Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Môc lôc
Lêi nãi ®Çu ....................................................................................................................... 4
1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi luËn v¨n tèt nghiÖp ........................................... 5
2. Môc ®Ých nghiªn cøu cña luËn v¨n ............................................................ 5
3. §èi t-îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu cña luËn v¨n tèt nghiÖp ..................... 5
4. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu ............................................................................ 5
5. Nh÷ng ®ãng gãp chñ yÕu cña luËn v¨n ..................................................... 6
6. KÕt cÊu cña luËn v¨n tèt nghiÖp ................................................................ 6
Ch-¬ng 1: Mét sè lý luËn chung vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
trong doanh nghiÖp ................................................................................................... 7
1.1. Kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ SXKD, b¶n chÊt vµ sù cÇn thiÕt
cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ SXKD cña c¸c doanh
nghiÖp. ................................................................................................................ 7
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. ......................... 7
1.1.2. B¶n chÊt cña hiÖu qu¶ kinh doanh. ......................................... 8
1.1.3. Sù cÇn thiÕt cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh cña c¸c doanh nghiÖp .............................................................. 9
1.2. C¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh ................................................................................................................ 14
1.2.1. C¸c nh©n tè kh¸ch quan. ........................................................ 14
1.2.2. C¸c nh©n tè chñ quan ............................................................. 16
1.3. Ph-¬ng ph¸p luËn ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qña sxkd ......................... 18
1.3.1. Ph-¬ng ph¸p so s¸nh tuyÖt ®èi. ............................................. 18
1.3.2. Ph-¬ng ph¸p so s¸nh t-¬ng ®èi. ............................................ 18
1.4. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp ..................................................................................... 19
1.4.1. Nhãm chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh tæng hîp ...................... 19
1.4.1.1. Lîi nhuËn...................................................................... 19
1.4.1.2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô ........................................ 20
1.4.1.3. ChÊt l-îng s¶n phÈm, dich vô ...................................... 20
1.4.1.4. Mét sè chØ tiªu so s¸nh ................................................. 21
1.4.2. Nhãm chØ tiªu hiÖu qu¶ vÒ mÆt kinh tÕ - x· héi.................... 21
1.4.2.1. T¨ng c¸c kho¶n nép ng©n s¸ch .................................... 22
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1.4.2.2. Thu nhËp b×nh qu©n cña mçi lao ®éng t¨ng ................. 22
1.4.2.3. T¹o thªm nhiÒu viÖc lµm cho ng-êi lao ®éng ............... 22
Ch-¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c s¶n xuÊt xuÊt kinh doanh cña
C«ng ty x©y l¾p th-¬ng m¹i I. .............................................................................. 23
2.1. Tæng quan vÒ C«ng ty x©y l¾p Th-¬ng m¹i I- Bé Th-¬ng
M¹i. ..................................................................................................................... 23
2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ....................................... 23
2.2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y ho¹t ®éng cña C«ng ty .................... 26
2.2.1. S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý .............................................................. 26
2.2.2. §Æc ®iÓm, chøc n¨ng nhiÖm vô c¸c phßng ban trong C«ng
ty.......................................................................................................... 28
2.2.3. Chøc n¨ng nhiÖm vô c¸c phßng ban. .................................... 29
2.3. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng
ty x©y l¾p th-¬ng m¹i I - Bé th-¬ng m¹i .................................. 31
2.3.1. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty trong nh÷ng
n¨m qua. ............................................................................................. 31
2.3.2. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña C«ng ty trong 3 n¨m võa qua
2002-2004 ........................................................................................... 32
2.4. C¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh cña c«ng ty. ................................................................................. 43
2.4.1. YÕu tè lao ®éng. ....................................................................... 43
2.4.2. T×nh h×nh m¸y mãc, thiÕt bÞ. .................................................. 45
2.4.3. Thêi gian lµm viÖc: .................................................................. 48
2.4.4. C¸ch bè trÝ n¬i lµm viÖc: ........................................................ 48
2.4.5. C¸c ®iÒu kiÖn lao ®éng: .......................................................... 49
2.4.6. C«ng t¸c kü thuËt chÊt l-îng - an toµn lao ®éng - b¶o
hiÓm x· héi. ........................................................................................ 49
Ch-¬ng 3: mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n
suÊt kinh doanh t¹i C«ng ty x©y l¾p Th-¬ng m¹i I. ................................... 50
3.1 .thiÕt kÕ c¸c chiÕn l-îc s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty
cã thÓ theo ®uæi. ...................................................................................... 50
3.1.1. Ph-¬ng thøc tiÕn hµnh ............................................................ 50
3.1.2.1. §èi víi lÜnh vùc x©y l¾p................................................ 50
3.1.2.2. §èi víi c¸c lÜnh vùc kinh doanh cña C«ng ty. ............. 52
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
3.2. Hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty x©y l¾p
th-¬ng m¹i I ................................................................................................. 53
3.2.1. Hoµn thiÖn bé m¸y qu¶n lý theo h-íng t¨ng hiÖu qu¶ kinh
doanh .................................................................................................. 53
3.2.2. N©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho c¸n bé c«ng nh©n viªn .... 57
3.2.3. §Èy m¹nh phong trµo h¨ng h¸i s¶n xuÊt do Bé th-¬ng
m¹i vµ §¶ng uû C«ng ty ®Ò ra.......................................................... 60
3.3. TÝch cùc ph©n tÝch vµ dù b¸o c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng
®Õn s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. ....................................... 60
3.3.1. C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn ....................................................... 60
3.3.2. Ph-¬ng thøc tiÕn hµnh. ........................................................... 61
3.3.3. §iÒu kiÖn thùc hiÖn biÖn ph¸p. .............................................. 61
3.3.4. HiÖu qu¶ cña biÖn ph¸p .......................................................... 62
3.3.5. Nh÷ng kÕt qu¶ chÝnh ®· ®¹t ®-îc.......................................... 63
3.4. Tæ chøc nghiªn cøu thÞ tr-êng, x¸c ®Þnh chÝnh x¸c
nhu cÇu vµ tham gia ®Êu thÇu nhiÒu c«ng tr×nh. .............. 63
3.5. HiÖu qu¶ cña biÖn ph¸p. .......................................................................... 65
3.5.1 TruyÒn ®¹t chiÕn l-îc s¶n xuÊt kinh doanh ®· ®-îc x©y
dùng tíi c¸c thµnh viªn cña C«ng ty. .............................................. 65
3.5.2. Ph-¬ng thøc tiÕn hµnh. ........................................................... 66
KÕt luËn ............................................................................................................................ 68
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o ................................................................................... 70
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Lêi nãi ®Çu
Tõ ®¹i héi VI §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam (th¸ng 6- 1986) ®· ®¸nh dÊu
b-íc chuyÓn biÕn quan träng trong nÒn kinh tÕ cña n-íc ta. §ã lµ viÖc chuyÓn
®æi c¬ chÕ kinh tÕ tõ c¬ chÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr-êng cã
sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n-íc theo ®Þnh h-íng XHCN. §iÒu nµy ®· t¹o ra nhiÒu
c¬ héi míi vµ c¶ nh÷ng th¸ch thøc míi cho c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc. C¸c
doanh nghiÖp tõ chç ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo kÕ ho¹ch vµ sù chØ
®¹o trùc tiÕp cña Nhµ n-íc trë thµnh c¸c doanh nghiÖp ®éc lËp tù chñ, tù h¹ch
to¸n vµ tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
m×nh.
Trong m«i tr-êng c¹nh tranh gay g¾t, nhiÒu doanh nghiÖp ®· bÞ thua lç
ph¶i gi¶i thÓ hay ph¸ s¶n, song còng cã kh«ng Ýt nh÷ng doanh nghiÖp do ho¹t
®éng cã hiÖu qu¶ nªn ®· kh«ng nh÷ng ®øng v÷ng trªn thÞ tr-êng mµ ngµy
cµng ph¸t triÓn h¬n tr-íc. Do vËy, ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh
nghiÖp trªn thÞ tr-êng b¾t buéc c¸c hä ph¶i lu«n t×m kiÕn vµ ¸p dông c¸c biÖn
ph¸p ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
chÝnh m×nh.
ThÊy ®-îc vai trß quan träng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng
nh- viÖc kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, b¶n th©n em
thùc tËp t¹i C«ng ty x©y l¾p Th-¬ng m¹i I- Bé th-¬ng M¹i, em ®· chän ®Ò tµi :
“C¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh t¹i C«ng ty
X©y l¾p Th¬ng m¹i “ lµm ®Ò tµi cho luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh.
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi luËn v¨n tèt nghiÖp
N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ môc tiªu c¬ b¶n ®èi víi mäi doanh
nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr-êng. HiÖu qu¶ kinh doanh lµ ®iÒu kiÖn
tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao, cho phÐp
thùc hiÖn tèt qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ë møc ®é ngµy cµng cao h¬n, ®ång thêi t¹o
ra nguån thu ®Ó ®ãng gãp cho ng©n s¸ch Nhµ n-íc. ChÝnh v× lÏ ®ã, vÊn ®Ò
hiÖu qu¶ kinh doanh lu«n gi÷ vai trß hÕt søc quan träng trong qu¸ tr×nh cÊu
tróc l¹i nÒn kinh tÕ quèc d©n.
V× vËy, viÖc nghiªn cøu thùc tr¹ng hiÖu qu¶ kinh doanh nh»m t×m ra
biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ cña C«ng ty X©y l¾p Th-¬ng m¹i I – Bé
Th-¬ng M¹i lµ vÊn ®Ò ®Æt ra hÕt søc cÊp thiÕt. XuÊt ph¸t tõ suy nghÜ ®ã, em ®·
quyÕt ®Þnh chän vÊn ®Ò “BiÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh t¹i C«ng ty X©y l¾p Th-¬ng M¹i I ” lµm ®Ò tµi luËn v¨n cña m×nh.
2. Môc ®Ých nghiªn cøu cña luËn v¨n
Trªn c¬ së hÖ thèng ho¸ nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt lý luËn, kÕt hîp víi
viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh hiÖu qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty X©y l¾p Th-¬ng m¹i
I. LuËn v¨n kh¸i qu¸t ho¸ nh÷ng thµnh c«ng vµ h¹n chÕ cña C«ng ty trªn khÝa
c¹nh hiÖu qu¶ kinh doanh. Tõ ®ã ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p c¬ b¶n nh»m n©ng
cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty X©y l¾p Th-¬ng M¹i I.
3. §èi t-îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu cña luËn v¨n tèt nghiÖp
§èi t-îng nghiªn cøu cña luËn v¨n lµ vÊn ®Ò hiÖu qu¶ kinh doanh ë mét
C«ng ty cô thÓ. Ph¹m vi nghiªn cøu lµ C«ng ty X©y l¾p Th-¬ng M¹i I trùc
thuéc Bé Th-¬ng M¹i.
4. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu
LuËn v¨n sö dông c¸c ph-¬ng ph¸p duy vËt biÖn chøng, duy vËt lich sö
®ång thêi kÕt hîp víi c¸c ph-¬ng ph¸p kh¸c nh- ph-¬ng ph¸p so s¸nh,
ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch vµ tæng hîp mét c¸ch l«gÝc. KÕt hîp ®iÒu tra kh¶o s¸t
thùc tÕ víi viÖc thõa kÕ nh÷ng kÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhµ nghiªn cøu ®·
tæng kÕt ®Ó lµm s¸ng tá c¸c vÊn ®Ò ®Æt ra cÇn gi¶i quyÕt nh»m ®Ò xuÊt c¸c gi¶i
ph¸p kh¶ thi. Ph-¬ng ph¸p m« pháng vµ ph-¬ng ph¸p thèng kª còng ®-îc em
chó träng.
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
5. Nh÷ng ®ãng gãp chñ yÕu cña luËn v¨n
- Kh¸i qu¸t ho¸ nh÷ng luËn cø khoa häc mang tÝnh lý luËn vÒ hiÖu qu¶
kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr-êng
- §i s©u ph©n tÝch thùc tr¹ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty X©y l¾p
Th-¬ng m¹i I vµ ®¸nh gi¸ ®óng hiÖn tr¹ng
- Ph©n tÝch c¸c h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n cña h¹n chÕ trong viÖc n©ng cao
hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty X©y l¾p Th-¬ng M¹i I gãp phÇn ph¸t triÓn
kinh tÕ.
- §Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty
x©y l¾p th-¬ng m¹i I.
6. KÕt cÊu cña luËn v¨n tèt nghiÖp
Ngoµi phÇn më ®Çu, kÕt luËn, néi dung luËn v¨n gåm 3 ch-¬ng:
Ch-¬ng 1: Lý luËn c¬ b¶n vÒ hiÒu qu¶ kinh doanh cña doanh
nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr-êng.
Ch-¬ng 2: Thùc tr¹ng c«ng t¸c SXKD cña C«ng ty X©y l¾p
Th-¬ng M¹i I ” Bé th-¬ng m¹i
Ch-¬ng 3: Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ SXKD t¹i
C«ng ty X©y l¾p Th-¬ng M¹i I
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Ch-¬ng 1: Mét sè lý luËn chung vÒ hiÖu qu¶ s¶n
xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp
1.1. Kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ SXKD, b¶n chÊt vµ sù cÇn
thiÕt cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ SXKD cña c¸c
doanh nghiÖp.
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
§èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ víi c¸c c¬
chÕ qu¶n lý kh¸c nhau th× cã c¸c nhiÖm vô môc tiªu kh¸c nhau, vµ ngay c¶
trong tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp còng cã nh÷ng môc tiªu
kh¸c nhau. MÆc dï nh- vËy, cã thÓ nãi trong c¬ chÕ thÞ tr-êng n-íc ta hiÖn
nay, mäi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu cã môc tiªu l©u dµi vµ bao
trïm lµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh.
§Ó ®¹t ®-îc môc tiªu nµy, doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng cho m×nh mét
chiÕn l-îc ph¸t triÓn ®óng ®¾n, linh ho¹t phï hîp víi m«i tr-êng ®Çy biÕn
®éng. §ång thêi, doanh nghiÖp ph¶i tËn dông tèi ®a c¸c nguån lùc t¹o ra vµ
nh- vËy doanh nghiÖp ph¶i thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶.
VËy, hiÖu qu¶ kinh doanh lµ g× ?
Tõ tr-íc ®Õn nay, ®· cã nhiÒu quan ®iÓm kh¸c nhau ®Ò cËp ®Õn c¸ch
hiÓu vÒ hiÖu qu¶, ®øng trªn c¸c gãc ®é kh¸c nhau, c¸c nhµ kinh tÕ l¹i ®-a ra
c¸ch nh×n nhËn riªng vÒ hiÖu qu¶. §Ó hiÓu ®-îc ph¹m trï hiÖu qu¶ s¶n xuÊt
kinh doanh tr-íc hÕt chóng ta t×m hiÓu vÒ hiÖu qu¶ nãi chung.
Theo P. Samerelson v¯ W. Nordhous th× “HiÖu qu° s°n xuÊt diÔn ra khi
x· héi kh«ng thÓ t¨ng l-îng mét lo¹t hµng ho¸ mµ kh«ng c¾t gi¶m mét lo¹t
s¶n l-îng hµng ho¸ kh¸c. Mét nÒn kinh tÕ cã hiÖu qu¶ n»m trªn giíi h¹n kh¶
n¨ng s°n xuÊt cña nã“. Thùc chÊt quan ®iÓm n¯y ®Ò cËp ®Õn khÝa c³nh ph©n
bæ vµ sö dông c¸c nguån lùc cña nÒn s¶n xuÊt trªn ®-êng giíi h¹n kh¶ n¨ng
s¶n xuÊt sÏ lµm cho nÒn kinh tÕ cã hiÖu qu¶ cao. Cã thÓ nãi møc hiÖu qu¶ ë
®©y mµ t¸c gi¶ ®-a ra lµ cao nhÊt lµ ý t-ëng vµ kh«ng thÓ cã møc hiÖu qu¶ nµo
cao h¬n
Mét sè t¸c gi¶ l¹i ®-a ra c¸ch hiÓu hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nhsau “HiÖu qu° s°n xuÊt kinh doanh l¯ c²c chØ tiªu ®îc x¸c ®Þnh b»ng tØ lÖ so
s²nh gi÷a kÕt qu° víi chi phÝ“. §©y l¯ biÓu hiÖn cña b°n chÊt chø kh«ng ph°i
lµ kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
HoÆc “HiÖu qu° s°n xuÊt kinh doanh l¯ møc ®é h÷u Ých cña s°n phÈm
s¶n xuÊt ra tøc lµ gi¸ trÞ sö dông cña nã: hoÆc lµ doanh thu vµ nhÊt lµ lîi nhuËn
thu ®îc sau qu² tr×nh kinh doanh“. Quan ®iÓm n¯y ®± lÉn lén gi÷a hiÖu qu°
víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, gi÷a hiÖu qu¶ vµ môc tiªu kinh doanh.
Hay “hiÖu qu° s°n xuÊt kinh doanh l¯ c²c chØ tiªu ®îc x²c ®Þnh b´ng
tØ lÖ so s¸nh gi÷a kÕt qu° v¯ chi phÝ”. §Þnh nghÜa nh vËy chØ ®Ó c²ch x²c lËp
c¸c chØ tiªu chø kh«ng ph¶i ý niÖm cña vÊn ®Ò.
Tõ c¸c quan ®iÓm trªn, ta cã thÓ chia ra kh¸i niÖm t-¬ng ®èi ®Çy ®ñ
ph¶n ¸nh ®-îc tÝnh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét ph¹m trï kinh tÕ biÓu hiÖn tËp
trung cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ theo chiÒu s©u, ph¶n ¸nh tr×nh ®é tËn dông
nguån lùc nh»m ®¹t ®-îc c¸c môc tiªu mµ doanh nghiÖp ®· ®Æt ra.
1.1.2. B¶n chÊt cña hiÖu qu¶ kinh doanh.
§Ó hiÓu thÊu ®¸o vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ øng dông ®-îc
ph¹m trï hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh vµ viÖc thµnh lËp c¸c chØ tiªu nh»m
ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp,
chóng ta cÇn:
Thø nhÊt: X¸c ®Þnh c¸ch tÝnh hiÖu qu¶:
H
K
C
+ Trong ®ã, K: Lµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cã ®-îc trong thêi kú
tÝnh to¸n th«ng th-êng tuú vµo tõng môc tiªu ®¸nh gi¸ mµ K cã thÓ lµ lîi
nhuËn, doanh thu, tæng gi¸ trÞ s¶n l-îng.
+ C: Lµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó cã ®-îc kÕt qu¶ trong thêi kú
tÝnh to¸n vµ C1 cã thÓ lµ vèn kinh doanh, vèn tù cã, chi phÝ tiÒn l-¬ng.
+ H: Lµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh ta cã thÓ so s¸nh víi hiÖu qu¶
cïng lo¹i cña ngµnh, cña ®èi thñ c¹nh tranh, cña thêi kú tr-íc nÕu H lín h¬n,
cã xu h-íng t¨ng vµ cµng lín th× cµng tèt.
Thø hai, ta cÇn lµm râ mèi quan hÖ gi÷a hiÖu qu¶ vµ kÕt qu¶. KÕt qu¶ lµ
c¬ së ®Ó tÝnh hiÖu qu¶, kÕt qu¶ lµ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cã thÓ
lµ nh÷ng ®¹i l-îng cã kh¶ n¨ng c©n, ®ong, ®o, ®Õm ®-îc thÓ hiÖn lµ sè tuyÖt
®èi vµ th-êng lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp. Cßn hiÖu qu¶ ®-îc sö
dông nh- c«ng cô nhËn biÕt kh¶ n¨ng tiÕn tíi môc tiªu cña doanh nghiÖp.
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Thø ba, ta cÇn ph©n biÖt:
HiÖu qu¶ x· héi, hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh,
hiÖu qu¶ tr-íc m¾t vµ hiÖu qu¶ l©u dµi:
HiÖu qu¶ x· héi ph¶n ¸nh tr×nh ®é tËn dông c¸c nguån lùc nh»m ®¹t
®-îc c¸c môc tiªu vÒ x· héi nhÊt ®Þnh. C¸c môc tiªu x· héi th-êng lµ: gi¶i
quyÕt n¹n thÊt nghiÖp, n©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸, n©ng cao møc sèng cña
ng-êi d©n, ®¶m b¶o vÖ sinh m«i tr-êng.
Cßn hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc
nh»m ®¹t ®Õn c¸c môc tiªu c¶ vÒ x· héi vµ kinh tÕ trªn ph¹m vi nÒn kinh tÕ
quèc d©n còng nh- trªn ph¹m vi tõng vïng, tõng khu vùc cña nÒn kinh tÕ.
HiÖu qu¶ tr-íc m¾t víi hiÖu qu¶ l©u dµi: C¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp phô thuéc rÊt lín vµo c¸c môc tiªu cña doanh
nghiÖp do ®ã mµ tÝnh hiÖu qu¶ ë c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau th× kh¸c nhau. XÐt
vÒ hiÖu qu¶ tr-íc m¾t th× nã phô thuéc vµo c¸c môc tiªu hiÖn t¹i mµ doanh
nghiÖp ®ang theo ®uæi. Trªn thùc tÕ ®Ó thùc hiÖn môc tiªu l©u dµi lµ tèi ®a ho¸
lîi nhuËn cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp hiÖn t¹i kh«ng ®Æt môc tiªu lµ lîi nhuËn
mµ nhiÒu doanh nghiÖp lµ n©ng cao uy tÝn, më réng thÞ tr-êng c¶ vÒ chiÒu s©u
lÉn chiÒu réng. Do ®ã mµ c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ vÒ lîi nhuËn ë ®©y kh«ng cao
nh-ng c¸c chØ tiªu cã liªn quan ®Õn c¸c môc tiªu mµ doanh nghiÖp ®Æt lªn
hµng ®Çu ë thêi ®iÓm hiÖn t¹i lµ cao th× chóng ta kh«ng thÓ kÕt luËn lµ doanh
nghiÖp ®ang ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶. Nh- vËy, c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ vµ
tÝnh hiÖu qu¶ hiÖn t¹i cã thÓ lµ tr¸i víi c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ l©u dµi, nh-ng
môc ®Ých cña nã lµ nh»m thùc hiÖn chØ tiªu hiÖu qu¶ l©u dµi.
1.1.3. Sù cÇn thiÕt cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
cña c¸c doanh nghiÖp
Trong nÒn kinh tÕ tËp trung bao cÊp, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt theo chØ
tiªu vµ kÕ ho¹ch cña Nhµ n-íc giao cho. Cã thÓ nãi doanh nghiÖp ®ãng vai trß
trung gian trong qu¸ tr×nh sau:
YÕu tè ®Çu vµo
Nhµ n-íc
S¶n xuÊt
Doanh nghiÖp
Tiªu thô
Nhµ n-íc
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Doanh nghiÖp kh«ng cã tÝnh chñ ®éng trong s¶n xuÊt, kh«ng ph¶i t×m
thÞ tr-êng mua c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ tiªu thô. Hay nãi c¸ch kh¸c, doanh
nghiÖp kh«ng ph¶i c¹nh tranh ®Ó tån t¹i do vËy vai trß cña hiÖu qu¶ kinh
doanh kh«ng cã ý nghÜa lín l¾m, biÓu hiÖn cña nã chÝnh lµ v-ît chØ tiªu bao
nhiªu. ChuyÓn sang c¬ chÕ qu¶n lý míi, sù tån t¹i cña doanh nghiÖp ®-îc
quyÕt ®Þnh bëi thÞ tr-êng vµ chÝnh tµi n¨ng cña c¸c nhµ qu¶n lý cña doanh
nghiÖp. §iÒu nµy thÓ hiÖn doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ hay kh«ng. C¸c
chØ tiªu hiÖu qu¶ trë thµnh c«ng cô quan träng gióp cho c¸c nhµ qu¶n trÞ ®¸nh
gi¸, ph©n tÝch ®Ó t×m ra h-íng kinh doanh cã hiÖu qu¶ nhÊt. HiÖu qu¶ kinh
doanh ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng thÓ hiÖn trong c¸c mÆt nh- sau:
- §èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n: HiÖu qu¶ kinh doanh lµ mét ph¹m trï
kinh tÕ quan träng, ph¶n ¸nh yªu cÇu cña quy luËt tiÕt kiÖm thêi gian ph¶n ¸nh
c¸c tr×nh ®é sö dông, ph¶n ¸nh c¸c tr×nh ®é sö dông c¸c nguån lùc, tr×nh ®é
s¶n xuÊt vµ møc ®é hoµn thiÖn cña quan hÖ s¶n xuÊt trong c¬ chÕ thÞ tr-êng.
Tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l-îng s¶n xuÊt ngµy cµng cao, quan hÖ s¶n xuÊt
cµng hoµn thiÖn cµng n©ng cao hiÖu qu¶ th× cµng hoµn thiÖn quan hÖ s¶n xuÊt.
Vµ tr×nh ®é hoµn thiÖn cña quan hÖ s¶n xuÊt ngµy cµng cao yªu cÇu cña quy
luËt kinh tÕ ngµy cµng tho¶ m·n vµ ®iÒu kiÖn qu¶n lý kinh tÕ c¬ b¶n ngµy cµng
®-îc ph¸t huy ®-îc ®Çy ®ñ h¬n vµi trß vµ t¸c dông cña nã. Tãm l¹i cµng n©ng
cao hiÖu qu¶ kinh doanh ®em l¹i cho quèc gia sù ph©n bè, sö dông c¸c nguån
lùc cµng hîp lý vµ ng-îc l¹i sö dông c¸c nguån lùc hîp lý th× cµng hiÖu qu¶.
- §èi víi b¶n th©n doanh nghiÖp: HiÖu qu¶ kinh doanh xÐt vÒ mÆt
tuyÖt ®èi chÝnh lµ lîi nhuËn thu ®-îc. Nã lµ c¬ së cña t¸i s¶n xuÊt më réng c¶i
thiÖn ®êi sèng c¸n bé c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp. §èi víi mçi doanh
nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr-êng th×
hiÖu qu¶ kinh doanh ®ãng vai trß cµng quan träng, quyÕt ®Þnh sù tån t¹i, ph¸t
triÓn cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp lÊy hiÖu qu¶ lµm c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸
cña viÖc sö dông lao ®éng, vèn, nguyªn liÖu vµ tr×nh ®é qu¶n lý kÕt hîp víi
c¸c yÕu tè trªn mét c¸ch hîp lý nhÊt. Tõ ®ã, c¸c doanh nghiÖp sÏ cã nh÷ng
biÖn ph¸p thÝch hîp ®Ó ®iÒu chØnh khi cÇn thiÕt. Do vËy, hiÖu qu¶ chÝnh lµ c¨n
cø quan träng vµ chÝnh x¸c ®Ó doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ c¸c ho¹t ®éng cña m×nh.
NhËn thøc ®óng ®¾n vÒ hiÖu qu¶ sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã
hiÖu qu¶ h¬n, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¬ chÕ thÞ tr-êng.
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
- §èi víi ng-êi lao ®éng: HiÖu qu¶ kinh doanh lµ ®éng lùc thóc ®Èy,
kÝch thÝch ng-êi lao ®éng h¨ng say s¶n xuÊt, lu«n quan t©m tíi kÕt qu¶ lao
®éng cña m×nh vµ nh- vËy sÏ ®¹t ®-îc kÕt qu¶ kinh tÕ cao. N©ng cao hiÖu qu¶
kinh doanh ®ång nghÜa víi n©ng cao ®êi sèng cña ng-êi lao ®éng trong doanh
nghiÖp. N©ng cao ®êi sèng ng-êi lao ®éng sÏ t¹o ®éng lùc trong s¶n xuÊt lµm
t¨ng n¨ng suÊt, t¨ng n¨ng suÊt sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh.
Mçi ng-êi lao ®éng nÕu lµm ¨n cã hiÖu qu¶ sÏ gióp doanh nghiÖp s¶n
xuÊt cã hiÖu qu¶ vµ sÏ dÉn tíi hiÖu qu¶ cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Do vËy
ngoµi vai trß quan träng ®èi víi tõng bé phËn trong nÒn kinh tÕ, hiÖu qu¶ kinh
doanh cña bé m¸y nµy cã liªn quan tíi bé phËn kia rÊt chÆt chÏ. Víi nh÷ng lý
do ®ã, ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh
doanh vµ ph¶i nhËn thøc ®-îc hiÖu qu¶ kinh doanh chÝnh lµ vÊn ®Ò sèng cßn
cña doanh nghiÖp.
HiÖu qu¶ qu¸ tr×nh qu¶n trÞ s¶n xuÊt kinh doanh lµ môc ®Ých cuèi cïng
vµ cao nhÊt cña mäi doanh nghiÖp, nã kh«ng nh÷ng ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn
ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ cßn cã vai trß quan träng víi toµn
bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - x· héi. §©y lµ môc tiªu kh«ng thÓ thiÕu ®-îc cña bÊt
kú doanh nghiÖp nµo. Nã gióp cho ng-êi s¶n xuÊt vµ ng-êi tiªu thô ®-îc s¶n
phÈm cã thÓ tiÕp tôc ®-îc chu kú s¶n xuÊt míi, nhê ®ã ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh
t¸i s¶n xuÊt - x· héi diÔn ra mét c¸ch ®Òu ®Æn, liªn tôc, gãp phÇn thóc ®Èy s¶n
xuÊt hµng ho¸, thóc ®Èy quan hÖ hµng ho¸- tiÒn tÖ trë thµnh quan hÖ thèng trÞ
trong thùc tÕ còng lµ ®iÒu kiÖn c©n b»ng cÇn thiÕt ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ
tr-êng.
HiÖu qu¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp sÏ
¶nh h-ëng ®Õn qu¸ tr×nh l-u th«ng cña toµn bé x· héi. HiÖu qu¶ cµng cao th×
tèc ®é chu chuyÓn hµng ho¸ trong nÒn kinh tÕ cµng t¨ng gãp phÇn ®Èy nhanh
qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt - x· héi. C¸c ho¹t ®éng kinh doanh ®Òu h-íng tíi môc
®Ých cuèi cïng lµ thu lîi nhuËn. §èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× ho¹t ®éng
chñ yÕu lµ s¶n xuÊt vµ mua b¸n hµng ho¸. HiÖu qu¶ sÏ ®-îc x¸c ®Þnh sau khi
s¶n xuÊt vµ b¸n hµng lµ hµng ho¸ ®-îc chuyÓn tõ h×nh th¸i hiÖn vËt sang h×nh
th¸i tiÒn tÖ (nguyªn liÖu - hµng hãa). KÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ kinh
doanh cña doanh nghiÖp, ng-êi b¸n thu håi ®-îc vèn vµ l·i (nÕu cã) ®Ó tiÕp
tôc chu kú kinh doanh míi, ph¸t triÓn kinh doanh cña m×nh. Nh- vËy, hiÖu
qu¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®¶m b¶o cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng mét
c¸ch liªn tôc, nhÞp nhµng, nã quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña doanh nghiÖp vµ kh¶
n¨ng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
Nã cã vai trß quyÕt ®Þnh t¸c ®éng tíi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh
nghiÖp th-¬ng m¹i, nã ®-îc thÓ hiÖn ë nh÷ng ®iÓm sau:
*) HiÖu qu¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lµm cho hµng ho¸ thùc hiÖn
®-îc gi¸ trÞ cña nã vµ thñ tiªu c¸c m©u thuÉn trong nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸.
*) HiÖu qu¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh quyÕt ®Þnh sù sèng cßn, kh¶
n¨ng tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
*) HiÖu qu¶ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lµ môc ®Ých chÝnh cña doanh
nghiÖp, chóng ta h·y ®i s©u vµo 3 vai trß nªu trªn.
Ta biÕt r»ng hµng ho¸ cã 2 thuéc tÝnh: Gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông.§©y lµ
2 mÆt ®èi lËp cã ý nghÜa kh¸c nhau trong qu¸ tr×nh tiªu thô. Khi hµng ho¸
®-îc ®-a ra thÞ tr-êng th× ng-êi mua vµ ng-êi b¸n ®Òu quan t©m ®Õn hµng ho¸
nh-ng l¹i víi môc ®Ých kh¸c nhau.
Ng-êi b¸n quan t©m ®Õn gi¸ trÞ chø kh«ng ph¶i gi¸ trÞ sö dông, nh-ng
muèn cã quyÒn chi phèi gi¸ trÞ sö dông th× ng-êi mua ph¶i tr¶ gi¸ trÞ cho
ng-êi b¸n. §©y lµ hai qu¸ tr×nh kh¸c nhau vÒ kh«ng gian, thêi gian, qu¸ tr×nh
thùc hiÖn gi¸ trÞ ®-îc tiÕn hµnh trªn thÞ tr-êng, cßn qu¸ tr×nh thùc hiÖn gi¸ trÞ
sö dông ®-îc tiÕn hµnh trong tiªu dïng.
§ã lµ tÝnh m©u thuÉn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn gi¸ trÞ vµ gi¸ trÞ sö dông,
tr-íc khi thùc hiÖn gi¸ trÞ sö dông ph¶i thùc hiÖn ®-îc gi¸ trÞ cña nã, nÕu
kh«ng thùc hiÖn ®-îc gi¸ trÞ th× kh«ng thÓ thùc ®-îc gi¸ trÞ sö dông. Nh÷ng
m©u thuÉn nµy thÓ hiÖn trong qu¸ tr×nh tiªu thô vµ ®-îc gi¶i quyÕt sau khi
hµng ho¸ ®-îc tiªu thô xong. Khi hµng ho¸ b¸n ®-îc tøc lµ lao ®éng cña
ng-êi s¶n xuÊt ¨n khíp víi nhu cÇu cña tiªu dïng. B¸n ®-îc hµng ho¸ cã ý
nghÜa cùc kú quan träng ®èi víi ng-êi s¶n xuÊt, nã thÓ hiÖn tÝnh thõa nhËn lao
®éng cña ng-êi s¶n xuÊt.
NÕu nh- kh«ng b¸n ®-îc hµng th× lao ®éng cña ng-êi s¶n xuÊt kh«ng
®-îc x· héi thõa nhËn th× ®ã lµ thø lao ®éng kh«ng cã Ých vµ hµng ho¸ ®ã lµ
thø v« dông.
§èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh võa lµ ng-êi s¶n xuÊt võa lµ
ng-êi mang hµng ho¸ ra thÞ tr-êng b¸n vµ thiÕt lËp mãi quan hÖ víi ng-êi
mua. Do vËy, th¸i ®é chÊp nhËn hay kh«ng chÊp nhËn cña ng-êi tiªu dïng ®èi
víi hµng ho¸ cã ý nghÜa quan träng kh«ng kÐm g× ®èi víi viÖc s¶n xuÊt, nã
chøng minh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lµ cã Ých hay
kh«ng cã Ých.
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
HiÖu qu¶ qu¸ tr×nh kinh doanh ë c¸c doanh nghÞªp chñ yÕu lµ tËp trung
ë kh©u b¸n hµng. §©y lµ mét trong ba chøc n¨ng chÝnh cña tæ chøc kinh
doanh th-¬ng m¹i. HiÖu qu¶ cña viÖc b¸n hµng lµ môc ®Ých cuèi cïng cña c¸c
nhµ kinh doanh, nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i hay diÖt vong cña bÊt kú doanh
nghiÖp nµo trong nÒn kinh tÕ s¶n xuÊt hµng ho¸. Kinh doanh kh«ng hiÖu qu¶,
kh«ng ®-îc thÞ tr-êng chÊp nhËn, sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng doanh nghiÖp bÞ ø
®äng vèn, s¶n xuÊt kinh doanh bÞ ®×nh trÖ, lao ®éng kh«ng cã viÖc lµm tíi
doanh nghiÖp bÞ ph¸ s¶n.
§èi víi c¸c tæ chøc doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc s¶n xuÊt
kinh doanh th× viÖc b¸n hµng lµ v« cïng quan träng. Doanh nghiÖp võa lµ
ng-êi s¶n xuÊt võa lµ ng-êi b¸n hµng, do ®ã trong nã bao hµm m©u thuÉn cña
nÒn kinh tÕ vµ chØ cã thÓ bÞ thñ tiªu th«ng qua b¸n hµng.
HiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn
viÖc më réng hay thu hÑp quy m« kinh doanh, ®ång thêi ¶nh h-ëng nhÊt ®Þnh
tíi c¸c ho¹t ®éng kh¸c thÓ hiÖn ë chç chØ qua ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp míi thùc hiÖn ®-îc môc tiªu c¬ b¶n tr-íc m¾t cña m×nh lµ
lîi nhuËn. Lîi nhuËn lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn kÕt qu¶ ho¹t ®éng cuèi cïng cña
doanh nghiÖp th-¬ng m¹i trªn c¬ së so s¸nh víi chi phÝ cho häat ®éng kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
HiÖu qu¶ lµ môc tiªu hµng ®Çu, lµ nguån tÝch luü quan träng ®Ó ph¸t
triÓn kinh doanh, ph¸t triÓn doanh nghiÖp (t¨ng thªm nguån vèn ®Çu t- ®Ó më
réng s¶n xuÊt, më réng kinh doanh), ®ång thêi lîi nhuËn còng lµ nguån ®Ó
n©ng cao ®êi sèng CBCNV trong doanh nghiÖp, ®Ó bæ xung phóc lîi vËt chÊt.
Do vËy, lîi nhuËn kinh doanh thu ®-îc nhiÒu hay Ýt cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh tíi
kh¶ n¨ng ph¸t triÓn më réng quy m« kinh doanh trong doanh nghiÖp. Lîi
nhuËn b»ng c¸ch:
Lîi nhuËn = Doanh thu - Chi phÝ - thuÕ
Nh- vËy, muèn t¨ng lîi nhuËn ngoµi c¸c biÖn ph¸p lµm gi¶m tèi ®a chi
phÝ th× biÖn ph¸p quan träng lµ t¨ng doanh thu b¸n hµng. Tæ chøc qu¸ tr×nh
kinh doanh cµng hoµn thiÖn nhiÒu th× lîi nhuËn t¨ng lªn bÊy nhiªu.
Doanh nghiÖp cµng më réng c¸c quy m« ho¹t ®éng dÞch vô, cµng thu
®-îc lîi nhuËn, t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn quy m« kinh doanh cña doanh nghiÖp.
ViÖc tæ chøc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh gãp phÇn quan träng trong lÜnh
vùc x©y dùng thùc hiÖn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ l-u chuyÓn hµng ho¸, tõ ®ã cã
biÖn ph¸p tèt ®Ó thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch tµi chÝnh, kÕ ho¹ch vËn chuyÓn hµng
ho¸, tõ ®ã cã biÖn ph¸p tèt ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch tµi chÝnh, b¶o qu¶n... Trong
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña doanh
nghiÖp ngµy cµng ®-îc n©ng cao. §Ó qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu
qu¶ kh«ng ph¶i lµ viÖc dÔ dµng, nã g¾n chÆt víi viÖc tÝnh to¸n vÒ thêi gian, sè
l-îng hµng ho¸ cÇn mua, sè tiÒn bá ra kinh doanh vµ sù nh¹y c¶m ®èi víi
kh¸ch hµng. Kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr-êng kh«ng cho phÐp ¸p dông c¸c
quy t¾c mét c¸ch cøng nh¾c mµ nã lu«n ph¶i biÕn ho¸ sao cho phï hîp víi
biÕn ®éng cña th«ng tin. §Ó thùc hiÖn tèt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh còng
nh- phôc vô tèt kh¸ch hµng, doanh nghiÖp s¶n xuÊt ph¶i ®a d¹ng hãa c¸c mÆt
hµng, më réng c¸c lo¹i h×nh kinh doanh, dÞch vô, ph¸t triÓn c¸c dÞch vô b¸n
hµng vµ s¶n xuÊt ®-îc c¸c mÆt hµng ®¸p øng ®-îc nhu cÇu cña ng-êi tiªu
dïng.
Tãm l¹i: S¶n xuÊt kinh doanh s¶n phÈm lµ mét qu¸ tr×nh thùc hiÖn
nh÷ng biÖn ph¸p kinh tÕ, tæ chøc nghiÖp vô kh¸c nhau mua b¸n ®-îc hµng ho¸
s¶n xuÊt vµ tho¶ m·n tèt nhÊt nh÷ng yªu cÇu vµ nhu cÇu cña kh¸ch hµng
HiÖu qu¶ lµ mét trong nh÷ng kh©u quan träng nhÊt cña t¸i s¶n xuÊt x·
héi vµ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. V× vËy, trong mäi
ho¹t ®éng vµ nghiÖp vô kh¸c cña doanh nghiÖp ®Òu ph¶i cè g¾ng sao cho c«ng
t¸c s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. Kinh doanh ph¶i cã hiÖu qu¶
doanh nghiÖp míi thu ®-îc lîi nhuËn, tõ ®ã míi thùc hiÖn ®-îc t¸i s¶n xuÊt,
n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kh¸c kh«ng bÞ ®×nh trÖ theo. Kinh doanh s¶n
phÈm trë thµnh nh©n tè quyÕt ®Þnh trong t×nh h×nh kinh doanh cña tÊt c¶ c¸c
®¬n vÞ.
1.2. C¸c nh©n tè ¶nh h-ëng ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt
kinh doanh
1.2.1. C¸c nh©n tè kh¸ch quan.
C¸c nh©n tè kh¸ch quan cã ¶nh h-ëng ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp
®Æc biÖt ®Õn t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, ®ã lµ m«i tr-êng
vÜ m« vµ m«i tr-êng t¸c nghiÖp. M«i tr-êng vÜ m« gåm c¸c yÕu tè n»m bªn
ngoµi (tæ chøc) doanh nghiÖp ®Þnh h×nh vµ cã ¶nh h-ëng ®Õn tÊt c¶ c¸c ngµnh
kinh doanh, nh-ng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i theo mét c¸ch nhÊt ®Þnh.
M«i tr-êng t¸c nghiÖp còng bao gåm c¸c yÕu tè n»m bªn ngoµi doanh
nghiÖp ®-îc x¸c ®Þnh ®èi víi ngµnh kinh doanh cô thÓ ®èi víi tÊt c¶ c¸c doanh
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
nghiÖp trong ngµnh chÞu ¶nh h-ëng cña m«i tr-êng t¸c nghiÖp cña doanh
nghiÖp ®ã.
M«i tr-êng vÜ m« vµ m«i tr-êng t¸c nghiÖp kÕt hîp víi nhau vµ ®-îc
gäi lµ m«i tr-êng bªn ngoµi hay m«i tr-êng n»m ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña
C«ng ty.
M«i tr-êng vÜ m« lu«n t¹o ra c¸c c¬ héi kinh doanh còng nh- nguy c¬
®èi víi doanh nghiÖp, bªn c¹nh ®ã lµ m«i tr-êng t¸c nghiÖp ®Þnh h-íng sù
c¹nh tranh trong ngµnh cña doanh nghiÖp.
Sau ®©y ta xem xÐt mét sè nh©n tè ¶nh h-ëng chÝnh cña m«i tr-êng bªn
ngoµi doanh nghiÖp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh vµ ®Õn qóa tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
M«i tr-êng kinh tÕ cã ¶nh h-ëng v« cïng lín ®Õn c¸c doanh nghiÖp
kinh doanh, th«ng th-êng c¸c doanh nghÞªp ph¶i dù b¸o møc ®é ¶nh h-ëng
c¸c m«i tr-êng kinh tÕ ®èi víi doanh nghiÖp cña m×nh. M«i tr-êng kinh tÕ bao
gåm c¸c yÕu tè nh-: L·i suÊt ng©n hµng, l¹m ph¸t, giai ®o¹n cña chu kú kinh
tÕ, d©n sè, c¸n c©n thanh to¸n, chÝnh s¸ch tµi chÝnh tiÒn tÖ, tû lÖ l¹m ph¸t, tû lÖ
thÊt nghiÖp... V× c¸c yÕu tè nµy t-¬ng ®èi réng nªn c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i
chän läc ®Ó nhËn biÕt c¸c t¸c ®éng cô thÓ, sÏ ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn víi c¸c
doanh nghiÖp. Mçi yÕu tè cã thÓ lµ c¬ héi, cã thÓ lµ nguy c¬ ®èi víi doanh
nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt nãi riªng.
M«i tr-êng luËt ph¸p: C¸c yÕu tè chÝnh phñ vµ chÝnh trÞ cã ¶nh h-ëng
ngµy cµng lín ®Õn ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp, do ph¶i tu©n thñ theo c¸c
quy ®Þnh vÒ thuª m-ín c«ng nh©n, thuÕ, quy ®Þnh trong lÜnh vùc ngo¹i th-¬ng
hay c¸c luËt vÒ th-¬ng m¹i, luËt b¶o vÖ m«i tr-êng. Sù biÕn ®æi trong m«i
tr-êng nµy hÇu hÕt cã ¶nh h-ëng trùc tiÕp ®Õn chi phÝ kinh doanh cña doanh
nghiÖp, nh÷ng thay ®æi trong m«i tr-êng nµy còng cã thÓ t¹o c¬ héi kinh
doanh hoÆc ®e do¹ trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp.
Ch¼ng h¹n nh- chÝnh s¸ch miÔn gi¶m thuÕ ®èi víi doanh nghiÖp bëi v× khi ®ã
nhu cÇu tiªu dïng t¨ng lªn, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp sÏ
®-îc ®Èy m¹nh. Ng-îc l¹i, viÖc t¨ng thuÕ trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÊt
®Þnh cã thÓ ®e do¹ ®Õn qu¸ tr×nh tiªu thô mÆt hµng ®ã ë doanh nghiÖp th-¬ng
m¹i vµ nã ¶nh h-ëng ®Õn lîi nhuËn cña C«ng ty.
M«i tr-êng v¨n ho¸ - x· héi: TÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i ph©n
tÝch c¸c yÕu tè v¨n ho¸ - x· héi ë nh÷ng thÞ tr-êng mµ doanh nghiÖp ho¹t
®éng nh»m nhËn biÕt c¸c c¬ héi vµ nguy c¬ cã thÓ x¶y ra. TËp qu¸n tiªu dïng,
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
tr×nh ®é v¨n ho¸, thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng, quan ®iÓm vÒ møc sèng lµ nh÷ng
nh©n tè quan träng ®Ó doanh nghiÖp th-¬ng m¹i quyÕt ®Þnh sÏ kinh doanh
trong ngµnh nµo, cÇn ph¶i tæ chøc qu¸ tr×nh tiªu thô ra sao. Bªn c¹nh ®ã, c¸c
yÕu tè t«n gi¸o, c¸c ®Þnh chÕ x· héi, ng«n ng÷...còng cã ¶nh h-ëng ®Õn t©m lý
tiªu dïng cña ng-êi tiªu thô. Do ®ã ¶nh h-ëng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
M«i tr-êng c«ng nghÖ: Ngµy nay, c¸c doanh nghiÖp lu«n ph¶i c¶nh
gi¸c víi c¸c c«ng nghÖ, bëi v× nã cã thÓ lµm cho s¶n phÈm cña hä bÞ l¹c hËu
mét c¸ch trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp. Sù ph¸t minh c«ng nghÖ míi lµ ®iÒu rÊt
quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ®Æc biÖt lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt. ChÝnh
v× vËy, ph¶i l-u ý r»ng yÕu tè nµy ¶nh h-ëng lín ®Õn chiÕn l-îc kinh doanh,
chiÕn l-îc tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
Tõ nhËn xÐt vÒ xu h-íng ph¸t triÓn trong c«ng nghiÖp, c«ng nghÖ, tõ ®ã
doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ngµnh hµng kinh doanh ®Ó kÕt hîp víi xu h-íng tiªu
dïng trong t-¬ng lai vµ tõ ®ã cã thÓ x©y dùng chiÕn l-îc tiªu thô phï hîp.
C¸c ®èi thñ c¹nh tranh: Sù hiÓu biÕt vÒ ®èi thñ c¹nh tranh cã mét ý
nghÜa quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp do nhiÒu nguyªn nh©n:
- Thø nhÊt: C¸c ®èi thñ c¹nh tranh quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt vµ møc ®é
tranh ®ua trªn thñ thuËt giµnh lîi thÕ trong ngµnh phô thuéc vµo c¸c ®èi thñ
c¹nh tranh.
- Thø hai: Møc ®é c¹nh tranh d÷ déi hay kh«ng phô thuéc vµo mèi
t-¬ng t¸c c¸c yÕu tè nh- sè l-îng hµng tham gia c¹nh tranh, møc ®é t¨ng
tr-ëng cña ngµnh, c¬ cÊu chi phÝ cè ®Þnh vµ møc ®é ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm...
V× vËy, muèn duy tr× ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh c¸c
doanh nghiÖp cÇn ph¶i ph©n tÝch tõng ®èi thñ c¹nh tranh ®Ó tõ ®ã cã chiÕn
l-îc kinh doanh phï hîp vµ biÖn ph¸p ph¶n øng hµnh ®éng trªn thÞ tr-êng.
1.2.2. C¸c nh©n tè chñ quan
C¸c nh©n tè chñ quan ®ã lµ hoµn c¶nh néi t¹i cña doanh nghiÖp bao
gåm tÊt c¶ c¸c yÕu tè vµ hÖ thèng bªn trong cña doanh nghiÖp. Hay ta gäi lµ
m«i tr-êng néi bé hoÆc m«i tr-êng cã thÓ kiÓm so¸t ®-îc.
C¸c doanh nghiÖp ph¶i cè g¾ng ph©n tÝch c¸c yÕu tè néi bé mét c¸ch
cÆn kÏ nh»m x¸c ®Þnh râ -u ®iÓm vµ nh-îc ®iÓm cña m×nh. §Æc biÖt ®èi víi
c¸c doanh nghiÖp th-¬ng m¹i, doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè nµy
cã ¶nh h-ëng ®Õn t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh nh- thÕ nµo, trªn c¬ së ®ã
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
®-a ra c¸c biÖn ph¸p nh»m gi¶m bít nh-îc ®iÓm, ph¸t huy -u ®iÓm ®Ó ®¹t
®-îc lîi thÕ trong kinh doanh. C¸c yÕu tè néi t¹i chñ yÕu bao gåm c¸c lÜnh
vùc chøc n¨ng nh-:
- Bé m¸y tæ chøc qu¶n lý chung
- Nh©n sù (yÕu tè liªn quan ®Õn nguån nh©n c«ng)
- YÕu tè tµi chÝnh kÕ to¸n
- C¸c yÕu tè kh¸c
a) Bé m¸y qu¶n lý chung.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt th-¬ng m¹i, bé m¸y tæ chøc qu¶n lý
cã ¶nh h-ëng rÊt lín ®èi víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh s¶n phÈm. Bëi v×
c¸c yÕu tè tæ chøc kh¸c nhau sÏ ¶nh h-ëng lín ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh nãi
chung vµ tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp nãi riªng kh¸c nhau. Bªn c¹nh
®ã, bé m¸y tæ chøc cßn thÓ hiÖn uy tÝn vµ thÓ hiÖn hiÖu qu¶ doanh nghiÖp,
n¨ng lùc, møc ®é quan t©m vµ tr×nh ®é v¨n ho¸ cña l·nh ®¹o... Nã t¹o ra nÒ
nÕp tæ chøc qu¶n lý cã thÓ lµ nh-îc ®iÓm hay -u ®iÓm cho viÖc ho¹ch ®Þnh vµ
thùc hiÖn c¸c chiÕn l-îc cña C«ng ty.
b) YÕu tè nh©n sù.
YÕu tè nµy lµ yÕu tè sèng cßn ®èi víi mäi doanh nghiÖp trong nÒn kinh
tÕ thÞ tr-êng. Trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ tiªu thô s¶n phÈm, con
ng-êi cung cÊp d÷ liÖu, ®Çu vµo ®Ó ho¹ch ®Þnh môc tiªu, ph©n tÝch bèi c¶nh
thÞ tr-êng, lùa chän thùc hiÖn, kiÓm tra c¸c chiÕn l-îc cöa hµng, c¸c quan
®iÓm cña hÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸ tæng qu¸t cã ®óng ®¾n ®Õn møc ®é nµo ®i n÷a
nã còng kh«ng thÓ mang l¹i hiÖu qu¶ nÕu kh«ng cã nh÷ng con ng-êi lµm viÖc
hiÖu qu¶. YÕu tè bao gåm c¸c nh©n tè; tay nghÒ, tr×nh ®é chuyªn m«n, t- c¸ch
®¹o ®øc, kinh nghiÖm... cña c¸c c¸n bé, c«ng nh©n viªn.
c) YÕu tè tµi chÝnh kÕ to¸n.
YÕu tè nµy g¾n liÒn víi ho¹t ®éng, kinh doanh cña c«ng t¸c s¶n xuÊt
kinh doanh s¶n phÈm. Bëi v× tµi chÝnh cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn mäi kÕ ho¹ch
chiÕn l-îc cña C«ng ty. Tµi chÝnh – kÕ to¸n bao gåm kh¶ n¨ng huy ®éng vÒ
vèn, tõ vèn ng¾n h¹n, vèn dµi h¹n ®Õn kªu gäi ®Çu t-, nguån vèn tù cã cña
doanh nghiÖp, quy m« vÒ tµi chÝnh... chøc n¨ng cña bé phËn nµy bao gåm viÖc
ph©n tÝch lËp kÕ ho¹ch kiÓm tra, kiÓm so¸t thùc hiÖn kÕ ho¹ch tµi chÝnh vµ t×nh
h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp.
d) C¸c yÕu tè kh¸c bao gåm:
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
* C¸c s¶n phÈm dÞch vô cña doanh nghiÖp, møc ®a d¹ng cña s¶n phÈm.
* Kh¶ n¨ng thu thËp th«ng tin vÒ thÞ tr-êng.
* ThÞ tr-êng hay tiÓu thÞ tr-êng.
* C¬ cÊu mÆt hµng vµ kh¶ n¨ng më réng, chu kú sèng cña s¶n phÈm
chÝnh, tû lÖ lîi nhuËn so víi d©n sè.
* Kªnh ph©n phèi: Møc ®é kiÓm so¸t, sè l-îng, ph¹m vi.
* Møc ®é næi tiÕng, chÊt l-îng vµ Ên t-îng s¶n phÈm dÞch vô.
* DÞch vô sau b¸n hµng: C¸c yÕu tè nµy cã ¶nh h-ëng ®Õn ho¹t ®éng
tiªu thô s¶n phÈm cña doanh nghiÖp.
1.3. Ph-¬ng ph¸p luËn ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qña s¶n
xuÊt kinh doanh
1.3.1. Ph-¬ng ph¸p so s¸nh tuyÖt ®èi.
Ph-¬ng ph¸p nµy cho biÕt ®-îc khèi l-îng, quy m« t¨ng gi¶m cña
doanh nghiÖp qua c¸c thêi kú ph©n tÝch hoÆc gi÷a c¸c doanh nghiÖp víi nhau:
Møc t¨ng gi¶m tuyÖt =
®èi cña c¸c chØ tiªu
TrÞ sè chØ tiªu - TrÞ sè cña chØ tiªu
kú ph©n tÝch
kú gèc
Møc t¨ng gi¶m chØ ph¶n ¸nh vÒ mÆt l-îng, thùc chÊt cña viÖc t¨ng gi¶m
kh«ng nãi lµ cã hiÖu qu¶, tiÕt kiÖm hay l·ng phÝ. Ph-¬ng nµy th-êng ®-îc
dïng kÌm c¸c ph-¬ng ph¸p kh¸c khi ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ gi÷a c¸c kú
1.3.2. Ph-¬ng ph¸p so s¸nh t-¬ng ®èi.
Ph-¬ng ph¸p nµy cã 3 d¹ng:
+ D¹ng gi¶n ®¬n:
Tû lÖ so s¸nh = ( Gi / Go ) x 100
Trong ®ã: Gi: TrÞ sè chØ tiªu kú ph©n tÝch vµ Go lµ trÞ sè chØ tiªu kú gèc
NÕu kÕt qu¶ > 100 th× doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ vµ ng-îc l¹i.
+ D¹ng cã liªn hÖ:
Mäi kÕt qu¶ kinh doanh ®Òu cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi nhau gi÷a c¸c
mÆt, c¸c bé phËn... do vËy ph-¬ng ph¸p so s¸nh dang gi¶n ®¬n kh«ng ph¶n
¸nh ®-îc toµn diÖn hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ chØ ph¶n ¸nh
mét khÝa c¹nh ®¬n thuÇn.
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
TûlÖsos¸ nh =
Gi
x100
Gl i
g *
Gl o
Trong ®ã: GLi: Lµ trÞ sè chØ tiªu cÇn thiÕt liªn hÖ kú ph©n tÝch
GLo: Lµ trÞ sè chØ tiªu cÇn thiÕt liªn hÖ kú gèc
Ph-¬ng ph¸p nµy chØ ra hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp d-íi
mèi liªn hÖ víi c¸c nh©n tè ¶nh h-ëng kh¸c. VÝ dô doanh thu b¸n hµng cña kú
nµy so víi kú tr-íc cã mèi liªn hÖ víi chi phÝ, lîi nhuËn so s¸nh gi÷a hai kú bÞ
¶nh h-ëng cña nguån vèn nh- thÕ nµo... Dïng ph-¬ng ph¸p nµy gióp cho nhµ
doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ ®óng vÒ thùc chÊt hiÖu qu¶ kinh doanh cña m×nh, xem
xÐt ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp cã mang l¹i hiÖu qu¶ hay kh«ng.
+ D¹ng kÕt hîp:
Møc t¨ng gi¶m t-¬ng ®èi = Gi – Go x ( GLi / GLo )
Ph-¬ng ph¸p nµy cho ta biÕt kÕt cÊu, quan hÖ, tèc ®é ph¸t triÓn cña c¸c
chØ tiªu. Trong ph©n tÝch th-êng kÕt hîp c¶ hai ph-¬ng ph¸p so s¸nh tuyÖt ®èi
®Ó ®¸nh gi¸ mét c¸ch toµn diÖn c¸c chØ tiªu so s¸nh.
1.4. C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp
1.4.1. Nhãm chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh tæng hîp
1.4.1.1. Lîi nhuËn.
Lîi nhuËn ®-îc coi lµ chØ tiªu hiÖu qu¶ chung cho mäi doanh nghiÖp.
Lîi nhuËn gióp cho doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn lµ nguån vèn quan
träng ®Ó t¸i s¶n xuÊt toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ doanh nghiÖp. Lîi nhuËn
cßn lµ mét ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng cã t¸c dông khuyÕn khÝch ng-êi lao
®éng, c¸c ®¬n vÞ ra søc ph¸t triÓn s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh
doanh. §Æc biÖt ë trong c¬ chÕ thÞ tr-êng, c¸c doanh nghiÖp cµng cÇn ph¶i chó
ý ®Õn lîi nhuËn vµ kh«ng ngõng n©ng cao lîi nhuËn. Tuy nhiªn ®Ó cã lîi
nhuËn l©u dµi th× ph¶i b»ng quan niÖm kinh doanh ®óng ®¾n, g©y uy tÝn cho
kh¸ch hµng chø kh«ng thÓ b»ng mäi c¸ch.
Do ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp phong phó va ®a d¹ng, nªu
lîi nhuËn ®-îc h×nh thµnh tõ nhiÒu bé phËn. NÕu xÐt theo nguån kinh doanh
h×nh thµnh, lîi nhuËn cña doanh nghiÖp bao gåm:
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel : 0918.775.368
- Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh
- Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh
- Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng bÊt th-êng
Trong kinh doanh, lîi nhuËn chÝnh lµ chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ chi
phÝ bá ra ®Ó cã ®-îc doanh thu ®ã;
Lîi nhuËn = Sè tiÒn b¸n ra – Tæng chi phÝ
Lîi nhuËn trong kinh doanh ®-îc tÝnh b»ng c«ng thøc.
P = TR – ( TC + TAX +(-) To )
Trong ®ã: P: Lîi nhuËn thu ®-îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh
TR: Tæng doanh thu thùc hiÖn dÞch vô, tiªu thô s¶n phÈm
TC: Tæng chi phÝ bá ra ®Ó cã khèi l-îng s¶n phÈm
TAX: ThuÕ vµo c¸c lo¹i trong kú kinh doanh
To: Tæn thÊt hoÆc lµ thu nhËp ngoµi ho¹t ®éng c¬ b¶n
1.4.1.2. Gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô
Thùc chÊt cña gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé
hao phÝ vÒ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra, cã liªn quan ®Õn khèi
l-îng c«ng viÖc, s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú. Cã thÓ nãi, gi¸ thµnh s¶n
phÈm ph¶n ¸nh vµ ®o l-êng hiÖu qu¶ kinh doanh. §ång thêi, chØ tiªu gi¸ thµnh
cßn gi÷ chøc n¨ng th«ng tin vµ kiÓm tra vÒ chi phÝ, gióp cho ng-êi qu¶n lý cã
c¬ së ra quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, kÞp thêi. C¸c nhµ qu¶n lý ph¶i t×m c¸ch n©ng
cao n¨ng lùc tæ chøc s¶n xuÊt, kÕt hîp c¸c yÕu tè ®Çu vµo mét c¸ch hîp lý ®Ó
gi¶m gi¸ thµnh.
ChØ tiªu nµy kh«ng chØ cã ý nghÜa víi mçi doanh nghiÖp mµ cßn cã ý
nghÜa víi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n v× mçi doanh nghiÖp lµ mét tÕ bµo cña
nÒn kinh tÕ, c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ th× míi thóc ®Èy nÒn
kinh tÕ ph¸t triÓn bÒn v÷ng, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, nguån tµi nguyªn
®ang bÞ c¹n kiÖt, yªu cÇu ®Æt ra cho mçi doanh nghiÖp lµ chó träng ®Õn ph¸t
triÓn chiÒu s©u nh»m tiÕt kiÖm tèi ®a nguyªn vËt liÖu.
1.4.1.3. ChÊt l-îng s¶n phÈm, dich vô
Mét s¶n phÈm muèn cã vÞ trÝ trªn thÞ tr-êng th× cÇn ph¶i cã gi¸ b¸n hîp
lý, chÊt l-îng tèt vµ mÉu m· ®Ñp. Môc ®Ých cña c¸c nhµ doanh nghiÖp lµ cung
cÊp cho kh¸ch hµng s¶n phÈm, dÞch vô tèt nhÊt cho kh¸ch hµng vµ víi chi phÝ
20