Tài liệu Bài giảng hướng dẫn đọc điện tâm đồ

®iÖn t©m ®å b×nh th-êng vµ mét sè bÖnh lý trªn ®iÖn t©m ®å TS. Tr−¬ng Thanh H−¬ng Bé m«n Tim m¹ch 1. Nguyªn lý §T§ 1.1 §Þnh nghÜa §T§ lµ mét ®−êng cong ghi l¹i c¸c biÕn thiªn cña dßng ®iÖn do tim ph¸t ra trong khi ho¹t ®éng co bãp. 1.2 §iÖn sinh lý häc c¬ tim Hai yÕu tè quan träng tham gia vµo qu¸ tr×nh h×nh thµnh dßng ®iÖn t¹o ra trong khi tim co bãp lµ sù chªnh lÖch nång ®é ion Na, K, Ca, Mg trong vµ ngoµi tÕ bµo vµ tÝnh thÊm cã chän läc cña mµng tÕ bµo c¬ tim. Qu¸ tr×nh nµy diÔn ra qua c¸c giai ®o¹n sau: Lóc tÕ bµo nghØ ng¬i - Mµng tÕ bµo c¬ tim chØ cã tÝnh thÊm chän läc víi ion K. B×nh th−êng K ë trong tÕ bµo lín h¬n ngoµi tÕ bµo 30 lÇn (kho¶ng 150 mmol/l ). NÕu ta ®Æt hai ®iÖn cùc ë mÆt trong vµ ë mÆt ngoµi tÕ bµo c¬ tim ta sÏ thu ®−îc 1 hiÖu ®iÖn thÕ qua mµng lóc nghØ lµ - 90 mV. Lóc nµy mÆt ngoµi tÕ bµo d−¬ng tÝnh t−¬ng ®èi h¬n mÆt trong. H.1: C¸c kªnh Na+, Ca2+, K+, thÈm thÊu qua mµng tÕ bµo Khi tÕ bµo ho¹t ®éng: tøc lóc bÞ kÝch thÝch do xung ®éng tõ nót xoang ®Õn. - Trong thêi ®iÓm nµy mµng tÕ bµo c¬ tim trë nªn thÈm thÊu chän läc víi Na. B×nh th−êng nång ®é Na ë ngoµi tÕ bµo lín gÊp 10 lÇn bªn trong ( kho¶ng 142 mmol/l ), nªn phÇn lín Na å ¹t, nhanh chãng vµo trong tÕ bµo, lµm cho ®iÖn thÕ qua mµng t¨ng vät lªn + 20 mV vµ ®−îc gäi lµ ®iÖn thÕ ho¹t ®éng. Do Na vµo trong tÕ bµo, lµm thay ®æi nång ®é ion, nªn mÆt ngoµi trë nªn ©m tÝnh h¬n mÆt trong. - HiÖn t−îng mÊt cùc d−¬ng bªn ngoµi cßn gäi lµ hiÖn t−îng khö cùc, t−¬ng øng víi giai ®o¹n 0 trªn s¬ ®å ®−êng cong ®iÖn thÕ sinh lý tÕ bµo c¬ tim. TiÕp theo giai ®o¹n khö cùc lµ giai ®o¹n t¸i cùc, bao gåm t¸i cùc chËm ( giai ®o¹n 1,2 ) vµ t¸i cùc nhanh (giai ®o¹n 3). Trong giai ®o¹n nµy Na vµo chËm dÇn vµ ngõng h¼n, K b¾t ®Çu ra ngoµi, sau ®ã ®¹t tèi ®a cho ®Õn th¨ng b»ng ®iÖn thÕ qua mµng. Do K ra ngoµi nhiÒu, mÆt ngoµi tÕ bµo trë nªn d−¬ng tÝnh h¬n mÆt trong Khö cùc chËm t©m tr−¬ng (giai ®o¹n 4) - Khi tÕ bµo b−íc vµo tr¹ng th¸i nghØ ng¬i, nhê mét b¬m tù ®éng vËn chuyÓn K vµo trong tÕ bµo (sau khi ra ngoµi) vµ Na trë ra ngoµi (sau khi ®i vµo trong tÕ bµo). Qu¸ tr×nh nµy x¶y ra t−¬ng ®èi h»ng ®Þnh vµ kÐo dµi ®¹t ®Õn ®iÖn thÕ ng−ìng - 60 mV, sÏ b−íc vµo giai ®o¹n khö cùc míi vµ t¹o nªn ®iÖn thÕ ho¹t ®éng míi. Qu¸ tr×nh nµy lµ 1 ®Æc tr−ng c¬ b¶n cña tim, cßn gäi lµ tÝnh tù ®éng tim. Trªn hÖ thèng thÇn kinh tim tÝnh tù ®éng ë nót xoang, nót nhÜ thÊt cao h¬n ë c¬ nhÜ vµ thÊt. Sau khi h×nh thµnh, dßng ®iÖn tim ®−îc lan truyÒn tõ tÕ bµo c¬ tim nµy ®Õn tÕ bµo c¬ tim kh¸c vµ ra c¬, bÒ mÆt c¬ thÓ. NÕu ta ®Æt 2 ®iÖn cùc kh¸c nhau ë trªn bÒ mÆt c¬ thÓ vµ nèi víi bé phËn khuyÕch ®¹i tÝn hiÖu cña m¸y ®iÖn tim sÏ ghi c¸c sãng ®iÖn t©m ®å, cßn gäi lµ chuyÓn ®¹o tim. H.2: §iÖn thÕ ho¹t ®éng vµ c¸c kªnh Na+, Ca2+, K+ H.4: C¸c thêi kú tr¬ cña tÕ bµo 2. Ghi ®iÖn t©m ®å 2.1 M¸y §T§ 1 cÇn 2.2 C¸c b−íc tiÕn hµnh: 2.2.1 KiÓm tra m¸y ghi ®iÖn tim: ®iÖn ¸p, d©y ®Êt chèng nhiÔu.. 2.2.2 ChuÈn bÞ bÖnh nh©n: BN n»m ngöa, th¼ng ng−êi trªn mÆt gi−êng, tho¶i m¸i. 2.2.3 M¾c ®Æt c¸c b¶n cùc sau khi ®−îc b«i kem chèng nhiÔu ë c¸c chuyÓn ®¹o cÇn ghi 2.2.3.1 M¾c c¸c chuyÓn ®¹o ngo¹i biªn (h×nh 1): H×nh 1: S¬ ®å c¸ch m¾c 3 chuyÓn ®¹o l−ìng cùc ngo¹i biªn. H×nh 2: S¬ ®å c¸ch m¾c 3 chuyÓn ®¹o ®¬n cùc ngo¹i biªn. - B¶n cùc nèi víi d©y ®á ®Æt t¹i vÞ trÝ cæ tay ph¶i - B¶n cùc nèi víi d©y vµng ®Æt t¹i vÞ trÝ cæ tay tr¸i - B¶n cùc nèi víi d©y xanh ®Ët t¹i vÞ trÝ cæ ch©n tr¸i - B¶n cùc nèi víi d©y ®en ( d©y ®Êt chèng nhiÔu ) ®Æt t¹i vÞ trÝ cæ ch©n ph¶i Víi c¸ch m¾c nµy ta thu ®−îc 6 chuyÓn ®¹o, bao gåm 3 chuyÓn ®¹o l−ìng cùc DI, DII, DIII vµ 3 chuyÓn ®¹o ®¬n cùc aVR, aVL, aVF (h×nh 1 vµ h×nh 2) 2.2.3.2 M¾c 6 chuyÓn ®¹o tr−íc tim: §iÖn cùc ®Æt ë c¸c vÞ trÝ (h×nh 3) H×nh 3: S¬ ®å c¸ch m¾c 6 chuyÓn ®¹o tr−íc tim. - V1: Khoang liªn s−ên IV, s¸t bê øc ph¶i - V2: Khoang liªn s−ên IV, s¸t bê øc tr¸i - V3: N»m gi÷a V2 vµ V4 - V4: Khoang liªn s−ên V, ®−êng gi÷a ®ßn tr¸i - V5: Khoang liªn s−ên V, ®−êng n¸ch tr−íc - V6: Khoang liªn s−ên V, ®−êng n¸ch gi÷a 2.2.4 C¸ch ghi - Test chuÈn m¸y: ChiÒu cao test 10 mm, t−¬ng øng dßng ®iÖn 1 mV - Tèc ®é giÊy ch¹y b×nh th−êng 25 mm/s - Ghi lÇn l−ît c¸c chuyÓn ®¹o DI, DII, DIII, aVR, aVL, aVF, V1, V2, V2, V3, V4, V5, V6. Mçi chuyÓn ®¹o ghi 4-5 phøc bé, trong tr−êng rèi lo¹n nhÞp ghi dµi h¬n 3. C¸ch ®äc ®iÖn t©m ®å H×nh 4: §iÖn t©m ®å b×nh th−êng 3.1 Ph©n tÝch h×nh ¶nh c¸c sãng ë §T§ ng−êi b×nh th−êng (h×nh 4) Mçi nh¸t bãp cña tim trªn §T§ b×nh th−êng thÓ hiÖn bëi 5 sãng chÝnh cña nhÜ ®å vµ thÊt ®å, ®ã lµ sãng P, Q, R, S, T, ngoµi ra cã U thÊp tiÕp theo sãng T. C¸c nh¸t bãp nèi tiÕp nhau b»ng ®−êng ®¼ng ®iÖn. C¸c sãng n»m trªn ®−êng ®¼ng ®iÖn lµ sãng d−¬ng: P, R, T vµ n»m d−íi: sãng Q, S. Ngoµi c¸c sãng trªn cßn cã c¸c ®o¹n: PQ, QRS, ST vµ QT 3.1.1 Ph©n tÝch h×nh ¶nh §T§ b×nh th−êng 6 chuyÓn ®¹o ngo¹i biªn 3.1.1.1 Sãng P - Lµ h×nh ¶nh cña nhÜ ®å, biÓu hiÖn khö cùc hai nhÜ ph¶i vµ tr¸i - H×nh d¸ng kiÓu h×nh vßm - ChiÒu cao tõ 0,5 ®Õn 2,5 mm - ChiÒu réng tõ 0,05 ®Õn 0,11 gi©y, trung b×nh 0,08 gi©y - P (+) ë DI, DII, aVF, P (-) aVR vµ P cã thÓ ( +/- ) ë DIII, aVL 3.1.1.2 §o¹n PQ ( hoÆc PR ) - Lµ thêi gian dÉn truyÒn xung ®éng thÇn kinh tõ nhÜ xuèng thÊt - §o b¾t ®Çu ch©n sãng P cho ®Õn b¾t ®Çu ch©n xuèng sãng Q (hoÆc ch©n lªn sãng R) - Thêi gian b×nh th−êng tõ 0,12 ®Õn 0,20 gi©y 3.1.1.3 Phøc bé QRS - Bao gåm 3 sãng q, R, s, thÓ hiÖn qu¸ tr×nh khö cùc cña 2 thÊt - Thêi gian QRS ®o b¾t ®Çu sãng Q ( hoÆc R ) ®Õn ch©n lªn sãng S, tøc ë ®iÓm J, b×nh th−êng tõ 0,05 ®Õn 0,10 gi©y, trung b×nh 0,07gi©y - Q b×nh th−êng chiÒu s©u 1-2 mm, réng <0,03 gi©y - R cao kh«ng v−ît qu¸ 22 mm, nhän, thanh m¶nh, ®èi xøng, - S ®øng sau sãng R, s©u kh«ng qu¸ 6 mm 3.1.1.4 §o¹n ST - B¾t ®Çu ®iÓm J cho ®Õn b¾t ®Çu ch©n lªn sãng T - Lµ qu¸ tr×nh t¸i cùc chËm cña thÊt - B×nh th−êng ST n»m trïng ®−êng ®¼ng ®iÖn, mét sè tr−êng hîp chªnh lªn 1 mm vµ chªnh xuèng 0,5 mm 3.1.1.5 Sãng T - Lµ phÇn t¸i cùc nhanh cña thÊt, trõ ë aVR sãng T ©m, c¸c chuyÓn ®¹o cßn l¹i sãng T d−¬ng. H×nh d¸ng sãng T cao h¬n P, ®øng sau sãng R, kh«ng ®èi xøng, s−ên lªn thoai tho¶i, s−ên xuèng dèc h¬n - ChiÒu cao sãng T th−êng d−íi 1/3 chiÒu cao sãng R ®øng tr−íc nã 3.1.1.6 §o¹n QT - §−îc tÝnh tõ b¾t ®Çu sãng Q cho ®Õn hÕt sãng T - §©y lµ thêi gian t©m thu ®iÖn häc cña thÊt, bao gåm qu¸ tr×nh khö cùc vµ t¸i cùc thÊt - Thêi gian b×nh th−êng tõ 0,36 ®Õn 0,40 gi©y 3.1.2 Ph©n tÝch h×nh ¶nh §T§ b×nh th−êng ë 6 chuyÓn ®¹o tr−íc tim 3.1.2.1 Sãng P - PhÇn lín sãng P d−¬ng ë tÊt c¶ c¸c chuyÓn ®¹o tr−íc tim - VÒ h×nh d¸ng, chiÒu cao vµ réng gièng sãng P ë c¸c chuyÓn ®¹o ngo¹i biªn 3.1.2.2 §o¹n PQ - Thêi gian tõ 0,12 ®Õn 0,20 gi©y 3.1.2.3 Phøc bé QRS - C¸c chuyÓn ®¹o tr−íc tim ph¶i V1, V2: Cã d¹ng rS, tØ lÖ R/S < 1, sãng r cao < 7 mm vµ sãng S s©u < 25 mm - C¸c chuyÓn ®¹o chuyÓn tiÕp V3, V4: Cã d¹ng RS, tØ lÖ R/S = 1 - C¸c chuyÓn ®¹o tr−íc tim tr¸i V5, V6: Cã d¹ng Rs, tØ lÖ R/S > 1, sãng R cao < 25 mm vµ sãng s s©u < 7 mm. XuÊt hiÖn sãng q cã chiÒu s©u 1-2 mm, réng < 0,03 gi©y - Thêi gian phøc bé QRS tõ 0,05 ®Õn 0,10 gi©y, trung b×nh 0,07 gi©y 3.1.2.4 §o¹n ST - Th−êng n»m trïng ®−êng ®¼ng ®iÖn. Riªng ë V3, V4 cã thÓ chªnh lªn 2 mm vµ chªnh xuèng d−íi 1 mm 3.1.2.5 Sãng T - PhÇn lín sãng T d−¬ng ë tÊt c¶ c¸c chuyÓn ®¹o tr−íc tim - VÒ h×nh d¸ng, chiÒu cao, réng gièng c¸c chuyÓn ®¹o ngo¹i biªn 3.1.2.6 §o¹n QT - Thêi gian QT tõ 0.36 ®Õn 0,40 gi©y 3.2 Mét sè d¹ng bÊt th−êng cña c¸c sãng, c¸c ®o¹n 3.2.1 Sãng P - Sãng P ©m, P ®¼ng ®iÖn, P 2 ®Ünh, P cã mãc, P 2 pha, P réng, P cao nhän - Sãng P cao nhän > 2,5 mm, ®èi xøng: th−êng do dµy nhÜ ph¶i - Sãng P réng > 0,11 gi©y, 2 ®Ünh hoÆc 2 pha víi pha ©m s©u: dµy nhÜ tr¸i 3.2.2 §o¹n PQ - KÐo dµi > 0,20 gi©y: Blèc nhÜ thÊt cÊp 1 - Ng¾n l¹i < 0,12 gi©y: Héi chøng tiÒn kÝch thÝch Wolff-Parkinson-White 3.2.3 Phøc bé QRS - Sãng Q bÊt th−êng khi réng 0,04 gi©y vµ s©u 4mm trë lªn: NMCT ho¹i tö, sÑo - D¹ng QS: GÆp trong NMCT - Sãng R cao > 25 mm ë V5: Dµy thÊt tr¸i, hay R > 7 mm víi R/S > 1 ë V1: Dµy thÊt ph¶i - Sãng R d·n, cã mãc, ®Çu tï hoÆc d¹ng chö “M“: Blèc nh¸nh - Sãng S d·n, cã mãc: Blèc nh¸nh - Thêi gian QRS kÐo dµi > 0,10 gi©y: Blèc nh¸nh, dµy c¬ thÊt, NTT thÊt… 3.2.4 §o¹n ST - Chªnh vßm lªn trªn ë c¸c chuyÓn ®¹o trùc tiÕp æ nhåi m¸u vµ chªnh lâm xuèng d−íi ë chuyÓn ®¹o gi¸n tiÕp: NMCT tèi cÊp, cÊp d−íi th−îng t©m m¹c, xuyªn thµnh - Chªnh lâm xuèng d−íi, kh«ng cã sãng Q bÊt th−êng hay QS ë c¸c chuyÓn ®¹o trùc tiÕp: NMCT d−íi néi t©m m¹c - Chªnh xuèng, ®i ngang, kÐo dµi > 0,08 gi©y ë V5, V6: Suy m¹ch vµnh - Chªnh xuèng kÌm sãng T ©m: ThiÕu m¸u c¬ tim, dµy c¬ thÊt - Chªnh xuèng lâm h×nh ®Êy chÐn: nhiÔm ®éc Digitalis 3.2.5 Sãng T - Cao nhän, ®èi xøng, hÑp l¹i: T¨ng K m¸u, c−êng thÇn kinh giao c¶m, NMCT - DÑt hay ©m: ThiÕu m¸u c¬ tim, dµy c¬ thÊt, h¹ K m¸u, viªm mµng ngoµi tim m·n 3.2.6 §o¹n QT - KÐo dµi > 0,40 gi©y: H¹ K nhiÒu, h¹ Ca, mhiÔm ®éc Quinidine.. 3.3 X¸c ®Þnh nhÞp xoang 3.3.1 NhÞp xoang lµ nhÞp ë ng−êi b×nh th−êng, xung ®éng ph¸t ra tõ nót xoang 3.3.2 C¸c tiªu chuÈn §T§ chÈn ®o¸n nhÞp xoang - Nh×n thÊy sãng P tèi thiÓu 1 trong 12 chuyÓn ®¹o - Sãng P ®øng tr−íc mçi phøc bé QRS - Kho¶ng PQ trong giíi h¹n b×nh th−êng - Sãng P d−¬ng ë D1, D2, aVF, V5, V6 vµ ©m ë aVR - Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c sãng P ®Òu, hay kho¶ng c¸ch gi÷a QRS ®Òu - TÇn sè tõ 60 - < 100 lÇn/phót • Chó ý: Khi nhÞp xoang cã tÇn sè < 60 lÇn/phót: nhÞp xoang chËm, khi > 100 lÇn/phót: nhÞp nhanh xoang 3.4 X¸c ®Þnh tÇn sè tim - §o b»ng th−íc ®o ®iÖn tim - HoÆc tÝnh theo: TÇn sè tim = 60 : kho¶ng thêi gian RR ( gi©y ) 3.5 X¸c ®Þnh trôc ®iÖn tim vµ tÝnh gãc ∝ H×nh 6: Quy −íc trôc ®iÖn timvµ c¸ch x¸c ®Þnh nhanh trôc ®iÖn tim H×nh 5: Quy −íc h−íng cña c¸c chuyÓn ®¹o ngo¹i biªn 3.5.1 Trôc ®iÖn tim (h×nh 5 vµ h×nh 6) - Khi xung ®éng tõ nót xoang ph¸t ra ®−îc dÉn truyÒn ®Õn c¬ nhÜ, thÊt kÝch thÝch c¬ tim khö cùc vµ t¹o nªn nhiÒu vÐc t¬ h−íng ra bÒ mÆt c¬ thÓ. Tæng hîp c¸c vÐc t¬ thµnh mét vÐc t¬ trung b×nh, ®ã còng chÝnh lµ trôc ®iÖn tim. Th−êng trôc ®iÖn tim trïng víi trôc gi¶i phÉu cña tim h−íng tõ ph¶i sang tr¸i vµ tõ trªn xuèng d−¬Ý. Khi c¬ tim dµy lªn trôc ®iÖn tim sÏ lÖch ®i so víi trôc b×nh th−êng. V× thÕ ng−êi ta dùa trôc ®iÖn tim ®Ó chÈn ®o¸n dµy c¬ tim 3.5.2 TÝnh gãc ∝ - Th−êng dùa 2 chuyÓn ®¹o ngo¹i biªn D1 vµ D3 - Gãc ∝ ®−îc x¸c ®Þnh bëi 1 c¹nh lµ vÐc t¬ D1 vµ c¹nh kh¸c lµ trôc ®iÖn tim - Gãc ∝ ë ng−êi b×nh th−êng kho¶ng + 58° * Dùa gãc ∝ vµ h−íng trôc ®iÖn tim mµ ng−êi ta chia ra 6 lo¹i trôc ®iÖn tim: - Trôc trung gian ( trôc ®iÖn tim b×nh th−êng ): khi gãc ∝ n»m tõ - 30° ®Õn + 110° - Trôc tr¸i, dµy thÊt tr¸i: khi gãc ∝ n»m gi÷a - 30° vµ - 90° - Trôc ph¶i, dµy thÊt ph¶i: khi gãc ∝ n»m gi÷a + 110° vµ + 180° - Trôc v« ®Þnh: khi gãc ∝ n»m tõ - 90° ®Õn - 180° - Trôc xu h−íng ph¶i: khi gãc ∝ n»m tõ + 75° ®Õn + 110° - Truc xu h−íng tr¸i: khi gãc ∝ n»m tõ + 15° ®Õn 30° * §Ó chÈn ®o¸n trôc §T§, trªn thùc tÕ l©m sµng c¸c thÇy thuèc th−êng dùa h×nh d¹ng R, S ë D1 vµ D3: - Trôc trung gian: R D1 vµ R D3, trôc ph¶i: R D1 vµ S D3, trôc tr¸i: R D1 vµ S D3, trôc v« ®Þnh: S D1 vµ S D3, trôc xu h−íng ph¶i: sãng r, s nhá, b»ng nhau ë D1 vµ R D3, trôc xu h−íng tr¸i: S D1 vµ sãng r, s nhá, b»ng nhau ë D3 3.6 X¸c ®Þnh t− thÕ tim Tim cã thÓ xoay quanh trôc, lµm buång thÊt quay theo nhiÒu h−íng kh¸c nhau so víi thµnh ngùc vµ c¸c chi, chÝnh ®iÒu ®ã lµm ®iÖn tr−êng tim thµnh nhiÒu h×nh th¸i. 3.6.1 C¸c lo¹i t− thÕ tim nh− sau: - T− thÕ tim b×nh th−êng kh«ng xoay, cßn gäi lµ t− thÕ tim trung gian - T− thÕ tim th¼ng ®øng: tim xoay theo chiÒu ®ång quanh trôc, mám tim quay xuèng d−íi vµ sang ph¶i - T− thÕ tim n»m ngang: tim xoay ng−îc kim ®ång hå quanh trôc, mám tim quay sang tr¸i - T− thÕ tim nöa ®øng: lµ t− thÕ chuyÓn tiÕp gi÷a t− thÕ tim trung gian vµ th¼ng ®øng - T− thÕ tim nöa n»m: lµ t− thÕ chuyÓn tiÕp gi÷a t− thÕ tim trung vµ n»m ngang - T− thÕ tim v« ®Þnh kh«ng x¸c ®Þnh t− thÕ th¼ng ®øng hay n»m ngang 3.6.2 Cã thÓ dùa vµo h×nh ¶nh sãng R, S ë chuyÓn ®¹o aVL vµ aVF x¸c ®Þnh t− thÕ tim: - T− thÕ tim trung gian: d¹ng R aVL vµ R aVF, t− thÕ tim th¼ng ®øng: d¹ng S aVL vµ R aVF, t− thÕ tim n»m ngang: d¹ng R aVL vµ S aVF, t− thÕ tim nöa ®øng: d¹ng r, s b»ng nhau ë aVL vµ R aVF, cßn t− thÕ tim nöa n»m: d¹ng R aVL vµ d¹ng r, s b»ng nhau ë aVF 3.7 Mét sè héi chøng bÖnh lý th−êng gÆp vÒ §T§ 3.7.1 Dµy c¬ nhÜ: - TÊt c¶ bÖnh lý lµm ø m¸u ë nhÜ, lµm t¨ng ¸p lùc buång nhÜ, sau ®ã g©y d·n vµ dµy c¬ nhÜ tõ ®ã g©y biÕn ®æi qu¸ tr×nh khö cùc nhÜ. Trªn §T§ chñ yÕu thay ®æi h×nh d¹ng, thêi gian vµ biªn ®é sãng P 3.7.1.1 Dµy nhÜ tr¸i (h×nh 7). H×nh 7: Dµy nhÜ tr¸i * Th−êng gÆp trong c¸c bÖnh van 2 l¸: hÑp van 2 l¸, hÑp hë van 2l¸, hë van 2 l¸. C¸c bÖnh g©y suy tim tr¸i: hÑp van §MC, hë van §MC, THA.. • C¸c tiªu chuÈn §T§ chÈn ®o¸n dµy nhÜ tr¸i • Sãng P réng > 0,11 gi©y, P 2 ®Ønh ho¨c P cã mãc ë D2, D1, D3, aVF, V5, V6 - Sãng P 2 pha víi pha ©m s©u, réng ë V1, V2 3.7.1.2 Dµy nhÜ ph¶i (h×nh 8)