Tài liệu Camnangluyenthidaihocnguvan 9 (1)

nha. Tit day, vi^c hpc cai tot thi rat kho, nhung hpc dieu xau thi lai ra't de boj "nghe quen tai, noi quen mi#ng". Chac chan 161 noi cua nguoi Ion se anh huang rat Ion den ngon ngir ciia gioi tre. Ciing mgt phan do hpc sinh tiep XUQ vol nhieu phan t u xau trong xa hoi hoac hpc sinh ca bift. Cung c6 the la do rioj quen mi^ng, khi tro thanh thoi quen rat kho bo. Phia nha truong chua c6 nhCrng sy tac dpng tich cue den vi?c giao dye hpc sinh. T u tac hai va nhCrng nguyen nhan tren, ta tha'y can phai c6 nhimg bi^n phap de khac phuc tinh trang noi tuc chui the nay. Truoc het la trong gia dinh, cha phai can trong vai tung loi noi ciia minh. Phai giao due tre, de tre khorig giao du voi cac thanh phan xau. Trong truong lap thi can phai to chuc them nhieu hoat dpng Doan, Dpi lanh manh de cac em v u i choi, giao l i m hpc hoi nhung dieu tot dep. Ban than moi nguai can ren luy^n nhan each pham gia ciia minh de tranh xa nhung thoi h u tat xau. Tir do moi nguoi can rut ra cho minh bai hpc de khpng dinh vao nhu-ng tac hai o tren. N h u ren luyen nhan each, ban ITnh; tham gia vao cac sinh hoat van hcSa lanh manh. Trau doi ngon ngij chuan muc. Hpc tap 161 song lanh manh, van minh. An noi Ijch s\r, doi xir hoa nha voi ban be. Dae bi^t la c6 y thuc giu gin su trong sang cua Tieng Vi^t. Tom lai, noi tuc chui the la mot hi?n tupng xau, c6 nhieu tac hai anh huong Ion den moi truong hpc duong va doi song xa hpi. M p i ca nhan va tap the can len an, da'u tranh va loai bo thoi xau ay ra khoi moi truong song ciia chiing ta. Vi mpt moi truong hoe duong van minh, tat ca hay noi K H O N G voi "Noi tuc ehiri the". De 6: Viet bai van ngdn (khodng 600 tic) ban vehien tuang hi^ nay c6 rat nhieu nusinh khoe than tren cac trang mang nhuFaceBook, Twister... BAI L A M Neu CO ai hoi: Van nan hpc duong la gi? Xin thua, do chinh la nhiing "trao luu chet nguoi" ciia cac ban tre ngay nay, c6 the ke den nhu bao lue hoc duong, nan quay cop trong thi cu hay thoi vang tuc chui the, vv Trong do, Chac han cai ten Le Huyen Anh chi can nhac den thoi ai cung bie't. Mpt c6 sinh yien khoa Thiet ke npi that cua mpt trucmg D H a Thanh pho Ho Chi Minh xuat tjian t u manh da't Ngh^ A n ngheo kho. Khong bie't thanh tich hpc tap ciia c6 ay ra gao nhung miic dp noi tiehg ciia c6 ban thi khoi phai ban cai. Huyen Anh da tung ^ i m g buc hinh ban Nude ctia minh len mang, kem theo do la nhihig video ban ve giao dye gioi tuih voi kieh thuc chuyen mon sai l^eh hoan toan.Va cung chinh vi nhirng "thanh tich" do, Huyen Anh da tro thanh mpt cai ten kha noi trong cpng dong mang, ma chii yeu mpi nguoi "khen thi it, che thi nhieu". Tu minh chung 6 tren, ta c6 the thay hi^n tupng khoe than tren mang xa hpi dang la mpt trao luu mod me trong gioi tre, chii yeu la cac ban nix, nhung it ai nhan thuc dupe nhCing tac hai khon luong ma no dang va se de lai. Truoc het, rnang xa hpi la noi tap trung dong diic ciia cac ban tre, noi ma "nguoi tot thi nhieu nhung ke xau cung khong it". Vi^c khoe than a day ra't de bi nhiing k6 xau Ipi dyng voi muc dich vy Ipi ehp ban than minh. Dien hinh la v y vi^e mpt nu sinh 6 Ha N p i truoc ngay thi Dai hpc da t y t u bang each uo'ng thuo'c di#t c6 VI bi mpt so ban trai trong lop ghep anh vao hinh mpt CP gai an mac ho hang. Canh cua Dai hpc dang mo ra truoc mat bong nhien dong sam lai v o l c6 b^n tre v i lien quan toi nhimg buc hinh khoe than tren mang. Chua dung lai 6 do, hanh dpng khpe than da gay ra nhiing npi dau ve the chat va tinh than, nhu np da gay ra voi c6 ban nix sinh 6 tren, cho dii chi la nhiing buc anh v6 tinh bi gan ghep. Hon the ni>a, neu ehiing kien canh eon minh c6 nhiing hinh anh nhay cam tren mang thi c6 le nhiing bac lam cha, lam la nhiing nguoi chiu ton that Ion nhat. Cac ban tre da lam xau di hinh tupng d?p trong mat gia dinh, ban be, t y danh mat nhan each, gia tri cua ban than va t y khien minh bi mpi nguoi xa lanh. V6 hinh dung, cac ban da danh mat di nhiing gia tri thuan phong m l tuc trong nen van hoa phuong Dong, noi chua dyng nhiing ban sac van hoa dan tpe to't d?p can dupe gin g i i i va phat huy. Do cung chinh la nhif m vy ciia moi nguoi tre tuoi ngay hom nay. Nhiing tac hai to Ion d tren, l i ^ u ban than ciia moi nguoi da va dang c6 hanh v i khoe than tren mang nhan thuc dupe? Va nh3e tai nguyen nhan gay ra hi^n tupng khoe than tren cac trang mang xa hpi, dac bift la tiJ- cac ban nix, <^~^ hi^n tupng tren thi c6 v6 so', nhung toi xin tom gpn vao nhiing nguyen nhan chinh sau day. va dang tro thanh mpt van de gay nhuc nhpi trong xa hpi thoi gian qua. Truoc het ta can phai hieu "khoe than tren mang xa hpi" la gi? Neu do i<^^ thuan chi la nhOng bue hinh d?p cua moi nguoi luu lai nhirng khoanh khSc, niem kho quen thi khong dang ban lam gi. Nhung 6 day cac ban tre lai thicl^ "choi noi" bang each chup hinh Nude ho$e ban Nude de khoe than the cu^ minh tren trang ca nhan nham keu gpi mpi nguoi "vua xem,vua iing ho ; NhOng buc hinh nhu the ngay nay tran Ian tren cac trang m^ng xa hpi - 1 " ^ ' Thii nhat, gioi tre hien nay qua hi§n dai va luon c6 xu huang muo'n dupe 'Aung to minh. Thay v i chuyen tam hpc hanh, cac ban qua mai me du nhap nen ^in hoa phuong Tay ma danh mat gia tri ban sac ciia nguai phuong Dong. Moi '^an tpc CO nen van hoa truyen thong khac nhau, gioi tre da khong bie't each chpn '"Jc nhiing kieh thiic tp't d?p de ap dyng ma thay vap dp la bSt ehuoc, lam theo '^irng xu the trai ngupe han voi ban chat eon nguoi da't nude minh. "van hoa pham" can dupe len an manh me! 480 /Id Thu- hai, tam li muo'n dup-c noi tieng va qua tyt tin vao chinh mlnh da lam 1^ ma li tri ciia cac ban. Mot Happy Polla gay dugc nhieu svr chii y boi each an mac ty tin thai qua, mpt Can Lp LQ noi tieng khSp mpi noi tu nhCrng trang phyc v6 cung kifm vai, nhimg con nguoi nhu the da gay ra nhung anh huong xau doi vai giai tre, tu do hinh thanh mpt can b§nh "khoe than" kho chu^ trong cpng dong. Thu ba, the h^ tre chua dupe vrang bi nhung ki nang song thich hop thi'ch nghi voi moi truong song xung quanh. Sv "ngheo nan kl nang" do phaj ke den khau quan li giao dye yeu kem trong nha truong, noi luon mai me vun dip kien thuc van hoa cho hpc sinh ma quen mat vif c boi duang ki nang song con quan trong gap bpi Ian. Mat khac, nhung ong bo ba me dang ngay dem kiem tien de xay dung mpt cupc song tot cho con cai mai sau khong nhan thiic dupe rang su thieu hut tinh cam yeu thuong, quan tam cham soc cua ho danh cho eon da khien cac ban tre lac vao nhiing cam bay ciia xa hoi. Chinh nhijng nguyen nhan do da lam cho gioi tre c6 nhirng suy nghl, hanh vi l?eh lac va dan dan toi nhiing hanh vi khong d?p trong cpng dpng. Tu nhiing nhan djnh tren, mpi ban tre nen nhin nh^n lai ban than va hanh vi eua minh de xay dvmg mpt hinh tupng d^p trong xa hpi, dac biet la gin giu net duyen dang, diu dang aia nguoi phu nu Vi^t Nam - mpt net dep rieng khong the trpn Ian 6 dau tren the gioi. Hon theniia, cac ban dung de hanh dpng khoe than khong d^p ciia minh de lam anh huong den gia tri ciia ban than, gia dinh va xa hpi. Mat khac, gia dinh va nha truong can quan tam nhieu hon den tam tu tinh cam aia moi ban tre, dinh huong cac ban di theo mpt loi song diing dan. Quan trpng hon, nha nuac can c6 nhung che tai nghiem khac de ngan chan nhCing hanh vi, hinh anh khoe than - nhung thu dang boi nhp chinh xa hpi chiing ta. Nude khong xau. Muc dich aia Nude la co'ng hien cho ngh§ thuat, cho moi truong,vv...vi nhirng muc dich dep cho xa hpi. Bang chung la da c6 rat nhieu nghe sT, nguoi mau cp'ng hien than the minh vi loi ich chung aia xa hoi. Cac ban tre hay nen nhin lai va suy ngam hanh dpng aia minh, lifu nhiing buc hinh ay c6 gui gam nhii-ng thong diep tot d^p? Vang! Vi mpt mpi truong trong sach, lanh manh, hay noi khong voi "khoe than tren mang". (Chu Anh Tuyel, L&p 12 truong THPT Ngd Quyen. Dong hlai) C. DANG H Q P HAI M A T T6T - xAu T R O N G M O T VAM * Dang de nay la dang de thi thuong xuat hi^n trong ky thi DH - CD tu nai^ 2009 cho deh nay. Thuong nhiing dang de nay la dang de nghj luan ve mot ttf tuong dao ly. Van de dupe chp trong de thi bao gia cung c6 mot mat phai va mng khong xau ma con la canh tay nang do g i u p nhCrng manh do! thieu may man, bat hanh vupt qua nhCrng thu thach kho khan trong cupc song. Nhung khi dong tien ay Ipt vao tay cua nung ke tham lam, nhung ke chi muon huong thy, lam n o 1^ cho dong tien thi do la mpt moi nguy hai cho xa hpi. Bao chi da dua dau it truong hpp v i tien ma con gie't m?, v i tien ma anh chj em rupt trong nha dam chem nhau, v i may chuc ngan d i choi game ma nguoi anh nhan tam voi ca em be nho de lay doi bong tai vang... Nhirng truong hpp c u o p tipm vang chac cung con chua nguoi ngoai trong moi nguoi chiing ta vol day xot xa, bat man va lo sp. The day v i tien ma hp khong con luong tam, vi tien ma den ca tinh mau mu, rupt thjt cung khong tha, v i tien ma hp da danh mat p h a n "nguoi" chi con tro trpi lai p h a n "con". "Tien bac khua leng keng" ban da nghe cau noi ay chua? Tie'ng "leng keng" a'y khong p h a i la tie'ng "leng keng" cua chuong gio tao cam giac yen tinh thanh binh, cung khong phai la tie'ng keu cua nhOng nguoi di ban kem dap trong buoi trua he oi biic gpi ve tuoi tho, ma la tie'ng leng keng cua n h i r n g thu kim lo^i s5c ben danh vao nhau. Y muon noi dong tien mong that day, chi lam bang nhirng chat li?u don gian nhung no rat sac ben c6 the tao ra tie'ng keu nhu dam chem nhau vay. Hoi nho, toi ghet tien v i nhu-ng cupc tranh cai trong gia dinh toi suy cho cung Cling la v i no, nhirng anh mat lo a u , buon rau cua ba m^ toi ciing tir no. Nhung bay gio n g h l lai t u hoi ban than muc dich cua nhirng no luc trong suot quang duang hpc cOng chi di kiem "no", kiem that nhieu de khong p h a i kho sO VI thieu tho'n, "no" cQng la thuoc do hpc thuc, trinh dp chat xam ciia moi ngtfO'' nen c6 le do cung la myc dich ba m? muon toi hpc that gioi. Toi khong gio'' cung khong chMc rang c6 thanh cong tren con duong minh chpn hay khong, '^'^ kiem dupe nhieu tien hay khong, nhung c6 mpt dieu toi chic c h i n r5ng toi khong lam no 1$ cho dong tien, se khong lam nhiSng hanh v i pha huy nhiKi^ 494 gia trj tot d?p ciia ban than va xa hpi. Tat nhien toi phai co g i n g hpc de kiem no, CO gang kiem nhieu nhung se kiem no bang nhCrng vi^c lam chan chinh, kiem no b i n g nang lyc ciia minh, kiem no de phyc vu ban than, gia dinh va giup do nhung manh doi con khuye't nhu nhiing tam long cao d?p khac ngoai xa hpi. Chiing ta hay cung nhau cogang dung dong tien de thuc hi^n nhiing nghia cu cao d^p, dung de no c6 co hpi bie'n chiing ta thanh no 1^. n Cac ban tha'y do tien dau la tat ca phai khong, trong chiing ta con co v6 van nhiing thii khac khong the trao doi bang tien. Khong phai la khong co l i do ma Nick Vujich khi dupe hoi uoc cho con ong cai gi thi ong chi tra l o i " Toi chi uoc cho con trai toi dupe h^nh phiic", chSc han rat nhieu nguoi t y hoi sao ong khong uoc cho con ong giau co ma chi uoc hanh phiic. Don gian v i khi hanh phiic la chiing ta da giau hon nguoi khac roi ban a. v •Da CO cau noi vui the'nay: ' ;7 •: "Tien la Tien, la Phat Tien la siic bat ciia 16 xo Tien la moi lo ciia con nguoi ^ ' Tien la niem vui ciia tuoi tre" ' Nhung ban oi tien khong - la tat ca, no khong bao gio mua dupe nhiing pham chat quy gia dau, dac bi^t hanh phiic la t h u cang khong the dupe dinh gia bang tien: "Tien co the mua dupe nhieu thii nhung khong mua dupe hanh phiic". Nho ban nhe! E. N Q H I L O A N M O T VAN D £ DaQC D A T RA T R O N G CACJ CHaY$N ra: Co anh A va anh B sinh ra trong hai gia dinh khac nhau. Ca hai deu CO rngt nguoi honghien ngap. Sau nay anh A tra thanh mgt chang trai luon di dau trong cong tac phdng chong te nan xa hoi va bao luc gia dinh. Con anh B lai la phien ban cua cha anh. Nhd xa hoi hoc da dat cvng mot cau hoi "Dieu gi khien anh lai tro nen nhu the?". Va nha xa hoi hoc da nhan dugc Cling mot cau tra loi "Co mot nguoi cha nhu the nen toi phai nhu the*'. Anh /chj hay trinh bay sy anh Huang cua gia dinh doi vai moi ca nhan. BAI L A M • Trong cupc song ciia moi chiing ta, gia dinh dong mpt vai tro v6 cung quan • p n g trong vi^e hinh thanh nhan each con nguoi. Dae bipt moi truong gia dinh oao gio cQng eo tac dong hai mat toi sy hinh thanh nhan each. Co ngyoi sinh ra trong moi truong gia dinh khong may tot dpp roi anh ta ciing tro thanh ban sao ciia sy khong tot d^p ay. Nhung ciing co nguoi vupt qua dupe hoan canh .«.! Gia dinh la gi ? Gia dinh la noi ta sinh ra. Ion len la cai noi nuoi duong, cho che cho ta khon Ion. Gia dinh la cai noi hanh phuc cua con nguoi t u bao the'h^: dum bpc, yeu thuong, giiip con nguoi vupt qua dupe nhihig kho khan, tro ngai trong cupe song. V i the gia dinh c6 gia tri ben vung va v6 ciing to Ion khong bat cu thii gi tren coi doi nay sanh dupe, cung nhu khong c6 bat cu vat chat cung nhu tinh than nao thay the noi. Moi con nguoi sinh ra va lofn len, truotig thanh deu c6 su anh hu6ng, giao dye to Ion tu truyen thong gia dinh. Va nguoi lam cha lam m? trong gia dinh la tarn guong mau muc ciia con cai. Noi diing hon la moi thanh vien phai la tarn guong sang cho nhau. Neu nhu gia dinh eo nguoi cha nguoi m? luon yeu thuong, cho che va giao due tot eho eon cai thi dua eon Ion len se tro thanh nguoi CO ich eho xa hpi. V i nhu nha tho To H u u sinh truong trong gia dinh Nho giao, sau nay To H i h i tro thanh nha Caeh mang, nha tho Ion eiia dan tpc. Manh T u nguoi Trung Quoc tuy mat cha t u nho nhung thuong xuyen dupe m? nghiem khae chi bao, day nhieu dieu hay le phai. Sau nay Manh T u tro thanh triet gia loi lac eiia Trung Hoa. Nhieu hpc sinh o nong thon, nha ngheo kho nhung nhin vao su vat va eua m? cua eha ma hp da eo gang hpc tap that tot tro thanh thu khoa cua cae truong Dai Hpc. Tuy nhien, ciing c6 nhung con nguoi sinh ra trong gia dinh c6 truyen thong giao due tot nhimg ban than hp lai la nhiitig tpi do ciia xa hpi. Vi du nhu Nguyen Due NghTa 6 Hai Phong c6 bo la sy quan quan dpi, me la giao vien. Nhung ban than anh ta lai la ke giet nguoi tan dpe (Vu an xae chet khong dau nam 2010 tai Ha Npi). Nhieu hpc tro y vao v i f c gia dinh giau c6 nen an choi leu long de roi danh mat ea tuong lai ngay khi con ngoi tren ghe r\ha truong. Ben c^nh nhung gia dinh hanh phiic thi con c6 nhung gia dinh chua that sy hoan hao, day do van con c6 nhirng thanh vien trong gia dinh con c6 nhirng khuyet diem n|ng ne. Qua dung nhu vay, neu gia dinh eo nguoi eha nguoi m? c6 nhieu thoi xau thi nhung dua con trong gia dinh chae chan se anh huong nhirng thoi xau cua eha me. Vi nhu cau ehuy^n cua nhan vat B trong cau chuy?n ke 6 tren hoac cau chuy^n eua thang Phae trong truyen ng^n "Chiee thuyen ngoai xa" ciia Nguyen Minh Chau. Do song trong hoan canh c6 496 nguoi cha luon bao hanh nen no cung tro thanh ke mau lanh ngay t u liic con nho. Phac dCing that lung va ca dao nhpn de danh lai cha minh. Da so tpi pham v i thanh nien deu c6 nguon goc xua't than t u nhiing gia dinh c6 bo'm^ ly hon hoac bo'm? lam nghe lao dpng t u do. N h u n g cung can nhan thuc dupe dieu nay: gia dinh c6 anh huong rat Ion den vi^c h i n h thanh nhan each n h i m g khong phai liic nao con nguoi cung phu thupc vao hoan canh. 6 truong hop eiia nhan vat A la dien hinh nha't. Tuy eo nguoi cha nghien ngap nhung anh A van vupt len hoan canh khac nghi^t ciia gia dinh de tro thanh con nguoi c6 ich eho xa hpi. N h u vay, gia dinh chi tac dpng mpt phan den su hinh thanh nhan each eiia eon nguoi ehii khong phai la tat ca. Cupe doi ciia moi eon nguoi, nhan each ciia moi eon nguoi la phu thupc vao chinh ban than hp. Qua cau chuy^n tren ta thay dupe vai tro eiia gia dinh trong vi^c hinh thanh nhan each eon nguoi la rat quan trpng. Va bao gio gia dinh cung c6 tac dpng hai mat den moi thanh vien. Moi con nguoi ehiing ta can tich cue thay doi ban than minh de phii hop voi hoan canh. Va du trong mpi hoan eanh chiing ta cung can phai chpn eho minh mpt loi di phii hop ehii khong phai gio chieu nao nga theo chieu ay. Cung can bao v$ gia d i n h , len an thoi bao hanh gia dinh. Vi mpt xa hpi tot dep hay eimg nhau xay dung gia dinh lanh manh, van hoa. 2:Doc va suy ngam'vecdu chuyen "Hai hat mam" Co hai hat mam nam canh nhau tren mot manh dat mau mo. Hat mam thu: nhai noi: Toi mum Ian len that nhanh. Toi muon hen re sau xuong Idng dat va dam choi nay loc xuyen qua lap dat ciing phia tren... Toi muon no ra nhung canh hoa diu dang nhu dau hieu chdo don mua xudn... Toi muon cam nhan su am dp cua anh mat trod vd thuong thttc nhOng giot suong ma i dong tren canh Id. Vd roi hat mam moc len. Hat mam thii hai bdo: - Toi so lam. Neu ben nhimg nhanh re vdo long dat sau hen duoi, toi khong hiet se gap phdi dieu gi o noi toi tarn do. Vd gia nhu nhOng choi non cua toi CO moc ra, dam con trung se keo den vd nuoi ngay lay chiing. Mot ngdy ndo do, nm nhung bong hoa cua toi c6 the no ra dugc thi hon tre con ciing se vat lay ma dda nghich thoi. Khong, toi hon hei Id toi nen nam o day cho den khi cdm thay that an todn da. Vd roi hat mam nam im vd cho dqi. Mot ngdy no, mot ehii gd di loanh quanh trong vubn tim thicc an, thay hat mam nam lac long tren mat dat ben mo ngay lap tUc. . Thao Nguyen (Theo The Seeds of Life) ne'u k h o n g p h a i la uac m o , k h o n g phai la n i e m t i n vao tucmg lai phia truoc? BAI L A M Toi CO rriQt cau h o i kha t h i i v i : ne'u m o i n g u o i t r o n g c h u n g ta la m p t hat C h i n h uoc m o la n g u o n goc, la n o i nang giac m o cho n h u n g tai nang t r o thanh giong, vay d a u la luc ta thuc su nay mam? Co phai k h i v u a chao d o i khong? hi^n thuc. Co uoc m o , ta chua han da c6 d i e u m i n h muo'n n h u n g c h i c chan mpt dieu rang, ta se chSng c6 g i ne'u thie'u uoc m o ! Da la uoc m o t h i phai d?p, Theo t o i la k h o n g . Giay p h i i t thieng lieng do chi thuc s u bat dau k h i ta bat re vao CUQC phai cao ca, phai x i i n g dang de ta phan dau trpn d o i . N g u o i ta v a n t h u o n g n o i , song d u n g nap n g u o n d i n h d u o n g va t i m cho m i n h con d u o n g v u o n gin'c m o m i e n p h i , v i vay, d u n g ha tien cho ban than dupe song t r o n g n h i i n g len. Ne'u ban con b o i r o i , "Cau chuy?n ciia hai hat m a m " se d?y m o i n g u o i c h i i n g ta ve... each nay m a m ! T r u y ^ n ke ve cuoc d o i ciia hai hat m a m " n a m canh nhau tren m p t m a n h dat m a u m o " . H a t m a m t h u nhat m a n g t r o n g m i n h khat vQng dupe "ben re sau vao l o n g dat", no hao hue m u o n Ipt xac de n h a n h chong cam nhan cupc song rye ro sac m a u . The la hat m a m ay mpc len! H a t m a m t h u hai hoan toan ngupc lai, s u so hai l a m no chi m u o n song m a i t r o n g l o p v 6 m a u xanh, k h o n g m u o n t r u o n g thanh. D o i v o i no, cupc song day ray n h u n g bat trac, k h o khan. Va v i ngoan co k h o n g chiu nay m a m , cuoi cung no b i m p t con ga " m o d i ngay lap tuc". Cau chuyen khep lai v o i nhieu m c u o i y v j . Chac rang ta't ca c h i i n g ta deu ca n g p i hat g i o n g t h u nhat v i l o n g d i i n g cam va m i a m a i hat con l a i v i da song d o n hen. The n h u n g , t h u m p t p h i i t lang l o n g va dat m i n h vao " m a n h dat giac m o dep nhat. N h u n g dieu quan trpng, la phai c6 d i i n g cam bien uoc m o # tro thanh s u that. Phai phan dau k h o n g n g u n g de r o i se c6 ngay: "Va hat m a m mpe len!". D o c h i n h la phan thucmg ciia long d i i n g cam? K h o n g chi c6 the^ d u n g cam eon la d a m n h i n l a i c h i n h m i n h . B o i con n g u o i dau sao van chi la m p t sinh vat bat toan. N g u o i d u n g cam la n g u o i d a m n h i n thay n h u n g k h u y e t d i e m , n h u n g meo m o ciia ban than de t i r n g ngay hoan thi?n. A i d a m bao d u n g cam t h i k h o n g c6 Ixie yeu duoi? K h o n g eo n h u n g chong chenh? K h o n g c6 n h u n g yeu long? N h u n g l o n g d u n g cam se g i i i p eon n g u o i d i i n g v i i n g , g i u con n g u o i k h o n g bude qua k h o i ranh g i o i T h i f n - Ac. C h i n h v i le ay, sue m a n h ciia con n g u o i de song giua cupc d o i nay c h i n h la so h i i u l o n g d i i n g cam. Sxf h e n n h a t - khSc t i n h ciia cupc song! m a u m o ay", lieu ta se t r o thanh hat m a m nao? L i ? u ta c6 d a m d i i n g cam v u o n Hen nhat la ke t h u so m p t ne'u ta c6 y d i n h song tot, song eo y nghia. B o i no toi "su am ap ciia mat t r o i " hay l o so rang " k h o n g biet se gap p h a i d i e u g i n o i toi tam do"? Cau tra 16i d a n h cho m o i c h i i n g ta, n h u n g ban t h a n cau chuyen chinh la bai hpc tuyet v o i ve l o n g d u n g cam - chia khoa ciia s u t h a n h cong. L o n g d u n g cam - cpi re cua m p i n g u o n sue m ^ h ! Tir be, han rang ai c u n g dupe cha m? bao ban day do, rang d u n g cam la k h o n g so hai bat c i i d i e u g i , la song anh d u n g , hien ngang, la " p h a i eo d a n h gi v o i n i i i song". T o m lai, d u n g cam la d a m song! Song c6 y nghia, song eo muc dich, CO udc m o , e h i i k h o n g phai song vat v o n h o o x i , song t h u d p n g n h u cac loai sinh vat khae. Co rat nhieu n g u o i da t r o thanh n h u n g hat m a m v u o n cao t o i anh sang n h o biet song, d a m song! N h u m p t n u v a n hao n g u o i M i , t i m g n o i tieng v o i cau n o i " T o i da khoc k h i k h o n g c6 giay de d i , cho t o i k h i t o i n h i n thay mpt n g u o i k h o n g eo chan de d i giay" - la m p t n g u o i tan tat. N h u n g v u p t len tat ca, ba da d u n g tai nang c h i i n g m i n h cho ca the g i o i thay k h i e m k h u y e t than the k h o n g l a m ba guc nga. N g u o i p h u n u ay da d u n g cam song phan d o i ciia m i n h , d i i n g cam chap nhan d i n h m ? n h nghiet nga de bien no thanh d p n g luc m a n h me k h o n c i m g . N h u vay, d i i n g cam eon la d a m udc m o . H a t m a m t h i i nhat t r o n g cau chuyen d u ehua he d a m re x u o n g m a t dat c i i n g , dix chua " n o ra n h u n g canh hoa d i u dang n h u dau h i ^ u chao d o n m u a x u a n " , d u ehua "cam nhan s u a m ap ciia anh m a t t r o i va thucmg thiic n h u n g gipt s u o n g m a i d p n g tren canh la", v a n a i h i n h d u n g cupc song th^t nen t h o va t u o i d?p! D o la g i 498 se " g i i i p " c h i i n g ta d o n g m p i canh ciia vao d o i . Ke hen nhat la ke dau m o i l u o n chuc cho hai chi> " T o i so...". N h u hat m a m t h i i hai kia, chua he bat re vao dat me, no da so hai, da hoang m a n g v o i n h u n g dieu k h o n g hay dau chi trong t u o n g t u p n g . M a c d u that tha t h i i nhan rang, no " k h o n g biet se gap phai dieu gi o n o i t o i t a m xa x o i do", n h u n g no van k h o n g d u can d a m song cupc d o i khae. M o i c h i i n g ta, ne'u c i i song hen nhat, song m a i v o i n h u n g lang l o h i n m i i n , CO h p i se d i qua liic nao k h o n g hay biet. M p t cupc song t u o i dep, m p t t i n h yeu hanh phiic, m p t con riguoi toan thi^n...la n h i i n g dieu k h o n g bao g i o xuat hien t r o n g d o i m p t ke hen nhat. H p giong n h u hat m a m dang t h u o n g kia, chi biet " n a m i m va cho d p i " . Xa hpi ta ngay nay d u ngay cang nang dpng, van m i n h , van k h o n g he thie'u n h u n g n g u o i n h u the. H p la ai? C a n ta nhat la n h u n g cau ain c6 chieu da quen v o i s u bao bpc ciia cha me, gia d i n h . H p sp vao ll^oi v i sp gap h i e m n g u y , bat trSe, cam chju song t r o n g v o n g t r o n an toan gia tao eiia rieng m i n h . T o i n h o den cau n o i ciia hat m a m : " T o i nen n a m day cho tac pham "Chit nguoi t u t i i " ciia Nguyen Tuan va nhan vat Dan , Thiem trong "VTnh b i f t Cuu Trung Dai" - Nguyen Huy Tuong C H C N G U O I TIT T U TRANG GIANG 363 De 6: Cam nhan hai doan tho "Nha gi nhir nha nguoi yeu.... suo'i Le voi day". (Vift Bac - To Hiru) va doan "Con song duai long sau... ngay dem khong ngu duac" (Song - Xuan Quynh) 407 V i N H BIET ClTU TRUNG D A I De 4: Tuong quan anh sang va bong toi trong tac pham "Chu nguoi tu tu" - Nguyen Tuan va " Hai dua tre" - Thach Lam 404 HAIDLTATRE ' 401 CHI PHEO 361 H A N H P H U C C U A MQT T A N G GIA TRONG GIA D I N H - Nguyen Thi 435 CHIEC THUYEN N G O A l XA - Nguyen Minh Chau 437 H O N TRU'ONG BA, DA H A N G T H I T - Luu Quang Vu 439 Chuyen de 4: N G H I L U A N XA H Q I I . N H l / N G YEU C A U K H I L A M V A N N G H I L U A N XA H O I 443 I I . CAC D A N G N G H I L U A N XA HQI v A C A U TRUC L A M B A I 443 A . T\J T U O N G D A O LY 443 B. H I E N T U T Q N G D O I S O N G 469 C. D A N G DE KET HQP H A I MAT TOT - xA'u T R O N G MQT V A N D E 482 D . D A N G DE M A N G T I N H CHAT DOI T H O A I - B O C L Q B U Y N G H I RIENG VE V A N DE Dl/QC DAT RA 488 E. N G H I L U A N VE M Q T V A N DE DU'QC DAT RA TRONG C A U CHUYEN 495