Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Cách thức soạn thảo quy phạm pháp luật (quy phạm nguyên tắc)...

Tài liệu Cách thức soạn thảo quy phạm pháp luật (quy phạm nguyên tắc)

.DOCX
3
190
148

Mô tả:

Đề bài: Cách thức soạn thảo quy phạm pháp luật (quy phạm nguyên tắc) Bài làm Trong mỗi văn bản quy phạm pháp luật là tập hợp những quy phạm pháp luật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành theo thủ tục, trình tự luật định và được bảo đảm thực hiện nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội. Để một văn bản quy phạm pháp luật có chất lượng cao trong thực tiễn thì việc soạn thảo các loại quy phạm pháp luật cần phải có cách thức để giữa các văn bản có sự thống nhất với nhau. Trong phạm vi kiến thức của em, em xin trình bày cụ thể hơn cách thức soạn thảo các quy phạm nguyên tắc trong văn bản quy phạm pháp luật. Những quy phạm nguyên tắc là các tư tưởng mang tính chủ đạo, định hướng đối với các quy phạm khác (nên còn được gọi là quy phạm đường lối). Theo em, có các cách soạn thảo quy phạm nguyên tắc sau: 1. Đối với các quy phạm nguyên tắc có thể có khả năng chi phối tới nhiều văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) khác nhau thì chúng được xác lập riêng trong một văn bản quy phạm pháp luật, là cơ sở cho việc xây dựng và ban hành những văn bản quy phạm pháp luật khác đồng thời cũng chi phối sâu sắc hướng quy định về những nội dung cơ bản của các văn bản này. Ví dụ: Trong nghị quyết về phương hướng xây dựng pháp luật ở một giai đoạn cụ thể, Quốc hội có thể quy định những nguyên tắc định hướng, như: Ưu tiên xây dựng các văn bản về quản lý kinh tế; bảo đảm sự bình đẳng cho các thành phần kinh tế; bảo đảm tính hội nhập quốc tế và khu vực cho những quy định về quản lý kinh tế…Những nguyên tắc này không chỉ chi phối việc xây dựng chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội mà còn chi phối tới cả hướng quy định về những vấn đề cơ bản của các luật, pháp lệnh về quản lý kinh tế. 2. Đối với các quy phạm nguyên tắc chỉ có khả năng chi phối dến toàn bộ hoặc một nhóm quy phạm trong cùng một văn bản quy phạm pháp luật. Khi đó, các quy phạm nguyên tắc được xác lập và bố trí trong cùng văn bản với những quy phạm khác. Tuy nhiên, do vai trò quan trọng là định hướng cho những quy định cụ thể nên các nguyên tắc cần được tách ra thành những quy định riêng, bố trí độc lập với những nội dung khác. 2.1. Trường hợp có nhiều nguyên tắc khác nhau Trong trường hợp này thì mỗi nguyên tắc nên được tách riêng thành một đơn vị (điều, khoản) độc lập, nếu có số lượng lớn thì bố trí chung trong một dơn vị lớn hơn, độc lập với các đơn vị quy định về những vấn đề khác. Ví dụ: trong Bộ luật dân sự, ở Phần thứ nhất “Những quy định chung” do có số lượng khá lớn nên các nguyên tắc được bố trí thành chương riêng – Chương II “Những nguyên tắc cơ bản” (đặt sau chương quy định về phạm vi điều chỉnh, nhiệm vụ và hiệu lực của văn bản…). 2.2. Trường hợp chỉ có một nguyên tắc hoặc một nhóm nhỏ các nguyên tắc Ngược lại với trường hợp trên, chúng ta có thể đặt chúng trong một đơn vị nhỏ hơn, như: Điều, khoản, đặt cùng chương, mục với những nội dung khác. Ví dụ: trong Luật hôn nhân và gia đình, do Chương “Những quy định chung” được thể hiện bằng nhiều câu độc lập với nhau nên chúng được bố trí thành Điều 2 “Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình”, trong đó mỗi nguyên tắc được tách thành một khoản riêng. 2.3. Dựa vào mức độ chi phối tới các nội dung khác có trong VBQPPL. Các nguyên tắc bao gồm nhiều loại khác nhau về mức độ chi phối tới các nội dung khác có trong văn bản quy phạm pháp luật. Do đó, đối với những nguyên tắc chi phối tới nhiều vấn đề trong đó có nhiều đơn vị cấu thành văn bản (phần, chương, mục) thì nên đặt nguyên tắc đó trong phần, chương đầu tiên của văn bản. Trong trường hợp nguyên tắc chỉ có khả năng chi phối đến một số nội dung có trong một phần, chương, mục nhất định của văn bản quy phạm pháp luật thì nên đưa nguyên tắc đó vào trong phần, chương, mục đó của văn bản mà không đưa vào Chương “Những quy định chung”. Ví dụ: Trong Bộ luật tố tụng dân sự, nguyên tắc hoà giải (Điều 180) được đặt ở Chương XII “Hoà giải và chuẩn bị xét xử” (thuộc Phần thứ II “Thủ tục giải quyết vụ án tại toà án cấp sơ thẩm”) mà không đưa vào Chương II “Những nguyên tắc cơ bản” (thuộc Phần thứ nhất “Những quy định chung”) cùng với những nguyên tắc khác. 3. Trong thực tiễn hiện nay, đang tồn tại cách hiểu phổ biến thể hiện trong nhiều văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, coi “nguyên tắc” là một trong các nội dung thuộc “quy định chung”; và như vậy, quy định chung là quy định về nguyên tắc và những vấn đề có ý nghĩa chi phối tới toàn bộ các nội dung khác trong văn bản, như: Giới hạn về phạm vi tác động, về cách hiểu đối với các thuật ngữ pháp lý, về cơ chế tổ chức, giám sát và bảo đảm thực hiện văn bản quy phạm pháp luật. Vì vậy, trong phần, chương “Những quy định chung” của nhiều văn bản quy phạm pháp luật có quy định về các nguyên tắc, trong đó các chương, điều chứa đượng những nguyên tắc chung được tách riêng và có tiêu đê là “Các nguyên tắc…”. Tuy nhiên, cũng có trường hợp các nguyên tắc và những quy định chung khác không được phân biệt, các điều trong văn bản không có tiêu đề và cùng được đặt trong chương “Những quy định chung” của văn bản, như trong Luật khiếu nại, tố cáo. Theo em, có nhiều cách thức để soạn thảo quy phạm nguyên tắc, nhưng khi soạn thảo cần đánh giá mức độ quan trọng, khả năng chi phối tới những nội dung khác của nguyên tắc để xác định việc có nên coi quy định đó là nguyên tắc hay không. Nếu xác định được vấn đề nào là quan trọng, có ảnh hưởng sâu sắc tới những vấn đề khác thì cần coi là quy định là soạn thảo một cách chặt chẽ, logic. Trên đây, em đã trình bày cách thức soạn thảo quy phạm nguyên tắc trong văn bản quy phạm pháp luật. Em mong qua bài viết, em và các bạn-những nhà làm luật tương lai sẽ biết cách thức soạn thảo quy phạm nguyên tắc, góp phần xây dựng những văn bản quy phạm pháp luật hoàn thiện cho hệ thống pháp luật Việt Nam . Danh mục tài liệu tham khảo 1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình xây dựng văn bản pháp luật, Nxb. CAND, Hà Nội – 2008. 2. Luật ban hành văn bản QPPL năm 2008. 3. Bộ Luật Dân sự 2005. 4. Luật Hôn nhân và Gia đình 2001. 5. Bộ luật tố tung dân sự 2004.
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan

Tài liệu vừa đăng