Tài liệu áp dụng quy trình nuôi dưỡng, chăm sóc và phòng trị bệnh cho lợn nái sinh sản tại công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên chăn nuôi hòa phát bắc giang​

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM LÊ THỊ YẾN Tên chuyên đề: ÁP DỤNG QUY TRÌNH NUÔI DƯỠNG, CHĂM SÓC VÀ PHÒNG TRỊ BỆNH CHO LỢN NÁI SINH SẢN TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN CHĂN NUÔI HÒA PHÁT BẮC GIANG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo: Chính quy Chuyên ngành: Chăn nuôi thú y Khoa: Chăn nuôi Thú y Khóa học: 2015 - 2019 Thái Nguyên – 2019 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM LÊ THỊ YẾN Tên chuyên đề: ÁP DỤNG QUY TRÌNH NUÔI DƯỠNG, CHĂM SÓC VÀ PHÒNG TRỊ BỆNH CHO LỢN NÁI SINH SẢN TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN CHĂN NUÔI HÒA PHÁT BẮC GIANG KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo: Chính quy Chuyên ngành: Chăn nuôi thú y Lớp: K47 –Thú y – N03 Khoa: Chăn nuôi Thú y Khóa học: 2015 - 2019 Giảng viên hướng dẫn: PGS.TS. Đặng Xuân Bình Thái Nguyên - 2019 i LỜI NÓI ĐẦU Để trở thành kỹ sư chăn nuôi trong tương lai, ngoài việc trang bị cho mình một lượng kiến thức lý thuyết, mỗi sinh viên còn phải trải qua giai đoạn tiếp cận với thực tế sản xuất. Chính vì vậy, thực tập tốt nghiệp là khâu rất quan trọng đối với tất cả các sinh viên các trường Đại học nói chung và sinh viên trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên nói riêng. Đây là thời gian cần thiết để sinh viên củng cố và áp dụng những kiến thức đã học trong nhà trường vào thực tế. Thực hiện phương châm “học đi đôi với hành”. Thực tập tốt nghiệp cũng là quá trình giúp cho sinh viên rèn luyện tác phong khoa học đúng đắn, tạo lập tư duy sáng tạo để trở thành kỹ sư có trình độ năng lực làm việc, góp phần vào việc xây dựng và phát triển nông thôn mới nói riêng và đất nước nói chung. Được sự giúp đỡ tận tình của thầy giáo hướng dẫn PGS.TS. Đặng Xuân Bình, cùng với sự nỗ lực của bản thân, em đã hoàn thành khóa luận này. Do thời gian và kiến thức có hạn, bước đầu làm quen với công tác nghiên cứu nên khóa luận không tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy, em mong nhận được sự đóng góp của các thầy giáo, cô giáo và các bạn đồng nghiệp để khóa luận của em được hoàn chỉnh hơn. ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành báo cáo tốt nghiệp này em xin được gửi lời cảm ơn chân thành tới toàn thể các thầy giáo, cô giáo trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, đặc biệt là các thầy giáo, cô giáo của khoa Chăn nuôi thú y đã truyền đạt cho em những kiến thức quý báu và bổ ích trong suốt những năm học vừa qua cũng như trong quá trình em đi thực tập tốt nghiệp. Em xin dành lời cảm ơn sâu sắc tới thầy giáo PGS.TS. Đặng Xuân Bình đã tận tình giúp đỡ và hướng dẫn em trong suốt quá trình thực tập để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này. Em xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo công ty cùng toàn thể các anh chị cán bộ kỹ thuật, công nhân trong trang trại đã tạo điều kiện giúp đỡ em trong suốt thời gian em thực tập tại trang trại vừa qua. Em xin bày tỏ lời biết ơn sâu sắc đến toàn thể gia đình, bạn bè đồng nghiệp đã giúp đỡ và động viên em trong suốt quá trình học tập cũng như trong thời gian thực tập tốt nghiệp. Trong quá trình thực tập và tổng hợp báo cáo do em chưa có được nhiều kinh nghiệm nên khóa luận tốt nghiệp không tránh khỏi những sai sót, hạn chế. Em kính mong nhận được sự góp ý hoàn thiện của Quý thầy cô. Em xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, ngày……tháng…..năm 2019 Sinh viên Lê Thị Yến iii DANH MỤC BẢNG Trang Bảng 2.1. Kết quả sản xuất kinh doanh của trại trong 3 năm 2017 – 2019 .... 10 Bảng 3.1.Các yêu cầu trong chuồng ............................................................... 34 Bảng 3.2.Các yêu cầu về thức ăn .................................................................... 35 Bảng 3.3.Trọng lượng yêu cầu ........................................................................ 35 Bảng 3.4. Lịch phun thuốc sát trùng của trại .................................................. 37 Bảng 3.5. Lịch tiêm phòng vắc xin và thuốc cho đàn lợn tại trại ................... 39 Bảng 4.1: Cơ cấu đàn lợn nuôi tại trại trong 3 năm gần đây .......................... 41 Bảng 4.2. Kết quả thực hiện công tác cho lợn ăn ........................................... 42 Bảng 4.3. Kết quả phòng bệnh bằng phương pháp vệ sinh, sát trùng tại trại . 44 Bảng 4.4. Kết quả phòng bệnh bằng tiêm vắc xin .......................................... 46 Bảng 4.5. Tỷ lệ mắc các bệnh sinh sản của đàn lợn nái tại trại ...................... 46 Bảng 4.6. Kết quả điều trị các bệnh sinh sản của lợn nái tại trại .................... 47 Bảng 4.7. Kết quả thực hiện các công tác khác tại trại ................................... 48 iv DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Ad: Bệnh giả dại Cs: Cộng sự Csf: Vắc xin dịch tả Fmd: Bệnh lở mồm long móng KL: Khối lượng Nxb: Nhà xuất bản Pavo: Bệnh khô thai Prrs: Bệnh tai xanh v MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU ................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii DANH MỤC BẢNG ........................................................................................ iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................. iv Phần 1 MỞ ĐẦU ............................................................................................. 1 1.1.Đặt vấn đề.................................................................................................... 1 1.2. Mục tiêu và yêu cầu của chuyên đề ........................................................... 2 1.2.1. Mục tiêu................................................................................................... 2 1.2.2. Yêu cầu .................................................................................................... 2 Phần 2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU .................................................................. 3 2.1. Điều kiện cơ sở nơi thực tập ...................................................................... 3 2.1.1. Điều kiện tự nhiên ................................................................................... 3 2.1.2. Điều kiện cơ sở vật chất, hạ tầng của cơ sở thực tập .............................. 7 2.1.3 Thuận lợi và khó khăn của trại ................................................................. 8 2.1.4. Đối tượng và các kết quả sản xuất của cơ sở trong 3 năm 2017-2019 ... 9 2.2. Tổng quan tài liệu liên quan đến chuyên đề thực hiện. ........................... 10 2.2.1. Đặc điểm giải phẫu cơ quan sinh dục lợn nái ....................................... 10 2.2.2. Đặc điểm sinh lý sinh sản của lợn nái .................................................. 14 2.2.3. Một số bệnh sinh sản thường gặp ở lợn nái .......................................... 18 2.2.4. Một số bệnh thường gặp ở lợn con ....................................................... 23 2.2.5. Một số thuốc phòng và trị bệnh thường dùng ....................................... 25 2.3. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước .............................................. 27 2.3.1. Tình hình nghiên cứu trong nước .......................................................... 27 2.3.2. Tình hình nghiên cứu trên thế giới ........................................................ 28 Phần 3 ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH ... 30 3.1. Đối tượng ................................................................................................. 30 vi 3.2. Địa điểm và thời gian tiến hành ............................................................... 30 3.3. Nội dung tiến hành ................................................................................... 30 3.4. Các chỉ tiêu và phương pháp theo dõi ...................................................... 30 3.4.1. Các chỉ tiêu theo dõi.............................................................................. 30 3.4.2. Phương pháp theo dõi ........................................................................... 30 3.4.3. Phương pháp thực hiện.......................................................................... 36 3.4.4. Các chỉ tiêu theo dõi.............................. Error! Bookmark not defined. Phần 4. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN......................................................... 41 4.1. Cơ cấu đàn lợn nái nuôi tại cơ sở trong 3 năm gần đây ........................... 41 4.2. Công tác chăn nuôi và chăm sóc, nuôi dưỡng ......................................... 42 4.2.1. Công tác chăn nuôi ................................................................................ 42 4.2.2. Công tác chăm sóc, nuôi dưỡng ............................................................ 43 4.3. Công tác thú y .......................................................................................... 44 4.3.1. Kết quả thực hiện công tác vệ sinh chăn nuôi ...................................... 44 4.3.2. Kết quả phòng bệnh bằng thuốc và vắc xin cho lợn ............................. 45 4.4. Kết quả công tác theo dõi tình hình mắc bệnh của lợn nái. ..................... 46 4.4.1. Kết quả công tác phát hiện bệnh trên đàn lợn nái .................................... 46 4.5. Kết quả điều trị bệnh trên đàn lợn nuôi tại trại ........................................ 47 4.5.1. Kết quả điều trị bệnh trên đàn lợn nái ..................................................... 47 4.6. Kết quả thực hiện một số công tác khác .................................................. 48 Phần 5 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ......................................................... 50 5.1. Kết luận .................................................................................................... 50 5.2. Kiến nghị .................................................................................................. 50 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 51 1 Phần 1 MỞ ĐẦU 1.1. Đặt vấn đề Trong quá trình phát triển kinh tế xã hội theo hướng giao lưu, hội nhập khu vực và quốc tế, ngành chăn nuôi nói chung và ngành chăn nuôi lợn nói riêng chiếm vị trí hết sức quan trọng. Chăn nuôi lợn cung cấp thực phẩm với tỷ trọng cao và chất lượng tốt cho con người, là nguồn cung cấp phân bón rất lớn cho ngành trồng trọt. Chăn nuôi lợn nái là một trong những khâu quan trọng trong ngành chăn nuôi lợn, góp phần quyết định thành công của ngành chăn nuôi lợn, đặc biệt trong việc nuôi lợn nái để có đàn con nuôi thịt lớn nhanh, nhiều nạc. Mặt khác đây cũng chính là mắt xích quan trọng để tăng nhanh về số lượng và chất lượng đàn lợn. Tuy nhiên, dù chăn nuôi nhỏ lẻ hay chăn nuôi công nghiệp với quy mô lớn, tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp cũng có thể gây nên thiệt hại đáng kể. Trong số đó, các bệnh ở lợn nái và lợn con thường xuyên xảy ra ở các quy mô chăn nuôi và ảnh hưởng rất lớn đến năng suất và chất lượng đàn lợn. Chính vì vậy, yêu cầu cấp thiết đặt ra là phải có những nghiên cứu áp dụng các quy trình chăm sóc, nuôi dưỡng và phòng, trị bệnh hiệu quả cho đàn lợn nái, lợn con ở các trang trại để giảm thiệt hại do dịch bệnh gây ra, nâng cao đàn lợn cả về lượng và chất. Xuất phát từ những yêu cầu của thực tiễn nêu trên, chúng em tiến hành thực hiện chuyên đề: “Áp dụng quy trình nuôi dưỡng, chăm sóc và phòng trị bệnh cho lợn nái sinh sản tại công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Một Thành Viên Chăn Nuôi Hòa Phát Bắc Giang”. 2 1.2. Mục tiêu và yêu cầu của chuyên đề 1.2.1. Mục tiêu - Nắm được quy trình, nuôi dưỡng, chăm sóc đàn lợn nái tại công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Một Thành Viên Chăn Nuôi Hòa Phát Bắc Giang – tại Xã Long Sơn- Huyện Sơn Động - Tỉnh Bắc Giang -Theo dõi một số bệnh bệnh thường gặp ở đàn lợn nái nuôi tại trại. - Điều trị một số bệnh ở lợn nái 1.2.2. Yêu cầu - Đánh giá được tình hình chăn nuôi tại công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Một Thành Viên Chăn Nuôi Hòa Phát Bắc Giang - Xã Long Sơn- Huyện Sơn Động - Tỉnh Bắc Giang - Áp dụng quy trình nuôi dưỡng, chăm sóc cho đàn lợn nái nuôi tại trại đạt hiệu quả cao. - Tìm được nguyên nhân gây ra những bệnh thường gặp trên đàn lợn nái từ đó đưa ra biện pháp phòng và trị. 3 Phần 2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 2.1. Điều kiện cơ sở nơi thực tập 2.1.1. Điều kiện tự nhiên * Vị trí địa lý: - Trại chăn nuôi Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Một Thành Viên Chăn nuôi Hòa Phát Bắc Giang có vị trí địa lý như sau: - Trại “ Đầu tư xây dựng khu chăn nuôi lợn tập trung công nghệ an toàn sinh học” tại Khu 1 (thôn Điệu, thôn Tảu, xã Long Sơn, huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang) với tổng diện tích là 15 ha. Khu vực cách Thị trấn An Châu, huyện Sơn Động khoảng 20 km về phía Nam - Đông Nam. Trại nằm gần Quốc lộ 279, tuyến đường liên tỉnh quan trọng của các tỉnh miền núi phía Bắc, nối Quốc lộ 31 với Tỉnh lộ 326, giúp thông thương giữa thị trấn An Châu, huyện Sơn Động và xã Tân Dân, huyện Hoành Bồ, tỉnh Quảng Ninh. - Khu vực của trại được bao quanh bởi đồi cao, cách khu dân cư gần nhất khoảng 800 m, cách UBND Xã Long Sơn khoảng 3 km về phía Tây Nam. Vị trí địa lý của Khu 1 (thôn Điệu, thôn Tảu): - Phía Đông Nam: Cách đường quốc lộ 279 khoảng 1,5 km. - Phía Đông Bắc: Giáp cánh đồng thôn Điệu. - Phía Tây Bắc: Giáp rừng trồng sản xuất thôn Điệu - Phía Tây Nam: Giáp rừng trồng sản xuất thôn Tảu * Địa hình, diện tích, đất đai: - Long Sơn là một xã thuộc huyên Sơn Động tỉnh Bắc Giang địa hình chủ yếu là đồi núi là điều kiện thuận lợi cho trồng trọt và việc chăn nuôi tập trung với:  Diện tích đất là 65,36 km2.  Diện tích đất lâm nghiệp chiếm 61,8% diện tích đất tự nhiên. 4  Diện tích ao hồ nuôi trồng thủy sản chiếm 8%.  Diện tích đất thổ cư chiếm 14,2%.  Diện tích đất nông nghiệp chiếm 16%. - Với diện tích đất rộng như vậy xã Long Sơn có đủ điều kiện để phát triển và mở rộng nhiều ngành khác như trồng trọt, chăn nuôi, lâm nghiệp, chế biến… - Qua điều tra cho thấy hầu hết đất đai ở đây đều thuộc loại đất pha cát, đất pherarit…là những loại đất phù hợp cho sản xuất nông nghiệp. Chính vì thế mà hầu hết diện tích đất ở đây được dùng để làm đất thí nghiệm, đất canh tác phục vụ cho trồng trọt và chăn nuôi. - Bên cạnh việc sử dụng đất làm sản xuất và trồng trọt chăn nuôi, xã Long Sơn còn sử dụng một số quỹ đất hợp lý để xây dựng một số công trình xây dựng khác như một số điểm du lịch như khu du lịch sinh thái Khe Chão… với mục đích tạo mọi điều kiện vật chất để phát triển kinh tế. - Ngoài ra nhờ có diện tích ao hồ nuôi trồng thủy sản khá rộng cũng làm cho quang cảnh của xã trở nên sinh động đảm bảo nhu cầu vui chơi giải trí của người dân xung quanh. Từ diện tích ao hồ rộng lớn đó ta có thể nhận thấy được tác dụng to lớn của việc cung cấp nước từ hồ tới khu vực sản xuất và chăn nuôi. - Nhìn chung đất đai ở đây đã mang lại cho Long Sơn rất nhiều ưu thế đặc biệt là cho chăn nuôi. Chính vì vậy mà xã Long Sơn đã không ngừng cải tạo đất và tận dụng đất đã có để có thể sử dụng một cách hợp lý nhất và đem lại hiệu quả cao trong sản xuất cũng như trong chăn nuôi. * Giao thông, thuỷ lợi: - Giao thông : Xã Long Sơn nằm ngay trên quốc lộ 279 đi Quảng Ninh nên giao thông đi lại rất thuận lợi, đáp ứng được nhu cầu đi lại, giao lưu với các vùng xung quanh. 5 - Thủy lợi : Với ưu thế là có một diện tích ao hồ rộng lớn cho nên ở đây công tác thủy lợi luôn được đảm bảo. Bên cạnh đó xã Long Sơn đã xây dựng được hệ thống kênh mương bằng bê tông đảm bảo cho nhu cầu tưới tiêu cho khu vực xã. * Thời tiết, khí hậu: - Xã Long Sơn nói riêng và Tỉnh Bắc Giang nói chung nằm trong vùng khí hậu đặc trưng của khu vực trung du miền núi phía Bắc. Do vậy mà khí hậu ở đây có ảnh hưởng nhiều đến đời sống và tình hình sản xuất chăn nuôi. - Kiểu thời tiết khí hậu ở đây chủ yếu là nóng ẩm, mưa nhiều và chịu ảnh hưởng rõ rệt của gió mùa Đông Bắc. Một năm thời tiết ở đây được chia làm 4 mùa rõ rệt: Xuân, Hạ, Thu, Đông. - Trong đó mùa Xuân bắt đầu từ tháng 1 đến tháng 3, thời tiết mát mẻ nhưng mưa phùn, ẩm độ cao là điều kiện thuận lợi cho mầm bệnh phát triển trên đàn vật nuôi. Các bệnh thường xảy ra như bệnh tụ huyết trùng, bệnh tiêu chảy ở trâu bò, lợn…Trước tác hại do thời tiết mang lại cho đàn vật nuôi như vậy nên hàng năm công tác tiêm phòng vẫn thường xuyên được triển khai. Mặt khác để hạn chế bệnh tật cho vật nuôi thì công tác vệ sinh cũng hết sức được chú trọng. - Mùa Hạ được tính từ tháng 4 đến tháng 6 âm lịch. Đây là mùa có nhiệt độ cao nhất trong năm. Mùa này ngoài thời tiết nắng to thì thường hay xuất hiện những cơn mưa rào, giông đột ngột làm ít nhiều ảnh hưởng đến trồng trọt và chăn nuôi. - Mùa Thu bắt đầu từ tháng 7 đến tháng 9 âm lịch, vào mùa này nhiệt độ tương đối ổn định, mát mẻ tạo điều kiện cho các sinh vật, vật nuôi phát triển tốt. Mùa này dịch bệnh ít xảy ra trên đàn vật nuôi. - Mùa Đông là các tháng còn lại trong năm âm lịch, nhiệt độ xuống thấp, trời rét, thời tiết hanh khô. Chính vì vậy những lúc thời tiết rét đậm, rét hại cần có biện pháp tránh rét cho vật nuôi, hạn chế tác hại cho cây trồng. 6 - Ẩm độ và lượng mưa là hai yếu tố có ảnh hưởng trực tiếp đến thời tiết khí hậu. Thông thường về mùa hè thì ẩm độ trung bình là 83 – 85%, lượng mưa bình quân là 1800mm. Mùa đông thì ẩm độ trung bình là 65 – 75%, lượng mưa bình quân là 1100mm. * Điều kiện kinh tế - xã hội : - Dân số, nguồn lao động:  Xã Long Sơn có diện tích 65,36 km2 dân số là hơn 5000 người mật độ dân số đạt 76 người/km2  Điều kiện kinh tế xã hội của xã Long Sơn: Xã Long Sơn là một xã nghèo của huyện Sơn Động. Trong những năm vừa qua, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước cán bộ và nhân dân xã Long Sơn đã vươn lên vượt qua khó khăn thách thức của điều kiện tự nhiên và xã hội, khai thác có hiệu quả tiềm năng lợi thế hiện có, nhất là lợi thế về rừng và đất lâm nghiệp rộng lớn, vươn lên và đạt nhiều thành tựu quan trọng về mặt kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội. Kinh tế tăng trưởng với tốc độ khá, năm sau cao hơn năm trước, giá trị sản xuất tăng bình quân hàng năm 12,1%. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, trong đó kinh tế Nông lâm nghiệp – thủy sản năm 2016 chiếm 66,2%, Công nghiệp – xây dựng chiếm 18%, dịch vụ thương mại chiếm 14,9%. Thu nhập bình quân năm 2016 ước đạt 6 triệu đồng/người, đời sống của người dân ngày càng được cải thiện và nâng lên rõ rệt. - Tình hình sản xuất ngành chăn nuôi của xã Long Sơn:  Trong những năm gần đây việc phát triển chăn nuôi trên địa bàn luôn được sự quan tâm của các cấp các ngành đồng thời người dân tích cực tham gia phát triển chăn nuôi đặc biệt có sự đầu tư của công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Một Thành Viên Chăn Nuôi Hòa Phát Bắc Giang nên tốc độ phát triển của ngành chăn nuôi trong giai đoạn này tăng khá nhanh. Tuy nhiên điểm 7 xuất phát thấp nên tỷ trọng chăn nuôi trong tổng giá trị sản xuất nông nghiệp của xã còn nhỏ. 2.1.2. Điều kiện cơ sở vật chất, hạ tầng của cơ sở thực tập - Trại chăn nuôi được xây dựng từ tháng 6 năm 2016 trại đi vào sản xuất được 3 năm, xong hàng năm sản xuất của trại đều gia tăng, đời sống của cán bộ công nhân viên được cải thiện. Trại chăn nuôi có ban lãnh đạo là những người đam mê, giàu nghị lực và tâm huyết đối với nghề chăn nuôi. Đặc biệt trại chăn nuôi đã tuyển dụng và đào tạo được một đội ngũ cán bộ kỹ thuật có chuyên môn, kinh nghiệm, thực tiễn và yêu nghề. - Hệ thống chuồng trại:  Khu vực sản xuất của trung tâm được đặt trên một khu vực cao, dễ thoát nước và được tách biệt với khu điều hành, khu dân cư xung quanh. Xung quanh trại có hàng rào bảo vệ, cổng vào và nơi sản xuất có hố sát trùng để ngăn ngừa dịch bệnh từ bên ngoài xâm nhập vào.  Chuồng nuôi được xây dựng theo hướng Đông Nam đảm bảo thoáng mát về mùa Hè, ấm áp về mùa Đông và xây dựng theo kiểu mái chuồng xuôi tránh hiện tượng ứ đọng nước, có 3 chuồng đẻ mỗi chuồng có 120 ô chuồng, 4 chuồng cai sữa mỗi chuồng có 32 ô chuồng, 2 chuồng phối, 2 chuồng mang thai và 1 chuồng phát triển hậu bị, mỗi chuồng đều có lối đi ở giữa.  Các ô chuồng thường được thiết kế theo kiểu sàn bằng bê tông. Các chuồng nuôi đều được lắp đặt điện chiếu sáng, hệ thống dẫn nước tự động, mùa hè có hệ thống làm mát bằng quạt điện và hệ thống dàn mát. Mùa Đông có hệ thống bóng đèn hồng ngoại.  Tổng diện tích của trang trại là 15 ha, trong đó 5 ha dùng để chăn nuôi, 1,5 ha là ao cá, còn lại là diện tích xây dựng công trình xung quanh trang trại gồm nhà điều hành và các công trình phụ trợ khác. - Về nhân sự của trại 8 Trại có 44 cán bộ nhân viên trong đó:  Lao động gián tiếp có 11 người:  Tổng giám đốc công ty: 1  Kế toán: 1  Làm vườn, nấu ăn,vệ sinh: 3  Cơ điện: 4  Bảo vệ: 2  Lao động trực tiếp có 33 người:  5 kỹ sư chăn nuôi  25 công nhân  3 sinh viên thực tập 2.1.3 Thuận lợi và khó khăn của trại * Thuận lợi: - Trại có một vị trí địa lý, giao thông thuận lợi giúp trao đổi mua bán được thuận lợi. - Trại được xây dựng theo mô hình tiên tiến có đầy đủ cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại. Đó là điều kiện thuận lợi cho trại phát triển. - Hệ thống xử lý chất thải nhập ngoại hiện đại nên không làm ảnh hưởng tới môi trường xung quanh. * Khó khăn: - Bên cạnh những mặt thuận lợi thì trại còn tồn tại những khuyết điểm sau:  Trại còn chịu ảnh hưởng của vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm, thời tiết khí hậu thay đổi thất thường, nhiệt độ có sự chênh lệch giữa các vùng khá rõ rệt, điều đó ảnh hưởng trực tiếp tới cơ thể gia súc làm tăng khả năng phát triển dịch bệnh. 9  Vì là trại mới nên còn nhiều thiếu sót trong công tác quản lý, sắp xếp công việc. 2.1.4. Đối tượng và các kết quả sản xuất của cơ sở trong 3 năm 2017-2019 2.1.4.1. Đối tượng sản xuất kinh doanh của trại: - Nhiệm vụ của trang trại là sản xuất con giống và chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật. Hiện nay, trung bình lợn nái của trại sản xuất được 2,46 – 2,47 lứa/năm. Số lợn con sơ sinh là 11,25 con/lứa, số con cai sữa là 10,8 con/lứa. Trại hoạt động vào mức khá theo đánh giá của Công ty chăn nuôi Hòa Phát. Trung bình lợn con theo mẹ được 21 ngày tuổi thì cai sữa và chuyển sang các trại chăn nuôi lợn khác của công ty. - Lợn đực giống được nuôi trong trại nhằm mục đích là kích thích động dục cho lợn nái. Tinh lợn để phối được khai thác từ 2 giống lợn Duroc và Pietrain. Lợn nái được phối 3 lần và được luân chuyển giống cũng như con đực. - Trang trại chăn nuôi lợn theo quy mô công nghiệp sử dụng thức ăn của Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn thức ăn chăn nuôi Hòa Phát Hưng Yên. Khẩu phần ăn cho lợn nái sinh sản được điều chỉnh theo từng giai đoạn hợp lý. Để từ đó kiểm soát được thể trạng của lợn nái không quá gầy hay quá béo trong quá trình sinh sản, nhằm nâng cao năng suất sinh sản của lợn nái. Thức ăn cho lợn con tập ăn, lợn cai sữa sử dụng loại thức ăn khác nhau phù hợp sự phát triển của từng giai đoạn. - Hiện tại trại có sử dụng các loại thức ăn cho lợn đực, lợn nái và lợn con là: • B06S : Thức ăn hỗn hợp cho lợn nái mang thai, lợn đực • B07 : Thức ăn hỗn hợp cho lợn nái nuôi con • B01 : Thức ăn hỗn hợp cho lợn con tập ăn • B02S : Thức ăn hỗn hợp cho lợn con sau cai sữa • B05 : Thức ăn hỗn hợp cho lợn hậu bị 10 - Chú thích:  B06S : là cám 06  B07 : là cám 07  B01 : là cám 01  B02S : là cám 02  B05 : là cám 05 2.1.4.2. Kết quả sản xuất kinh doanh của trại trong 3 năm 2017 – 2019 Bảng 2.1. Kết quả sản xuất kinh doanh của trại trong 3 năm 2017 – 2019 STT Loại lợn Đơn vị Năm Năm Năm 2019 2017 2018 (6 tháng đầu năm) 1 Lợn đực giống Con 2 2 4 2 Lợn nái hậu bị Con 119 145 135 3 Lợn nái sinh sản Con 1224 1236 1250 4 Lợn con Con 21375 22310 24050 (Nguồn: Phòng kỹ thuật trang trại) 2.2. Tổng quan tài liệu liên quan đến chuyên đề thực hiện. 2.2.1. Đặc điểm giải phẫu cơ quan sinh dục lợn nái * Bộ phận sinh dục bên ngoài Là bộ phận có thể nhìn thấy, sờ thấy và quan sát được, bao gồm: âm hộ, âm vật, tiền đình. - Âm hộ (vulvae): Đây là đoạn sau cùng của bộ máy sinh dục cái. Âm hộ nằm dưới hậu môn và được thông ra ngoài bởi một khe thẳng đứng gọi là âm môn. Trong âm hộ còn có lỗ thông với bóng đái, tuyến tiền đình (bartholin) và bộ phận cương cứng gọi là âm vật (clitoris). - Âm vật (clitoris): Âm vật nằm ở phía dưới hai mép của âm môn. Là tổ chức cương cứng, có nhiều dây thần kinh nên tính cảm giác tập trung ở đây cao, tương tự như bao quy đầu dương vật. 11 Về cấu tạo, âm vật cũng có các thể hổng như con đực. Trên âm vật có nếp da tạo ra mũ âm vật, giữa âm vật bẻ gấp xuống dưới. Trong thực tế sau khi dẫn tinh cho gia súc cái, các dẫn tinh viên thường xoa bóp nhẹ vào âm vật kích thích con cái hưng phấn để tử cung trở lại co thắt vào vận động bình thường. - Tiền đình (vestibulum): Tiền đình là giới hạn giữa âm môn và âm đạo, nghĩa là qua tiền đình mới vào âm đạo. Trong tiền đình có dấu vết màng trinh, phía trong màng trinh là âm đạo, phía sau màng trinh có lỗ niệu đạo. Màng trinh có các sợi cơ đàn hồi ở giữa và do hai lá niêm mạc gấp thành một nếp. Tiền đình có một số tuyến, các tuyến này xếp theo hàng chéo, hướng quay về âm vật, chúng có chức năng tiết dịch nhầy * Bộ phận sinh dục bên trong - Buồng trứng (ovanrium): Còn gọi là noãn bào, gồm một đôi nằm dưới hông, trước cửa vào xoang chậu và được giữ bởi dây chằng rộng, trên bề mặt buồng trứng sần sùi. Khác với dịch hoàn, buồng trứng của động vật có vú lưu lại trong xoang bụng, phát triển thành một cặp. Nó thực hiện cả hai chức năng: ngoại tiết là sản sinh ra tế bào trứng và nội tiết (sản sinh ra hormone sinh dục cái) có ảnh hưởng tới giới tính, tới chức năng tử cung (đặc tính thứ cấp của con cái). + Cấu tạo buồng trứng được bao bọc ở ngoài một lớp màng liên kết sợi chắc tựa như màng bọc của dịch hoàn. Bên trong được chia thành hai phần, cả hai phần đều phát triển một thứ mô liên kết sợi xốp tạo nên một loại chất đệm. + Miền vỏ: đặc biệt quan trọng với chức năng sinh dục, đảm bảo quá trình phát triển của trứng đến khi trứng chín và rụng. Miền vỏ bao gồm ba phần: tế bào trứng nguyên thủy, thể vàng và tế bào hình hạt. + Miền tủy chứa nhiều mạnh máu và bạch huyết. 12 Ở lợn buồng trứng nằm trước cửa xoang chậu, ứng với vùng đốt sống hông 3 - 4. Bề mặt buồng trứng có nhiều u nổi lên. Buồng trứng dài 1,5 - 2cm, khối lượng 3 - 5gam. - Ống dẫn trứng (oviductus): Ống dẫn trứng ở lợn dài 15 - 20cm uốn khúc nằm cạnh dây chằng rộng, ống dẫn trứng bắt đầu ở bên cạnh buồng trứng đến đầu tử cung được chia làm 2 phần. Phần trước tự do có hình phễu loe ra gọi là loa vòi (loa kèn) có tác dụng hứng tế bao trứng chín rụng, đầu này mở ra trong xoang phúc mạc. Phần sau thon nhỏ có đường kính dài 0,2 - 0,3cm nối với sừng tử cung. - Tử cung (dạ con) (uterus): Nằm trong xoang chậu, dưới trực tràng, trên bóng đái, là nơi thai làm tổ, cung cấp chất dinh dưỡng cho sự phát triển của bào thai đồng thời là cơ quan đẩy bào thai lọt ra ngoài khi sinh đẻ. Tử cung gồm có hai sừng tử cung, một thân và một cổ tử cung. Ở lợn tử cung thuộc loại hai sừng, các sừng gấp nếp hoặc quăn lại và có độ dài hơn 1m trong khi thân tử cung lại ngắn. Độ dài này phù hợp cho việc mang nhiều thai. + Cổ tử cung: Là tổ chức sợi mô liên kết chiếm ưu thế kết hợp với sự góp mặt của một ít cơ trơn. Ở lợn cổ tử cung không có nếp gấp hình hoa nở mà là những cột thịt xen kẽ cài răng lược với nhau. + Thân tử cung ngắn, niêm mạc thân và sừng tử cung là những nếp gấp nhăn nheo theo chiều dọc. + Sừng tử cung dài ngoằn ngoèo như ruột non dài chừng 30 - 50cm dây chằng rộng và rất dài. Thai của lợn được làm tổ ở sừng tử cung. - Âm đạo (vagina): Là đoạn nối tiếp sau cổ tử cung, trước âm hộ. Đây là nơi tiếp nhận dương vật khi giao phối, phía trên là trực tràng, phía dưới là bóng đái, nó được ngăn cách với âm hộ bởi màng trinh.