Mô tả:
TRƢỜNG THCS HỒ THỊ KỶ
BÀI GIẢNG VẬT LÍ 9
Giáo viên : Giang Văn Đẳng
Giáo
: NguyƠn
trường THCS
Hồ Thịviên
Kỷ
Giang Văn Đẳng ThÞ XuyÕn
Câu hỏi: Nêu các cách làm giảm hao
phí khi truyền tải điện năng đi xa?
Trong đó cách nào ưu thế hơn?
Trả lời: Có hai cách để giảm hao phí khi truyền tải điện
năng đi xa, đó là giảm điện trở dây dẫn hoặc tăng hiệu
điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn. Cách tăng hiệu điện thế
là ưu thế hơn.
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
Khi truyền tải điện năng đi xa, muốn giảm hao phí
trên đường dây có hiệu quả kinh tế người ta phải tăng
hiệu điện thế ở hai đầu dõy. Nhưng dụng cụ điện trong
nhà thường chỉ dùng hiệu điện thế 220 V. Để giải quyết
cả hai nhiệm vụ tăng thế và giảm thế, người ta phải dùng
máy biến thế.
Vậy máy biến thế có cấu tạo và hoạt động thế nào?
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
Bài 37: MÁY BIẾN
THẾ
I/ CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA MÁY BIẾN THẾ
1. Cấu tạo:
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
I/ CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA MÁY BIẾN THẾ
1. Cấu tạo:
-Hai
cuén d©y dÉn cã sè
vßng kh¸c nhau, ®Æt c¸ch ®iÖn
víi nhau.
- Mét
lâi s¾t (hay thÐp) cã pha
silic chung cho c¶ hai cuén d©y.
Trong thực tế người ta còn vẽ biến thế
giống sơ đồ bên ( ở các bản vẽ kỹ thuật)
và có tên gọi là sơ đồ nguyên lý .
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
Hình 37.1
n1
n2
I/ CẤU TẠO VÀ HOẠ ĐỘNG CỦA MÁY BIẾN THẾ
1. Cấu tạo:
2. Nguyên tắc hoạt động
Nếu đặt vào hai đầu của một cuộn dây
(gọi là cuộn sơ cấp) một hiệu điện thế xoay
chiều thì bóng đèn ở hai đầu cuộn dây kia
(gọi là cuộn thứ cấp) có sáng lên không?
Tại sao?
C1 :
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
I/ CẤU TẠO VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA MÁY BIẾN THẾ
1. Cấu tạo:
2. Nguyên tắc hoạt động
Trả lời ( C1 ): Đèn có sáng.
Vì khi đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một hiệu điện thế xoay chiều
thì sẽ tạo ra trong cuộn dây đó một dòng điện xoay chiều. Lõi sắt bị
nhiễm từ trở thành một nam châm có từ trường biến thiên ;
Số đường sức từ của từ trường xuyên qua tiết diện S của cuôn dây
thứ cấp biến thiên, do đó trong cuộn thứ cấp xuất hiện dòng điện
cảm ứng làm cho đèn sáng.
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
C2
Hiệu điện thế xuất hiện ở hai đầu cuộn thứ cấp là
hiệu điện thế xoay chiều. Tại sao?
Trả lời: Đặt vào hai đầu cuộn sơ cấp một hiệu điện thế
xoay chiều thì trong cuộn dây đó có dòng điện xoay chiều
chạy qua. Từ trường trong lõi sắt luân phiên tăng giảm, vì
thế số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn thứ cấp
luân phiên tăng giảm. Kết quả là trong cuộn thứ cấp xuất
hiện
một dòng điện xoay Giang
chiều.
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Văn Đẳng
Dòng điện một chiều,
không đổi, tạo ra từ
trường không đổi. Do đó
số đường sức từ xuyên
qua tiết diện của cuộn thứ
cấp không đổi. Kết quả là
trong cuộn thứ cấp không
có dòng điện cảm ứng.
0
V
:6 V
=1┴
KHOA VẬT LÍ TRƯỜNG ĐHSP TN
VẬT LÍ KĨ THUẬT
+
_
U1 = 4V
K
n1 = 180 vòng
0
V
:6 V
=1┴
KHOA VẬT LÍ TRƯỜNG ĐHSP TN
VẬT LÍ KĨ THUẬT
Đèn
không
sáng
n2 = 180 vòng
Nếu đặt vào hai đầu cuộn thứ cấp một hiệu điện thế
một
chiều thì đèn có sáng
không? giải thích tại sao?
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
CUỘN THỨ
CẤP n2
VÒNG
CUỘN SƠ CẤP
n1 VÒNG
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn
Đẳng máy biến thế
Hoạt động
của
3. Kết luận
Khi ®Æt vµo hai ®Çu
cuén s¬ cÊp cña m¸y biÕn
thÕ mét hiÖu ®iÖn thÕ
xoay chiÒu th× ë hai ®Çu
cuén thø cÊp xuÊt hiÖn
mét hiÖu ®iÖn thÕ xoay
chiÒu.
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
II. TÁC DỤNG LÀM BIẾN ĐỔI HIỆU ĐIỆN THẾ CỦA MÁY BIẾN THẾ
1. Quan sát
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
II. TÁC DỤNG LÀM BIẾN ĐỔI HIỆU ĐIỆN THẾ CỦA MÁY BIẾN THẾ
1. Quan sát
- Đọc và ghi lại số vòng n1 của cuộn sơ cấp và n2 của
cuộn thứ cấp của máy biến thế vào bảng 1.
- Quan sát và ghi kết quả vào bảng 1 hiệu điện thế
U1 ở hai đầu cuộn sơ cấp và U2 ở hai đầu cuộn thứ
cấp của máy biến thế
Bảng 1
Kết quả
Lần thí nghiệm
1
2
3
trường THCS Hồ Thị Kỷ
U1
(V)
U2
(V)
3
3
9
Giang Văn Đẳng
n1
n2
(vòng) (vòng)
1. Quan sát
Bảng 1
Kết quả
Lần thí nghiệm
1
2
3
U1
(V)
U2
(V)
3
3
9
6
n1
n2
(vòng) (vòng)
1,5
200
400
400
200
4,5
400
200
C3 Căn cứ vào các số liệu trên, hãy rút ra nhận xét về mối
quan hệ giữa hiệu điện thế U đặt vào hai đầu các cuộn dây
của máy biến thế và số vòng dây của các cuộn tương ứng.
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
2. Kết luận
HiÖu ®iÖn thÕ ë hai ®Çu mçi cuén d©y cña m¸y biÕn
thÕ tû lÖ víi sè vßng d©y cña mçi cuén: U1 n1
U2
n2
Khi hiệu điện thế ở cuộn sơ cấp lớn hơn hiệu điện
thế ở cuộn thứ cấp (U1 > U2) ta có máy hạ thế, còn khi
U1 < U2 ta có máy tăng thế.
- Muốn tăng hay giảm U ở cuộn thứ cấp người ta
làm như thế nào ?
* Muốn tăng hay giảm U ở cuộn thứ cấp chỉ việc thay đổi số
vòng dây cuốn của cuộn thứ cấp.
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
2.Trong khi hoạt động của máy biến thế có thể
xảy ra sự cố gì làm ô nhiễm môi trường
Trong khi hoạt động,
máy biến thế có thể
xảy ra sự cố cháy
làm nổ máy, nên dầu
của máy biến thế có
thể chảy ra, sinh ra
khí độc làm ô nhiễm
môi trường trầm
trọng và rất khó khắc
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
phục.
3. Em hãy đề xuất một số phương án để có thể khắc
phục sự cố có thể gây ra khi sử dụng máy biến thế để
bảo vệ môi trường
* Các trạm biến thế lớn cần có các thiết bị tự
động để phát hiện và khắc phục sự cố; mặt khác
cần đảm bảo các quy tắc an toàn khi vận hành các
trường
Hồ Thịthế
Kỷ
Giang Văn Đẳng
trạmTHCS
biến
lớn.
Các máy biến thế ở gia đình có hiệu điện thế
nguồn 220V. Cần kiểm tra cách điện để đảm bảo an
toàn khi sử dụng. Không đứng gần, nghịch, phá…
các trạm biến thế vì có thể sẽ gây ra những tai nạn
điện.
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
Tiết 41: MÁY BIẾN THẾ
III. Lắp đặt máy biến thế ở hai đầu đường dây tải điện
Điện năng được truyền tải từ
nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ
bằng đường dây truyền tải.
Nhà máy công nghiệp
3. Hạ thế
2. Hạ thế
Nhà máy điện
Điện
sinh hoạt
1. Tăng thế
4. Hạ thế
+ Nơi nào đặt máy tăng thế ?
+ Nơi nào đặt
hạ thế ?
Giangmáy
Văn Đẳng
trường THCS Hồ Thị Kỷ
IV. VẬN DỤNG
C 4 Một máy biến thế dùng trong nhà cần phải hạ hiệu
điện thế từ 220V xuống còn 6V và 3V. Cuộn sơ cấp có
4000 vòng. Tính số vòng của các cuộn thứ cấp tương
ứng.
Trả lời: + Tính số vòng của cuộn 6 V
U 1 n1
U 2 .n1 6.4000
n2
109 (vòng )
U 2 n2
U1
220
+ Tính số vòng của cuộn 3V
U1 n1
U 2 .n1 3.4000
n2
54 (vòng )
U 2 n2
U1
220
trường THCS Hồ Thị Kỷ
Giang Văn Đẳng
- Xem thêm -