Mô tả:
BEÄNH PHOÅI TRONG
THAI KYØ
BEÄNH PHOÅI TRONG THAI KYØ
SUYEÃN
SUYEÃN
1. TAÀN SUAÁT
2. TAÙC ÑOÄNG LEÂN THAI KYØ
3. PHAÂN LOAÏI
4. CHAÅN ÑOAÙN
5. ÑIEÀU TRÒ
1. TAÀN SUAÁT
Laø bieán chöùng noäi khoa thöôøng gaëp nhaát
trong thai kyø. Thöôøng gaëp hôn ôû ñoâ thò
do oâ nhieãm coâng nghieäp
2. TAÙC ÑOÄNG LEÂN THAI KYØ
Khi coøn nhoû, suyeãn thöôøng gaëp ôû nhoùm nam
hôn, nhöng khi tröôûng thaønh laïi hay gaëp ôû nöõ
hôn, coù theå do hormone sinh duïc
Suyeãn thöôøng khoâng naëng leân khi coù thai
bieán chöùng leân meï goàm ngheùn noân, oái nhieàu,
vieâm phoåi (60%), chaûy maùy, chuyeån daï coù
bieán chöùng, moå laáy thai nhieàu laàn
Bieán chöùng thai goàm chaäm taêng tröôûng,
sanh non, thai nheï kyù, thieáu oxy sô sinh, taêng
töû vong chu sinh
3. PHAÂN LOAÏI
Nhoùm 1: côn thöa, nheï
Nhoùm 2: côn keùo daøi
Nhoùm 3: côn trung bình
Nhoùm 4: côn naëng
ÔÛ nhoùm 1 côn khoâng quaù 2 laàn 1 tuaàn vaø côn
ban ñeâm khoâng quaù 2 laàn 1 thaùng
ÔÛ nhoùm 3 côn xuaát hieän moãi ngaøy vaø côn ban
ñeâm nhieàu hôn 1 tuaàn 1 laàn
4. CHAÅN ÑOAÙN
Thöôøng döïa vaøo laâm saøng. Haàu heát ñöôïc chaån ñoaùn tröôùc
khi coù thai vaø coù ñieàu trò thích hôïp. Caùc daáu hieäu nghó ñeán
suyeãn thöôøng laø ho, khoù thôû, teâ ngöïc, thôû khoø kheø, ñaëc
bieät laø côn xuaát hieän coù chu kyø. Thaêm doø chöùc naêng phoåi
coù theå giuùp xaùc ñònh chaån ñoaùn. FEV1( Forced Expiratory
Volume trong 1 giaây). FVC (Forced Vital Capacity)< 70%
vaø taéc ngheõn coù theå phuïc hoài ñöôïc neáu duøng cheá phaåm
Beta-agonist taùc duïng ngaén. Hieám gaëp tình traïng co thaét
pheá quaûn khoâng do suyeãn nhö suy tim caáp, thuyeân taéc
phoåi, vieâm pheá quaûn naëng leân, U Carcinoid, taéc ngheõn hoâ
haáp treân, traøo ngöôïc daï daøy thöïc quaûn, ho do thuoác
5. ÑIEÀU TRÒ
a. Caùc phöông phaùp toång quaùt:
♣ Muïc tieâu chính laø duy trì chöùc naêng phoåi
meï ôû möùc gaàn bình thöôøng ñeå cung caáp ñuû
oxy cho thai, ngöøa beänh naëng leân vaø cho
pheùp beänh nhaân ñöôïc duy trì caùc hoaït ñoäng
bình thöôøng. Beänh nhaân ñöôïc phoå bieán caùc
bieän phaùp nhaèm caûi thieän vieäc ñieàu trò vaø
tieáp tuïc sau khi sanh xong.
5. ÑIEÀU TRÒ
a. Caùc phöông phaùp toång quaùt:
♣ Ñieàu quan troïng laø phaûi traùnh caùc yeáu toá thuùc
ñaåy côn. Beänh nhaân ñang ñieàu trò mieãn dòch neân
tieáp tuïc khi coù thai, coøn neáu baét ñaàu ñieàu trò
mieãn dòch khi coù thai thì khoâng neân vì neáu coù
phaûn öùng phaûn veä xaûy ra coù theå gaây haïi cho thai
♣ Tieâm ngöøa cuùm neân aùp duïng cho saûn phuï khi coù
muøa cuùm
♣ Coù theå tieâm vaccine ngöøa pneumoccus tröôùc khi
coù thai. Ñieàu trò toát caùc chöùng vieâm muõi, xoang
5. ÑIEÀU TRÒ
b. Ñieàu trò thuoác:
Saûn phuï neân ñöôïc thoâng tin raèng suyeån khoâng ñieàu
trò seõ gaây haïi thai hôn laø taùc duïng phuï cuûa thuoác
♣ Suyeån côn thöa:
Khoâng caàn duøng thuoác moãi ngaøy, khi leân côn chæ
caàn xòt 2-4 nhaùt Beta2 ñoàng vaän taùc duïng ngaén laø
ñuû. Caùc theo doõi cho thaáy thuoác khoâng gaây haïi treân
thai. Neáu côn hay taùi phaùt coù theå duøng Corticoid
ñöôøng toaøn thaân trong moät giai ñoaïn ngaén
ÑIEÀU TRÒ THUOÁC
♣ Côn suyeãn daøi trung bình:
- Lieäu phaùp thích hôïp laø Corticoid hít lieàu
thaáp. Coù theå duøng Budesonide trong thai kyø
laâu daøi maø khoâng gaây dò taät baåm sinh cho
thai. Hít Corticoid coù theå phoøng ngöøa vieâm hoâ
haáp vaø khi môùi leân côn suyeãn
- Lieäu phaùp xen keõ coù theå duøng muoái
cromlyn natri, theophylline (lieàu döôùi 12
microg/ml)
ÑIEÀU TRÒ THUOÁC
♣ Côn vöøa:
Keát hôïp hít Corticoid lieàu thaáp hoaëc trung bình vaø ñoàng
vaän Beta2 taùc duïng daøi
♣ Côn naëng:
Keát hôïp hít Corticoid lieàu cao vaø ñoàng vaän Beta2 taùc
duïng daøi. Neáu khoâng kieåm soaùt ñöôïc côn phaûi duøng
Corticoid ñöôøng toaøn thaân. Neáu ñieàu trò vaãn thaáp baïi
trong 2-3 tuaàn thì phaûi duøng ñieàu trò Corticoid ñöôøng
toaøn thaân taùc duïng keùo daøi vaø phaûi giöû lieàu hieäu quaû ôû
möùc thaáp nhaát. luùc naøy caùc taùc duïng phuï leân meï goàm
giaûm dung naïp ñöôøng, tieåu ñöôøng, tieàn saûn giaät, chaäm
taêng tröôûng trong töû cung vaø sanh non leân thai
5. ÑIEÀU TRÒ
c. Caùc Phöông Phaùp Khaùc:
♣ Trong côn hen caáp:
Neân duy trì Po2ø meï ôû möùc > 70mm Hg vaø baûo hoaø
Oxy>90% ñeå ñaûm baûo cung caáp ñaày ñuû oxy cho thai, neáu
caøn coù theå ñaët noäi khí quaûn vaø thoâng khí baèng maùy. Caùc
bieän phaùp khaùc laø traán an beänh nhaân, traùnh duøng an thaàn,
neân duøng khaùng sinh neáu coù nhieãm khuaån. Coù theå chuïp X
quang ñeå ñaùnh giaù ban ñaàu toån thöông phoåi. Khi truyeàn
dòch nhieàu coù theå gaây ra phuø phoåi. Thuoác ñieàu trò ban ñaàu
Beta2 ñoàng vaän qua oáng hít coù ñònh lieàu, 2-4 xòt moãi 20
phuùt. Caàn duøng Corticoid toaøn thaân sôùm, thöôøng duøng
methylprednisone tónh maïch 1-2mmg/kg/ngaøy, neáu caàn
coù theå taán coâng vôùi lieàu 5-6mg/kg trong 20-30 phuùt tónh
maïch
c. Caùc Phöông Phaùp Khaùc:
♣ Trong chuyeån daï vaø sanh:
- Caùc thuoác coù theå ñöôïc tieáp tuïc trong luùc chuyeån daï.
Chuyeån daï coù theå gaây 10% saûn phuï leân côn suyeãn.
Ño löu löôïng thôû ra ñònh (PEF) neân duy trì ñieàu ñaën.
Neân buø ñuû löôïng nöôùc vaø giaûm ñau neáu caàn
(fentanyl) laøm giaûm ñau ñöôïc choïn löïa. Traùnh caùc
giaûm ñau, thuoác phieän gaây phoùng thích Histamine coù
theå gaây suy hoâ haáp vaø co thaét pheá quaûn. Traùnh
Prostaglandine F2 vì coù theå gaây co thaét pheá quaûn. Pg
E2 daïng gel vaø daët aâm ñaïo an toaøn cho saûn phuï.
Oxytocine cuõng an toaøn
c. Caùc Phöông Phaùp Khaùc:
♣ Trong chuyeån daï vaø sanh:
● Teâ ngoaøi maøng cöùng ñöôïc choïn vì laøm giaûm
tieâu thuï oxy vaø giaûm thoâng khí. Meâ toaøn thaân
coù theå gaây khôûi phaùt cô suyeån nhöng coù theå
döï phoøng baèng Atropine vaø Glycopyrrolate
● Traùnh Ergotamine vì coù theå gaây co thaét pheá
quaûn. Neáu coù baêng huyeát sau sanh neân duøng
oxytocine vaø Pg E2
c. Caùc Phöông Phaùp Khaùc:
♣ Trong chuyeån daï vaø sanh:
Aspirin vaø khaùng vieâm nonsteroid coù theå
gaây co thaét pheá quaûn naëng vaø vieâm nhaõn
caàu, muõi, da, tieâu hoùa ôû 3-8% beänh nhaân
suyeån
Magnesium an toaøn cho suyeån nhönh neân
duøng caån thaän ñeå traùnh suy hoâ haáp
c. Caùc Phöông Phaùp Khaùc:
♣ Theo Doõi Thai:
Sieâu aâm sôùm caàn ñeå xaùc ñònh tuoåi thai vaø laøm
moác ñeå ñaùnh giaù taêng tröôûng thai trong töông lai
Sieâu aâm ñònh kyø ôû saûn phuï coù côn vöøa vaø naëng
seõ phaùt hieän sôùm thai suy dinh döôõng
Thai neân ñöôïc theo doõi tim thai lieân tuïc luùc
chuyeån daï vaø sanh
c. Caùc Phöông Phaùp Khaùc:
♣ Cho con buù:
Ñoàng vaän Beta2 hít, muoái Cromolyn
natri, Steroid hít, ipratropium ñeàu an toaøn
khi cho con buù. Steroid ñöôøng toaøn thaân
uoáng or tieâm coù theå qua söõa nhöng chæ
löôïng nhoû neáu duøng moãi ngaøy ít hôn
40mg prednisone
HEÁT
THANK YOU
- Xem thêm -