BÁN ĐẢO Ả RẬP
THẢM KỊCH HỒI GIÁO
& DẦU LỬA
Tác giả: Nguyễn Hiến Lê
Nhà xuất bản: Văn Hoá
Năm xuất bản: 1994
Đánh máy: Quocdung, Dqskiu,
Binhnx2000, Ttdd, Ngbichthuy
Sửa chính tả: Nambun
Tạo eBook lần đầu: Tovanhung
Ngày hoàn thành: 1/9/2006
http://www.thuvien-ebook.com
Tạo eBook lần hai: Goldfish
(có sửa lỗi và bổ sung)
Ngày hoàn thành: 3/12/2013
TVE-4u
MỤC LỤC
Vài lời thưa trước
TỰA
PHẦN THỨ NHẤT: MỘT CHÚT
ĐỊA LÍ VÀ CỔ SỬ
Chương I: BẢN LỀ CỦA BA
CHÂU: Á, PHI, ÂU
Lòng bán đảo
Lưỡi liềm phì nhiêu
Miền sông Nil
Miền Maghreb
Chương II: BÁN ĐẢO Ả RẬP
THỜI THƯỢNG CỔ
Văn minh cổ Ai Cập
Văn minh Mésopotamie
Dân tộc Hébreu
PHẦN THỨ NHÌ: ĐẾ QUỐC CỦA
HỒI GIÁO
Chương III: MOHAMED VÀ
HỒI GIÁO
Mohamed sáng lập đạo Hồi
Mohamed thống nhất Ả Rập
Chương IV: ĐẾ QUỐC Ả RẬP
Đợt xâm lăng thứ nhất
Đợt xăm lăng thứ nhì
Thiên đường của Ả Rập
Văn minh Ả Rập
Ả Rập bị Thổ đô hộ
Chương V: CON BỆNH THỔ
VÀ CÁC BÁC SĨ TÂY PHƯƠNG
VỚI MUSTAPHA KÉMAL
Napoléon có công đánh thức dân
tộc Ả Rập không?
Con bệnh Thổ
Pháp đào kênh Suez – Anh Pháp
ngoạm lần đế quốc Thổ
Anh tìm được dầu lửa ở Ba Tư
Hiệp ước Sèvres – Anh Pháp
chia cắt Thổ
Mustapha Kémal và cuộc cách
mạng Thổ
PHẦN THỨ BA: ĐẾ QUỐC CỦA
DẦU LỬA - MÀN NHẤT: ANH PHÁP
Chương VI: ANH PHÁP CHIA
NHAU BÁN ĐẢO Ả RẬP
Ba Tư và Afghanistan canh tân
Vấn đề Hồi giáo ở Nga sau cách
mạng tháng mười
Chính sách mâu thuẫn của Anh ở
Ả Rập - Mật ước Sykes-Picot
Lawrence muốn lập sự nghiệp ở
Ả Rập
Cuộc khởi nghĩa của Ả Rập
Anh nuốt lời hứa với Ả Rập –
Lawrence hối hận
Chương VII: IBN SÉOUD, VỊ
ANH HÙNG CHINH PHỤC SA
MẠC
Chí lớn của Ibn Séoud
Ibn Séoud chiếm lại được Ryhad
Ibn Séoud lập đồn điền để nắm
được dân
Ibn Séoud chiếm La Mecque, làm
vua xứ Ả Rập Saudi
Ibn Séoud trị dân và phát triển
canh nông
Mỹ tìm được mỏ dầu ở Ả Rập
Saudi
Chương VIII: CÁC PHONG
TRÀO QUỐC GIA Ở THUỘC ĐỊA
ANH VÀ PHÁP
Phong trào quốc gia ở Ả Rập
Anh phá ngầm Pháp ở Liban và
Syrie – Cuộc khởi nghĩa của dân tộc
Druse
Cuộc khởi nghĩa ở Maroc
Sáu tiểu bang Hồi giáo ở Nga
Chương IX: DO THÁI TRỞ VỀ
“ĐẤT HỨA” Ở PALESTINE
Tình cảnh Do Thái ở các nước
Hồi giáo
...và ở châu Âu
Herlz và cuốn “Quốc gia Do
Thái”
Bản tuyên ngôn Balfour
Chương X: THẾ CHIẾN THỨ
NHÌ
Tình hình Anh đầu thế chiến
Trận Bắc Phi và ảnh hưởng của
nó tới Ai Cập
Irak khởi nghĩa và thất bại
Anh mau chân chiếm Syrie và
Liban của Pháp
Mỹ hất cẳng Anh ở Ả Rập Saudi
Anh Nga tranh giành ảnh hưởng ở
Iran
Tình hình yên ổn ở Transjordanie
và Palestine
PHẦN THỨ TƯ: ĐẾ QUỐC CỦA
DẦU LỬA - MÀN HAI: MĨ NGA
Chương XI: TÌNH HÌNH BÁN
ĐẢO Ả RẬP SAU THẾ CHIẾN
THỨ NHÌ
Chương XII: CHIẾN TRANH
LẬP QUỐC ISRAËL
Do Thái xung phong vào
Palestine
Chiến tranh Ả Rập – Israël
Các quốc gia Ả Rập đều quyết
tâm xé bỏ Hiệp ước 1949
Israël phát triển mạnh
Chương XIII: BÌNH MINH
TRÊN SÔNG NIL
Nasser trong chiến tranh 1948-49
Nasser đảo chính truất ngôi
Farouk
Nasser làm Tổng thống
“Sứ mạng của Islam” và chính
sách trung lập của Nasser
Chương XIV: HIỆP ƯỚC
BAGDAD
Chính sách Menderès ở Thổ
Mĩ giúp Thổ chống Nga
Thổ móc OTAN vào OTASE
Mossadegh quốc hữu hoá dầu lửa
Các quốc gia Ả Rập phản đối
hiệp ước Bagdad
Chương XV: TỪ VỤ QUỐC
HỮU HÓA KINH SUEZ TỚI CHIẾN
TRANH SUEZ
Nasser nhận viện trợ của Nga mà
không theo Nga
Nasser quốc hữu hoá kinh Suez
Phản ứng của Mỹ Anh Pháp
Âm mưu Israël Anh Pháp
Chiến tranh Suez
Hậu quả của chiến tranh Suez
Chương XVI: EISENHOWER
VÀ HAI ÔNG VUA Ả RẬP
Chính sách Eisenhower
Vua Saud và em là Fayçal
Saud qua Mĩ
Ả Rập chia làm hai phe
Chương XVII: LIÊN MINH Ả
RẬP VÀ KHỐI CỘNG HÒA Ả RẬP
THỐNG NHẤT
Vua Hussein
Biến cố 1957 ở Jordanie
Liên minh Ả Rập
Tình hình Syrie sau thế chiến –
Dầu lửa Anh và dầu lửa Mĩ vật nhau
Khối Cộng hoà Ả Rập Thống nhất
Chương XVIII: IRAK HÁT
KHÚC MARSEILLAISE
Đời sống nhân dân Irak
Đời sống dân thành thị
Nouri Said, Pierre Laval của Irak
Cách mạng 14-7-1958
Chia rẽ trong nội bộ
Chẳng có gì thay đổi cả!
Chương XIX: HỢP RỒI CHIA,
CHIA RỒI HỢP - CHIẾN TRANH
DẦU LỬA
Đảo chính và đảo chính! Tân
Cộng hoà Ả Rập
Đảo chính ở Thổ
Chiến tranh dầu lửa
Koweit, thánh địa của đế quốc
dầu lửa
Chương XX: CHIẾN TRANH
ISRAËL - Ả RẬP NĂM 1967
Israël chuẩn bị chiến tranh
Trung Quốc xen vào, tình hình
thêm căng thẳng
Ả Rập đại bại
Nasser quá tin Nga mà mang nhục
Và bi kịch vẫn tiếp diễn
NIÊN BIỂU
Vài lời thưa trước
Như chúng ta đã biết, trong Hồi kí và
trong Đời viết văn của tôi, cụ Nguyễn
Hiến Lê đều bảo:
“Từ năm 1963 tôi viết nhiều bài đả
đảo chính sách của bọn thực dân cả
Đông lẫn Tây ở bán đảo Ả Rập, và đề cao
tinh thần đấu tranh của các nước Hồi
giáo trên bán đảo đó. Sau tôi dùng các
bài đó cho vào hai cuốn Bài học Israël
xuất bản năm 1968 và Bán đảo Ả Rập
xuất bản năm 1969”.
Tuy cụ Nguyễn Hiến Lê bảo “Từ năm
1963” nhưng tôi thấy trong bảng kê các bài
đăng trên Bách khoa năm 1962 có các bài
sau đây mà tôi đoán là cụ đã cho vào cuốn
Bài học Israël:
Số 125: Quốc gia Israël
Số 123: Vụ Exodus
Số 122: Từ vụ Dreyfus tới L’État juif
Số 138: I. P. Semmelweiss”.
(theo Đời viết văn của tôi, NxbVăn
hoá Thông tin, tr. 350-351).
Riêng đối với cuốn Bán đảo Ả Rập, tôi
đoán cụ Nguyễn Hiến Lê còn dùng các bài
sau đây đăng trên Bách Khoa năm 1960,
số 86, 87: Mustapha Kémal; số 107, 109,
[1]
110, 111 năm 1961: Ibn Séoud
(Sđd,
tr. 350).
Hơn hai năm rưỡi trước, bạn Quocsan
và tôi đã có ý định tạo lại eBook Bán đảo
Ả Rập do Tovanhung thực hiện ngày 1-92006 (bạn Quocsan đã chuyển eBook cũ
sang định dạng .doc từ tháng 3-2011),
nhưng vì không có sách giấy nên chúng tôi
chỉ sửa được một số lỗi rồi tạm ngưng.
Gần đây bạn Hoaithu84 có gởi cho tôi bản
scan Tuyển tập Nguyễn Hiến Lê II – Sử
học, trong đó có cuốn Bán đảo Ả Rập in
theo bản Văn hoá - TT – 1995, nên tôi tiếp
tục sửa lỗi và bổ sung các chỗ sai sót, đặc
biệt là chép thêm 4 bản đồ và 2 tiểu mục
cuối: “Và bi kịch vẫn tiếp diễn”, “Niên
biểu” từ Tuyển tập Nguyễn Hiến Lê II,
ngoài ra tôi còn chép 2 bản đồ (màu giấy
đã úa vàng) và một số hình ảnh khác từ
Website Vietsciennes.
Xin chân thành cảm ơn Quocdung,
Dqskiu, Binhnx2000, Ttdd, Ngbichthuy,
Nambun, Tovanhung, Quocsan, Hoaithu84
và xin được chia sẻ cùng các bạn.
Goldfish
TỰA
Bán đảo Ả Rập là đế quốc của Hồi
giáo mà cũng là đế quốc của dầu lửa vì
dầu lửa chi phối nó cũng như Hồi giáo,
còn mạnh hơn Hồi giáo.
Hồi giáo xuất hiện thế kỷ thứ VII,
phải dùng mấy trăm ngàn quân trên một
thế kỷ mới chinh phục được một đế quốc
tuy là rộng lớn nhất thời cổ nhưng cũng
chỉ gồm miền Tây Á, Trung Á, Bắc Phi và
Tây Nam Âu, tức khu ven Địa Trung Hải,
Hồng Hải, vịnh Ba Tư, từ Đại Tây Dương
tới sông Indus.
Dầu lửa mới xuất hiện ở tây bắc bán
đảo Ả Rập (Mésopotamie) từ sau Thế
chiến thứ nhất - hiện nay ở Kirkuk du
khách còn được trông thấy cái mả giếng
dầu đầu tiên của Irak, cũng có thánh giá,
cũng có mộ bia ghi ngày sinh 15-10-1927
và ngày tử 28-8-1940 - mà chỉ trong ba
bốn chục năm đã chinh phục được ba
phần tư thế giới, châu Âu, châu Á, châu
[2]
Phi và còn phát triển nữa vì người ta
đã tính dầu ở bán đảo Ả Rập chiếm 80%
dầu trên thế giới.
Hồi giáo hiện nay, sau 13 thế kỷ phát
triển bằng gươm súng, kinh sách, nghệ
thuật, mới có được khoảng 400 triệu tín
đồ, một phần sáu nhân số trên địa cầu;
còn dầu lửa Ả Rập thì đã “ban phước
lành” cho ít nhất là một tỷ rưỡi người.
Nó còn linh thiêng hơn Mohamed: các
chính khách, kinh tế gia lỗi lạc nhất Tây
phương: Anh, Pháp, Mĩ, Đức, Ý, Hà Lan,
bây giờ lại thêm cả Nhật, chỉ đánh thấy
cái hơi của nó thôi cũng đủ mê man,
nhẩy tưng tưng lên, hoa dân múa tay như
bị vía Cô vía Bà nhập vậy. Ngay như
người Mĩ trung thành rất mực với “the
american way of life” (lối sống Mĩ) mà
cũng chịu nhìn whisky soda, coca cola,
nước cà chua, thịt bò áp... mà ăn chà là,
uống nước giếng, cải trang làm Ả Rập đi
lang thang trong sa mạc để đánh hơi dầu
lửa.
Sức mạnh của dầu lửa kinh khủng, cả
Hồi giáo, Ki Tô giáo, Phật giáo... chống
lại cũng không nổi. Ta cứ ví dụ rằng bao
nhiêu kinh sách của các tôn giáo đó bỗng
mất hết và tất cả các tu sĩ trên thế giới
bỗng ăn cháo lú, quên hết những lời
Chúa dạy, Phật dạy thì nhân loại có thể
kém văn minh một chút, nhưng nhất định
là vẫn tồn tại. Nhưng nếu các giếng dầu
trên thế giới bỗng nhiên chết “bất tử”
như giếng Kirkuk năm 1940 thì chẳng
những cả nền văn minh vĩ đại của chúng
ta sụp đổ mà nhân loại sẽ chết đói, chết
rét đến một nửa là ít. Không có dầu lửa
thì không có điện, xe hơi, máy bay, máy
cày, máy lạnh, máy sưởi v.v… kỹ nghệ sẽ
chết đứng và canh nông sẽ ngắc ngoải.
Đã xây mả cho dầu lửa thì tại sao người
ta không nghĩ dựng tượng cho dầu lửa?
Muốn cho xứng thì tượng phái cao lớn
gấp hai tượng Thần Tự Do ở New York .
Vì Tự Do chỉ là một đứa con dĩnh ngộ
của văn minh cơ giới ngày nay - người ta
bảo vậy - mà dầu lửa mới chính là cha
của văn minh đó. Và tôi xin đề nghị cũng
- Xem thêm -