Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ch¬ng i
tÝn dông ng©n hµng ®èi víi thµnh phÇn kinh
tÕ ngoµi quèc doanh
1. TÝn dông ng©n hµng
1.1. Kh¸i niÖm tÝn dông ng©n hµng
Ng©n hµng th¬ng m¹i lµ mét tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ víi c¸c nghiÖp vô
ho¹t ®éng kinh doanh lµ nghiÖp vô nî, nghiÖp vô cã vµ nghiÖp vô trung gian.
Ng©n hµng kinh doanh tiÒn tÖ chñ yÕu kh«ng ph¶i b»ng tiÒn vèn tù cã mµ b»ng
nguån vèn cña nh÷ng ngêi göi tiÒn. Cã nghÜa lµ ng©n hµng huy ®éng vèn tõ
nhiÒu nguån kh¸c nhau. Sau ®ã sö dông vèn ®ã b»ng c¸ch cho vay, chiÕt khÊu
hay ®Çu t, liªn doanh. NghiÖp vô trung gian lµ dÞch vô ng©n hµng hç trî cho c¸c
ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. Khi huy ®éng vèn ng©n hµng ph¶i cã tr¸ch
nhiÖm hoµn tr¶ c¶ l·i vµ gèc cho kh¸ch hµng, sau ®ã sö dông Nguån vèn huy
®éng ®ã ®Ó kinh doanh vµ thu l·i. §©y lµ nguån gèc cña tÝn dông ng©n hµng.
Theo c¸ch hiÓu chung nhÊt, tÝn dông ng©n hµng lµ quan hÖ kinh tÕ gi÷a
mét bªn lµ ng©n hµng vµ mét bªn lµ kh¸ch hµng cña ng©n hµng, trong ®ã ng©n
hµng chuyÓn giao tiÒn hay tµi s¶n cho kh¸ch hµng sö dông kÌm theo thêi gian
gian hoµn tr¶ l¹i cho ng©n hµng toµn bé sè gèc vµ mét phÇn l·i do hai bªn tho¶
thuËn.
Th«ng qua viÖc cung øng vèn nh vËy cho nÒn kinh tÕ, ho¹t ®éng tÝn dông
ng©n hµng ¶nh hëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña c¸c ngµnh nghÒ kinh tÕ vµ c¸c thµnh
phÇn kinh tÕ. C¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch tÝn dông cña ng©n hµng sÏ quyÕt ®Þnh
viÖc kÝch thÝch hay h¹n chÕ ho¹t ®éng cña c¸c chñ thÓ trong nÒn kinh tÕ .
1.2.
C¸c h×nh thøc tÝn dông ng©n hµng
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ,c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra hÕt søc ®a d¹ng
vµ phong phó. §Ó ®¸p øng ®îc sù ®a d¹ng vµ phong phó ®ã th× ®ßi hái tÝn dông
ng©n hµng còng ph¶i cã nh÷ng h×nh thøc kh¸c nhau. Cã rÊt nhiÒu h×nh thøc ph©n
lo¹i tÝn dông ng©n hµng kh¸c nhau tuú theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau. theo ®iÒu
49 môc 2 luËt c¸c tæ chøc tÝn dông th× tÝn dông ng©n hµng ®îc ph©n theo c¸c
h×nh thøc sau:
1.2.1 Ph©n theo h×nh thøc cho vay
Quy chÕ cho vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông qy ®Þnh: cho vay lµ mét h×nh
thøc cña cÊp tÝn dông, theo ®ã tæ chøc tÝn dông cho kh¸ch hµng vau mét kho¶n
tiÒn ®Ó sö dông vµo mét môc ®Ých vµ thêi gian nhÊt ®Þnh theo tho¶ thuËn víi
nguyªn t¾c hoµn tr¶ c¶ gèc vµ l·i.
1
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Tæ chøc tÝn dông cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n vay ng¾n h¹n nh»m ®¸p øng
nhu cÇu cho s¶n xuÊt kinh doanh, dÞch vô vµ ®êi sèng.
Tæ chøc tÝn dông cho c¸ nh©n vay trung vµ dµi h¹n nh»m thùc hiÖn dù ¸n
®Çu t ph¸t thiÓn s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô vµ ®êi sèng.
1.2.2 Theo h×nh thøc chiÕt khÊu
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c¸c giÊy tê cã gi¸ ®îc ph¸t hµnh vµ lu th«ng
theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Ngêi gi÷ c¸c giÊy tê cã gi¸ ®ã nÕu cÇn tiÒn mÆt khi
c¸c giÊy tê cã gi¸ ®ã cha ®Õn h¹n thanh to¸n th× cã thÓ mang c¸c giÊy tê cã gi¸
®ã ®Õn ng©n hµng ®Ó xin chiÕt khÊu. “ Tæ chøc tÝn dông ®îc cÊp tÝn dông díi
h×nh thøc chiÕt khÊu th¬ng phiÕu vµ c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c. Ngêi chñ
së h÷u th¬ng phiÕu vµ c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n kh¸c ph¶i chuyÓn giao ngay
mäi quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p ph¸t sinh tõ c¸c giÊy tê cã gi¸ ®è cho tæ chøc tÝn
dông ” ( §iÒu 57 môc 2 luËt c¸c tæ chøc tÝn dông ).
Nh vËy, vÒ b¶n chÊt kinh tÕ, chiÕt khÊu th¬ng phiÕu vµ c¸c giÊy tê cã gi¸
ng¾n h¹n kh¸c lµ tÝn dông ng¾n h¹n vµ ng©n hµng chuyÓn tiÒn cho ngêi chñ së
h÷u c¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ ®ã khi nã cha ®Õn h¹n thanh to¸n. Kh¸ch hµng muèn
b¸n th¬ng phiÕu cho ng©n hµng ph¶i lËp ®Çy ®ñ thñ tôc gèng nh vay vèn, lµm
®¬n xin chiÕt khÊu th¬ng phiÕu, ng©n hµng kiÓm tra kh¶ n¨ng thanh to¸n nî khi
®Õn h¹n cña ngêi ph¸t hµnh th¬ng phiÕu, nÕu ®îc th× chÊp nhËn vµ quyÕt ®Þnh
møc chiÕt khÊu. Th«ng thêng c¸c ng©n hµng chØ chiÕt khÊu c¸c th¬ng phiÕu cã
thêi h¹n ®Õn h¹n ng¾n h¹n ( tõ 3 ®Õn 6 th¸ng ). ¦u ®iÓm ®Æc biÖt cña h×nh thøc
nµy lµ nÕn trong trêng hîp khã kh¨n vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n th× cã thÓ ®em c¸c
giÊy tê cã gi¸ ®ã ®Õn ng©n hµng Trung ¬ng xin t¸i chiÕt khÊu.
1.2.3 H×nh thøc nhËn tr¶
§©y lµ h×nh thøc mµ Ng©n hµng nhËn tr¶ thay nî cho ngêi ph¸t hµnh kú
phiÕu khi ®Õn h¹n thanh to¸n mµ ngêi ph¸t hµnh kú phiÕu kh«ng cã kh¶ n¨ng
thanh to¸n. §©y lµ sù ®¶m b¶o ch¾c ch¾n cho ngêi sö dông kú phiÕu r»ng hä sÏ
nhËn ®îc tiÒn khi ®Õn h¹n thanh to¸n còng nh cã thÓ dÔ dµng ®em kú phiÕu ®i
®Õn chiÕt khÊu. §Ó cã thÓ sù ®¶m b¶o ®ã, doanh nghiÖp ph¶i ph¸t hµnh kú phiÕu
®ã ph¶i tr¶ cho Ng©n hµng mét kho¶n tiÒn gäi lµ “ hoa hång ”.
Trong hîp ®ång tÝn dông gi÷a ngêi ph¸t hµnh kú phiÕu vµ Ng©n hµng cã
quy ®Þnh ngêi ph¸t hµnh kú phiÕu ph¶i giao sè tiÒn cña kú phiÕu chËm nhÊt lµ tríc ngµy kú phiÕu ®Õn h¹n. Ng©n hµng ph¶i thÈm ®Þnh kh¶ n¨ng cho doanh
nghiÖp ®ã ph¸t hµnh kú phiÕu.
1.2.4 TÝn dông tr¶ nhiÒu lÇn
2
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Lµ h×nh thøc cho vay mµ viÖc tr¶ nî ®îc ph©n ra lµm nhiÒu lÇn, mçi lÇn
tr¶ nî bao gåm mét phÇn gèc vµ mét phÇn l·i. Lo¹i tÝn dông nµy rÊt phï hîp víi
®Æc ®iÓm sö dông vèn cña doanh nghiÖp lµ thu håi vèn lµm nhiÒu lÇn.
TÝn dông tr¶ nhiÒu lÇn bao gåm c¸c lo¹i tÝn dông ng¾n, trung vµ dµi h¹n.
Doanh nghiÖp vµ Ng©n hµng tho¶ thuËn møc cho vay, l·i suÊt cho vay vµ kú h¹n
tr¶ nî còng nh sè l·i vµ gèc cho m«Ü lÇn tr¶ nî. TÝn dông tr¶ nî nhiÒu lÇn cã thÞ
trêng réng lín vµ phong phó, tuy nhiªn, cÇn cã ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o ®Ó thùc hiÖn
lo¹i tÝn dông nµy.
1.2.5 H×nh thøc b¶o l·nh
§©y lµ h×nh thøc tÝn dông ph¸t sinh do Ng©n hµng nhËn b¶o l·nh dïng uy
tÝn cña m×nh ®Ó ®¶m b¶o thanh to¸n cho ngêi b¸n hµng trong trêng hîp ngêi
mua hµng ( ngêi ®îc b¶o l·nh ) kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n nî.
Cã hai lo¹i b¶o l·nh:
B¶o l·nh b»ng th: Ng©n hµng ph¸i hµnh mét th b¶o l·nh ®Ó kh¸ch hµng cã thÓ
mua vËt t hµng ho¸, bao thÇu.. Trong th b¶o l·nh Ng©n hµng cam kÕt sÏ tr¶
thay cho kh¸ch hµng khi kh¸ch hµng kh«ng tr¶ tiÒn , nép thuÕ..
B¶o l·nh b»ng h×nh thøc chÊp nhËn: Ng©n hµng cã thÓ dïng c¸ch ký chÊp
nhËn vµo mét th¬ng phiÕu do nhµ cung cÊp lËp khi b¸n chÞu cho kh¸ch hµng
do mét Ng©n hµng lËp cho ngêi muèn vay tiÒn. B¶o l·nh vay tiÒn cña mét
Ng©n hµng kh¸c cßn lµ c¸ch san sÎ rñi ro cho nhiÒu Ng©n hµng.
1.2.6 H×nh thøc cÇm cè bÊt ®éng s¶n
§©y lµ h×nh thøc cho vay dµi h¹n trªn c¬ së ®¶m b¶o b»ng bÊt ®éng s¶n
nh nhµ cña, ®Êt ®ai, xëng m¸y...Tµi s¶n cÇm cè ph¶i ®îc chuyÓn cho ngêi cho
vay, do ®ã ngêi cho vay lµ ngêi së h÷u ®îc trùc tiÕp, cßn ngêi vay chØ lµ ngêi së
h÷u gi¸n tiÕp tµi s¶n cÇm cè. Trong ho¹t ®éng Ng©n hµng ®iÒu ®ã cã nghÜa lµ tµi
s¶n cÇm cè dÔ vËn chuyÓn cã gi¸ trÞ cao th× ®îc ®a vµo kho cña Ng©n hµng, nÕu
lµ c¸c hµng ho¸ ®ang trªn ®êng vËn chuyÓn hoÆc c¸c bÊt ®éng s¶n, tµi s¶n...Cã
khèi lîng lín th× cÇm cè cã thÓ lµ c¸c giÊy tê chøng nhËn quyÒn së h÷u tµi s¶n
®ã.
1.2.7 H×nh thøc cho thuª tµi chÝnh
§©y lµ h×nh thøc tÝn dông trong ®ã ngêi thuª tµi s¶n theo yªu cÇu cña ngêi
®i thuª thùc hiÖn viÖc cho thuª tµi s¶n theo hîp ®ång thuª mua.Tµi s¶n cho thuª
thêng bao gåm ®éng s¶n vµ bÊt ®éng s¶n nh nhµ cöa, ®Êt ®ai, m¸y mãc, thiÕt bÞ
cã gi¸ trÞ lín. Trong hîp ®ång thuª mua ph¶i cã gi¸ thuª , thêi h¹n thuª vµ c¸ch
thøc xö lý tµi s¶n khi hÕt h¹n thuª, gi¸ thuª bao gåm khÊu hao tµi s¶n cho thuª,
l·i trªn c¬ së l·i suÊt cña vèn bá ra mua tµi s¶n vµ c¸c chi phÝ kh¸c. HÕt hîp
®ång thuª, ngêi thuª cã thÓ yªu cÇu b¸n l¹i tµi s¶n cho hä hoÆc yªu cÇu thuª tiÕp
hoÆc tr¶ l¹i tµi s¶n cho ngêi thuª. Trong thêi gian cho thuª tµi s¶n vÉn thuéc
3
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
quyÒn së h÷u cña ngêi cho thuª nªn thùc chÊt ®©y lµ kho¶n cho vay cã ®¶m b¶o
ch¾c ch¾n. Cho thuª tµi chÝnh kh«ng gièng nh h×nh thøc cho vay tr¶ gãp, còng
kh«ng gièng nh cho vay b×nh thêng. Nã t¹o ra thuËn lî cho c¸c doanh nghiÖp cã
khã kh¨n vÒ tµi chÝnh hoÆc c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt cã tÝnh chÊt thêi vô.
1.3.
Quy tr×nh cho vay ®èi víi doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh
ViÖc më réng ho¹t ®éng cho vay lµ ho¹t ®éng cho vay ®èi víi Doanh
nghiÖp ngoµi quèc doanh lµ mét viÖc cÇn ®îc thóc ®Èy. Nhng më réng cho vay
ph¶i lu«n ®ång nghÜa víi viÖc n©ng cao chÊt lîng cña c¸c ho¹t ®éng. §Ó tr¸nh rñi
ro, thÊt tho¸t trong ho¹t ®éng tÝn dông cña m×nh th× c¸c Ng©n hµng ph¶i cÊp tÝn
dông theo mét tr×nh tù chÆt chÏ. Tuú theo quy m«, tæ chøc, ®Æc ®iÓm cña tõng
mãn vay, tõng kh¸ch hµng vµ ®iÒu kiÖn thøc tÕ ®Ó thùc hiÖn quy tr×nh cho vay,
nhng nh×n chung theo c¸c bíc nh sau: lËp hå s¬ xin cÊp tÝn dông, thÈm ®Þnh (hay
cßn gäi lµ ph©n tÝch tÝn dông), quyÕt ®Þnh tÝn dông, gi¶i ng©n, gi¸m s¸t, thu nî vµ
thanh lý tÝn dông.
1.3.1 LËp hå s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông
§Ó cã ®îc mét quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c vÒ viÖc cÊp tÝn dông hay kh«ng, ng©n
hµng ph¶i ph©n tÝch hµng lo¹t c¸c th«ng tin cã liªn quan, vµ nguån s¬ khëi ®Çu
tiªn cã ®îc lµ lÊy tõ hå s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông. XÐt vÒ mÆt kinh tÕ, mÆc dï quan
hÖ tÝn dông cha h×nh thµnh, nhng ®©y lµ giai ®o¹n chuÈn bÞ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn
thiÕt ®Ó quan hÖ tÝn dông ®îc thiÕt lËp mét c¸ch lµnh m¹nh. XÐt vÒ mÆt thñ tôc
hµnh chÝnh, th× ®©y lµ giai ®o¹n h×nh thµnh ®Çy ®ñ c¸c giÊy tê, v¨n b¶n chøng tá
kh¸ch hµng cã nhu cÇu vÒ vèn tÝn dông, còng nh chøng minh ®îc tÝnh hîp ph¸p
vÒ nh©n th©n kh¸ch hµng vµ tÝnh tù nguyÖn xin cÊp tÝn dông cña kh¸ch hµng. Sè
lîng giÊy tê trong hå s¬ ®îc lËp ë giai ®o¹n nµy phô thuéc vµo c¸c yÕu tè sau:
lo¹i kh¸ch hµng, lo¹i vµ kü thuËt cÊp tÝn dông, quy m« nhu cÇu tÝn dông. Nh×n
chung, nh÷ng th«ng tin mµ kh¸ch hµng ph¶i cung cÊp cã thÓ ph©n thµnh bèn
nhãm sau: nh÷ng tµi liÖu chøng minh n¨ng lùc ph¸p lý cña kh¸ch hµng, nh÷ng
tµi liÖu chøng minh kh¶ n¨ng hÊp thô vèn tÝn dông vµ kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn tÝn
dông cña kh¸ch hµng, nh÷ng tµi liÖu liªn quan ®Õn b¶o ®¶m tÝn dông hoÆc ®iÒu
kiÖn cÊp tÝn dông ®Æc thï, giÊy ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông ®i kÌm.
1.3.2 Ph©n tÝch tÝn dông
Ph©n tÝch tÝn dông lµ ph©n tÝch kh¶ n¨ng hiÖn t¹i vµ tiÒm tµng cña kh¸ch
hµng, vÒ sö dông vèn tÝn dông còng nh kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn vay ng©n hµng.
Môc tiªu cña ph©n tÝch tÝn dông lµ t×m kiÕm nh÷ng t×nh huèng cã thÓ dÉn ®Õn rñi
ro cho ng©n hµng vµ tiªn lîng kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña ng©n hµng vÒ c¸c lo¹i rñi
ro ®ã, còng nh dù kiÕn c¸c biÖn ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ nh÷ng thiÖt h¹i cã
thÓ x¶y ra. MÆt kh¸c, ph©n tÝch tÝn dông gióp cho ng©n hµng kiÓm tra tÝnh chÝnh
x¸c cña c¸c th«ng tin do kh¸ch hµng cung cÊp, tõ ®ã cã nhËn ®Þnh ®óng vÒ th¸i
®é cña kh¸ch hµng. C¸c nguån th«ng tin lµm c¬ së ®Ó ph©n tÝch tÝn dông cã thÓ
4
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
nhËn ®îc tõ: hå s¬ ®Ò nghÞ cÊp tÝn dông cña kh¸ch hµng; hå s¬ lu tr÷ t¹i ng©n
hµng hoÆc tõ c¸c ng©n hµng, tæ chøc tÝn dông kh¸c, ®Æc biÖt tõ trung t©m th«ng
tin phßng ngõa rñi ro cña hÖ thèng c¸c ®Þnh chÕ tµi chÝnh trung gian; c¸c c¬ quan
chøc n¨ng nh thuÕ, ph¸p luËt...; c¸c Ên b¶n kinh tÕ, c¸c b¸o chÝ, vµ c¸c ph¬ng
tiÖn th«ng tin ®¹i chóng kh¸c; trùc tiÕp pháng vÊn kh¸ch hµng vµ nh©n viªn cña
hä.
Néi dung ph©n tÝch tÝn dông: ph©n tÝch tÝn dông ®îc chia ra lµm hai lÜnh
vùc, ®ã lµ ph©n tÝch phi tµi chÝnh vµ ph©n tÝch tµi chÝnh ®èi víi kh¸ch hµng.
Ph©n tÝch phi tµi chÝnh
Lµ ph©n tÝch c¸c yÕu tè Ýt hoÆc kh«ng liªn quan tíi vÊn ®Ò tµi chÝnh cña
kh¸ch hµng mét c¸ch trùc tiÕp. §ã lµ, ph©n tÝch, kiÓm tra tÝnh ph¸p lý cña kh¸ch
hµng; kiÓm tra môc ®Ých cña kho¶n tÝn dông ®Ò nghÞ cÊp; ph©n tÝch tÝnh c¸ch cña
kh¸ch hµng, uy tÝn cña hä trong kinh doanh, cuéc sèng; nghiªn cøu, ph©n tÝch
t×nh h×nh qu¶n trÞ doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng vµ uy tÝn cña héi ®ång qu¶n trÞ vµ ban
®iÒu hµnh, chñ tÞch héi ®ång qu¶n trÞ, tæng gi¸m ®èc vµ nh÷ng ngêi cã ¶nh hëng
lín ®Õn c«ng ty còng nh kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c¸ nh©n hä; nghiªn cøu triÓn
väng cña kh¸ch hµng, ®Æc biÖt vÞ thÕ trªn th¬ng trêng, xu híng ph¸t triÓn
nghµnh, vïng vµ c¸c chiÕn lîc ph¸t triÓn trong t¬ng lai cña kh¸ch hµng. ViÖc
nghiªn cøu nµy ph¶i ®îc kÕt hîp víi nh÷ng chÝnh s¸ch cã liªn quan cña ChÝnh
phñ.
Ph©n tÝch tµi chÝnh
Lµ ph©n tÝch hiÖn tr¹ng tµi chÝnh vµ c¸c dù b¸o vÒ tµi chÝnh cña kh¸ch
hµng nh»m t×m kiÕm vµ tiªn lîng nh÷ng trêng hîp xÊu cã thÓ x¶y ra, lµm gi¶m
kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng. Ph©n tÝch tµi chÝnh gåm ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t vÒ
qu¶n trÞ vèn vµ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, ph©n tÝch hÖ sè tµi chÝnh, ph©n tÝch lu
chuyÓn tiÒn tÖ, ph©n tÝch c¸c dù b¸o tµi chÝnh.
Thùc chÊt ph©n tÝch tµi chÝnh trong ph©n tÝch tÝn dông lµ x¸c ®Þnh c¸c yÕu
tè vÒ lîng cña nhu cÇu vay vèn tÝn dông. ë ®©y, ng©n hµng sÏ x¸c ®Þnh quy m«
cña nhu cÇu vay hîp lý. Nhu cÇu vay ®îc x¸c ®Þnh tïy theo kh¶ n¨ng ho¹t ®éng
cña kh¸ch hang, theo quy m« vÒ nguån vèn cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn ph¬ng ¸n tµi
chÝnh, mµ trong ®ã mét phÇn vèn vay sÏ tham gia.
Bªn c¹nh ®ã, trong qu¸ tr×nh ph©n tÝch tµi chÝnh, ng©n hµng còng sÏ x¸c
®Þnh thêi h¹n hîp lý cho c¸c kho¶n vay. C¬ së ®Ó x¸c ®Þnh thêi h¹n vay lµ tÝnh
chÊt lu©n chuyÓn vèn cña ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph¬ng ¸n tµi chÝnh
hoÆc chu kú ng©n quü cña kh¸ch hµng. H¬n n÷a, thêi h¹n cho vay ph¶i kh«ng ®îc vît qu¸ thêi h¹n tèi ®a mµ ng©n hµng quy ®Þnh cho tõng lo¹i ®èi tîng vay
còng nh mçi ngµnh, nghÒ cña kh¸ch hµng.
5
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Cïng víi viÖc x¸c ®Þnh thêi h¹n cho vay, ng©n hµng cßn x¸c ®Þnh c¸c kú
h¹n tr¶ nî. Mét kho¶n vay cã thÓ quy ®Þnh mét kú h¹n tr¶ nî duy nhÊt, còng cã
thÓ ®Þnh nhiÒu kú h¹n tr¶ nî. Tuy nhiªn, dï cã chia ra nhiÒu lÇn tr¶ nî th× vÒ
nguyªn t¾c kú h¹n tr¶ nî cuèi ph¶i trïng víi ngµy ®¸o h¹n cña kho¶n vay.
1.3.3 Ra quyÕt ®Þnh tÝn dông
Ra quyÕt ®Þnh tÝn dông nh thÕ nµo, chÊp thuËn hay kh«ng chÊp thuËn lµ
c«ng viÖc cùc kú quan träng. Nã kh«ng nh÷ng ¶nh hëng ®Õn tiÕn tr×nh ho¹t ®éng
cña kh¸ch hµng, mµ cßn ¶nh hëng ®Õn c¶ uy tÝn cña ng©n hµng. Trong thùc tÕ,
ng©n hµng rÊt sî gÆp hai lo¹i sai lÇm. Thø nhÊt, quyÕt ®Þnh chÊp thuËn mµ sau ®ã
kh¸ch hµng l¹i kh«ng cã kh¶ n¨ng tr¶ nî. Trêng hîp nµy, ng©n hµng cã thÓ bÞ
gi¶m lîi nhuËn, thËm chÝ mÊt vèn, gi¶m uy tÝn. Thø hai, quyÕt ®Þnh kh«ng chÊp
thuËn kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng hoµn tr¶ vèn tÝn dông ®óng h¹n. Trêng hîp nµy
thiÖt h¹i tõ phÝa ng©n hµng còng ®¸ng kÓ. §ã lµ, ng©n hµng mÊt mét c¬ héi t¨ng
thu nhËp, mÊt ®i mét kh¸ch hµng, c¬ héi më réng thÞ phÇn cña m×nh. V× lÏ ®ã,
trong giai ®o¹n nµy vai trß cña ngêi ra quyÕt ®Þnh ®îc ®Ò cao.
C¬ së ®Ó ra quyÕt ®Þnh tÝn dông: ngoµi c¸c th«ng tin ®îc chuyÓn giao tõ
giai ®o¹n tríc chuyÓn sang, ngêi ra quyÕt ®Þnh cßn ph¶i dùa vµo nh÷ng c¬ së
sau: th«ng tin cËp nhËt tõ thÞ trêng, c¸c c¬ quan cã liªn quan; chÝnh s¸ch tÝn
dông cña ng©n hµng, nh÷ng quy ®Þnh ho¹t ®éng tÝn dông cña nhµ níc; nguån cho
vay cña ng©n hµng khi ra quyÕt ®Þnh; kÕt qu¶ thÈm ®Þnh b¶o ®¶m tÝn dông.
Tríc khi kÕt thóc giai ®o¹n nµy, nhµ qu¶n trÞ cßn ph¶i tÝnh gi¸ c¶, chi phÝ
cho kho¶n tÝn dông nÕu ®îc chÊp thuËn, lîng ®Þnh nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra ®Ó
dù kiÕn thu nhËp cã ®îc tõ kho¶n tÝn dông sÏ ®îc cÊp. VÒ nguyªn t¾c, trªn c¬ së
l·i suÊt c¬ b¶n t¹i ng©n hµng vµ lo¹i rñi ro kh¸ch hµng ®îc ®¸nh gi¸ ë giai ®o¹n
tríc, cã ®iÒu chØnh, cËp nhËt th«ng tin mµ ngêi cã thÈm quyÒn sÏ ra quyÕt ®Þnh
vÒ l·i suÊt ¸p dông víi kho¶n tÝn dông ®îc xÐt. ViÖc ¸p dông l·i suÊt th¶ næi hay
cè ®Þnh phô thuéc vµo chÝnh s¸ch qu¶n trÞ rñi ro cña ng©n hµng.
KÕt thóc giai ®o¹n nµy ®îc ®¸nh dÊu bëi c¸c v¨n b¶n thÓ hiÖn kÕt qu¶ ra
quyÕt ®Þnh tÝn dông. NÕu tõ chèi, ng©n hµng ph¶i cã v¨n b¶n th«ng b¸o vµ nªu lý
do tõ chèi, ngêi ra quyÕt ®Þnh tÝn dông ph¶i ghi ý kiÕn tõ chèi lªn giÊy ®Ò nghÞ
cÊp tÝn dông còng nh hå s¬ xin cÊp. NÕu chÊp thuËn, ng©n hµng sÏ tiÕn hµnh ký
kÕt hîp ®ång tÝn dông cïng hîp ®ång cã liªn quan tíi b¶o ®¶m tÝn dông nÕu cã.
§©y lµ hµnh vi ph¸p lý rÊt quan träng lµm c¬ së ®Ó tiÕn hµnh giao vèn cho kh¸ch
hµng vµ kiÓm so¸t thu håi vèn ®· cÊp.
1.3.4 Gi¶i ng©n
Gi¶i ng©n lµ nghiÖp vô cÊp tiÒn cho kh¸ch hµng trªn c¬ së møc tÝn dông ®·
cam kÕt theo hîp ®ång. Gi¶i ng©n ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c vËn ®éng cña tÝn
dông g¾n liÒn vËn ®éng cña hµng hãa. Hay nãi mét c¸ch kh¸c, viÖc ph¸t tiÒn vay
ph¶i cã hµng hãa ®èi øng, phï hîp víi môc ®Ých vay cña hîp ®ång tÝn dông.
6
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Gi¶i ng©n cã thÓ chia lµm hai lo¹i:
Gi¶i ng©n lµ nghiÖp vô cÊp tiÒn thuÇn tóy: Theo lo¹i nµy th× ng©n hµng chØ
thuÇn tóy cÊp tiÒn cho kh¸ch hµng trong ph¹m vi møc tÝn dông ®· ký kÕt mµ
kh«ng ®ãi hái thªm nh÷ng diÒu kiÖn ®Æc biÖt nµo.
Gi¶i ng©n lµ quyÕt ®Þnh cho vay phô kÌm theo víi viÖc cÊp tiÒn: Khi hîp
®ång tÝn dông cã quy ®Þnh cã nh÷ng ®iÒu kiÖn rµng buéc cho viÖc gi¶i ng©n. Cã
thÓ x¶y ra nh÷ng t×nh huèng sau: ng©n hµng cã thÓ tõ chèi cÊp kho¶n tiÒn vay
mÆc dï ®· ký hîp ®ång tÝn dông, ng©n hµng chØ cÊp tiÒn vay theo c¸c quy
®Þnhcña hîp ®ång tÝn dông.
ViÖc ¸p dông c¸c ph¬ng ph¸p gi¶i ng©n kh¸c nhau phô thuéc vµo kü thuËt
cho vay kh¸c nhau nh cho vay ®Ó mua tån kho, m¸y mãc thiÕt bÞ, hay c¸c tµi
s¶n;cho vay ®Ó thùc hiÖn c¸c d ¸n ®Çu t; cho vay ®Ó mua hµng n«ng s¶n...
1.3.5 Gi¸m s¸t, thu nî vµ thanh lý tÝn dông
Giai ®o¹n gi¸m s¸t tÝn dông sÏ ®îc tiÕp nèi víi môc tiªu, theo dâi, ®¸nh
gi¸ møc ®é chÊp hµnh tÝn dông cña kh¸ch hµng vµ kÞp thêi cã c¸ch øng xö thÝch
hîp. Néi dung cña giai ®o¹n nµy chñ yÕu gåm: gi¸m s¸t tÝn dông, thu nî, t¸i xÐt
tÝn dông vµ ph©n h¹ng tÝn dông, xö lý nî qu¸ h¹n, nî cã vÊn ®Ò. Môc tiªu cña
gi¸m s¸t tÝn dông lµ kiÓm tra viÖc thùc hiÖn c¸c ®iÒu kho¶n ®· cam kÕt trong hîp
®ång tÝn dông, bao gåm: kh¸ch hµng cã sö dông vèn cã ®óng môc ®Ých kh«ng,
kiÓm so¸t møc ®é rñi ro tÝn dông ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh sö dông vèn tÝn dông,
theo dâi c¸c ®iÒu kho¶n cô thÓ ®· tháa thuËn trong hîp ®ång tÝn dông....cã thÓ
gi¸m s¸t th«ng qua ho¹t ®éng tµi kho¶n cña kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng, ph©n tÝch
b¸o c¸o tµi chÝnh theo ®Þnh kú, viÕng th¨m vµ kiÓm so¸t ®Þa ®iÓm ho¹t ®éng kinh
doanh, kiÓm tra c¸c b¶o ®¶m tiÒn vay, th«ng qua mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ
qua nh÷ng th«ng tin kh¸c.
ViÖc thu nî cña ng©n hµng phu thuéc vµo ph¬ng thøc cÊp tÝn dông tríc ®ã.
§èi víi kho¶n tÝn dông thu theo nhiÒu kú h¹n, thu l·i vµ gèc cã thÓ t¸ch rêi,
nh©n viªn ng©n hµng cã tr¸ch nhiÖm theo dâi kÕ ho¹ch tr¶ nî, vµ thêng xuyªn cã
th«ng tin qua l¹i gi÷a nh©n viªn kÕ to¸n vµ c¸n bé tÝn dông, gi¸m s¸t, ®«n ®èc
kÞp thêi khi ®Õn kú hanh tr¶ nî.
T¸i xÐt tÝn dông vµ ph©n h¹ng tÝn dông thùc chÊt lµ tiÕn hµnh ph©n tÝch tÝn
dông trong ®iÒu kiÖn kho¶n tÝn dông ®· ®îc cÊp. Môc tiªu cña xem xÐt l¹i tÝn
dông lµ ®¸nh gi¸ l¹i chÊt lîng tÝn dông, nh»m ph¸t hiÖn c¸c rñi ro ®Ó cã híng xö
lý kÞp thêi.
Khi c¸c kho¶n vay cã vÊn ®Ò, tøc lµ x¶y ra nî qu¸ h¹n ng©n hµng sÏ
chuyÓn nî qu¸ h¹n vµ ¸p dông nh÷ng biÖn ph¸p kh¾t khe ®Ó nhanh chãng thu håi
nî ®Çy ®ñ.
7
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
N¨m giai ®o¹n cña qui tr×nh tÝn dông cã mèi t¬ng quan mËt thiÕt víi nhau,
giai ®äan tríc lµ tiÒn ®Ò thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cña giai ®o¹n sau. §èi víi
nh÷ng hå s¬ cho vay phøc t¹p viÖc trao ®æi vµ thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc bæ sung
gi÷a c¸c giai ®o¹n diÔn ra nhiÒu lÇn.
2. Tæng quan vÒ khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh .
2. 1. Kinh tÕ ngoµi quèc doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ë ViÖt Nam
NÕu nghiªn cøu c¬ cÊu kinh tÕ ViÖt Nam theo h×nh thøc së h÷u ®èi víi t
liÖu s¶n xuÊt th× c¬ cÊu kinh tÕ bao gåm: kinh tÕ quèc doanh vµ kinh tÕ ngoµi
quèc doanh. Trong ®ã kinh tÕ quèc doanh mang h×nh thøc së h÷u Nhµ níc vÒ t
liÖu s¶n xuÊt cßn kinh tÕ ngoµi quèc doanh mang h×nh thøc së h÷u phi nhµ nøoc
vÒ t liÖu s¶n xuÊt.
Tõ tríc n¨m 1986, kinh tÕ ngoµi quèc doanh ë níc ta chØ duy nhÊt lµ
kinh tÕ tËp thÓ víi h×nh thøc së h÷u tËp thÓ vÒ t liÖu s¶n xu©t. Sau n¨m 1986, nªn
kinh tÕ chuyÓn sang vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ trêng, ®a thµnh phÇn kinh tÕ. Khu
vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®îc më réng thªm c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c bao
gåm c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh vµ s¶n xuÊt nhá (hé gia ®×nh). C¸c
doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh lµ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh cã tÝnh chÊt t
h÷u ( kh«ng kÓ c¸c ®¬n vÞ ®Çu t níc ngoµi ) bao gåm: c¸c doanh nghiÖp t nh©n,
C«ng ty TNHH, C«ng ty cæ phÇn vµ c¸c ®¬n vÞ theo h×nh thøc hîp t¸c x·.
- Doanh nghiÖp t nh©n: Lµ doanh nghiÖp do mét c¸ nh©n lµm chñ vµ tù chÞu
tr¸ch nhiÖm toµn bé tµi s¶n cña m×nh vÒ mäi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp.
- C«ng ty tr¸ch nhiªm h÷u h¹n: Lµ c«ng ty trong ®ã phÇn vèn gãp cña tÊt c¶
c¸c thµnh viªn ph¶i ®îc ®ãng ®Çy ®ñ ngay khi thµnh lËp c«ng ty. C¸c phÇn vèn
gãp ®îc ghi râ trong ®iÒu lÖ c«ng ty . C«ng ty kh«ng ®îc phÐp ph¸t hµnh bÊt kú
mét lo¹i chøng kho¸n nµo. ViÖc chuyÓn nhîng vèn gãp gi÷a c¸c thµnh viªn ®îc
thùc hiÖn tù do. ViÖc chuyÓn vèn gãp cho ngêi kh«ng ph¶i lµ thµnh viªn ph¶i ®îc
sù nhÊt trÝ cña nhãm thµnh viªn ®¹i diÖn cho Ýt nhÊt 3/4 sè vèn ®iÒu lÖ cña c«ng
ty. Cã c«ng ty Tr¸ch nhiÖn h¹n mét thµnh viªn vµ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n
hai thµnh viªn trë lªn.
- C«ng ty cæ phÇn: Lµ c«ng ty trong ®ã sè thµnh viªn gäi lµ cæ ®«ng mµ c«ng
ty ph¶i cã trong suèt thêi gian ho¹t ®éng Ýt nhÊt lµ ba ngêi...Vèn ®iÒu lÖ cña
c«ng ty ®îc chia lµm nhiÒu phÇn b»ng nhau gäi lµ cæ phÇn: Cæ phiÕu ®îc ph¸t
hµnh cã ghi tªn hoÆc kh«ng ghi tªn. Cæ phiÕu kh«ng ghi tªn ®îc tù do chuyÓn
nhîng, cæ phiÕu cã ghi tªn chØ ®îc chuyÓn nhîng nÕu sù ®ång ý cña Héi ®ång
qu¶n trÞ.
- Hîp t¸c x·: Lµ ®¬n vÞ kinh tÕ do nhiÒu lao ®éng cïng nhau gãp vèn s¶n xuÊt
kinh doanh.Hîp t¸c x· ho¹t ®éng theo luËt hîp t¸c x· vµ trªn nguyªn t¾c b×nh
®¼ng, d©n chñ, cïng hëng lîi, cïng chÞu rñi ro víi mäi thµnh viªn nh»m kÕt hîp
8
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
søc m¹nh tËp thÓ ®Ó gi¶i quyÕt cã hiÖu qu¶ h¬n nh÷ng vÊn s¶n xuÊt kinh doanh
vµ ®êi sèng, C¬ quan cao nhÊt lµ §¹i héi x· viªn, c¬ quan qu¶n lý ho¹t ®éng cña
hîp t¸c x· lµ ban chñ nhiÖm hîp t¸c x· ®îc c¸c x· viªn bÇu ra theo luËt hîp t¸c
x·.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y quan ®iÓm ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ níc ta b»ng
con ®êng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc lµ sù nghiÖp cña toµn d©n ®ßi
hái sù kh¸c nhau cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. S¶n lîng c¸c doanh nghiÖp ngoµi
quèc doanh ®· t¨ng lªn nhanh chãng vµ tham gia tÝch cùc h¬n vµo thÞ trêng, gãp
phÇn lµm cho nÒn kinh tÕ trë nªn s«i ®éng.
B¶ng 1: C¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh míi ®¨ng ký trong tõng n¨m
Sè lîng doanh
nghiÖp
Tæng lîng vèn
(tû ®ång)
Vèn trung b×nh
(triÖu ®ång)
1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998
1999
2000
110
3985 7493 7175 6158 5490 3657 3022
3601
14417
118
3015 3458 2588 2880 2506 1784 2204
3435
13783
1073
757
954
956
461
361
468
435
488
729
(Nguån: Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t )
NÕu n¨m 1991 míi chØ cã 110 doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh víi sè
vèn ®iÒu lÖ 118 tû VND. Th× ®Õn n¨m 1992 ®· cã 3.985 doanh nghiÖp ngoµi
quèc doanh ®¨ng ký kinh doanh víi sè vèn ®iÒu lÖ 3.015 tû VND. Sang n¨m
1993 con sè nµy t¨ng lªn 7.493 doanh nghiÖp víi tæng sè vèn ®¨ng ký kinh
doanh lµ 3.458 tû VND. Víi tèc ®é ph¸t triÓn nh vËy n¨m 1996 ®· cã 26.091
doanh nghiÖp víi sè vèn ®iÒu lÖ lµ 8.257 tû VND t¬ng ®¬ng kho¶ng 14% tæng
vèn ®iÒu lÖ cña c¸c doanh nghiÖp nhµ níc n¨m 2000, cïng víi sù ra ®êi cña thÞ
trêng chøng kho¸n, vµ chñ tr¬ng cña §¶ng lµ cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ
níc, c¸c c«ng ty cæ phÇn ®· t¨ng lªn mét c¸ch nhanh chãng, khu vùc kinh tÕ
ngoµi quèc doanh ngµy cµng ®îc më réng. ChØ tÝnh riªng trong n¨m 2000 ®· cã
14.417 doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®¨ng ký kinh doanh víi tæng sè vèn ®iÒu
lÖ lµ 13.783 tû VND. Qua thùc tr¹ng ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ngoµi quèc
doanh ta thÊy c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ngµy cµng kh¼ng ®Þnh ®îc vÞ
trÝ cña m×nh trong nÒn kinh tÕ. Sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp
ngoµi quèc doanh lµ mét tÊt yÕu kh¸ch quan, cÇn ®îc sù ñng hé vµ hç trî cña
§¶ng vµ Nhµ níc ®Ó c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ngµy cµng ph¸t triÓn
lín m¹nh.
2.2.
Vai trß cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh
2.2.1 §èi víi kinh tÕ
Thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ , ®ãng gãp ng©n s¸ch Nhµ níc
9
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®· ®ãng gãp tÊt
quan träng lµm t¨ng GDP thóc ®Èy t¨ng trëng kinh tÕ. Tèc ®é t»ng trëng nhanh
cña khu vùc ngoµi quèc doanh còng ®Õn nay cha cã sè hiÖu chÝnh thøc ®îc c«ng
bè vÒ ®ãng gãp cña khu vùc kinh tÕ t nh©n phi n«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ
ViÖt Nam. Tuy nhiªn, theo íc tÝnh, doanh nghiÖp nhµ nícvµ doanh nghiÖp cã vèn
®Çu t níc ngoµi chiÕm kho¶ng 43-45% GDP, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chiÕm kho¶ng
27- 30 % GDP, th× phÇn cßn l¹i cña khu vùc ngoµi qu«c doanh chiÕm kho¶ng 25
- 28 % GDP, Theo b¸o c¸o gÇn ®©y cña tæng côc thèng kª th× doanh nghiÖp t
nh©n, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n , c«ng ty cæ phÇn ®· t¹o ra kho¶ng 8% GDP,
hé kinh doanh cã thÓ t¹o ra kho¶ng 8 - 9% GDP vµ c¸c hîp t¸c x· t¹o ra kho¶ng
9% GDP. Nh vËy, khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh kh«ng kÓ s¶n xuÊt n«ng
nghiÖp ®· t¹o ra kho¶ng 25 -26 % GDP cña c¶ níc. Riªng n¨m 2000 luËt doanh
nghiÖp ®· ®Èy tèc ®é t¨ng trëng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ngoµi quèc doanh
lªn 18,3% so víi 10,9% n¨m 1999 vµ lµ møc cao nhÊt trong 10 n¨m qua. Qua sù
ph¸t triÓn ngµy cµng m¹nh mÏ cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh mµ tæng
gi¸ trÞ thuÕ Nhµ níc thu ®îc tõ khu vùc nµy t¨ng lªn gãp phÇn thóc ®Èy t¸i s¶n
xuÊt më réng, t¹i ®iÒu kiÖn cho lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn.
Thu hót vèn trong d©n c , t¨ng thu nhËp ngêi lao ®éng
Theo Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t , c¸c doanh nghiÖp thuéc khu vùc kinh tÕ
ngoµi quèc doanh ®ãng gãp quan träng trong viÖc huy ®éng vèn cho nÒn kinh tÕ.
Tæng vèn cña doanh nghiÖp t nh©n, c«ng ty tr¸ch nhiªm hu h¹n, c«ng ty cæ phÇn
tõ n¨m 1990 - 1999 lµ 24.500 tû VND chiÕm 17,8% tæng sè vèn ®¨ng ký cña tÊt
c¶ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng theo ph¸p luËt ( bao gåm c¶ doanh nghiÖp nhµ níc). Tæng sè vèn ®Çu t thùc tÕ cña c¸c doanh nghiÖp , c«ng ty t nh©n cã lÏ cßn
cao h¬n nhiÒu con sè nµy.
HÕt n¨m 2000 sè vèn ®· ®¨ng ký kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi
quèc doanh theo luËt doanh nghiÖp míi kho¶ng 24.000 tû VND ( kho¶ng 1.65 tû
USD ). TÝnh ®Õn th¸nh 3/2001 c¶ níc cã kho¶ng 18.400 doanh nghiÖp ®îc thµnh
lËp 28.000 tû VND (kho¶n 1.9 tû USD). Nh vËy, mét lîng vèn lín trong nh©n
d©n ®· ®îc ®a vµo s¶n xuÊt kinh doanh, bëi phÇn lín sè vèn cña c¸c doanh
nghiÖp t nh©n lµ nguån vèn phi chÝnh thøc vay cña anh em hä hµng, mua b¸n
chÞu, vay nÆng l·i, ch¬i hôi hä… nguån vèn chÝnh thøc tõ Ng©n hµng vµ c¸c tæ
chøc tÝn dông chØ chiÕm sè lîng thiÓu sè. Qua ®ã 500.000 chç lµm viÖc míi ®·
®îc t¹o ra, gãp phÇn t¨ng thu nhËp cña ngêi lao ®éng , gi¶i quyÕt n¹n thÊt
nghiÖp. Trong nh÷ng n¨m tíi ®©y ®Ó khu vùc kinh tÕ t nh©n ph¸t triÓn h¬n n÷a
Nhµ níc cÇn t¹o ra m«i trêng kinh tÕ th«ng tho¸ng, x¸c ®Þnh râ rµng vai trß cña
tõng thµnh phÇn kinh tÕ.
ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ
10
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
C¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®a sè ho¹t ®éng trong lÜnh vùc c«ng
nghiÖp vµ dÞch vô. Trong n¨m 2000, 32% doanh nghiÖp míi ®îc thµnh lËp ho¹t
®éng trong lÜnh vùc s¶n suÊt, chÕ biÕn, 26% ho¹t ®éng trong lÜnh vùc dÞch vô th¬ng m¹i, 21% ho¹t ®éng trong lÜnh vùc dÞch vô kh¸c; 15 % ho¹t ®éng trong, lÜnh
vùc x©y dùng vµ dÞch vô th¬ng m¹i, 6% ho¹t ®éng trong lÜnh vùc kinh doanh
tæng hîp. Nh vËy, ë thµnh phè, c¸c doanh nghiÖp nµy lµm gia t¨ng tû träng cña
ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña x· héi. ViÖc
c¸c doanh nghiÖp ®îc h×nh thµnh ë c¸c vïng n«ng th«n, còng lµm gi¶m tû träng
ngµnh n«ng nghiÖp ë vïng nµy, lµm gia t¨ng tñ träng c«ng nghiÖp c¬ khÝ, chÕ
biÕn n«ng s¶n, ®ång thêi kÐo theo sù gia t¨ng, ph¸t triÓn cña c¸c lo¹i h×nh dÞch
vô. Sù ph¸t triÓn ngµy cµng nhiÒu c¸c doanh nghiÖp míi thóc ®Èy tiÕn tr×nh
chuyªn m«n ho¸, c«ng nghiªp hãa trong ngµnh n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n, lµm
cho tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ t¨ng lªn, gãp phÇn t¨ng tæng GDP lªn, gi¶m tû
träng n«ng nghiÖp trong nÒn kinh tÕ, thóc ®Èy c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt
níc.
Lµm nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng vµ hiÖu qu¶ h¬n.
Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh võa lµ ®èi thñ c¹nh tranh quyÕt liÖt, võa
lµ ®èi t¸c lµm ¨n trong qu¸ tr×nh cung cÊp s¶n phÈm, hoµn thiÖn s¶n phÈm, tiªu
thô s¶n phÈm, cung cÊp ®Çu vµo cho doanh nghiÖp quèc doanh. Sù liªn kÕt s¶n
xuÊt gi÷a c¸c doanh nghiÖp quèc doanh vµ doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh t¹o
ra mét d©y chuyÒn s¶n xuÊt lín cña x· héi, gióp cho thêi gian s¶n xuÊt tiªu thô
®îc rót ng¾n l¹i vµ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra lµ hoµn thiÖn h¬n víi chÊt lîng tèt h¬n.
Nh vËy, sù ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®· thóc ®Èy vµ
t¨ng cêng c¸c mèi quan hÖ trong níc, ®ång thêi t¹o ra gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh
tÕ ph¶i lu«n ®æi míi ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Muèn tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸,
c¸c doanh nghiÖp ph¶i t×m kiÕm kh¸ch hµng, b»ng mäi c¸ch thu hót kh¸ch hµng
mua s¶n phÈm cña m×nh. Qua ®ã, doanh nghiÖp sÏ tù hoµn thiÖn yªu cÇu ngµy
cµng cao cña ngêi tiªu dïng.
2.3.2. §èi víi x· héi
§a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, ®¸p øng nhu cÇu x· héi.
Nh÷ng n¨m gÇn ®©y khi nÒn kinh tÕ chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng, hµng
lo¹t c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh xuÊt hiÖn trong c¸c lÜnh vùc nh c«ng
nghiÖp, chÕ biÕn, th¬ng m¹i, dÞch vô... gãp phÇn lµm cho nªn kinh tÕ trë nªn hÕt
søc ®a d¹ng vµ phong phó. Kh¸ch hµng trë thµnh thîng ®Õ, hµng ho¸ trµn ngËp
trªn thÞ trêng víi nhiÒu chñng lo¹i ®¸p øng tèt nhÊt yªu cÇu cña ngêi tiÒu dïng.
ViÖc c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp ®· gãp phÇn t¹o ra c¸c s¶n phÈm cã h×nh
thøc, mÉu m· ®Ñp, gi¸ thµnh h¹ ®em l¹i lîi Ých cho ngêi tiªu dïng. Kh«ng chØ
vËy, c¸c doanh nghiÖp ngo¹i quèc doanh cßn t¹o ra nguån thu nhËp , t¨ng søc
11
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
mua cña thÞ trêng, kÝch thÝch c¸c ngµnh s¶n xuÊt, th¬ng m¹i dÞch vô ph¸t triÓn
®¸p øng mäi nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng. C¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh
víi h×nh thøc ®a d¹ng chñ yÕu lµ quy m« võa vµ nhá, chuyÓn ®æi kinh doanh
nhanh x©m nhËp vµo mäi n¬i cña thÞ trêng mµ c¸c doanh nghiÖp nhµ níc kh«ng
thùc hiÖn ®îc. Doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh tån t¹i nh mét thùc thÓ kh¸ch
quan nh»m lÊp nh÷ng chç trèng trong nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ trêng mµ c¸c
doanh nghiÖp nhµ níc kh«ng ®¸p øng ®îc.
Qua thùc tiÔn h¬n 10 n¨m thùc hiÖn c«ng cuéc ®æi míi, chóng ta nhËn
thÊy mét ®iÒu lµ: cïng víi sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc
doanh th× hµng ho¸ trªn thÞ trêng ®· hÕt søc ®a d¹ng tõ hµng hoµ thiÕt yÕu ®Õn
hµng ho¸ th«ng thêng, phong phó vÒ mÉu m·, chÊt lîng, chñng lo¹i.
Gi¶i quyÕt thÊt nghiÖp, gi¶m c¸c tÖ n¹n x· héi.
ViÖt Nam lµ mét quèc gia cã d©n sè ®«ng, trÎ, v× vËy trung b×nh hµng
n¨m cã 1,2 - 1,4 triÖu thanh niªn gia nhËp thÞ trêng lao ®éng, g©y nªn mét søc Ðp
lín cho viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm. Søc Ðp vÒ lao ®éng trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi
c¬ cÊu ngµy cµng t¨ng, nhu cÇu viÖc lµm ngµy cµng lín, sù chªnh lÖch ngµy cµng
lín gi÷a cung vµ cÇu lao ®éng, kÓ c¶ lîng vµ chÊt. Trong khi khu vùc kinh tÕ nhµ
níc ®ang s¾p xÕp l¹i vµ tinh gi¶m biªn chÕ t¹o ra mét lîng lín lao ®éng d thõa,
c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi hµng n¨m còng chØ thu hót ®îc kho¶ng
30.000 chç lµm viÖc míi th× sè lîng ngêi lµm viÖc hµng n¨m ë khu vùc kinh tÕ
ngoµi quèc doanh t¨ng nhanh h¬n rÊt nhiÒu sè ngêi lµm viÖc trong khu vùc nhµ
níc vµo nh÷ng n¨m gÇn ®©y vµ hiÖn nay. Khu vùc t nh©n ®· thu hót chñ yÕu ngêi
lao ®éng, trë thµnh “ cøu c¸nh cho nÒn kinh tÕ ” xÐt vÒ ph¬ng diÖn viÖc lµm.
N¨m 1998, trong ngµnh c«ng nghiÖp 65,6% lao ®éng lµm viÖc khu vùc ngoµi
quèc doanh; 22,4% ë trong khu vùc doanh nghiÖp nhµ níc, 12% trong khu vùc
doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. N¨m 2000, c¸c doanh nghiÖp míi thµnh
lËp t¹o ra h¬n 500.000 viÖc lµm, hÇu hÕt trong sè ngêi ®îc nh©n viÖc lµm ®Òu lµ
thanh niªn, häc sinh, sinh viªn míi ra trêng. Nhê ®ã gi¸n tiÕp lµm gi¶m g¸nh
nÆng cho x· héi, bëi tû lÖ thuËn víi sè thanh niªn thÊt nghiÖp lµ tÖ n¹n x· héi gia
t¨ng, v× ®©y lµ nhãm tuæi nh¹y c¶m hay ph¸t sinh nh÷ng tÖ n¹n x· héi khi kh«ng
cã viÖc lµm. Gi¶i quyÕt ®îc viÖc lµm cho thanh niªn còng chÝnh lµ gãp phÇn æn
®Þnh x· héi, ®Èy lïi tÖ n¹n trong x· héi.
N©ng cao ®êi sèng nh©n d©n , gi¶m chªnh lÖch thu nhËp.
Tõ khi ¸p dông luËt doanh nghiÖp míi, khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh
ph¸t triÓn m¹nh, ®· ®em l¹i rÊt nhiÒu lîi Ých cho nÒn kinh tÕ. HiÖn nay, c¸c
doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh gi¶i quyÕt mét lîng lao ®éng lín cho x· héi
nhÊt lµ lao ®éng cã tr×nh ®é häc vÊn thÊp. Qua ®ã n©ng cao ®êi sèng cña bé phËn
d©n nghÌo . Ph©n phèi thu nhËp cho mäi tÇng líp x· héi, gãp phÇn gi¶m chªnh
12
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
lÖch giÇu nghÌo trong x· héi. ChÝnh sù n¨ng ®éng cua c¸c doanh nghiÖp ngoµi
quèc doanh mµ mäi nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng ®Òu ®îc ®¸p øng mét c¸c nhanh
chãng, ®êi sèng vËt chÊt, tinh th©n cña nh©n d©n ®îc cñng cè n©ng cao vÒ mäi
mÆt...
2.3.
Nguån vèn cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh.
Nguån vèn cña mçi doanh nghiÖp kh«ng gièng nhau do qu¸ tr×nh huy
®éng vµ sö dông vèn phô thuéc vµo mét lo¹t c¸c nh©n tè kh¸c nhau nh: lo¹i h×nh
së h÷u doanh nghiÖp, nghµnh nghÒ hay lÜnh vùc kinh doanh, quy m« vµ c¬ cÊu tæ
chøc cña doanh nghiÖp, tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é khoa häc kÜ thuËt, chiÕn lîc
ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Nhng nh×n chung, vèn mµ c¸c doanh nghiÖp cã thÓ
huy ®éng ®îc b¾t nguån tõ hai nguån chÝnh sau:
2.3.1 Vèn tù cã cña doanh nghiÖp.
NÕu doanh nghiÖp muèn thµnh lËp vµ ho¹t ®éng ®îc th× chñ doanh nghiÖp
ph¶i ®Çu t mét sè vèn nhÊt ®Þnh. §èi víi c¸c doanh nghiÖp nhµ níc, vèn ban ®Çu
chÝnh lµ vèn do ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp, cßn ®èi víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c møc
vèn ®îc quy ®Þnh cho tõng ngµnh nghÒ kinh doanh gäi lµ vèn ph¸p ®Þnh. §©y lµ
møc vèn tèi thiÓu ph¶i cã ®Ó ®îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng theo quy ®Þnh cña Nhµ
níc. Tuy nhiªn hiÖn nay kh¸i niÖm “ vèn ph¸p ®Þnh” ®· ®îc thay thÕ b»ng vèn
®iÒu lÖ, ngo¹i trõ mét sè ngµnh nghÒ kinh doanh dÆc biÖtt nh vµng b¹c, x©y
dùng..
Trong thùc tÕ, vèn tù cã cña doanh nghiÖp t nh©n thêng lín h¬n nhiÒu so
víi vèn ph¸p ®Þnh, nhÊt lµ sau mét thêi gian ho¹t ®éng vµ më réng kinh doanh.
Tuy nhiªn còng cã nhiÒu trêng hîp do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau nªn nguån
vèn tù cã cña c¸c doanh nghiÖp kh«ng cßn ®ñ kh¶ n¨ng duy tr× ho¹t ®éng cña
c«ng ty.
§èi víi c«ng ty cæ phÇn, vèn ®ãng gãp ban ®Çu cña c¸c cæ ®«ng lµ nÒn
t¶ng vµ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Ó thµnh lËp c«ng ty. Mçi cæ ®«ng lµ mét chñ së h÷u
cña c«ng ty vµ chØ chÞu tr¸ch nhiÖm trªn gi¸ trÞ cæ phÇn mµ hä n¾m gi÷. Sè vèn
mµ mçi c«ng ty cæ phÇn huy ®éng ®îc khi thµnh lËp c«ng ty ®Ó ®¨ng ký víi c¬
quan Nhµ níc cã thÈm quyÒn gäi lµ vèn ®iÒu lÖ. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh, khi lµm ¨n cã l·i c¸c c«ng ty cæ phÇn thêng cã nhu cÇu t¨ng
vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh víi hi väng thu ®îc nhiÒu lîi nhuËn h¬n.
Mét bé phËn kh¸c cña vèn tù cã cña doanh nghiÖp lµ nguån vèn tõ lîi
nhuËn ®Ó l¹i. Mét sè doanh nghiÖp coi träng viÖc t¸i ®Çu t ®Ó më réng s¶n xuÊt
kinh doanh. Môc ®Ých lµ ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng t¨ng vµ lîi nhuËn ®em lai
ngµy cµng cao.
13
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng khi cÇn më réng quy m« s¶n xuÊt kinh
doanh, l¾p ®Æt thªm hoÆc ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ…c«ng ty còng cã thÓ t¨ng
vèn th«ng qua viÖc huy ®éng tõ c¸c cæ ®«ng. Song còng cã nh÷ng trêng hîp
c«ng ty t¨ng vèn b»ng c¸ch chuyÓn mét phÇn quü dù tr÷ tµi chÝnh thµnh vèn ®iÒu
lÖ cña c«ng ty. C¸c h×nh thøc t¨ng vèn nµy ®îc thùc hiÖn theo nh÷ng quy ®Þnh
riªng biÖt vµ chÆt chÏ cña ph¸p luËt Nhµ níc vµ c¸c quy ®Þnh cña c«ng ty.
§Ó thµnh lËp doanh nghiÖp , vèn tù cã ®îc coi lµ t¹m ®ñ. Nhng ®Ó duy tr× vµ
ph¸t triÓn th× ngoµi nguån vèn tù cã, doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®i vay.
2.3.2. Nguån vèn ®i vay.
Doanh nghiÖp cã thÓ vay vèn tõ c¸c ®èi t¸c th«ng qua h×nh thøc tÝn dông
th¬ng m¹i hay vay tõ ng©n hµng th«ng qua h×nh thøc tÝn dông ng©n hµng.
TÝn dông th¬ng m¹i.
C¸c doanh nghiÖp thêng khai th¸c nguån tÝn dông th¬ng m¹i hay cßn gäi
lµ tÝn dông cña nhµ cung cÊp. Nguån vèn nµy ®îc khai th¸c qua quan hÖ mua
b¸n chÞu, mua b¸n tr¶ chËm hay tr¶ gãp. Nguån vèn tÝn dông th¬ng m¹i cã ¶nh
hëng hÕt søc to lín kh«ng chØ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ cßn ®èi víi toµn bé
nÒn kinh tÕ. TÝn dông th¬ng m¹i lµ mét ph¬ng thøc tµi trî tiÖn lîi vµ linh ho¹t,
nã t¹o ra kh¶ n¨ng më réng quan hÖ hîp t¸c lµm ¨n mét c¸ch l©u bÒn.
TÝn dông ng©n hµng.
C¸c ng©n hµng cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu vay vèn tøc thêi cho c¸c doanh
nghiÖp víi thêi h¹n cã thÓ tõ vµi ngµy cho ®Õn vµi n¨m víi lîng vèn theo nhu
cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cã thÓ vay vèn
ng¾n h¹n, trung h¹n hoÆc dµi h¹n theo møc l·i suÊt ph¶i tr¶ kh¸c nhau. Do ë ViÖt
Nam thÞ trêng tµi chÝnh cha ph¸t triÓn nªn tÝn dông ng©n hµng cã vai trß vµ vÞ trÝ
rÊt quan träng ®èi víi c¶ ng©n hµng vµ doanh nghiÖp, ®ång thêi ®èi víi nÒn kinh
tÕ nãi chung. Nã cã nh÷ng ®Æc ®iÓm tiÕn bé vµ cã vai trß thóc ®Èy sù ph¸t triÓn
cña c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh nãi
riªng.
3. tÝn dông ng©n hµng ®èi víi c¸c khu vùc kinh tÕ
ngoµi quèc doanh
3.1. Vai trß cña tÝn dông ng©n hµng ®èi víi c¸c khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc
doanh
TÝn dông ng©n hµng gãp phÇn h×nh thµnh c¬ cÊu vèn tèi u cho c¸c doanh
nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
HiÕm cã doanh nghiÖp nµo chØ sö dông vèn tù cã cña m×nh ®Ó ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh , bëi v× ®iÒu ®ã kh«ng h¹n chÕ kh¶ n¨ng më réng s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp mµ cßn lµm t¨ng chi vèn. HiÖn nay, ®Ó thùc hiÖn
c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t c¸c doanh nghiÖp thêng thÝch sö dông vèn vay v× nÕu chñ së
14
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
h÷u doanh nghiÖp chØ ®ãng gãp mét tû lÖ nhá trong tæng sè vèn gãp th× rñi ro
trong s¶n xuÊt kinh doanh chñ yÕu do c¸c chñ nî kh¸ch g¸nh chÞu. MÆt kh¸c,
b»ng c¸ch t¨ng vèn th«ng qua vay nî, c¸c chñ doanh nghiÖp vÉn n¾m quyÒn
kiÓm so¸t vµ ®iÒu hµnh doanh nghiÖp . Ngoµi ra, nÕu doanh nghiÖp thu ®îc lîi
nhuËn tõ tiÒn vay lín h¬n l·i vay ph¶i tr¶ th× lîi nhuËn dµnh cho chñ doanh
nghiÖp gia t¨ng ®¸ng kÓ. H¬n n÷a, l·i vay ®îc tÝnh trong chi phÝ hîp lý hîp lÏ
khi tÝnh thuÕ thu nhËp, tõ ®ã c«ng ty sÏ ®îc hëng mét phÇn lîi tõ thuÕ. Tuy
nhiªn, nÕu tû lÖ nî qu¸ cao, doanh nghiÖp sÏ bÞ r¬i vµo t×nh tr¹ng mÊt kh¶ n¨ng
thanh to¸n. viÖc t¨ng sö dông nî lµm t¨ng rñi ro cña c¸c luång tiÒn vµo cña c«ng
ty. Nhng tû lÖ nî qóa cao thêng dÉn ®Õn møc l·i suÊt mong ®îi cao h¬n. V× vËy,
rñi ro cao h¬n cïng víi khuynh híng lµm gi¶m gi¸ cæ phiÕu, nhng l·i suÊt mong
®îi cao h¬n. Do ®ã, c«ng ty ph¶i x¸c ®Þnh mét c¬ cÊu vèn tèi u, ®ã lµ mét c¬ cÊu
híng tíi sù c©n b»ng gi÷a l·i suÊt vµ rñi ro vµ tèi ®a ®îc gi¸ cæ phiÕu cña c«ng
ty. Qua ®ã, ta thÊy r»ng doanh nghiÖp sö dông vèn vay tõ Ng©n hµng hay vèn
vay tÝn dông sÏ gãp phÇn h×nh thµnh c¬ cÊu vèn tèi u.
TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn t¨ng cêng quy m« vèn lu ®éng cña doanh
nghiÖp ngoµi quèc doanh, thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn.
Do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt cña c¸c lo¹i h×nh kinh tÕ ngoµi quèc doanh thêng cã
chu kú s¶n xuÊt nhanh, ®ßi hái thêng xuyªn bæ sung vèn lu ®éng vît qua kh¶
n¨ng vèn tù cã cña c«ng ty, doanh nghiÖp. Vèn lu ®éng lµ sè tiÒn øng tríc ®Ó tr¶
l¬ng, mua nguyªn nhiªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, phô tïng thay thÕ, mét sè
c«ng cô lao ®éng nhá vµ c¸c chi phÝ kh¸c phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh.
Th«ng thêng nhu cÇu vèn lu ®éng cña c¸c doanh nghiÖp kh«ng lín h¬n nhiÒu so
víi vèn tù cã cña c¸c doanh nghiÖp. ë níc ta hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp ngoµi
quèc doanh chñ yÕu sö dông vèn tù cã ®Ó kinh doanh nhng nguån vèn nµy rÊt
thÊp. Do ®ã, sù cã mÆt vèn cho vay díi h×nh thøc tÝn dông ng¾n h¹n lµ nguån bæ
sng vèn lu ®éng rÊt quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh
s¶n xuÊt ra kh«ng ph¶i lóc nµo còng tiªu thô ngay ®îc, mµ cã tiªu thô ®îc th×
còng kh«ng ph¶i lóc nµo còng thu ®îc tiÒn ngay. Trong khi ®ã th× s¶n xuÊt kh«ng
thÓ ngõng ®îc. §Ó viÖc s¶n xuÊt kinh doanh tiÕn hµnh b×nh thêng, liªn tôc vµ cã
hiÖu qu¶, tù doanh nghiÖp khã cã thÓ gi¶i quyÕt ®îc, cÇn thiÕt ph¶i th«ng qua tÝn
dông Ng©n hµng ®Ó bæ sung vèn lu ®éng cho chÝnh m×nh.
TÝn dông Ng©n hµng hç trî cho c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®Çu t
chiÒu s©u, ®æi míi c«ng nghÖ, m¸y mãc, thiÕt bÞ.
C¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh còng nh c¸c doanh nghiÖp nhµ níc
®Òu cã ®Æc trng chung lµ tr×nh ®é c«ng nghÖ s¶n xuÊt l¹c hËu. HÇu hÕt c¸c thiÕt
bÞ s¶n xuÊt ®Òu cò kü, tuæi thä kh¸ cao, thêng xuyªn trªn 20 n¨m vµ ®îc t©n
trang l¹i. Do ®ã c¸c s¶n phÈm lµm ra cã gi¸ thµnh cao, chÊt lîng h¹n chÕ, kh«ng
15
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
c¹nh tranh ®îc víi hµng ngo¹i nhËp, dÉn ®Õn t×nh tr¹ng s¶n xuÊt kinh doanh bÞ
thua lç. Bëi vËy, nhu cÇu ®æi míi kü thuËt c«ng nghÖ cña c¸c doanh nghiÖp ngµy
cµng trë nªn bøc xóc. Víi kh¶ n¨ng cña m×nh NHTM hoµn toµn cã thÓ hç trî
vèn, gióp c¸c doanh nghiÖp tõng bíc th¸o gì khã kh¨n, thÝch nghi víi thÞ trêng
th«ng qua ho¹t ®éng cho vay trung vµ dµi h¹n. Ngoµi ra, NHTM còng cã thÓ
gióp c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc ®æi míi c«ng nghÖ th«ng qua h×nh thøc tÝn
dông thuª mua. §©y lµ h×nh thøc cho thuª m¸y mãc, thiÕt bÞ ®Ó phôc vô cho
ho¹t ®éng s¶n xuÊt, ®îc Ng©n hµng mua theo yªu cÇu cña bªn thuª. H×nh thøc
nµy ®îc thùc hiÖn theo thÓ lÖ tÝn dông thuª mua ®· ®îc Ng©n hµng Nhµ níc ViÖt
Nam ban hµnh. Bªn thuª cã quyÒn tù chon bªn cung øng hµng th¬ng lîng vµ
tho¶ thuËn chñng lo¹i, gi¸ c¶, viÖc b¶o ®¶m, c¸ch thøc vµ thêi gian giao hµng,
viÖc l¾p ®Æt, b¶o l·nh vµ nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c liªn quan ®Õn tµi s¶n thuª. QuyÒn
h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn ®îc x¸c ®Þnh dùa trªn hîp ®éng tÝn dông thuª
mua ®· ký kÕt. Nhê ®ã, c¸c doanh nghiÖp cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi h¬n trong
viÖc ®Çu t trang thiÕt bÞ phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp m×nh.
TÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp sö dông vèn cã
hiÖu qu¶ h¬n.
TÝn dông Ng©n hµng víi ®Æc ®iÓm lµ buéc ngêi vay ph¶i tr¶ l·i vµ gèc
trong thêi gian nhÊt ®Þnh nµo ®ã ®· buéc ngêi kinh doanh ph¶i n©ng cao hiÖu
qu¶ sö dông vèn vay. Ngêi ®i vay ph¶i tÝnh to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, tèc ®é quay
vßng vèn ®Ó sao cho khi hÕt h¹n vay cã ®ñ vèn vµ l·i tr¶ cho Ng©n hµng vµ t¹o ra
mét phÇn lîi nhuËn cho m×nh. Víi ®iÒu khiÖn rµng buéc vÒ l·i suÊt, thêi gian vµ
môc ®Þch sö dông vèn vay vµ ph¶i thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh sao
cho ®¹t ®îc hiªô qu¶ cao nhÊt. Nh vËy, tÝn dông Ng©n hµng gãp phÇn thóc ®Èy
viÖc h¹ch to¸n kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông
vèn.
3.2. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn më réng tÝn dông ®èi víi doanh nghiÖp
ngoµi quèc doanh .
3.2.1. Nh©n kh¸ch quan
M«i trêng ph¸p lý.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, mäi chñ thÓ ®Òu cã quyÒn tù chñ vÒ ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh nhng ph¶i ®¶m b¶o trong khu«n khæ ph¸p lu©t cho phÐp. Tríc hÕt, ®øng vÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, kÓ tõ khi cã luËt c«ng
ty, luËt tæ doanh nghiÖp nh©n n¨m 1990 vµ cho ®Õn n¨m gÇn ®©y n¨m 2000. LuËt
doanh nghiÖp ®îc chÝnh thøc ¸p dông, c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®· cã
mét hµnh lang ph¸p lý t¬ng ®èi ®Çy ®ñ, an toµn ®Ó ho¹t ®éng. Cïng víi viÖc quy
®Þnh híng dÉn cô thÓ cña c¸c v¨n b¶n díi luËt, c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc
16
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
doanh cã thÓ n¾m ®îc ph¬ng thøc tæ chøc, c¸ch thøc ho¹t ®éng còng nh nh÷ng
ngµnh nghÒ ®îc phÐp ho¹t ®éng kinh doanh. Trªn c¬ së ®ã hä cã thÓ x©y dùng ®îc kÕ ho¹ch më réng vµ ph¸t triÓn cho doanh nghiÖp m×nh vµ cã thÓ yªu cÇu sù
hç trî tõ phÝa Ng©n hµng trong trêng hîp cÇn thiÕt. VÒ phÝa c¸c Ng©n hµng, ho¹t
®éng tÝn dông Ng©n hµng còng vËy, ph¶i tu©n theo quy ®Þnh cña Ng©n hµng Nhµ
níc, luËt c¸c tæ chøc tÝn dông, luËt d©n sù vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c. Dùa vµo nh÷ng
luËt nµy, Ng©n hµng míi x©y dùng chÝnh s¸ch tÝn dông , quyÕt ®Þnh cho vay theo
tõng nhãm kh¸ch hµng. V× vËy, nÕu nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt kh«ng râ rµng,
®ång bé, kÞp thêi vµ kh«ng æn ®Þnh, th× nã sÏ g©y khã kh¨n cho Ng©n hµng trong
c¸c ho¹t ®éng nãi chung vµ ho¹t ®éng tÝn dông nãi riªng. V× vËy, Ng©n hµng
kh«ng cã mét c¨n cø ph¸p lý râ rµng, ®Çy ®ñ, kÞp thêi, ®ång bé vµ æn ®Þnh. Ngîc
l¹i, nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt, nh÷ng quy ®Þnh ®Çy ®ñ râ rµng, ®ång bé vµ æn ®Þnh
sÏ lµ mét hµnh lang ph¸p lý v÷ng ch¾c gãp phÇn vµo sù c¹nh tranh lµnh m¹nh
gi÷a c¸c Ng©n hµng trong ho¹t ®éng tÝn dông. §ã chÝnh lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó gi¶i
quyÕt c¸c khiÕu n¹i tè c¸o khi cã tranh chÊp x¶y ra trong ho¹t ®éng tÝn dông.
§iÒu ®ã sÏ gióp Ng©n hµng më réng ho¹t ®éng tÝn dông cã hiÖu qu¶ h¬n.
M«i trêng kinh tÕ.
NÒn kinh tÕ lµ mét hÖ thèng bao gåm nhiÒu ho¹t ®éng kinh tÕ cã liªn quan
biÖn chøng, rµng buéc lÉn nhau. BÊt kú sù biÕn ®éng nµo cña mét ho¹t ®éng kinh
tÕ nµo ®ã còng ®Òu ¶nh hëng ®Õn viÖc s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c lÜnh vùc
cßn l¹i. H¬n n÷a, ho¹t ®éng cña c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i cã thÓ ®îc coi lµ chiÕc
cÇu nèi gi÷a c¸c lÜnh vùc kh¸c nhau cña nÒn kinh tÕ. V× vËy, sù æn ®Þnh hay bÊt
æn ®Þnh, sù t¨ng trëng nhanh hay chËm cña nÒn kinh tÕ sÏ t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi
c¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng .
§Æc biÖt, ho¹t ®éng tÝn dông lµ ho¹t ®éng nh¹y c¶m nhÊt víi nh÷ng biÕn
®éng cña nÒn kinh tÕ, do ®ã sù biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ sÏ t¸c ®éng m¹nh mÏ
tíi ho¹t ®éng tÝn dông c¶u Ng©n hµng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc
doanh. Khi nÒn kinh tÕ ë t×nh tr¹ng hng thÞnh, tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cao vµ æn
®Þnh, m«i trêng kinh doanh Ýt biÕn ®éng hÊp dÉn nhµ ®Çu t th× nhu cÇu vay vèn
cña doanh nghiÖp t¨ng lªn, v× khi ®ã c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n tèt thêng cã nhu
cÇu më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nh»m kiÕm thªm lîi nhuËn. Do vËy,
tÝn dông Ng©n hµng cã c¬ héi ph¸t triÓn. Ngîc l¹i, nÕu nÒn kinh tÕ ®ang trong
t×nh tr¹ng ®×nh trÖ, c¸c doanh nghiÖp cã xu híng co côm trong ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh cña m×nh th× tÝn dông Ng©n hµng sÏ bÞ thu hÑp. §Æc biÖt ®èi víi
c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh kh«ng cã sù hç trî cña Nhµ níc khi gÆp khã
kh¨n kh«ng kÕ ho¹ch ho¸ ®îc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh th× x¸c
suÊt thÊt b¹i lµ rÊt lín. Thùc tÕ ®· cã nhiÒu doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang trong
t×nh tr¹ng khèn ®èn v× m«i trêng kinh doanh kh«ng æn ®Þnh, thËm chÝ nghiÒu
doanh nghiÖp ®· bÞ ph¸ s¶n vµ kh«ng tr¶ nî ®îc Ng©n hµng vµ còng kh«ng ®îc
17
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
Ng©n hµng cho vay tiÒn. §iÒu ®ã ®· ¶nh hëng m¹nh mÏ tíi ho¹t ®éng tÝn dông
cña Ng©n hµng.
3.2.2. C¸c nh©n tè chñ quan
Tõ phÝa doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh
Mét lµ, xÐt theo lo¹i h×nh kinh tÕ th× kinh tÕ ngoµi quèc doanh gåm c¸c
doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh vµ s¶n xuÊt nhá ( hé gia ®×nh ). C¸c doanh
nghiÖp ngoµi quèc doanh bao gåm c¶ c¸c doanh nghiÖp t nh©n c«ng ty tr¸ch
nhiªm hu h¹n, c«ng ty cæ phÇn vµ c¸c ®¬n vÞ theo h×nh thøc hîp t¸c x·.
XÐt vÒ lo¹i h×nh s¶n xuÊt nhá ( hé gia ®×nh ): §©y lµ lo¹i h×nh kinh tÕ s¶n
xuÊt do mçi c¸ nh©n, gia ®×nh tù thµnh lËp vµ tæ chøc ho¹t ®éng. Lo¹i h×nh nµy
thêng cã quy m« vèn kinh doanh nhá, lîng vèn ®Çu tõ thÊp, chñ yÕu lµ c¸c hé
n«ng d©n, thî thñ c«ng, ngêi lµm th¬ng nghiÖp vµ dÞch vô c¸ thÓ. Víi ®Æc ®iÓm
nhá bÐ nhng linh ho¹t, kinh tÕ hé gia ®×nh cã kh¶ n¨ng ph¸t huy nhanh vµ hiÖu
qu¶ c¸c tiÒm n¨ng vÒ vèn, søc lao ®éng, tay nghÒ cña tõng hé gia ®×nh, tõng ngêi
lao ®éng. Do ®ã, sù tån t¹i lo¹i h×nh kinh tÕ nµy còng gãp phÇn quan träng cho
nÒn kinh tÕ.
§èi víi c¸c ®¬n vÞ theo h×nh thóc hîp t¸c x·, ®îc ph¸t triÓn th«ng qua
h×nh thø liªn kÕt tù nguyÖn cña nh÷ng ngêi lao ®éng. Lo¹i h×nh kinh tÕ nµy ph¸t
triÓn víi nhiÒu h×nh thøc tõ thÊp ®Õn cao, tõ tæ nhãm hîp t¸c vµ cã mÆt trong
nhiÒu ngµnh nghÒ c¶ ë n«ng th«n lµ thµnh thÞ. C¸c c¸ nh©n tham gia trong hîp
t¸c x· ho¹t ®éng theo nguyªn t¾c tù nguyÖn, b×nh ®¼ng, cïng cã lîi theo tinh
thÇn cña luËt hîp t¸c x·. §©y lµ lo¹i h×nh kinh tÕ cã ®ãng gãp quan träng cho
nÒn kinh tÕ c¸ thÓ vÒ mÆt vËt chÊt vµ c¸c gi¸ trÞ kh¸c.
Khu vùc kinh tÕ doanh nghiÖp t nh©n vµ c¸c doanh nghiÖp theo h×nh thøc
c«ng ty ë ViÖt Nam còng ph¸t triÓn nhanh chãng trªn nhiÒu lÜnh vùc, nhÊt lµ th¬ng nghiÖp vµ dÞch vô. C¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy tuy kh«ng ®ong vai trß
thèng trÞ, n¾m gi÷ c¸c m¹ch m¸u kinh tÕ quan träng nhng nã còng cã t¸c dông
kh«ng nhá ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ vµ nã chiÕm mét tû träng kh¸ lín
vÒ vèn kinh doanh vµ gi¸ trÞ tæng s¶n lîng cña nÒn kinh tÕ. Trong qu¸ tr×nh ph¸t
triÓn, kh¶ n¨ng vµ nhu cÇu cña mçi lo¹i h×nh kinh tÕ trªn kh«ng gièng nhau. C¸c
Ng©n hµng cÇn c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm vµ sù ph¸t triÓn cña tõng lo¹i h×nh doanh
nghiÖp ®ã ®Ó cã quyÕt ®Þnh më réng cho vay mét c¸ch hîp lý.
Hai lµ, c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ë níc ta phÇn lín lµ c¸c doanh
nghiÖp võa vµ nhá. V× vËy, sè vèn ®iÒu lÖ kh«ng nhiÒu, doanh nghiÖp cã vèn trªn
500 triÖu VND chØ chiÕm 31.7% trong ®ã chØ cã 18.9% sè doanh nghiÖp cã vèn
trªn 1 tû VND. Do h¹n chÕ vÒ nguån vèn nh×n chung tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ
cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh cßn l¹c hËu, chñ yÕu vÉn lµ kü thuËt c«ng
nghÖ sö dông nhiÒu lao ®éng. Theo sè liÖu thèng kª ®iÒu tra th× chØ cã kho¶ng
25% doanh nghiÖp vµ 20.5% sè c«ng ty sö dông c«ng nghª hiÖn ®¹i. §©y lµ mét
18
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
trong nhiÒu nguyªn nh©n lµm cho c¸c s¶n phÈm cha cã søc c¹nh tranh m¹nh trªn
thÞ trêng vµ thÞ phÇn hµng ho¸ bÞ giíi h¹n trong khu«n khæ chËt hÑp. Do c¬ së
vËt chÊt kü thuËt cßn nghÌo nµn céng víi viÖc c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc
doanh kh«ng ®îc lîi thÕ vÒ quyÒn sö dông ®Êt nh c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc nªn
kh«ng t¹o ra ®îc niÒm tin v÷ng ch¾c cho Ng©n hµng khi ®Ò nghÞ xin vay vèn, c¸c
Ng©n hµng thêng kh«ng d¸m m¹nh d¹n cho vay c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc
doanh v× cha ®¶m b¶o ®îc c¬ së ®¶m b¶o tiÒn vay ch¾c ch¾n. §©y cã thÓ ®îc coi
lµ mét trong nhiÒu nguyªn nh©n h¹n chÕ viÖc më réng tÝn dông ®èi víi c¸c
doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh.
Ba lµ, tr×nh ®é qu¶n lý, kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp.Thµnh phÇn xuÊt
th©n cña c¸c chñ doanh nghiÖp thuéc khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh tõ nhiÒu
nguån kh¸c nhau nh : n«ng d©n, thî, tÇng líp trÝ thøc,. Do nÒn kinh tÕ níc ta míi
chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng nªn nh÷ng kiÕn thøc vÒ kinh tÕ, nh÷ng hiÓu biÕt vÒ
kinh doanh kh«ng ph¶i ai còng n¾m b¾t kÞp thêi. §iÒu nµy tríc hÕt g©y khã kh¨n
trong viÖc ®iÒu hµnh doanh nghiÖp cho chÝnh nh÷ng ngêi lµm chñ. Hä gÆp nhiÒu
h¹n chÕ, víng m¾c trong c«ng t¸c tæ chøc nh©n sù, trong viÖc ho¹ch ®Þnh kÕ
ho¹ch còng nh ph©n tÝch dù ¸n, c¸c c¬ héi ®Çu t. ViÖc thùc hiÖn ph¸p lÖnh vÒ tµi
chÝnh vµ th«ng kª cña Nhµ níc trong c¸c doanh nghiÖp nµy cha ®îc thùc hiÖn
nghiªm tóc. PhÇn lín c¸c doanh nghiÖp ho¹ch ®Þnh kÕ to¸n chñ yÕu ®îc thùc
hiÖn da vµo kinh nghiÖm cña b¶n th©n. do ®ã hä gÆp nhiÒu khã kh¨nkhi tiÕp cËn
nguån vèn Ng©n hµng v× kh«ng chøng thùc ®îc n¨ng lùc kinh doanh còng nh
t×nh h×nh tµi chinhd cña b¶n th©n mét c¸ch râ rµng.
MÆc dï, cßn nhiÒu h¹n chÕ nhng kinh tÕ ngoµi quèc doanh ®· vµ ®ang
ph¸t triÓn nhanh chãng. Trong qu¸ tr×nh ph¸t thiÓn cña m×nh, thµnh phÇn kinh tÕ
nµy thùc sù cÇn mét lîng vèn rÊt lín mµ c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i sÏ lµ ngêi hç
trî tèt nhÊt . XuÊt ph¸t tõ chÝnh nh÷ng ®Æc trng cña nÒn kinh tÕ ngoµi quèc
doanh, c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i sÏ cã nh÷ng chÝnh s¸ch, chiÕn lîc riªng cña
m×nh. Trong ®ã, b¶n th©n ho¹t ®éng tÝn dông cña Ng©n hµng sÏ lµ nh©n tè quan
träng quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc më réng cho vay ®«i víi thµnh phÇn kinh tÕ nµy.
Tõ phÝa Ng©n hµng th¬ng m¹i.
Mét lµ, chÝnh s¸ch tÝn dông cña Ng©n hµng.
ChÝnh s¸ch tÝn dông lµ mét yÕu tè ®Çu tiªn t¸c ®éng ®Õn viÖc cho vay,cung
øng vèn cho nÒn kinh tÕ. ChÝnh s¸ch tÝn dông bao gåm:
- H¹n møc tÝn dông
- Kú h¹n cña c¸c kho¶n vay.
- L·i suÊt cho vay
- Møc lÖ phÝ tÝn dông.
19
Website: http://www.docs.vn Email :
[email protected] Tel (: 0918.775.368
C¸c lo¹i cho vay ®îc thÓ hiÖn: c¸c ®iÒu kho¶n cña chÝnh s¸ch tÝn dông ®îc
x©y dùng dùa trªn nh÷ng nh©n tè kh¸c nhau nh c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ, chÝnh trÞ,
tµi chÝnh cña Ng©n hµng nhµ níc, kh¶ n¨ng vÒ vèn cña Ng©n hµng vµ nhu cÇu tÝn
dông cña kh¸ch hµng. Khi c¸c yÕu tè nµy thay ®æi, chÝnh s¸ch tÝn dông còng
thay ®æi theo. §èi víi mçi kh¸ch hµng, Ng©n hµng cã thÓ ®a ra c¸c chÝnh s¸ch
kh¸c nhau cho phï hîp. Ch»ng h¹n ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc lµ c¸c
tæng c«ng ty lín cã uy tÝn, cã t×nh h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh, Ng©n hµng cã thÓ
cho vay kh«ng cÇn b¶o ®¶m, cßn c¸c doanh nghiÖp t nh©n do cã møc rñi ro cao
h¬n nªn viÖc cho vay cÇn cã tµi s¶n thÕ chÊp cho mãn vay ®ã. H¹n møc tÝn dông
cña Ng©n hµng còng cã thÓ kh¸c nhau ®èi víi tõng kh¸ch hµng. Kh¸ch hµng nµo
cã quan hÖ tèt víi Ng©n hµng cã thÓ ®îc hëng mét møc l·i suÊt thÊp h¬n so víi
c¸c kh¸ch hµng kh¸c, thËm chÝ cßn ®îc nhËn ®îc mét møc l·i suÊt u ®·i h¬n.
Tãm l¹i, chÝnh s¸ch tÝn dông sÏ lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ph¬ng híng më
réng ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng.
Ngoµi ra, Ng©n hµng cßn sö dông chÝnh s¸ch tÝn dông ®Ó n©ng cao kh¶
n¨ng c¹nh tranh cña m×nh. Ch¼ng h¹n nh c¸c Ng©n hµng liªn doanh, Ng©n hµng
cæ phÇn tuy kh«ng cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi ch c¸c Ng©n hµng Quèc doanh
nhng ®· nhanh chãng x©y dùng chÝnh s¸ch tÝn dông cña m×nh híng vµo thÞ trêng
kh¸ch hµng ngoµi quèc doanh. §Ó ®¸p øng nhu cÇu kh¸ch hµng, c¸c Ng©n hµng
®· cã sù linh ho¹t trong chÝnh s¸ch kú h¹n, chÝnh s¸ch l·i suÊt, cung øng vèn cho
kh¸ch hµng theo nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau ( trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp). Do ®ã, uy
tÝn còng nh ph¹m vi cña c¸c Ng©n hµng nµy cµng më réng ®ång thêi c¸c doanh
nghiÖp còng cã nhiÒu c¬ héi ®Ó tiÕp cËn nguån vèn cña Ng©n hµng h¬n.
Hai lµ, quy tr×nh tÝn dông.
Quy tr×nh tÝn dông lµ tËp hîp nh÷ng néi dung, kü thuËt, nghiÖp vô c¬ b¶n,
c¸c bíc tiÕn hµnh tõ khi b¾t ®Çu cho vay ®Õn khi kÕt thóc mãn vay ®ã.
Quy tr×nh tÝn dông lµ bíc quan träng ®Ó thùc thi chÝnh s¸ch tÝn dông. Tu©n
theo c¸c bíc cña quy tr×nh tÝn dông, Ng©n hµng sÏ t×m kiÕm, lùa chän ®îc kh¸ch
hµng phï hîp,cã uy tÝn, ®¹o ®øc. Còng víi viÖc cung øng ®îc c¸c kho¶n vèn vay
theo ®iÒu kho¶n hîp ®ång tÝn dông ®· ký kÕt. Ngoµi ra, Ng©n hµng cßn cã thÓ ®a
ra c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh, can thiÖp kÞp thêi, sím ng¨n ngõa ®îc rui ro trong
nh÷ng trêng hîp nhÊt ®Þnh.
Tuy nhiªn, quy tr×nh tÝn dông cña mçi Ng©n hµng kh«ng mang tÝnh cøng
nh¾c. §èi víi mçi kh¸ch hµng kh¸c nhau, Ng©n hµng cã thÓ chñ ®éng, linh ho¹t
thùc hiÖn c¸c bíc trong quy tr×nh tÝn dông cho phï hîp. ViÖc ¸p dông mét c¸ch
s¸ng t¹o, linh ho¹t, chuyÓn biÕn quy tr×nh tÝn dông thµnh kü n¨ng, nghÖ thuËt sÏ
t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc më réng ho¹t ®éng cho vay cña Ng©n hµng ®èi
víi nÒn kinh tÕ. Nhê ®ã, môc ®Ých cña c¶ kh¸ch hµng vµ Ng©n hµng ®Òu thùc
hiÖn ®îc.
20
.DOC 
67 
62 
88 
