BÀI THI HÙNG BIỆN VỀ " BỆNH VÔ CẢM CỦA CON NGƯỜI TRONG CUỘC SỐNG NGÀY NAY"
Lời chào.
Lời đầu tiên, cho phép em được gửi đến Ban giám
khảo,quý thầy cô cùng các bạn lời chúc sức khỏe, chúc
Hội thi thành công tốt đẹp.
Mở màn bằng câu hát:”để gió cuốn đi” trịnh công sơn.
‘Sống trong đời sống cần có mô ôt tấm lòng
Để làm gì em biết không?
Để gió cuốn đi, để gió cuốn đi.”
Đó là Mô ôt bài hát về tình yêu thương , sự quan tâm nhau
chân thành của con người, của cố nhạc sĩ trịnh công sơn.
Người ta nói con người là loài sinh vật sống bằng “tình
cảm”. Tình cảm cũng giống như một thứ linh dược quan
trọng, nó có thể cảm hóa được mọi thứ, nó là sợi dây gắn
1
kết giữa con người với con người, nó đã mang con người
đến lại gần nhau hơn. Tình thương yêu, sự chân thành, nỗi
xót xa hay sự cảm thông, tha thứ, tất cả đều xuất phát từ
cái “tình” mà ra, nếu một khi bạn đã đánh mất đi cái “tình
người” ấy, thì khi đó bạn đã tự tách mình ra khỏi thế giới
của lương tri và lúc này con người sẽ không còn là con
người nữa.
liệu cuộc sống này có còn ý nghĩa nữa hay không ? nếu
con người cứ tự khép mình lại và chỉ biết sống cho bản
thân? liệu bạn có cảm thấy hạnh phúc nếu xung quanh
mình chỉ toàn là giọt nước mắt cùng với nỗi bất hạnh của
bao người?
Thomas Merton đã từng nói: “Nếu chúng ta chỉ biết tìm
hạnh phúc cho riêng mình thì có thể chúng ta sẽ chẳng
2
bao giờ tìm thấy. Hạnh phúc đích thực là biết sống vì
người khác"
Hôm nay, trong buổi thi hùng biê ôn tôi rất vui khi được
đứng đây, trình bày quan điểm của mình về:
” HIÊôN TƯỢNG VÔ CẢM CỦA CON NGƯỜI TRONG
CUÔôC SỐNG NGÀY NAY”.
Trong đời sống đang phát triển mạnh mẽ về công nghệ,
máy móc, con người có thể kiếm được nhiều tiền hơn,
giàu có hơn, nhưng có một thứ dường như có biểu hiện
vơi đi, đó là sự quan tâm giữa người với người? Cuộc
sống công nghiệp với những tất bật và tốc độ vận động
quá nhanh khiến người ta hẫng hụt đến mức ít quan tâm
3
đến nhau hơn. Phải chăng những tất bật ấy là nguyên
nhân khiến “bệnh vô cảm” có cơ hội lan rộng?
Vô cảm là một căn bệnh hiện không có trong danh sách
của ngành y học, nhưng nó đã ảnh hưởng rất lớn đối với
đời sống con người. VẬY “BỆNH VÔ CẢM” LÀ GÌ?
Vô là không, cảm là tình cảm, cảm xúc. Vô cảm là trạng
thái con người không có tình cảm. Vô cảm vốn là một
trạng thái tâm lí, nhưng hiện nay nó đã trở thành một căn
bệnh khó chữa. Có thể nói thứ “vi rút” nguy hiểm của căn
bệnh này đã và đang xâm nhập vào tất cả các tầng lớp bao
gồm cả những người có học, hiểu biết rộng, tôn trọng luật
pháp, lứa tuổi mà tập trung nhiều nhất là ở các thành phố
lớn có lối sống hiện đại.
4
Sống khép mình lại, thờ ơ lạnh nhạt với tất cả mọi việc
xung quanh.
VÂôY VÔ CẢM CÓ GÂY NGỦY HIỂM KHÔNG? hậu
quả của nó thật khủng khiếp cho xã hội, cộng đồng, đất
nước? Nó biến con người thành kẻ vô trách nhiệm, vô
lương tâm và vô văn hóa, thậm chí là kẻ tội đồ. Thực tế ta
đã cho thấy rất nhiều trường hợp vô cảm như khi tham
gia giao thông va chạm vào người khác, họ trốn tránh
trách nhiệm bằng cách bỏ trốn. Rồi có những người nhìn
thấy người bị tai nạn không giúp đỡ lại hôi của, lục lọi đồ
đạc, tiền bạc của người bị nạn để lấy cắp.
“Bệnh vô cảm” còn biểu hiện qua thái độ dửng dưng hoặc
cố tình né tránh khi chứng kiến người gặp nạn trên đường.
Không ít kẻ vội vã bỏ đi, mặc kệ nạn nhân vì sợ mất thời
5
gian, sợ liên lụy tới mình. Ở trường, ở lớp, “bệnh vô cảm”
thể hiện qua thái độ thiếu quan tâm đối với các bạn yếu
kém hoặc có hoàn cảnh khó khăn. Vô cảm còn thể hiện
trong cung cách ứng xử lạnh nhạt, thiếu hòa đồng với bạn
bè và người thân. Điều đó dẫn tới sự lỏng lẻo trong các
mối quan hệ và ngày càng đẩy kẻ mắc “bệnh vô cảm” vào
tình trạng cô độc, héo hắt về mặt tinh thần. Cuộc sống
nhạt nhẽo của họ thực ra chỉ là sự tồn tại vô nghĩa mà
thôi!
Ví dụ điển hình như: :- Ngày 28-7-2011, xe tải này lưu
thông trên Quốc lộ 1A (đoạn qua huyện Bố Trạch - Quảng
Bình) bị lật nghiêng giữa đường khiến toàn bộ thùng hàng
chứa trái cây rơi tung tóe ra đường… Trong lúc nhà xe
6
đang luýnh quýnh thì nhiều người gần đó xông vào
khoắng gần hết số trái cây…
- Chiều 16-6-2011, người đàn ông này đi xe máy đến
đoạn vòng xoay ngã năm An Dương Vương,quận 5 TPHCM thì bị hai tên cướp đi xe máy từ phía sau giật giỏ
xách. Anh ta giật lại, giỏ tiền bị rách, tiền bay lã tã...
người đi xe đạp và xe máy xung quanh không giúp anh ta
mà xông vào tranh nhau lượm tiền.
Trên các tuyến đường giao thông, xảy ra rất nhiều vụ tai
nạn, người thì chết, kẻ bị thương, phương tiện hư hỏng,
tổn thất rất nặng nề mà người đi qua, kẻ đi lại, cứ đứng
nhìn trơ trơ, rất ít người ra tay cứu giúp(chết chưa!... chết
chưa vâ ôy?... chời ơi.. gãy tay, gãy chân vâ ôy mà chưa chết
nữa hả?..... chời ơi…) .
7
Ngày 7/10/2011, một chiếc “xe điên” do bác sĩ lái tông
hết người này đến người khác, làm 2 người chết, 17 người
bị thương. Nhiều người không cứu mà xông vào hôi của,
cướp đồ của nạn nhân. Có nạn nhân chết nhưng mãi đến 3
ngày sau gia đình mới biết. Lý do: Toàn bộ túi xách gồm
tiền bạc và giấy tờ tùy thân của chị đã bị cướp mất, nên
bệnh viện không biết tên là gì, ở đâu để báo tin cho gia
đình.Và chúng ta vẫn nghe chuyện xe ô tô gây tai nạn rồi
cố tình quay lại cán hoặc chèn cho người ta chết hẳn để
đền một thể, vì họ nghĩ rằng, nếu còn sống mà bị
thươngtật, họ phải nuôi dưỡng, tổn phí gấp nhiều lần.
Rồi Chuyện tài xế điều khiển phương tiện giao thông cán
tông người chết bỏ chạy xảy ra nhan nhản trên các tuyến
đường.
8
Bệnh vô cảm cũng đã len lõi vào trong chốn học đường,
vốn được xem là môi trường trong lành nhất, nơi rèn đức
luyện tài, cho những chủ nhân của xã hội, với phương
châm giáo dục: “Tiên học lễ, hậu học văn”. Dư luận đề
cập ngày càng nhiều việc đánh nhau trong học đường, gây
chấn động rất lớn cho xã hội, Mới đây là học sinh Trường
THPT Tử Đà (Phù Ninh – Phú Thọ) bị một số nữ sinh
đánh và căng thẳng tâm lý đến mức mất đi giọng nói.
Hay sự việc nữ sinh lớp 7 ở tỉnh Trà Vinh bị đánh hội
đồng, ( trong bạn nữ này bị đánh thì các bạn khác không
còn cỗ vũ nữa).
ngày 3/4/2015, tại tỉnh Cà Mau, hai nữ sinh lớp 6
Trường THCS1 Sông Đốc hẹn nhau lên cầu đánh nhau
để giải quyết mâu thuẫn. Trong khi đó có hàng chục
9
học sinh vây qua nhưng không có sự cản trở nào,
ngoài ra còn hò reo, cỗ vũ rồi quay clip đưa lên mạng
xã hội.Trong đó một số học sinh đứng xem còn tạo
dáng phản cảm trước ống kính. Một số học sinh còn có
lời lẽ xúi giục như: “Bóp cổ nó, táng vào mặt nó
đi…!”. Cho đến khi có người lớn đến can ngăn thì sự
việc mới dừng lại. lại một lần nữa gióng lên những báo
động nhức nhối về tình trạng bạo lực học đường, hay ở
mô ôt trường mầm non , nếu trẻ khóc thì lấy băng keo dính
miê ông các em lại ” cho mày khóc nè, chết nè…” LÀM
VÂôY CHI DÂôY? Ai biểu mầy khóc! Làm vâ ôy Đừng cho
nó sẽ khóc nữa! Vâ ôy đó!
Một thầy giáo vô cảm chỉ nghĩ bài giảng cho xong
chuyện, còn nói gì đến tình nghĩa thầy trò, tận tâm dạy
10
bảo, nhất là những học trò còn học kém, gia đình khó
khăn .Những vụ bạo hành trẻ em mà báo đài đưa tin liên
tục trong những năm qua là bằng chứng cho những điều
này.
Hoặc trông thấy bạn bè đồng trang lứa bị bạo hành ngay
trước cổng trường nhưng họ còn đứng xem rồi quay clip
tung lên mạng coi như không phải chuyện của mình..
CÒN Ở BỆNH VIỆN THÌ SAO?
Dư luận gần đây nóng lên sự vô cảm của nhân viên y tế
dẫn đến cái chết oan uổng của người dân không có tiền.
Các bác sỹ được truyền thống gọi là “lương y như từ
mẫu”, nay đang bị xem “lương y như mẹ ghẻ”. Cái mỹ từ
“Lương y như từ mẫu” ấy, ngày nay chỉ nghe cho sướng
11
tai mà thôi. Các từ mẫu ngày nay đơn giản hết sức. Muốn
chữa bệnh thì phải trả tiền trước, và phải có bao bì nặng
thì chăm sóc tốt hơn. Cho nên, vào bệnh viện là phải có
bao thư, chích thuốc cho êm cũng phải bao thư, Bác sỹ cứ
ngủ, cứ gọt hoa quả ăn thản nhiên, trong khi bệnh nhân
gần chết. . Rồi việc kê đơn vô tội vạ, móc ngoặc với các
nhà thuốc, các hãng dược để hưởng lợi bất chính trên sức
khỏe và tính mạng bệnh nhân
Người ta thường nói: Cán bộ là cha mẹ của dân, nên phải
lo cho dân. Nhưng sự thực thì họ chỉ lo cho bản thân
mình, còn dân sống chết thế nào thì không quan tâm. Năm
2010 vừa qua, vùng Nghệ – Tĩnh – Bình bị lũ lụt nặng nề,
người dân chịu khốn khổ, đói rét, thiệt mạng, mất của rất
nhiều. Cán bộ địa phương không những không quan tâm
12
cứu dân cách thiết thực mà có khi còn ngăn cản các đoàn
từ thiện đến giúp dân, bởi lý do các đoàn từ thiện đến đưa
trực tiếp cho dân, không thông qua chính quyền. Vì thế,
cán bộ địa phương không kiếm chác được gì, nên không
mặn mà tạo điều kiện để các đoàn từ thiện giúp dân. Có
những nơi, chính quyền tiếp nhận gạo cứu trợ cho dân từ
các tổ chức từ thiện, họ đem ra chợ bán gạo tốt, mua gạo
xấu phát cho dân.- Và còn rất nhiều biểu hiện, hiện tượng
khác mà chúng ta có thể biết rõ như bất chấp các thủ đoạn
để có được lợi nhuận trong kinh doanh, dùng thuốc bảo vệ
thực vật, dùng thuốc tăng trọng…..
NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN NHƯ VÂôY HẢ?
Vâng, vô cảm đã trở thành căn bệnh nan y không chữa trị
nổi. Nếu như bệnh ung thư sẽ giết chết thể xác, thì bệnh
13
vô cảm giết chết tâm hồn, lương tri con người. Có rất
nhiều nguyên nhân, mỗi hiện tượng có một loại nguyên
nhân khác nhau
Nguyên nhân dẫn đến vô cảm:
Vì sao? Vì sao con người lại vô cảm như vậy? Phải chăng
cũng vì họ sợ, sợ sẽ gặp rắc rối liên lụy, cho nên không
dại gì lo nghĩ đến chuyện của người khác. Sao vâ ôy?...
Thứ nhất là do sợ liên lụy và sợ mang vạ vào thân: Khi
thấy người khác bị tai nạn, mất của, mình lao vào cứu
giúp, thì sợ người khác nghĩ mình có dính dáng đến người
bị nạn đó, hoặc sợ bị nạn nhân đánh lừa cướp đoạt của
mình. Bởi vì, đã có trường hợp xảy ra như thế. Thạc sĩ
tâm lý Nguyễn Thị Minh (giảng viên Học viện hành chính
14
TP HCM) nói:”Đó là chưa kể xã hội bây giờ quá phức
tạp, lừa phỉnh rất nhiều, do đó mọi người chọn cách
phòng thủ, tốt nhất là không dây dưa vào chuyện người
khác để khỏi chuốc họa vào thân. Đơn giản, đó là sự
phòng vệ“Trong khi một số cá nhân lại sợ người nhà nạn
nhân hiểu lầm, có thể gây ra những rắc rối không đáng có.
.- Thứ hai là lối sống thành thị: Trước đây, sống ở nông
thôn, người ta tối lửa tắt đèn có nhau.Chính sự đoàn kết
này, một phần giúp con người có thêm sức mạnh để
khống chế và xua đuổi kẻ ác, một phần khiến kẻ xấu sợ
hãi không dám ra tay. Còn ngày nay, đèn nhà ai nấy sáng,
hàng xóm sát vách không biết mặt nhau. Cùng với nó là
sự phân hóa giàu nghèo, tính ích kỷ, khiến mọi người chỉ
15
chăm chăm lo cho hạnh phúc của bản thân hoặc gia đình
mình mà không quan tâm đến người chung quanh
- Thứ ba là sự tham ô, tiêu cực của quan chức : khiến
người dân mất lòng tin vào cộng đồng, vào cán bộ. Họ
sống co cụm, làm những việc cần thiết cho gia đình,
không nghĩ đến việc người khác, hoặc có lúc nghĩ rằng,
mình có nói gì thì cũng không thay đổi được tình hình,
vì xã hội này có chức có quyền sẽ thắng, còn người thấp
cổ bé miệng thì biết kêu đến ai.
Thạc sĩ xã hội Phạm Thị Thúy nói: “Những vụ tham
nhũng, hối lộ, tiêu cực của một phận quan chức nơi này
nơi kia cũng khiến người dân càng mất lòng tin vào cộng
đồng. Rồi ngay cả trong ngành giáo dục cũng có những
16
tiêu cực học giả, bằng giả, tiến sĩ giấy… nên người dân
không còn biết đặt niềm tin vào đâu“
- Thứ tư là sự tham lam, ích kỷ của con người, sống chỉ
biết mình, không có tình thương yêu đồng loại. Tất cả mọi
quan hệ dựa trên đồng tiền, coi rẻ tình người, xem con
người như là công cụ mình có lợi gì không? Chứ còn
chuyện họ sống ra sao thì mặc kệ!
. - Thứ năm là do nền giáo dục xuống cấp về đạo đức
cũng như về tri thức. Nền giáo dục này bị chi phối của xã
hội vô thần, coi sự hưởng thụ của con người là trên hết,
mà quên đi đạo lý, tình người, tương thân tương ái trong
cộng đồng xã hội. Những câu ca dao tục ngữ : “Chị ngã
17
em nâng”, “Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ” hoặc “Lá
lành đùm lá rách” xem ra rất xa rời thực tế hôm nay
Kết luận
Bệnh vô cảm không chỉ làm tâm hồn khô cằn mà còn làm
hủy hoại đạo đức con người. Những hành vi vô cảm có
thể dẫn đến chết người, làm rối loạn trật tự xã hội và xa
hơn nữa là kĩm hãm sự phát triển của đất nước.Nguyên
nhân của bệnh vô cảm có chủ quan và khách quan, vậy
nên để chữa trịcăn bệnh “ung thư tâm hồn” này, cần thiết
phải kết hợp nhiều biện pháp. Từ mỗicon người cho đến
toàn xã hội.Lòng nhân ái là một giá trị văn hoá lớn của
dân tộc ta. Nó đã tạo nên một nét độc đáo trong chủ nghĩa
nhân văn truyền thống Việt Nam.
18
Hơn nữa, một xã hội vô cảm là một xã hội chết! Một cuộc
sống vô vị và tẻ nhạt, chắc hẳn chẳng ai muốn như vậy.
Một nhà văn Nga đã từngnói: "Nơi lạnh nhất không phải
là Bắc cực mà là nơi không có tình thương". Con người
sống mà không có tình thương thì chẳng khác chi con vật,
chẳng khác chi cái xác không hồn, tồn tại giữa dòng đời
một cách vô nghĩa, và sẽ chết dần mòn trong cô đơn, lạnh
lẽo.
Làm thế nào để có phương thuốc đặc biệt chữa trị “bệnh
vô cảm"? Chúng ta nên có một "trái tim nóng" để biết
khóc, biết cười, biết lắng nghe, biết yêu thương, biết rung
cảm với mọi người.
Trước hết vẫn phụ thuộc vào chính mỗi cá nhân. Chúng ta
hãy sống có lí tưởng, mục đích đúng đắn, sống tử tế và
19
hãy luôn nhớ rằng mọi suy nghĩ, hành động, lời nói của
mình đều phải xuất phát từ lòng nhân ái. Hãy làm giàu
tâm hồn bằng các tác phẩm văn chương nghệ thuật hoặc
tích cực tham gia vào những phong trào, những hoạt động
mang ý nghĩa xã hội rộng lớn… Chỉ cần có một tâm hồn
cởi mở và một trái tim nhân hậu, biết thương người, như
thể thương thân là bạn sẽ, chữa dứt được “bệnh vô cảm” .
hãy lấy cái “tình” mà cảm hóa hành động, hãy lấy tình
thương yêu mà làm ngôi vị trung tâm của cuộc sống, hãy
dang rộng trái tim mình, hãy quan tâm đến mọi người,
hãy thông cảm, sẻ chia với những mảnh đời bất hạnh, hãy
biết quý trọng tình cảm và tha thứ cho sự lỗi lầm.
“Chúng ta hãy sống theo quan điểm đúng đắn mà Chủ
tịch Hồ Chí Minh đã dạy và nêu gương sáng: Mình vì mọi
20
- Xem thêm -