Tài liệu Báo cóa thực tập về công ty dịch vụ tư vấn tài chính kế toán và kiểm toán (aasc)

Lêi nãi ®Çu Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, ho¹t ®éng kiÓm to¸n trë thµnh nhu cÇu tÊt yÕu ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ n©ng cao chÊt lîng qu¶n lý cña mäi lo¹i h×nh doanh nghiÖp. KiÓm to¸n ®em l¹i nh÷ng th«ng tin trung thùc, hîp lý, kh¸ch quan, cã ®é tin cËy cao trªn b¸o c¸o tµi chÝnh. Ho¹t ®éng kiÓm to¸n kh«ng chØ t¹o niÓm tin cho nh÷ng ngêi quan t©m ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp mµ cßn híng dÉn nghiÖp vô vµ cñng cè nÒ nÕp ho¹t ®éng tµi chÝnh, kÕ to¸n n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cho c¸c ®¬n vÞ ®îc kiÓm to¸n. Víi môc tiªu t×m hiÓu ®Ó ®a ra nh÷ng nÐt c¬ b¶n vµ kh¸i qu¸t vÒ mét c«ng ty kiÓm to¸n, em ®· xin vµo thùc tËp t¹i C«ng ty DÞch vô T vÊn tµi chÝnh kÕ to¸n vµ KiÓm to¸n. Qua thùc tÕ t×m hiÓu vÒ c«ng ty em ®· n¾m b¾t ®îc mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ c«ng ty. Díi ®©y em xin tr×nh B¸o c¸o thùc tËp tæng hîp víi 3 phÇn chÝnh bao gåm: PhÇn 1. Kh¸i qu¸t chung vÒ C«ng ty DÞch vô T vÊn tµi chÝnh kÕ to¸n vµ KiÓm to¸n (AASC) PhÇn 2. Kh¸i qu¸t c«ng t¸c kiÓm to¸n cña AASC PhÇn 3. NhËn xÐt ®¸nh gi¸ vÒ cÊu tróc bé m¸y vµ quy tr×nh kiÓm to¸n cña AASC 1 PhÇn 1. Kh¸i qu¸t chung vÒ C«ng ty DÞch vô T vÊn tµi chÝnh kÕ to¸n vµ KiÓm to¸n (AASC) 1.1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña AASC 1.1.1 Sù h×nh thµnh: Ho¹t ®éng KiÓm to¸n ®éc lËp lµ mét ngµnh nghÒ cßn míi mÎ t¹i ViÖt Nam vµ thùc sù xuÊt hiÖn tõ sau khi chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã ®Þnh híng CNXH. Víi chñ tr¬ng cña §¶ng vµ nhµ níc ta lµ ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh së h÷u vµ ®a ph¬ng ho¸ ®Çu t ®· ®Æt ra nh÷ng ®ßi hái cÊp thiÕt vÒ kiÓm to¸n ®éc lËp. Ngµy 13/5/1991, theo GiÊy phÐp sè 957/PPLT cña Thñ tíng ChÝnh phñ cho phÐp Bé Tµi chÝnh thµnh lËp tæ chøc chuyªn ngµnh KÕ to¸n ®Çu tiªn ë ViÖt Nam, Bé Tµi chÝnh ®· kÝ 2 quyÕt ®Þnh thµnh lËp hai c«ng ty: C«ng ty KiÓm to¸n ViÖt nam víi tªn giao dÞch lµ VACO (QuyÕt ®Þnh sè 165-TC/Q§/TCCB) vµ C«ng ty DÞch vô KÕ to¸n ViÖt Nam víi tªn giao dÞch ASC (QuyÕt ®Þnh sè 164-TC/Q§/TCCB). Sau hai n¨m c«ng ty ASC æn ®Þnh vµ ®i vµo ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng vÒ ho¹t ®éng kiÓm to¸n ®éc lËp cµng t¨ng cao, ngµy 6/9/1993, Thñ tíng ChÝnh phñ ®· uû nhiÖm cho Uû ban KÕ ho¹ch nhµ níc ban hµnh C«ng v¨n sè 1798/UB/KHH bæ sung thªm nhiÖm vô vµ ®æi tªn cho c«ng ty. Ngµy 14/9/1993, Bé trëng Bé Tµi chÝnh ®· kÝ QuyÕt ®Þnh 639/TC-TCCB ®æi tªn c«ng ty thµnh: C«ng ty DÞch vô T vÊn tµi chÝnh KÕ to¸n vµ KiÓm to¸n cã tªn giao dÞch b»ng tiÕng Anh lµ Auditing and Accounting financial consultancy Service Company (AASC). Ngµy 29/4/1993, Träng tµi kinh tÕ nhµ níc t¹i Hµ Néi ®· cÊp giÊy phÐp §¨ng kÝ dinh doanh sè 109157 cho c«ng ty vµ ngµy 24/9/1998, Bé trëng Bé Tµi chÝnh ®· kÝ QuyÕt ®Þnh sè 556/Q§-BTC ban hµnh ®iÖu lÖ vµ tæ chøc ho¹t ®éng cña c«ng ty, kh¼ng ®Þnh AASC lµ mét doanh nghiÖp nhµ níc trùc thuéc Bé Tµi chÝnh. AASC cã trô së giao dÞch chÝnh hiÖn nay t¹i sè 1 Lª Phông HiÓu quËn Hoµn KiÕm thµnh phè Hµ Néi. Tõ khi thµnh lËp ®Õn nay, AASC ®· cã rÊt nhiÒu ®ãng gãp quan träng ®èi víi viÖc thóc ®Èy ph¸t triÓn ho¹t ®éng kiÓm to¸n ®éc lËp trong níc vµ hîp t¸c víi c¸c c«ng ty, tæ chøc níc ngoµi. 2 1.1.2 Chøc n¨ng nhiÖm vô cña AASC Víi bÒ dµy 15 n¨m ho¹t ®éng, kh«ng ngõng phÊn ®Êu vµ trëng thµnh, AASC hiÖn lµ c«ng ty T vÊn-KiÓm to¸n hµng §Çu thÞ trêng ViÖt Nam vµ lµ c«ng ty KiÓm to¸n ®Çu tiªn ®îc chñ tÞch níc tÆng thëng Hu©n ch¬ng lao ®éng v× nh÷ng thµnh tÝch xuÊt s¾c ®· ®¹t ®îc vµ ®ãng gãp tÝch cùc vµo tiÕn tr×nh ph¸t triÓn chung cña ngµnh KiÓm to¸n t¹i ViÖt Nam C«ng ty chÝnh thøc ®i vµo ho¹t ®éng tõ ngµy 14/9/1991 víi sè vèn ban ®Çu gÇn 230 triÖu ®ång vµ tæng sè nh©n viªn lµ 8 ngêi, cho ®Õn nay vèn kinh doanh cña c«ng ty ®· lªn tíi gÇn 20 tû ®ång víi sè c¸n bé c«ng nh©n viªn lµ 300 ngêi trong ®ã cã 115 ngêi cã chøng chØ kiÓm to¸n viªn nhµ níc, dÉn ®Çu c¶ níc vÒ sè c¸n bé cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao. B¶ng 1.1. C¸n bé nh©n viªn cña AASC N¨m N¨m N¨m N¨m N¨m ChØ tiªu 2001 2002 2003 2004 2005 241 231 254 249 300 Nh©n viªn 63 74 87 103 115 Sè kiÓm to¸n viªn ThÈm ®Þnh viªn vÒ 4 gi¸ 1 3 3 3 8 TiÕn sÜ, th¹c sÜ 5 5 3 6 Häc ACCA Ngoµi ra c«ng ty cßn cã mét ®éi ngò chuyªn gia lµ céng t¸c viªn giµu kinh nghiÖm lµ c¸c th¹c sÜ, tiÕn sÜ, gi¸o s ®Çu ngµnh tõ c¸c trêng ®¹i häc trong níc. Lµ ngêi ®ång hµnh ph¸t triÓn cïng nÒn kinh tÕ thÞ trêng, c«ng ty lu«n cã nh÷ng chiÕn lîc më réng quy m« vµ lo¹i h×nh dÞch vô phï hîp nh»m ®¸p øng kÞp thêi nhu cÇu thÞ trêng. Tõ viÖc chØ cung cÊp c¸c dÞch vô kÕ to¸n (giai ®o¹n 19911993) gåm: - Híng dÉn c¸c doanh nghiÖp ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n cña nhµ níc phï hîp víi tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp - Trî gióp c¸c doanh nghiÖp thiÕt kÕ vµ vËn hµnh c¸c m« h×nh tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n - Hç trî c¸c doanh nghiÖp vÒ më sæ, ghi sæ kÕ to¸n, lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, lËp vµ ph©n tÝch b¸o c¸o quyÕt to¸n theo ®óng quy ®Þnh - Cung cÊp c¸c dÞch vô híng dÉn ph¸p lÖnh tæ chøc kÕ to¸n nh chØ dÉn, gi¶i thÝch, cung cÊp c¸c v¨n b¶n ph¸p quy vÒ tæ chøc kÕ to¸n, c¸c v¨n b¶n híng dÉn vÒ nghiÖp vô kÕ to¸n, thèng kª theo yªu cÇu cña doanh nghiÖp 3 - Cung cÊp dÞch vô båi dìng chÝnh s¸ch, chÕ ®é nghiÖp vô vÒ tæ chøc kÕ to¸n cho c¸c viªn chøc vµ doanh nghiÖp - Cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ kinh tÕ tµi chÝnh, c¸c mÉu biÓu in s½n vÒ tµi chÝnh kÕ to¸n theo quy ®Þnh cña nhµ níc Cho ®Õn nay c¸c lo¹i h×nh dÞch vô mµ c«ng ty cung cÊp rÊt ®a d¹ng, gåm:  DÞch vô KiÓm to¸n: lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng truyÒn thèng cña AASC. Hµng n¨m, doanh thu tõ ho¹t ®éng KiÓm to¸n chiÕm trªn 70% tæng doanh thu toµn c«ng ty. Ho¹t ®éng kiÓm to¸n cña c«ng ty cung cÊp cho kh¸ch hµng vµ nh÷ng ngêi quan t©m nh÷ng th«ng tin h÷u Ých phôc vô cho c¸c môc ®Ých tµi chÝnh kh¸c nhau, ®ång thêi ho¹t ®éng kiÓm to¸n còng ®a ra nh÷ng ®Ò xuÊt cho kh¸ch hµng phôc vô cho qu¶n lý th«ng qua th qu¶n lý vµ ý kiÕn t vÊn - KiÓm to¸n BCTC thêng niªn cña c¸c doanh nghiÖp, ®¬n vÞ HCSN, tæ chøc kinh tÕ x· héi - KiÓm to¸n dù ¸n - KiÓm to¸n b¸o c¸o quyÕt to¸n c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n - KiÓm to¸n vèn thµnh lËp vµ gi¶i thÓ - KiÓm to¸n tu©n thñ - KiÓm to¸n c¸c doanh nghiÖp ®îc niªm yÕt trªn thÞ trêng chøng kho¸n - KiÓm to¸n c¸c doanh nghiÖp nhµ níc phôc vô c«ng t¸c cæ phÇn ho¸ vµ gi¸m ®Þnh c¸c tµi liÖu tµi chÝnh kÕ to¸n - KiÓm to¸n x¸c ®Þnh vèn gãp liªn doanh - Gi¸m ®Þnh tµi liÖu kÕ to¸n tµi chÝnh  DÞch vô KÕ to¸n - LËp vµ ghi sæ kÕ to¸n - LËp b¸o c¸o tµi chÝnh ®Þnh k× - X©y dùng c¸c m« h×nh tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n - Trî gióp viÖc chuyÓn ®æi hÖ thèng kÕ to¸n vµ BCTC, híng dÉn kh¸ch hµng ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh, t vÊn - Trî gióp c¸c doanh nghiÖp trong viÖc lùa chän chÕ ®é kÕ to¸n phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý - LËp hå s¬ ®¨ng kÝ chÕ ®é kÕ to¸n 4  DÞch vô T vÊn tµi chÝnh vµ qu¶n trÞ kinh doanh: Cung cÊp c¸c gi¶i ph¸p tèt nhÊt, gióp kh¸ch hµng c¶i thiÖn hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, gi¶m chi phÝ ho¹t ®éng, kh«ng ngõng n©ng cao doanh thu - T vÊn thuÕ - T vÊn kiÓm kª thÈm ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n - T vÊn quyÕt to¸n vèn ®Çu t - T vÊn cæ phÇn ho¸, niªm yÕt chøng kho¸n, s¸p nhËp hay gi¶i thÓ - T vÊn tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt, chÝnh s¸ch tµi chÝnh - T vÊn rµ so¸t, chuÈn ®o¸n ho¹t ®éng doanh nghiÖp nhµ níc - Híng dÉn thñ tôc ®¨ng kÝ kinh doanh - So¹n th¶o c¸c ph¬ng ¸n ®Çu t  DÞch vô C«ng nghÖ tin häc: C¸c c¸n bé, c¸c chuyªn viªn tin häc sÏ tham gia lµm viÖc trùc tiÕp víi kh¸ch hµng tõ ®¸nh gi¸, thiÕt kÕ, ph¸t triÓn, thö nghiÖm ®Õn c«ng ®o¹n hç trî vËn hµnh c¸c hÖ thèng c«ng nghÖ th«ng tin. C«ng ty cung cÊp c¸c phÇn mÒm bao gåm - C¸c phÇn mÒm kÕ to¸n cung cÊp cho c¸c ®¬n vÞ HCSN, c¸c doanh nghiÖp, chñ ®Çu t - C¸c phÇn mÒm qu¶n lý nh phÇn mÒm qu¶n lý TSC§, phÇn mÒm qu¶n lý c«ng v¨n, phÇn mÒm qu¶n lý doanh nghiÖp, phÇn mÒm qu¶n lý nh©n sù  DÞch vô Hç trî tuyÓn dông vµ §µo t¹o: C«ng ty hç trî c¸c kh¸ch hµng trong c«ng t¸c tuyÓn dông nh»m tuyÓn dông ®îc nh÷ng nh©n viªn phï hîp th«ng qua t×m kiÕm, ra ®Ò thi, pháng vÊn. Ngoµi ra c«ng ty cßn cung cÊp dÞch vô ®µo t¹o vÒ tµi chÝnh kÕ to¸n, qu¶n trÞ kinh doanh, ®µo t¹o kiÓm to¸n viªn néi bé cho c¸c doanh nghiÖp lín cã nhu cÇu. C«ng ty cã ®éi ngò c¸n bé gi¶ng d¹y ®Ó x©y dùng ch¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ tiÕn hµnh huÊn luyÖn cã hiÖu qu¶ nhÊt. Ngoµi trô së chÝnh t¹i Hµ Néi, c«ng ty cßn cã 4 chi nh¸nh, 1 v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i c¶ ba miÒn B¾c, Trung, Nam, ®ã lµ: - Chi nh¸nh Qu¶ng Ninh: TÇng 2 c«ng ty vµng b¹c ®¸ quý ®êng TrÇn §¹o thµnh phè H¹ Long Hng - Chi nh¸nh Thanh Ho¸: sè 25 Phan Chu Trinh phêng §iÖn Biªn Phñ thµnh phè Thanh Ho¸ - Chi nh¸nh Vòng Tµu: 237 Lª Lîi phêng 6 thµnh phè Vòng Tµu 5 - Chi nh¸nh Thµnh Phè Hå ChÝ Minh: Sè 29 Vâ ThÞ S¸u quËn I thµnh phè Hå ChÝ Minh - V¨n phßng ®¹i diÖn t¹i H¶i Phßng: 22 TrÇn Phó thµnh phè H¶i Phßng Cïng víi sù më réng quy m« vµ lo¹i h×nh dÞch vô cung cÊp, uy tÝn cña c«ng ty trong lÜnh vùc T vÊn tµi chÝnh, kÕ to¸n vµ kiÓm to¸n ®îc ChÝnh phñ, Bé Tµi chÝnh, c¸c bé ngµnh vµ nhiÒu tæ chøc tµi chÝnh tÝn dông quèc tÕ còng nh kh¸ch hµng ®¸nh gi¸ cao. M¹ng líi kh¸ch hµng cña c«ng ty ë rÊt nhiÒu ngµnh nghÒ lÜnh vùc kh¸c nhau lµ nh÷ng kh¸ch hµng l©u n¨m vµ nh÷ng kh¸ch hµng míi. Cã thÓ kÓ ®Õn ë ®©y c¸c kh¸ch hµng tiªu biÓu mµ AASC ®· tham gia hîp t¸c cung cÊp dÞch vô: - C¸c doanh nghiÖp trong níc nh Tæng c«ng ty 90, 91, Tæng c«ng ty Ho¸ chÊt ViÖt Nam, Tæng c«ng ty Bu chÝnh ViÔn th«ng ViÖt Nam, Tæng c«ng ty Xi m¨ng ViÖt Nam, Tæng c«ng ty DÇu khÝ ViÖt Nam, Tæng c«ng ty Than ViÖt Nam, Tæng c«ng ty ThÐp ViÖt Nam... - Mét sè doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi nh C«ng ty Xi m¨ng Nghi S¬n, C«ng ty Liªn doanh thÐp VPS-POSCO, C«ng ty §iÖn tö Y tÕ kÜ thuËt cao, C«ng ty VietsoPetro, C«ngty Toyota-TC Hµ Néi... - C¸c dù ¸n quèc tÕ tµi trî nh c¸c dù ¸n n«ng nghiÖp, thuû lîi DÇu TiÕng cña WB, dù ¸n kh«i phôc c«ng tr×nh Thuû lîi §ång b»ng S«ng Hång cña ADB... - C¸c doanh nghiÖp trong lÜnh vùc tµi chÝnh nh Ng©n hµng Ngo¹i th¬ng ViÖt Nam, Ng©n hµng C«ng th¬ng ViÖt Nam, ng©n hµng th¬ng m¹i cæ phÇn Qu©n ®éi... - Ngoµi ra c«ng ty cßn cung cÊp c¸c dÞch vô t vÊn tµi chÝnh, kÕ to¸n, kiÓm to¸n cho c¸c c«ng ty cæ phÇn, c¸c c«ng ty TNHH vµ c¸c c«ng ty t nh©n khi cã nhu cÇu. C¸c dù ¸n lín mµ AASC ®· tham gia kiÓm to¸n vµ quyÕt to¸n vèn ®Çu t lµ: C«ng tr×nh ®êng d©y t¶i ®iÖn 500 KV B¾c Nam, C«ng tr×nh ®iÖn khu vùc phÝa B¾c, C«ng tr×nh x©y dùng Thuû ®iÖn Hoµ B×nh. 1.1.3 T×nh h×nh kinh doanh nh÷ng n¨m gÇn ®©y Nh÷ng n¨m gÇn ®©y sè lîng hîp ®ång mµ AASC thùc hiÖn kiÓm to¸n liªn tôc t¨ng. N¨m 2003 lµ 476, n¨m 2004 lµ 528 vµ n¨m 2005 lµ trªn 700 hîp ®ång bao gåm kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh, doanh nghiÖp, dù ¸n quèc tÕ. Trong b¸o c¸o t×nh h×nh kinh doanh trong 5 n¨m gÇn ®©y t¹i héi nghÞ tæng kÕt cña c«ng ty, sè liÖu cho thÊy sù t¨ng trëng râ rÖt: 6 B¶ng 1.2. T×nh h×nh kinh doanh cña AASC §VT: triÖu ®ång N¨m N¨m N¨m N¨m ChØ tiªu 2002 2003 2004 2005 21174 25972 32274 41005 Doanh thu Lîi nhuËn 2033 1920 1977 2756 Tæng nép NS 2904 3039 3309 3700 TN b×nh qu©n/ 2.5 2.7 3.3 4.2 th¸ng Tèc ®é t¨ng cña doanh thu n¨m sau so víi n¨m tríc t¬ng øng lµ: 1.23; 1.24; 1.27, ®©y lµ mét chØ sè kh¶ quan vµ t¬ng ®èi æn ®Þnh. ChØ sau 3 n¨m tõ 2002 ®Õn 2005, doanh thu cña c«ng ty ®· t¨ng gÊp ®«i, ®ã lµ nhê viÖc kh«ng ngõng më réng m¹ng líi kh¸ch hµng vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô cung cÊp. Cïng víi doanh thu t¨ng th× thu nhËp b×nh qu©n th¸ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn còng t¨ng cao. Th¸ng 7/2005 AASC chÝnh thøc gia nhËp INPACT quèc tÕ vµ trë thµnh ®¹i diÖn cña INPACT quèc tÕ t¹i ViÖt Nam Th¸ng 10/2005 AASC ®· xuÊt s¾c vît qua nhiÒu c«ng ty kiÓm to¸n kh¸c ®Ó tróng gãi thÇu kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh n¨m 2005 Tæng c«ng ty L¬ng thùc MiÒn Nam Th¸ng 12/2005 AASC tróng thÇu kiÓm to¸n Tæng c«ng ty cæ phÇn B¶o Minh 1.2 Tæ chøc qu¶n lý cña AASC S¬ ®å 1.1. C¬Ban cÊugi¸m tæ chøc ®èc cña AASC Khèi v¨n phßng C«ng ty C¸c chi nh¸nh Chi nh¸nh Vòng Tµu Chi nh¸nh thµnh phè Hå ChÝ Minh Chi nh¸nh Thanh Ho¸ Phßng hµnh chÝnh tæng hîp Chi nh¸nh Qu¶ng Ninh Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n V¨n phßng ®¹i diÖn H¶i Phßng Phßng kiÓm to¸n c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt Phßng c«ng nghÖ th«ng tin 7 Phßng kiÓm to¸n c¸c ngµnh th ¬ng m¹i vµ dÞch vô Phßng t vÊn vµ kiÓm to¸n Phßng kiÓm to¸n c¸c dù ¸n Phßng kiÓm to¸n x©y dùng c¬ b¶n Phßng ®µo t¹o vµ kiÓm so¸t chÊt lîng Ban gi¸m ®èc lµ bé phËn qu¶n lý cao nhÊt trong c«ng ty, bao gåm Gi¸m ®èc vµ ba Phã gi¸m ®èc. Gi¸m ®èc c«ng ty hiÖn nay lµ «ng Ng« §øc §oµn, lµ ngêi ®¹i diÖn toµn quyÒn cña c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Bé trëng Bé Tµi chÝnh vµ ph¸p luËt vÒ mäi ho¹t ®éng cña c«ng ty vµ c¸c chi nh¸nh trùc thuéc. ¤ng Lª §¨ng Khoa - Phã gi¸m ®èc, chÞu tr¸ch nhiÖm phô tr¸ch Phßng KiÓm to¸n c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt vµ Phßng KiÓm to¸n dù ¸n ¤ng NguyÔn Thanh Tïng - Phã gi¸m ®èc, chÞu tr¸ch nhiÖm phô tr¸ch Phßng T vÊn kiÓm to¸n, Phßng C«ng nghÖ th«ng tin vµ Phßng KiÓm to¸n c¸c ngµnh th¬ng m¹i dÞch vô ¤ng T¹ Quang T¹o - Phã gi¸m ®èc, phô tr¸ch Phßng KiÓm to¸n c¸c ngµnh x©y dùng c¬ b¶n vµ chi nh¸nh Thµnh phè Hå ChÝ Minh. C¸c phßng chøc n¨ng: Phßng Hµnh chÝnh tæng hîp vµ Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n. C¸c phßng chøc n¨ng ®îc tæ chøc ho¹t ®éng theo quy ®Þnh t¹i §iÒu lÖ tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña C«ng ty. - Phßng Hµnh chÝnh tæng hîp cã chøc n¨ng qu¶n lý hµnh chÝnh vµ nh©n sù trong C«ng ty, ®¶m nhËn viÖc lªn kÕ ho¹ch hµng th¸ng vÒ lao ®éng, tiÒn l¬ng, lËp kÕ ho¹ch mua s¾m ®å dïng v¨n phßng, thiÕt bÞ phôc vô ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty vµ c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp, qu¶n lý c«ng v¨n ®îc ®a ®Õn hoÆc göi ®i tõ c«ng ty, s¾p xÕp vµ ®Ò b¹t c¸n bé. Trëng phßng hµnh chÝnh tæng hîp lµ «ng Hoµng San;1 phã phßng vµ 5 nh©n viªn. - Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n Gåm 4 ngêi, cã nhiÖm vô qu¶n lý vèn b»ng tiÒn cña doanh nghiÖp, thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn tiÒn trong kinh doanh. Bªn c¹nh ®ã, Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n cßn cã nhiÖm vô h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. Phßng Tµi chÝnh kÕ to¸n trùc thuéc vµ chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp cña Ban Gi¸m ®èc C«ng ty. C¸c phßng nghiÖp vô HiÖn nay, c«ng ty cã mét hÖ thèng c¸c phßng nghiÖp vô thùc hiÖn c¸c hîp ®ång dÞch vô cho kh¸ch hµng. C¸c phßng nghiÖp vô ®îc tæ chøc theo m« h×nh gåm cã: Trëng phßng, c¸c phã phßng, c¸c KiÓm to¸n viªn, c¸c Kü thuËt viªn, c¸c Trî lý kiÓm to¸n. Trëng phßng lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm tríc Ban Gi¸m ®èc vÒ ho¹t ®éng cña phßng. 8 C«ng ty cã b¶y phßng nghiÖp vô ®îc ph©n chia theo m¶ng nghiÖp vô chuyªn tr¸ch, bao gåm: Phßng KiÓm to¸n c¸c ngµnh th¬ng m¹i vµ dÞch vô, Phßng KiÓm to¸n x©y dùng c¬ b¶n, Phßng KiÓm to¸n c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt, Phßng KiÓm to¸n c¸c dù ¸n, Phßng T vÊn vµ kiÓm to¸n, Phßng C«ng nghÖ th«ng tin, Phßng §µo t¹o vµ kiÓm so¸t chÊt lîng. Tuy nhiªn, c¸c phßng nghiÖp vô ®Òu thùc hiÖn m¶ng dÞch vô kiÓm to¸n nãi chung ®èi víi mäi lo¹i h×nh kh¸ch hµng, trong ®ã m¶ng dÞch vô chuyªn tr¸nh ®îc u tiªn. - Phßng KiÓm to¸n c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt Cung cÊp c¸c dÞch vô t vÊn vÒ kÕ to¸n, dÞch vô kiÓm to¸n liªn quan ®Õn c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt. Ngoµi ra phßng nµy cßn thùc hiÖn c«ng t¸c tiÕp thÞ h×nh ¶nh cho c«ng ty. Ngoµi ra phßng cßn thùc hiÖn kiÓm to¸n sang c¸c lÜnh vùc kh¸c. Trëng phßng KiÓm to¸n c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt lµ «ng NguyÔn Quèc Dòng; 3 phã phßng vµ 25 nh©n viªn - Phßng KiÓm to¸n th¬ng m¹i dÞch vô Thùc hiÖn cung cÊp c¸c dÞch vô t vÊn vµ kiÓm to¸n liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng Th¬ng m¹i dÞch vô nh kiÓm to¸n Ng©n hµng, kiÓm to¸n Giao th«ng vËn t¶i, kiÓm to¸n Bu ®iÖn, vµ ®«i khi c¸c ngµnh kh«ng ph¶i th¬ng m¹i dÞch vô. Phßng KiÓm to¸n Th¬ng m¹i dÞch vô cã 28 ngêi, trong ®ã Trëng phßng lµ «ng Lª Thanh NghÞ; 2 Phã phßng vµ 25 nh©n viªn. - Phßng KiÓm to¸n x©y dùng c¬ b¶n TiÕn hµnh kiÓm to¸n c¸c B¸o c¸o quyÕt to¸n c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c¬ b¶n. Trëng phßng lµ «ng Vò Quang Cêng, 2 phã phßng vµ 21 nh©n viªn. - Phßng KiÓm to¸n dù ¸n HiÖn nay cã rÊt nhiÒu dù ¸n cña rÊt nhiÒu tæ chøc chÝnh phñ vµ phi chÝnh phñ trong níc vµ ngoµi níc ë ViÖt nam, mµ c¸c dù ¸n nµy cã nhu cÇu ®îc kiÓm to¸n. KiÓm to¸n dù ¸n ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ t¹i ViÖt nam. Phßng KiÓm to¸n c¸c dù ¸n cã nhiÖm vô n¾m b¾t c¸c nhu cÇu KiÓm to¸n c¸c d ¸n. Cho tíi thêi ®iÓm nµy, thÞ phÇn KiÓm to¸n cña AASC vÒ c¸c ch¬ng tr×nh dù ¸n chiÕm h¬n 20% thÞ phÇn KiÓm to¸n dù ¸n cña c¶ níc. Phßng gåm 32 ngêi trong ®ã Trëng phßng lµ «ng NguyÔn Minh H¶i; 3 phã phßng; 28 nh©n viªn. - Phßng T vÊn vµ kiÓm to¸n TiÕn hµnh cung cÊp cho kh¸ch hµng c¸c dÞch vô nh : T vÊn ThuÕ, t vÊn vÒ thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh ph¸p luËt, t vÊn quyÕt to¸n tµi chÝnh vµ quyÕt to¸n vèn ®Çu t, thÈm ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n, so¶n th¶o c¸c ph¬ng ¸n ®Çu t, t vÊn cæ phÇn hãa, s¸t nhËp vµ gi¶i thÓ doanh nghiÖp. C¸c dÞch vô t vÊn nµy gióp cho kh¸ch hµng t×m ®- 9 îc nh÷ng gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nhÊt ®Ó võa b¶o ®¶m tu©n thñ ®Çy ®ñ c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt ViÖt nam, võa ®¹t ®îc môc tiªu tèi ®a hãa lîi nhuËn. Trëng phßng lµ «ng Lª Quang §øc; 2 phã phßng; 27 nh©n viªn - Phßng C«ng nghÖ th«ng tin Cã nhiÖm vô cµi ®Æt, b¶o tr× m¹ng m¸y tÝnh cña c«ng ty. Do c«ng ty cßn cung cÊp c¸c dÞch vô vÒ c«ng nghÖ th«ng tin trong lÜnh vùc KÕ to¸n nªn mét chøc n¨ng hÕt søc quan träng cña phßng ban nµy lµ s¶n xuÊt ra c¸c phÇn mÒm KÕ to¸n vµ qu¶n lý. Phßng ®· ho¹t ®éng t¬ng ®èi hiÖu qu¶ do ®ã doanh thu cña lÜnh vùc nµy chiÕm mét phÇn ®¸ng kÓ trong tæng Doanh thu cña toµn c«ng ty. - Phßng §µo t¹o vµ kiÓm so¸t chÊt lîng Phßng nµy cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc thi tuyÓn ®Ó tuyÓn dông nh©n viªn cho c«ng ty, ®µo t¹o c¸c nh©n viªn míi, cËp nhËt c¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch míi cña Nhµ níc phæ biÕn cho nh©n viªn c«ng ty, qu¶n lý ®µo t¹o, tiÕn hµnh c¸c khãa häc trùc tiÕp cho c¸c nh©n viªn trong c«ng ty. Hµng n¨m tiÕn hµnh s¸t h¹ch cho nh©n viªn còng nh kiÓm so¸t chÊt lîng cña c¸c B¸o c¸o KiÓm to¸n ®· ®îc lËp. Môc tiªu mµ ban qu¶n lý c«ng ty ®Æt ra lµ ®µo t¹o ®Ó kiÓm so¸t vµ kiÓm so¸t ®Ó ®µo t¹o cao h¬n, s©u h¬n. Tõ mét ban ®µo t¹o néi bé, n¨m 2004, phßng ®µo t¹o vµ phßng kiÓm so¸t chÊt lîng ®· s¸p nhËp vµ trë thµnh mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu trong c¬ cÊu cña c«ng ty. 10 1.3 Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty AASC Bé m¸y cña c«ng ty ®îc tæ chøc kh¸ ®¬n gi¶n v× sè lîng c¸c nghiÖp vô kinh tÕ Ýt, cã néi dung kh«ng qu¸ phøc t¹p. HiÖn nay phßng kÕ to¸n t¹i trô së c«ng ty gåm 4 ngêi: - Mét kÕ to¸n trëng chØ ®¹o viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n, lËp kÕ ho¹ch vµ thèng kª tµi chÝnh - Mét kÕ to¸n tæng hîp ®¶m nhËn c¸c chøc n¨ng lËp BCTC vµ phô tr¸ch h¹ch to¸n tiÒn l¬ng - Mét nh©n viªn kÕ to¸n phô tr¸ch h¹ch to¸n thanh to¸n, BHXH, TSC§ (tµi s¶n cè ®Þnh t¹i c«ng ty ®îc tÝnh khÊu hao theo ph¬ng ph¸p ®êng th¼ng) - Mét thñ quü ®¶m nhËn tr¸ch nhiÖm c¸c nghiÖp vô vÒ quü T¹i c¸c chi nh¸nh, bé phËn kÕ to¸n chØ gåm mét nh©n viªn h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. C¸c ®¬n vÞ nµy ®îc phÐp h¹ch to¸n ®éc lËp, cuèi k×, kÕ to¸n c¸c chi nh¸nh nép BCTC vÒ trô së cña c«ng ty ®Ó hîp nhÊt BCTC. Nhê ®ã ph¸t huy ®îc tÝnh ®éc lËp tù chñ trong h¹ch to¸n l·i lç cho ®¬n vÞ. ViÖc ghi sæ c¸c chøng tõ ®îc thùc hiÖn hoµn toµn trªn m¸y tÝnh b»ng phÇn mÒm kÕ to¸n m¸y víi bé chøng tõ in trªn m¸y hoÆc theo mÉu. Niªn ®é kÕ to¸n cña c«ng ty: tõ 01/01 ®Õn 31/12 n¨m d¬ng lÞch. C«ng ty ¸p dông chÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè 1141/TC/Q§/C§KT vµ QuyÕt ®Þnh 167/2000/Q§-BTC, c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam do Bé Tµi chÝnh ban hµnh vµ c¸c v¨n b¶n söa ®æi bæ sung, híng dÉn kÌm theo. C«ng ty ¸p dông h×nh thøc ghi sæ nhËt kÝ chung, kÕ to¸n ghi sæ theo ®¬n vÞ VN§. C¸c nghiÖp vô ph¸t sinh kh«ng ph¶i VN§ th× ®îc quy ®æi ra VN§ theo tû gi¸ thùc tÕ t¹i ngµy ph¸t sinh nghiÖp vô. C¸c kho¶n tiÒn vµ c«ng nî b»ng ngo¹i tÖ cha ®îc thanh to¸n cuèi k× ®îc quy ®æi ra VN§ theo tû gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n liªn ng©n hµng t¹i thêi ®iÓm cuèi k×, tÊt c¶ c¸c b¶n chøng tõ AASC sö dông ®Òu tu©n thñ theo quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh. 11 PhÇn 2. Kh¸i qu¸t c«ng t¸c kiÓm to¸n cña AASC 2.1 Quy tr×nh kiÓm to¸n Mét quy tr×nh kiÓm to¸n phï hîp lµ yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh chÊt lîng cña dÞch vô vµ t¹o ®îc niÒm tin cho kh¸ch hµng ®èi víi kÕt qu¶ kiÓm to¸n. Trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng, ban l·nh ®¹o c«ng ty vµ ®éi ngò nh©n viªn lu«n chó träng viÖc hoµn thiÖn h¬n n÷a quy tr×nh kiÓm to¸n vµ tu©n thñ nghiªm ngÆt theo quy tr×nh ®ã nh»m gi¶m thiÓu nh÷ng rñi ro trong c«ng t¸c kiÓm to¸n. Cã thÓ kh¸i qu¸t quy tr×nh kiÓm to¸n chung cña c«ng ty AASC nh sau S¬ ®å 2.1.Quy tr×nh kiÓm to¸n cña AASC T×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ kh¸ch hµng Ký hîp ®ång cung cÊp dÞch vô kiÓm to¸n LËp kÕ ho¹ch chiÕn lîc kiÓm to¸n LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n vµ ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n Thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n Xem xÐt c¸c ph¸t hiÖn kiÓm to¸n Hoµn tÊt c«ng viÖc vµ ph¸t hµnh b¸o c¸o kiÓm to¸n Häp ®¸nh gi¸ T×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ kh¸ch hµng: tríc khi chÊp nhËn mét kh¸ch hµng míi hoÆc thùc hiÖn kiÓm to¸n cho mét kh¸ch hµng thêng xuyªn, c«ng ty tiÕn hµnh t×m hiÓu môc ®Ých kiÓm to¸n, nh÷ng ®Æc thï trong lÜnh vùc ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng tõ ®ã xem xÐt kh¶ n¨ng cung cÊp dÞch vô cña c«ng ty vµ møc phÝ kiÓm to¸n chÊp nhËn ®îc. §©y ®îc coi lµ qu¸ tr×nh chuÈn bÞ cho kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. C¸c c«ng viÖc cô thÓ trong giai ®o¹n nµy lµ - §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÊp nhËn kiÓm to¸n: bao gåm viÖc xem xÐt hÖ thèng kiÓm so¸t chÊt lîng, xem xÐt tÝnh liªm chÝnh cña Ban Gi¸m ®èc c«ng ty kh¸ch hµng - NhËn diÖn lý do kiÓm to¸n cña c«ng ty kh¸ch hµng 12 - Lùa chän phßng kiÓm to¸n nghiÖp vô thùc hiÖn kiÓm to¸n Ký hîp ®ång cung cÊp dÞch vô kiÓm to¸n: do ban Gi¸m ®èc - ®¹i diÖn c«ng ty cã thÈm quyÒn ký víi kh¸ch hµng trªn c¬ së c¸c hiÓu biÕt vÒ kh¸ch hµng vµ c¸c kho¶n môc vÒ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña c¸c bªn. LËp chiÕn lîc kiÓm to¸n: (®èi víi c¸c kh¸ch hµng cã quy m« lín, tÝnh chÊt phøc t¹p, ®Þa bµn réng hoÆc kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh cho nhiÒu n¨m). Ban gi¸m ®èc ®Þnh híng c¬ b¶n vµ träng t©m kiÓm to¸n. Sau khi lËp chiÕn lîc kiÓm to¸n, c«ng viÖc cña cuéc kiÓm to¸n ®îc giao tíi phßng kiÓm to¸n qua Trëng phßng. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n vµ ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n: cã thÓ do trëng phßng hoÆc c¸c phã phßng ®¶m nhËn nh»m cô thÓ ho¸ chiÕn lîc kiÓm to¸n vµ v¹ch ra c¸c bíc c«ng viÖc mét c¸ch chi tiÕt dùa trªn ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n mÉu ®îc x©y dùng s½n vµ ®Æc thï kh¸ch hµng. KÕ ho¹ch kiÓm to¸n tæng qu¸t vµ ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®îc lËp th«ng qua: - Thu thËp th«ng tin c¬ së bao gåm viÖc t×m hiÓu ngµnh nghÒ kinh doanh cña kh¸ch hµng, xem xÐt c¸c hå s¬ kiÓm to¸n c¸c n¨m tríc, tiÕp xóc víi Ban gi¸m ®èc kh¸ch hµng, nhËn diÖn c¸c bªn h÷u quan - Thu thËp th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña kh¸ch hµng gåm giÊy phÐp thµnh lËp hay giÊy ®¨ng kÝ kinh doanh, c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, c¸c b¸o c¸o kiÓm to¸n c¸c n¨m tríc, biªn b¶n c¸c cuéc häp cæ ®«ng, c¸c hîp ®ång quan träng - Ph©n tÝch c¸c th«ng tin thu thËp ®îc ®Ó ®Þnh híng cho ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n - §¸nh gi¸ tÝnh träng yÕu vµ rñi ro - §¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña kh¸ch hµng Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®îc x©y dùng sau ®¸nh gi¸ ban ®Çu mµ kiÓm to¸n viªn t×m hiÓu ®îc, chØ ra môc tiªu cô thÓ cho tõng phÇn hµnh cña cuéc kiÓm to¸n. Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n s¾p xÕp c«ng viÖc, nh©n lùc cho tõng kiÓm to¸n viªn, híng dÉn tr×nh tù c«ng viÖc vµ c¸c bíc thùc hiÖn. Th«ng qua ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n, c¸c cÊp chØ ®¹o cã thÓ kiÓm so¸t vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c«ng viÖc. Thùc hiÖn kiÓm to¸n: ®oµn kiÓm to¸n bao gåm trëng ®oµn lµ kiÓm to¸n viªn cÊp quèc gia vµ c¸c trî lý kiÓm to¸n lµ nh©n viªn trong c«ng ty hoÆc c¸c céng t¸c viªn. C¸c kiÓm to¸n viªn ®îc ph©n c«ng thùc hiÖn c¸c kÜ thuËt kiÓm to¸n vµ kho¶n môc theo ch¬ng tr×nh. - Thùc hiÖn thñ tôc kiÓm so¸t: thñ tôc nµy thêng chØ ®îc thùc hiÖn khi mµ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña c«ng ty kh¸ch hµng ®îc ®¸nh gi¸ lµ cã hiÖu lùc - Thùc hiÖn thñ tôc ph©n tÝch 13 - Thùc hiÖn c¸c thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt lµ viÖc lùa chän c¸c kho¶n môc vµ tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p kÜ thuËt kiÓm tra chi tiÕt trªn c¸c kho¶n môc ®· chän ®Ó thu thËp c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n, ®ã lµ so s¸nh, tÝnh to¸n, x¸c nhËn, kiÓm tra thùc tÕ, so¸t xÐt l¹i chøng tõ, sæ s¸ch. KÕt thóc viÖc kiÓm tra chi tiÕt, kiÓm to¸n viªn ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kiÓm tra chi tiÕt vµ xö lý c¸c chªnh lÖch kiÓm to¸n. KÕt qu¶ c«ng viÖc vµ c¸c thñ tôc ®îc thÓ hiÖn trªn c¸c giÊy tê lµm viÖc vµ lu vµo hå s¬ kiÓm to¸n. Xem xÐt vµ gi¶i thÝch c¸c ph¸t hiÖn kiÓm to¸n: C¸c ph¸t hiÖn quan träng mµ kiÓm to¸n viªn ph¸t hiÖn ®îc ®îc ®¸nh gi¸ vµ thuyÕt minh ®Çy ®ñ. §©y còng lµ c¬ së ®Ó kiÓm to¸n viªn h×nh thµnh ý kiÕn kiÓm to¸n vµ ®Ò xuÊt ý kiÕn t vÊn trong th qu¶n lý. Hoµn tÊt c«ng viÖc kiÓm to¸n vµ Ph¸t hµnh b¸o c¸o kiÓm to¸n: kiÓm to¸n viªn tæng hîp c¸c ph¸t hiÖn kiÓm to¸n vµ kÕt qu¶ thùc hiÖn ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n nh»m ®a ra ý kiÕn trong b¸o c¸o kiÓm to¸n. - So¸t xÐt c¸c sù kiÖn x¶y ra sau ngµy kho¸ sæ - Thu thËp c¸c th gi¶i tr×nh cña Ban Gi¸m ®èc kh¸ch hµng - Tæng hîp kÕt qu¶ kiÓm to¸n - LËp b¸o c¸o kiÓm to¸n - Hoµn thiÖn hå s¬ kiÓm to¸n ViÖc ph¸t hµnh b¸o c¸o kiÓm to¸n ®îc thùc hiÖn vµ ký x¸c nhËn bëi trëng ®oµn kiÓm to¸n. Häp ®¸nh gi¸: lµ viÖc xem xÐt ®¸nh gi¸ l¹i mét c¸ch tæng thÓ viÖc thùc hiÖn cuéc kiÓm to¸n. Bé phËn kiÓm so¸t chÊt lîng kiÓm to¸n cña c«ng ty lµ c«ng cô quan träng hç trî c¸c nhµ qu¶n lý trong viÖc ®¸nh gi¸ so¸t xÐt hå s¬ kiÓm to¸n. 2.2 Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n t¹i c«ng ty AASC 2.2.1 Tæng quan chung ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n cña AASC lµ c¬ së chÝnh nhÊt ®Ó kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh kiÓm to¸n, ch¬ng tr×nh ®îc x©y dùng dùa trªn c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp vµ nh÷ng ®Æc thï riªng cña kh¸ch hµng lµ kh¸ch hµng míi hay kh¸ch hµng thêng xuyªn, lµ ®¬n vÞ s¶n xuÊt vËt chÊt, th¬ng m¹i, dÞch vô hay x©y dùng c¬ b¶n... AASC thùc hiÖn kiÓm to¸n theo c¸c phÇn hµnh (chñ yÕu lµ c¸c kho¶n môc) nh sau:  TiÒn  Kho¶n ph¶i thu vµ c«ng nî néi bé 14  Tµi s¶n lu ®éng kh¸c - T¹m øng - Chi phÝ chê kÕt chuyÓn - Tµi s¶n thiÕu chê xö lý - CÇm cè, kÝ quü kÝ cîc  Chi phÝ tr¶ tríc  Hµng tån kho vµ dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho  §Çu t tµi chÝnh  Tµi s¶n cè ®Þnh vµ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh  Chi phÝ x©y dùng c¬ b¶n dë dang  C¸c kho¶n vay  Mua hµng, chi phÝ mua hµng vµ ph¶i tr¶ néi bé  TiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n theo l¬ng  C¸c kho¶n ph¶i tr¶ kh¸c  Chi phÝ ph¶i tr¶ vµ chªnh lÖch tû gi¸  Nguån vèn chñ së h÷u  Doanh thu  ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép nhµ níc  Thu nhËp vµ chi phÝ kh¸c  Gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp  Chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh gi¸ thµnh, chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang  ThuÕ GTGT ®Çu vµo Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n mÉu cña c«ng ty còng cô thÓ ho¸ c¸c thñ tôc cho tõng phÇn hµnh kiÓm to¸n vµ trªn c¬ së ®ã kiÓm to¸n viªn x©y dùng ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n cho phï hîp trong tõng cuéc kiÓm to¸n. Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n chÝnh lµ ®Þnh híng c«ng viÖc cho kiÓm to¸n viªn trong suèt qu¸ tr×nh kiÓm to¸n 2.2.2 Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n TiÒn cña c«ng ty AASC AASC 15 Ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n Tªn kh¸ch hµng: ABC Niªn ®é kÕ to¸n: 200N TiÒn Môc tiªu - Ng©n quü lµ cã thùc vµ thùc sù cã thÓ cho phÐp doanh nghiÖp thùc hiÖn c¸c cam kÕt cña m×nh - Chia c¾t niªn ®é ph¶i ®îc thùc hiÖn mét c¸ch chÝnh x¸c víi c¸c kho¶n nhËp quü còng nh ®èi víi c¸c kho¶n xuÊt quü (tÝnh h÷u hiÖu vµ c¸ch tr×nh bµy) - §èi chiÕu sè liÖu ng©n hµng víi sè d tiÒn göi ng©n hµng trong sæ kÕ to¸n vµ c¸c yÕu tè ®a ra ®èi chiÕu ph¶i ®îc gi¶i thÝch (tÝnh hiÖn h÷u, tÝnh chÝnh x¸c, gi¸ trÞ, tÝnh së h÷u, c¸ch tr×nh bµy) Tham chiÕu Thñ tôc kiÓm to¸n 1. Thñ tôc ph©n tÝch vµ ®èi chiÕu sè liÖu tæng hîp 1.1 Thu thËp c¸c th«ng tin vÒ chÝnh s¸ch kÕ to¸n ¸p dông. §¸nh gi¸ møc ®é hîp lý vµ phï hîp cña chÝnh s¸ch nµy 1.2 LËp trang tæng hîp tµi kho¶n tiÒn. TiÕn hµnh kiÓm tra tæng thÓ vÒ c¸c tµi kho¶n tiÒn ®Ó ®¶m b¶o kh«ng cã sè d ©m hay sè d lín bÊt thêng trong quü hay trªn tµi kho¶n tiÒn göi. Trêng hîp cã sè d ©m hay sè d lín bÊt thêng, trao ®æi víi kh¸ch hµng ®Ó t×m ra nguyªn nh©n vµ thu thËp c¸c b»ng chøng ®Ó chøng minh cho c¸c gi¶i thÝch ®ã. 1.3 Thu thËp sè d ®Çu kú, sè ph¸t sinh, sè d cuèi kú c¸c kho¶n tiÒn mÆt, tiÒn göi ng©n hµng (theo c¶ nguyªn tÖ vµ ®ång tiÒn h¹ch to¸n) trªn sæ kÕ to¸n chi tiÕt. §èi chiÕu sè d chi tiÕt ®Çu kú víi sè d chi tiÕt cuèi kú n¨m tríc, thùc hiÖn ®èi chiÕu víi trªn sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ B¸o c¸o tµi chÝnh. §èi chiÕu sè d c¸c kho¶n tiÒn lµ ngo¹i tÖ víi sè liÖu trªn c¸c chØ tiªu 16 Ngêi thùc hiÖn Ngµy thùc hiÖn ngoµi BC§KT. KiÓm tra c¸c tr×nh bµy c¸c tµi kho¶n tiÒn Trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n 1.4 So s¸nh tû träng thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt / tæng sè tiÒn ®· chi gi÷a n¨m kiÓm to¸n vµ n¨m tríc, so víi kÕ ho¹ch ng©n quü (nÕu cã) vµ lý gi¶i nh÷ng thay ®æi bÊt thêng (vÝ dô: ®ang thanh to¸n chñ yÕu b»ng tiÒn göi ng©n hµng nay chuyÓn sang thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt...) 2 TiÒn mÆt 2.1 Chøng kiÕn kiÓm kª tiÒn mÆt t¹i quü t¹i thêi ®iÓm kho¸ sæ kÕ to¸n hoÆc thêi ®iÓm kiÓm to¸n cïng víi kh¸ch hµng. 2.2 Thu thËp biªn b¶n kiÓm kª quü t¹i ngµy kho¸ sæ kÕ to¸n hoÆc thêi ®iÓm kiÓm to¸n vµ ®èi chiÕu víi sè liÖu trªn sæ kÕ to¸n. Gi¶i thÝch c¸c kho¶n chªnh lÖch nÕu cã. §èi chiÕu sè liÖu gi÷a sæ kÕ to¸n vµ sæ quü 2.3 KiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¸c chÝnh s¸ch kÕ to¸n ®îc ¸p dông trªn thùc tÕ vµ nhÊt qu¸n 2.4 §¶m b¶o c¸c kho¶n tiÒn b»ng ngo¹i tÖ ®îc ®¸nh gi¸ theo tû gi¸ t¹i thêi ®iÓm kho¸ sæ, kiÓm tra xö lý chªnh lÖch tû gi¸ 2.5 Dùa vµo tæng hîp ®èi øng tµi kho¶n, sæ kÕ to¸n chi tiÕt ®èi chiÕu c¸c kho¶n thu chi tiÒn tõ c¸c tµi kho¶n ®èi øng bÊt thêng; kiÓm tra chi tiÕt, xem xÐt l¹i c¸c nhËt ký quü tiÒn mÆt cña niªn ®é ®Ó ph¸t hiÖn ra nh÷ng kho¶n tiÒn thu chi kh«ng b×nh thêng vÒ gi¸ trÞ hay diÔn gi¶i 2.6 Chän mÉu... nghiÖp vô ph¸t sinh trong kú ®Ó kiÓm tra chøng tõ b»ng c¸ch ®èi chiÕu c¸c chøng tõ víi sæ kÕ to¸n  KiÓm tra c¸c nghiÖp vô trªn sæ kÕ to¸n ®Ó ®¶m b¶o sù phï hîp gi÷a néi dung h¹ch to¸n víi tµi kho¶n ®ang h¹ch to¸n 17  MÉu cña phiÕu thu, phiÕu chi cã phï hîp víi quy ®Þnh hiÖn hµnh hay kh«ng? C¸c néi dung trong phiÕu thu. PhiÕu chi cã ®Çy ®ñ hay kh«ng?  TÝnh liªn tôc cña viÖc ®¸nh sè thø tù phiÕu thu, phiÕu chi cã phï hîp víi ngµy th¸ng trªn chøng tõ vµ ngµy th¸ng ghi sæ hay kh«ng  PhiÕu thu, phiÕu chi cã ®îc phª duyÖt bëi cÊp cã thÈm quyÒn vµ cã ®îc ®Ýnh kÌm chøng tõ gèc (ho¸ ®¬n, giÊy biªn nhËn.v.v...) hay kh«ng? Néi dung trªn phiÕu thu, phiÕu chi cã phï hîp víi chøng tõ gèc hay kh«ng?  KiÓm tra tÝnh hîp lý, hîp lÖ cña c¸c chøng tõ gèc  Sù phï hîp vÒ néi dung, sè tiÒn vµ thêi gian gi÷a chøng tõ gèc vµ phiÕu thu, phiÕu chi. 2.7 KiÓm tra, kh¼ng ®Þnh r»ng kh«ng cã c«ng nî hoÆc tµi s¶n ®îc h¹ch to¸n ghi nhËn kh«ng ®óng kú b»ng c¸ch kiÓm tra c¸c sæ quü cña th¸ng sau ngµy kho¸ sæ b»ng c¸ch: Chän vµ thu thËp chøng tõ nghiÖp vô thu chi quü tiÒn mÆt ph¸t sinh tríc vµ sau thêi ®iÓm kho¸ sæ kÕ to¸n, kiÓm tra viÖc ph©n chia niªn ®é kÕ to¸n (15 ngµy tríc, 15 ngµy sau thêi ®iÓm kho¸ sæ) 3 TiÒn göi ng©n hµng 3.1 Thu thËp x¸c nhËn sè d TGNH (sæ phô ng©n hµng hoÆc x¸c nhËn cña ng©n hµng) t¹i thêi ®iÓm kÕt thóc niªn ®é. NÕu cha cã x¸c nhËn th× göi th yªu cÇu ng©n hµng x¸c nhËn 3.2 Thu thËp hoÆc lËp, kiÓm tra b¶ng ®èi chiÕu c¸c tµi kho¶n ng©n hµng. Gi¶i thÝch nguyªn nh©n chªnh lÖch vµ thu thËp c¸c b»ng chøng chøng minh c¸c gi¶i thÝch ®ã 3.3 KiÓm tra ®Ó b¶o ®¶m r»ng c¸c chÝnh s¸ch kÕ to¸n ®îc ¸p dông thùc tÕ vµ nhÊt qu¸n §¶m b¶o r»ng c¸c kho¶n tiÒn b»ng ngo¹i tÖ ®18 îc ®¸nh gi¸ theo ®óng tû gi¸ quy ®Þnh t¹i thêi ®iÓm kho¸ sæ; kiÓm tra c¸ch xö lý chªnh lÖch tû gi¸ 3.4 Dùa vµo tæng hîp ®èi øng tµi kho¶n, sæ kÕ to¸n chi tiÕt ®èi chiÕu c¸c kho¶n thu, chi tiÒn tõ c¸c tµi kho¶n ®èi øng bÊt thêng. KiÓm tra chi tiÕt, xem xÐt l¹i c¸c sæ chi tiÕt cña niªn ®é ®Ó ph¸t hiÖn ra nh÷ng kho¶n tiÒn thu chi kh«ng b×nh thêng vÒ gi¸ trÞ hay néi dung 3.5 Chän mÉu... nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Ó kiÓm tra chøng tõ b»ng c¸ch ®èi chiÕu c¸c chøng tõ víi sæ kÕ to¸n. KiÓm tra c¸c nghiÖp vô trªn sæ kÕ to¸n ®Ó ®¶m b¶o sù phï hîp gi÷a néi dung h¹ch to¸n víi tµi kho¶n ®ang h¹ch to¸n. C¸c uû nhiÖm thu, chi sÐc... cã ®îc ®Ýnh kÌm theo c¸c chøng tõ gèc chøng minh (hîp ®ång, ho¸ ®¬n, giÊy biªn nhËn, ®Ò nghÞ thanh to¸n...) hay kh«ng? Sù phï hîp gi÷a néi dung trªn UNC, UNT, sÐc... víi néi dung trªn chøng tõ gèc? C¸c chøng tõ gèc ®Ýnh kÌm cã hîp ph¸p, hîp lÖ hay kh«ng? Cã ®¶m b¶o sù phª duyÖt cña c¸c cÊp hay kh«ng? Gi÷a chøng tõ gèc vµ uû nhiÖm chi, thu sÐc... ®· cã sù phï hîp, logic vÒ sè tiÒn ph¸t sinh, ngµy, lý do ph¸t sinh... hay cha 3.6 KiÓm tra, kh¼ng ®Þnh r»ng kh«ng cã c«ng nî hoÆc tµi s¶n ®îc h¹ch to¸n kh«ng ®óng kú b»ng c¸ch kiÓm tra c¸c sæ phô cña ng©n hµng cña th¸ng sau ngµy kho¸ sæ Chän vµ kiÓm tra... giao dÞch tríc vµ sau thêi ®iÓm kho¸ sæ kÕ to¸n, kiÓm tra viÖc chia c¾t niªn ®é kÕ to¸n 4 TiÒn ®ang chuyÓn 4.1 §èi chiÕu tæng sè tiÒn trªn b¶ng kª chi tiÕt c¸c kho¶n ®ang chuyÓn víi sè d trªn b¶ng c©n 19 ®èi vµ kiÓm tra viÖc kÕt to¸n c¸c tµi kho¶n tiÒn ®ang chuyÓn víi chøng tõ ng©n hµng cña th¸ng tiÕp theo cña n¨m sau 4.2 Thu thËp c¸c b»ng chøng cã liªn quan 4.3 KiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¸c chÝnh s¸ch kÕ to¸n ®îc ¸p dông trªn thùc tÕ vµ nhÊt qu¸n §¶m b¶o r»ng c¸c kho¶n tiÒn b»ng ngo¹i tÖ ®îc ®¸nh gi¸ theo ®óng tû gi¸ quy ®Þnh t¹i thêi ®iÓm kho¸ sæ: KiÓm tra c¸ch xö lý chªnh lÖch tû gi¸ 5 KÕt luËn 5.1 §a ra c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh vµ nh÷ng vÊn ®Ó ®îc ®Ò cËp trong th qu¶n lý 5.2 LËp trang kÕt luËn kiÓm to¸n dùa trªn kÕt qu¶ c«ng viÖc ®· thùc hiÖn 5.3 LËp l¹i ThuyÕt minh chi tiÕt nÕu cã sù ®iÒu chØnh cña kiÓm to¸n viªn PhÇn 3. NhËn xÐt ®¸nh gi¸ vÒ cÊu tróc bé m¸y vµ quy tr×nh kiÓm to¸n cña aasc CÊu tróc bé m¸y cña AASC hiÖn nay kh¸ chÆt chÏ tuy nhiªn do ®Æc thï cña lo¹i h×nh ho¹t ®éng vµ ph©n t¸n trªn c¸c ®Þa bµn nªn trong mét sè trêng hîp c¬ cÊu tæ chøc kh«ng thÓ ph¸t huy hÕt hiÖu qu¶. ViÖc ph©n chia c¸c phßng nghiÖp vô chØ mang tÝnh t¬ng ®èi nªn kh«ng thÓ hiÖn ®îc chøc n¨ng vµ thÕ m¹nh chuyªn biÖt cña c¸c phßng ban. Víi sù nç lùc hÕt m×nh cña Ban gi¸m ®èc c«ng ty vµ ®éi ngò c¸n bé trong c«ng ty, tæ chøc bé m¸y ®ang ngµy cµng ®îc hoµn thiÖn híng tíi t¹o lËp ®îc sù thèng nhÊt, ®ång thuËn vÒ t tëng tõ ban gi¸m ®èc c«ng ty ®Õn c¸c kiÓm to¸n viªn, kÜ thuËt viªn, trî lý kiÓm to¸n viªn vµ nh©n viªn. Khi mµ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô cung cÊp ®a d¹ng th× c¬ cÊu tæ chøc cµng ph¶i chÆt chÏ vµ khoa häc nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña toµn c«ng ty nhng còng cÇn linh ho¹t v× kiÓm to¸n lµ c«ng viÖc mang tÝnh mïa vô. Quy tr×nh kiÓm to¸n cña AASC hiÖn nay ®îc x©y dùng dùa trªn kinh nghiÖm cña c¸c kiÓm to¸n viªn, c¸c chuyªn gia vµ sù häc hái c¸c C«ng ty kiÓm to¸n, ®Æc biÖt lµ c¸c C«ng ty kiÓm to¸n níc ngoµi. Ch¬ng tr×nh thêng xuyªn ®îc bæ sung, hoµn thiÖn vµ n©ng cao qua c¸c n¨m ho¹t ®éng, gåm: c¸c hå s¬ kiÓm to¸n mÉu, c¸c c©u hái ®¸nh gi¸ HÖ thèng kiÓm so¸t néi bé, c¸c mÉu quy ®Þnh 20