Tài liệu Bài giảng bài ánh sáng trắng và ánh sáng màu vật lý 9 (3)

PHÒNG PHÒNG GD GD –– ĐT ĐT DUYÊN DUYÊN HẢI. HẢI. TRƯỜNG TRƯỜNGTHCS THCS NGŨ NGŨ LẠC. LẠC. Câu hỏi: Em hãy nhớ lại kiến thức quang học ở lớp 7 và cho biết: Nguồn sáng là gì? Nêu 3 ví dụ về nguồn sáng. Trả lời: Nguồn sáng là vật tự nó phát ra ánh sáng. Ví dụ: Mặt trời Bóng đèn điện đang sáng. Ngọn nến đang cháy. BÀI TẬP Hãy chọn câu trả lời đúng Quan sát một vật nhỏ qua kính lúp ta thấy: A. Một ảnh cùng chiều, nhỏ hơn vật. B. Một ảnh cùng chiều, lớn hơn vật. C. Một ảnh ngược chiều, nhỏ hơn vật. D. Một ảnh ngược chiều, lớn hơn vật. BÀI 52. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I. Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu: 1. Các nguồn phát ánh sáng trắng: - Mặt trời (trừ lúc binh minh và hoàng hôn). - Các đèn có dây tóc nóng sáng, như: Đèn pha của xe ôtô, xe máy, bóng đèn tròn… 2. Các nguồn phát ánh sáng màu. Đèn LED, đèn bút laze, đèn ống dùng trong quảng cáo... Mặt trời. Đèn LED. Đèn bút laze. Các dâytrong tóc Đèn đèn ống có dùng nóng quảngsáng. cáo. BÀI 52. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I.Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu: II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: Quan sát ánh sáng phía sau một tấm lọc màu và nêu nhận xét rút ra từ những thí nghiệm sau: a. Chiếu một chùm sáng trắng qua một tấm lọc màu đỏ. b. Chiếu một chùm sáng đỏ qua một tấm lọc màu đỏ. c. Chiếu một chùm sáng đỏ qua một tấm lọc màu xanh (hoặc tím). Bố trí thí nghiệm như hình vẽ: + Cho dòng điện chạy qua đèn ( với nguồn điện 9V xoay chiều). + Quan sát trên màn chắn qua ba lần thí nghiệm và trả lời câu C1. BÀI 52. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I.Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu: II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: ta được ánh sáng đỏ. C1. Kết quả: - Chiếu một chựm sỏng trắng qua tấm lộc màu đỏ ta được ánh sáng đỏ. - Chiếu một chựm sỏng đỏ qua tấm lộc màu đỏ ta được ánh sáng đỏ. - Chiếu một chựm sỏng đỏ qua tấm lộc màu xanh ta không được ánh sáng đỏ, mà thấy tối. ta được ánh sáng đỏ. ta không được ánh sáng đỏ, mà thấy tối. BÀI 52. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I.Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu: II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự -Chiếu một chùm sáng trắng qua tâm lọc màu xanh ta được ánh sáng xanh. -Chiếu một chùm sáng xanh qua tâm lọc màu xanh ta được ánh sáng xanh. -Chiếu một chùm sáng xanh qua tâm lọc màu đỏ ta không được ánh sáng xanh, mà thấy tối. ta được ánh sáng xanh. ta được ánh sáng xanh. ta không được ánh sáng xanh, mà thấy tối. BÀI 52. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I.Nguồn phát ánh sáng trắng * Quan sát lại thí nghiệm để và nguồn phát ánh sáng rút ra kết luận. Khi chiếu ánh màu: sáng trắng qua tấm lọc màu. II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự: 3. Kết luận: - Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. BÀI 52. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I.Nguồn phát ánh sáng trắng * Hãy rút ra kết luận khi và nguồn phát ánh sáng chiếu ánh sáng màu qua tấm màu: lọc cùng màu. II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự: 3. Kết luận: - Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó. BÀI 52. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I.Nguồn phát ánh sáng trắng * Hãy rút ra kết luận khi và nguồn phát ánh sáng chiếu ánh sáng màu qua tấm màu: lọc khác màu. II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự: 3. Kết luận: - Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lộc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu ta sẽ không được ánh sáng màu đó nữa. BÀI 52. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I.Nguồn phát ánh sáng trắng Vậy: Nếu chiếu ánh sáng và nguồn phát ánh sáng trắng hay ánh sáng màu màu: qua tấm lọc cùng màu, ta sẽ II.Tạo ra ánh sáng màu bằng được ánh sáng có màu đó. tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự: 3. Kết luận: - Chiếu ánh sáng trắng qua các tấm lọc màu ta sẽ được ánh sáng có màu của tấm lọc. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lộc cùng màu ta sẽ được ánh sáng vẫn có màu đó. - Chiếu ánh sáng màu qua tấm lọc khác màu ta sẽ không được ánh sáng màu đó nữa. ánh sáng màu này khó truyền qua tấm lọc màu khác. Tấm lọc màu nào thì hấp thụ ít ánh sáng có màu đó, nhưng hấp thụ nhiều ánh sáng có màu khác. C2. Hãy dùng kiến thức vừa nêu để giải thích kết quả của các thí nghiệm ở trên. HOẠT HOẠT ĐỘNG ĐỘNG NHÓM NHÓM Vận dụng kết luận hãy thảo luận theo nội dung sau: 17 3 4 5 1 12 15 16 19 10 20 18 11 13 14 8 9 6 2 7 0 26 27 23 24 21 28 29 22 25 32 36 40 46 49 47 45 44 43 33 34 51 50 60 59 52 54 56 57 58 42 41 30 31 37 53 48 39 35 38 55 1- Tại sao ánh sáng trắng qua tấm lọc màu đỏ ta thu được ánh sáng màu đỏ? Vì trong chùm ánh sáng trắng có ánh sáng màu đỏ. Tấm lọc màu đỏ cho ánh sáng đỏ đi qua còn các màu khác thì bị hấp thụ. 2- Tại sao ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu đỏ ta thu được ánh sáng màu đỏ, còn ánh sáng đỏ qua tấm lọc màu xanh ta lại không thu được ánh sáng đỏ (thấy tối)? Vì tấm lọc màu đỏ không hấp thụ ánh sáng đỏ, nên chùm sáng đỏ đi qua tấm lọc màu đỏ, còn tấm lọc màu xanh hấp thụ mạnh các ánh sáng màu không phải là màu xanh, nên ánh sáng đỏ khó có thể qua được tấm lọc màu xanh và ta thấy tối. BÀI 52. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I.Nguồn phát ánh sáng trắng C3.Ánh sáng đỏ, vàng ở và nguồn phát ánh sáng các đèn sau và các đèn báo màu: 1.Các nguồn phát ánh sáng trắng: 2.Các nguồn phát ánh sáng màu: II.Tạo ra ánh sáng màu bằng tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự: 3. Kết luận: III. Vận dụng: rẽ của xe máy được tạo ra như thế nào? Trả lời Ánh sáng đỏ, vàng ở các đèn sau và các đèn báo rẽ của xe máy được tạo ra bằng cách chiếu ánh sáng trắng qua vỏ nhựa màu đỏ hay vàng, các vỏ nhựa đóng vai trò như tấm lọc màu. BÀI 52. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I.Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng C4. Một bể nước nhỏ (như màu: bể cá cảnh) có các thành bên trong suốt đựng nước pha mực đỏ có thể dùng như dụng cụ II.Tạo ra ánh sáng màu bằng nào ở trên? 1.Các nguồn phát ánh sáng trắng: 2.Các nguồn phát ánh sáng màu: tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: 2. Các thí nghiệm tương tự: 3. Kết luận: III. Vận dụng: C3 . Trả lời Bể nhỏ có thành bên trong suốt đựng nước màu có thể coi là một tấm kính lọc màu. Thí nghiệm kiểm tra BÀI 52. ÁNH SÁNG TRẮNG VÀ ÁNH SÁNG MÀU I.Nguồn phát ánh sáng trắng và nguồn phát ánh sáng màu: - Ánh sáng do Mặt 1.Các nguồn phát ánh sáng trắng: Trời và các đèn có dây 2.Các nguồn phát ánh sáng màu: tóc nóng sáng phát ra II.Tạo ra ánh sáng màu bằng là ánh sáng trắng. tấm lọc màu: 1. Thí nghiệm: -Có một số nguồn sáng 2. Các thí nghiệm tương tự: phát ra trực tiếp ánh 3. Kết luận: III. Vận dụng: sáng màu. -Có thể tạo ra ánh sáng C3 . màu bằng cách chiếu C4 . chùm sáng trắng qua tấm lọc màu. Để con người làm việc có hiệu quảtrong vàsinh thích Vậy Việc có sử nên dụng sửánh dụng sáng ánhmặt sáng trờimàu trong hợptập nhất dụng ánh sáng nào? Ánh sáng hoạt học hằng vànên ngày lao sử động nhằm hay mục không? đích gì? Vì sao? đó phát ra từ đâu là tốt nhất? Trả lời: Không. Vì chúng có hại cho mắt. Trả lời: Góp Nên sử phần dụng tiếtánh kiệm sáng năng trắng. lượng Ánh bảo sáng vệ mắt trắng và giúp phát cơ ra từ thểmặt tổngtrời hợp là vitamin tốt nhất.D. - Học thuộc ghi nhớ và làm bài tập 52.1, 52.2, 52.3, 52.4 Sách bài tập. - Đọc phần có thể em chưa biết (Sách giáo khoa trang 138). - Chuẩn bị bài 53: Sự phân tích ánh sáng trắng (Sách giáo khoa trang 139). - Tìm những dụng cụ phân tích ánh sáng trắng.