Tài liệu Bài tập kiểm toán tổng hợp theo từng chương

Kh«ng gi¶i Bài 1: Anh ( Chị ) đang thực hiện việc kiểm toán báo cáo tài chính của Công ty A cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2007. Công ty A được thành lập 1/1/ 2007 và báo cáo tài chính năm 2007 cũng chưa được kiểm toán. Trong quá trình trao đối với kế toán trưởng của Công ty ; Anh / chị được biết trong năm 2007 là giai đoạn mới thành lập do thiếu cán bộ kế toán đủ năng lực nên đã có một số sai sót trong số liệu kế toán sau đây: 1. Xe ô tô Mazda là xe riêng của cá nhân Chủ tịch HĐQT bị ghi nhầm vào tài sản cố định của Công ty ngày 01/01/2007 như một khoản vốn góp với giá trị 360 triệu đồng. 2. Nhà làm việc có giá trị theo chứng từ là 420 triệu nhưng chưa được ghi nhận vào tài sản cố định ngày 01.07.2007 với giá trị 540 triệu. Số tiền tăng thêm là khoản chi phí trang bị bàn ghế làm việc và mua văn phòng phẩm cho bộ phận quản lý, lẽ ra phải được ghi nhận vào chi phí quản lý năm 2007 3. Tiền lương của nhân viên văn phòng năm 2007 được ghi nhận như một khoản chi phí trả trước dài hạn và phân bổ trong 02 năm sau. Tổng số tiền lương này là 120 triệu đồng Yêu cầu: a) Giả sử qua kiểm tra các sai sót trên là có thực và Công ty chưa tiến hành bất cứ điều chỉnh nào trên sổ sách kế toán. Anh/ Chị hãy xác định ảnh hưởng tổng hợp của các sai sót trên đến các khoản mục của BCĐKT và BCKQKD năm 2007 b) Với các dữ liệu câu a) giả sử các sai sót trên là trọng yếu, Anh / Chị hãy đề xuất các điều chỉnh thích hợp trên báo cáo tài chính của năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2007 Thông tin bổ sung Chính sách khấu hao của Công ty A là khấu hao đường thẳng với tỷ lệ 5% cho nhà làm việc và 10% cho xe ôtô. Thời gian bắt đầu tình khấu hao là ngày tăng tài sản . Khấu hao cho nhà và xe ô tô được hạch toán vào chi phí quản lý doanh nghiệp. Bài 2: Thực hiện việc kiểm toán báo cáo tài chính của Công ty Thương mại toàn cầu cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2007 . Công ty thương mại toàn cầu được thành lập ngày 02/01/2006 và báo cáo tài chính năm 2006 chưa được kiểm toán. Trong quá trình trao đối với kế toán trưởng của Công ty Thương mại Toàng Cầu, Anh / Chị được biết trong năm 2006 mới thành lập do thiếu cán bộ kế toán đủ năng lực nên đã có một số sai sót trong số liệu kế toán như sau: 1. Khoản góp vốn của Ông Waterhouse là 480 triệu đồng kể từ ngày 02.01.2007 bị ghi nhầm thành một khoản vay dài hạn với lãi suất 10%/năm. Kế toán công ty vẫn tính lãi phải trả hàng năm mặc dù không thanh toán. 2. Có một tài sản cố định hữu hình nguyên giá 12 triệu do Công ty mua đưa vào sử dụng từ ngày 01/07/2007 được ghi nhận toàn bộ vào chi phí bán hàng năm 2007 3. Để dự phòng sự biến động tỷ giá cho năm 2007 kế toán đã trích trước một khoản chi phí phải trả là 20 triệu vào ngày 31/12/2006 ( tính vào chi phí tài chính). Khoản mục này không được sử dụng cho đến cuối năm 2007 Yêu cầu: a) Giả sử qua kiếm tra các sai sót trên là có thực và Công ty chưa tiến hành bất kỳ sự điều chỉnh nào trên sổ sách ké toán. Hãy xác định ảnh hưởng tổng hợp của các sai sót trên đến các khoản mục của BCĐKT và BCKQKD năm 2007 b) Với các dữ liệu câu (a) giả sử các chênh lệch trên là trọng yếu hãy đề xuất các bút toán điều chỉnh thích hợp trên báo cáo tài chính của năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2007 Thông tin bổ sung Tài sản cố định hữu hình có thời gian sử dụng là 5 năm và được khấu hao theo phương pháp đường thẳng. Thời gian bắt đầu khấu hao là ngày tăng tài sản Cho đến năm 2007 Công ty vẫn trong thời hạn được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp Bài 3 Doanh nghiệp A bán một thiết bị trả góp với tổng số tiền theo giá trả góp ( chưa thuế GTGT ) là 500 triệu đồng, giá bán thu tiền ngay co thue là 379 triệu đồng, thuế GTGT phải nộp là 50 triệu đồng. Việc bán hàng được thực hiện vào ngày 31/12/2007. Số tiền này được thanh toán trong vòng 5 năm kể từ ngày mua hàng, số tiền được trả cuối mỗi năm là 100 triệu đồng (bao gom ca thue GTGT). Lãi suất triết khấu hàng năm là 10%. Kế toán doanh nghiệp đã tính toán và ghi nhận riêng bút toán cho năm 2007 như sau: Nợ TK 131: 550 triệu Có TK 511 450 triệu Có TK 515 50 triệu Có TK 3331 50 triệu ( Đồng thời ghi nhận giá vốn lô hàng trên là :300 triệu) Yêu cầu: Hạch toán như vậy đúng hay sai, nếu sai thì ảnh hưởng đến báo cáo tài chính năm 2007 như thế nào? Thuế suất TNDN 28% Bài 4 Vào đầu năm 2007 Công ty A mua một phần mềm mới để thay thế cho một phần mềm điều khiển trong nhà máy sản xuất. Phần mềm mới có giá 200 triệu đồng chưa bao gồm thuế GTGT, ước tính sẽ phải thay thế sau 5 năm sử dụng, giá trị thanh lý ước tính bằng 0. Khi nhận phần mềm mới này kế toán đã ghi nhận như sau: Nợ TK 211: 200 Có TK 133 20 Có TK 111,112 : 220 Nợ TK 6274 Có TK 2413 40 triệu 40 triệu Yêu cầu: Hãy chỉ ra sai sót trong việc hạch toán các nghiệp vụ trên và phân tích sự ảnh hưởng của chúng tới các báo cáo tài chính năm 2007 như thế nào? ( Thuế GTGT 10%; thuế TNDN 28%) Bài 5 Tại một đơn vị, năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2007 có một số nghiệp vụ chênh lệch tỷ giá ngoại tệ như sau: 1. Khoản chênh lệch từ nghiệp vụ thanh toán một khoản nợ gốc ngoại tệ ( USD) như sau: Số tiền ghi nhận phải trả ban đầu ( trong năm 2007) bằng đồng VNĐ là: 150 triệu. Do tỷ giá tăng dần trong năm nên khi thanh toán khoản nợ này số tiền bằng VNĐ đã trả là 160 triệu. Kế toán đã hạch toán tăng phần chênh lệch vào chi phí hoạt động tài chính trong kỳ 2. Khoản chênh lệch tỷ giá do thu hồi một khoản nợ gốc số tiền ban đầu phải thu là 300 triệu Do tỷ giá tăng khi thanh toán thực tế số tiền thu được là 320 triệu. Phần chênh lệch được kế toán ghi tăng doanh thu hoạt động tài chính. 3. Tại ngày 31/12/2007 doanh nghiệp thực hiện đánh giá lại một số khoản nợ vay dài hạn phải trả có gốc ngoại tệ và phát sinh chênh lệch tỷ giá như sau: Số nợ phải trả bao đầu là 1.500 triệu cuối năm đánh giá thì số nợ này được ghi nhận 1.600 triệu đồng. Kế toán hạch toán phần chênh lệch này qua TK 413. Yêu cầu: Hạch toán như vậy đúng hay sai, nếu sai thì ảnh hưởng đến báo cáo tài chính thế nào? Bài 6 Giả sử cuối năm tài chính 31/12/N Công ty Tràng An có BCĐKT như sau: Tài sản Tài sản lưu động 1. Tiền 2. Đầu tư chứng khoán ngắn hạn 3. Phải thu của khách hàng 4. Dự phòng phải thu khó đòi 5. Hàng tồn kho 6. Tài sản lưu động khác Tài sản cố định hữu hình 1. Nguyên giá 2. Giá trị hao mòn luỹ kế Tài sản cố định vô hình 1. Nguyên giá 2. Giá trị hao mòn luỹ kế Tổng tài sản Số cuối kỳ 225.000 10.000 20.000 100.000 (20.000) 100.000 15.000 300.000 500.000 (200.000) 100.000 100.000 0 625.000 Báo cáo kết quả kinh doanh - Doanh thu: - Giá vốn: - Lợi nhuận gộp: - Chi phí bán hàng: - Chi phí quản lý doanh nghiệp : - Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh: Nguồn vốn Nợ phải trả 1. Vay ngắn hạn ngân hàng 2. Phải trả người bán 3. Phải trả người lao động 4. Thuế và các khoản phải nộp NN Số cuối kỳ 310.000 110.000 100.000 60.000 40.000 Nguồn vốn chủ sở hữu 1. Nguồn vốn kinh doanh 2. Lợi nhuận chưa phân phối 315.000 300.000 15.000 Tổng cộng nguồn vốn 625.000 800.000 500.000 300.000 70.000 110.000 120.000 Giả sử trong quá trình kiểm toán kiểm toán viên phát hiện ra một số vấn đề sau: 1. Trong tháng 6 công ty hoàn thành sửa chữa một tài sản cố định, chi phí sửa chữa là 30.000, kết quả sau sửa chữa có cải thiện làm tăng thêm đáng kể chất lượng sản phẩm sản xuất ra so với trạng thái tiêu thụ ban đầu, mặc dù không làm kéo dài thời gian sử dụng hữu ích của tài sản cũng không làm tăng công suất của tài sản, công ty đã hạch toán chi phí này vào chi phí quản lý trong kỳ. 2. Ngày 25/12 Công ty xuất bán một lô hàng theo phương pháp giao hàng tại kho người nhận, giá bán là 50.000, giá vốn là 35.000, ngày 10/01/N+1 hàng được giao cho người nhận Công ty đã hạch toán lô hàng này vào doanh thu và chi phí trong kỳ năm N 3. Trong tháng 12 Công ty thực hiện trao đổi sản phẩm của mình lấy hàng hoá tương tự tại một địa điểm khác, giá thành sản xuất của một số sản phẩm này là: 25.000 Công ty đã hạch toán số tiền này vào doanh thu và chi phí trong kỳ. 4. Trong giá gốc của hàng tồn kho có 15.000 chi phí sản xuất chung cè ®Þnh díi c«ng suÊt chuÈn. 5. Ngày 10/08 Công ty thực hiện bán một lô hàng theo phương thức trả góp, giá bán trả ngay chưa thuế là 180 000, thuế GTGT 10%, giá bán trả góp chưa thuế 220 000. Doanh nghiệp đã hạch toán doanh thu trong kỳ là 220 000 (TK 511). 6. Trong năm công ty đã thực hiện xoá một khoản nợ phải thu khó đòi trị giá 10 000, công ty đã hạch toán khoản này vào chi phí quản lý doanh nghiệp trong kỳ. 7. Doanh nghiệp nhập khẩu một thiết bị sản xuất: Giá nhập khẩu thiết bị: 50.000 USD, giá trị phụ tùng phục vụ cho sửa chữa sau này là : 3000USD ( Tỷ giá là : 15.400), Thuế nhập khẩu 40%, thuế GTGT 10%, Chi phí vận chuyển 5 triệu đồng, chi phí lắp đặt chạy thử là 2 triệu doanh nghiệp đã ghi nhận nguyên giá tài sản cố định là: 1224,3 triệu đồng 8. Trong kỳ phát sinh tổng số chiết khấu thanh toán doanh nghiệp được hưởng do bên bán hàng chi trả là : 10 triệu đồng doanh nghiệp đã ghi nhận giảm giá hàng mua trong kỳ biết rằng số hàng mua về vẫn còn tồn trong kho. Yêu cầu: a) Trong giới hạn của những thông tin trên hãy chỉ rõ những sai phạm của Công ty Tràng An và lập các bút toán điều chỉnh cho đúng b) Tổng hợp các sai phạm theo từng chỉ tiêu ( Nguồn vốn kinh doanh , tài sản cố định hữu hình…) và tính toán mức độ sai phạm theo từng chỉ tiêu chủ yếu ( Tổng tài sản, doanh thu thuần, lợi nhuận, phải thu khách hàng…) Bài 7 : Anh (Chị) đang kiểm toán cho công ty ABC cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/2007. Sau đây là các thông tin liên quan đến tài sản cố định hữu hình mà công ty báo cáo năm 2007. Đơn vị tính : triệu đồng) - Nguyên giá : 53.690 - Giá trị hao mòn luỹ kế : 27.726 - Giá trị còn lại : 25.928 Đối chiếu với số liệu được thuyết minh năm 2006 số liệu được thuyết minh cụ thể như sau : 31/12/2006 Nguyên giá TSCĐ - Nhà xưởng - Máy móc thiết bị Giá trị hao mòn luỹ kế - Nhà xưởng - Máy móc thiết bị 50.500 12.000 38.500 23.325 6000 17.325 Tăng trong năm 2007 5.790 1.750 4.040 4437 515 3922 Giảm trong 31/12/2007 năm 2007 2.600 53.690 13.750 2.600 39.940 27.726 6.515 21247 Trong quá trình kiểm toán KTV thu được những thông tin sau đây : Tất cả các loại tài sản cố định đều được khấu hao theo đường thẳng ( Không có giá trị thu hồi thanh lý), thời gian khấu hao của nhà xưởng là 25 năm, còn các loại tài sản cố định khác là 10 năm. Chính sách của công ty từ năm 2007 thực hiện tính khấu hao nửa năm đối với tất cả các tài sản tăng hoặc giảm trong năm. Số dư 31/12/2006 đã được đối chiếu và thống nhất với số liệu trong hồ sơ kiểm toán năm trước. Anh/ Chị đã tiến hành các thủ tục kiểm toán và phát hiện các vấn đề sau : a) Trong năm 2007 đơn vị đã xây dựng mới cửa hàng số 3 với tổng chi phí là : 104.000.000 đồng, hoàn thành và đưa vào sử dụng ngày 3/6/2007. Ngoài ra đơn vị đã chi ra 32.000.000 đồng cho việc cải tạo văn phòng của giám đốc bao gồm : - Trang trí nội thất : 8.400.000 - Trang bị bàn ghế : 4.600.000 - Trang bị máy lạnh : 17.000.000 Công trình cải tạo văn phòng hoàn thành và đưa vào sử dụng tháng 03/2007 Đơn vị chưa ghi sổ tất cả các tài sản này. b) Ngày 01/01/2007 đơn vị thuê 01 xe tải trong 4năm với số tiền thanh toán hàng năm bao gồm cả thuế GTGT 10% là : 13.200.000 trả vào ngày 01/01 mỗi năm kể từ năm 2007. Theo hợp đồng, một trong hai bên có quyền chấm dứt hợp đồng sau khi thông báo cho bên kia trước 60 ngày. Hợp đồng không đáp ứng bất kỳ điều kiện nào của một hợp đồng thuê tài chính . Đơn vị đã ghi nhận TSCĐ trên vào tài sản của đơn vị với nguyên giá : 96.000.000 và hạch toán tài sản như TSCĐ thuê tài chính, tài sản dùng cho hoạt động bán hàng. c) Ngày 25/03/2007 đơn vị nhượng bán 1 xe tải có nguyên giá 110.000.000 đồng, đã khấu hao đến ngày 31/12/2006 là 82.500.000 đồng. Số tiền mặt thu được là 26.700.000 (Giá chưa có thuế) được đơn vị ghi giảm trực tiếp vào nguyên giá tài sản cố định, phần chênh lệch HT vào thu nhập hoạt động tài chính. d) Các dụng cụ quản lý tăng thêm trong kỳ chủ yếu là 02 máy tính trang bị cho phòng kế toán vào 6/2007 , trị giá 6.200.000/cái . Ngoài ra đơn vị còn mua một hệ thống âm thanh phục vụ cho nhu cầu phúc lợi trị giá 5.600.000 vào 9/2007. Toàn bộ số tài sản trên DN đã ghi tăng TSCĐ và đơn vị đã chuyển nguồn quỹ phúc lợi sang quỹ phúc lợi đã hình thành tài sản. e) Ngaøy 30/6/2007, Coâng ty ghi nhaän moät maùy khoan trò giaù 14.600.000 ñoàng nhö laø moät chi phí trong kyø maëc duø thôøi gian söû duïng cuûa chieác maùy laø 5 naêm. f) Coâng ty ghi nhaän toaøn boä khoaûn tieàn thueâ nhaø traû tröôùc 3 naêm trò giaù 300 000 000 ñoàng cuûa moät khaùch haøng, baét ñaàu töø 1.1.2007 vaøo doanh thu naêm 2007. g)Döïa vaøo keát quaû coâng boá taïi buoåi hoïp Hoäi ñoàng quaûn trò cuûa coâng ty lieân doanh ABC-Katasati, ABC ghi nhaän khoaûn laõi ñöôïc chia vaøo thu nhaäp hoaït ñoäng taøi chính 100 000 d duø chöa nhaän thông báo từ ABC – Katasati. Thông tin bổ xung   Chính sách khấu hao của đơn vị là khấu hao đường thẳng với tỷ lệ 4% cho văn phòng, 10% cho phương tiện vận tải và 20% cho dụng cụ quản lý Đơn vị hạch toán thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ. Yêu cầu a) Hãy lập bảng bút toán điều chỉnh mà anh/ chị cho rằng cần thiết . Đơn vị chưa khoá sổ cuối năm . Giả sử không xem xét đến thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp b) Hãy lập biểu cho khoản mục tài sản cố định , phản ánh : « Số dư do đơn vị báo cáo » ; « Số điều chỉnh của kiểm toán » ; Và « số dư của kiểm toán » File: Trung kietoan: Kiemtoan Baøi 8 Ñoái vôùi moãi tình huoáng döôùi ñaây, haõy cho bieát muïc ñích kieåm toaùn, chuû theå kieåm toaùn vaø ngöôøi söû duïng chuû yeáu keát quaû kieåm toaùn: Tình huoáng Muïc ñích kieåm toaùn (kieåm toaùn hoaït ñoäng, kieåm toaùn tuaân thuû, kieåm toaùn BCTC) Chuû theå kieåm toaùn (kieåm toaùn vieân noäi boä, kieåm toaùn vieân nhaø nöôùc, kieåm toaùn vieân ñoäc laäp) Ngöôøi söû duïng keát quaû kieåm toaùn a. Ñieàu tra tình hình thöïc hieän keá hoaïch cung öùng vaät lieäu cuûa boä phaän cung tieâu. b. Kieåm tra quyeát toaùn thueá TNDN cuûa coâng ty ABC. c. Kieåm tra quyeát toaùn söû duïng NSNN cuûa DNNN XYZ. d. Kieåm tra BCTC cuûa coâng ty TUV tröôùc khi gôûi cho caùc coå ñoâng. e. Xem xeùt vieäc chaáp haønh cuûa coâng ty DEF ñoái vôùi caùc ñieàu kieän cuûa hôïp ñoàng vay. f. Kieåm tra quy trình saûn xuaát cuûa coâng ty GHI xem coù ñuùng vôùi tieâu chuaån an toaøn saûn xuaát ñaõ ñaêng kyù khoâng. g. Thaåm tra veà hieäu quaû söû duïng ngaân saùch cuûa boä phaän marketing. Baøi 9: Coâng ty kieåm toaùn ABC thöïc hieän kieåm toaùn baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty Thieân Taân cho naêm taøi chính keát thuùc ngaøy 31.12.2001 ñeå cung caáp cho Ngaân haøng VINABANK laøm cô sôû cho moät khoaûn vay daøi haïn cuûa VINABANK cho Thieân Taân. Döïa treân keát quaû kieåm toaùn cuûa mình, ABC ñaõ ñöa ra baùo caùo kieåm toaùn chaáp nhaän toaøn phaàn (khoâng coù ñoaïn nhaán maïnh). Yeâu caàu: a. Sau moät naêm, Thieân Taân bò phaù saûn vaø VINABANK khoâng thu hoài ñöôïc nôï vay. Keát quaû ñieàu tra cho thaáy coù moät soá haønh vi gian laän do Ban Giaùm ñoác Thieân Taân thöïc hieän daãn ñeán sai leäch troïng yeáu treân baùo caùo taøi chính maø coâng ty kieåm toaùn ABC khoâng phaùt hieän ñöôïc. Theo anh (chò), ban giaùm ñoác Thieân Taân hay coâng ty kieåm toaùn ABC phaûi chòu traùch nhieäm phaùp lyù tröôùc VINABANK? Giaûi thích quan ñieåm cuûa mình b. Tình huoáng töông töï nhö caâu b nhöng baùo caùo kieåm toaùn cuûa coâng ty ABC ñöa ra yù kieán chaáp nhaän töøng phaàn, ngoaïi tröø khoaûn muïc haøng toàn kho do kieåm toaùn vieân khoâng chöùng kieán kieåm keâ haøng toàn kho. Anh (chò) haõy cho bieát veà traùch nhieäm (neáu coù) cuûa kieåm toaùn vieân ñoái vôùi VINABANK trong tröôøng hôïp naøy Baøi 10 Haõy cho bieát nhöõng tình huoáng sau lieân quan ñeán boä phaän naøo cuûa heä thoáng kieåm soaùt noäi boä trong doanh nghieäp. Ñaùnh daáu vaøo oâ thích hôïp. Moät tình huoáng coù theå lieân quan ñeán nhieàu boä phaän. Moâi tröôøng kieåm soaùt Ñaùnh giaù ruûi ro Caùc hoaït ñoäng kieåm soaùt Thoâng tin vaø truyeàn thoâng Giaùm saùt 1. Keá toaùn kho kieâm nhieäm thuû kho 2. Caùc nhaân vieân thôø ô vôùi hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa coâng ty vì cheá ñoä khen thöôûng bình quaân 3. Caùc baùo caùo cuûa boä phaän saûn xuaát thöôøng gôûi cho giaùm ñoác thöôøng bò thaát laïc do ñoâi khi caùc baùo caùo naøy khoâng ñöôïc göûi tröïc tieáp cho trôï lyù giaùm ñoác maø göûi ôû boä phaän vaên thö, tieáp taân… (nhöõng luùc trôï lyù giaùm ñoác ñi vaéng) 4. Khoâng coù nhöõng chöông trình ñaùnh giaù ñònh kyø veà hoaït ñoäng neân toàn taïi nhöõng yeáu keùm keùo daøi. 5. Coâng ty khoâng coù muïc tieâu vaø chieán löôïc daøi haïn vaø trung haïn. Baøi 11 Haõy thieát keá moät thuû tuïc kieåm soaùt cho moãi sai phaïm tieàm taøng döôùi ñaây: a. Nhaân vieân thu nôï coù theå khoâng noäp tieàn vaøo quyõ b. Mua haøng khoâng ñuùng nhu caàu söû duïng c. Thanh toaùn hai laàn cho cuøng moät loâ haøng mua d. Mua haøng theo giaù cao hôn giaù thò tröôøng e. Nhaân vieân keá toaùn thoâng ñoàng vôùi khaùch haøng ñeå xoùa soå nôï gaây thieät haïi cho coâng ty Baøi 12 Döôùi ñaây laø nhöõng tình huoáng hoaøn toaøn ñoäc laäp: a) Khi kieåm toaùn cho coâng ty ABC, KTV Toaøn nhaän thaáy heä thoáng KSNB cuûa ABC laø raát yeáu keùm. Vì vaäy, Toaøn ñaõ ñaùnh giaù RRKS ôû möùc cao vaø quyeát ñònh taêng cöôøng toái ña caùc thöû nghieäm kieåm soaùt ñeå buø ñaép laïi nhöõng yeáu keùm cuûa heä thoáng KSNB nhaèm giaûm ruûi ro kieåm toaùn xuoáng möùc coù theå chaáp nhaän ñöôïc. b) Khi kieåm toaùn cho coâng ty XYZ, KTV Thònh quyeát ñònh khoâng thöïc hieän caùc thöû nghieäm cô baûn. Thay vaøo ñoù, Thònh thöïc hieän nhieàu thöû nghieäm kieåm soaùt vì nhöõng thöû nghieäm naøy ít toán keùm hôn. Ñieàu naøy ñöôïc Thònh lyù giaûi do heä thoáng KSNB cuûa XYZ raát höõu hieäu neân RRKS ñöôïc ñaùnh giaù ôû möùc raát thaáp, vì theá vieäc thöïc hieän caùc TNKS laø hieäu quaû nhaát. c) Coâng ty DEF laø coù quy moâ khaù nhoû neân vieäc xaây döïng moät heä thoáng KSNB khoâng ñöôïc quan taâm nhieàu. Vì theá, khi KTV Xuaân tìm hieåu heä thoáng KSNB ñaõ phaùt hieän nhieàu yeáu keùm nghieâm troïng. Xuaân ñaõ ñaùnh giaù RRKS ôû möùc thaáp nhaát vaø boû qua khoâng thöïc hieän caùc thöû nghieäm kieåm soaùt ñeå ñi vaøo thöïc hieän ngay caùc thöû nghieäm cô baûn. Yeâu caàu: Ñoái vôùi moãi tình huoáng treân, haõy nhaän xeùt veà caùch laøm cuûa KTV. Baøi 13: Döôùi ñaây laø caùc thuû tuïc kieåm toaùn do kieåm toaùn vieân tieán haønh: 1. Kieåm tra toång coäng chi tieát caùc khoaûn nôï phaûi traû vaø ñoái chieáu toång soá vôùi soå caùi.( C¨n b¶n – KiÓm tra chi tiÕt nghiÖp vô vµ sè d TK – KiÓm tra chi tiÕt sè d TK) 2. Choïn maãu moät soá hoùa ñôn cuûa ngöôøi baùn chöa ñöôïc thanh toaùn ñeå kieåm tra ñeán soá dö cuoái kyø cuaû caùc khoaûn phaûi traû treân soå chi tieát. (C¨n b¶n – KiÓm tra chi tiÕt nghiÖp vô vµ sè d TK – KiÓm tra chi tiÕt nghiÖp vô) 3. So saùnh chi phí khaáu hao naêm nay vôùi chi phí khaáu hao naêm tröôùc. Qua ñoù phaùt hieän tyû leä khaáu hao naêm nay taêng leân so vôùi naêm tröôùc. (c¨n b¶n – Phan tÝch ®¸nh gi¸ tæng qu¸t – Ph©n tÝch xu híng) 4. Thaûo luaän vôùi nhaân vieân giöõ soå saùch veà chi quyõ veà traùch nhieäm cuûa anh ta. Quan saùt xem trong thöïc teá nhaân vieân naøy coù ñaûm nhaän coâng vieäc giöõ quyõ hay chuaån bò caùc bieåu chænh hôïp tieàn göûi ngaân haøng hay khoâng.(thö nghiÖm kiÓm so¸t – Thö nghiÖm chi tiÕt vÒ KS) 5. Göûi thö yeâu caàu xaùc nhaän caùc khoaûn phaûi traû cuoái kyø tröïc tieáp ñeán caùc nhaø cung caáp. .(C¨n b¶n – KiÓm tra chi tiÕt nghiÖp vô vµ sè d TK – KiÓm tra chi tiÕt sè d TK) 6. Kieåm tra söï lieân tuïc cuûa caùc ñôn ñaët haøng. (thö nghiÖm kiÓm so¸t – Thö nghiÖm chi tiÕt vÒ KS) 7. Kieåm tra chöõ kyù cuûa caùc kieåm toaùn vieân noäi boä treân caùc bieåu chænh hôïp soá dö tieàn göûi ngaân haøng moãi thaùng nhö moät baèng chöùng laø caùc bieåu naøy ñaõ ñöôïc kieåm tra bôûi caùc kieåm toaùn vieân noäi boä. (thö nghiÖm kiÓm so¸t – Thö nghiÖm chi tiÕt vÒ KS) 8. Choïn maãu moät soá nghieäp vuï ñöôïc ghi cheùp treân nhaät kyù mua haøng ñeå kieåm tra hoùa ñôn cuûa ngöôøi baùn vaø caùc taøi lieäu khaùc laøm cô sôû cho caùc nghieäp vuï naøy. (thö nghiÖm kiÓm so¸t – §iÒu tra hÖ thèng) 9. Nhaân tyû leä hoa hoàng vôùi doanh thu vaø ñem so saùnh keát quaû vôùi chi phí hoa hoàng trong kyø. .( C¨n b¶n – KiÓm tra chi tiÕt nghiÖp vô vµ sè d TK – KiÓm tra chi tiÕt sè d TK) 10. Kieåm tra caùc hoaù ñôn cuûa ngöôøi baùn coù ñaày ñuû chöõ kyù cuûa nhaân vieân ñöôïc giao nhieäm vuï kieåm tra laïi veà giaù caû, soá löôïng vaø tính toaùn cuûa caùc hoaù ñôn treân. (thö nghiÖm kiÓm so¸t – Thö nghiÖm chi tiÕt vÒ KS) Yeâu caàu : a. Chæ ra raèng moãi thuû tuïc treân laø thöû nghieäm kieåm soaùt hay thöû nghieäm cô baûn. b. Ñoái vôùi caùc thöû nghieäm cô baûn, cho bieát ñoù laø thöû nghieäm chi tieát hay thuû tuïc phaân tích đánh giá tổng quát c. Ñoái vôùi caùc thöû nghieäm cô baûn, cho bieát chuùng nhaèm ñaùp öùng muïc tieâu kieåm toaùn toång quaùt naøo (HiÖu lùc (hîp thøc); Phª chuÈn; §Çy ®ñ; §óng gi¸ trÞ; S¾p xÕp ®óng; §óng kú; B¸o c¸o vµ tæng hîp)? Baøi 14 Döôùi ñaây laø moät soá taøi lieäu do KTV thu thaäp ñöôïc veà khoaûn muïc nôï phaûi thu: 1. Soå chi tieát nôï phaûi thu cuûa töøng khaùch haøng ñöôïc ñôn vò in ra töø phaàn meàm keá toaùn.(5) 2. Baûn sao caùc hoaù ñôn baùn haøng chöa traû tieàn cuûa töøng khaùch haøng.(4) 3. Bieân baûn ñoái chieáu coâng nôï giöõa ñôn vò vaø caùc khaùch haøng.(3) 4. Thö xaùc nhaän cuûa khaùch haøng göûi tröïc tieáp cho kieåm toaùn vieân.(1) 5. Caùc giaáy baùo Coù cuûa ngaân haøng göûi cho ñôn vò xaùc nhaän caùc khoaûn traû tieàn sau ngaøy keát thuùc nieân ñoä cuûa khaùch haøng.(2) Yeâu caàu: Haõy saép xeáp caùc baèng chöùng treân theo thöù töï ñoä tin caäy giaûm daàn. Giaûi thích veà söï saép xeáp naøy. Baøi 15 Haõy cho bieát trong nhöõng tình huoáng ñoäc laäp döôùi ñaây, yù kieán kieåm toaùn naøo laø thích hôïp vaø giaûi thích: (1).Moät coâng trình xaây döïng cô baûn dôû dang chöa hoaøn thaønh ñöôïc ghi nhaän treân baùo caùo taøi chính laø 360 trieäu ñoàng. Khi kieåm tra ñeán phaàn naøy, ñôn vò cho bieát caùc taøi lieäu, chöùng töø veà chi phí xaây döïng coâng trình ñaõ bò thaát laïc. Ñôn vò ñaõ xuaát trình xaùc nhaän cuûa cô quan ñieàu tra veà vieäc ñang theo doõi vuï vieäc naøy. Kieåm toaùn vieân ñaõ tìm caùc thuû tuïc khaùc ñeå thay theá nhöng khoâng coù baèng chöùng naøo khaùc coù theå thoûa maõn ñöôïc yeâu caàu cuûa kieåm toaùn vieân.(ChÊp nhËn tõng phÇn – ngo¹i trõ) (2).Moät khoaûn thu 2.400 trieäu ñoàng chöa ñöôïc caáp coù thaåm quyeàn quyeát ñònh ñoù laø doanh thu hay laø voán goùp cuûa coå ñoâng. Ñieàu naøy naèm ngoaøi khaû naêng kieåm soaùt vaø döï ñoaùn cuûa ñôn vò vaø cuûa kieåm toaùn vieân. Nhöng ñôn vò vaãn ghi nhaän soá tieàn naøy vaøo doanh thu. .(ChÊp nhËn tõng phÇn – ngo¹i trõ) (3).Ñôn vò tính giaù haøng toàn kho theo moät phöông phaùp khoâng phuø hôïp vôùi cheá ñoä keá toaùn hieän haønh. Duø kieåm toaùn vieân ñaõ giaûi thích ñeå thuyeát phuïc ñôn vò thay ñoåi cho phuø hôïp vôùi cheá ñoä keá toaùn hieän haønh nhöng ñôn vò vaãn kieân quyeát giöõ nguyeân caùch ghi cheùp cuûa mình. Ban Giaùm ñoác chæ nhöôïng boä laø neáu kieåm toaùn vieân yeâu caàu, hoï seõ coâng boá söï khaùc bieät cuûa phöông phaùp naøy trong Baûn thuyeát minh baùo caùo taøi chính. .(ChÊp nhËn tõng phÇn – bÊt ®ång) (4).Naêm 2002 laø naêm thöù 3 lieân tieáp coâng ty Phaùt Ñaït phaûi chòu loã. Loã luõy keá ñeán thôøi ñieåm 31/12/2002 ñaõ vöôït quaù voán goùp, nôï phaûi traû ngaén haïn cuõng lôùn hôn toång taøi saûn. KTV ñaõ trao ñoåi vôùi ban giaùm ñoác Phaùt Ñaït veà khaû naêng hoaït ñoäng lieân tuïc cuûa ñôn vò. Theo ban giaùm ñoác cuûa Phaùt Ñaït, vieäc thua loã trong nhöõng naêm gaàn ñaây hoaøn toaøn naèm trong chieán löôïc phaùt trieån chung cuûa toaøn taäp ñoaøn vaø vì vaäy coâng ty meï cuûa Phaùt Ñaït luoân saün saøng tieáp tuïc taøi trôï voán ñeå Phaùt Ñaït tieáp tuïc hoaït ñoäng khi caàn thieát. KTV ñaõ nhaän ñöôïc thö cam keát tieáp tuïc taøi trôï töø coâng ty meï cuûa Phaùt Ñaït. Tuy nhieân, ñeán ngaøy phaùt haønh BCTC voán vaãn chöa ñöôïc goùp theâm cho Phaùt Ñaït. Phaùt Ñaït vaãn laäp baùo caùo taøi chính treân cô sôû giaû ñònh hoaït ñoäng lieân tuïc nhöng ñaõ coù thuyeát minh ñaày ñuû veà tình hình treân. .( ChÊp nhËn tõng phÇn – ngo¹i trõ hoÆc tõ chèi nhËn xÐt) (5). Giaùm ñoác coâng ty kieân quyeát khoâng chaáp nhaän kieåm toaùn vieân göûi thö xaùc nhaän ñeán moät soá khoaûn phaûi traû vì khoâng muoán nhaéc hoï nhôù ñeán moùn nôï naøy. Kieåm toaùn vieân söû duïng moät thuû tuïc kieåm toaùn khaùc ñeå thay theá vaø caûm thaáy haøi loøng veà baèng chöùng ñaït ñöôïc. (ChÊp nhËn toµn bé) (6).Moät soá thoâng tin trong Thö cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò dính keøm vôùi baùo caùo taøi chính coù noäi dung khoâng nhaát quaùn vôùi baùo caùo taøi chính. Kieåm toaùn vieân ñeà nghò ñôn vò söûa nhöng hoï töø choái vì cho raèng kieåm toaùn vieân khoâng kieåm toaùn caùc thoâng tin ñoù maø chæ kieåm toaùn baùo caùo taøi chính neân khoâng coù quyeàn yeâu caàu hoï ñieàu chænh. .(ChÊp nhËn tõng phÇn – bÊt ®ång) Giaû thieát raèng:  Caùc ñieàu kieän cuûa moät yù kieán chaáp nhaän toaøn phaàn ñeàu hoäi ñuû ngoaïi tröø vaán ñeà trong tình huoáng neâu ra.  Caùc vaán ñeà neâu trong tình huoáng ñeàu troïng yeáu. Baøi 16 Kieåm toaùn vieân Huøng ñang thöïc hieän kieåm toaùn baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty N cho naêm taøi chính keát thuùc ngaøy 31.12.2002. Trong quaù trình kieåm toaùn, Huøng phaùt hieän ñôn vò ñaõ khoâng laäp döï phoøng nôï phaûi thu khoù ñoøi theo cheá ñoä keá toaùn hieän haønh, laøm cho nôï phaûi thu taêng leân 400 trieäu vaø lôïi nhuaän taêng theâm 120 trieäu. Huøng ñeà nghò ñôn vò söûa nhöng Giaùm ñoác coâng ty N khoâng ñoàng yù söûa chöõa maø chæ khai baùo ñieàu naøy trong thuyeát minh baùo caùo taøi chính. Huøng quyeát ñònh ñöa ra yù kieán chaáp nhaän toaøn phaàn. Anh (chò) haõy bình luaän veà yù kieán cuûa Huøng vaø cho bieát quan ñieåm cuûa mình. Baøi 17 Kieåm toaùn vieân Hoaø thöïc hieän kieåm toaùn baùo caùo taøi chính cuûa coâng ty Toaøn Thaéng cho naêm taøi chính keát thuùc ngaøy 31.12.2002. Trong naêm, Giaùm ñoác Coâng ty Toaøn Thaéng aùp duïng phöông phaùp khaáu hao taøi saûn coá ñònh khoâng phuø hôïp vôùi cheá ñoä, chuaån möïc keá toaùn hieän haønh. Khi phaùt hieän, kieåm toaùn vieân Hoøa ñaõ ñeà nghò ñieàu chænh nhöng Giaùm ñoác coâng ty khoâng ñoàng yù. Tröôùc tình hình ñoù, kieåm toaùn vieân Hoøa phaùt haønh baùo caùo kieåm toaùn trong ñoù töø choái nhaän xeùt veà baùo caùo taøi chính cuûa Coâng ty Toaøn Thaéng. Yeâu caàu: Haõy nhaän xeùt veà yù kieán cuûa KTV Hoaø vaø cho bieát neáu laø KTV, anh chò seõ ñöa ra yù kieán gì trong tröôøng hôïp naøy. Caâu 18 Khi tieán haønh kieåm toaùn baùo caùo taøi chính (BCTC) cho coâng ty Thöông maïi Raïng Ñoâng, vì heä thoáng kieåm soaùt noäi boä (HTKSNB) cuûa coâng ty raát yeáu keùm neân KTV Laân ñaõ khoâng theå thu thaäp ñaày ñuû caùc baèng chöùng thích hôïp veà chi phí nhaân coâng cuûa coâng trình xaây döïng cô baûn vöøa môùi hoaøn thaønh trong naêm. Do vaäy, KTV Laân quyeát ñònh phaùt haønh baùo caùo khoâng chaáp nhaän. Yeâu caàu: Haõy nhaän xeùt veà yù kieán cuûa KTV Laân vaø cho bieát neáu laø KTV, anh chò seõ ñöa ra yù kieán gì trong tröôøng hôïp naøy. Trung – KTV2008/kiemtoan/baitapkiemtoan/Btkiemtoan.xls Bµi 19 T¹i mét doanh nghiÖp nhµ níc tiÕn hµnh kinh doanh b¸n bu«n s¶n phÈm cã mét sè th«ng tin nh sau: 1. Khi kiÓm to¸n, KTV ph¸t hiÖn mét sè chuyÕn hµng khi b¸n kh«ng thÊy sù phª chuÈn cña l·nh ®¹o doanh nghiÖp vÒ gi¸ b¸n vµ vÒ thêi gian thanh to¸n tiÒn hµng. 2. Mét sè chuyÕn hµng kh«ng cã hîp ®ång hoÆc ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng. Nh÷ng chuyÕn hµng nµy cha ®îc thanh to¸n lµm KTV nghi ngê chuyÕn hµng nµy kh«ng cã thËt hoÆc lµ kh¸ch hµng kh«ng cã thËt. 3. Khi ®èi chiÕu sè liÖu gi÷a sæ kÕ to¸n chi tiÕt vµ sæ kÕ to¸n tæng hîp, KTV ph¸t hiÖn cã sù sai lÖch sè liÖu. 4. KTV ph¸t hiÖn thÊy doanh thu b¸n hµng kú nµy t¨ng nhiÒu so víi kú tríc song thµnh phÈm s¶n xuÊt kh«ng thÊy biÕn ®éng nhiÒu nhng s¶n phÈm dë dang l¹i t¨ng dÉn ®Õn sù nghi ngê r»ng DN h¹ch to¸n doanh thu kh«ng ®óng kú. Yªu cÇu: 1. H·y chØ ra qu¸ tr×nh kiÓm so¸t b¸n bu«n thµnh phÈm. 2. Th«ng qua th«ng tin 1 vµ 2, h·y cho ý kiÕn vÒ qu¸ tr×nh kiÓm so¸t b¸n bu«n t¹i doanh nghiÖp nµy. 3. Cho biÕt ®Ó cã ®îc th«ng tin 3 KTV ®· ¸p dông ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n g×? kü thuËt cô thÓ cña nã? 4. H·y gióp KTV ®a ra gi¶i ph¸p (ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n cô thÓ) ®Ó gi¶i to¶ c¸c nghi ngê ë (2) vµ (4) cña KTV. 5. KTV nghi ngê doanh thu cña hµng nµy h¹ch to¸n sang hµng kh¸c. H·y chØ ra kü thuËt kiÓm to¸n cô thÓ ®Ó gióp KTV gi¶i quyÕt t×nh huèng nµy. BT 20 Mét c«ng ty th¬ng m¹i kinh doanh hµng thùc phÈm. Trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n B¸o c¸o Tµi chÝnh cho niªn ®é kÕ to¸n kÕt thóc ngµy 31 th¸ng 12 n¨m N cña c«ng ty nµy kiÓm to¸n viªn ®· thu thËp ®îc mét sè th«ng tin nh sau: 1 - Trong n¨m N, c«ng ty ®· gÆp ph¶i mét sè khã kh¨n vÒ ph©n chia thÞ phÇn, do ®ã doanh thu n¨m N ®· gi¶m 10% so víi n¨m N-1 2 - Sau khi ph©n tÝch B¸o c¸o KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh n¨m N cho thÊy tû lÖ l·i gép t¨ng 15% so víi n¨m N-1, tuy nhiªn kh«ng cã sù thay ®æi nµo lín vÒ gÝa mua vµ b¸n hµng ho¸ so víi n¨m N-1 3 - Sau khi pháng vÊn ban gi¸m ®èc KiÓm to¸n viªn biÕt r»ng ban gi¸m ®èc cña c«ng ty sÏ ph¶i ký l¹i hîp ®ång qu¶n lý vµo cuèi n¨m N vµ viÖc xem xÐt ký l¹i hîp ®ång phô thuéc vµo kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh n¨m N 4 - Cuèi niªn ®é KÕ to¸n c«ng ty kh«ng lËp dù phßng gi¶m gi¸ hµng tån kho Yªu cÇu: 1) X¸c ®Þnh rñi ro vµ c¸c sai sãt tiÒm tµng cã thÓ cã víi c¸c tµi kho¶n liªn quan? 2) X¸c ®Þnh c¸c thñ tôc kiÓm to¸n cÇn thiÕt? Bµi tËp 21: (*) Khi kiÓm to¸n BCTC cho C«ng ty T.B, bíc ®Çu KTV thu thËp ®îc mét sè th«ng tin, tµi liÖu sau: 1. TrÝch B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh quý 4/ 2002 (®¬n vÞ tÝnh: 1000®): + Chi phÝ b¸n hµng: - Quý tríc: 500.000 ; Quý nµy : 620.000 + Chi phÝ QLDN: - Quý tríc: 650.000 ; Quý nµy : 800.000 + L·i thuÇn tõ H§ SXKD: - Quý tríc: 1.150.000 ; Quý nµy: 1.270.000 2. Trong th¸ng 9/ 2002, C«ng ty bµn giao ®a vµo sö dông 1 toµ nhµ lµm v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i HP, trÞ gi¸ 6.000.000.000 ®, vµ mét Cöa hµng trng bµy giíi thiÖu s¶n phÈm, trÞ gi¸ 360.000.000 ®. (Tû lÖ khÊu hao: 10%/ n¨m) 3. Th¸ng 10/ 2002, cã 2 QuyÕt ®Þnh ®Ò b¹t 2 c¸n bé tõ cÊp phã lªn cÊp trëng phßng vµ 10 b¶n Hîp ®ång lao ®éng 10 nh©n viªn tiÕp thÞ b¸n hµng (thuª thªm lao ®éng). 4. C¸c kho¶n môc chi phÝ kh¸c trong Chi phÝ b¸n hµng vµ Chi phÝ QLDN trong quý 4 vÒ c¬ b¶n vÉn æn ®Þnh nh quý 3. Yªu cÇu: 1/ Dùa vµo th«ng tin 1; H·y: - Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t (s¬ bé) vÒ c¸c chØ tiªu: Chi phÝ b¸n hµng, Chi phÝ QLDN vµ L·i thuÇn tõ H§SXKD. - XÐt ®o¸n nh÷ng kh¶ n¨ng chñ yÕu dÉn ®Õn sù biÕn ®éng cña chØ tiªu Chi phÝ b¸n hµng quý nµy so víi quý tríc (nÕu biÕn ®éng lµ hîp lý hoÆc biÕn ®éng lµ kh«ng hîp lý). 2/ a- Dùa tiÕp vµo tµi liÖu 2, 3 vµ 4; ph©n tÝch ®Ó chØ ra c¸c kh¶ n¨ng chñ yÕu dÉn ®Õn sai lÖch cña Chi phÝ b¸n hµng vµ Chi phÝ QLDN quý nµy so víi quý tríc trªn BCTC (tøc lµ chØ ra nghi ngê vÒ c¸c kh¶ n¨ng sai ph¹m). b- Tr×nh bµy c¸c thñ tôc kiÓm to¸n chñ yÕu cÇn ¸p dông ®Ó thu thËp b»ng chøng nh»m gi¶i to¶ c¸c nghi ngê võa chØ ra ë trªn. Bµi tËp 22: (*) Khi kiÓm to¸n BCTC cho C«ng ty T.T, bíc ®Çu KTV thu thËp ®îc mét sè th«ng tin, tµi liÖu sau (®¬n vÞ tÝnh: 1000®): 1- TrÝch B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ngµy 31/12/2007 : + Ph¶i thu kh¸ch hµng: - Sè ®Çu n¨m: 650.000 - Sè cuèi kú : 850.000 + Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi: - Sè ®Çu n¨m: (10.000) - Sè cuèi kú : (8.000) 2- Theo sè liÖu trªn sæ c¸i tµi kho¶n 131- Ph¶i thu kh¸ch hµng, th¸ng 12/ 2007: Sè d ®Çu th¸ng: 650.000; Tæng sè PS bªn Nî: 2.350.000; Tæng sè PS bªn Cã: 2.150.000; Sè d cuèi th¸ng: 850.000. 3- Cã 3 Ho¸ ®¬n b¸n hµng cho kh¸ch hµng míi trong th¸ng 12, sè hµng kh¸ lín, cha thu tiÒn; nhng kh«ng thÊy cã §¬n ®Æt hµng vµ Hîp ®ång th¬ng m¹i. 4- Trong c¸c ngêi mua, chØ cã kh¸ch hµng X nî qu¸ h¹n cha thanh to¸n ®ñ (nî th¸ng 10/ 2004, sè tiÒn: 10.000; cho ®Õn th¸ng 11/ 2007 ®· tr¶ ®îc 5.000). 5- Theo b¶ng gi¸ cña C«ng ty T.T, ®¬n gi¸ b¸n n¨m nay so víi n¨m tríc lµ æn ®Þnh. Yªu cÇu: 1/ Dùa vµo th«ng tin 1 vµ 4; H·y: - Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t (s¬ bé) vÒ c¸c chØ tiªu: Ph¶i thu kh¸ch hµng, Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi vµ TrÞ gi¸ thuÇn cña kho¶n nî ph¶i thu tõ ngêi mua. - XÐt ®o¸n nh÷ng kh¶ n¨ng chñ yÕu ®Én ®Õn sù biÕn ®éng cña chØ tiªu Ph¶i thu kh¸ch hµng cuèi kú so víi ®Çu n¨m (nÕu biÕn ®éng lµ hîp lý hoÆc biÕn ®éng lµ kh«ng hîp lý). 2/ a- Dùa tiÕp vµo tµi liÖu 2, 3 vµ 5; ph©n tÝch ®Ó chØ ra c¸c kh¶ n¨ng chñ yÕu dÉn ®Õn sai lÖch cña Ph¶i thu kh¸ch hµng cuèi kú so víi ®Çu n¨m trªn BCTC (tøc chØ ra nghi ngê vÒ c¸c kh¶ n¨ng sai ph¹m). b- Tr×nh bµy c¸c thñ tôc kiÓm to¸n chñ yÕu cÇn ¸p dông ®Ó thu thËp b»ng chøng nh»m gi¶i to¶ c¸c nghi ngê võa chØ ra ë trªn. 3/ Dùa vµo tµi liÖu cã ®îc, x¸c lËp bót to¸n ®iÒu chØnh sÏ ®Ò xuÊt vÒ .Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. trªn BCTC. Bai 23 B¹n ®îc giao kiÓm to¸n t¹i mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt X,trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n b¹n ®· thu thËp ®îc mét sè tµi liÖu vµ th«ng tin sau: - C«ng ty nµy hiÖn ®ang cã 250 nh©n viªn. TÊt c¶ c«ng nh©n viªn trong c«ng ty ®Òu ®îc tr¶ l¬ng theo th¸ng b»ng tiÒn mÆt, ®Ó tÝnh l¬ng cho c«ng nh©n viªn c«ng ty sö dông hÖ thèng b¶ng l¬ng ®· ®îc thiÕt kÕ s½n trªn m¸y tÝnh, b¹n còng biÕt r»ng víi tr×nh ®é hiÖn t¹i th× nh©n viªn kÕ to¸n cña c«ng ty cã thÓ söa ch÷a ®îc c¸c b¶ng tÝnh l¬ng nµy - Bé phËn nh©n viªn gi¸n tiÕp (KÓ c¶ nh©n viªn qu¶n lý ph©n xëng) ®îc tr¶ l¬ng theo thêi gian. TiÒn l¬ng cña hä ®îc tÝnh trªn c¬ së sè giê lµm viÖc b×nh thêng vµ sè giê lµm viÖc ngoµi giê. Sè liÖu vÒ thêi gian lµm viÖc cña c«ng nh©n viªn ®îc ghi trªn b¶ng chÊm c«ng vµ b¶ng kª thêi gian lµm viÖc ngoµi giê cña tõng bé phËn, c¸c tµi liÖu nµy ®Òu cã x¸c nhËn cña ngêi phô tr¸ch c¸c bé phËn. Chi tiÕt vÒ thêi gian lµm viÖc sÏ ®îc nh©n viªn KÕ to¸n chuyÓn vµo m¸y ®Ó tÝnh l¬ng. - Bé phËn c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ®îc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm. TiÒn l¬ng cña hä ®îc tÝnh trªn c¬ së sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt hoµn thµnh vµ ®¹t tiªu chuÈn chÊt lîng trong kú. Sè liÖu vÒ s¶n phÈm s¶n xuÊt hoµn thµnh cña tõng bé phËn ®îc ghi trªn .Biªn b¶n bµn giao s¶n phÈm hoµn thµnh.cã x¸c nhËn cña qu¶n ®èc, nh©n viªn thèng kª, nh©n viªn kiÓm tra chÊt lîng s¶n phÈm. Sè liÖu nµy còng ®îc nh©n viªn KÕ to¸n chuyÓn vµo m¸y ®Ó tÝnh l¬ng. - Phßng Nh©n sù cña c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm lu gi÷ vµ qu¶n lý c¸c d÷ liÖu vÒ c«ng nh©n viªn, bao gåm: +) Danh s¸ch c«ng nh©n viªn cña c«ng ty. +) Ngµy b¾t ®Çu lµm viÖc vµ nghØ viÖc cña tõng c«ng nh©n viªn cã x¸c nhËn cña ngêi phô tr¸ch tõng bé phËn. +) Hîp ®ång lao ®éng vµ ch÷ ký mÉu cña tõng c«ng nh©n viªn. +) Bé phËn lµm viÖc cña tõng c«ng nh©n viªn.. - C«ng ty tr¶ l¬ng th¸ng cho c«ng nh©n viªn mét lÇn vµo ®Çu th¸ng sau, viÖc tr¶ l¬ng ®îc thùc hiÖn theo ph¬ng thøc l¬ng ®îc tr¶ cho tõng bé phËn vµ c¸c bé phËn cã tr¸ch nhiÖm chi tr¶ cho tõng ngêi lao ®éng cña bé phËn m×nh. Yªu cÇu: 1) M« t¶ ng¾n gän c¸c c«ng viÖc b¹n sÏ lµm ®Ó t×m hiÓu vµ ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t tiÒn c«ng vµ lao ®éng cña c«ng ty. 2) Tr×nh bÇy c¸c bíc kiÓm to¸n sÏ cÇn thùc hiÖn ®Ó: - KiÓm tra sù tån t¹i thùc tÕ cña c«ng nh©n viªn trªn b¶ng l¬ng cña c«ng ty. - Ph¬ng thøc kiÓm tra víi sè c«ng nh©n viªn t¨ng gi¶m trong kú cña c«ng ty. 3) Nh÷ng ®iÓm cÇn lu ý cña b¹n ®èi víi hÖ thèng kiÓm so¸t tiÒn l¬ng. Bai 24 Trong phßng kÕ to¸n t¹i mét doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh tiÕn hµnh mua vËt t vµo ®Ó sx cã mét sè th«ng tin nh sau: 1. Mét sè nghiÖp vô mua hµng khi kiÓm to¸n kh«ng cã hîp ®ång, ®¬n ®Æt hµng, chøng tõ vËn chuyÓn. 2. KTV kiÓm tra mét sè ho¸ ®¬n cña ngêi b¸n vÒ mét sè vËt t mµ doanh nghiÖp mua vÒ thÊy gi¸ trong ho¸ ®¬n qóa cao so víi gi¸ trªn thÞ trêng do vËy KTV nghi ngê doanh nghiÖp cã thÓ ®Ò nghÞ ngêi b¸n ghi t¨ng sè tiÒn mua hµng cho doanh nghiÖp. §©y lµ t×nh huèng cã thÓ tiªu cùc cÇn ph¶i lµm râ. 3. Khi kiÓm tra vÒ vËt t mua ngoµi KTV ph¸t hiÖn nhiÒu chøng tõ thiÕu dÊu hiÖu cña qu¸ tr×nh kiÓm so¸t cô thÓ nhng kÕ to¸n doanh nghiÖp vÉn ghi sæ sè tiÒn ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n theo c¸c ho¸ ®¬n nµy. Tõ ®©y KTV nghi ngê vÒ sè liÖu trªn tµi kho¶n ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n. 4. Mét sè nghiÖp vô mua vËt t b»ng ngo¹i tÖ doanh nghiÖp thêng quy ®æi theo tû gi¸ cao h¬n thùc tÕ lµm t¨ng gi¸ vËt t. Yªu cÇu: 1. Nªu qu¸ tr×nh kiÓm so¸t c¬ b¶n chu kú mua vµo thanh to¸n. 2. NhËn xÐt qu¸ tr×nh kiÓm so¸t qu¸ tr×nh mua vµo, thanh to¸n cña doanh nghiÖp vµ ®¸nh gi¸ RRKS. 3. ChØ ra c¸c ph¬ng ph¸p vµ kü thuËt cô thÓ gióp KTV thùc hiÖn kiÓm to¸n víi c¸c nghiÖp vô 2, 3, 4. Bai 25 Khi tiÕn hµnh kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh cña C«ng ty Y, b¹n nhËn thÊy kho¶n nî ph¶i tr¶ ngêi b¸n cña c«ng ty gi¶m ®¸ng kÓ so víi n¨m tríc, cô thÓ kho¶n nî ph¶i tr¶ n¨m tríc lµ 10 tû ®ång, n¨m nay lµ 6 tû ®ång. Qua t×m hiÓu c¸c th«ng tin bæ sung, b¹n nhËn thÊy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty kh«ng cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ nµo so víi n¨m tríc. Yªu cÇu: 1) X¸c ®Þnh sai sãt tiÒm tµng cã thÓ cã liªn quan ®Õn kho¶n nî ph¶i tr¶. 2) X¸c ®Þnh nh÷ng thñ tôc kiÓm to¸n cÇn thiÕt mµ b¹n ph¶i thùc hiÖn ®èi víi kh¶ n¨ng rñi ro trªn? Bai 26 Khi kiÓm to¸n BCTC cho C«ng ty T.H, bíc ®Çu KTV thu thËp ®îc mét sè th«ng tin, tµi liÖu sau: 1. TrÝch B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ngµy 31/12/2007 (®¬n vÞ tÝnh: 1000®): + Nguyªn vËt liÖu tån kho: - Sè ®Çu n¨m: 1.600.000 - Sè cuèi kú : 2.000.000 + Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n: - Sè ®Çu n¨m: 710.000 - Sè cuèi kú : 890.000 2. Cã 4 Ho¸ ®¬n b¸n hµng, mua VËt liÖu chÝnh cña c¸c nhµ cung cÊp míi, cha thanh to¸n; Bèn ho¸ ®¬n nµy ®Òu thiÕu dÊu hiÖu cña kiÓm so¸t néi bé. 3. Cã 5 PhiÕu nhËp kho thiÕu dÊu hiÖu cña kiÓm so¸t néi bé, trong ®ã cã 4 phiÕu lµ nhËp vËt liÖu theo 4 Ho¸ ®¬n nªu ë tµi liÖu 2. Yªu cÇu: 1/ ChØ dùa vµo th«ng tin 1; H·y: - Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t (s¬ bé) vÒ c¸c chØ tiªu: Nguyªn vËt liÖu tån kho vµ Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n. - XÐt ®o¸n nh÷ng kh¶ n¨ng chñ yÕu dÉn ®Õn sù biÕn ®éng cña chØ tiªu Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n cuèi kú so víi ®Çu n¨m (nÕu biÕn ®éng lµ hîp lý hoÆc biÕn ®éng lµ kh«ng hîp lý). 2/ a- Dùa tiÕp vµo tµi liÖu 2 vµ 3, ph©n tÝch ®Ó chØ ra c¸c kh¶ n¨ng chñ yÕu dÉn ®Õn sai lÖch cña Ph¶i tr¶ cho ngêi b¸n cuèi kú so víi ®Çu n¨m trªn BCTC (tøc chØ ra nghi ngê vÒ c¸c kh¶ n¨ng sai ph¹m). b- Tr×nh bµy c¸c thñ tôc kiÓm to¸n chñ yÕu cÇn ¸p dông ®Ó thu thËp b»ng chøng nh»m gi¶i to¶ c¸c nghi ngê võa chØ ra ë trªn. KiÓm to¸n hµng tån kho (*) Bµi 27 B¹n ®îc giao nhiÖm vô kiÓm to¸n hµng tån kho cho mét c«ng ty b¸n bu«n ABC. C«ng ty nµy mua s¶n phÈm cña c¸c nhµ cung cÊp lín, sau ®ã b¸n l¹i cho c¸c cöa hµng b¸n lÎ. C«ng ty ABC h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn. ViÖc tÝnh to¸n sè liÖu dùa trªn chøng tõ ho¸ ®¬n nhËp xuÊt. ViÖc kiÓm kª hµng tån kho ®îc c«ng ty thùc hiÖn vµo cuèi th¸ng, tiÕn hµnh ®èi chiÕu xö lý t¨ng gi¶m kÞp thêi. ViÖc ®¸nh gi¸ hµng tån kho vµ lËp dù phßng ®îc KTV kiÓm to¸n ®¸nh gi¸ lµ ®óng nguyªn t¾c vµ qui ®Þnh chung cña kÕ to¸n. C«ng ty më ra c¸c sæ kÕ to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt mét c¸ch râ rµng vµ thùc hiÖn kÕ to¸n trªn m¸y vi tÝnh. Yªu cÇu: 1. Víi c¬ng vÞ lµ mét KTV chÝnh, ®ång chÝ h·y: a. Kh¸i qu¸t nhËn ®Þnh vÒ RRTT ë c«ng ty ABC b. ChØ ra mét HTKSNB hµng tån kho hîp lý vµ hiÖu qu¶ cho c«ng ty nµy. 2. M« t¶ kh¸i qu¸t tr×nh tù c¸c bíc c«ng viÖc mµ b¹n ¸p dông ®Ó thùc hiÖn kiÓm to¸n hµng tån kho cho c«ng ty ABC. 3. H·y nªu râ ph¬ng ph¸p vµ kü thuËt nµo mµ KTV ¸p dông ®Ó KTV x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kiÓm kª cña doanh nghiÖp lµ ®óng thùc tÕ vµ cã thÓ tin cËy ®îc. 4. H·y cho biÕt nh÷ng kü thuËt cô thÓ mµ KTV ¸p dông ®Ó kiÓm to¸n chøng minh r»ng hµng tån kho lµ thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp vµ kh«ng cã hµng tån kho nµo cña doanh nghiÖp ®ang bÞ bªn thø 3 n¾m gi÷. 5. H·y nªu kü thuËt cô thÓ ®Ó kiÓm to¸n sè hµng bÞ tr¶ l¹i trong c«ng ty. Bµi 28: Vay vµ chi phÝ tµi chÝnh C«ng ty X ®· vay hai kho¶n trong niªn ®é: 1/ Ngµy 15/06, vay 270.000 $ ViÖc hoµn tr¶ vèn ®îc thùc hiÖn dÇn theo tõng quÝ trong vßng 5 n¨m. L·i ®îc tr¶ ®Çu kú, vµ ®îc tÝnh theo l·i suÊt sau:  9,78% cho quÝ ®Çu,  9,53% cho quÝ hai,  9,17% cho quÝ ba. 2/ Ngµy 5/09, Vay 150.000 $ ViÖc thanh to¸n ®îc thùc hiÖn ®Òu nhau hµng th¸ng (cuèi kú), víi sè tiÒn tr¶ lµ 3.150,28 $, bao gåm mét phÇn tiÒn l·i vµ mét phÇn hoµn tr¶ vèn vay. Doanh nghiÖp h¹ch to¸n tiÒn l·i vµo chi phÝ t¹i mçi thêi ®iÓm thanh to¸n tiÒn B¶ng khÊu hao vèn kh«ng cã, nhng ta biÕt ®îc r»ng l·i suÊt ®· ®îc quyÕt ®Þnh lµ 9,5% t¹i thêi ®iÓm tho¶ thuËn vay. C©u hái a) TÝnh chi phÝ tµi chÝnh ®· tr¶ trong niªn ®é, víi:  TH 1: 1 n¨m = 365 ngµy  TH2: im = i/12 víi im lµ l·i suÊt hµng th¸ng vµ i lµ l·i suÊt cña n¨m. b) Kho¶n tiÒn tÝnh ®îc trong c©u a) ®· ®îc h¹ch to¸n bëi kÕ to¸n viªn cña doanh nghiÖp, trong tµi kho¶n chi phÝ. TÝnh chi phÝ tµi chÝnh thùc sù liªn quan ®Õn niªn ®é, vµ sè tiÒn cÇn ®iÒu chØnh trong kÕ to¸n nÕu ta tu©n thñ nguyªn t¾c ph©n chia thu nhËp vµ chi phÝ c) §a ra c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh, ®Ó sao cho trong b¶ng kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp chØ cã c¸c kho¶n tiÒn l·i liªn quan ®Õn niªn ®é hiÖn t¹i. Bµi 29 Bạn lµ ngêi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ phÇn kÕ to¸n Mua / Nhà cung cÊp hµng cña c«ng ty “Vif Argent”. B¹n cÇn ghi chÐp c¸c nghiÖp vô sau : C¸c nghiÖp vô cña th¸ng 12/2006 :  ngµy 1/12/2006 : mua nguyªn vËt liÖu cña ngêi cung cÊp hµng Pudding víi sè tiÒn 2500 Livres (1 L = 18 000 VND)  ngµy 3/12/2006 : mua hµng cña ngêi cung cÊp hµng Beaujolais víi kho¶n tiÒn 12 000 FF (1 FF = 2 000 VND)  ngµy 10/12/2006 : mua hµng cña nhµ cung cÊp Nguyªn trÞ gi¸ 1 000 000 VND (ho¸ ®¬n A)  ngµy 15/12/2006 : hµng ho¸ nhËn ®îc tõ nhµ cung cÊp Nguyªn kh«ng ®óng hoµn toµn nh ®¬n ®Æt hµng nªn mét phÇn hµng ®îc göi tr¶ l¹i. §æi l¹i b¹n nhËn ®îc mét ho¸ ®¬n cã víi kho¶n tiÒn lµ 200 000 VND.  ngµy 18/12/2006 : mua vµ tr¶ tiÒn cho viÖc ®Æt t¹p chÝ “KÕ to¸n ViÖt nam” trong 6 th¸ng víi sè tiÒn lµ 20 000 VND  ngµy 21/12/2006 : mua hµng cña nhµ cung cÊp Nguyªn víi gi¸ trÞ lµ 587 000 VND (ho¸ ®¬n B)  ngµy 23/12/2006 : thanh to¸n cho nhµ cung cÊp hµng Pudding (1 L = 18 800 VND)  ngµy 26/12/2006 : mua hµng cña nhµ cung cÊp Nguyªn víi sè tiÒn lµ 895 000 VND (ho¸ ®¬n C)  ngµy 28/12/2006 : thanh to¸n cho nhµ cung cÊp Nguyªn mét nöa kho¶n tiÒn nî cña ho¸ ®¬n A.  ngµy 29/12/2006 : t¹p chÝ “KÕ to¸n ViÖt nam ®ßi c«ng ty kho¶n tiÒn ®Æt t¹p chÝ. B¹n v¾ng mÆt c¶ ngµy v× tham dù cuéc häp víi nh÷ng ngêi cã tr¸ch nhiÖm kh¸c vµ cÊp phã cña b¹n v× kh«ng biÕt lµ kho¶n nµy ®· ® îc thanh to¸n vµo ngµy 18 tríc nªn ®· l¹i thanh to¸n mét lÇn n÷a vµ h¹ch to¸n ngay.  ngµy 30/12/2006 : thanh to¸n cho nhµ cung cÊp Nguyªn toµn bé sè tiÒn cña ho¸ ®¬n C Vaß ngµy 31/12/2006, b¹n cã nh÷ng th«ng tin sau : 1 FF = 2 500 VND Sè d cña tµi kho¶n nhµ cung cÊp hµng lªn ®Õn : sè d nî : 20 000 VND sè d cã : 31 892 000 VND C¸c nghiÖp vô cña th¸ng 1/2007 :  ngµy 7/1/2007 : thanh to¸n kho¶n nî cßn l¹i cña ho¸ ®¬n A cña nhµ cung cÊp Nguyªn.  ngµy 15/1/2007 : thanh to¸n cho nhµ cung cÊp hµng Beaujolais (1 FF = 1 800 VND)  ngµy 18/1/2007 : nhËn ®îc mét sÐc thanh to¸n cña “T¹p chÝ kÕ to¸n ViÖt nam” hoµn tr¶ l¹i kho¶n tr¶ thõa lÇn thø hai.  ngµy 22/1/2007 : thanh to¸n ho¸ ®¬n B cho nhµ cung cÊp Nguyªn.  ngµy 25/1/2007 : nhËn mét ho¸ ®¬n cña c«ng ty “Garage” vÒ viÖc söa mét chiÕc xe t¶i cña c«ng ty vµo ngµy 28/12 , víi kho¶n tiÒn lµ 255 000 VND  ngµy 30/1/2007 : nhËn mét ho¸ ®¬n (650 000 VND) cña c«ng ty “KiÓm to¸n”, cho c¸c c«ng viÖc kiÓm to¸n c¸c tµi kho¶n cña n¨m 2006 mµ hä thùc hiÖn trong vßng ngµy 1 ®Õn 15/1/2007 Vµo ngµy 31/1/2007 : Sè d tµi kho¶n ngêi cung cÊp hµng nh sau : sè d nî : 20 000 VND sè d cã : 31 892 000 VND Yªu cÇu: 1. Ghi c¸c bót to¸n cña th¸ng 12/2006 2. ViÕt c¸c bót to¸n ®iÒu chØnh cÇn thiÕt vµo ngµy 31/12/2006 3. Thùc hiÖn c¸c ph©n tÝch chi tiÕt c¸c tµi kho¶n ngêi cung cÊp vµo ngµy 31/12/2006 4. §èi chiÕu gi÷a tµi kho¶n chi tiÕt mµ b¹n ®· lËp víi TK tæng hîp vµo ngµy 31/12/2006 5. Ghi c¸c bót to¸n cña th¸ng 1/2007 6. Thùc hiÖn ph©n tÝch chi tiÕt tµi kho¶n nhµ cung cÊp hµng ngµy 31/01/2007 7. §èi chiÕu gi÷a tµi kho¶n chi tiÕt mµ b¹n ®· lËp víi TK tæng hîp vµo ngµy 31/01/2007 Bµi 30: C«ng ty b¹n ®îc tiÕp tôc bæ nhiÖm lµm kiÓm to¸n cho C«ng ty th¬ng m¹i dÖt Nam §Þnh. C«ng ty nµy mua b«ng tõ níc ngoµi vµ chóng cho c¸c nhµ m¸y dÖt. B¹n ®îc cö ®Õn C«ng ty ®Ó chøng kiÕn kiÓm kª cña C«ng ty vµo 31/12/2001. C«ng ty kh«ng cã sæ theo dâi chi tiÕt hµng hãa vµ kiÓm to¸n viªn n¨m tríc còng biÕt vÊn ®Ò nµy khi kiÓm tra tÝnh ®óng kú cña kho¶n mua hµng. B¹n chän 7 mÉu ®Ó kiÓm tra tÝnh ®óng kú cña kho¶n mua hµng, cã kÕt qu¶ nh sau: Ngµy nhËp Sè Sè hãa Gi¸ trÞ Trªn sæ chi tiÕt Trªn sæ