Tài liệu 99 hoàn thiện quản trị nhân sự tại cty xăng dầu vn

Môc lôc Lêi nãi ®Çu 4 Ch¬ng 1: lý luËn chung vÒ qu¶n trÞ nh©n sù 5 I. Lý luËn chung vÒ qu¶n trÞ nh©n sù 1.Kh¸i niÖm vµ vai trß cña qu¶n trÞ nh©n sù 5 5 1.1. Kh¸i niÖm qu¶n trÞ nh©n sù 5 1.2. Vai trß cña qu¶n trÞ nh©n sù 5 1.3. Néi dung cña qu¶n trÞ nh©n sù 6 2.Mét vµi häc thuyÕt vÒ qu¶n trÞ nh©n sù 8 3.ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n trÞ nh©n sù 9 II.Néi dung cña qu¶n trÞ nh©n sù 10 1.Ph©n tÝch c«ng viÖc 10 2.TuyÓn dông nh©n sù 14 3.§µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n sù 18 4. S¾p xÕp vµ sö dông lao ®éng 21 5.§¸nh gi¸ vµ ®·i ngé nh©n sù 22 III. C¸c nh©n tè ¶nh hëng vµ sù cÇn thiÕt hoµn thiÖn qu¶n trÞ nh©n sù 27 1. C¸c nh©n tè ¶nh hëng tíi qu¶n trÞ nh©n sù 27 2. Sù cÇn thiÕt cña viÖc hoµn thiÖn qu¶n trÞ nh©n sù 30 Ch¬ng 2: thùc tr¹ng vÒ qu¶n trÞ nh©n sù t¹i tæng c«ng ty x¨ng dÇu viÖt nam I.Kh¸i qu¸t chung vÒ doanh nghiÖp 32 32 1.LÞch sö h×nh thµnh Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam 32 2.Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña Tæng c«ng ty 1 32 3.C¬ cÊu tæ chøc cña Tæng c«ng ty 34 4.Nghµnh nghÒ kinh doanh cña Tæng c«ng ty 37 5.M«i trêng kinh doanh cña Tæng c«ng ty 39 II.Ph©n tÝch kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty 41 1.Ph©n tÝch kÕt qu¶ nhËp khÈu cña Tæng c«ng ty 41 2.Ph©n tÝch kÕt qu¶ tiªu thô cña c«ng ty theo kÕt cÊu mÆt hµng kinh 42 doanh 3.KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty III. Thùc tr¹ng qu¶n trÞ nh©n sù cña Tæng c«ng ty 44 46 1.T×nh h×nh qu¶n trÞ nh©n sù t¹i Tæng c«ng ty 46 2. Thùc tr¹ng tuyÓn dông nh©n sù t¹i Tæng c«ng ty 50 3.Thùc tr¹ng ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n sù t¹i Tæng c«ng ty 53 3.1.§µo t¹o nh©n sù 53 3.2. Ph¸t triÓn nh©n sù 58 4.Thùc tr¹ng ®¸nh gi¸ vµ ®·i ngé nh©n sù t¹i Tæng c«ng ty Ch¬ng 3: mét sè gi¶I ph¸p nh»m hoµn thiÖn qu¶n trÞ nh©n sù t¹i tæng c«ng ty x¨ng dÇu viÖt nam I.Tæng hîp ®¸nh gi¸ vÒ qu¶n trÞ nh©n sù t¹i Tæng c«ng ty 58 63 63 1.Ph©n tÝch c«ng viÖc 65 2.TuyÓn dông nh©n sù 65 3.§µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n sù 66 4.§¸nh gi¸ vµ ®·i ngé nh©n sù 67 II.§Þnh híng ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty trong thêi gian tíi 69 1.Ph¬ng híng vµ môc tiªu phÊn ®Êu cña Tæng c«ng ty trong thêi gian 69 2.§Þnh híng qu¶n trÞ nh©n sù cña Tæng c«ng ty trong thêi gian tíi 71 tíi III. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn qu¶n trÞ nh©n sù t¹i Tæng 2 72 c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam 1. C¸c gi¶i ph¸p ®èi víi Tæng c«ng ty x¨ng dÇu 72 2. C¸c gi¶i ph¸p thuéc vÒ nhµ níc 83 KÕt luËn 85 Tµi liÖu tham kh¶o 86 Lêi nãi ®Çu Qu¶n trÞ nh©n sù lµ mét lÜnh vùc ®Æc biÖt quan träng, v× “ mäi qu¶n trÞ suy cho cïng còng lµ qu¶n trÞ con ngêi”. ThËt vËy qu¶n trÞ nh©n sù cã mÆt trong bÊt kú mét tæ chøc hay mét doanh nghiÖp nµo, nã cã mÆt ë tÊt c¶ c¸c phßng ban, c¸c ®¬n vÞ. 3 TÇm quan träng cña yÕu tè con ngêi trong bÊt cø mét doanh nghiÖp hay mét tæ chøc nµo dï chóng cã tÇm vãc lín ®Õn ®©u, ho¹t ®éng trong bÊt cø mét lÜnh vùc nµo còng lµ mét thùc tÕ hiÓn nhiªn kh«ng ai phñ nhËn ®îc. Trong doanh nghiÖp mçi con ngêi lµ mét thÕ giíi riªng biÖt nÕu kh«ng cã ho¹t ®éng qu¶n trÞ th× ai thÝch lµm g× th× lµm, mäi viÖc sÏ trë nªn v« tæ chøc, v« kû luËt, c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n sù sÏ gióp gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy, nã lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh b¹i cña mét doanh nghiÖp. ChÝnh v× c¶m nhËn thÊy ®îc tÇm quan träng vµ sù cÇn thiÕt ph¶i cã c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n sù trong bÊt cø mét doanh nghiÖp nµo cho nªn t«i ®· lùa chon ®Ò tµi: “Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn qu¶n trÞ nh©n sù t¹i Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam ”. Trong thêi gian thùc tËp t¹i Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam, qua nghiªn cøu c«ng t¸c qu¶n trÞ nh©n sù cña c«ng ty t«i thÊy c«ng t¸c nµy ®îc c«ng ty thùc hiÖn t¬ng ®èi tèt. Tuy nhiªn do cßn cã mét vµi khã kh¨n cho nªn tæng c«ng ty vÉn cßn mét sè ®iÓm h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. V× thÕ cho nªn t«i ®· m¹nh d¹n ®a ra mét sè biÖn ph¸p gãp phÇn hoµn thiÖn qu¶n trÞ nh©n sù t¹i Tæng c«ng ty. §Ò tµi cña t«i gåm 3 ch¬ng: - Ch¬ng 1: Lý luËn chung vÒ qu¶n trÞ nh©n sù. - Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng vÒ qu¶n trÞ nh©n sù t¹i Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam - Ch¬ng 3: Mét sè biÖn ph¸p nh»m hoµn thiÖn qu¶n trÞ nh©n sù t¹i Tæng c«ng ty x¨ng dÇu ViÖt Nam. Ch¬ng 1 Lý luËn chung vÒ qu¶n trÞ nh©n sù I. lý luËn chung vÒ qu¶n trÞ nh©n sù 1. Kh¸i niÖm vµ vai trß cña qu¶n trÞ nh©n sù 4 1.1. Kh¸i niÖm qu¶n trÞ nh©n sù Nh©n sù lµ mét trong c¸c nguån lùc quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo. V× vËy vÊn ®Ò nh©n sù lu«n ®îc quan t©m hµng ®Çu. Cã rÊt nhiÒu c¸ch ph¸t biÓu kh¸c nhau vÒ qu¶n trÞ nh©n sù: Theo gi¸o s ngêi Mü Dimock “Qu¶n trÞ nh©n sù bao gåm toµn bé c¸c biÖn ph¸p vµ thñ tôc ¸p dông cho nh©n viªn cña mét tæ chøc vµ gi¶i quyÕt tÊt c¶ c¸c trêng hîp x¶y ra cã liªn quan tíi mét lo¹i c«ng viÖc nµo ®ã”. Cßn gi¸o s Felix Migro th× cho r»ng: “Qu¶n trÞ nh©n sù lµ mét nghÖ thuËt chän lùa nh©n viªn míi vµ sö dông c¸c nh©n viªn cò sao cho n¨ng suÊt vµ chÊt lîng c«ng viÖc cña mçi ngêi ®Òu ®¹t møc tèi ®a cã thÓ”. VËy qu¶n trÞ nh©n sù ®îc hiÓu lµ mét trong c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh qu¶n trÞ, gi¶i quyÕt tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò liªn quan tíi con ngêi g¾n víi c«ng viÖc cña hä trong bÊt cø tæ chøc nµo. Qu¶n trÞ nh©n sù lµ mét ho¹t ®éng võa mang tÝnh khoa häc võa mang tÝnh nghÖ thuËt v× qu¶n trÞ nh©n sù lµ mét lÜnh vùc g¾n bã nhiÒu ®Õn v¨n ho¸ tæ chøc vµ chøa ®ùng nhiÒu gi¸ trÞ nh©n v¨n h¬n bÊt cø mét lÜnh vùc qu¶n trÞ nµo kh¸c. 1.2. Vai trß cña qu¶n trÞ nh©n sù YÕu tè gióp ta nhËn biÕt ®îc mét xÝ nghiÖp ho¹t ®éng tèt hay kh«ng ho¹t ®éng tèt, thµnh c«ng hay kh«ng thµnh c«ng chÝnh lµ lùc lîng nh©n sù cña nã- nh÷ng con ngêi cô thÓ víi lßng nhiÖt t×nh vµ ãc s¸ng kiÕn. Mäi thø cßn l¹i nh: m¸y mãc thiÕt bÞ, cña c¶i vËt chÊt, c«ng nghÖ kü thuËt ®Òu cã thÓ mua ®îc, häc hái ®îc, sao chÐp ®îc, nhng con ngêi th× kh«ng thÓ. V× vËy cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng qu¶n trÞ nh©n sù cã vai trß thiÕt yÕu ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp . Trong doanh nghiÖp qu¶n trÞ nh©n sù thuéc chøc n¨ng chÝnh cña nhµ qu¶n trÞ, gióp nhµ qu¶n trÞ ®¹t ®îc môc ®Ých th«ng qua nç lùc cña ngêi kh¸c. C¸c nhµ qu¶n trÞ cã vai trß ®Ò ra c¸c chÝnh s¸ch, ®êng lèi, chñ tr¬ng cã tÝnh chÊt ®Þnh híng cho sù ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp do ®ã nhµ qu¶n trÞ ph¶i lµ ngêi biÕt nh×n xa tr«ng réng, cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao. Ngêi thùc hiÖn c¸c 5 ®êng lèi chÝnh s¸ch mµ nhµ qu¶n trÞ ®Ò ra lµ c¸c nh©n viªn thõa hµnh, kÕt qu¶ c«ng viÖc hoµn thµnh tèt hay kh«ng phô thuéc rÊt nhiÒu vµo n¨ng lùc cña nh©n viªn, v× vËy cho nªn cã thÓ nãi r»ng: “mäi qu¶n trÞ suy cho cïng còng lµ qu¶n trÞ con ngêi”. Qu¶n trÞ nh©n sù gãp phÇn vµo viÖc gi¶i quyÕt c¸c mÆt kinh tÕ x· héi cña vÊn ®Ò lao ®éng. §ã lµ mét vÊn ®Ò chung cña x· héi, mäi ho¹t ®éng kinh tÕ nãi chung ®Òu ®i ®Õn mét môc ®Ých sím hay muén lµ lµm sao cho ngêi lao ®éng hëng thµnh qu¶ do hä lµm ra. Qu¶n trÞ nh©n sù g¾n liÒn víi mäi tæ chøc, bÊt kú mét c¬ quan tæ chøc nµo còng cÇn ph¶i cã bé phËn nh©n sù. Qu¶n trÞ nh©n sù lµ mét thµnh tè quan träng cña chøc n¨ng qu¶n trÞ, nã cã gèc rÔ vµ c¸c nh¸nh tr¶i réng kh¾p n¬i trong mäi tæ chøc. Qu¶n trÞ nh©n sù hiÖn diÖn ë kh¾p c¸c phßng ban, bÊt cø cÊp qu¶n trÞ nµo còng cã nh©n viªn díi quyÒn v× thÕ ®Òu ph¶i cã qu¶n trÞ nh©n sù. Cung c¸ch qu¶n trÞ nh©n sù t¹o ra bÇu kh«ng khÝ v¨n ho¸ cho mét doanh nghiÖp . §©y còng lµPh©n méttÝch trong nh÷ng quyÕt c«ng viÖc:yÕu x¸ctè®Þnh néi®Þnh dung®Õn sù thµnh b¹i cña mét doanh nghiÖp . ®Æc ®iÓm cña tõng c«ng viÖc, ®¸nh gi¸ tÇm quan träng cña nã, vµ ®a ra c¸c yªu cÇnvai thiÕt víi ®èi ngêivíi thùc hiÖn. Qu¶n trÞ nh©ncÇu sù cã trß®èi to lín ho¹t ®éng kinh doanh cña mét doanh nghiÖp, nã lµ ho¹t ®éng bÒ s©u ch×m bªn trong doanh nghiÖp nhng l¹i quyÕt ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp . TuyÓn dông nh©n sù: chiªu mé vµ chän 1.3. C¸c néi dung chñ ng yÕu qu¶n trÞ nh©n sù ra nh÷ng êicña cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng viÖc. Qu¶n trÞ nh©n sù lµ mét ho¹t ®éng cña qu¶n trÞ doanh nghiÖp, lµ qu¸ tr×nh tæ chøc nguån lao ®éng cho doanh nghiÖp, lµ ph©n bè sö dông nguån lao ®éng mét c¸ch khoa häc vµ cã hiÖu qu¶ trªn c¬ së ph©n tÝch c«ng viÖc, bè trÝ lao ®éng hîp lý, trªn§µo c¬ së ®Þnh triÓn nhu cÇu t¹ox¸c vµ ph¸t nh©nlao sù:®éng gióp®Ó ngtiÕn êi hµnh tuyÓn dông ®éng ®Þnhsù,®îc môcgi¸ tiªu híng nh©n sù, ®µo t¹o vµ lao ph¸t triÓnx¸c nh©n ®¸nh nh©n sù®ith«ng qua viÖc thùc cña m×nh, t¹o m«i trêng thuËn lîi ®Ó ngêi hiÖn. lao ®éng lµm viÖc tèt. Néi dung cña qu¶n trÞ nh©n sù cã thÓ kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau S¬ ®å 1: Néi dung chñ yÕu cña qu¶n trÞ nh©n sù S¾p xÕp vµ sö dông ngêi lao ®éng: §¶m b¶o sù phï hîp, sù t¬ng xøng gi÷a c«ng viÖc vµ ngêi thùc hiÖn c«ng viÖc. §¶m b¶o mäi c«ng viÖc ®îc thùc hiÖn tèt. 6 §¸nh gi¸ vµ ®·i ngé nh©n sù: nh»m kÝch thÝch ngêi lao ®éng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, thùc hiÖn môc tiªu cña doanh nghiÖp. 2.Mét vµi häc thuyÕt vÒ qu¶n trÞ nh©n sù 2.1. ThuyÕt X: ThuyÕt con ngêi kinh tÕ (Taylor, Gant, Ghinbert, Fayol…). ThuyÕt nµy cho r»ng: b¶n chÊt cña con ngêi lµ lêi biÕng, m¸y mãc, v« tæ chøc. Con ngêi chØ lµm viÖc cÇm chõng ®Ó kiÕm sèng vµ lu«n tr¸nh nÐ c«ng viÖc, chØ thÝch vËt chÊt kh«ng cÇn giao lu b¹n bÌ héi nhãm. V× vËy c¸ch gi¶i quyÕt hîp lý nhÊt lµ ph©n chia c«ng viÖc thµnh c¸c thao t¸c lÆp ®i lÆp l¹i ®Ó dÔ häc. Ngoµi ra c¸c nhµ qu¶n lý ph¶i thêng xuyªn gi¸m s¸t, ®«n ®èc, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn cña c¸c nh©n viªn thõa hµnh. Sö dông hÖ thèng cã t«n ty trËt tù 7 râ rµng vµ mét chÕ ®é khen thëng, trõng ph¹t nghiªm kh¾c. Víi phong c¸ch qu¶n lý nµy sÏ lµm cho nh©n viªn c¶m thÊy lo l¾ng vµ sî h·i. Hä chÊp nhËn c¶ c¸c c«ng viÖc nÆng nhäc v× l¬ng cao vµ ngêi chñ hµ kh¾c. Trong ®iÒu kiÖn nh thÕ ngêi lao ®éng sÏ c¶m thÊy mÖt mái, tæn h¹i ®Õn søc khoÎ vµ tinh thÇn, thiÕu ®i ãc s¸ng t¹o trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh c«ng viÖc ®îc giao. §iÒu nµy ¶nh hëng kh«ng nhá tíi kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp . 2.2. ThuyÕt Y: ThuyÕt con ngêi x· héi (Gregor, Maslow, Likest). ThuyÕt nµy ®¸nh gi¸ tiÒm Èn trong con ngêi lµ nh÷ng kh¶ n¨ng rÊt lín cÇn ®îc kh¬i gîi vµ khai th¸c. Con ngêi ë bÊt kú c¬ng vÞ nµo còng cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao vµ lµm viÖc hÕt søc ®Ó hoµn thµnh c¸c c«ng viÖc ®îc giao. Ai còng thÊy m×nh cã Ých vµ ®îc t«n träng, ®îc chia sÎ tr¸ch nhiÖm, ®îc tù kh¼ng ®Þnh m×nh. Tõ c¸ch nh×n nhËn vµ ®¸nh gi¸ nµy th× ph¬ng ph¸p qu¶n lý ®îc ¸p dông lµ th«ng qua sù tù gi¸c, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó nh©n viªn chñ ®éng lµm viÖc vµ kiÓm tra c«ng viÖc cña m×nh. Nhµ qu¶n lý ph¶i tin tëng chñ ®éng l«i cuèn nh©n vµo c«ng viÖc, cã quan hÖ hiÓu biÕt vµ th«ng c¶m lÉn nhau gi÷a cÊp trªn vµ cÊp díi. Víi phong c¸ch qu¶n lý nµy ngêi nh©n viªn tù thÊy m×nh quan träng vµ cã vai trß trong tËp thÓ cµng cã tr¸ch nhiÖm h¬n víi c«ng viÖc ®îc giao phã. Tù nguyÖn tù gi¸c lµm viÖc, tËn dông khai th¸c triÖt ®Ó tiÒm n¨ng cña b¶n th©n ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc mét c¸ch tèt nhÊt. 2.3. ThuyÕt Z: Cña c¸c xÝ nghiÖp NhËt B¶n. ThuyÕt nµy cho r»ng ngêi lao ®éng sung síng lµ ch×a kho¸ dÉn tíi n¨ng suÊt lao ®éng cao. Sù tin tëng tuyÖt ®èi vµo ngêi lao ®éng, sù tÕ nhÞ trong c xö vµ phèi hîp chÆt chÏ trong tËp thÓ lµ c¸c yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh c«ng cña qu¶n trÞ nh©n sù trong doanh nghiÖp. Theo thuyÕt nµy c¸c nhµ qu¶n lý quan t©m ®Õn nh©n viªn cña m×nh, t¹o ®iÒu kiÖn cho hä ®îc häc hµnh, ph©n chia quyÒn lîi thÝch ®¸ng c«ng b»ng. Ph¬ng ph¸p nµy lµm cho nh©n viªn c¶m thÊy tin tëng vµ trung thµnh víi doanh nghiÖp, coi doanh nghiÖp nh nhµ cña m×nh. Nhng ®«i khi phong c¸ch qu¶n lý nµy l¹i t¹o cho nh©n viªn trë nªn û l¹i, thô ®éng trong c«ng viÖc ®«i khi ¶nh hëng tíi tiÕn ®é ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. 3. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n trÞ nh©n sù 3.1. Kh¸i niÖm 8 HiÖu qu¶ qu¶n trÞ nh©n sù cña doanh nghiÖp lµ hiÖu qu¶ ph¶n ¸nh kÕt qu¶ thùc hiÖn c¸c môc tiªu vÒ nh©n sù mµ chñ thÓ ®Æt ra trong mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh trong quan hÖ víi chi phÝ ®Ó cã ®îc kÕt qu¶ ®ã. 3.2. ChØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n trÞ nh©n sù HiÖu qu¶ qu¶n trÞ nh©n sù cña doanh nghiÖp ®îc ®¸nh gi¸ th«ng qua mét hoÆc mét sè chØ tiªu nhÊt ®Þnh, nh÷ng chØ tiªu hiÖu qu¶ nµy phô thuéc chÆt chÏ vµo c¸c môc tiªu ho¹t ®éng cña c¸c chñ thÓ hiÖu qu¶. Còng nh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, trong ho¹t ®éng qu¶n trÞ nh©n sù, doanh nghiÖp thêng ®Æt ra c¸c môc tiªu cô thÓ vÒ ho¹t ®éng nh©n sù. C¸c môc tiªu ®ã thêng lµ c¸c môc tiªu sau ®©y: - Chi phÝ cho lao ®éng nhá nhÊt - Gi¸ trÞ ( lîi nhuËn ) do ngêi lao ®éng t¹o ra lín nhÊt - §¹t ®îc sù æn ®Þnh néi bé, t¹o viÖc lµm ®Çy ®ñ cho ngêi lao ®éng vµ kh«ng cã t×nh tr¹ng d thõa lao ®éng. - Ngêi lao ®éng lµm ®óng ngµnh nghÒ ®· ®îc häc cña m×nh. - N©ng cao chÊt lîng lao ®éng. - T¨ng thu nhËp cña ngêi lao ®éng. - §¶m b¶o c«ng b»ng gi÷a nh÷ng ngêi lao ®éng. - §¶m b¶o sù ®ång thô©n cña ngêi lao ®éng. - Th¸i ®é chÊp hµnh vµ trung thµnh cña ngêi lao ®éng ®èi víi doanh nghiÖp. C¸c môc tiªu trªn cã thÓ quy tô thµnh c¸c môc tiªu c¬ b¶n, quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña mét doanh nghiÖp ®ã lµ ®¶m b¶o nguån nh©n sù cã chÊt lîng, tr×nh ®é ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc vµ cã th¸i ®é chÊp hµnh, trung thµnh víi doanh nghiÖp ®ång thêi ®¹t ®îc sù æn ®Þnh nh©n sù. Víi môc tiªu ®ã th× c¸c tiªu chÝ ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ qu¶n trÞ nh©n sù lµ nguån nh©n sù cã chÊt lîng, tr×nh ®é vµ ®¹t ®îc sù æn ®Þnh trong giai ®o¹n ®Ò ra c¸c môc tiªu ®ã. ii. néi dung cña qu¶n trÞ nh©n sù 1. Ph©n tÝch c«ng viÖc 9 1.1. Kh¸i niÖm vµ môc ®Ých cña viÖc ph©n tÝch c«ng viÖc  Kh¸i niÖm: Ph©n tÝch c«ng viÖc lµ viÖc t×m hiÓu vµ x¸c ®Þnh néi dung, ®Æc ®iÓm cña tõng c«ng viÖc, ®o lêng gi¸ trÞ vµ tÇm quan träng cña nã ®Ó ®Ò ra c¸c tiªu chuÈn vÒ n¨ng lùc, phÈm chÊt mµ ngêi thùc hiÖn c«ng viÖc cÇn ph¶i cã. Ph©n tÝch c«ng viÖc lµ mét néi dung quan trong cña qu¶n trÞ nh©n sù , nã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn c¸c néi dung kh¸c cña qu¶n trÞ nh©n sù .  Môc ®Ých: - §a ra c¸c tiªu chuÈn cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh tuyÓn dông nh©n sù sao cho viÖc tuyÓn dông nh©n sù ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt. - ChuÈn bÞ néi dung ®µo t¹o vµ båi dìng tr×nh ®é ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng viÖc. - Ph©n tÝch c«ng viÖc lµm c¨n cø ®Ó x©y dùng vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c«ng viÖc. Ngoµi ra nã cßn gióp cho viÖc nghiªn cøu vµ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc. - Cung cÊp c¸c tiªu chuÈn ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng thùc hiÖn c«ng viÖc. 1.2. Néi dung cña ph©n tÝch c«ng viÖc S¬ ®å 2: Néi dung ph©n tÝch c«ng viÖc M« t¶ c«ng viÖc X¸c ®Þnh c«ng viÖc Tiªu chuÈn vÒ nh©n sù §¸nh gi¸ c«ng viÖc XÕp lo¹i c«ng viÖc Bíc 1: M« t¶ c«ng viÖc ThiÕt lËp mét b¶n liÖt kª vÒ c¸c nhiÖm vô, chøc n¨ng, quyÒn h¹n, c¸c ho¹t ®éng thêng xuyªn vµ ®ét xuÊt, c¸c ph¬ng tiÖn vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc, c¸c quan hÖ trong c«ng viÖc… §Ó m« t¶ c«ng viÖc trong thùc tÕ cã sö dông mét sè biÖn ph¸p sau: 10 - Quan s¸t: Quan s¸t trùc tiÕp xem c«ng viÖc ®îc thùc hiÖn nh thÕ nµo t¹i n¬i lµm viÖc. - TiÕp xóc trao ®æi: Ph¬ng ph¸p nµy ®îc thùc hiÖn víi chÝnh nh÷ng ngêi lµm c«ng viÖc ®ã, víi cÊp trªn trùc tiÕp cña hä, ®«i khi víi ®ång nghiÖp cña hä. Cuéc tiÕp xóc trao ®æi sÏ cho phÐp ta thu thËp ®îc nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt, t¹o c¬ héi ®Ó trao ®æi vµ gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cha râ rµng. Trong khi quan s¸t cã thÓ sö dông mét sè dông cô cÇn thiÕt nh: giÊy bót ®Ó ghi chÐp, ®ång hå ®Ó bÊm giê. - B¶n c©n hái: Theo ph¬ng ph¸p nµy c¸c b¶n c©u hái ®îc th¶o ra ph¸t réng r·i cho c¸c c«ng nh©n viªn vµ nh÷ng ngêi cã liªn quan ®Õn c«ng viÖc ®Ó hä tr¶ lêi. C©u hái ®a ra ph¶i ®Çy ®ñ, râ rµng, nhng kh«ng nªn qu¸ chi tiÕt, tû mû. Bíc 2: X¸c ®Þnh c«ng viÖc Lµ viÖc thiÕt lËp mét v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ nhiÖm vô, chøc n¨ng quyÒn h¹n, c¸c ho¹t ®éng thêng xuyªn ®ét xuÊt, c¸c mèi quan hÖ trong c«ng t¸c, c¸c tiªu chuÈn ®¸nh gi¸ chÊt lîng c«ng viÖc. B»ng viÖc xem xÐt c¸c th«ng tin thu thËp ®îc tõ thùc tÕ trong b¶n m« t¶, cã thÓ ph¸t hiÖn ra c¸c ®iÓm bÊt hîp lý cÇn thay ®æi, nh÷ng néi dung thõa cÇn lo¹i bá vµ nh÷ng néi dung thiÕu cÇn bæ xung. Tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc b¶n m« t¶ c«ng viÖc míi theo tiªu chuÈn cña c«ng viÖc. Bíc 3: §Ò ra c¸c tiªu chuÈn vÒ nh©n sù Lµ nh÷ng yªu cÇu chñ yÕu vÒ n¨ng lùc, phÈm chÊt, h×nh thøc mµ ngêi ®¶m nhËn c«ng viÖc ph¶i ®¹t ®îc. §èi víi c¸c c«ng viÖc kh¸c nhau, sè lîng vµ møc ®é yªu cÇu còng kh¸c nhau. Nh÷ng yªu cÇu hay ®îc ®Ò cËp ®Õn: - Søc khoÎ (thÓ lùc vµ trÝ lùc). - Tr×nh ®é häc vÊn. - Tuæi t¸c, kinh nghiÖm. - Ngo¹i h×nh, së thÝch c¸ nh©n, hoµn c¶nh gia ®×nh. 11 C¸c tiªu chuÈn ®a ra sÏ ®îc x¸c ®Þnh râ lµ ë møc nµo: cÇn thiÕt, rÊt cÇn thiÕt hay chØ lµ mong muèn. Bíc 4: §¸nh gi¸ c«ng viÖc Lµ viÖc ®o lêng vµ ®¸nh gi¸ tÇm quan träng cña mçi c«ng viÖc. ViÖc ®Ênh gi¸ c«ng viÖc ph¶i chÝnh x¸c, kh¸ch quan, ®©y lµ mét nhiÖm vô hÕt søc quan träng, bëi v× gi¸ trÞ vµ tÇm quan träng cña mçi c«ng viÖc ®îc ®¸nh gi¸ sÏ lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh møc l¬ng t¬ng xøng cho c«ng viÖc nµy. ChÊt lîng cña c«ng t¸c ®¸nh gi¸ phô thuéc vµo ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸. Cã 2 nhãm ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸: Nhãm 1: C¸c ph¬ng ph¸p tæng qu¸t. - Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ tÊt c¶ c¸c c«ng viÖc cïng mét lóc: héi ®ång ®¸nh gi¸ sÏ häp l¹i ®Ó cïng xem xÐt c¸c b¶n m« t¶ c«ng viÖc vµ bµn b¹c ®Ó ®i ®Õn kÕt luËn vÒ møc ®é phøc t¹p vµ tÇm quan träng cña c«ng viÖc. - Ph¬ng ph¸p so s¸nh tõng cÆp: viÖc ®¸nh gi¸ ®îc tiÕn hµnh b»ng c¸ch so s¸nh lÇn lît mét c«ng viÖc nµy víi c«ng viÖc kh¸c. - Ngoµi ra cßn cã mét sè ph¬ng ph¸p kh¸c: ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo c¸c c«ng viÖc chñ chèt, ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo møc ®é ®éc lËp tù chñ khi thùc hiÖn c«ng viÖc… Nhãm 2: C¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch: Xem xÐt c¸c c«ng viÖc theo tõng yÕu tè riªng biÖt, sau ®ã tæng hîp l¹i thµnh mét ®¸nh gi¸ chung. - Ph¬ng ph¸p cho ®iÓm: mçi yÕu tè ®îc ®¸nh gi¸ ë nhiÒu møc ®é kh¸c nhau t¬ng ®¬ng víi mét sè ®iÓm nhÊt ®Þnh. - Ph¬ng ph¸p Corbin: theo s¬ ®å vÒ sù chu chuyÓn th«ng tin trong néi bé doanh nghiÖp. S¬ ®å 3: Sù chu chuyÓn th«ng tin trong néi bé doanh nghiÖp Thu thËp th«ng tin Xö lý th«ng tin 12 Th«ng tin ph¶n håi Ra quyÕt ®Þnh - Ph¬ng ph¸p Hay Metra: HÖ thèng ®iÓm ®îc tr×nh bÇy díi d¹ng 3 ma trËn. M¶ng 1: kh¶ n¨ng: lµ toµn bé nh÷ng n¨ng lùc vµ phÈm chÊt cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh c«ng viÖc. M¶ng 2: ãc s¸ng t¹o: thÓ hiÖn møc ®é s¸ng t¹o, t duy cÇn thiÕt ®Ó cã thÓ ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, dÉn d¾t vÊn ®Ò. M¶ng 3: tr¸ch nhiÖm ®èi víi kÕt qu¶ cuèi cïng. Theo ph¬ng ph¸p nµy kÕt qu¶ c«ng viÖc cÇn ®¸nh gi¸ lµ tæng sè ®iÓm céng l¹i tõ 3 ma trËn trªn. Bíc 5: XÕp lo¹i c«ng viÖc. Nh÷ng c«ng viÖc ®îc ®¸nh gi¸ t¬ng ®¬ng nhau sÏ ®îc xÕp vµo thµnh mét nhãm. ViÖc xÕp lo¹i c«ng viÖc nh thÕ nµy rÊt tiÖn lîi cho c¸c nhµ qu¶n lý trong c«ng viÖc. 2. TuyÓn dông nh©n sù Trong mét doanh nghiÖp, c«ng t¸c tuyÓn dông nh©n sù thµnh c«ng tøc lµ t×m ®îc nh÷ng ngêi thùc sù phï hîp víi c«ng viÖc cã ý nghÜa rÊt to lín. Doanh nghiÖp nhËn ®îc mét nguån nh©n sù xøng ®¸ng, hoµn thµnh tèt c«ng viÖc ®îc giao gãp phÇn vµo viÖc duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. B¶n th©n nh÷ng ngêi ®îc tuyÓn vµo c«ng viÖc phï hîp víi n¨ng lùc vµ së trêng cña m×nh sÏ rÊt høng thó vµ an t©m víi c«ng viÖc. Ngîc l¹i nÕu viÖc tuyÓn dông nh©n sù kh«ng ®îc thùc hiÖn ®óng th× sÏ g©y ra nh÷ng ¶nh hëng tiªu cùc t¸c ®éng trùc tiÕp tíi c«ng ty vµ ngêi lao ®éng. 2.1.Nguån tuyÓn dông  Nguån tuyÓn dông tõ trong néi bé doanh nghiÖp . TuyÓn dông nh©n sù trong néi bé doanh nghiÖp thùc chÊt lµ qu¸ tr×nh thuyªn chuyÓn ®Ò b¹t, cÊt nh¾c tõ bé phËn nµy sang bé phËn kh¸c, tõ c«ng viÖc nµy sang c«ng viÖc kh¸c, tõ cÊp nµy sang cÊp kh¸c. 13 H×nh thøc tuyÓn dông trong néi bé doanh nghiÖp cã nh÷ng u ®iÓm sau: - Nh©n viªn cña doanh nghiÖp ®· ®îc thö th¸ch vÒ lßng trung thµnh, th¸i ®é nghiªm tóc, trung thùc, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ Ýt bá viÖc. - Nh©n viªn cña doanh nghiÖp sÏ dÔ dµng, thuËn lîi h¬n trong viÖc thùc hiÖn c«ng viÖc, nhÊt lµ trong thêi gian ®Çu ë c¬ng vÞ tr¸ch nhiÖm míi. Hä ®· lµm quen, hiÓu ®îc môc tiªu cña doanh nghiÖp do ®ã mau chãng thÝch nghi víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc míi vµ biÕt c¸ch ®Ó ®¹t ®îc môc tiªu ®ã. - H×nh thøc tuyÓn trùc tiÕp tõ c¸c nh©n viªn ®ang lµm viÖc cho doanh nghiÖp còng sÏ t¹o ra sù thi ®ua réng r·i gi÷a c¸c nh©n viªn ®ang lµm viÖc, kÝch thÝch hä lµm viÖc tÝch cùc, s¸ng t¹o vµ t¹o ra hiÖu suÊt cao h¬n. Tuy nhiªn ¸p dông h×nh thøc nµy còng cã mét sè nhîc ®iÓm sau: - ViÖc tuyÓn dông nh©n viªn vµo chøc vô trèng trong doanh nghiÖp theo kiÓu th¨ng chøc néi bé cã thÓ g©y nªn hiÖn tîng chai l×, s¬ cøng do c¸c nh©n viªn ®îc th¨ng chøc ®· quen víi c¸ch lµm viÖc cña cÊp trªn tríc ®©y, hä sÏ dËp khu©n v× thÕ mÊt ®i sù s¸ng t¹o, kh«ng dÊy lªn ®îc kh«ng khÝ thi ®ua míi. - Trong doanh nghiÖp dÔ h×nh thµnh nªn c¸c nhãm “øng viªn kh«ng thµnh c«ng”, hä lµ nh÷ng ngêi ®îc øng cö vµo c¸c chøc vô nhng kh«ng ®îc tuyÓn chän tõ ®ã cã t©m lý kh«ng phôc l·nh ®¹o, chia bÌ ph¸i g©y mÊt ®oµn kÕt.  Nguån tuyÓn dông nh©n sù tõ bªn ngoµi doanh nghiÖp . Lµ viÖc tuyÓn dông nh©n viªn tõ thÞ trêng lao ®éng bªn ngoµi doanh nghiÖp . ¦u ®iÓm: - Gióp doanh nghiÖp thu hót ®îc nhiÒu chuyªn gia, nh÷ng nh©n viªn giái, qua ®ã tuyÓn chän vµo c¸c chøc danh phï hîp. - C¸c nh©n viªn míi thêng tá ra n¨ng næ, chøng minh kh¶ n¨ng lµm viÖc cña m×nh b»ng c«ng viÖc cô thÓ cho nªn hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng rÊt cao. Nhîc ®iÓm : 14 §ã lµ ngêi ®îc tuyÓn dông ph¶i mÊt mét thêi gian ®Ó lµm quen víi c«ng viÖc vµ doanh nghiÖp. Do ®ã hä cã thÓ cha hiÓu râ ®îc môc tiªu, lÒ lèi lµm viÖc cña doanh nghiÖp, ®iÒu nµy cã thÓ dÉn ®Õn nh÷ng sai lÖch vµ c¶n trë nhÊt ®Þnh. C¸c h×nh thøc thu hót øng cö viªn tõ bªn ngoµi: th«ng qua qu¶ng c¸o, th«ng qua v¨n phßng dÞch vô lao ®éng, tuyÓn sinh viªn tèt nghiÖp tõ c¸c trêng §¹i häc vµ mét sè h×nh thøc kh¸c. 2.2. Néi dung cña tuyÓn dông nh©n sù S¬ ®å 3: Néi dung chñ yÕu cña tuyÓn dông nh©n sù ChuÈn bÞ tuyÓn dông Th«ng b¸o tuyÓn dông Thu nhËn nghiªn cøu hå s¬ Tæ chøc pháng vÊn, tr¾c nghiÖm, s¸t h¹ch c¸c øng cö viªn KiÓm tra søc khoÎ 15 §¸nh gi¸ øng cö viªn vµ ra quyÕt ®Þnh Bíc 1: ChuÈn bÞ tuyÓn dông. - Thµnh lËp héi ®ång tuyÓn dông, quy ®Þnh râ vÒ sè lîng thµnh phÇn vµ quyÒn h¹n cña héi ®ång tuyÓn dông. - Nghiªn cøu kü c¸c lo¹i v¨n b¶n, tµi liÖu quy ®Þnh cña Nhµ níc vµ tæ chøc, doanh nghiÖp liªn quan tíi tuyÓn dông nh©n sù . - Ph¶i x¸c ®Þnh râ tiªu chuÈn tuyÓn dông nh©n sù ë c¶ ba khÝa c¹nh: tiªu chuÈn chung ®èi víi tæ chøc, doanh nghiÖp, tiªu chuÈn cña phßng ban hoÆc bé phËn c¬ së vµ tiªu chuÈn ®èi víi c¸ nh©n thùc hiÖn c«ng viÖc. Bíc 2: Th«ng b¸o tuyÓn dông. C¸c doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông mét hoÆc kÕt hîp c¸c h×nh thøc th«ng b¸o tuyÓn dông sau: - Qu¶ng c¸o trªn b¸o, ®µi, tivi. - Th«ng qua c¸c trung t©m dÞch vô lao ®éng. - Th«ng b¸o t¹i doanh nghiÖp. C¸c th«ng b¸o ®a ra ph¶i ng¾n gän, râ rµng, chi tiÕt vµ ®Çy ®ñ nh÷ng th«ng tin c¬ b¶n cho øng cö viªn. Ph¶i th«ng b¸o ®Çy ®ñ vÒ tªn doanh nghiÖp, th«ng tin vÒ néi dung c«ng viÖc, tiªu chuÈn tuyÓn dông, hå s¬ vµ giÊy tê cÇn thiÕt, c¸ch thøc tuyÓn dông vµ néi dung tuyÓn dông. Bíc 3: Thu nhËn vµ nghiªn cøu hå s¬. - TÊt c¶ hå s¬ xin viÖc ph¶i ghi vµo sæ xin viÖc. Ngêi xin tuyÓn dông ph¶i nép cho doanh nghiÖp nh÷ng hå s¬ giÊy tê cÇn thiÕt theo yªu cÇu. - ViÖc nghiªn cøu hå s¬ nh»m ghi l¹i c¸c th«ng tin chñ yÕu vÒ c¸c øng cö viªn vµ cã thÓ lo¹i bít ®îc mét sè øng cö viªn kh«ng ®¸p øng ®îc tiªu 16 chuÈn ®Ò ra ®Ó kh«ng cÇn ph¶i lµm c¸c thñ tôc tiÕp theo trong qu¸ tr×nh tuyÓn dông do ®ã cã thÓ gi¶m chi phi tuyÓn dông cho doanh nghiÖp . Bíc 4: Tæ chøc pháng vÊn, tr¾c nghiÖm vµ s¸t h¹ch c¸c øng cö viªn. Trªn c¬ së nghiªn cøu hå s¬ ph¶i lµm râ thªm mét sè th«ng tin ®Ó kh¼ng ®Þnh vÊn ®Ò. - KiÓm tra, tr¾c nghiÖm, pháng vÊn nh»m chän ra ®îc c¸c øng cö viªn xuÊt s¾c nhÊt. C¸c bµi kiÓm tra s¸t h¹ch thêng ®îc sö dông ®Ó ®¸nh gi¸ c¸c øng cö viªn vÒ kiÕn thøc c¬ b¶n, kh¶ n¨ng thùc hµnh. - Ngoµi ra cã thÓ ¸p dông c¸c h×nh thøc tr¾c nghiÖm ®Ó ®¸nh gi¸ mét sè n¨ng lùc ®Æc biÖt cña øng cö viªn nh: trÝ nhí, møc ®é khÐo lÐo cña bµn tay… - Pháng vÊn ®îc sö dông ®Ó t×m hiÓu, ®¸nh gi¸ c¸c øng cö viªn vÒ nhiÒu ph¬ng diÖn nh: kinh nghiÖm, tr×nh ®é, tÝnh c¸ch, khÝ chÊt, kh¶ n¨ng hoµ ®ång… - Ph¶i ghi chÐp tõng ®Æc ®iÓm cÇn lu ý víi tõng øng cö viªn ®Ó gióp cho viÖc ®¸nh gi¸ ®îc thùc hiÖn mét c¸ch chÝnh x¸c nhÊt. Bíc 5: KiÓm tra søc khoÎ. Dï cã ®¸p øng ®ñ c¸c yÕu tè vÒ tr×nh ®é häc vÊn, hiÓu biÕt, th«ng minh, t c¸ch ®¹o ®øc tèt, nhng søc khoÎ kh«ng ®¶m b¶o còng kh«ng nªn tuyÓn dông. NhËn mét ngêi cã søc khoÎ kh«ng ®¶m b¶o sÏ ¶nh hëng tíi chÊt lîng thùc hiÖn c«ng viÖc vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ, bªn c¹nh ®ã cßn g©y ra nhiÒu phiÒn phøc vÒ mÆt ph¸p lý cho doanh nghiÖp . Bíc 6: §¸nh gi¸ øng cö viªn vµ quyÕt ®Þnh. Sau khi thùc hiÖn c¸c bíc trªn nÕu hai bªn cïng nhÊt trÝ sÏ ®i ®Õn bíc tiÕp theo lµ doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh tuyÓn dông vµ hai bªn sÏ ký kÕt hîp ®ång lao ®éng. Trëng phßng nh©n sù ®Ò nghÞ, gi¸m ®èc ra quyÕt ®Þnh tuyÓn dông hoÆc ký hîp ®ång lao ®éng. Trong quyÕt ®Þnh tuyÓn dông hoÆc trong hîp ®ång lao ®éng cÇn ghi râ chøc vô, l¬ng bæng, thêi gian thö viÖc… Tr¸ch nhiÖm cña nhµ qu¶n trÞ lµ lµm mÒm c¸c øng cö viªn, gióp hä mau chãng lµm quen víi c«ng viÖc míi. 17 3. §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n sù §µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n sù lµ hai néi dung c¬ b¶n trong vÊn ®Ò n©ng cao tr×nh ®é tinh th«ng nghÒ nghiÖp cho nh©n sù. Ngoµi ra nã cßn bao gåm néi dung gi¸o dôc nh©n sù cho doanh nghiÖp. Ph¶i ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nh©n sù v× trong thêi ®¹i khoa häc kü thuËt ph¸t triÓn nh vò b·o, c«ng nghÖ kü thuËt lu«n ®«æi míi kh«ng ngõng, muèn b¾t kÞp víi thêi ®¹i th× con ngêi cÇn ph¶i ®îc trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng nhÊt ®Þnh vÒ nghÒ nghiÖp, ®ã võa lµ mét nhu cÇu võa lµ mét nhiÖm vô. 3.1.§µo t¹o nh©n sù Trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o mçi ngêi sÏ ®îc bï ®¾p nh÷ng thiÕu hôt trong häc vÊn, ®îc truyÒn ®¹t nh÷ng kh¶ n¨ng vµ kinh nghiÖm thiÕt thùc trong lÜnh vùc chuyªn m«n ®îc cËp nhËt ho¸ kiÕn thøc vµ më réng tÇm hiÓu biÕt ®Ó kh«ng nh÷ng cã thÓ hoµn thµnh tèt c«ng viÖc ®îc giao mµ cßn cã thÓ ®¬ng ®Çu víi nh÷ng biÕn ®æi cña m«i trêng xung quanh ¶nh hëng tíi c«ng viÖc cña m×nh. Qu¸ tr×nh ®µo t¹o ®îc ¸p dông cho nh÷ng ngêi thùc hiÖn mét c«ng viÖc míi hoÆc nh÷ng ngêi ®ang thùc hiÖn mét c«ng viÖc nµo ®ã nhng cha ®¹t yªu cÇu. Ngoµi ra cßn cã qu¸ tr×nh n©ng cao tr×nh ®é ®ã lµ viÖc båi dìng thªm chuyªn m«n nghiÖp vô cho ngêi lao ®éng ®Ó hä cã thÓ lµm ®îc nh÷ng c«ng viÖc phøc t¹p h¬n, víi n¨ng suÊt cao h¬n. Lao ®éng lµ mét yÕu tè quý cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, v× vËy nh÷ng lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao lµ mét yÕu tè quý cña s¶n xuÊt x· héi nãi chung, nã quyÕt ®Þnh ®îc viÖc thùc hiÖn môc tiªu cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. V× vËy c«ng t¸c ®µo t¹o nh©n sù cã vai trß rÊt quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña mét doanh nghiÖp. §µo t¹o vÒ t duy, kiÕn thøc, tr×nh ®é, nhËn thøc cña con ngêi. §µo t¹o nh©n sù ®îc chia lµm 2 lo¹i:  §µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt: Lµ qu¸ tr×nh gi¶ng dËy vµ n©ng cao chuyªn m«n kü thuËt cho ngêi lao ®éng. §îc ¸p dông cho c¸c nh©n viªn kü thuËt vµ ngêi lao ®éng trùc tiÕp. C¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt: 18 - Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o t¹i n¬i lµm viÖc: c«ng nh©n ®îc ph©n c«ng lµm viÖc chung víi mét ngêi cã kinh nghiÖm h¬n ®Ó häc hái, lµm theo. Ph¬ng ph¸p nµy ¸p dông rÊt ®¬n gi¶n, ®µo t¹o ®îc sè lîng ®«ng, chi phÝ thÊp, tÝnh thùc tiÔn cao, nhng nã l¹i thiÕu ®i sù bµi b¶n vµ kiÕn thøc lý luËn v× vËy nh©n viªn kh«ng ph¸t huy ®îc tÝnh s¸ng t¹o trong c«ng viÖc. - Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o theo chØ dÉn: nh÷ng ngêi cã tr¸ch nhiÖm ®µo t¹o liÖt kª nh÷ng c«ng viÖc, nhiÖm vô, nh÷ng bíc ph¶i tiÕn hµnh, nh÷ng ®iÓm then chèt, nh÷ng c¸ch thùc hiÖn c«ng viÖc, sau ®ã kiÓm tra kÕt qu¶ c«ng viÖc cña häc viªn, uèn n¾n híng dÉn, ®µo t¹o häc viªn lµm cho ®óng. Ph¬ng ph¸p nµy cã u thÕ h¬n ph¬ng ph¸p tríc, nã ®ßi hái sù chñ ®éng s¸ng t¹o cña ngêi häc, nhÊn m¹nh sù s¸ng d¹, n¨ng lùc n¨ng khiÕu cña mçi ngêi. - §µo t¹o theo ph¬ng ph¸p gi¶ng bµi: c¸c gi¶ng viªn cã thÓ tæ chøc c¸c líp häc, híng dÉn ®µo t¹o vÒ mÆt lý thuyÕt kÕt hîp víi thùc hµnh, hoÆc gi¶ng bµi mét c¸ch gi¸n tiÕp.  §µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc qu¶n trÞ H×nh thøc ®µo t¹o nµy ®îc ph¸t triÓn ¸p dông cho c¸c cÊp qu¶n trÞ tõ qu¶n trÞ viªn cÊp cao ®Õn qu¶n trÞ viªn cÊp c¬ së. §µo t¹o n¨ng lùc qu¶n trÞ ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng qu¶n trÞ b»ng c¸ch truyÒn ®¹t c¸c kiÕn thøc lµm thay ®æi quan ®iÓm hay n©ng cao n¨ng lùc thùc hµnh cña nhµ qu¶n trÞ. §µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc qu¶n trÞ lµ rÊt cÇn thiÕt ®èi víi mét doanh nghiÖp, v× c¸c qu¶n trÞ gia gi÷ mét vai trß rÊt quan träng ®èi víi sù thµnh c«ng hay thÊt b¹i trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o n©ng cao n¨ng lùc qu¶n trÞ: - Ph¬ng ph¸p lu©n phiªn: thêng xuyªn thay ®æi c«ng viÖc, môc tiªu cña ngêi ®µo t¹o lµ cho ®èi tîng ®µo t¹o tiÕp cËn víi nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau, lµm cho ngêi lao ®éng hiÓu ®îc vÒ c«ng viÖc cña doanh nghiÖp mét c¸ch tæng thÓ nhÊt. - Ph¬ng ph¸p kÌm cÆp: ngêi ®îc ®µo t¹o sÏ lµm viÖc trùc tiÕp víi ngêi mµ hä sÏ thay thÕ trong t¬ng lai. Ngêi nµy cã tr¸ch nhiÖm híng dÉn, kÌm cÆp c¸ch thøc gi¶i quyÕt mäi vÊn ®Ò trong ph¹m vi tr¸ch nhiÖm cho ngêi ®îc ®µo t¹o. Ph¬ng ph¸p ®îc ¸p dông ®Ó ®µo t¹o c¸c qu¶n trÞ gia cÊp cao. 19 - Ph¬ng ph¸p ®µo t¹o gi¸m ®èc trÎ: ¸p dông cho c¸c qu¶n trÞ viªn cÊp trung gian b»ng c¸ch bæ nhiÖm hä vµo c¸c vÞ trÝ t¬ng ®¬ng sau ®ã giao quyÒn cho hä ®Ó hä gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò thùc tÕ, thùc hiÖn c«ng viÖc ®µo t¹o díi sù gi¸m s¸t cña tæ chøc vµ gi¸m ®èc. - Mét sè ph¬ng ph¸p kh¸c: ®ã lµ c¸c ph¬ng ph¸p ®µo t¹o bªn ngoµi doanh nghiÖp nh: ph¬ng ph¸p nghiªn cøu t×nh huèng, ph¬ng ph¸p trß ch¬i qu¶n trÞ, ph¬ng ph¸p héi th¶o, ph¬ng ph¸p nhËp vai…. 3.2.Ph¸t triÓn nh©n sù Mçi mét doanh nghiÖp ®Òu ph¶i cã sù quy hoÆch vÒ nh©n sù vµ c¸c c¸n bé trong doanh nghiÖp ®Ó mçi mét c¸ nh©n cã c¬ héi thö søc m×nh, béc lé c¸c n¨ng lùc cña m×nh ®Ó cã c¬ héi th¨ng tiÕn. Ph¸t triÓn nh©n sù lµ viÖc lµm thêng xuyªn cña mçi doanh nghiÖp xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu môc tiªu kinh doanh cña doanh nghiÖp, gióp doanh nghiÖp cã ®ñ nguån nh©n lùc. Ngoµi ra ph¸t triÓn nh©n sù cßn gióp cho ngêi lao ®éng t×m ra ®îc híng ®i cho m×nh, t¹o cho hä m«i trêng thuËn lîi ®Ó hä lµm viÖc tèt h¬n. Néi dung cña c«ng t¸c ph¸t triÓn nh©n sù : - Th¨ng tiÕn vµ bæ nhiÖm nh©n sù vµo c¸c chøc vô qu¶n trÞ. - Gi¶i quyÕt chÕ ®é cho nh©n viªn, qu¶n trÞ viªn khi hä rêi bá doanh nghiÖp. - TuyÓn dông ®éi ngò lao ®éng míi. Nguån lùc con ngêi lµ mét yÕu tè quan träng nhÊt trong doanh nghiÖp. Muèn ph¸t triÓn doanh nghiÖp th× c¸c nhµ qu¶n trÞ ph¶i chó ý ®Õn c«ng t¸c ph¸t triÓn nguån lùc con ngêi trong doanh nghiÖp. 4. S¾p xÕp vµ sö dông lao ®éng §µo t¹o, lùa chän vµ ®¸nh gi¸ cha ®ñ ®Ó ®¶m b¶o ph¸t huy chÊt lîng cña ®éi ngò ngêi lao ®éng. VÊn ®Ò s¾p xÕp, bè trÝ c¸n bé cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña bé m¸y qu¶n lý. ViÖc bè trÝ ngêi lao ®éng còng nh c¸n bé qu¶n lý ph¶i ®îc thÓ hiÖn ë kÕt qu¶ cuèi cïng, ®ã lµ hiÖu qu¶ vµ chÊt lîng ho¹t ®éng, lµ sù phï hîp gi÷a c¸c thuéc tÝnh cã tÝnh c¸ nh©n kÓ c¶ tri thøc vµ phÈm chÊt víi yªu cÇu cña c«ng viÖc ®¶m nhËn.  Môc ®Ých 20