s¸ng kiÕn kinh nghiÖm
§Ò tµi:
C¸ch kh¾c phôc nh÷ng lçi phæ biÕn vÒ chÝnh
t¶.
PhÇn I: §Æt vÊn ®Ò.
1) Lý do chän ®Ò tµi.
Tõ xa xa cha «ng ta ®· lu«n ý thøc b¶o vÖ, quý träng tiÕng nãi cña d©n
téc. Kho tµng ng«n ng÷ lu«n ®îc båi ®¾p qua c¸c thÕ hÖ, tõ ®ã ®· s¸ng t¹o ra
mét nÒn v¨n häc d©n gian phong phó. Sau nµy c¸c nhµ v¨n lín nh NguyÔn
Du, NguyÔn Tr·i...còng tõ kho tµng ng«n ng÷ Êy s¸ng t¹o nªn nh÷ng t¸c
1
phÈm v¨n ch¬ng cã gi¸ trÞ. §iÒu ®ã kh¼ng ®Þnh kh¶ n¨ng diÔn ®¹t phong phó
vµ trong s¸ng cña tiÕng ViÖt.
KÕ thõa vµ ph¸t huy truyÒn thèng cña cha «ng ta, ngµy nay viÖc gi÷
g×n sù trong s¸ng cña tiÕng ViÖt lu«n ®îc quan t©m. B¸c Hå ®· tõng nãi:
"TiÕng nãi lµ thø cña c¶i v« cïng l©u ®êi vµ quý b¸u cña d©n téc. Chóng ta
ph¶i gi÷ g×n nã, quý träng nã, lµm cho nã ngµy cµng phæ biÕn réng kh¾p".
Nhng trong thùc tÕ sö dông tiÕng ViÖt, ngoµi viÖc ph¸t ©m chuÈn (khi nãi);
sö dông tõ ng÷ chÝnh x¸c, ®óng ng÷ ph¸p vµ phong c¸ch (nãi - viÕt) th× viÖc
sö dông ®óng chÝnh t¶ nhiÒu khi cha ®îc c¸c em häc sinh chó träng. Gi¶ng
d¹y trªn ®Þa bµn mét tØnh miÒn nói phÝa B¾c, häc sinh Ýt cã ®iÒu kiÖn tiÕp xóc
víi s¸ch b¸o, c¸c tµi liÖu tham kh¶o kh«ng nhiÒu. §Æc biÖt cßn nhiÒu häc
sinh con em d©n téc Ýt ngêi nªn kh¶ n¨ng sö dông ng«n ng÷ trong khi nãi vµ
viÕt cßn nhiÒu h¹n chÕ. Vèn tõ vùng nghÌo nµn, mét sè em ph¸t ©m tiÕng
ViÖt cha chuÈn v× vËy khi viÕt v¨n b¶n hiÖn tîng sai lçi chÝnh t¶ cßn nhiÒu.
XuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn cña häc sinh, trong qu¸ tr×nh xem bµi tËp, chÊm
bµi kiÓm tra, sè bµi viÕt kh«ng ®¹t yªu cÇu chuÈn mùc cña tiÕng ViÖt chiÕm
mét sè lîng lín. Nguyªn nh©n chÝnh lµ c¸c em m¾c nhiÒu lçi chÝnh t¶, c©u
sai, diÔn ®¹t thiÕu l«gic... §©y lµ mét vÊn ®Ò nan gi¶i cÇn kh¾c phôc ngay ®èi
víi häc sinh phæ th«ng nãi chung vµ víi häc sinh THPT nãi riªng.
Tõ nhu cÇu häc tËp cña b¶n th©n häc sinh, gi¸o viªn ph¶i t×m ra nh÷ng
lçi sai phæ biÕn trªn bµi tËp, bµi kiÓm tra cña häc sinh, tõ ®ã gióp c¸c em biÕt
®îc nh÷ng lçi cña m×nh mµ tù cã biÖn ph¸p, ý thøc söa ch÷a. Nh»m gióp häc
sinh thªm yªu tiÕng ViÖt, cã kh¶ n¨ng sö dông nh÷ng tri thøc, hiÓu biÕt ®Ó tõ
®ã viÕt v¨n ®îc ®óng vµ hay h¬n ®ång thêi gãp phÇn gi÷ g×n sù trong s¸ng
cña tiÕng ViÖt .
§ã chÝnh lµ nh÷ng lý do c¬ b¶n ®Ó t«i chän ®Ò tµi: "C¸ch kh¾c phôc
nh÷ng lçi phæ biÕn vÒ chÝnh t¶". Th«ng qua ®ã gióp cho ngêi gi¸o viªn còng
nh häc sinh cã ®îc nh÷ng kinh nghiÖm, tri thøc thùc tÕ vÒ lçi phæ biÕn cña
häc sinh hay m¾c ph¶i tõ ®ã gióp cho c«ng viÖc d¹y vµ häc cña ngêi gi¸o
viªn còng nh häc sinh ®îc tèt h¬n.
2) Môc ®Ých nghiªn cøu:
2
D¹y v¨n lµ d¹y lµm ngêi, d¹y cho häc sinh c¸ch nãi, c¸ch viÕt sao cho
®óng vµ hay. V× lÏ ®ã nhiÖm vô cña ngêi gi¸o viªn d¹y v¨n lµ rÊt quan träng.
Hä kh«ng chØ truyÒn thô cho häc sinh nh÷ng kiÕn thøc v¨n ho¸ phæ th«ng vÒ
v¨n häc mµ song song víi nã lµ kh¶ n¨ng vËn dông thµnh th¹o tiÕng mÑ ®Î
trong c¸ch nãi, c¸ch viÕt cña häc sinh. §Ó lµm ®îc ®iÒu ®ã th× vai trß cña ngêi gi¸o viªn lµ rÊt lín vµ chñ ®éng trong viÖc nhËn diÖn, t×m tßi ®a ra nh÷ng
lçi mµ häc sinh thêng m¾c ph¶i ®Ó gióp c¸c em hoµn thiÖn n¨ng lùc viÕt v¨n
kh«ng chØ ®óng mµ cßn c¶ hay n÷a.
Nh chóng ta ®· biÕt, lçi vÒ chÝnh t¶ th«ng thêng cã rÊt nhiÒu. Cô thÓ:
- Lçi vÒ thanh ®iÖu.
- Lçi vÒ vÇn.
- Lçi vÒ phô ©m ®Çu.
- Lçi vÒ dïng tõ s¸o rçng...
Trong nh÷ng lçi thêng gÆp trªn, qua qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y t¹i trêng phæ
th«ng t«i nhËn thÊy lçi vÒ phô ©m ®Çu c¸c em m¾c rÊt nhiÒu, thËm chÝ c¸c
em m¾c lçi gÇn nh lµ hÖ thèng. Do ®ã môc ®Ých cña t«i ë ®Ò tµi nµy lµ lµm
sao kh¾c phôc ®îc mét sè lçi vÒ phô ©m ®Çu gióp häc sinh nãi (viÕt) ®óng chuÈn víi yªu cÇu cña tiÕng ViÖt.
PhÇn II: Néi dung.
I/- C¬ së lý luËn.
Trong nhµ trêng phæ th«ng, Ng÷ v¨n lµ mét m«n häc quan träng vµ
ngµy ®îc quan t©m nhiÒu h¬n. Bëi vËy ngêi gi¸o viªn d¹y bé m«n nµy ph¶i
nhËn ra r»ng d¹y v¨n kh«ng chØ d¹y cho häc sinh sù hiÓu biÕt vÒ v¨n häc d©n
téc, v¨n häc thÕ giíi, mµ ®iÒu quan träng d¹y v¨n nãi chung, d¹y TiÕng ViÖt
nãi riªng cßn lµ d¹y cho häc sinh biÕt c¸ch sö dông vèn ng«n ng÷ tiÕng ViÖt
cña m×nh ®Ó diÔn ®¹t t©m t t×nh c¶m theo mét chuÈn mùc ®óng, chÝnh x¸c vÒ
chÝnh t¶, ng÷ ph¸p. MÆt kh¸c trong ®êi sèng sinh ho¹t, häc tËp vµ lao ®éng
viÖc sö dông ng«n ng÷ chÝnh x¸c vµ chuÈn lµ rÊt quan träng v× vËy ®ßi hái
ngêi häc sinh ph¶i n¾m v÷ng m«n häc nµy.
TiÕng ViÖt lµ mét thø tiÕng hay mµ khã, phøc t¹p nªn yªu cÇu cña nhµ
trêng phæ th«ng ®ßi hái ngêi häc sinh ph¶i n¾m v÷ng vÒ ý nghÜa cña tõ, cÊu
3
tróc ng÷ ph¸p, chÝnh t¶ nh»m gióp häc sinh diÔn ®¹t tèt lêi v¨n tiÕng nãi theo
chuÈn chung cña tiÕng ViÖt ®ã còng lµ tiÒn ®Ò ®Ó häc tèt c¸c m«n häc kh¸c
trong nhµ trêng. Nhng qua thùc tiÔn xem vë bµi tËp vµ chÊm bµi kiÓm tra cña
häc sinh ta thÊy trong ®ã cã nhiÒu lçi sai so víi yªu cÇu cña chuÈn chung
tiÕng ViÖt. Nh÷ng lçi nµy rÊt ®a d¹ng do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau dÉn
®Õn lµm gi¶m gi¸ trÞ c©u v¨n, bµi viÕt ®ång thêi g©y khã chÞu vµ hiÓu lÇm cho
ngêi ®äc.
II/- Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu.
1) Kh¶o s¸t bµi viÕt cña häc sinh (Bµi kiÓm tra 15 phót, 45 phót, bµi
kiÓm tra häc k×, vë bµi tËp cña häc sinh). T«i nhËn thÊy c¸c em thêng m¾c
ph¶i c¸c lçi sau:
- NhÇm lÉn gi÷a L víi N.
- NhÇm lÉn gi÷a Ch víi Tr.
- NhÇm lÉn gi÷a X víi S.
- NhÇm lÉn gi÷a D víi R vµ Gi.
2) Kh¶o s¸t t×m hiÓu c¸c tµi liÖu vÒ tiÕng ViÖt:
- TiÕng ViÖt thùc hµnh cña PTS . H÷u §¹t.
- Ch÷a lçi chÝnh t¶ cho häc sinh cña Phan Ngäc.
- Tõ ®iÓn tiÕng ViÖt cña nhãm t¸c gi¶ Minh T©n - Thanh Nghi Xu©n L·m.
- Tõ ®iÓn chÝnh t¶ cña NguyÔn Träng B¸u.
T«i ®· rót ra ®îc mét sè kiÕn thøc cã thÓ ¸p dông ®Ó gióp häc sinh viÕt
®óng chÝnh t¶. §ã lµ dùa vµo thanh ®iÖu, dùa vµo l¸y ©m, dùa vµo tõ vùng vµ
dùa vµo kh¶ n¨ng kÕt hîp víi c¸c ©m ®Öm...
Qua ¸p dông ph¬ng ph¸p ®ã vµo viÖc ch÷a lçi chÝnh t¶ cho häc sinh t«i
®· thu ®îc kÕt qu¶ viÖc dïng ®óng chuÈn chÝnh t¶ ë c¸c em cã sù tiÕn bé rÖt.
III/- Néi dung ®Ò tµi.
C¨n cø vµo kÕt qu¶ kh¶o s¸t trªn c¸c bµi viÕt cña häc sinh t«i nhËn
thÊy nguyªn nh©n chÝnh khiÕn c¸c em m¾c lçi lµ do:
- Ph¸t ©m cha chuÈn dÉn tíi viÖc viÕt chÝnh t¶ sai.
4
- Lçi do cha ph©n biÖt hay nhÇm lÉn gi÷a ©m vÞ víi nhau (Lçi do lÉn
lén gi÷a hai ©m vÞ kh¸c h¼n nhau vµ lçi do cha ph©n biÖt dîc c¸c ch÷ viÕt
kh¸c nhau cña cïng mét ©m vÞ).
- Do thiÕu tµi liÖu (HÇu nh häc sinh kh«ng cã tõ ®iÓn chÝnh t¶).
Tõ nh÷ng vÊn ®Ò trªn t«i m¹nh d¹n ®a ra nh÷ng gi¸i ph¸p kh¾c phôc
nh sau:
+ Chóng ta nªn ®a häc sinh tu©n thñ theo quy íc chung ®îc tr×nh bµy
trong c¸c tõ ®iÓn tiÕng ViÖt vµ tõ ®iÓn chÝnh t¶ phæ th«ng. Lµm ®îc ®iÒu ®ã
ngêi gi¸o viªn ph¶i (®¸p øng) tËn t×nh gióp ®ì häc sinh n¾m ®îc nh÷ng quy íc vÒ chÝnh t¶ th«ng qua c¸c giê d¹y gi¶ng v¨n vµ giê häc TiÕng ViÖt trªn
líp. MÆt kh¸c khuyÕn khÝch häc sinh mua tõ ®iÓn chÝnh t¶ hay tõ ®iÓn TiÕng
ViÖt vµ tËn dông thêi gian sö dông chóng.
+ §a ra mét sè mÑo kh¾c phôc lçi chÝnh t¶ thêng gÆp gióp c¸c em dÔ
nhí vµ dÔ sö dông.
1) NhÇm lÉn gi÷a L víi N.
- BiÓu hiÖn cña lçi nµy lµ do khi nãi vµ viÕt ë mét sè häc sinh ®¸ng lÏ
®äc (viÕt) L th× l¹i ®äc (viÕt) lµ N vµ ngîc l¹i. §Ó kh¾c phôc lçi nµy t«i ®a ra
c¸ch sau:
a/ Dùa vµo ©m ®Öm.
- L: th«ng thêng ®øng tríc c¸c ©m ®«i (nguyªn ©m ®«i).
- N: thêng kh«ng ®øng tríc c¸c nguyªn ©m ®«i.
=>Nh vËy nÕu ®øng tríc nguyªn ©m ®«i th× ph¶i viÕt lµ L vµ ph¸t ©m lµ L.
VÝ dô: luyÕn tiÕc, luyÖn tËp, loÐ s¸ng, liªn luþ...
b/ Dùa vµo l¸y ©m.
- Khi ®øng ë vÞ trÝ thø nhÊt trong tõ l¸y, L cã thÓ l¸y víi c¸c ©m ®Çu
kh¸c, cßn N kh«ng cã kh¶ n¨ng nµy. Trong thùc tÕ sö dông th× kh¶ n¨ng l¸y
phô ©m ®Çu cña L lµ rÊt réng r·i, L cã kh¶ n¨ng l¸y víi hÇu hÕt c¸c phô ©m
®Çu:
- L l¸y víi X: lao xao, l¨ng xa l¨ng x¨ng, l¹o x¹o, x©m lÊn,...
- L l¸y víi H: hay lam hay lµm, lËp h¹, lói hói, loay hoay,...
- L l¸y víi T: le te, lon ton, lóng tóng, lo toan,......
- L l¸y víi B: l¾p b¾p, l¹ch b¹ch, lâm bâm, l«ng b«ng,....
- L l¸y víi V: lën vën, v¸n l¸t, lÆt vÆt, v¾ng lÆng,....
5
- L l¸y víi M: lan man, liªn miªn, l¬ m¬, milimet,...
Trong trêng hîp tiÕng ®ang ®îc xÐt ë vÞ trÝ thø hai cña tõ l¸y th× ®îc
x¸c ®Þnh theo mét quy t¾c sau:
- L l¸y víi ©m kh¸c ngoµi Gi vµ ©m ®Çu zªr«.
- L l¸y víi Ch: chãi läi, cheo leo, læm chæm, láng cha láng cháng...
- N chØ l¸y ®îc víi ©m Gi vµ ©m zªr«, cô thÓ: Gian nan, gieo neo, ¸y
n¸y, ¶o n·o...
2) NhÇm lÉn gi÷a Ch vµ Tr.
- Khi ph¸t ©m ®a sè häc sinh kh«ng nhËn râ Ch vµ Tr.
C¸ch kh¾c phôc:
a/ Dùa vµo thanh ®iÖu.
ë tõ H¸n ViÖt nh÷ng ©m tiÕt mang dÊu nÆng (.) vµ dÊu huyÒn (-) ®Òu
®i víi Tr chø kh«ng víi Ch:
VÝ dô: trÞnh träng, gi¸ trÞ, trô së, tr¹m x¸, trÇn thÕ, truyÒn thèng, trõng trÞ...
b/ Dùa vµo l¸y ©m.
Khi mét tiÕng kh«ng râ nãi (viÕt) Ch hay Tr nhng cã thÓ l¸y ©m ®Çu
víi c¸c ©m kh¸c th× cã thÓ viÕt Ch:
VÝ dô: ch¬i bêi, cheo leo, chãi läi, chi li, ch¬i v¬i...
c) Dùa vµo tõ vùng.
- Nh÷ng tõ chØ quan hÖ th©n thuéc trong gia ®×nh th× viÕt Ch.
VÝ dô: cha, chó, chÞ, chång...
- Nh÷ng tõ chØ ®å dïng trong gia ®×nh còng ®îc viÕt Ch.
VÝ dô: c¸i ch¹n, c¸i chum, c¸i chiÕu, c¸i ch¨n... (trõ trêng hîp: c¸i tr¸p).
- C©y thùc vËt th©n tre gç viÕt b»ng Tr: tr¸m; tre, tróc...
- C©y thùc vËt kh«ng ph¶i th©n tre gç viÕt b»ng Ch: chuèi ...
- C©y thùc vËt th©n tre gç ra hoa kÕt qu¶ viÕt b»ng Ch: chanh, ch«m
ch«m...
*/ CÆp ChuyÖn - TruyÖn:
+ Khi lµ danh tõ chØ c¸c t¸c phÈm, viÕt truyÖn: TruyÖn dµi, truyÖn ng¾n, phim
truyÖn, truyÖn cæ tÝch, viÕt tù truyÖn...
+ Khi chØ hµnh ®éng hoÆc tr¹ng th¸i cña hµnh ®éng, sù diÔn ra cña hµnh
®éng viÕt chuyÖn: ChuyÖn lµm ¨n, chuyÖn ngµy xa, sinh chuyÖn, lµm nªn
(c«ng) chuyÖn, cã chuyÖn r¾c rèi, chuyÖn ®ïa, nãi chuyÖn...
6
*/ CÆp ChuyÒn - TruyÒn:
+ Khi hµnh ®éng, tr¹ng th¸i hµnh ®éng diÔn ra cã thÓ nh×n thÊy vËt thÓ
chuyÓn ®éng, hoÆc lµ danh tõ th× viÕt Ch: bãng chuyÒn, bay chuyÒn cµnh,
ch¬i ®¸nh chuyÒn, d©y chuyÒn vµng, d©y chuyÒn s¶n xuÊt...
+ Khi hµnh ®éng, tr¹ng th¸i hµnh ®éng diÔn ra kh«ng nh×n thÊy vËt thÓ
chuyÓn ®éng hoÆc lµ sù thay ®æi, chuyÓn ®éng trõu tîng th× viÕt Tr: TruyÒn
m¸u, truyÒn huyÕt thanh, truyÒn nhiÖt, truyÒn søc m¹nh, truyÒn nghÒ, truyÒn
thèng, nî truyÒn kiÕp...
3) NhÇm lÉn gi÷a S víi X.
- Khi ph¸t ©m vµ viÕt häc sinh thêng kh«ng ph©n biÖt ®îc S vµ X. §Ó
h¹n chÕ lçi nµy cã thÓ kh¾c phôc nh sau:
a/ Dùa vµo l¸y ©m.
- Thùc tÕ chØ X míi l¸y ©m víi c¸c ©m ®Çu kh¸c, cßn S kh«ng cã kh¶
n¨ng nµy. Nh vËy muèn x¸c ®Þnh ®îc lµ viÕt X hay S cho kÕt hîp l¸y phô ©m
®Çu. NÕu l¸y ®îc th× viÕt X.
VÝ dô: X l¸y víi B: bêm xêm, b¸i x¸i, bµu xµu, bÐp xÐp...
X l¸y víi M: xãi mãi, xÝch mÝch...
b/ KÕt hîp víi ©m ®Öm.
- S kh«ng kÕt hîp víi 4 vÇn: oa, o¨, oe, uª mµ chØ X míi kÕt hîp ®îc
víi 4 vÇn nµy: c©y xoan, xoÌ tay, r¬i xo¶ng, xoay chiÒu, xo¸i ®Çu, tãc xo¨n,
xo¾n xuýt,...
c) MÑo viÕt S - X:
- ChØ tr¹ng th¸i tèt thêng dïng S: s¸ng suèt, sung síng, s¶ng kho¸i,...
- ChØ tr¹ng th¸i xÊu thêng dïng X: xéc xÖch, xiªn xÑo, xoµng xÜnh,...
*/ CÆp Sa - Xa:
+ §éng tõ hoÆc danh tõ lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh hµnh ®éng, chuyÓn ®éng th×
viÕt Sa: sa c¬ lì vËn, sa th¶i, sa lÇy, sa ng·, sa sÇm, sa líi, sa ®o¹, sa m¹c,...
+ Danh tõ, tr¹ng tõ, tÝnh tõ thêng viÕt X: xa c¶ng, xa bé, xa gi¸, xa l«ng, xa
tanh, chiÕn xa, ®i xa, xa x«i, kiªu xa, xãt xa, ch¹y xa,...
*/ CÆp Sao - Xao:
+ C¸c danh tõ, ®¹i tõ, ®éng tõ vµ tõ ®i kÌm víi danh tõ ®Ó bæ nghÜa cho danh
tõ viÕt Sao: Gç sao, h¬u sao, ng«i sao, sao vµng, b¶n sao, vui sao,...
7
+ C¸c ®éng tõ, tÝnh tõ ghÐp vµ l¸y thêng viÕt Xao: xao ®éng, lao xao, xao
xuyÕn, xao x¸c, xanh xao, x«n xao,...
4) NhÇm lÉn gi÷a D víi R vµ Gi.
- §Ó gióp häc sinh kh¾c phôc vµ x¸c ®Þnh râ khi nµo dïng D, khi nµo
dïng R vµ khi nµo dïng Gi. T«i chØ ra c¸ch x¸c ®Þnh nh sau:
a/ Dùa vµo ©m ®Öm.
- R vµ Gi kh«ng kÕt hîp víi ©m ®Öm - nghÜa lµ kh«ng ®øng tríc c¸c
vÇn b¾t ®Çu b»ng oa, o¨, uª, oe, v× vËy khi gÆp c¸c vÇn nµy ta sÏ viÕt nh÷ng
tõ b¾t ®Çu b»ng D: do¹ n¹t, duy tr×, v« duyªn, dÎo ch©n, dÎo dai, do¹ ®¸nh,
h¨m do¹,...
b/ Dùa vµo l¸y ©m.
R cã thÓ l¸y ©m víi B vµ C lµ nh÷ng h×nh thøc mµ D vµ Gi kh«ng cã:
- R l¸y víi B: BÞn rÞn, bñn rñn, bøt røt,...
- R l¸y víi C: co ro, cóm róm, cñ rñ cï rï,...
- Còng dùa trªn c¬ së l¸y ®iÖp ©m ®Çu cña R kh¸c víi l¸y ®iÖp ©m ®Çu
cña D vµ Gi ta thÊy:
- Khi cÇn m« t¶ tiÕng ®éng (tîng thanh) ta dïng R: r× rµo, r¶ rÝch, rung
rinh, rãc r¸ch, reng reng,...
- Nh÷ng tõ l¸y ®iÖp ©m ®Çu chØ sù rung ®éng còng sö dông R chø
kh«ng dïng D hay Gi: run rÈy, rung rinh, rËp r×nh, r¨m r¾p, r¹t ra, r¹t rµo, sù
thËt rµnh rµnh, rÊp ranh,...
c) MÑo R - D:
- ViÕt R khi ®éng tõ, tÝnh tõ hoÆc tõ ®i kÌm bæ nghÜa cho ®éng tõ, tÝnh
tõ: buån rÇu, rông rêi, r¹ng danh, r¹ng lªn, ®µo r·nh, r¹ch n¸t, r¹ch rßi,...
- ViÕt D khi c¸c danh tõ hoÆc tõ ®i kÌm, bæ nghÜa cho danh tõ: däc
s«ng, hµng däc, d©u con, dÇu ho¶, x¨ng dÇu, d©y bÇu bÝ,...
d) MÑo D - Gi:
- ViÕt Gi khi hµnh ®éng m¹nh mÏ hay muèn ®o¹t lÊy vÒ m×nh: tranh
giµnh, giµnh ®éc lËp, gi· cho mét trËn, giµnh giËt, giµnh nhau,...
- ViÕt D khi hµnh ®éng nhÑ nhµng hoÆc trao cho ngêi kh¸c: dµnh cho,
®Ó dµnh, dµnh riªng, d¾t con, d¾t xe, ch¨n d¾t,...
Trªn ®©y lµ mét sè gi¶i ph¸p vÒ c¸ch ch÷a lçi chÝnh t¶ cho häc sinh
phæ th«ng. Qua ®ã gióp c¸c em mét phÇn nµo cã thÓ sö dông ®Ó kh¾c phôc
8
nh÷ng lçi chÝnh t¶ mµ m×nh hay m¾c ph¶i ®ång thêi c¸c em còng biÕt c¸ch
viÕt mét v¨n b¶n hay giao tiÕp mét c¸ch chÝnh x¸c vµ chuÈn víi yªu cÇu cña
tiÕng ViÖt.
PhÇn III: KÕt luËn.
Lçi vÒ chÝnh t¶ trong sö dông ng«n ng÷ rÊt ®a d¹ng, ®Ó cã thÓ kh¾c
phôc mét c¸ch triÖt ®Ó, ®Ó mäi häc sinh cã thÓ nãi - viÕt theo chuÈn chÝnh t¶
lµ mét viÖc lµm rÊt khã kh¨n nhng rÊt cÇn thiÕt. Tõ ®Ò tµi nµy chóng ta cã thÓ
tiÕp tôc ph¸t triÓn ®Ó kh¾c phôc c¸c lçi vÒ thanh ®iÖu, vÒ vÇn... trong khi nãi
vµ viÕt.
Víi ®Ò tµi nµy t«i ®· øng dông ®Ó söa lçi vÒ chÝnh t¶ cho c¸c em häc
sinh líp 10. Tríc khi ¸p dông ®Ò tµi, qua c¸c bµi kiÓm tra, vë ghi, vë bµi tËp
vµ ®äc bµi cña häc sinh th× sè bµi m¾c lçi chÝnh t¶ - lçi phô ©m ®Çu - lµ kh¸
phæ biÕn. Nhng khi ¸p dông mét sè gi¶i ph¸p ch÷a lçi chÝnh t¶ th× sè lîng bµi
kiÓm tra, vë ghi, vë bµi tËp cña häc sinh ®· gi¶m ®i râ rÖt. KÕt qu¶ cô thÓ thu
®îc nh sau:
Líp
Tæng sè
häc sinh
10A2
10A5
10A6
Tæng
43
39
39
121
Sè häc sinh
m¾c lçi tríc
khi øng dông
®Ò tµi.
19
15
17
51
Sè häc sinh
cßn m¾c lçi
sau khi øng
dông ®Ò tµi.
7
6
6
19
Sè häc sinh
gi¶m kh«ng
m¾c lçi.
Ghi chó
12
9
11
32
Qua b¶ng tæng hîp nµy t«i thÊy nh÷ng häc sinh cha kh¾c phôc ®îc lçi
®a sè lµ nh÷ng häc sinh ý thøc häc tËp cha cao, cha ý thøc ®îc tÇm quan
träng cña viÖc dïng ®óng chÝnh t¶ vµ viÖc gi÷ g×n sù trong s¸ng cña tiÕng
ViÖt.
Víi ®Ò tµi nµy t«i rót ra mét sè kinh nghiÖm sau:
- CÇn t¨ng cêng gi¸o dôc cho häc sinh ®Ó c¸c em lu«n ý thøc ®îc ng«n
ng÷ lµ tµi s¶n v« gi¸ mµ cha «ng truyÒn l¹i cho chóng ta. Mçi ngêi khi sö
dông ®Òu ph¶i tù cã ý thøc gi÷ g×n vµ ph¸t huy.
9
- T¹o cho c¸c em thãi quen nãi - viÕt ®óng, chuÈn víi yªu cÇu cña
tiÕng ViÖt.
- C¸c thÇy c« gi¸o cÇn lu«n quan t©m ®Õn häc sinh, uèn n¾n vµ söa lçi
kÞp thêi cho c¸c em. §ång thêi cÇn chØ ra cho c¸c em híng söa lçi mét c¸ch
cã bµi b¶n, dÔ nhí.
- Víi s¸ng kiÕn kinh nghiÖm nµy t«i rÊt mong ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn
cña c¸c ®ång nghiÖp ®Ó ®Ò tµi cña t«i hoµn chØnh vµ cã kh¶ n¨ng øng dông
cao h¬n.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n./.
Ngµy 25 th¸ng 5 n¨m 200
Ngêi viÕt
PhÇn IV: Tµi liÖu tham kh¶o.
1) TiÕng ViÖt thùc hµnh - Nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc - 1995.
2) Ch÷a lçi chÝnh t¶ cho häc sinh - Nhµ xuÊt b¶n Hµ Néi - 1982.
3) Tõ ®iÓn chÝnh t¶ tiÕng ViÖt-Nhµ xuÊt b¶n V¨n ho¸-Th«ng tin-2000.
10
4) Tõ ®iÓn tiÕng ViÖt - Nhµ xuÊt b¶n Thanh Ho¸ - 1998.
phÇn V: Môc lôc.
PhÇn I:
PhÇn II:
PhÇn III:
§Æt vÊn ®Ò
Néi dung
KÕt luËn
së gd & ®t tuyªn quang
Trang 02.
Trang 03.
Trang 09.
céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam
11
trêng thpt û la.
§éc lËp - Tù do - H¹nh phóc.
b¸o c¸o thµnh tÝch c¸ nh©n.
N¨m häc 2005 - 2006
Hä vµ tªn: NguyÔn Hµ Trung
§¬n vÞ c«ng t¸c: Tæ V¨n - Gi¸o dôc c«ng d©n.
Th¸ng 5 n¨m 2006
12
céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam
§éc lËp - Tù do - H¹nh phóc.
B¸o c¸o thµnh tÝch c¸ nh©n.
I/ S¬ yÕu lý lÞch.
Hä vµ tªn: NguyÔn Hµ Trung
Sinh ngµy: 04 th¸ng 4 n¨m 1976
N¬i sinh: Khu Yªn Biªn thÞ x· Hµ Giang tØnh Hµ Giang
Quª qu¸n: Phó Minh - Sãc S¬n - Hµ Néi
N¬i ë hiÖn nay: xãm 21 x· û La thÞ x· Tuyªn Quang tØnh Tuyªn Quang
D©n téc: Kinh
T«n gi¸o: Kh«ng
NghÒ nghiÖp: Gi¸o viªn
Tr×nh ®é häc vÊn: §¹i häc s ph¹m V¨n
§¬n vÞ c«ng t¸c: Tæ V¨n - Gi¸o dôc c«ng d©n trêng THPT û La
NhiÖm vô ®îc giao: - Gi¶ng d¹y m«n Ng÷ V¨n líp 10A2, 10A5, 10A6
- Phã bÝ th §oµn trêng.
II/ Nh÷ng thµnh tÝch ®¹t ®îc.
1) T tëng chÝnh trÞ.
B¶n th©n lu«n chÊp hµnh, thùc hiÖn tèt c¸c chñ tr¬ng, ®êng lèi cña
§¶ng vµ chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña Nhµ níc quy ®Þnh.
Cã lËp trêng t tëng v÷ng vµng, cã lèi sèng trung thùc, gi¶n dÞ, lµnh
m¹nh, cã ý thøc tæ chøc kû luËt, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, lu«n gi÷ v÷ng ®îc
phÈm chÊt, t c¸ch cña ngêi gi¸o viªn cho häc sinh noi theo.
Trong mäi lÜnh vùc c«ng t¸c, t«i lu«n cã tinh thÇn x©y dùng tËp thÓ
®oµn kÕt th©n ¸i, t«n träng vµ t¬ng trî gióp ®ì lÉn nhau.
B¶n th©n kh«ng vi ph¹m c¸c tÖ n¹n x· héi. yªn t©m trong c«ng t¸c.
2) C¸c ho¹t ®éng trong nhµ trêng.
Tham gia ®Çy ®ñ, tÝch cùc mäi ho¹t ®éng cña trêng vµ c¸c phong trµo
do ®oµn thÓ ph¸t ®éng.
13
§èi víi tËp thÓ häc sinh, b¶n th©n lu«n lu«n g¬ng mÉu ®Ó häc sinh noi
theo, quan t©m vµ gióp ®ì tõng ®èi tîng häc sinh ®Ó c¸c em v¬n lªn trong
häc tËp.
3) C«ng t¸c chuyªn m«n.
N¨m häc 2005 - 2006, t«i ®îc nhµ trêng ph©n c«ng gi¶ng d¹y m«n
Ng÷ v¨n líp 10A2, 10A5 vµ 10A6.
- §¶m b¶o, chÊp hµnh thêi gian giê d¹y, so¹n gi¸o ¸n ®óng néi quy,
quy ®Þnh cña ngµnh ®Ò ra.
- Thùc hiÖn nghiªm tóc chÕ ®é kiÓm tra cho ®iÓm. Tham gia th¨m líp,
dù giê vµ c¸c buæi häc tËp chuyªn m«n nghiÖp vô ®Çy ®ñ.
- Lu«n thùc hiÖn ®óng quy chÕ chuyªn m«n, hoµn thµnh tèt c¸c c«ng
viÖc ®îc giao.
KÕt qu¶ m«n d¹y:
+ Giái:
+ Kh¸:
+ Trung b×nh:
+ YÕu:
4) C«ng t¸c §oµn trêng.
Víi vai trß lµ Phã bÝ th §oµn trêng, t«i lu«n kÕt hîp chÆt chÏ víi c¸c
®ång chÝ trong Ban chÊp hµnh §oµn trêng còng nh trong chi ®oµn Gi¸o viªn
x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch ho¹t ®éng theo nghÞ quyÕt cña Chi bé, Nhµ trêng vµ
cña §oµn cÊp trªn.
NhiÖt t×nh tham gia c¸c ho¹t ®éng, phong trµo cña §oµn trêng, cïng
víi Ban chÊp hµnh phèi hîp víi c¸c ban ngµnh trong nhµ trêng tæ chøc tèt
c¸c buæi ho¹t ®éng ngoµi giê, c¸c ch¬ng tr×nh còng nh c¸c ho¹t ®éng cña
§oµn.
Thêng xuyªn nh¾c nhë c¸c ®ång chÝ gi¸o viªn trong chi ®oµn hoµn
thµnh tèt nhiÖm vô ®îc giao, ph¸t huy tuæi trÎ s¸ng t¹o, tÝch cùc ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc, sö dông c¸c ph¬ng tiÖn hiÖn ®¹i vµo trong bµi gi¶ng, nhiÖt
t×nh trong c¸c phong trµo, ho¹t ®éng cña Nhµ trêng, §oµn trêng.
Ngµy 25 th¸ng 5 n¨m 2006.
Ngêi viÕt
14
NguyÔn Hµ Trung
15
- Xem thêm -