Tài liệu Báo cáo quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng tmcp công thương việt nam (vietinbank) chi nhánh châu đốc

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM (VIETINBANK) CHI NHÁNH CHÂU ĐỐC Ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH Chuyên ngành: QUẢN TRỊ NGOẠI THƯƠNG Giảng viên hướng dẫn: Ths. NGÔ NGỌC CƯƠNG Sinh viên thực hiện: NGUYỄN XUÂN TƯƠI MSSV: 1154010907 Lớp: 11DQN04 TP. Hồ Chí Minh, 8/2015 i BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM (VIETINBANK) CHI NHÁNH CHÂU ĐỐC Ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH Chuyên ngành: QUẢN TRỊ NGOẠI THƯƠNG Giảng viên hướng dẫn: Ths. NGÔ NGỌC CƯƠNG Sinh viên thực hiện: NGUYỄN XUÂN TƯƠI MSSV: 1154010907 Lớp: 11DQN04 TP. Hồ Chí Minh, 8/2015 ii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam kết luận văn này được hoàn thành dựa trên các kết quả nghiên cứu của tôi và các kết quả nghiên cứu này chưa được dùng cho bất cứ luận văn cùng cấp nào khác. TP. Hồ Chí Minh, ngày ..….tháng …..năm……. Người thực hiện NGUYỄN XUÂN TƯƠI iii LỜI CẢM ƠN Em xin chân thành gửi lời cảm ơn sâu sắc đến cô Ngô Ngọc Cương, giảng viên khoa Quản trị kinh doanh, đã giúp đỡ, truyền đạt kinh nghiệm, hướng dẫn nhiệt tình cho em trong suốt quá trình làm khóa luận. Bên cạnh đó, em cũng xin gửi lời cảm ơn đến quý ban lãnh đạo ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc đã giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho em thực tập để áp dụng những lý thuyết từ trường học vào thực tiễn. Tôi cũng thật sự lời biết ơn gia đình tôi và các bạn học lớp Quản trị ngoại thương khóa 11 đã giúp đỡ tôi trong thời gian hoàn thành khóa luận. Do sự hạn hẹp về thời gian lẫn kiến thức nên không tránh khỏi sai sót. Mong quý thầy, cô góp ý để giúp tôi hoàn thiện khóa luận này. Trân trọng! Tp. Hồ Chí Minh, ngày... tháng ... năm ... Người thực hiện NGUYỄN XUÂN TƯƠI iv CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc -----------  ----------NHẬN XÉT CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP Họ và tên sinh viên:....................................................................................................... MSSV: ........................................................................................................................... Khóa : ............................................................................................................................ 1. Thời gian thực tập ....................................................................................................................................... 2. Bộ phận thực tập ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 3. Tinh thần trách nhiện với công việc và ý thức chấp hành kỉ luật ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 4. Kết quả thực tập theo đề tài ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... 5. Nhận xét chung ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ......................... , Ngày ..... tháng ....... năm 2015 Đơn vị thực tập v NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN ------------------  ----------------....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... Tp. Hồ Chí Minh, ngày .........tháng ........ năm 2015 Giảng viên hướng dẫn vi MỤC LỤC Tên đề mục .......................................................................................................... Trang Lời mở đầu ...............................................................................................................01 1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................................01 2. Mục tiêu nghiên cứu .............................................................................................02 2.1. Mục tiêu tổng quát ..........................................................................................02 2.2. Mục tiêu cụ thể ................................................................................................02 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.........................................................................02 3.1. Đối tượng nghiên cứu ......................................................................................02 3.2. Phạm vi nghiên cứu .........................................................................................02 4. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................02 5. Kết cấu của khóa luận ..........................................................................................02 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ..........................04 1.1. Tổng quan về hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại ....................04 1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng .....................................................................04 1.1.2. Vai trò của tín dụng ngân hàng ...................................................................04 1.1.3. Phân loại tín dụng ngân hàng.......................................................................04 1.2. Rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại ..................................................07 1.2.1. Khái niệm rủi ro tín dụng .............................................................................07 1.2.2. Phân loại rủi ro tín dụng ..............................................................................08 1.2.2.1. Căn cứ vào nguyên nhân phát sinh rủi ro ..............................................08 1.2.2.2. Căn cứ vào khả năng trả nợ của khách hàng .........................................09 1.2.3. Nguyên nhân phát sinh rủi ro tín dụng .........................................................09 1.2.3.1. Nguyên nhân thuộc về phía ngân hàng .................................................09 1.2.3.2. Nguyên nhân thuộc về phía khách hàng................................................10 1.2.3.3. Nguyên nhân chung của nền kinh tế, chính trị - xã hội và pháp luật ....10 1.2.4. Ảnh hưởng của rủi ro tín dụng ......................................................................10 1.2.4.1. Ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng ..........................10 1.2.4.2. Ảnh hưởng đến nền kinh tế - xã hội ......................................................10 1.2.4.3. Ảnh hưởng đối với khách hàng .............................................................11 vii 1.3. Quản trị rủi ro tín dụng trong ngân hàng thương mại ...............................11 1.3.1. Khái niệm quản trị RRTD .............................................................................11 1.3.2. Nội dung của quản trị RRTD ........................................................................11 1.3.2.1. Chính sách tín dụng, quy trình tín dụng ................................................11 1.3.2.2. Quy trình quản trị RRTD.......................................................................12 1.3.2.3. Biểu hiện của rủi ro tín dụng .................................................................18 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI VIETINBANK CHI NHÁNH CHÂU ĐỐC ..........................................................21 2.1. Giới thiệu về Vietinbank chi nhánh Châu Đốc .............................................21 2.1.1. Địa bàn hoạt động .........................................................................................21 2.1.2. Ngành nghề kinh doanh ................................................................................21 2.1.3. Triết lý kinh doanh ........................................................................................21 2.1.4. Cơ cấu bộ máy quản lý .................................................................................22 2.1.5. Kết quả hoạt động kinh doanh giai đoạn 2012 – 2014 .................................23 2.2. Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc ..................................................................................................................24 2.2.1. Thực trạng hoạt động tín dụng .....................................................................24 2.2.1.1. Tình hình huy động vốn .......................................................................24 2.1.1.2. Chất lượng sử dụng vốn tín dụng .........................................................26 2.1.1.3. Cơ cấu tín dụng .....................................................................................27 2.2.2. Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc...................................................................................................................28 2.2.2.1. Quy trình tín dụng .................................................................................29 2.2.2.2. Quy trình quản trị rủi ro tín dụng ..........................................................31 2.2.2.3. Biểu hiện của rủi ro tín dụng tại ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc...................................................................................................................42 2.2.3. Đánh giá về hoạt động quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc ..................................................................................................48 2.2.3.1. Những thành tựu đạt được .....................................................................48 2.2.3.2 Những hạn chế .......................................................................................51 Kết luận chương 2 viii CHƯƠNG 3: Một số giải pháp đề xuất nhằm hoàn thiện hoạt động quản trị RRTD tại ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc ..........................................58 3.1. Định hướng hoạt động quản trị rủi ro tín dụng của ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc trong tương lai .................................................................................58 3.2. Giải pháp đề xuất .................................................................................................60 3.2.1. Kiểm soát chặt chẽ rủi ro tín dụng phát sinh từ các nguyên nhân bên ngoài, bên trong.........................................................................................................60 3.2.2. Đẩy mạnh hoạt động huy động vốn ................................................................62 3.2.3. Phân tách bộ phận tín dụng hợp lý ..................................................................65 3.2.4. Hoàn thiện công tác đo lường rủi ro tín dụng theo hướng lượng hóa rủi ro ...............................................................................................................................66 3.2.5. Chú trọng hiệu quả kinh doanh, không lạm dụng tài sản đảm bảo ...................... 67 3.2.6. Xây dựng chiến lược về con người phù hợp với yêu cầu quản trị rủi ro tín dụng trong điều kiện mới .....................................................................................68 3.2.7. Khuyến khích bảo hiểm tín dụng ....................................................................70 3.2.8. Linh hoạt xử lý nợ quá hạn, nợ xấu ................................................................71 3.2.9. Nâng cao chất lượng thẩm định, hiệu quả hoạt động kiểm tra, kiểm soát khoản vay ..................................................................................................................71 3.3. Một số kiến nghị với Vietinbank chi nhánh Châu Đốc .....................................72 Kết luận chương 3 .....................................................................................................74 KẾT LUẬN ..............................................................................................................75 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................77 PHỤ LỤC ix DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TT Từ viết tắt Tên đầy đủ 1 NHTM Ngân hàng thương mại 2 RRTD Rủi ro tín dụng 3 NHNN Ngân hàng nhà nước 4 Vietinbank Ngân hàng thương mại cổ phần Công Thương Việt Nam 5 TCTD Tổ chức tín dụng 6 TSĐB Tài sản đảm bảo 7 NQH Nợ quá hạn 8 BCTC Báo cáo tài chính 9 CBTD Cán bộ tín dụng 10 NHNN Ngân hàng nhà nước 11 NQH Nợ quá hạn 12 NHCT Ngân hàng Công Thương 13 VNĐ Việt Nam đồng 14 DSTN/DSCV Doanh số thu nợ/doanh số cho vay x DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Tên bảng Bảng 1.1 Bảng 1.2 Hệ số rủi ro của tài sản có rủi ro Phân loại nợ theo phương pháp định tính, định lượng và tỷ lệ trích lập dự phòng rủi ro tín dụng Trang 14 19 Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ngân hàng Bảng 2.1 Bảng 2.2 Vietinbank chi nhánh Châu Đốc giai đoan 2012 – 2014 Tình hình huy động vốn của ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc giai đoạn 2012 – 2014 24 25 Chỉ tiêu hệ số sử dụng vốn của ngân hàng Vietinbank Bảng 2.3 Bảng 2.4 Bảng 2.5 chi nhánh Châu Đốc giai đoạn 2012 - 2014 Chấm điểm khách hàng cá nhân theo các thông tin cơ bản Chấm điểm khách hàng doanh nghiệp theo quy mô doanh nghiệp 26 32 34 Bảng 2.6 Xếp hạng khách hàng 35 Bảng 2.7 Xếp loại rủi ro khách hàng 35 Bảng 2.8 Bảng 2.9 Bảng 2.10 Tình hình thu hồi nợ của ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc giai đoạn 2012 – 2014 Tình hình nợ quá hạn của ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc giai đoạn 2012 - 2014 Tình hình phân loại tín dụng theo nhóm nợ của ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc giai đoạn 2012 – 2014 43 44 46 Tình hình nợ xấu, tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng Vietinbank Bảng 2.11 chi nhánh Châu Đốc giai đoạn 2012 - 2014 47 x xi DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ, HÌNH ẢNH Sơ đồ 1.1 Sơ đồ 1.2 Sơ đồ 1.3 Sơ đồ 2.1 Sơ đồ 2.2 Sơ đồ 2.3 Sơ đồ 2.4 Sơ đồ 2.5 Sơ đồ 3.1 Sơ đồ 3.2 Sơ đồ 3.3 Biểu đồ 2.1 Biểu đồ 2.2 Biểu đồ 2.3 Biểu đồ 2.4 Hình ảnh 2.1 Tên bảng Phân loại tín dụng ngân hàng Phân loại rủi ro tín dụng Phân loại tài sản tín dụng của khách hàng theo Basel II Cơ cấu tổ chức ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc Quy trình tín dụng tại ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc Mô hình tín dụng theo chuẩn Basel II Quy trình quản trị RRTD tại Vietinbank chi nhánh Châu Đốc Quy trình xử lý nợ quá hạn, nợ xấu của khách hàng Mô hình quản trị RRTD theo Basel II Các cấu phần quản trị rủi ro chủ yếu Định giá khoản vay trong mô hình xếp hạng nội bộ Cơ cấu tín dụng theo ngành kinh tế của ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc giai đoạn 2012 – 2014 Cơ cấu tín dụng theo kỳ hạn của ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc giai đoạn 2012 – 2014 Tỷ lệ trích lập dự phòng và dự phòng rủi ro của ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc giai đoạn 2012 2014 Tỷ lệ nợ xấu/dư nợ ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc giai đoạn 2012 – 2014 VietinBank Chi nhánh Châu Đốc Trang 5 8 14 22 29 30 31 42 59 60 67 27 28 39 40 21 1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Cùng với sự nghiệp đổi mới đi lên của đất nước, không thể phủ nhận vai trò to lớn của hệ thống ngân hàng đối với nền kinh tế. Hệ thống ngân hàng vừa là nơi cung cấp nguồn vốn to lớn, vừa là công cụ để nhà nước điều tiết vĩ mô nền kinh tế đồng thời cũng là cầu nối tài chính quốc gia và tài chính quốc tế. Do đó, để giữ vững và phát triển nền kinh tế đất nước trong điều kiện hiện nay thì một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu chính là ổn định và phát triển hệ thống ngân hàng của quốc gia. Quá trình hội nhập mang đến nhiều thuận lợi đồng thời cũng đặt ra những thách thức cụ thể, trong đó các ngân hàng thương mại (NHTM) nước ta phải vừa đối mặt với thách thức cạnh tranh, tìm kiếm lợi nhuận để tồn tại ngày càng lớn, vừa phải tìm cách giải quyết nợ xấu tồn đọng do hậu quả của giai đoạn kinh doanh trước. Các NHTM trong giai đoạn này tuy đã mở rộng kinh doanh trên nhiều lĩnh vực nhưng tín dụng vẫn là lĩnh vực hoạt động xương sống đem lại nguồn thu lợi lớn nhất (chiếm 80% lợi nhuận) và cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất. Rủi ro tín dụng (RRTD) là rủi ro dễ xảy ra và rất khó kiểm soát so với các loại rủi ro khác trong hoạt động của ngân hàng. Vì thế, công tác quản trị RRTD đóng một vai trò hết sức to lớn và cần phải đạt hiệu quả thiết thực để tránh ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động ngân hàng. Nhận thức được tính cấp thiết của công tác quản trị RRTD, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã triển khai mô hình quản trị RRTD theo chuẩn mực quốc tế và tiến hành chọn 10 NHTM làm thí điểm triển khai theo hai giai đoạn 2013 – 2015 và 2016 – 2018. Năm 2014, tỷ lệ nợ xấu của các NHTM làm thí điểm giảm rõ rệt so với cùng kỳ các năm trước – đây là kết quả cho hướng đi đúng đắn của NHNN. Trong đó, dẫn đầu là ngân hàng thương mại cổ phần Công Thương Việt Nam (Vietinbank) với tỷ lệ nợ xấu thấp nhất toàn ngành là 1,1% ( Nguồn: Báo cáo thường Niên Vietinbank năm 2014). Xuất phát từ lý do trên nên em chọn đề tài nghiên cứu: “Quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng Thương Mại Cổ Phần Công Thương Việt Nam (Vietinbank) chi nhánh Châu Đốc” để nghiên cứu rõ hơn công tác quản trị RRTD được áp dụng tại ngân hàng này. 2 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu tổng quát Đề tài phân tích, đánh giá hoạt động quản trị RRTD tại ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc để từ đó đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động quản trị RRTD của ngân hàng trong thời gian tới. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Nghiên cứu tổng quan cơ sở lý luận về hoạt động tín dụng, RRTD và hoạt động quản trị RRTD. - Thông qua phân tích hoạt động tín dụng của ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc để đánh giá được thực trạng quản trị RRTD của ngân hàng này. - Từ kết quả phân tích và định hướng công tác quản trị RRTD của ngân hàng trong thời gian tới để đề xuất một số giải pháp hoàn thiện hoạt động quản trị RRTD của ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tƣợng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu chính là “Quản trị rủi ro tín dụng”, đồng thời nghiên cứu các đối tượng bổ trợ khác như: Tín dụng và RRTD. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nội dung nghiên cứu: hoạt động tín dụng, đánh giá thực trạng quản trị RRTD để đưa ra các giải pháp hoàn thiện hoạt động quản trị RRTD. - Phạm vi số liệu được sử dụng phân tích: số liệu được cập nhật trong giai đoạn 2012 – 2014. - Phạm vi không gian nghiên cứu: ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu - Phương pháp thu thập dữ liệu: dữ liệu trong khóa luận được thu thập từ các báo cáo tài chính của ngân hàng, các văn bản được áp dụng trong hoạt động ngân hàng. - Phương pháp phân tích: phương pháp tổng hợp thống kê để có thể so sánh và xem xét sự biến động của quản trị RRTD trong suốt thời gian nghiên cứu. 5. Kết cấu của khóa luận Với mục đích, đối tượng, phạm vi nghiên cứu trên, bài báo cáo ngoài lời mở đầu, kết luận và các phụ lục, được kết cấu thành 3 chương gồm: 3 Chương 1: Cơ sở lý luận về quản trị rủi ro tín dụng trong hoạt động của ngân hàng thương mại. Chương 2: Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc. Chương 3: Một số giải pháp đề xuất nhằm hoàn thiện hoạt động quản trị rủi ro tín dụng của ngân hàng Vietinbank chi nhánh Châu Đốc. 4 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1. Tổng quan về hoạt động tín dụng của ngân hàng thƣơng mại 1.1.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng “Tín dụng ngân hàng là việc ngân hàng thỏa thuận để khách hàng sử dụng một tài sản (bằng tiền, tài sản thực hay uy tín) với nguyên tắc có hoàn trả bằng các nghiệp vụ cho vay, chiết khấu (tái chiết khấu), cho thuê tài chính, bão lãnh ngân hàng hay các nghiệp vụ khác”. (Nguồn: Nguyễn Văn Tiến (2010)) Như vậy, tín dụng ngân hàng là quan hệ chuyển nhượng tài sản (vốn) giữa ngân hàng với các chủ thể khác trong nền kinh tế mà ngân hàng giữ vai trò vừa là người đi vay (con nợ) vừa là người cho vay (chủ nợ). Ngân hàng cấp tín dụng cho bên đi vay sử dụng trong một khoản thời gian nhất định theo thỏa thuận, bên đi vay có trách nhiệm hoàn trả vô điều kiện số vốn gốc và lãi cho ngân hàng khi đến hạn thanh toán. 1.1.2. Vai trò của tín dụng ngân hàng - Đối với ngân hàng thương mại: hoạt động tín dụng là một trong những hoạt động mang lại nguồn thu (lợi nhuận) lớn nhất cho ngân hàng. - Đối với khách hàng: các doanh nghiệp (cá nhân) được đáp ứng nhu cầu vốn giúp duy trì và mở rộng quá trình sản xuất kinh doanh, tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động. - Tín dụng ngân hàng làm giảm bớt chi phí lưu thông, đẩy nhanh tốc độ lưu thông hàng hoá, tốc độ tuần hoàn chu chuyển vốn, tạo điều kiện tăng cường phân phối lại vốn trong toàn bộ nền kinh tế và góp phần mở rộng quan hệ kinh tế quốc tế, phát triển thị trường thế giới. 1.1.3. Phân loại tín dụng ngân hàng Trong nền kinh tế, hoạt động tín dụng rất đa dạng. Trong quản lý tín dụng, các nhà kinh tế dựa vào nhiều cơ sở khác nhau để phân loại. Cụ thể có 8 căn cứ để phân loại tín dụng ngân hàng: 5 Sơ đồ 1.1: Phân loại tín dụng ngân hàng 6  Căn cứ vào hình thức tín dụng: - Cho vay: Là việc ngân hàng giao cho khách hàng một khoản tiền để khách hàng sử dụng vào mục đích và thời gian theo thỏa thuận của đôi bên với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc lẫn lãi. - Chiết khấu: Nếu các giấy tờ có giá (trái phiếu, thương phiếu…) chưa đáo hạn thì ngân hàng có thể cung cấp cho khách hàng một khoản tiền bằng mệnh giá của giấy tờ có giá trừ đi lãi chiết khấu và phí hoa hồng. - Bảo lãnh: Là việc ngân hàng cam kết dưới hình thức thư bảo lãnh về việc thực hiện các nghĩa vụ tài chính thay cho khách hàng khi khách hàng không thực hiện đúng nghĩa vụ như cam kết. - Cho thuê tài chính: Là cho khách hàng thuê với những điều kiện nhất định và có thời hạn cam kết sao cho ngân hàng phải thu gần đủ (hoặc thu đủ) giá trị của tài sản cho thuê và có lãi. Hết hạn thuê, khách hàng có thể mua lại tài sản đó. - Các hình thức cấp tín dụng khác: Thẻ ghi nợ, bao thanh toán, L/C.…  Căn cứ vào mục đích tín dụng: - Tín dụng bất động sản: Là các khoản tín dụng liên quan đến việc mua sắm và xây dựng bất động sản nhà ở, đất đai, cơ sở dịch vụ. - Tín dụng công thương nghiệp: khoản tín dụng cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp, thương mại và dịch vụ. - Tín dụng nông nghiệp: Là khoản tín dụng cấp cho hoạt động nông nghiệp. - Tín dụng tiêu dùng: Là khoản tín dụng cấp cho cá nhân, hộ gia đình để mua sắm hàng hóa tiêu dùng.  Căn cứ vào thời hạn tín dụng: - Tín dụng ngắn hạn: Có thời hạn cho vay đến 12 tháng (dưới 1 năm), chủ yếu được sử dụng để bù đắp sự thiếu hụt vốn ngắn hạn và các nhu cầu chi tiêu ngắn hạn. - Tín dụng trung hạn: Có thời hạn cho vay từ trên 1 đến 5 năm, thường được sử dụng để phục vụ các dự án có quy mô nhỏ với thời gian thu hồi vốn nhanh. - Tín dụng dài hạn: Có thời hạn cho vay trên 5 năm, được sử dụng để đáp ứng các nhu cầu đầu tư dài hạn, cải tiến và mở rộng sản xuất có quy mô lớn.  Căn cứ vào mức độ tín dụng: - Tín dụng không có bảo đảm: Là tín dụng không có tài sản cầm cố, thế chấp hay không có bảo lãnh. 7 - Tín dụng có bảo đảm: Là loại tín dụng được cấp có thế chấp, cầm cố bằng tài sản (của bên vay hoặc bên thứ ba).  Căn cứ vào phƣơng thức hoàn trả nợ vay: - Tín dụng có thời hạn: Là loại tín dụng có thỏa thuận thời hạn trả nợ cụ thể theo hợp đồng. - Tín dụng không có thời hạn cụ thể: Ngân hàng có thể yêu cầu hoặc người đi vay tự nguyện trả nợ bất cứ lúc nào với điều kiện phải báo trước cho ngân hàng.  Căn cứ vào xuất xứ tín dụng: - Tín dụng trực tiếp: Ngân hàng cấp vốn trực tiếp cho người có nhu cầu, đồng thời người đi vay trực tiếp hoàn trả nợ vay cho ngân hàng. - Tín dụng gián tiếp: Là khoản cấp vốn thông qua việc mua lại các khế ước hoặc chứng từ nợ đã phát sinh và còn trong thời hạn thanh toán.  Căn cứ vào chủ thể vay vốn: - Tín dụng doanh nghiệp (Tín dụng bán buôn): Ngân hàng cho doanh nghiệp vay những khoản vay có giá trị lớn. - Tín dụng cá nhân, hộ gia đình (Tín dụng bán lẻ): Những đối tượng này vay những khoản vay có giá trị nhỏ nhằm vào mục đích tiêu dùng. - Tín dụng cho các định chế tài chính: Đây là khoản tín dụng cấp cho các ngân hàng, công ty bảo hiểm, công ty tài chính và các tổ chức tài chính khác.  Căn cứ vào hình thái giá trị của tín dụng: - Tín dụng bằng tiền: Là tín dụng mà hình thái giá trị của nó là bằng tiền mặt, hay chính là cho vay. - Tín dụng bằng tài sản: Là tín dụng mà hình thái giá trị của nó là bằng tài sản. Đây chính là hình thức cho thuê tài chính. - Tín dụng bằng uy tín: Là tín dụng mà hình thái giá trị của nó là bằng uy tín. Hình thức tín dụng này là bảo lãnh ngân hàng. 1.2. Rủi ro tín dụng của ngân hàng thƣơng mại 1.2.1. Khái niệm rủi ro tín dụng Theo Khoản 1, Điều 3 Thông tư số 02/2013/TT-NHNN ngày 21/01/2013 của Ngân hàng Nhà nước quy định về phân loại tài sản có, mức trích, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thì: “Rủi ro tín dụng là tổn thất có