Mô tả:
TRƢỜNG THPT NGUYỄN VĂN CỪ
VẬT LÍ 12
BÀI 28 TIA X
GIÁO VIÊN : NGUYỄN TÙNG ĐỨC
Kiểm tra bài cũ:
Câu 1: Hãy nêu bản chất và tính chất chung của tia
hồng ngoại và tia tử ngoại?
Câu 2: Tia hồng ngoại là gì?
Cách tạo ra?
Tính chất và công dụng?
Bài 28: TIA X
I/ PHÁT HIỆN TIA X
Năm 1895 nhà bác học Ronghen (người Đức)
nhận thấy khi cho dòng tia catốt đập vào một
miếng kim loại có nguyên tử lượng lớn thì từ
đó phát ra một bức xạ. Người ta gọi bức xạ đó
là tia Ronghen hay tia X.
RONGHEN KẾT LUẬN:
Mỗi khi một chùm
tia Catốt – tức là một
chùm electron có năng
lượng lớn – đập vào
một vật rắn thì vật đó
phát ra tia X.
II/ CÁCH TẠO TIA X
Cấu tạo của ống Cu- lít- giơ:
Một Ca tốt K bằng kim loại, hình chỏm cầu để
làm cho các êlectron phóng ra từ FF’ , đều hội
tụ vào anốt A.
Một Anốt A làm bằng kim loại có khối lượng
nguyên tử lớn và điểm nóng chảy cao được
làm nguội bằng nước khi ống hoạt động.
Hiệu điện thế giữa A và K khoảng vài chục
kilôvôn.
Các êlectron bay ra từ FF’ chuyển động trong
điện trường mạnh đến đập vào A làm A phát
ra tia X
III/ BẢN CHẤT VÀ TÍNH CHẤT CỦA TIA X
1. Bản chất
Tia X là một loại sóng điện từ có
bước sóng ngắn hơn cả bước sóng
của tia tử ngoại.
Tia X có bước sóng nằm trong
khoảng từ 10-11 m đến 10-8 m.
2. Các tính chất và công dụng
Tính chất nổi bật của tia X là tính đâm xuyên.
- Xuyên qua hầu hết các vật như gỗ, giấy, vải, các mô
mềm thịt, da.
- Đối với mô cứng và kim loại thì đâm qua khó hơn.
- Đối với kim loại có nguyên tử lượng càng lớn thì
càng khó xuyên qua, chì được dùng làm tấm chắn bảo
vệ người sử dụng tia X
Tia X làm đen kính ảnh nên trong y tế dùng chụp
điện.
X có tác dụng làm phát quang
một số chất
• Tia
•Tia X làm ion hóa không khí nên
dùng để đo liều lượng tia X.
•Tia X có tác dụng sinh lí nó hủy diệt
tế bào nên dùng tia X chữa trị ung thư
nông gần ngoài da.
3. Công
dụng
Chẩn đoán và chũa trị bệnh trong y học
Trong công nghiệp dùng để dò các
khuyết tật bên trong sản phẩm.
Dùng để dò các khuyết tật bên trong sản phẩm.
IV/ THANG SÓNG ĐIỆN TỪ
Tia X, tia tử ngoại, ánh sáng
nhìn thấy được, tia hồng
ngoại và các sóng vô tuyến
đều có chung bản chất sóng
điện từ.
Điểm khác nhau cơ bản giữa
chúng là bước sóng dài ngắn
khác nhau.
Bảng dƣới đây cho biết điều đó:
Loại sóng
Bước sóng
Tia X
10-11m đến 10-8m
Tia tử ngoại
10-8m đến 0,38.10-6m
Bước sóng nhìn thấy 0,38.10-6m đến 0,76.106m
Tia hồng ngoại
0,76.10-6m đến 10-3m
Các sóng vôtuyến
10-3m trở
• Ngoài ra, trong sự phân rã của hạt
nhân nguyên tử còn phát ra những
sóng điện từ có bước sóng cực
ngắn( dưới 10-11m), gọi là tia
Gamma.
Thực ra, giữa các vùng tia không có
ranh giới rõ rệt:
• Các tia có bước sóng càng ngắn có tính đâm
•
xuyên càng mạnh, dễ tác dụng lên kính ảnh, dễ
làm phát quang các chất và dễ làm iôn hoá
không khí.
Đối với các tia có bước sóng càng dài, ta càng
dễ quan sát hiện tượng giao thoa của chúng.
Chân thành cảm ơn
sự quan tâm và đóng góp của các bạn
XIN CẢM ƠN VÀ HẸN GẶP LẠI
- Xem thêm -