Tài liệu Các nhân tố ảnh hưởng đến việc vận dụng kế toán quản trị chi trí tại các doanh nghiệp khai thác, chế biến và kinh doanh đá xây dựng ở các tỉnh đông nam bộ.

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH  ---- ---- NGUYỄN THỊ ĐỨC LOAN CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN VIỆC VẬN DỤNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TẠI CÁC DOANH NGHIỆP KHAI THÁC, CHẾ BIẾN VÀ KINH DOANH ĐÁ XÂY DỰNG Ở CÁC TỈNH ĐÔNG NAM BỘ LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ TP. Hồ Chí Minh - Năm 2019 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH  ---- ---- NGUYỄN THỊ ĐỨC LOAN CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN VIỆC VẬN DỤNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TẠI CÁC DOANH NGHIỆP KHAI THÁC, CHẾ BIẾN VÀ KINH DOANH ĐÁ XÂY DỰNG Ở CÁC TỈNH ĐÔNG NAM BỘ Chuyên ngành: Kế toán Mã số: 9.34.03.01 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Mai Ngọc Anh TS. Trần Anh Hoa TP. Hồ Chí Minh - Năm 2019 i LỜI CAM ĐOAN Tôi Nguyễn Thị Đức Loan – NCS - Khóa 2011, xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu trong luận án là trung thực. Những kết quả trong luận án chưa được công bố trong bất kỳ một công trình nào khác. Tác giả luận án Nguyễn Thị Đức Loan ii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ------------------------------------------------------------------------------------ i MỤC LỤC -------------------------------------------------------------------------------------------- ii DANH MỤC KÝ HIỆU VIẾT TẮT ------------------------------------------------------------- vi DANH MỤC BẢNG BIỂU, ĐỒ THỊ, SƠ ĐỒ -------------------------------------------------- x MỞ ĐẦU --------------------------------------------------------------------------------------------- 1 CHƯƠNG 1: TÔNG QUAN VÊ TINH HINH NGHIIN CỨU -----------------------------10 1.1. TÔNG QUAN CÁC NGHIIN CỨU CÔNG BỐ Ở NƯỚC NGOAI ------------------10 1.1.1. Nghiên cứu liên quan đến kế toán quản trị chi phí ------------------------------------- 10 1.1.2. Nghiên cứu các nhân tố tác động đến việc vận dung KTQTCP tại các doanh nghiệp ---------------------------------------------------------------------------------------- 12 1.2. TÔNG QUAN CÁC CÔNG TRIINH NGHIIN CỨU TRIONG NƯỚC ------------1- 1.2.1. Tổng hợp những nghiên cứu về KTQTCP ----------------------------------------------- 11.2.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc vận dung KTQTCP trong DN ---------------------- 21 1.3. NHẬN XÉT VÊ CÁC CÔNG TRIINH NGHIIN CỨU CÓ LIIN QUAN------------22 1.3.1. Đối với các công trình ở nước ngoài ----------------------------------------------------- 22 1.3.2. Đối với công trình nghiên cứu ở Việt Nam ---------------------------------------------- 23 1.3.3. Xác định khe hổng nghiên cứu ------------------------------------------------------------ 23 1.3.4. Định hướng nghiên cứu của tác giả ------------------------------------------------------- 24 CHƯƠNG 2 - CƠ SỞ LÝ THUYẾT ------------------------------------------------------------22.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÊ KẾ TOÁN QUẢN TRIỊ CHI PHÍ TRIONG DOANH NGHIỆP----------------------------------------------------------------------------------------------22.1.1. Bản chất của kế toán quản trị chi phí ----------------------------------------------------- 22.1.2. Vai trò, chức năng kế toán quản trị chi phí ---------------------------------------------- 29 2.2. ĐẶC ĐIỂM CỦA CÁC DN TRIONG LĨNH VỰC KTCBKD ĐÁ XÂY DỰNG Ở CÁC TỈNH ĐÔNG NAM BỘ -----------------------------------------------------------------33 2.2.1. Sản phẩm đá xây dựng -------------------------------------------------------------------- 33 2.2.2. Quy trình khai thác, chế biến và kinh doanh đá xây dựng ----------------------------- 33 2.2.3. Các chất thải và ảnh hưởng từ KTCBKD đá xây dựng đến môi trường ------------- 35 2.2.4. Một số kết quả đạt được của ngành KTCBKD đá xây dựng ở các tỉnh Đông Nam Bộ ---------------------------------------------------------------------------------------------- 36 iii 2.2.5. Đặc điểm của ngành KTCBKD đá xây dựng ảnh hưởng đến việc vận dung KTQTCP trong DN --------------------------------------------------------------------------------- 3- 2.3. LÝ THUYẾT NÊN TẢNG ------------------------------------------------------------------40 2.3.1. Ly thuyết ngẫu nhiên (Contigency Theory) --------------------------------------------- 40 2.3.2. Ly thuyết đại diện (Agency theory) ------------------------------------------------------ 41 2.3.3. Ly thuyết quan hệ lợi ích – chi phí (Cost benefit theory) ------------------------------ 42 2.3.4. Ly thuyết hợp pháp (Legitimacy theory) ------------------------------------------------- 42 2.3.5. Ly thuyết các bên liên quan (Stakeholder theory) -------------------------------------- 44 2.4. TÔNG HỢP CÁC NHÂN TỐ DỰ KIẾN TÁC ĐỘNG ĐẾN VẬN DỤNG KTQTCP TRIONG CÁC DNKTCBKD ĐÁ XÂY DỰNG Ở CÁC TỈNH ĐÔNG NAM BỘ --------------------------------------------------------------------------------------------44 2.4.1. Khái niệm về nhân tố tác động ------------------------------------------------------------ 44 2.4.2. Tổng hợp các nhân tố dự kiến tác động đến vận dung KTQTCP trong các DNKTCBKD đá xây dựng ở các tỉnh Đông Nam Bộ ----------------------------------------- 48 CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ NGHIIN CỨU-------------------------------------------------------56 3.1. KHUNG VA QUY TRIINH NGHIIN CỨU-----------------------------------------------56 3.1.1. Khung nghiên cứu --------------------------------------------------------------------------- 56 3.1.2. Quy trình nghiên cứu ----------------------------------------------------------------------- 56 3.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIIN CỨU---------------------------------------------------------- 58 3.2.1. Nghiên cứu định tính ----------------------------------------------------------------------- 58 3.2.2. Nghiên cứu định lượng --------------------------------------------------------------------- 60 3.3. MÔ HINH NGHIIN CỨU VA GIẢ THUYẾT NGHIIN CỨU -----------------------63 3.3.1. Mô hình nghiên cứu ------------------------------------------------------------------------- 63 3.3.2. Giả thuyết nghiên cứu ---------------------------------------------------------------------- 66 3.4. THANG ĐO -----------------------------------------------------------------------------------63.4.1. Nguyên tắc xây dựng thang đo ----------------------------------------------------------- 6- 3.4.2. Thang đo đo lường các nhân tố tác động việc vận dung kế toán quản trị chi phí trong các doanh nghiệp ------------------------------------------------------------------------ 6- 3.5. ĐỐI TƯỢNG, KÍCH THƯỚC MẪU--------------------------------------------------------3.5.1. Đối tượng khảo sát -------------------------------------------------------------------------- -3.5.2. Kích thước mẫu nghiên cứu --------------------------------------------------------------- -3.6. PHƯƠNG PHÁP THU THẬP, XỬ LÝ DỮ LIỆU ----------------------------------------8 iv 3.6.1. Thu thập dữ liệu ----------------------------------------------------------------------------- -8 3.6.2. Xử ly dữ liệu --------------------------------------------------------------------------------- -8 CHƯƠNG 4 - KẾT QUẢ NGHIIN CỨU VA BAN LUẬN---------------------------------80 4.1. KẾT QUẢ NGHIIN CỨU ĐỊNH TÍNH --------------------------------------------------80 4.1.1. Kết quả nội dung khảo sát thực trạng vận dung KTQTCP vào các DNKTCBKD đá xây dựng ở các tỉnh Đông Nam Bộ ----------------------------------------- 80 4.1.2. Về nhân tố ảnh hưởng đến việc vận dung KTQTCP trong các DN ------------------ 83 4.1.3. So sánh với nghiên cứu trước ------------------------------------------------------------- 88 4.1.4. Về thang đo đánh giá các nhân tố tác động đến việc vận dung KTQTCP vào DN ----------------------------------------------------------------------------------------------------90 4.2. KẾT QUẢ NGHIIN CỨU CHÍNH THỨC -----------------------------------------------91 4.2.1. Thống kê mô tả ------------------------------------------------------------------------------ 92 4.2.2. Đánh giá độ tin cậy của thang đo --------------------------------------------------------- 92 4.2.3. Đánh giá giá trị thang đo – Phân tích nhân tố khám phá ------------------------------ 96 4.2.4. Thực hiện kiểm định lại chất lượng thang đo mới ------------------------------------ 102 4.2.5. Phân tích hồi quy đa biến ---------------------------------------------------------------- 103 4.3. BAN LUẬN KẾT QUẢ NGHIIN CỨU ------------------------------------------------ 110 4.3.1. Các nhân tố ảnh hưởng ------------------------------------------------------------------- 110 4.3.2. Bàn luận về các nhân tố ------------------------------------------------------------------ 111 CHƯƠNG 5 – KẾT LUẬN VA KIẾN NGHỊ ------------------------------------------------ 120 5.1. KẾT LUẬN ---------------------------------------------------------------------------------- 120 5.2. HAM Ý CHÍNH SÁCH -------------------------------------------------------------------- 121 5.2.1. Hàm y ly thuyết ---------------------------------------------------------------------------- 121 5.2.2. Hàm y thực tiễn ---------------------------------------------------------------------------- 122 5.3. KIẾN NGHỊ ---------------------------------------------------------------------------------- 139 5.3.1. Đối với Nhà nước ------------------------------------------------------------------------- 139 5.3.2. Đối với các doanh nghiệp khai thác, chế biến và kinh doanh đá xây dựng ------- 142 5.4. HẠN CHẾ CỦA LUẬN ÁN VA HƯỚNG NGHIIN CỨU TIẾP THEO ---------- 143 5.4.1. Hạn chế của Luận án ---------------------------------------------------------------------- 143 5.4.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo ------------------------------------------------------------- 144 DANH MỤC CÔNG TRIINH ĐĐ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ DANH MỤC TAI LIỆU THAM KHẢO v PHỤ LỤC vi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG ANH VIẾT TẮT ABC BNI CM CSRI EMA EFA ERIP KC SCM TC TQM DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT VIẾT TẮT BD BCĐKT BCKQKD BCLC BPh BP BVMT C32 CSRI CLKD CCDC CMKTVN CNTT CP CPMT CPNCTT CPSX CPSXC CPQLDN CPQLMT CTCP CTI DHA DN DNNN DNKTCB KD DT GĐ GTSP HTTT HTTKT HĐ KSB KSCP KT KTMT KTTC KTQT KTQTCP KTNV KTCBKD KQVD KSCP LN LT MMTB NC NNC NVL NVLTT NTKT PPNC PTGĐ PX QL QHLC QDPL SXC SXKD TK TDKT TKKT TP. HCM TNMT TSCĐ TTSX VN x DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng Bảng 2.1 N Tổ từ Bảng 3.1 Th Bảng 3.2 Cá Bảng 3.3 K Bảng 3.4 D Bảng 3.5 Th Bảng 3.6 Th Bảng 4.1 Ý Bảng 4.2 K Bảng 4.3 So Bảng 4.4 Th Bảng 4.5 Ch Bảng 4.6 Bảng 4.- Ch do Ch kh Bảng 4.8 Bảng 4.9 Bảng 4.10 Bảng 4.11 Ch to Ch qu Ch ph Bảng 4.12 Bảng 4.13 K ph Bả xi Bảng 4.14 Bảng 4.15 K B E Bảng 4.16 M Bảng 4.1- G Bảng 4.18 B Bảng 4.19 B Bảng 4.20 K Bảng 4.21 T Bảng 4.22 P Bảng 4.23 H Bảng 4.24 M Bảng 4.25 M xii DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ Biểu đồ 2.1 xiii DANH MỤC HÌNH ẢNH Hình ảnh Hình 2.1 N Sả xâ Hình 2.2 H Hình 2.3 Q Hình 2.4 M xiv DANH MỤC ĐỒ THỊ Đồ thị Nội du Đồ thị 4.1 Đồ thị xv DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ Nội dung Sơ đồ 3.1 Khung ngh Sơ đồ 3.2 Quy trình Sơ đồ 3.3 Nội dung n Sơ đồ 3.4 Quy trình Sơ đồ 3.5 Quy trình Sơ đồ 3.6 Mô hình n Sơ đồ 4.1 Mô hình c Sơ đồ 5.1 Sơ đồ min xvi CÔNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TÓM TẮT LUẬN ÁN Đề tài: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VIỆC VẬN DỤNG KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI TRÍ TẠI CÁC DOANH NGHIỆP KHAI THÁC, CHẾ BIẾN VÀ KINH DOANH ĐÁ XÂY DỰNG Ở CÁC TỈNH ĐÔNG NAM BỘ. Chuyên ngành: Kế toán Mã: 9.34.03.01 NCS: Nguyễn Thị Đức Loan Từ khóa: Doanh nghiệp khai thác, chế biến, kinh doanh đá xây dựng; Các tỉnh Đông Nam Bộ; Kế toán quản trị chi phí; nhân tố; Kế toán quản trị môi trường. Tóm tắt: Nội dung nghiên cứu của luận án là xác định và đo lường các nhân tố tác động đến việc vận dung KTQTCP trong các DN khai thác, chế biến và kinh doanh đá xây dựng ở các tỉnh Đông Nam Bộ. Nghiên cứu xây dựng mô hình ly thuyết thể hiện mối quan hệ giữa các nhân tố tác động đến việc vận dung KTQTCP trong DN. Kết quả nghiên cứu cho thấy mô hình nghiên cứu có 6 nhân tố tác động đến việc vận dung KTQTCP trong các DNKTCBKD đá xây dựng ở các tỉnh Đông Nam Bộ. Gồm Mối quan hệ giữa lợi ích và chi phí (H6), Chiến lược kinh doanh (H1), Trình độ nhân viên kế toán trong DN (H4), Nhận thức về KTQTCP (H5), Kiểm soát chi phí quản ly môi trường (H3), Quy định pháp ly về quản ly và khai thác tài nguyên (H2). Kết quả này phù hợp với những nghiên cứu trước. Với kết quả nghiên cứu trên, nhà quản trị DN có thể tham khảo để tổ chức thực hiện KTQTCP nhăm tạo ra thông tin thích hợp, hữu ích để tăng cường kiểm soát chi phí cũng như phuc vu quản ly, điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh trong DN, góp phần làm tăng giá trị DN và phát triển bền vững. Nghiên cứu sinh Nguyễn Thị Đức Loan