Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Các hình thức dịch vụ thu ngoại tệ , du lịch quốc tế...

Tài liệu Các hình thức dịch vụ thu ngoại tệ , du lịch quốc tế

.DOC
22
82
79

Mô tả:

Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Lêi më ®Çu mét nÒn kinh tõ nghÌo nµn l¹c hËu lµ viÔn c¶nh cña nÒn kinh tõ n íc ta tríc n¨m 1986. tríc n¨m 1986 do hËu qu¶ cña chiÕn tranh ®Ó l¹i, c¬ së vët chêt kü thuët vén cßn ®ang trong qu¸ trinh kh«i phôc. c¬ chõ chÝnh s¸ch cña thêi kú tr íc ®· kh«ng cßn phï hîp víi thêi kú míi, ®ã lµ nguyªn nh©n chÝnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nghÌo nµn l¹c hËu ë níc ta. N¨m 1986 víi ®¹i héi ®¶ng lÇn thø VI chóng ta ®· m¹nh d¹n nh×n nhËn t×nh tr¹ng cña ®Êt níc, vµ t×m ra nh÷ng sai lÇm, khuyÕt ®iÓm trong qu¶n lý kinh tÕ. Víi sù s¸ng suèt cña ®¶ng. §¶ng ta ®· quyÕt ®Þnh chuyÓn ®æi c¬ chÕ kinh tÕ cho ®Ó phï hîp víi thêi ®¹i chuyÓn nÒn kinh c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ sang nÒn kinh tÕtheo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc. ChuyÓn viÖc ®ãng cöa Ngo¹i giao (chØ cã quan hÖ víi c¸c níc thuéc nhãm x· héi chñ nghÜa sang më cöa chñ ®énghîp t¸c víi tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi theo híng song ph¬ng, ®a ph¬ngho¸c¸c mèi quan hÖ. Cïng víi nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng, vµ më cöa ®· thóc ®Èy nÒn kinh tÕ nãi chung, vµ c¸c nghµnhkÝnh tÕ ph¸t triÓn nãi riªng. Nghµnh th¬ng m¹i trong nh÷ng n¨m ®æi míicòng ®¹t ® îc thµnh qu¶ hÕt søc to lín. Nã ngµy cµng cã nh÷ng ®ãng gãp lín cho toµn bé nÒn kinh tÕ trong nh÷ng ngµy ®Çu cña thêi kú ®æi míi nghµnh th¬ng m¹i ®· kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ chÝ cña m×nh. Tuy nhiªn nh÷ng víng m¾c, nh÷ng sai lÇm tríc ®Òu lµ kh«ng thÓ tr¸nh khái, ®Ó tiÕp tôc thóc ®Èy th¬ng m¹i ph¸t triÓn h¬n n÷avíi ®óng c¸c tiÒm n¨ng cña nghµnh Muèn vËy ta ph¶i nh×n nhËn l¹i th¬ng m¹i cña níc ta tõ nh÷ng ngµy ®Çu cña qu¸ tr×nh ®æi míi®Ó thÊy ®îc nh÷ng c¸i lµm ®îc nhng c¸i cha lµm ®îc. Nguyªn nh©n v× ®©uvµ ®a ®îc gi¶i ph¸p ®Ó thóc ®Èy th¬ng m¹i níc ta ph¸t triÓn V× nh÷ng lý do ®ã mµ em chän ®Ò tµi “ Th ¬ng m¹i - dÞch vô trong nh÷ng n¨m ®æi míØ níc ta, thøc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p" néi dung cña ®Ò tµi nµy gåm: ch¬ng 1: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ th¬ng m¹i - dÞch vô 1: B¶n chÊt vµ vai trß cña th¬ng m¹i - dÞch vô. 2: Néi dung c¬ b¶n cña th¬ng m¹i dÞch vô. 3: c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn th¬ng m¹i - dÞch vô. ch¬ng 2: Thùc tr¹ng cña th¬ng m¹i - dÞch vô. 1:®Æc ®iÓm ph¸t triÓn th¬ng m¹i dÞch vô ë níc ta. 2: ph©n tÝch thøc tr¹ng th¬ng m¹i dÞch vô trong nh÷ng n¨m ®æi míi ë níc ta 3: kÕt luËn rót ra trong qua nghiªn cøu th¬ng m¹i dÞch vô trong nh÷ng n¨m ®æi míi ë níc ta ch¬ng 3: gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn th¬ng m¹i dÞch vô ë níc ta. 1: môc tiªu quan ®iÓm vÒ vÊn ®Ò th¬ngm¹i dÞch vô ë níc ta. 2:c¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu cho th¬ng m¹i dÞch vô. 1 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 phÇn néi dung ch¬ng I . nh÷ng vÉn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ th¬ng m¹i - dÞch vô. I . kh¸i niÖm th¬ng m¹i dÞch vô vµ vai trß cña th¬ng m¹i dÞch vô. 1. kh¸i niÖm th¬ng m¹i. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn, con ngêi cÇn nhiÒu nhu cÇu kh¸c nhaunh: ¨n, ë, mÆc, ch÷a bÖnh, häc tËp, gi¶i trÝ... muèn tho¶ m·n nh÷ng nhu cÇu Êy con ng êi ph¶i th«ng qua s¶n xuÊt vµ trao ®æi s¶n phÈm víi nhau. víi sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt ngµy c¸ng ph¸t triÓn tÊt yÕu dÉn ®Õn yªu cÇu vÒ trao ®æi s¶n phÈm gi÷a nh÷ng ng êi s¶n xuÊt chuyªn m«n ho¸ víi nhau. Nh vËy ph©n c«ng lao ®éng, chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt vµ tÝnh së h÷u kh¸c nhau vÒ t liÖu s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm b¸n ra lµ nguån gèc cña th¬ng m¹i.Th¬ng m¹i lµ qu¸ tr×nh mua b¸nhµng ho¸ dÞch vô trªn thÞ trêng. cßn s¶n xuÊt hµng ho¸ lµ cßn trao ®æi (lu th«ng) hµng ho¸. Qu¸ tr×nh trao ®æi hµng ho¸ diÔn ra l©u dµi trong lÞch sö ph¸t triÓn cña x· héi loµi ng êi. Tho¹t trao ®æi hµng ho¸ diÔn ra trùc tiÕp hµng lÊy hµng ( trao ®æi hiÖn vËt). h×nh thøc nµy cã nhiÒu h¹n chÕvÒ kh«ng gian thêi gianvµ vÒ c¸c chñ thÓ trao ®æi. ThÞ tr¬ng vµ th¬ng m¹i xuÊt hiÖn më ra bíc ngoÆt xo¸ ®i h¹n chÕ ®ã, ®ång thêi thóc ®Èy s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn. §Æc biÖt, khi tham gia vµo qu¸ tr×nh lu th«ng hµng ho¸, th× trao ®æi hiÖn vËt trùc tiÕp còng kh«ng tån t¹i. tiÒn tÖ cã mÆt trong lu th«ng, lµm cho qu¸ tr×nh trao ®æi nhanh h¬n, thóc ®Èy quy m« s¶n xuÊt t¨ng lªn vµ ®êi s«ng nh©n d©n ®îc n©ng lªn. 2.VÞ trÝ th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ quèc d©n 2.1. Quan hÖ th ¬ng m¹i víi c¸c nÒn kinh tÕ quèc d©n b¶o ®¶m c¸c yÕu tè vËt chÊt cho s¶n xuÊt vµ hµng ho¸ tiªu dïng cho d©n c mang b¶n chÊt kinh tÕ cña x· héi. qu¸ tr×nh b¶o ®¶m ©y ® îc thùc hiÖnth«ng qua mua b¸n trªn thÞ trêng theo nguªn t¾c ngang gi¸, b×nh ®¼ng, tù do,chÝnh lµ th¬ng m¹i. Th¬ng m¹i kh«ng ph¶i lµ lÜnh vùc riªng biÖt mµ cã quan hÖ mËt thiÕt, t¸c ®éng biÖn chøng víi c¸c lÜnh vùc kh¸c cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. xÐt vÒ mÆt kinh tÕ thÓ hiÖn qua quan hÖ lîi Ých vËt chÊt vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c nghµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. th ¬ng m¹i gi¶i quyÕt m©u thuÉn gi÷a c¸c tæ chøc kinh tÕ th«ng qua ho¹t ®éng mua b¸n hµng ho¸.Nã liªn kÕt c¸c ®¬n vÞ thµnh thÓ thèng nhÊt. th¬ng m¹i cã tû träng lín trong GDP vµ cã xu híng ngµy cµng t¨ngkhi s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn. vÒ ph¬ng diÖn tæ chøc, kinh doanh th¬ng m¹i lµ mét nghµnh ®¶m b¶o c¸c yÕu tè vËt chÊt ®Ó thùc hiÖn c¸c tr¬ng tr×nh. KÕ ho¹ch, môc tiªu kinh tÕ x· héi cña quèc gia, còng nh c¸c nghµnh, c·c ®¬n vÞ kinh tÕ. §©y lµ quan hÖ b×nh ®¼ng, hai chiÒu, tù do theo ph¸p luËt. HÖ thèng kinh doanh th ¬ng m¹in»m trong c¬ cÊu chungcña nÒn kinh tÕ quèc d©n. c¬ cÊu kinh tÕ nghiªng vÒ th ¬ng m¹i dÞch vôlµ biÓu hiÖn cña nÒnkinh tÕ ph¸t triÓn xÐt vÒ ph¬ng diÖn qu¶n lý th× th¬ng m¹i lµ ®èi tîng qu¶n lý cña nhµ níc. t¬ng xøng víi mèi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ ®Òucã chÕ ®é b¶o ®¶mc¸c yÕu tè vËt chÊt cho s¶n xuÊt ®êi sèng cña d©n c ®Æc thï. trong c¬ chÕ qu¶n lýkinh tÕ tËp trung lµ chÕ ®é cung cÊp s¶n phÈm cho s¶n xuÊt vµ cho ®êi sèng d©n c chÕ ®é nµy, thùc chÊt lµ sù ph©n phèivµ trao ®æi hiÖn vËt cho nhµ n íc vµ tæ chøc qu¶n lýtheo kÕ ho¹ch theo quy m« toµn x· héi. nhµ n íc ®Þnh híng mua b¸n cho ngêi tiªu dïng vµ ngêi b¸n. gi¸ c¶ do nhµ níc quy ®Þnh, gäi lµ gi¸ cung cÊp. ®¬n vÞ cung øng vµ ngêi tiªu dïng ®îc nhµ níc ®Þnh tríc. Trong thêi kú cã chiÕn tranh, chÕ ®é cung cÊp ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ ®Õn cuéc c¸ch m¹ng cña ®Êt n ícvµ 2 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 cho bµi häc quý b¸u vÒ qu¶n lý thÞ trêng, ®iÒu tiÕt lu th«ng. Bªn c¹nh ®ã, nã còng ®Ó l¹i hËu qu¶ nÆng nÒmµ kh«ng xím kh¾c phôc ®îc. cïng víi viÖc xo¸ bá c¬ chÕ qu¶n lý tËp trung chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr êng, chÕ ®é cung cÊp ®îc thay b»ng th¬ng m¹i. Th¬ng m¹i kh¸c vÒ b¶n chÊt so víi chÕ ®é cung cÊp. Nã thÓ hiÖn sù tù do mua b¸n theo gi¸ c¶ thÞ tr êng, ngêi mua vµ ngêi b¸n ®îc tù do chän b¹n hµng. g¾n gi÷a s¶n xuÊt víi th¬ng m¹i, th¬ngm¹i còng lµ mét chøc n¨ng cña ngêi s¶n xuÊt hµng ho¸ , gi÷a c¸c doanh nghiÖp. c¸c vïng, c¸c quèc giathùc hiÖn c¬ chÕ më trong mua b¸n hµng ho¸ th¬ng m¹i mét mÆt phô thuéc vµp c¸c nghµnh. c¸c lÜnh vùc kh¹i th¸ccña nªn kinh tÕ quèc d©n, mÆt kh¸c lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò hç trî , më ® êng cho kinh tÕ x· héi ph¸t triÓn 2.2 . v Þ trÝ cña th ¬ng m¹i th¬ng m¹i cã vÞ chÝ quan träng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr ¬ng ë níc ta. x¸c ®Þnh râ vÞ trÝ cña th¬ng m¹i cho phÐp t¸c ®éng ®óng híng vµ t¹o ®îc ®iÒu kiÖn cho th¬ng m¹i ph¸t triÓn. tríc hÕt, th¬ng m¹i lµ mét bé phËn hîp thµnh t¸i s¶n xuÊt th ¬ng m¹i nãi liÒn gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. dßng vËn ®éng cña s¶n phÈm hµng ho¸ qua kh©u th¬ng m¹i, hoÆc ®Ó tiÕp tôc cho s¶n xuÊt hoÆc®i vµo c¸ nh©n ë vÞ trÝ cÊu thµnh cña t¸i s¶n xuÊt, th¬ng m¹i ®îc coi nh hÖ thèng dÉn lu, t¹o ra sù liªntôc cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt vµ tiªu dïng. th ¬ng m¹i hîp phÇn cña s¶n xuÊt hµng ho¸. s¶n xuÊt hµng ho¸ cã môc ®Ých tõ tríc lµ ®Ó tho¶ m·n ngêi kh¸c, ®Ó trao ®æi, mua b¸n hµng ho¸. kh«ng thÓ nãi ®Õn s¶n xuÊt hµng ho¸mµ kh«ng nãi ®Õn th¬ng m¹i . ë ®©y, theo Ang-ghen th× s¶n xuÊt vµ th ¬ng m¹i lµ ®¬ng hoµnh vµ ®êng tungcña ®êng cong kinh tÕ th¬ng m¹i lµ lÜnh vùc kinh doanh còng thu hót trÝ lùcvµ tiÒn vèn cña c¸c nhµ ®Çu t ®Ó thu lîi nhuËn thËm trÝ siªu lîi nhuËn. Bëi vËy,kinh doanh th ¬ng m¹i trë thµnh nghµnh s¶n xuÊt vËt chÊt thø hai 3. Vai trß cña th¬ng m¹i 3.1.Vai trong cña th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ quèc d©n Vai trß cña th¬ng m¹i ®· ®îc kh¼ng ®Þnh c¶ vÒ lý luËnvµ thùc tiÔn níc ta. Th¬ng m¹i lµ mòi nhän ®ét kÝch quan träng ®Ó ph¸ c¬ chÕ quan liªu bao cÊp, h×nh thµnh c¬ chÕ thÞ trêng. th¬ng m¹i thóc ®Èy s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn, chÊn h ng c¸c quan hÖ hµng ho¸ tiÒn tÖ. Qua ho¹t ®éng mua b¸n t¹o ra®éng lùc kÝch thÝch®èi víi ng êi s¶n xuÊt, thóc ®Èy ph©n c«ng lao ®«ng x· héi, tæ chøc l¹i s¶n xuÊt, h×nh thµnh c¸c vïng chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt lín. ph¸t triÓn th¬ng m¹i cã nghÜa lµ ph¸t triÓn c¸c mèi quan hÖ hµng ho¸ tiÒn tÖ. ®ã lµ con ® êng ng¾n nhÊt ®Ó chuyÓn tõ s¶n xuÊt tù nhiªn thµnh s¶n suÊt hµng ho¸ th¬ng n¹i kÝch thÝch s ph¸t triÓn cña lùc alîngk s¶n xuÊt. lîi nhôn lµ môc ®Ýc ho¹t ®éng th¬ng m¹i ngêi s¶n xuÊt t×m mäi c¸ch ®Ó c¶i tiÕn c«ng t¸c, ¸p dông khoa häc c«ng nghÖmíi h¹ chi phÝ thu nhiÒu lîi nhuËn. ®ång thêi c¹nh tranh trong th¬ng m¹i b¾t buéc ngêi s¶n xuÊt ph¶i n¨ng ®éng, kh«ng ngõng 3 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 n©ng cao tay nghÒ, chuyªn m«n vµ tÝnh to¸n thøc chÊt ho¹t ®éng kinh doanh tiÕt kiÖm c¸c nguån lùc, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. ®ã lµ nh÷ng nh©n tè t¸c ®éng lµm cho løc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. th¬ng m¹i kÝch thÝch nhu cÇu vµ lu«n t¹o ra nhu cÇu míi. ng êi tiªu dïng mua b¸n kh«ng suÊt ph¸t tõ t×nh c¶m mµ b»ng lý trÝ . lîi Ých cña s¶n phÈm s¶n xuÊt t¹o ra kh¶ n¨ng t¸i t¹o nhu cÇu . th¬ng m¹i mét mÆt lµm cho cÇu trªn thÞ tr¬ng trungthùc víi nhu cÇu, mÆt kh¸c nã lµm béc lé tÝnh da d¹ng phong phó cña nhu cÇu.Th¬ng m¹i buéc c¸c nhµ s¶n xuÊt ph¶i ®a d¹ng,kiÓu d¸ng, mÉu m·, chÊt lîng,s¶n phÈm.®iÒu nµy t¸c ®éng ngîc l¹i ®Õn ngêi tiªu dung, lµm bËt dËy c¸c nhu cÇu tiÒm tµng. tãm l¹i th¬ng m¹i lµm t¨ng trëng nhu cÇu vµ lµ gèc rÔ cho sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. Th¬ng m¹i gãp phÇn më réng quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ, lµm cho mèi quan hÖ níc ta víi níc kh¸c kh«ng ngõng ph¸t triÓn, ®iÒu ®ã gióp cho chóng ta tËn dung ®îc u thÕ cña thêi ®¹i, ph¸t huy ®îc lîi thÕ so s¸nh, tõng bíc ®a thÞ trêng níc ta héi nhËp vµo thÞ trêng thÕ giíi. BiÕn níc ta thµnh mé bé phËn ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. §ã lµ con ®êng ®Ó kinh tÕ níc ta ph¸t triÓn nh¶y vät, nh©n d©n ta cã cuéc sèng Êm no h¹nh phóc. 3.2. Vai trß cña th¬ng m¹i ë doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp diÔn ra b×nh thêng vµ liªn tôc.qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊtë ®©y ®îc khëi ®Çub»ng viÖc ®Çu t vèn cho mua s¾m c¸c yÕu tè s¶n xuÊt, tiÕp theo lµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hµng ho¸ kÕ ®ªn lµ b¸n hµng ho¸ vµ thu ®îc vÒ gi¸ trÞ. trong chu kú t¸i s¶n xuÊt ®ã,th¬ng m¹i cã mÆt ë hai kh©u: ®¶m b¶o c¸c yÕu tè vËt chÊt cho s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm , hai kh©u nµy kh«ng thùc hiÖn ®îc th× sÏ dÉn tíi ®×nh ®èn, tr× trÖ cña s¶n xuÊt qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt c¶ doanh nghiÖp kh«ng thùc hiÖn ®îc. th¬ng m¹i ®¶m b¶o thùc hiÖn môc tiªu lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. doanh nghiÖp muèn tån t¹i ®îc ph¶i cã lîi nhuËn. ®Ó thu ®îc lîi nhuËn Ýt ra ph¶i b¸n ®îc hµng ho¸ . b¸n hµng ho¸ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh tíi hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nghiÖp . th¬ng m¹i ®Çu ra thøc hiÖn chøc n¨ng chuyÓn ho¸ h×nh th¸i gÝa trÞ cña hµng ho¸ tõ hµng thµnh tiÒn vµ thªm chªnh lÖch. th¬ng m¹icã t¸c ®éng quan träng ®Õn vÞ thÕ cña doanh nghiÓp tªn th ¬ng trêng. th¬ng m¹i ph¸t triÓn, thÞ trêng ®îc më réng vÞ thÕ cña d¬anh nghiÖp ®îc ®Ò cao, tÝch luü lín,t¹o dùng ®îc uy tÝn th«ng qua ho¹t ®éng mua b¸n trªn th ¬ng tr¬ng sÏ lµm cho thÕ lùc cña doah nghiÖp ngµy cµng ®îc t¨ng cêng m¹nh mÏ. th¬ng m¹i cã vai trß ®iÒu tiÕt, hìng dÉn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. qua ho¹t ®éng th¬ng m¹i sÏ dã nh÷ng th«ng tinh tõ phÜa ng êi ngêi mua, tõ thÞ trêng. trªn c¬ së ®ã híng dÉn s¶n xuÊt mét c¸c phñ hîp víi nhu cÇu thêng xuyªn thay ®æi cña thÞ trêng. híng dÊn nh÷ng khu vùc mµ doanh nghiÖp cã lîi thÕ , ®¶m b¶o an toµn cao. th¬ng m¹i gãp phÇn më réng c¸c quan hÖ cña doanh nghiÖp ®¶m b¶o thùc hiÖn c¸c quan hÖ víi b¹n hµng. th«ng qua mua b¸n hµng ho¸, cñng cè quan hÖ liªn minh, khai th¸c c¸c quan hÖ víi c¸c c¬ quan qu¶n lý vµ ph¸t triÓn quan hÖ th¬ng m¹i quèc tÕ. II. néi dung c¬ b¶n cña th¬ng m¹i-dÞch vô 1. Nghiªn cøu,x¸c ®Þnh nhu cÇu vµ cÇu cña thÞ tr êng vÒ c¸c lo¹i hµng ho¸, dÞch vô. 4 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 ®©y lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn trong qóa tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh th ¬ng m¹i. ®èi víi c¸c nhµ kinh doanh th¬ng m¹i ,®iÒu qua träng lµ ph¶i n¾m cho ®îc c¸c lo¹i nhu cÇu ®Æt mua cña x· héi vµ d©n c. 2. X¸c ®Þnh vµ khai th¸c c¸c nguån hµng ®Ó tho¶ m·n c¸c nhu cÇu cña x· héi. trong ®iÒu kiÖn vÉn cßn tån t¹i nhu cÇu vÒ “hµng ho¸ kinh tÕ” viÖc t¹o nguån hµng ®Ó ®¸p øng c¸c nhu cÇu lµ c«ng viÖc quan träng. víi c¸c yªu cÇu ®Æt ra lµ hµng ho¸ ph¶i tèt, chi phÝ ph¶i rÎ nhÊt, trao ®æi thuËn lîi nhÊt, nguån hµng ph¶i æn ®Þnh nhÊt... 3. thùc hiÖn c©n ®èi nguån hµng víi nhu cÇu, t×m c¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o c©n ®èi nh t¨ng cêng s¶n xuÊt trong níc,t×m c¸c nguån hµng thay thÕ... 4. tæ chøc c¸c mèi qua hÖ giao dÞch th¬ng m¹i. ë kh©u c«ng t¸c nµy, gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vÒ kinh tÕ , tæ chøc vµ luËt ph¸p ph¸t sinh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong qu¸ tr×nh mua b¸n hµng ho¸ 5. tæ chøc hîp lý c¸c kªnh ph©n phèi hµng ho¸. ®©y lµ qu¸ tr×nh liªn quan ®Õn viÖc ®iÒu hµnh vµ vËn chuyÓn hµng ho¸, dÞch vô tõ s¶n xuÊt ®Õn ngê sö dông nh»m ®¹t hiÖu qu¶ tèi ®a . qu¸ tr×nh nµy gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò: Thay ®æi quyÒn së h÷u tµi s¶n, di chuyÓn hµng dù tr÷, b¶o qu¶n, ®ãng gãi, bèc dì... cung cÊp th«ng tin thÞ tr êng cho nhµ s¶n xuÊt, tr¸nh rñ ro trong kinh doanh. 6. Qu¶n lý hµng ho¸ vµ xóc tiÕn mua b¸n hµng ho¸ §èi víi c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i ®©u lµ c«ng t¸c qua träng kÕt thóc qu¸ tr×nh kinh doanh hµng ho¸. th¬ng m¹i thíng sö dông c¸ch×nh thøc : B¸m bu«n, b¸n lÎ,th¬ng m¹i trùc tiÕp vµ qua trung gian. III. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn th¬ng m¹i dÞch vô Th¬ng m¹i còng nh mäi ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nã bÞ t¸c ®éng cña trÊt nhiÒu yÕu tè c¶ trong níc vµ c¸c yÕu tè ngoµi níc. 1.Nh÷ng nh©n tè ¶nh hëng ®Õn chÝnh trÞ. Rñi ro, chÝnh trÞ, chiÕn tranh, sù sôp ®æ cña mét thÕ chÕ chÝnh trÞ. c¸c vÊn ®Ò chÝnh trÞ vµ ngîi giao c¬ ¶nh hëng ®Õn quan hÖ ngo¹i th¬ng , chÝnh s¸ch më cöa. Nh÷ng thay ®æi vÒ quan ®iÓm, ®êng lèi chÝnh trÞ quèc gia cã thÓ më ra hoÆc lµm sôp ®æ thÞ trêng cña th¬ng m¹i (ngo¹i th¬ng). Sù xung ®ét vÒ quan ®iÓm chÝnh trÞ cña mét khu vùc tõ ®ã lµm ¶nh h ëng xÊu ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i cña c¸c quèc gia cã liªn quan ¶nh h ëng ®Õn ngo¹i th¬ng trong khu vùc 2.C¸c yÕu tè chÝnh trÞ. 2.1c¸c quy ®Þnh ph¸p quy, luËt ph¸p cña c¸c quèc gia, luËt ph¸p cña th«ng lÖ quèc tÕ... Nh÷ng quy ®Þnh ph¸p quy, luËt ph¸p chi phèi c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, c¸c chÝnh s¸ch dèi víi c¸c c«ng ty n íc ngoµi . c¸c chÝnh s¸ch nµy ¶nh hëng c¶ trùc tiÕp lÉn gi¸n tiÕp ®Õn ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng. VÝ dô: Nh ë ViÖt nam hiÖn nay ®Ó tiÕn hµnh b¶o hé c¸c c«ng ty trong n íc vÉn cha ®ñ lín m¹nh th× ViÖt Nam ¸p dông mét møc thuÕ xuÊt rÊt cao ®èi víi hµng nhËp khÈu. Ngµy nay xu híng héi nhËp vµ liªn kÕt quèc tÕ, sù ra ®êi c¸c hiÖp ®Þnh, cam kÕt, c¸c khèi kinh tÕ lµm cho kh«ng gian kinh tÕ thÕ giíi ch¼ng nh÷ng bÞ chia theo quèc gia mµ cßn chia sÎ theo khu vùc, theo c¸c khèi... 5 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 2.2. C¸c nh©n tè chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt trong níc C¸c yÕu tè chÝnh trÞ vµ ph¸p luËt lµ nÒn t¶ng quy ®Þnh c¸c yÕu tè kh¸c cña th¬ng m¹i, c¬ thÓ nãi quan ®iÓm ®¬ng lèi chÝnh trÞ nµo, hÖ thèng phÊp luËt µ chÝnh s¸ch nµo... sÏ cã ngµnh th¬ng m¹i ®ã. Quan ®iÓm ®êng lèi chÝnh trÞ, ho¹t ®éngcña c¸c c¬ quan nhµ n íc cã thÓ t¹o ra thêi c¬ hoÆc c¶n trá ®èi víi ho¹t ®éng th ¬ng m¹i. §êng lèi ®æi míi më cöa níc ta ®îc më réng ra thÞ trêng n¬c ngoµi vµ cã ®iÒu kiÖn gÆp gì trao ®æi,tham quan thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ hîp t¸c, liªn doanh vµ liªn kÕt kinh tÕ HÖ thèng ph¸p luËt , c¸c chÝnh s¸ch vµ chÕ ®é... ®ång bé vµ hoµn thiÖn t¹o khu«n khæ ph¸p lý vµ giíi h¹n cho viÖc ®¶m b¶o ®Ó thùc hiÖn nguyªn t¾c : “B×nh ®¼ng, t«n träng lÉn nhau vµ cïng cã lîi trong kinh doanh . HÖ thèng ph¸p luËt chÝnh s¸ch, chÕ ®é... ph¶i kh«ng ngõng phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ vµ xu híng héi nhËp µ nªn kinh tÕ c¸c níc trong khu vøc vµ trªn thÕ giíi. 3.C¸c yÕu tè v¨n ho¸ x· héi 3.1 C¸c yÕu tè v¨n ho¸ x· héi cña c¸c níc cã thÓ ¶nh hëng ®Õn th¬ng m¹i . sù kh¸c biÖt vÒ v¨n ho¸ lµ kÕt qu¶ tæng hîp cña nhiÒu yÕu tè (lÞch sö, ng«n ng÷, t«n gi¸o...) vµ cã thÓ ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu theo hai híng: ¶nh hëng ®Õn hµnh vi ngêi tiªu dïng, buéc ngo¹i th¬ng ph¶i thÝch nghi hµnh vi cña ngêi tiªu dïng ¶nh hëng rÊt râ nÐt ®Õn th¬ng m¹i n¬ cã thÓ thóc ®Èy th¬ng m¹i ph¸t triÓn nÕu nh c¸c níc ®Òu cã nh÷ng s¶n phÈm mµ cã lîi thÕ so s¸nh, nh÷ng s¶n phÈm mµ nhu cÇu trong n íc cÇn mµ quèc gia kh«ng tù phôc vô ®îc. Nh÷ng nhu cÇu còng cã thÓ ®Þnh híng cho th¬ng m¹i. Theo nh÷ng lÜnh vøc nµo ®ã mµ c¸c yÕu tè vÒ v¨n ho¸ mµ héi l¹i t¹o ra c¸c nhu cÇu cã thÓ lµ rÊt kh¸c nhau. ¶nh hëng ®Õn hµnh vi cña c¸c nhµ kinh doanh trong n íc, nhµ chÝnh trÞ, nhµ chuyªn m«n. NhiÖm vô cña c«ng ty kinh doanh th¬ng m¹i lµ chÊp nh©nh vµ thÝch nghi. 3.2 C¸c nh©n tè vÒ v¨n ho¸-x· héi trong níc. C¸c nh©n tè vÒ v¨n ho¸- x· héi ¶nh hëng mét c¸ch chËm ch¹p song rÊt s©u s¾c ®Õn s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ kinh doanh th ¬ng m¹i nãi riªng. Sù sung ®ét vÒ v¨n ho¸ x· héi , lîi Ých trong qu¸ tr×nh më cöa vµ héi nhËp... ®· ®Æt c¸c yÕu tè nµy ë vÞ trÝ quan träng trong c¸c yÕu tè chung cña m«i tr êng kinh doanh hiÖn nay. Trong thùc tÕ c¸c vÊn ®Ò vÒ phong tôc tËp qu¸n, lèi soãng, tr×nh®é d©n chÝ, t«n gi¸o,tÝn ngìng... cã ¶nh hëng s©u s¾c ®Õn c¬ cÊu nhu cÇu cña thÞ trêng,c¸c t¸c ®éng nµy cÇn ph¶i ®Æc biÖt chó träng c¸c doanh nghiÖp dÞch vô... ch¼ng h¹n kÕt cÊu d©n c,tr×nh ®é d©n chÝ cã ¶nh hëng tríc hÕt ®Õn cung c¸ch phôc vô, vµ nh÷ng dÞch vô ®îc hëng 4.¶nh hëng cña c¸c yªu tè kinh tÕ. 4.1 ¶nh hëng cña c¸c yªu tè kinh tÕ quèc tÕ còng rÊt s©u s¾c ®èi víi th ¬ng m¹i-dÞch vô. t¸c ®éng cña khung ho¶ng kinh tÕ , gi÷a bÊt ®ång quan ®iÓm chÝnh trÞ-kinh tÕ... ®Ó l¹i hËu qu¶ kh«n l êng ®èi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, víi tõng khu vùc còng nh ®èi víi quèc gia cã liªn quan. khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ë c¸c níc ®«ng nam ¸ vµ ®«ng ¸ ®Ó l¹i c¸c hËu qu¶ to lín vÒ nÒn kinh tÕ cho c¸c níc trong khu vùc vµ do ®ã cho ho¹t ®éng th¬ng m¹i cña c¸c níc trong khu vùc vµ níc cã quan hÖ trao ®æi víi khu vùc c¸c chÝnh s¸c kinh tÕ kh¸c nhau vµ kÕt qu¶ thùc hiªn c¸c n íc kh¸c nhau sÏ ¶nh hëng ®Õn tû gi¸ c©n b»ng t¬ng ®¬ng cña ®ång tiÒn c¸c níc ®ã ®iÒu ®ã 6 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 cã thÓ t¹o khã kh¨n hay thuËn lîi cho c¸c nhãm doanh nghiÖp th ¬ng m¹i kh¸c nhau. 4.2c¸c yÕu tè kinh tÕ trong níc. Trong m«i trêng kinh doanh th¬ng m¹i , c¸c yÕu tè kinh tÕ dï ë bÊt kú cÊp ®é nµo còng cã vai trß quan träng µ quyÕt ®Þnh hµng ®Çu. Bëi lÏ, sù h×nh thµnh hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý vµ c¸c thiÕt chÕ cña hÖ thèng ®ã cã ¶nh h ëng trùc tiÕp vµ quyÕt ®Þnh ®Õn chiÒu híng cêng ®é cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ nãi chung còng nh trßng nghµnh th¬ng m¹i nãi riªng c¸c yÕu tè kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n t¸c ®éng ®Õn nghµnh th ¬ng m¹i-dÞch vô: nã quyÕt ®Þnh sù lùa chän nh÷ng s¶n phÈm cho tiªu dïng trong níc, yªu cÇu vÒ s¶n phÈm, vµ kh¶ n¨ng phôc vô cña ngµnh dÞch vô... nghµnh th¬ng m¹i ngoµi nh÷ng nh©n tè chñ yÕu cßn rÊt nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nh nh©n tè kü thuËt-c«ng nghÖ, yÕu tè tù nhiªn... Ch¬ng II : thùc tr¹ng th¬ng m¹i-dÞch vô ë níc ta trong nh÷ng n¨m ®æi míi I. §Æc ®iÓm ph¸t triÓn n íc ta Th¬ng m¹i níc ta tríc c¸ch m¹ng th¸ng 8 n¨m 1945 Thêi kú phong kiÕn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam lµ mét nÒn kinh tÕ N«ng nghÖp tù cÊp tù tóc tríc khi bÞ thùc d©n ph¸p x©m lîc. X· héi ViÖt Nam lµ mét x· héi hoµn toµn phong kiÕn kÐm ph¸t triÓn, rµng buéc bëi nh÷ng luËt lÖ phong kiÕn l¹c hËu. ChÝnh v× v©y th¬ng m¹i thêi kú nµy còng kÐm ph¸t triÓn, th¬ng m¹i chØ ®¬n gi¶n lµ trao ®æi hµng ho¸ phôc vô cho b÷a ¨n hµng ngµy. tõ n¨m 1862 ®Õn 1884. thùc d©n ph¸p chiÕm níc ta, biÕn níc ta thµnh thuéc ®Þa cña phong kiÕn.tÝnh chÊt thuéc ®Þa cña n íc ta trong thêi kú nµy biÓu hiÖn sù thèng trÞ cña thùc d©n ph¸p trªn lÜnh vùc néi th ¬ng còng nh ngo¹i th¬ng. Ngo¹i th¬ng do c¸c c«ng ty ph¸p nh©n gi÷ ®éc quyÒn trong lÜnh vùc nhËp c«ng nghÖ vµ xuÊt c¸c hµng n«ng s¶n, kho¸ng s¶n... néi th¬ng còng doanh nghiÖp c¸c c«ng ty ®éc quyÒn cña ph¸p thèng trÞ. c¸c c«ng ty nµy kh«ng nh÷ng khèng chÕ th¬ng nghiÖp níc ta b»ng c¸ch, n¾m gi÷ nguån hµng , gi÷ ®éc quyÒn bu«n b¸n hµng c«ng nghÖ, thu mua n«ng s¶n phÈm, b¸n r îu, muèi mµ cßn më c¸c cöa hµng ®Ó khèng chÕ b¸n lÎ ë c¸c thµnh phè lín. 7 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Th¬ng m¹i níc ta th¬ng kú1945 -1954 C¸ch m¹ng th¸ng 8 n¨m 1945 thµnh c«ng lËp ra níc viÖt nam d©n chñ céng hoµ. Nhng cha ®îc bao l©u ®· bÞ thùc d©n ph¸p trë l¹i x©m lîc níc ta, buéc nh©n d©n ph¶i cÇm vò khÝ ®¸nh giÆc cøu n íc. trong nh÷ng n¨m chiÕn tranh (1946 - 1954) trªn c¶ níc h×nh thµnh hai vïng xen kÏ lÉn nhau: vïng tù doanh nghiÖp vµ ïng bÞt¹m chiÕm. thÞ trêng trong níc còng theo ®ã bÞ chia c¾t thµnh hai: thÞ trêng vïng tù doanh nghiÖp vµ thÞ trêng vïng t¹m chiÕm ThÞ trêng hµng ho¸ vïng t¹m chiÕm bÞ thu hÑp trong nh÷ng thµnh phè vµ thÞ trÊn lín ë c¸c ®Çu mèi giao th«ng . Ho¹t ®éng th ¬ng m¹i do ®Õ quèc ph¸p vµ Mü trùc tiÕp kiÓm so¸t th«ng qua c¸c c«ng ty cña ph¸p, mü vµ bän t s¶n m¹i b¶n. nghµnh kinh doanh ph¸t triÓn nhÊt ë vïng t¹m chiÕm lµ kinh doanh dÞch vô: nhµ hµng ¨n uèng, qu¸n rîu, tiÖm cµ phª, may mÆc c¾t tãc... thÞ trêng vµ thÞ trêng th¬ng m¹i vïng tù do. cã tÝnh chÊt kh¸c h¼n th ¬ng m¹i vïng t¹m chiÕm. néi th¬ng còng nh ngo¹i th¬ng lµ do nhµ níc d©n chñ nh©n d©n qu¶n lý nh»m môc ®Ých phôc vô nh©n d©n vµ lîi Ých cu¶ cuéc kh¸ng chiÕn. Tham gia ho¹t ®éng th¬ng m¹i thêi kú nµy ngoµi nh÷ng ngêi bu«n b¸n nhá, s¶n xuÊt nhá , nh÷ng t s¶n d©n téc cßn cã mËu dÞch quèc doanh. Th¬ng m¹i quèc doanh tæ chøc tõ n¨m 1951 vµ ®· ph¸t triÓn kh¸ nhanh, t¸c dông vµ vai trß cña nã ngµy cµng râ nÐt. Nguån hµng chñ yÕu cña nã lµ nguån hµng s¶n xuÊt trong níc do n«ng d©n vµ nh÷ng ngêi lµ nghÒ thñ c«ng s¶n xuÊt ®Ó cung cÊp cho nhu cÇu kh¸ng chiÕnµ nhu cÇu cu¶ nh©n d©n. viÖc b¶o ®¶m nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc, thiÕt bÞ cho c¬ së s¶n xuÊt chñ yÕu lµ x ëng c¬ giíi s¶n xuÊt vò khÝ , ®¹n còng ®îc thùc hiÖn b»ng viÖc thu mua kim lo¹i cò trong d©n , t×m kiÕm kim lo¹i phÕ liÖu . tæ chøc khai th¸c vµ thu mua nguyªn vËt liÖu ®Ó cung øng cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt quèc phßng vµ d©n dông. Héi nghÞ trung ¬ng §¶ng lao ®éng ViÖt Nam lÇn thø nhÊt (th¸ng 3-1951) ®· nhÊn m¹nh : “ Môc ®Ých ®Êu tranh kinh tÕ , tµi chÝnh víi ®Þch cèt lµm cho ®Þch thiÕu th«n, m×nh no ®ñ, h¹i cho ®Þch lîi cho m×nh. Do ®ã kh«ng ph¶i ®Æt hµng rµo ng¨n h¼n gi÷a ta víi ®Þch mµ chóng ta vÉn më cöa bu«n b¸n víi ®Þch nhng chØ cho vïng ®Þch nh÷ng thø hµng kh«ng cã h¹i cho ta vµ ®a ra (vïng tù do) nh÷ng thø cÇn cho kh¸ng chiÕn vµ cÇn cho ®êi sèng nh©n d©n” víi nguyªn t¾c “®éc lËp, tù chñ, tranh thñ trao ®æi cã lîi”chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu íi vïng t¹m bÞ ®Þch kiÓm so¸t gåm nh÷ng néi dung sau. - ®Èy m¹nh xuÊt khÈu ®Ó ¬h¸t triÓn s¶n xuÊt ë ïng tù co , n©ng cao ®êi s«ng nh©n d©n ®Ó cã ngo¹i tÖ (tiÒn ®«ng d¬ng),nhËp khÈu hµng ho¸ cÇn thiÕt. - tranh thñ nhËp khÈu hµng ho¸ cÇn thiÕt ,cÊm nhËp khÈu hoÆc h¹n chÕ nhËp khÈu nh÷ng hµng ho¸ cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c s¶n phÈm cña vïng tù do. - ®Êu tranh gi¸ c¶ trong trao ®æi hµng ho¸ gi÷a hai vïng nh»m gãp phÇn æn ®Þnh gi¸ c¶ vïng tù do. - ®Êu tranh tiÒn tÖ (gi÷a tiÒn viÖt nam vµ tiÒn ®«ng d¬ng) nh»m më réng ph¹m vi lu hµnh tiÒn viÖt nam vµ gi÷ v÷ng gi¸ trÞ tiÒn viÖt nam. nh÷ng chñ tr¬ng míi ®ã phï hîp víi ®iÒu kiÖn chiÕn tranh vµ ®¸p øng lîi Ých cña nh©n d©n hai vïng. Nhê ®ã mµ gi¸ trÞ hµng xuÊt nhËp khÈu t¨ng vät. nÕu lÊy n¨m 1948 b»ng 100 th× lîng hµng xuÊt khÈu vµo vïng t¹m chiÕm n¨m 1951 t¨ng 94%; 1952: 663%; 1953:1433% vµ 1954: 1762% cßn l îng hµng nhËp khÈu tõ vïng t¹m chiÕm n¨m 1951 lµ 41%; 1952: 268%; 1953: 770% vµ n¨m 1954lªn ®Õn 947%. 8 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 nh÷ng n¨m 1950, níc ta cã quan hÖ chÝnh thøc vÒ kinh tÕ vµ th ¬ng m¹i víi trung quèc , liªn x« (cò) vµ c¸c níc ®«ng ©u. n¨m 1952 chÝnh phñ ®· ký hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i víi níc céng hoµ nh©n d©n trung hoa vµ n¨m 1953 ký víi chÝnh phñ trung quèc nghÞ ®Þnh th vÒ mËu dÞch tiÓu ng¹ch biªn giíi viÖt-trung. gi¸ trÞ hµng ho¸ trao ®æi víi níc ngoµi n¨m 1954 so víi n¨m 1952 t¨ng gÊp bèn lÇn. vÒ ph¸t triÓn vµ mê réng c¸c quan hhÖ kinh tÕ víi n íc ngoµi cã ý nghÜa quan träng ®èi víi nÒn kinh tÐe níc ta trong giai ®¹n nµy , gióp ta t¨ng nhanh ®îc tiÒm lùc kinh tÕ vµ tiÒm lùc quèc phßng,cã thªm vËt t , hµng ho¸ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu kh¸ng chiÕn vµ d©n sinh æn ®Þnh thÞ tr êng ,gi¸ c¶ tuy vËy khèi l¬ng bu«n b¸n íi níc ngoµi rÊt h¹n chÕ do ®iÒu kiÖn chiÕn tranh vµ bao vËy phong to¶ cña kÎ ®Þch. Th¬ng m¹i thêi kï 1945-1954 lµ thêi kú ®Çy khã kh¨n th¬ng m¹i thêi kú 1955-1975 Thêi kú1955-1975 ®Êt níc cßn bÞ chia c¾t lµm hai miÒn . miÒn nam tuÕp tôc cuéc c¸ch m¹ng gi¶i phãng d©n téc; miÒn b¾c íc vµo thêi kú c¶i t¹o vµ x©y dùng kinh tÕ, ph¸t triÓnv¨n ho¸ theo chñ nghÜa x· héi ®ång thêi ph¶i trèng chiÕn tranh ph¸ ho¹i cña giÆc mü, lµm tèt vai trß phôc vô, chi viÖn cho tiÒn tuyÕn lín miÒn nam. hai nhiÖm vô lín g¾n bã chÆt trÏ víi nhau, kh¸ng chiÕn chèng mü cøu níc lµ nhiÖm ô hµng ®Çu nhng x©y dùng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña miÒn b¾c l¹i lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh sù th½ng lîi cña c¸ch m¹ng trªn c¶ níc. trong thêi kú ®Æc biÖt (1955-1975) ë miÒn b¾c ®· thùc thi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ tËp trung cao ®é ®Ó huy ®éng søc ngêi søc cña cho cuéc kh¸ng chiÕn trèng mü c÷u níc. thÞ trêng x· héi vµ hÖ thèng lu th«ng vËt t, hµng tiªu dïng cho s¶n xuÊt ,®êi sèng d©n c, chÞu chi phèi bëi kÕ ho¹ch tËp trungcña nhµ n íc. N¨m1954, cïng víi viÖc kh«i phôc vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c. ®¶ng vµ nhµ nícta ®· chñ tr¬ng chÊn chØnh th¬ng nghiÖp, tµi chÝnh , tiÒn tÖ thèng nhÊt thÞ trêng, gi¸ c¶ hai vïng (vïng tù do vµ vïng t¹m chiÕm). §Êu tranh trèng l¹i sù ®Çu c¬ cña t b¶n t nh©n vµ x©y dùng nÒn mãng cña th¬ng nghiÖp XHCN. T¨ng cêng th¬ng nghiÖp nhµ níc lµm cho th¬ng nghiÖp quèc doanh ph¸t huy tèt ®èi víi ®êi sèng nh©n d©n vµ s¶n xuÊt. cuéc ®Êu tranh “Ai th¾ng ai” trªn thÞ trêng mÆc dï diÔn ra rÊt phøc t¹p nhng ®Õn nh÷ng n¨m 1959-1960 vÒ c¬ b¶n th¬ng nghiÖp ViÖt nam ®· kiÓm so¸t ®îcnh÷ng kh©u b¸n lÎ; ®· h×nh thµnh nªn mét m¹ng líi th¬ng nghiÖp x· héi chñ nghÜa lµm ba cÊp: cÊp c«ng ty ngµnh hµng (cÊp I), c¸c c«ng ty th¬ng nghiÖp (cÊpII), hîp t¸c x· mua b¸n (cÊp III) sau thêi kú c¶i t¹o vµ ph¸t triÓn kinh tÕ . miÒn b¾c b¾t tay vµo nhiÖm vô c¬ së vËt chÊt - kü thuËt. T tëng chØ ®¹o xuyªn suèt toµn bé thêi kú 1960-1975 vÒ c«ng t¸c néi th¬ng, ngo¹i th¬ng, thÞ trêng, gi¸ c¶ lµ nghÞ quyÕt X (kho¸ III) cña trung ¬ng ®¶ng. T¹i héi nghÞ nµy, ban chÊp hµnh trung ¬ng ®¶ng ®· ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi.VÒ ho¹t ®éng néi th ¬ng, ngo¹i th¬ng, thÞ trêng, gi¸ c¶ níc ta. ®¸nh gi¸ vÒ ho¹t ®éng ngo¹i trong 10 n¨m 1955-1964, héi nghÞ ban chÊp hµnh trung ¬ng ®¶ng lÇn X (kho¸ III) kh¼ng ®Þnh: “trong 10 n¨m qua nÒn ngo¹i th¬ng cña níc ta kh«ng ngõng ph¸t triÓn vµ cã nhiÒu chuyÓn biÕn quan träng”. Ngay sau hoµ b×nh lËp l¹i, nhµ níc ta thùc hiÖn chÕ ®é thèng nhÊt ngo¹i th¬ng tiÕp nhËn xù viÖn trî cña c¸c cíc XHCN anh em vµ bíc ®Çu quan hÖ bu«n b¸n víi mét sè níc , gãp phÇn tÝch cùc vµo kh«i phôc kinh tÕ vµ cung cÊp hµng tiªu dïng cho nh©n d©n. Bíc vµo thêi kú kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thø nhÊt (1961-1965), c«ng t¸c ngo¹i th¬ng ®îc t¨ng cêng thªm mét íc. Phôc vô nhiÖm vô chñ yÕu bíc ®Çu x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña chñ nghi· x· héi vµ ph¸t triÓn xuÊt khÈu. Kim ngh¹ch xuÊt khÈu mçi n¨m mét t¨ng. 9 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Nhê t¨ng cêng sù hîp t¸c kinh tÕ µ trao ®æi hµng ho¸ víi c¸c níc x· héin chñ nghÜa, ®ång thêi më réng bu«n b¸n víi nhiÒu n íc d©n téc chñ nghÜa vµ mét sè níc t b¶n chñ nghÜa. Ngo¹i th¬ng ®· gãp phÇn thùc hiÖn cã kÕt qu¶ chÝnh s¸ch ®«i ngo¹i cña ®¶ng vµ nhµ níc ta. Sau khi chiÕn tranh kÕt thóc, nÒn kinh tÕ n íc ta vÉnlµ mét nÒn king tÕ l¹c hËu, phô thuéc nhiÒu µ nguån nguyªn , nhiªn liÖu, phô tïng thiÕt bÞ bªn ngoµi. Kh«ng cã ho¹t ®éng th¬ng m¹i ®Æc biÖt nhËp khÈu th× hÖ thèng c«ng nghiÖp c¶ níc bÞ tª liÖt hoµn toµn. Thùc tÕ ®ã ®Æt ra cho th ¬ng m¹i nh÷ng nhiÖm vô míi nÆng nÒ h¬n. 3. th¬ng m¹i viÖt nam thêi kú 1976-1986 trong bèi c¶nh ®Êt níc ®· thèng nhÊt, ho¹t ®éng th¬ng m¹i cã nh÷ng thuËn lo¹i míi, khã kh¨n míi . ®Êt níc thèng nhÊt chung ta cã ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng cña ®Êt níc, ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh cña ba miÒn ®Ó ®Èy m¹nh ph¸t triÓn th¬ng m¹i quèc tÕ , më réng hîp t¸c kinh tÕ, khoa häc c«ng nghÖ íi níc nghoµi, thu hót vèn vµ kü thËt níc nghoµi. Bªn c¹nh nh÷ng thuËn lîi míi. Chóng ta còng ®øng tr íc khã kh¨n gay g¾t b¾t nguån tõ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¶ níc cßn thÊp, c¬ së vËt chÊt kü thuËt cßn yÕu kÐm, kinh tÕ hµng ho¸ Ýt ph¸t triÓn,ch a cã tÝch lòy tõ néi bé nÒn kinh tÕ. NÒn kinh tÕ cßn lÖ thuéc nÆng nÒ vµo bªn ngoµi. MÆt kh¸c, chiÕn tranh kÐo dµi ®Ó l¹i nh÷ng hËu qu¶ kinh tÕ nÆng nÒ lµm cho ®Êt n íc ph¸t triÓn chËm l¹i nhiÒu n¨m vµ g©y ra nhiÒu hËu qu¶ kinh tÕ x· héi mµ nhiÒu n¨m míi hµn g¾n ®îc. Tríc t×nh h×nh ®ã, ®¶ng vµ nhµ níc ®· ®Ò ra nhiÒu chñ tr¬ng, biÖn ph¸p ®Ó kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ , ®a ®Êt níc ®i lªn. thêi kú nµy ®Æc biÖt nhÊn m¹nh tÝnh tÊt yÕu vµ tÇm quan träng cña ho¹t ®éng th ¬ng m¹i dÞch vô nãi chung vµ ho¹t ®éng th¬ng m¹i quèc tÕ nãi riªng, ®èi víi nÒn kinh tÕ tõ s¶n xuÊt nhá ®i lªn s¶n xuÊt línmtõ nÒn kinh tÕ hiÖn vËtchuyÓn sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸. Ngµy 18-4-1947 chÝnh phñ ®· ban hµnh ®iÒu lÖ ®Çu t cña níc ngoµi µo ViÖt nam, nh»m thu hót ®Çu t níc ngoµi, kh«ng ph©n iÖt chÕ ®é chÝn trÞ trªn nguyªn t¾c b¶o ®¶m ®éc lËp chñ quyÒn cña viÖt nam vµ c¸c bªn cïng cã lîi. Tõ cuèi n¨m 70, khi níc ta l©m vµo khñng ho¶ng kinh tÕ - x· héi, ®¶ng vµ nhµ níc ta cã mét chñ tr¬ng ®æi míi tõng phÇn vµ ®· t¹o ®îc bíc ph¸t triÓn vÒ mét sè mÆt trong n¨m 1981-1985. Tuy vËy nh÷ng nhîc ®iÓm cña x©y dùng x· héi chñ nghÜa tríc ®ã cha ®îc kh¾c phôc vÒ c¨n b¶n, cho nªn ®· k×m h·m kh¼ n¨ng gi¶i phãng lùc lîng s¶n xuÊt; h¬n n÷a ®Êt níc cßn bÞ bao v©y, cÊm vËn,chi phÝ quèc phßng cßn lín. trong qu¸ tr×nh thøc hiÖn nh÷ng biÖn ph¸p c¶i c¸ch, chóng ta l¹i ph¹m mét sè sai lÇm míi nªn khñng ho¶ng kinh tÕ-x· héi tiÕp tôc diÔn ra gay g¾t l¹m ph¸t ®Õn 774.7% vµo n¨m 1986. VÒ viÖc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn hÖ thèng th¬ng m¹i thêi kú nµycã nh÷ng ®iÒm ®¸ng chó ý sau: Qu¸ tr×nh x· héi ho¸ vÒ t liÖu s¶n xuÊt®îc thùc hiÖn trong nÒn kinh tÕ quèc d©n díi hai h×nh thøc së h÷u toµn d©n (quèc doanh) vµ së h÷u tËp thÓ ® îc thøc hiÖn trong lÜnh vùc lu th«ng hµng ho¸ cã xu híng xo¸ bá th¬ng m¹i t b¶n t nh©n, th¬ng m¹i c¸ thÓ , h×nh thµnh chñ yÕu c¸c doanh nghiÖp th ¬ng m¹i quèc doanh vµ tËp thÓ, theo chØ tiªu kÕ ho¹ch. Sù t¸ch dÇn c¸c lo¹i hµng ho¸ theo tÝnh chÊt sö dông t liÖu s¶n xuÊt, t liÖu tiªi dïng, lu th«ng trong níc, lu th«ng ngoµi níc thµnh c¸c doanh nghiÖp riªng. Doanh nghiÖp kinh doanh vËt t, doanh nghiÖp kinh doanh hµng tiªu dïng, doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ®îc s¾p xÕp vµ tæ chøc l¹i. Ngoµi hÖ thèng nµy lu«n tån t¹i hÖ th«ng kinh doanh th¬ng m¹i nh÷ng vËt t, hµng ho¸ chuyªn dïng cho c¸c bé, c¸c nghµnh theo nguyªn t¾c s¶n xuÊt hµng tiªu dïng. 10 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu h íng vµi viÖc ®Èu m¹nh xuÊt khÈu ®Ó ®¸p øng nhu cÇu nhËp khÈu, chÝnh s¸ch ngo¹i th ¬ng lóc nµy lµ më réng , ®a d¹ng ho¸ vµ ®a ph¬ng ho¸ thÞ trêng vµ ph¬ng thøc ho¹t ®éng theo quan ®iÓm “më cöa”. C¬ quan qu¶n lý nhµ níc ®èi víi ho¹t ®«ng th¬ng m¹i dÞch vô cha thèng nhÊt, cßn ph©n t¸n ë c¸c bé nh bé ngo¹i th¬ng, bé vËt t, bé néi th¬ng. ChÕ ®é h¹ch to¸n kinh doanh th¬ng m¹i cßn mang tÝnh h×nh thøc. th¬ng m¹i ViÖt Nam 1986 ®Õn nay. C«ng cuéc ®æi míi toµn diÖn nÒn kinh tÕ x· héi níc ta më ®Çu tõ ®¹i héi VI tr¶i qua h¬n 10 n¨m. Tõ ®ã ®Õn nay níc ta ®· cã nh÷ng thay ®æi to lín vµ s©u s¾c. ®Ëi héi VI ®¸nh dÊu bíc ngoÆt trong ®æi míi chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ thÞ trêng nãi chung. ThÞ trêng vµ th¬ng m¹i, dÞch vô nãi riªng. Thùc hiÖn nghÞ quyÕt ®¹i héi ®¹i biÓu lÇn thø VI cña ®¶ng, c«ng cuéc ®æi míi ®îc ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Nhng t×nh h×nh kinh tÕ n¨m n¨m sau ®¹i héi VI diÔn biÕn phøc t¹p , khã kh¨n, nh©n d©n ph¶i ph©n biÖt: ba n¨m liÒn l¹m ph¸t 3 con sè, cuéc sèng cña nh÷ng ngêi hëng l¬ng vµ trî cÊp x· héi gi¶m sót m¹nh. NhiÒu xÝ nghiÖp quèc doanh vµ hîp t¸c x· tiÓu thñ c«ng ®×nh ®èn thua lç s¶n xuÊt cÇm trõng, thËm chÝ ph¶i ®ãng cöa gi¶i thÓ , hµng chôc v¹n c«ng nh©n ph¶i rêi s¶n xuÊt tù t×m ®êng sèng hµng v¹n gi¸o viªn ph¶i bá nghÒ . Nh÷ng vô ®æ vì tÝn dông x¶y ra phæ biÕn. Nh÷ng hoµn c¶nh Êy, §¶ng vµ nhµ níc ®· ra søc kh¾c khôc khã kh¨n, gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ, gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ,x· héi cÊp b¸ch, thùc hiÖn ®æi míi trªn c¸c lÜnh vùc cöa ®êi sèng x· héi, tõng b íc ®a NghÞ quyÕt VI vµo cuéc sèng . Tõ n¨m 1989 trë ®i, níc ta ®· b¾t ®Çu xuÊt khÈu ®îc mçi n¨m tõ 1-1.5 triÖu tÊn g¹o, hµng tiªu dïng ®¸p øng ngµy cµng kh¸ h¬n nhu cÇu x· héi, l¹m ph¸t gi¶m dÇn, ®Õn 1990 cßn 67.4% viÖc thùc hiÖn 3 ch ¬ng tr×nh kinh tÕ lín ( l¬ng thùc – thùc phÈm, hµng tiªu dïng, hµng xuÊt khÈu) ®¹t ® îc nh÷ng tiÕn bé râ rÖt. NÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc bíc ®Çu h×nh thµnh. Tuy vËy, nh÷ng kÕt qña ®¹t ®îc cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ cha v÷ng ch¾c. §¹i héi VI cña §¶ng ®· nhËn ®Þnh: C«ng cuéc ®æi míi ®· ®îc nh÷ng thµnh tùu bíc ®Çu rÊt quan träng, nhng níc ta vÉn cha ra khái khñng ho¶ng kinh tÕ x· héi. Sau khi cã nghÞ quyÕt ®¹i héi VII ( 1981) cã thÓ nãi c¬ b¶n ®· ph¸ vì c¬ chÕ, chÝnh s¸ch cña m« h×nh thÞ tr êng cò, t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn, tiÒn ®Ò quan träng cho sù ph¸t triÓn thÞ trêng vµ th¬ng m¹i, dÞch vô, thùc hiÖn chÝnh s¸ch nhiÒu thµnh phÇn, xo¸ bá c¸c hµng rµo ng¨n c¸ch lu th«ng hµng ho¸, khuyÕn khÝch liªn doanh, liªn kÕt kinh tÕ, thùc hiÖn ®a ph ¬ng ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸ ngo¹i th¬ng, “ViÖt Nam muèn lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c níc trong céng ®ång kinh tÕ thÕ giíi”. Tõ cuèi n¨m 1988, nhµ níc ®· ban hµnh mét sè quyÕt ®Þnh quan träng theo híng khuyÕn khÝch më réng lu th«ng hµng ho¸, më réng quyÒn cña mäi tæ chøc vµ c«ng d©n ViÖt Nam ®îc ®¨ng kÝ kinh doanh th¬ng m¹i dÞch vô. Nhµ níc b¶o hé c¸c ho¹t ®éng kinh doanh hîp ph¸p, t¹o ®iÒu kiÖn b×nh ®¼ng trong vay vèn, më tµi kho¶n ng©n hµng vµ sö dông lao ®éng. Trong nh©p khÈu, ban hµnh nghÞ ®Þnh 14-H§ BT n¨m 1991 vµ sau 3 n¨m ban hµnh nghÞ ®Þnh 33-CP thay thÕ nghÞ ®Þnh trªn, nh»m ®æi míi qu¶n lý nhµ níc trong xuÊt nhËp khÈu, theo híng b¶o ®¶m sù qu¶n lý lµ thèng nhÊt ®èi víi xuÊt nhËp khÈu níi láng c¬ chÕ quan lý ®ª khuyÕn khÝch ph¸t triÓn xuÊt khÈu ë vïng cßn khã kh¨n , më r«ngquyÒn trùc tiÕp xuÊt khÊu c¸c doanh nghiÖp s¸n xuÊt , thay ®æi vÒ thuÕ vµ c¸ch thøc thùc hiÖn c¸c c«ng cô qu¶n lý ®Ó ngµy cµng phï hîp víi yªu cÇu thùc tiÕn vµ tËp qu¸n quèc tÕ . 11 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Kh¼ng ®Þnh chÝnh s¸ch tù do lu th«ng trong khu«n khæ ph¸p luËt. Thêi gian gÇn ®©y nhµ níc ®· ban hµnh c¸c nghÞ ®Þnh vÒ tæ chøc l¹i c«ng t¸c qu¶n lý thÞ trêng , chèng ®Çu c¬ bu«n lËu (N§ 35 /CP NGµY 25-4-1994) vµ quy ®Þnh vÒ hµng ho¸ ,dÞch vô kinh doanh cã ®iÒu kiÖn ë thÞ tr êng trong níc (N§ 02/CP ngµy 5-1 - 1995). Ngµy 03-1- 1996, nhµ níc ban hµnh nghÞ quyÕt vÒ sö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh trong lÜnh vù th¬ng m¹i -dÞch vô (N§ 01/CP) nh»m thiÕt lËp trËt tù kû c ¬ng ph¸p luËt trong kinh doanh hµng ho¸. ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng th¬ng m¹i , dÞch vô qua 10 n¨m ®æi míi , nghÞ quyÕt 12-NQT¦ ngµy 3-1-1996 cña bé chÝnh trÞ vÒ , tiÕp tôc ®æi míi vµ tæ chøc ho¹t ®éng th¬ng nghiÖp , ph¸t triÓn thÞ trêng theo híng XHCN kh¼ng ®Þnh : “ nh÷ng n¨m qua , thùc hiÖn ®êng lèi ®æi míi do ®¶ng ta khëi xíng vµ l·nh ®¹o , ngµnh th¬ng m¹i d· cïng c¸c nghµnh c¸c ®Þa ph¬ng nç lùc phÊn ®Êu , ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu bíc ®Çu quan träng trong lÜnh vùc lu th«ng hµng ho¸ vµ dÞch vô. Gãp phÇn t¹o nªn nh÷ng biÕn ®æi s©u s¾c trªn thÞ tr êng trong níc vµ vÞ thÕ míi trªn thÞ trêng níc ngoµi . -chuyÓn viÖc mua b¸n tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang mua b¸n theo c¬ chÕ thÞ trêng , gi¸ c¶ ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së gi¸ trÞ vµ quan hÖ cung cÇu. -chuyÓn thÞ trêng tõ tr¹ng th¸i chia c¾t khÐp kÝn theo ®Þa giíi hµnh chÝnh kiÓu” tù cÊp vµ tù tóc sang tù do lu th«ng theo qui luËt “ kinh tÕ thÞ tr êng vµ theo ph¸p luËt.” ThÞ trêng níc ngoµi ®îc më réng theo híng ®a d¹ng ho¸ vµ ®a ph¬ng ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i. C¸c h×nh thøc dÞch vô g¾n víi lu th«ng hµng ho¸ ph¸t triÓn m¹nh, thøc ®Èy kinh doanh s¶n xuÊt, gãp phÇn phôc vô ®êi sèng vµ gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. Th¬ng nghiÖp nhµ níc ®· cã sù chuyÓn ®æi vÒ tæ chøc vµ ph¬ng thøc kinh doanh tõng bíc thÝch øng víi c¬ chÕ míi, ®ang gi÷ tû träng tuyÕt ®èi trong xuÊt nhËp khÈu. 70% b¸n bu«n cã tû träng b¸n lÎ ë mét sè ngµnh hµng thiÕt yÕu. §ãng gãp ngµy cµng nhiÒu cho nhµ níc, thùc hiÖn c¸c mÆt hµng chÝnh s¸ch víi ®ång bµo miÒn nói vµ d©n téc. Qu¶n lý nhµ níc vÒ thÞ trêng vµ ho¹t ®éng th¬ng m¹i cã tiÕn bé vµ tæ chøc hÖ thèng, ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch vÜ m« t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t triÓn. NhiÒu c¸n bé qu¶n lý vµ kinh doanh th¬ng nghiÖp qua sµn läc vµ ®µo t¹o trong c¬ chÕ míi kh¼ng ®Þnh ®îc phÈm chÊt vµ n¨ng lùc , ®ang tÝch cùc häc tËp, n©ng cao tr×nh ®é ®Ó cã thÓ ®èi t¸c trong ®iÒu kiÖn quèc tÕ ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ...” Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu vµ kÕt qu¶ vÒ lÜnh vùc th ¬ng m¹i dÞch vô trong 10 n¨m qua, nghÞ quyÕt còng chØ ra nh÷ng thiÕu sãt vµ khuyÕt ®iÓm lµm ph¸t sinh nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p míi cÇn cã chñ tr¬ng vµ biÖn ph¸p gi¶i quyÕt ®óng ®¾n nh»m ®¶m b¶o ®Þnh híng cña sù ph¸t triÓn. Nh÷ng tån t¹i ®ã lµ:” NÒn th ¬ng nghiÖp vÒ c¬ b¶n vÉn lµ mét nÒn th¬ng nhá, tæ chøc ph©n t¸n, manh món, bu«n b¸n theo kiÓu” Chôp dùt” qua nhiÒu tÇng nÊc, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng Ðp gi¸ ®Çu vµo n©ng gi¸ ®Çu ra ë thÞ trêng trong níc bÞ chÌn Ðp gi¸ c¶ ë thÞ trêng ngoµi níc. Cha thiÕp lËp mèi liªn kÕt l©u dµi gi÷a c¬ së s¶n xuÊt víi nhµ bu«n ®Ó h×nh thµnh kªnh ph©n phèi æn ®Þnh, t¹o ®iÒu kiÖn hç trî, thøc ®Èy s¶n xuÊt híng dÉn tiªu dïng, kØ c¬ng ph¸p luËt bÞ vi ph¹m, trËt tù thÞ tr êng cha ®îc x¸c lËp, n¹n bu«n lËu bu«n b¸n hµng gi¶ diÔn ra nghiªm trong, t¸c ®éng sèng ®Õn 12 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. Qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng nghiÖp cßn yÕu kÐm, kh«ng Ýt tiªu cùc. II. Ph©n tÝch thùc tr¹ng th¬ng m¹i – dÞch vô trong nh÷ng n¨m ®æi míi ë níc ta. T×nh h×nh kinh tÕ x· héi trong 10 n¨m (1991-2000) cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc ®¹t ®îc nhiÒu thµnh tùu to lín, rÊt quan träng. GDP t¨ng b×nh qu©n 7%/ 1 n¨m (so víi chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Õn n¨m 2000 ®Ò ra lµ 6,9-7,5%) tæng møc GDP n¨m 2000 íc tÝnh t¨ng gÊp ®«i n¨m 1990, tuy nhiªn GDP b×nh qu©n theo ®Çu ngêi chØ t¨ng 1,7 lÇn ( nghÞ quyÕt ®¹i héi VII ®Ò ra môc tiªu t¨ng GDP n¨m 2000 gÊp 2 lÇn so víi n¨m 1990, nghÞ quyÕt ®¹i héi VIII ®iÒu chØnh l¹i lµ: Môc tiªu t¨ng GDP b×nh qu©n ®Çu ng êi gÊp ®«i so víi n¨m 1990). C¬ cÊu kinh tÕ chuyÓn dÞch theo h íng tû trong n«ng nghiÖp 38,7% n¨m 1990 xuèng cßn 24,5%, tû trong c«ng nghiÖp tõ 22,7% lªn 33,3% tû träng dÞch vô tõ 38,6% lªn 40,5%. Trong 5 n¨m sau (1996-2000) nhÊt lµ gi÷a n¨m 1997 ®Õn nay, kinh tÕ n íc ®· ®èi mÆt víi nh÷ng khã kh¨n vµ thö th¸ch gay g¾t do cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ g©y ra tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ ®· chËm l¹i, GDP chØ cßn t¨ng 6,7%/1 n¨m so víi 8,2%/1n¨m trong 5 n¨m ®Çu. §ång thêi, tr¹ng th¸i kinh tÕ níc ta còng tr¶i qua sù chuyÓn ho¸ c¬ b¶n: H×nh thµnh nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn cïng tham gia s¶n xuÊt, l u th«ng tõ c¬ chÕ qu¶n lý kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung bao cÊp ®· chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr êng cã sù qu¶n lý cöa nhµ níc, theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, tõ chç bÞ bao v©y cÊm vËn c« lËp, nay níc ta ®· cã quan hÖ quèc tÕ réng r·i (c¶ song ph ¬ng lÉn ®a ph¬ng)võa ph¶n ¸nh nh÷ng biÕn ®æi kinh tÕ ®Êt níc , võa gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo nh÷ng thµnh tùu nãi trªn , xo¸ bá t×nh tr¹ng” ng¨n s«ng cÊm trî” hµng ho¸ lu th«ng thuËn lîi, dÞch vô ®a d¹ng , tõ ®ã thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn , c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n më réng thÞ trêng níc ngoµi , gia t¨ng xuÊt khÈu , gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ t¹o viÖc lµm . T×nh h×nh thÞ trêng trong níc . MÆt ®îc ThÞ trêng vµ ho¹t ®éng th¬ng m¹i ph¸t triÓn s«i ®éng khèi lîng hµng ho¸ lu th«ng t¨ng liªn tôc hµng n¨m víi tèc ®é t¬ng ®èi cao ,m¨t hµng ngµy cµng phong phó ,®¸p øng ®îc nhu cÇu c¬ b¶n cña s¶n suÊt , gãp phÇn quan träng vµo sù triÓn vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ , c¶i thiÖn ®êi sèng cña tÇng líp d©n c . tæng møc b¸n lÎ hµng ho¸ x· héi t¨ng b×nh qu©n 80,2% , trong 5 n¨m 1991 – 1995 t¨ng cao b×nh qu©n 58%/n¨m , dù kiÕn thêi k× 1996 – 2000 chØ cßn t¨ng 11,5 % trong ®ã c¸c doang nghiÖp cã vèn ®Çu t trong níc chiÕm 98,6% thÞ trêng x· héi t¨ng 12,3% n¨m §· h×nh thµnh thÞ trêng thèng nhÊt , th«ng tho¸ng víi sù tham gia cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ , tiÒm lùc vÒ lao ®éng , vèn kü thuËt , kinh nghiÖm bu«n b¸n ... cña mét chñ thÓ kinh doanh ® îc huy ®éng vµo lu th«ng hµng ho¸ , kh¸c víi tríc ®©y , nay kh«ng nh÷ng chØ c¸c doanh nghiÖp th¬ng nghiÖp míi ho¹t ®éng th¬ng m¹i mµ c¶ c¸c nghµnh s¶n suÊt còng ho¹t ®éng th¬ng m¹i . B¶n th©n th¬ng nghiÖp quèc doanh ®· tõng chuyÓn ®æi tæ chøc vµ ph ¬ng thøc kinh doanh : tuy chØ cßn chiÕm 20,2% tæng møc lu chuyÓn hµng ho¸ nhng n¾m trªn 70% tû träng b¸n bu«n vµ chi phèi thÞ tr êng b¸n bu«n mét sè mÆt hµng quan träng , thùc hiÖn vai trß c©n ®èi cung cÇu c¸c mÆt hµng thiÕt yÕu ( x¨ng dÇu , ph©n bãn , thuèc l¸ giÊy viÕt , s¸ch gi¸o khoa dông cô y tÕ , ... ) ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo ng©n s¸ch nhµ níc , ®¶m b¶o c¸c mÆt hµng chÝnh s¸ch 13 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 cho bµ con n«ng d©n vµ ®ång bµo d©n téc miÒn nói , vïng s©u vïng xa . NhiÒu doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn chñ tr¬ng cæ phÇn ho¸, sau h¬n 3 n¨m triÓn khai nay ®· cã trªn 300 ®¬n vÞ ®îc chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn. Vai trß cña th¬ng nghiÖp ngoµi quèc doanh ngµy cµng ®îc kh¼ng ®Þnh nhÊt lµ trªn thÞ trêng b¸n lÎ vµ kinh doanh dÞch vô ( nay chiÕm 74,8% tæng møc lu chuyÓn hµng ho¸ b¸n lÎ trªn thÞ trêng x· héi ). Lu th«ng hµng ho¸ ®îc chuyÓn tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung bao cÊp (chñ yÕu lµ ph©n phèi theo ®Þnh l îng) sang c¬ chÕ thÞ trêng. Gi¸ c¶ ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së gi¸ trÞ vµ quan hÖ cung cÇu, cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ níc ®èi víi mét sè mÆt hµnh chñ yªó, vµ nãi chung æn ®Þnh . Qu¶n lý vÒ th¬ng m¹i ®îc ®æi míi c¬ b¶n vÒ chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ tæ chøc; tõng bíc h×nh thµnh hÖ thèng ph¸p luËt phï hîp víi c¬ chÕ míi trong ®ã ®¸ng ghi nhËn lµ sù ra ®êi cña luËt th¬ng m¹i , c¸c luËt thuÕ, luËt c«ng ty, luËt doanh nghiÖp cïng c¸c c¬ chÕ , chÝnh s¸ch vµ c¸c c«ng cô qu¶n lý, t¹o hµnh lang ph¸p lý cho th¬ng m¹i ph¸t triÓn . ph¬ng thøc kinh doanh ngµy cµng ®a d¹ng. M¹ng l íi kinh doanh ®îc më réng trªn c¶ ®Þa bµn ®« thÞ, n«ng th«n vµ miÒn nói, víi nhiÒu h×nh thøc linh ho¹t nh ®¹i lý, uû th¸c tr¶ gãp, tr¶ chËm... ë thµnh thÞ ®· xuÊt hiÖn mét sè ph ¬ng thøc v¨n minh, hiÖn ®¹i nh siªu thÞ, mua b¸n tù chän, trung t©m giao dÞch, ®¹i lý... 1.1.5 trËt tù kû c¬ng th¬ng trêng,®îc kh«i phôcbíc t×nh h×nh bu«n lËu vµ gian lËn th¬ng m¹i, kinh doanh tr¸i phÐp ®· bíc ®Çu k×m chÕ. MÆt cha ®îc tèc ®é t¨ng trëng cña tæng møc b¸n b¸n lÎ cã su h íngchËm l¹i. Nãi chung, chÊt lîng s¶n phÈm hµng ho¸ cßn thÊp, chóng lo¹i cßn nghÌo nµn vµ ®¬n ®iÖu, bao b× mÉu m· cha hÊp dÉn,dÞch vô kÐm, ph¬ng thøc kinh doanh th¬ng m¹i cßn ë d¹ng th« s¬, v¨n minh th¬ng m¹i cßn thÊp... kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hµng ho¸ nãi chung ch a cao trªn c¶ ph¬ng diÖn gi¸ c¶, chÊt lîng.mÉu m· , tr×nh ®é gia c«ng, chÕ biÕn... søc mua x· héi võ th¸p , võa chËm ®îc c¶i thiÖn, nhÊt lµ n«nbg th«n, lµm cho kh¶ n¨ng tiªu thô hµng ho¸ cã biÓu hiÖn tr× trÖ. 1.2.2 .vÒ c¬ b¶n nÒn th¬ng m¹i nghiÖp cßn nhá bÐm ph©n t¸n manh món, trong dã tÝnh tù ph¸t cßn nghiªm träng , th¬ng nh©n ®«ng nhng kh«ng m¹nh. Trong viÖc tæ chøc thÞ tr¬ng cßn nhiÒu bÊt cËp, ho¹t ®éng kinh doanh ch a ®i vµo kû c¬ng nÒ nÕp cña luËt ph¸p. Gian lËn th¬ng m¹i ,vi ph¹m ph¸p luËt cßn phá biÕn vµ ngµy cµng tinh vi. Th¬ng m¹i quèc doanhcßn bÞ ®éng, lóng tóng khi chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trwong . phÇn lín c¸c doanh nghiÖp con trong t×nh tr¹ng kinh doanh theo th ¬ng vô ,t×m kÕm lîi nhuËn nhÊt thêi , gÆp khã kh¨n trong viÖc tiÕp cËn, më réng thÞ trêng. Nh÷ng mèi quan hÖ truyÒn thèng ®îc x¸c lËp tríc ®©y gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau , gi÷a ngµnh hµng vµ ®Þa ph¬ng gi÷a th¬ng nghiÖp quèc doanh vµ hîp t¸c x· gi÷a th¬ng nghiÖp quèc doanh vµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt...kh«ng lu th«ng míi,æn ®Þnh t¹o ®iÒu kiÖn më réng thÞ tr ¬ng hîp t¸c x· th¬ng nghÖp cßn rÊt Ýt vµ rÊt lóng tóng trong ho¹t ®éng kinh doanh, quan hÖ víi th ¬ng nghÖp quèc doanh rÊt láng lÎo. 1.2.3 c«ng t¸c qu¶n lý nhµ níc vÒ th¬ng m¹i víi chøc n¨ng chñ yÕu lµ x©y dùng ph¸p luËt, c¬ chÕ chÝnh s¸ch, t¹o m«i tr¬ng ph¸p lý vµ híng dÉn. Qu¶n lý ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp cßn yÕu vµ hiÖu qu¶ thÊp. HÖ thèng ph¸p luËt cha ®ång bé, cßn thiÕu nhiÒu c¨n b¶n ph¸p quy ®iÒu tiÕt mÌm kinh tÕ thÞ trên vµ v¨n b¶n hín dÉn thùc hiÖn luËt th¬ng m¹i, qu¸ tr×nh x©y dùng vµ ban hµnh c¸c v¨n b¶n cßn chËm, ¶nh h ëng ®Õn ho¹t ®éng 14 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 kinh doanh, viÖc phæ biÕn híng dÉn vµ kiÓm tra thi hµnh cha tèt, h¹n chÕ hiÖu lùc cña c¸c v¨n b¶n ph¸p quy. C«ng t¸c qu¶n lý thÞ trêng vµ chèng bu«n lËu ®· cã nhiÒu cè g¾ng nh ng t×nh h×nh bu«n lËu vµ gian lËn th¬ng m¹i cßn phæ biÕn, thËm chÝ cã n¬i, cã lóc cßn diÔn vbiÕn phøc t¹p h¬n t¸c ®éng ®Õn l u th«ng h¹ng ho¸ vµ nhiÒu mÆt kh¸c. Trong nhiÒu trêng hîp, vai trß cña c¸c c¬ quan qu¶n lý cßn mê nh¹t, chØ nÆng vÒ gi¶i quyÕt hËu qu¶ mét c¸ch thô ®éng. ®Æc biÖt lµ së th¬ng m¹i vµ së du lÞch gÆp khã kh¨n khi cô thÓ ho¸ néi dung vµ tá chøc thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc trªn ®Þa bµn. HiÖn nay, vÉn cßn c¬ chÕ bé chñ qu¶n nªn bé võa lµm chøc n¨ng qu¶ lý nhµ níc võa lµm chøc n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh (trong khi tæng côc vèn thuéc bé tµi chÝnh qu¶ lý vÒ vèn , doanh nghiÖp ho¹t ®éng theo luËt ph¸p nhµ n íc) 1.2.4.th¬ng m¹i hµng ho¸ t¨ng trëng kh¸ vµ liªn tôc, nhng th¬ng m¹i dÞch vô cha ph¸t triÓn t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng. C¸c ho¹t ®éng kinh doanh vÒ kho hµng, vËn t¶i, qu¶ng c¸o, héi trî triÓn l·m... tuy cã nhiÒu chuyÓn biÕn nh ng nh×n chung cßn chËm, chÊt lîng cha cao, cha ®îc qu¶n lý tèt cha ®¸p øn nhu cÇu ph¸t triÎn th¬ng m¹i trong c¬ chÕ míi. C¸c lo¹i dÞch vô tµi chÝnh, ng©n hµng,t vÊn, b¶o hiÓm ph¸t triÓn chËm, míi chØ chiÕm 2% so víi GDP 1.2.5 viÖc më réng thÞ trêng vµ lu th«ng hµng ho¸ nhÊt lµ n«ng th«n, miÒn nói cßn nhiÒu lóng tóng ,bÊt cËp, cßn cã chªnh lÖch lín vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn gi÷a thÞ tr¬ng n«ng th«n víi c¸c thµnh phÇm gi÷a miÒn nói víi khu vùc ®ång b»ng. ViÖc cung øng c¸c mÆt hµng chÝnh s¸ch, t×m kiÕm thÞ tr êng vµ tæ chøc tiªu thô n«ng, l©m s¶n...ë n«ng th«n nãi chung, ®èi víi khu vùc miÒn nói nãi riªng cßn nhiÒu khã kh¨n. B¶ng: mét sè chØ tiªu vÒ quy m« thÞ trêng giai ®o¹n 1991-2000 Sè Tæng møc b¸n lÎ hµng ®iÓm ho¸ Doanh nghiÖp Hé c¸ thÓ b¸n vµ dÞch vô tiªu dung x· hµng héi vµ Sè l- Tû träng Sè l- Tû träng cung Tæng møc ChØ sè ph¸t îng doanh îng hé TMDL cÊp triÓn so víi doanh nghiÖp hé trong n¨m tríc dÞch vô (ngh×n tØ nghiÖ TMDV (ngh× tæng sè (ngh×n ®ång) (%) p trong n hé) hé(trõ ®iÓm) tæng sè n«ng l©m DN doanh ng nghiÖp nghiÖp) 1991 1774 12.1 630 65.5 27 33 175.5 1992 1774 13.3 698 65.5 24 51 153.3 1993 5444 27.3 743 62.1 22 67 131.4 1994 8029 39.4 793 62.0 22 93 139.0 1995 10806 46.4 116 65.1 26 121 129.6 1996 14871 54.4 840 57.7 31 461 120.4 1997 15685 46.9 949 61.0 34 162 111.0 1998 14306 42.4 1058 66.3 37 186 114.6 1999 16226 46.3 1089 63.9 38 201 108.3 15 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 2000 19226 40.9 1100 219 109.2 2.ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. 2.1 m Æt ® îc. 2.1.1 quy m« vµ tèc xuÊt, nhËp 10 n¨m qua liªn tôc ® îc më réng vµ gia t¨ng,b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng 18% n¨m (riªng xuÊt khÈu t¨ng 18.4% n¨m)so víi møc t¨ng trëng GDP Ld 7.4% n¨m. So víi n¨m 1991, kinh ng¹ch xuÊt khÈu theo ®Çu ng êi n¨m 1999 ®¹t kho¶ng 150 USD,gÊp 5 lÇn; n¨m 2000 ®¹t sÊp sØ kho¶ng 175 USD/ng êi gÊp 5.8 lÇn Tæng møc lu chuyÓn ngo¹i th¬ng tõ 2.9 tû USD n¨m 1986 t¨ng lªn 5.2 tû n¨m 1990, 13.6 tû n¨m 1995 vµ 29.5 tû n¨m 2000 . chØ tÝnh chÆng ®êng ph¸t triÓn 10 n¨m(1991-2000) nhÞp ®é t¨ng trëng ®· nhanh h¬n tèc ®é t¨ng trëng GDP kho¶ng 2.6 lÇn , kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 2000 ®¹t14.3 tû USD, t¨ng lªn 21%so víi n¨m 1999. NhËp siªu chØ vµo kho¶ng gÇn 6% kim ng¹ch xuÊt khÈu. Møc lu chuyÓn ngo¹i th¬ng b×nh qu©n n¨m giai ®o¹n1990-2000 lµ 14.3 tû USD trong ®ã b×nh qu©n xuÊt khÈu b×nh qu©n n¨m lµ 6.5 tûUSD vµ nhËp khÈu 7.8 tû USD,c¸n c©n th¬ng m¹i hµng ho¸(suÊt-nhËp) lµ -1.3 tû USD, nhËp siªu 21.6%. tû träng xuÊt khÈ so víi GDP (ph¶n ¸nh møc ®é më cöa cña nÒn kinh tÕ kh«ng t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m, gãp phÇn h×nh thµnh thªm nhiÒu ngµnh s¶n xuÊt míi, thu hót lao ®éng x· héi nh ngµnh dÖt may, giÇy dÐp, thuû h¶i s¶n, thñ c«ng, mü nghÖ... gãp phÇn thanh to¸n dÇn nî níc ngoµi vµ gia t¨ng nguån ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu hµng ho¸ thiÕt yÕu phôc vô s¶n xuÊt vµ ®êi sèng nh©n d©n. VÒ c¬ b¶n, kim ng¹ch vµ c¬ cÊu hµng nhËp khÈu ®· ®¸p øng ® îc nhu cÇu thiÕt yÕu cÇu vÒ m¸y mãc, thiÕt bÞ vËt t , nguyªn liÖu vµ hµng ho¸ kh¸ch cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng, c¶i thiÖn dÇn c¸n c©n th ¬ng m¹i, gãp phÇn lµ phong phó thªm lu th«ng hµng ho¸ trªn thÞ trêng x· héi. C¸n c©n xuÊt nhËp ®îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ, lóc cao nhÊt, tû lÖ nhËp siªu víi xuÊt khÈu lªn tíi 53.6% (1996)n¨m1999 chØ cßn 0.7 n¨m 2000 kho¶ng 7.4% 2.1.2 c¬ cÊu nhãm, mÆt hµng ®· ®îc c¶i thiÖn nhÊt ®Þnh nhê sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ qu¸ tr×nh cong nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Tû träng cña c¸c nhãm, mÆt hµng ®· qua chÕ biÕn t¨ng dÇn.nÕu nh hµng nguyªn liÖu th« n¨m 1991 chiÕm 92% th× nay chØ cßn chiÕm kho¶n 65% tæng kim ngach xuÊt khÈu ; hµng chÕ biÕn (trong ®ã cã hµng chÕ t¹o) n¨m 1991 chØ chiÕm 8%, ,n¨m1999 ®· lªn kho¶ng40%. Nhãm n«ng l©m, thuû h¶i s¶n n¨m 1991 chiÕm 53% ®Õn nay xuèng cßn khëng 36.5%; nhãm hµng c«ng nghiÖp,tiÓu thñ c«ng nghiÖp n¨m 1991 chiÕm 47% , n¨m 1999 ®· t¨ng lªn 63.5% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. Thêi kú 1991-2000 còng ®¸nh dÊu bíc tiÕn quan träng cña mét sè mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu chñ lùc. ®ã lµ sù xuÊt hiÖn vµ gia t¨ng nhanh chãng cña mét sè mÆt hµng, ®· cã 16 nhãm , mÆt hµng hoµn toµn míi vµ kho¶ng 20 nhãm, mÆt hµng lÇn ®Çu tiªn th©m nhËp vµo mét sè thÞ tr êng; chÊt lîng hµng xuÊt khÈu ®· ®îc n©ng lªn ®¸ng kÓ. N¨m 1991míi cã 4 nhãm mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc lµ dÇu th«, thñ h¶i s¶n, g¹o, dÖt may (®¹t kim ng¹ch 100 triÖu USD trë lªn), ®Õn n¨m 1999 ®· cã thªm 8 mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc míi lµ cµ phª, cao su, nh©n ®iÒu, giÇy dÐp, than ®¸, h»ng ®iÖn tö, hµng thñ c«ng mü nghÖ vµ rau qu¶. Bèn n¨m , mÆt hµng ®¹t kim ng¹ch tõ trªn 4 tû USD ®Õn 1.3 tû USD/n¨m lµ g¹o, giÇy dÐp, dÖt may, dÇu th« vµ cã 3 mÆt hµng ®¹t sÊp xie 500 triÖu ®Õn 1tû USD/n¨m lµ cµ phª, hµng ®iÖn tö, hµng h¶i, s¶n. ®Õn n¨m 2000 th× hµng h¶i s¶n ®· ®¹t kim ng¹ch trªn 1 tû USD tr íc ®©y, xuÊt nhËp khÈu c¸c hµng chñ lùc nµy chiÕm kho¶ng 60%, hiªn nay chiÕm 75-80%. 16 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 Vµi n¨m gÇn ®©h næi lªn mét sè nhãm, mÆt hµng xuÊt kh¶ cã møc t¨ng trëng kh¸ cao lµ: giÇy dÐp, ®iÖn tö, nh©n ®iÒu, g¹o.... mét sè mÆt hµng chiÕm vÞ trÝ cao trªn tÞ tr¬ng thÕ giíi lµ g¹o ®øng thø ba trªn thÕ giíi (sau mü vµ th¸i lan) nh©n ®iÒu (®øng thø 3 trªn thÕ giíi sau Ên ®é, braxin), cµ phª (®øng th 3 sau braxin vµ colombia: nÕu chØ tÝnh riªng cµ phª do robuxta th× ®øng hµng ®Çu thÕ giíi). ChÊt lîng hµng xuÊt khÈu ®· ®îc n©ng lªn ®¸ng kÓ: mét sè mùt hµng ®· cã søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng thÕ giíi ®ång thêi t¸c ®éng tÝch cùc tíi chÊt l îng s¶n phÈm trong níc. HiÖn nay g¹o , dÇu th«, thuû h¶i s¶n, hµng dÖt may, giÇy dÐp, cµ phª, nh©n ®iÒu, h¹t tiªu... cña viÖt nam ®· ® îc thõa nhËn ®¹t xÊp xØ chÊt lîng quèc tÕ. 2.1.3 c¬ cÊu thÞ trêng xuÊt khÈu cã chuyÓn biÕn c¬ b¶n. Tíi nay ®· cã hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i víi 58 níc(tÝnh ®Õn ngµy13/7/2000)vµ ®· cã tho¶ thuËn vÒ ®æi xö tèi huÖ quèc (MFH) víi 72 níc vµ vïng l·nh thæ níc ta nhËp khÈu hµng ho¸ tõ trªn 130 nícvµ vïng l·nh thæ. Mét trong nh÷ng thµnh tùu lín trong 10 n¨m qua (sau khi liªn x« tan r· vµ chÕ ®é chñ nghÜa bÞ xo¸ bá ë ®«ng ©u) lµ ®· chuyÓn ®æi thÞ trêng , b¶o ®¶m ®îc yªu cÇu xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. N¨m 1985, liÔno-®«ng ©u cßn chiÕm tèi 57% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ta, nh ng ®Õn n¨m 1991 chØcßn 11.1%. vµ tõ n¨m 1998 ®Õn nay chiÕn xÊp xØ 2%/n¨m, tiÕc r»ng do néi tØnh b¹n cßn cha æn ®Þnh, c¬ chÕ thanh to¸n cha phï hîp, ta cha t×m ®îc c¸ch th©m nhËp thÝch ®¸ng, c¸c ®èi tîng kh¸c c¹nh tranh m¹nh nªn khã n©ng ®îc kim ng¹ch xuÊt khÈu trong khi ®ã tiÒm n¨ng nhËp khÈu cña khu vùc nµy rÊt lín. Thay vµo ®ã ch©u ¸ (tríc ®©y chØ cã NhËt B¶n vµ Singgapor lµ chñ yÕu) ®· nhanh chãng trë thµnh thÞ trêng xuÊt khÈu chÝnh cña ta: N¨m 1991 ®· vät lªn gÇn 77%. Trong nh÷ng n¨m sau nµy do khai th«ng hai thÞ tr êng míi lµ ch©u ©u vµ B¾c MÜ, tû träng cña Ch©u ¸ cã gi¶m dÇn nh ng vÉn ë møc cao ( kho¶ng 57% n¨m 2000). Trong sè c¸c níc vµ vïng l·nh thæ ch©u ¸ th× NhËt B¶n vµ c¸c n íc ASEAN ®ãng vai trß to lín trong thêi k× 1991-1995 NhËt B¶n th êng xuyªn chiÕm trªn 30% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña níc ta . Nhng tíi n¨m 1998 chØ cßn chiÕm 15,8% tû träng cña c¸c níc ASEAN kh«ng cã sù thay ®æi lín ( n¨m 1991 chiÕm 25,1%; n¨m 1999 chØ cßn 21,3%) Kim ng¹ch xuÊt khÈu ( chÝnh ng¹ch ) sang Trung Quèc cã t¨ng tõ 340.2 triÖu USD n¨m 1996 lªn 858.9 triÖu USD n¨m 1999, song cßn h¹n chÕ so víi tiÒm n¨ng cña hai níc xuÊt khÈu chÝnh ng¹ch cha ph¸t triÓn m¹nh. Tû träng cña EU nãi riªng vµ cña Ch©u ¢u nãi chung t¨ng kh¸ ®Òu. N¨m 1991 tû xuÊt vµo EU míi chiÕm 5.7% kim ng¹ch xuÊt khÈu cña n íc ta. Tíi n¨m 1999 ®· lªn 21.7%. Bíc ®ét biÕn trong quan hÖ th¬ng m¹i víi EU ®Õn n¨m 1992 khi ta kÝ víi EU hiÖp ®Þnh khung vÒ bu«n b¸n hµng dÖt may, ® a kim ng¹ch xuÊt khÈu sang EU t¨ng rÊt nhanh ( n¨m 1990 ta míi xuÊt khÈu ® îc 147 triÖu USD th× n¨m 1999 ®¹t 2499 triÖu USD ), trong ®ã ta th êng xuyªn xuÊt siªu. Quan hÖ th¬ng m¹i víi B¾c MÜ, trong ®ã chñ yÕu lµ Hoa K×, ®· cã b íc ph¸t triÓn nhanh kÓ tõ khi b×nh thêng ho¸ quan hÖ vµo n¨m 1995. Lóc ®ã, kim ng¹ch xuÊt khÈu vµo Hoa K× chØ ®¹t 170 triÖu USD. §Õn n¨m 1999 dï cha kÝ ®îc hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i vµ ta cßn cha ®îc hëng quy chÕ quan hÖ th¬ng m¹i b×nh thêng (NTR). Kim ng¹ch xuÊt khÈu sang Hoa K× vÉn ®¹t 504 triÖu USD, chiÕm tû träng 4.4% so víi 3.1% n¨m 1995. N¨m nay 2001 khi hiÖp ®Þnh th ¬ng m¹i ®· ®îc MÜ th«ng qua vµ chóng ta ®ang ®i ®Õn kÝ kÕt hiÖp ®Þnh th ¬ng m¹i víi MÜ. MÆc dï sau vô khñng bè ngµy 11-9 nh ng dù tÝnh hµng ViÖt Nam xuÊt khÈu sang MÜ t¨ng lªn 30%-40% so víi tríc. 17 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 XuÊt khÈu sang thÞ trêng Ch©u §¹i D¬ng ( chñ yÕu lµ USTRAYLIA) ®· cã tiÕn bé, tû träng cña thÞ tr êng nµy ®· t¨ng tõ 0.2% vµo n¨m 1991 vµ lªn 5.3% vµo n¨m 1999. Víi thÞ trêng Ch©u Phi vµ Nam MÜ cha cã chuyÓn biÕn cho tíi 1999 vÉn chiÕm cha ®Çy 1% kim ng¹ch níc ta. 2.1.4 Ho¹t ®éng nhËp khÈu thêi k× 1991-2000 còng cã sù chuyÓn dÞch tÝch cùc vµ t¨ng víi tèc ®é kh¸. N¨m 1990 thiÕt bÞ toµn bé vµ m¸y mãc dông cô chiÕm 27.4% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu, n¨m 2000 t¨ng lªn 30%. Nguyªn nhiªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt lu«n chiÕm tû trong cao vµ t¨ng hµng n¨m, tõ 59.4% n¨m 1990 lªn 63.8% n¨m 2000. Hµng tiªu dïng gi¶m t¬ng ®èi n¨m 1990 chiÕm 13.2% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu, n¨m 1995 lµ 15.2% vµ n¨m 2000 cßn 5.8%. VÒ thÞ trêng nhËp khÈu: tû träng nhËp khÈu tõ c¸c thÞ trêng c¸c khu vùc, cã sù chuyÓn dÞch nhÊt ®Þnh, mét sè thÞ tr êng tríc n¨m 1990 ta hÇu nh cha cã hµng ho¸ nh©p khÈu, nay cã mét lîng hµng ®¸ng kÓ (ch¼ng h¹n Hoa K×, Cana®a). HiÖn nay, gÇn 80% kim ng¹ch nhËp khÈu tõ c¸c n íc vµ vïng l·nh thæ thuéc Ch©u ¸ (trong ®ã kho¶ng 80% tõ c¸c níc ASEAN kh¸c). 2.1.5 XuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp FDI t¨ng kh¸ nhanh c¶ vÒ quy m« vµ tèc ®é, chiÕm tû träng 4% (n¨m 1994) lªn 22.3% (n¨m 1999); nÕu kÓ c¶ dÇu th« th× tû träng nay trong n¨m 1999 ®¹t 35%. Dù tÝnh trong giai ®o¹n 1996-2000 t¨ng lªn 10 lÇn so víi n¨m 1991 ®Õn 1995. §¸ng chó ý lµ: Kho¶ng 75% kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp FDI lµ hµng chÕ biÕn, cã mét sè mÆt hµng chøa hµm lîng kÜ thuËt cao. 2.1.6 C¬ chÕ xuÊt nhËp khÈu ®· cã nh÷ng bíc chuyÓn biÕn kh¸ c¬ b¶n theo híng xo¸ bá c¬ chÕ ®éc quyÒn ngo¹i th¬ng, t¹o thuËn lîi cho c¸c ngµnh ®Þa ph ¬ng, c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia xuÊt nhËp khÈu. Cã thÓ nªu ra 5 b íc chñ yÕu sau ®Ó thÊy râ tÝnh liªn tôc trong viÖc më réng quyÒn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trong suèt 20 n¨m qua ®Æc biÖt lµ tõ n¨m 1991 ®Õn nay. - N¨m 1980 më réng quyÒn xuÊt khÈu cho mét sè doanh nghiÖp nhµ n íc trùc thuéc uû ban d©n c¸c tØnh, thµnh phè träng ®iÓm vµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu thuéc c¸c bé. Ngµnh s¶n xuÊt ( nghÞ ®inh 40 CP ngµy 7-21980). - N¨m 1989 më réng c¸c c¬ së lµm hµng xuÊt khÈu thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ( nghÞ ®Þnh 64/H§BT ngµy 10-6-1989). N¨m 1992 më réng ra c¸c doanh nghiÖp thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ nÕu ®¸p øng ®îc ®iÒu kiÖn vÒ vèn lu ®éng vµ nh©n sù ( nghÞ ®Þnh 114/H§BT ngµy 7-4-1992). -N¨m 1998 xo¸ bá hoµn toµn chÕ ®é ®iÒu kiÖn kinh doanh, xuÊt nhËp khÈu mµ c¸c nghÞ ®Þnh tríc ®©y ®· quy ®Þnh (quy ®Þnh 57/1998 N§-CP ngµy 31-7-1998). -Còng trong n¨m 1998 cho phÐp c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi tham gia xuÊt nhËp khÈu(nghÞ ®Þnh 10/1998 N§CP ngµy 23-1-98) 2.2 MÆt ch a ® îc. 2.2.1 Tèc ®é t¨ng trëng vÒ xuÊt khÈu cha v÷ng ch¾c, t×nh h×nh c¸c n¨m kh¸ chªnh lÖch. Tèc ®é t¨ng trëng xuÊt khÈu 5 n¨m 1996-2000 cha ®¹t møc ®é ®Ò ra ( 28%/n¨m) møc xuÊt khÈu b×nh qu©n tÝnh theo ®Çu ngêi cßn thÊp so víi c¸c níc trong khu vùc ( n¨m 1999 kim ng¹ch xuÊt khÈu b×nh qu©n ®Çu ng êi míi 150 USD/ngêi, n¨m 2000 kho¶ng 175USD/ngêi). 2.2.2 VÉn cßn kh«ng Ýt biÓu hiÖn cña xu híng “ thay thÕ nhËp khÈu” nhiÒu h¬n lµ “híng vÒ xuÊt khÈu”. Cho ®Õn nay, cßn nhiÒu vÊn ®Ò cha ®îc sö lý triÖt ®Ó nh chuyÓn khÈu, t¹m nhËp, t¸i xuÊt, qu¸ c¶nh hµng ho¸, vËn chuyÓn hµng ho¸, 18 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 qóa c¶nh xuÊt nhËp khÈu theo ®Çu mèi, theo danh môc qu¶n lý chuyªn nghµnh, hoµn thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT), quyÒn b×nh ®¼ng cho mäi doanh nghiÖp, g¾n xuÊt nhËp khÈu víi thÞ trêng néi ®Þa... Qu¶n lý nhËp khÈu cha chÆt chÏ, cha ®îc quan t©m thÝch ®¸ng hµng l©u cßn nhiÒu, ¶nh hëng ®Õn lu th«ng hµng ho¸ trªn thÞ trêng néi ®Þa. 2.2.3 Kh¶ n¨ng c¹nh tranh yÕu c¶ ë tÇng quèc gia lÉn ë tÇng doanh nghiÖp vµ mçi lo¹i s¶n phÈm. M«i trêng lµm ¨n ë níc ta vÉn ®îc ®¸nh gi¸ lµ cha thuËn lîi. C¸c doanh nghiÖp cßn rÊt lóng tóng trong s¶n xuÊt kinh doanh. PhÇn lín hµng ho¸ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®Òu cã søc c¹nh tranh yÕu thËm chÝ rÊt yÕu do c«ng nghÖ l¹c hËu, n¨ng xuÊt thÊp, gi¸ thµnh cao, chÊt l îng kh«ng æn ®Þnh, mÉu m·, chñng lo¹i nghÌo nµn, bao b× thiÕu hÊp dÉn, kh¶ n¨ng giao hµng kh«ng ch¾c ch¾n, dÞch vô kÐm, thËm chÝ gian dèi, lõa ®¶o lµm mÊt tÝn nhiÖm... ViÖc thu ho¹ch b¶o qu¶n, chÕ biÕn n«ng l©m, thuû h¶i s¶n cßn yÕu so víi yªu cÇu cña thÞ trêng thÕ giíi; kh©u “ sau thu ho¹ch “ cßn rÊt yÕu, c¬ cÊu, chÊt lîng cha phï hîp víi nhu cÇu thÞ trêng thÕ giíi. Mét bé phËn kh¸ lín m¸y mãc, thiÕt bÞ cha ®îc nhËp tõ c¸c khu vùc cã nÒn c«ng nghiÖp nguån, ¶nh hëng tíi viÖc thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. H¬n n÷a, do thiÕu kinh nghiÖm, hiÓu biÕt vµ vèn, nhiÒu doanh nghiÖp nhËp thiÕt bÞ, m¸y mãc cã c«ng nghÖ, kÜ thuËt, l¹c hËu ¶nh h ëng ®Õn n¨ng xuÊt, chÊt lîng, gi¸ thµnh s¶n xuÊt. 2.2.4 So víi yªu cÇu, sù chuyÓn ®æi c¬ cÊu xuÊt nhËp khÈu cßn chËp, kÓ c¶ ph©n theo mÆt hµng ho¸ lÉn thÞ trêng còng nh ph©n theo doanh nghiÖp vµ ®Þa ph¬ng. Tíi nay xuÊt khÈu hµng th« vµ s¬ chÕ vÉn cßn chiÕm 60% tæng s¶n l îng kim ng¹ch xuÊt khÈu. Sù t¨ng trëng cña c¸c mÆt hµng míi vµ thÞ trêng míi cha ®¸ng kÓ. Tû träng xuÊt khÈu hµng gia c«ng cßn lín: ch a quan t©m ®óng møc ®Õn c¸c mÆt hµng cã lîi thÕ vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ lao ®éng nh rau, qu¶, thÞt hµng thñ c«ng mÜ nghÖ. DÞch vô cha trë thµnh nh÷ng nghµnh ®ãng gãp xøng ®¸ng cho viÖc gia t¨ng xuÊt khÈu. Sù chuyÓn dÞch tû träng cña c¸c khu vùc vµ c¸c thÞ tr êng cßn h¹n chÕ. Tuy ®· cã quan hÖ th¬ng m¹i víi tÊt c¶ c¸c ch©u lôc, nhng thÞ trêng ch©u ¸ vÉn cßn chiÕm tû lÖ rÊt cao: 75.5% gi¸ trÞ xuÊt khÈu vµ trªn 77% gi¸ trÞ nhËp khÈu; thÞ trêng c¸c ch©u lôc kh¸c chiÕm tû träng nhá. Hµng xuÊt khÈucña ta vaof thÞ trêng trung gian chiÕm tû lÖ cao; hiÖu qu¶ xÊt, nhËp khÈu thÊp Tû träng xuÊt khÈu cña nhiÒu ®Þa cßn thÊp. Ho¹t ®éng xuÊt, nhËp khÈu míi chØ tËp trung ë Hµ Néi, Thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ mét c sè tØnh, thµnh phè lín. XuÊt khÈu ë c¸c ®Þa ph¬ng cã kih tÕ c«ng nghiÖp lµ chÝnh vµ c¸c tØnh miÒn nói cha ph¸t triÓn. XuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh t¨ng chËm. Trong tæng kim ng¹ch nhËp khÈu chung c¶ níc,tû träng nhËp khÈu, thiÕt bÞ m¸y mãc míi ®¹t kho¶ng 28-30%, cßn nguyªn, nhiªn , vËt liÖu ®· ®¹t trªn 60% trong khi môc tiªu cña nghÞ quyÕt ®¹i héi VIII lµ nhËp thiÕt bÞ m¸y mãc ®¹t kho¶ng 39% vµ nguyªn nhiªn vËt liÖu ®¹t kho¶ng 52% XuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi cha t¬ng xøng vøi tiÒm n¨ng. NhiÒu doanh nghiÖp kh«ng ®¹t tû träng xuÊt khÈu nh quy ®Þnh t¹i giÊy phÐp ®Çu t, hµng ho¸ xuÊt khÈu ra chñ yÕu ®îc tiªu thô trªn thÞ trêng trong níc. H¬n n÷a gi¸ trÞ nguyªn liÖu nhËp khÈu cßn chiÕm tû träng cao trong gi¸ trÞ xuÊt khÈu (vÝ dô, kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈucña 10 doanh nghiÖp cã tû träng lín nhÊt trong n¨m 1999 lµ 1.783 triÖu USD, trong ®ã xuÊt khÈu 920 triÖu USD, nhËp khÈu 863 triÖu USD. Chªnh lÖch gi÷a xuÊt vµ nhËp khÈu chØ 57 triÖu USD). 19 Website: http://www.docs.vn Email : [email protected] Tel (: 0918.775.368 2.2.5 c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ trêng, xóc tiÕn th¬ng m¹i, tiÕp thÞ... cßn nhiÒu yÕu kÐm, c¸c c¬ quan nhµ níc cßn nhiÒu lóng tóng, nhiÒu doanh nghÖp cßn tthô ®éng. Tr«ng chê ho¹ch qu¸ h¹n hÑp kh¶ n¨ng, Ýt quan t©m ®Õn viÖc nµy. HÖ thèng th¬ng vu viÖt nam t¹i níc ngoµi tuy gÇn ®©y ®· cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc, song so víi tiÒm n¨ng vµ yªu cÇu cßn nhiÒu h¹n chÕ, nhÊt lµ trªn lÜnh vùc xóc tiÕn t×m kiÕm giíi thiÖu thÞ trêng vµ b¹n hµng, cung cÊp th«ng tin kÞp thêi vµ hç trî thiÕt thùc cho ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp. Ph¬ng thøc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu vÒ nhiÒu mÆt cßn l¹c hËu xo víi thÕ giíi, riªng vÒ th¬ng m¹i ®iÖn tö míi lµ giai ®o¹n t×m hiÓu. qu¸ tr×nh héi nhËp vµo nªn kinh tÕ thÕ giíi 3.1 MÆt ® îc 3.1.1 mêi n¨m qua, ®· ®Èy lïi ®îc chÝnh s¸ch bao v©y c« lËp, cÊm vËn cña c¸c thÕ lùc thï ®Þch; kh¾c phôc ®wcj t×nh tr¹ng khñng ho¶ng thÞ tr êng so víi liÕn xo vµ c¸c níc ®«ng ©u bÞ tan r·; më réng vµ chuyÓn dÞch mét c¸ch c¬ cÊu thÞ trêng xuÊt, nhËp khÈu, thu hót ®Çu t trøc tiÕp tõ níc ngoµi ; tranh thñ nguån viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA), gi¶m ®¸ng kÓ nî n íc ngoµi, tiÕp thu nh÷ng thµnh qu¶ cña sù tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ, kü n¨ng qu¶n lý , gãp phÇn ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý vµ c¸n bé kinh doanh; tøng b íc ®a ho¹t cña c¸c doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ vµ m«i tr ¬ng c¹nh tranh, thóc ®Èy xù nghiÖp dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh. ®Æc biÖt, tõ n¨m 1995, ta thùc hiÖn qu¸ tr×nh héi nhËp vµ ®· cã nhiÒu b íc tiÕn quan träng: chÝnh thøc tham ra ASEAN(1995), ASEM(1996)vµ APEC(1998) vµ cã thÓ lµ hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt Mü (2001), ký hiÖp ®Þnh khung víi EU, n¨m 1995 nép ®¬n gi¸ nhËp WTO vµ ®· tiÕn hµnh aba häp víi ban c«ng t¸c vÒ viÖt nam gia nhËp WTO; khai th«ng quan hÖ víi c¸c tæ chøc tµi chÝnh , tiÒn tÖ quèc tÕ nh TMF, WB, ADB. 3.1.2 ®i ®«i víi c¸c ho¹t ®éng ®ã lµ qu¸ tr×nh tõng b íc x©y dùng vµ ®iÒu chØnh tõng bíc x©y dùng vµ ®iÒu chØnh luËt ph¸pkc¬ chÕ, chÝnh s¸ch, biÓu thuÕ cho phï hîp h¬n víi qu¸ tr×nh héi nhËp. 3.1.3 Xóc tiÕn c«ng t¸c tuyªn truyÒn, giíi thiÖu, gióp c¸c doanh nghiÖp nhËn thøc râ h¬n vÒ qu¸ tr×nh toµn cÇu ho¸, khu vùc ho¸ , x¸c ®Þnh yªu cÇu cÇn ph¶i phÊn ®Êu ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn gi¶m dÇn sù b¶o hé nhµ níc 3.2 MÆt ch a ® îc 3.2.1 Tuy chñ tr¬ng héi nhËp ®· ®îc x¸c ®Þnh râ trong c¸c v¨n kiÖn cña ®¶ng, song cßn kh«ng Ýt sù kh¸c biÖt vÒ nhËn thøc vµ hµnh ®éng , lóng tóng trong viÖc x¸c ®Þnh mèi t¬ng quan gi÷a héi nhËp víi b¶o hé s¶n xuÊt trong n íc. ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp níc ta vèn cßn yÕu vÒ nhiÒu mÆt,l¹i ch a n¨m ®îc ®ßi hái cña t×nh h×nh, cha cã biÖn ph¸p thiÕt thùc ®Ó tËn dông c¬ héi, øng phã víi nh÷ng th¸ch thøc cña qu¸ tr×nh héi nhËp, do ®ã t tëng bµo hé, û l¹i cßn nÆng. MÆc dï chØ cßn 5 n¨m n÷aph¶i lé tr×nh tham gia AFTA nh ng c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt còng nh kinh doanh dêng nh vÉn “b×nh d©n”, kh«ng Ýt doanh nghiÖp coi viÖc thùc hiÖn c¸c cam kÕt chØ lµ viÖc cña nhµ n íc chø kh«ng ph¶i lµ cña chÝnh hä 3.2.2 Còng v× lÏ trªn, cha h×nh thµnh ®îc mét kÕ ho¹ch tæng thÓ vµ dµi h¹n còng nh lé tr×nh chñ ®éng vµ hîp lý cho viÖc thùc hiÖn c¸c cam kÕt quèc tÕ. Víng m¾c lín nhÊt hiÖn n¸y lµ kh©u x©y dùng c¸c cam kÕt quèc tÐ cô thÓ vÒ më cöa thÞ trêng vÒ thuÕ, vÒ c¸c biÖn ph¸p phi thuÕ trong th¬ng m¹i hµng ho¸, dÞch vô vµ ®Çu t mµ nguyªn nh©n chÝnh b¾t nguån tõ t tëng b¶o hé û l¹i cßn nÆng vµ lóng tóng trong triÓn khai quan ®iÓm “b¶o hé cã ®iÒu kiÖn , cã chän läc, cã thêi gian”(nghÞ quyÕt TW IV) luËt ph¸p, chÝnh s¸ch kinh tÕ, th ¬ng m¹i cha ®îc ®iÒu chØnh kÞp thêi cho phï hîp víi qu¸ tr×nh héi nhËp. 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan