¹nh thªm nh÷ng chØ tiÕt cña ph¸n ®o¸n ®îc nªu ë ph¸t ng«n c¬ së. Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn cho thÊy sù kh¸c biÖt gi÷a c©u t¸ch biÖt víi c©u tØnh lîc vµ c©u ®Æc biÖt mÆc dï vÒ h×nh thøc hai lo¹i c©u nµy còng gièng cÊu t¸ch biÖt ë chç ®ã lµ trong cÊu tróc c©u chØ cã mét thµnh tè. C©u ®Æc biÖt kh«ng cã phÇn t¬ng tù trong cÊu tróc cña c©u ®i tríc. NÕu muèn ®a nã vµo thµnh phÇn cÊu tróc cña c©u ®i tríc th× ph¶i cã nh÷ng biÕn ®æi ®¸ng kÓ vÒ cÊu tróc. Trong truyÖn ng¾n cña NguyÔn ThÞ Thu HuÖ chóng ta thÊy cã sù xuÊt hiÖn cña cÊu tróc c©u ®Æc biÖt còng nh cÊu tróc c©u t¸ch biÖt. C©u tØnh lîc kh¸c c©u t¸ch biÖt ë chç chóng cã kh¶ n¨ng ®a vÒ d¹ng c©u song phÇn mét c¸ch hîp lý, cã tÝnh ®éc lËp, biÓu ®¹t ph¸n ®o¸n, nh»m môc ®Ých tiÕt kiÖm. §ã lµ mét -14- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------lo¹i c©u cã ®Æc ®iÓm, c¬ng vÞ riªng trong hÖ thèng c©u ®¬n phÇn tiÕng ViÖt. 1.5.3. §iÒu kiÖn vµ quy t¾c cña c©u t¸ch biÖt: 1.5.3.1. §iÒu kiÖn ®Ó t¸ch mét thµnh phÇn c©u thµnh mét c©u riªng: - ViÖc t¸ch c©u ph¶i cã môc ®Ých, cã dông ý, biÓu ®¹t ®îc mét néi dung th«ng tin nhÊt ®Þnh vµ cã t¸c dông tu tõ häc. Nãi chung viÖc t¸ch c©u ph¶i t¹o ra mét ý nghÜa ng÷ dông nhÊt ®Þnh. DÊu chÊm cña c©u ph¶i mang gi¸ trÞ biÓu c¶m, tu tõ. - ViÖc t¸ch c©u ph¶i phï hîp víi phong c¸ch v¨n b¶n, hoµn c¶nh giao tiÕp. Do nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ ý nghÜa cña c©u t¸ch biÖt nªn biÖn ph¸p nµy chñ yÕu ®îc dïng trong v¨n b¶n nghÖ thuËt. §èi víi c¸c lo¹i v¨n b¶n mang s¾c th¸i trung hoµ ®ßi hái tÝnh chuÈn mùc, tÝnh l«gic th× Ýt dïng biÖn ph¸p t¸ch biÖt. - ViÖc t¸ch c©u ph¶i dùa trªn c¬ së ng÷ ph¸p, ng÷ nghÜa. NÕu mét thµnh phÇn t¸ch ra kh«ng ®óng ng÷ ph¸p, kh«ng ®óng l«gic, kh«ng cã gi¸ trÞ vÒ mÆt diÔn ®¹t vµ biÓu c¶m th× kh«ng nªn t¸ch. 1.5.3.2. Quy t¾c t¹o c©u t¸ch biÖt: - Khi ph¸t ng«n c¬ së cã mét hoÆc nhiÒu thµnh phÇn cïng lo¹i th× cã thÓ t¸ch thµnh phÇn ®ång lo¹i thµnh c©u riªng. ViÖc t¸ch ®ã ®¬ng nhiªn kh«ng lµm ¶nh hëng ®Õn tÝnh ®óng ng÷ ph¸p vµ tÝnh ng÷ nghÜa cña c©u c¬ së. - Cã thÓ t¸ch thµnh phÇn ®øng tríc hoÆc ®øng sau ph¸t ng«n c¬ së miÔn lµ viÖc t¸ch ®ã cã gi¸ trÞ tu tõ häc. -15- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------Nãi chung nh÷ng ®iÒu kiÖn hay quy t¾c cña c©u t¸ch biÖt võa nªu chØ lµ nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ sö dông vµ tån t¹i cña lo¹i c©u nµy. Môc ®Ých cña viÖc t¹o lËp c©u cuèi cïng lµ lµm sao ý nghÜa cña c©u th«ng qua h×nh thøc biÖt lËp ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao nhÊt. 1.5.4. Nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra liªn quan ®Õn c©u t¸ch biÖt: 1.5.4.1. C©u t¸ch biÖt vµ có ph¸p chuÈn mùc: Trong ng«n ng÷ häc ngêi ta vÉn thõa nhËn cã lo¹i có ph¸p chuÈn mùc dùa trªn nh÷ng c©u ®éc lËp vÒ néi dung, trän vÑn vÒ h×nh thøc, dùa trªn thµnh phÇn nßng cèt chñ ng÷ - vÞ ng÷. Chñ vÞ ®îc xem lµ kiÕn tróc c¬ b¶n cña c©u. Ngoµi thµnh phÇn ®ã ra trong c©u cßn cã nh÷ng thµnh phÇn kh¸c. Trong thùc tiÔn sö dông m« h×nh c©u chuÈn mùc ®îc rót ra cha thÓ bao qu¸t hÕt mäi kiÓu c©u hÕt søc phong phó, ®a d¹ng cña con ngêi. §©y lµ t×nh tr¹ng mµ cã ngêi ®· nhËn xÐt: "Trong lêi nãi thùc chÊt hÇu nh bÊt kú tõ nµo còng cã thÓ xuÊt hiÖn víi t c¸ch lµ c©u. VÒ nguyªn t¾c th× c©u cã thÓ sai vµ kh«ng hoµn chØnh bao nhiªu còng ®îc". Nãi chung c©u trong ho¹t ®éng giao tiÕp rÊt khã quy ph¹m vÒ mÆt h×nh thøc. Cã thÓ xem c©u t¸ch biÖt lµ lo¹i c©u kh«ng thuéc có ph¸p kinh ®iÓn, có ph¸p chuÈn mùc mµ lµ nh÷ng biÕn thÓ cña có ph¸p chuÈn mùc. §©y lµ lo¹i c©u ®îc t¹o ra do sù c¶i biÕn cÊu tróc c©u b»ng ph¬ng ph¸p t¸ch thµnh phÇn. Nh vËy ng÷ ph¸p trong nhµ trêng mét mÆt ph¶i trang bÞ cho ngêi häc nh÷ng m« h×nh ®iÓn d¹ng vÒ c©u tiÕng ViÖt. MÆt kh¸c cÇn ph¶i lµm cho ngêi häc hiÓu, lý gi¶i, vËn dông nh÷ng biÕn d¹ng trong thùc tiÔn giao tiÕp sinh ®éng tøc ng«n ng÷ trong tù nhiªn. Cã nh vËy viÖc nghiªn cøu ng«n ng÷ míi -16- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------thùc sù xuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn vµ cã t¸c dông thiÕt trong x· héi. 1.5.4.2. C©u t¸ch biÖt vµ biÖn ph¸p tu tõ có ph¸p trong v¨n b¶n: §Ó t¹o ra hiÖu qu¶ giao tiÕp, nhÊt lµ trong v¨n b¶n nghÖ thuËt ngêi ta thêng sö dông c¸c biÖn ph¸p tu tõ vÒ ng÷ ©m, vÒ tõ vùng vµ vÒ ng÷ ph¸p. BiÖn ph¸p tu tõ vÒ có ph¸p lµ biÖn ph¸p thÓ hiÖn c¸c kiÓu c©u víi sù biÕn ®æi nhÊt ®Þnh nh»m t¹o ra gi¸ trÞ biÓu c¶m cã t¸c dông nhÊn m¹nh, mang tÝnh thÈm mü cao. Nh vËy c©u t¸ch biÖt chÝnh lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p tu tõ có ph¸p. ViÖc t¹o ra nh÷ng c©u “lÖch chuÈn” ®· t¹o ra mét gi¸ trÞ tu tõ thùc sù. 1.5.4.3. C©u t¸ch biÖt vµ dÊu chÊm c©u: DÊu chÊm c©u(.) cã chøc n¨ng kÕt thóc mét c©u têng thuËt khi c©u ®ã ®· trän vÑn vÒ néi dung vµ hoµn chØnh vÒ cÊu t¹o. Trong v¨n b¶n víi nh÷ng trêng hîp ®· nªu ta cã thÓ thÊy dÊu chÊm c©u ë ®©y chØ t¬ng ®¬ng víi dÊu phÈy. Ng¾t thµnh phÇn trong mét c©u chóng ta t¹o ra mét c©u biÖt lËp. §©y kh«ng cßn lµ dÊu ng¾t c©u th«ng thêng mµ lµ dÊu chÊm cña có ph¸p biÓu c¶m. Nã lµ mét tÝn hiÖu thÈm mü, cã dông ý chñ quan. Khi cã nh÷ng dÊu chÊm “ bÊt thêng” nh vËy ngêi viÕt thùc sù ®· c©n nh¾c chän läc. -17- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------- Ch¬ng 2: C¸c kiÓu lo¹i c©u t¸ch biÖt trong truyÖn ng¾n NguyÔn ThÞ Thu HuÖ C©u t¸ch biÖt lµ lo¹i c©u cã mèi quan hÖ chÆt chÏ vÒ mÆt ng÷ ph¸p vµ ý nghÜa víi c©u c¬ së. Cho nªn ®©y còng lµ c¨n cø x¸c ®¸ng ®Ó ph©n lo¹i chóng. Trªn c¬ së ®ã, kh¶o s¸t “37 truyÖn ng¾n NguyÔn ThÞ Thu HuÖ” chóng t«i thÊy cã mét sè kiÓu lo¹i c©u t¸ch biÖt tiªu biÓu sau. 2.1. C©u t¸ch biÖt t¬ng ®¬ng víi chñ ng÷ ë c©u c¬ së. 2.1.1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc ®iÓm cña chñ ng÷: 2.1.1.1. Kh¸i niÖm: -18- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------Chñ ng÷ lµ thµnh phÇn chÝnh cña c©u hai thµnh phÇn. Chñ ng÷ thêng nªu lªn nh©n vËt, sù vËt, sù viÖc, hiÖn tîng, chñng lo¹i...Cã quan hÖ víi vÞ ng÷ theo quan hÖ têng thuËt. 2.1.1.2. §Æc ®iÓm: Chñ ng÷ cã biÓu hiÖn phong phó vÒ tõ lo¹i vµ vÒ cÊu tróc. * VÒ tõ lo¹i: Chñ ng÷ cã thÓ do danh tõ, ®¹i tõ, ®éng tõ, tÝnh tõ, sè tõ ®¶m nhiÖm. *VÒ cÊu tróc: Chñ ng÷ cã thÓ lµ tõ, côm tõ hay kÕt cÊu C - V ®¶m nhiÖm. * VÞ trÝ cña chñ ng÷: Th«ng thêng chñ ng÷ ®øng tríc vÞ ng÷. Trong truyÖn ng¾n cña NguyÔn ThÞ Thu HuÖ còng vËy chñ ng÷ ®îc ®Æt tríc vÞ ng÷. 2.1.2. Kh¶o s¸t c©u t¸ch biÖt t¬ng ®¬ng víi chñ ng÷ ë c©u c¬ së: T×m hiÓu vµ kh¶o s¸t trong “37 truyÖn ng¾n NguyÔn ThÞ Thu HuÖ” chóng t«i thÊy cã hiÖn tîng chñ ng÷ ®îc t¸ch ra thµnh mét c©u riªng biÖt. TÊt nhiªn viÖc t¸ch thµnh phÇn nµy kh«ng ph¶i lµ mét viÖc lµm tuú tiÖn mµ ®ã lµ mét dông ý nghÖ thuËt. Trong tæng sè nh÷ng c©u t¸ch biÖt tõ c©u c¬ së ra th× c©u t¸ch biÖt tõ thµnh phÇn chñ ng÷ chiÕm kho¶ng 3,4%. Lo¹i c©u t¸ch biÖt nµy cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau: 2.1.2.1. §Æc ®iÓm vÒ t¸ch c©u: - Trong mét c©u khi cã hiÖn tîng lÆp l¹i chñ ng÷ th× chñ ng÷ ®îc t¸ch ra thµnh mét c©u riªng biÖt. VÝ dô: -19- KHO¸ LUËN tèt nghiÖp: hoµng thÞ hêng sinh viªn: ---------------------------------------------------o0o---------------------------------------------------------+ TÊt c¶. TÊt c¶ ®Çy ®ñ vµ hoµn thiÖn. (Tr 11) + TÊt c¶. TÊt c¶ cßn ®ã. (Tr 70) + Con. Con ®· lµm g× ®Ó c« giËn h¶. (Tr 151) + Nµng. Nµng hiÖn ra sau tÊm cöa gç. (Tr 380) + Ai. Ai ®¸nh b· chuét con Minu cña t«i. (Tr 409) - Khi c©u cã nhiÒu thµnh phÇn chñ ng÷ th× chñ ng÷ còng ®îc t¸ch ra thµnh mét c©u riªng biÖt: VÝ dô: + C¶ t«i. «ng. Hai con vÑt Hång K«ng lÝch kÝch n¬i gãc vên. C¸c loµi hoa. Nh÷ng gia ®×nh c«n trïng. Nh÷ng ng«i mé ®Òu ra xa hót. (Tr 86) + §«i m¾t. Mµu da. Lµn m«i. C¸i mòi cña em lµ s¶n phÈm tuyÖt vêi cña t¹o ho¸. (Tr 102) + MÑ bèn mèt. Con mêi b¶y xem ra hµi lßng víi ch©n quª xinh x¾n Êm nång h¬ng vÞ rîu vµ ®µm bµ con g¸i. (Tr 134) + ¸nh m¾t. Nô cêi. G¬ng mÆt nã ¸m ¶nh t«i hÕt ®êi råi. (Tr 474) - Còng cã khi trong c©u chØ cã mét chñ ng÷ nhng chñ ng÷ Êy còng t¸ch ra: VÝ dô: + Vµ trêi. M·i råi còng s¸ng. (Tr 81) + Con ngêi. Ngµy cµng ®«ng nh kiÕn nhng ch¼ng ai gièng ai. (Tr 93) + Nµng. Gièng nh mét bµ c«ng nh©n tan ca, tranh thñ hÑn bå tríc khi vÒ nhµ. (Tr 217) -20-