Tài liệu 33 bo de thi hoc sinh gioi gdcd 9

BỘ ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 9 Câu 1. Thế nào là năng động, sáng tạo? Nêu ý nghĩa của sống năng động, sáng tạo? Chúng ta cần rèn luyện như thế nào để trở thành người năng động, sáng tạo? Đáp án: - Khái niệm + Năng động là tích cực, chủ động, dám nghĩ, dám làm + Sáng tạo: là say mê nghiên cứu, tìm tòi để tạo ra những giá trị mới về vật chất và tinh thần hoặc tìm ra cái mới cách giải quyết mới mà không bị gò bó, phụ thuộc vào những cái đã có. - Ý nghĩa của năng động, sáng tạo: + Năng động, sáng tạo là phẩm chất cần thiết của người lao động trong xã hội hiện đại. Nó giúp con người có thể vượt qua khó khăn thử thách, những ràng buộc của hoàn cảnh, rút ngắn thời gian để đạt được mục đích đã đề ra một cách nhanh chóng và tốt đẹp. + Nhờ năng động, sáng tạo mà con người làm nên được những kì tích vẻ vang, mang lại niềm vinh dự cho bản thân, gia đình và đất nước. - Cách rèn luyện: (HS có thể diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau. Giám khảo có thể linh hoạt cho điểm) nhưng cơ bản phải nêu được các ý sau: + Nhận thức được phẩm chất năng động, sáng tạo không phải tự nhiên mà có, mà cần phải rèn luyện tính siêng năng, kiên trì trong cuộc sống. + Học sinh phải có ý thức học tập tốt, có phương pháp học tập phù hợp và tích cực áp dụng những kiến thức, kĩ năng đã học vào thực tiễn cuộc sống; khắc phục thói quen ỷ lại, dựa dẫm, bị động hay bảo thủ, trì trệ… + Luôn đặt ra câu hỏi trước khi hành động là làm thế nào là tốt hơn; có cách nào làm tốt hơn không; tập thói quen đánh giá hiệu quả công việc của mình và đề ra những yêu cầu cao hơn; kiên nhẫn, say mê, có nghị lực vượt qua hoàn cảnh để đạt mục đích. Câu 2 Em hiểu thế nào là kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc? Vì sao chúng ta phải kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc? Theo em, công dân nói chung, học sinh nói riêng cần làm gì để kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc? Đáp án: - Khái niệm: Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc là trân trọng, bảo vệ, giữ gìn để các truyền thống đó không bị phai nhạt theo thời gian, mà ngày càng phát triển phong phú hơn, sâu đậm hơn. - Chúng ta phải kế thừa và phát huy truyền thống dân tộc vì: + Truyền thống tốt đẹp của dân tộc là tài sản vô cùng quý giá, góp phần tích cực vào quá trình phát triển của dân tộc và của mỗi cá nhân. Vì vậy chúng ta phải bảo vệ, kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc để góp phần giữ gìn bản sắc dân tộc Việt Nam. + Đối với mỗi cá nhân, việc kế thừa, phát huy truyền thống giúp ta dễ dàng hòa nhập cộng đồng dân tộc, phát triển nhân cách của mình trên cơ sở tiếp thu các giá trị truyền thống và giá trị hiện đại. 1 - Công dân nói chung, học sinh nói riêng cần phải: + Tìm hiểu về các truyền thống tốt đẹp của dân tộc trong mọi lĩnh vực. Tự hào, trân trọng, bảo vệ, giữ gìn các truyền thống tốt đẹp của dân tộc. + Lên án, ngăn chặn những hành vi làm tổn hại đến truyền thống dân tộc. + Học tập, làm theo những truyền thống tốt đẹp của quê hương, đất nước. + Bồi dưỡng niềm say mê học tập để phát huy truyền thống hiếu học, kính trọng, lễ phép, vâng lời thầy cô giáo. + Yêu lao động, không ngừng tìm hiểu những truyền thống tốt đẹp của quê hương, đất nước. + Sống và ứng xử phù hợp với các giá trị đạo đức, văn hóa truyền thống. C©u 3: a, V× sao cÇn ph¶i hîp t¸c quèc tÕ? H·y nªu c¸c vÝ dô vÒ hîp t¸c quèc tÕ trong c¸c lÜnh vùc b¶o vÖ m«i trêng, chèng ®ãi nghÌo, phßng chèng HIV/AIDS . b, Cã ý kiÕn cho r»ng ngoµi truyÒn thèng ®¸nh giÆc ra d©n téc ta cã truyÒn thèng g× ®¸ng tù hµo ®©u. v¶ l¹i trong thêi ®¹i më cöa vµ héi nhËp hiÖn nay, truyÒn thèng d©n téc kh«ng cßn quan träng n÷a . Em cã ®ång ý víi ý kiÕn ®ã kh«ng? V× sao? Trả lời: a, * Trong bèi c¶nh thÕ giíi ®ang ®øng tríc nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc cã tÝnh toµn cÇu ( b¶o vÖ m«i trêng, h¹n chÕ bïng næ d©n sè, kh¾c phôc t×nh tr¹ng ®ãi nghÌo, phßng ngõa vµ ®Èy lïi nh÷ng bÖnh hiÓm nghÌo…) mµ kh«ng mét quèc gia, mét d©n téc riªng lÎ nµo cã thÓ tù gi¶i quyÕt th× sù hîp t¸c quèc tÕ lµ mét vÊn ®Ò quan träng vµ tÊt yÕu. * VÝ dô vÒ sù hîp t¸c quèc tÕ : - B¶o vÖ m«i trêng : Tham gia “ngµy tr¸i ®Êt” tæ chøc vµo 22/4 hµng n¨m víi néi dung thiÕt thùc b¶o vÖ m«i trêng. - Chèng ®ãi nghÌo : Ch¬ng tr×nh l¬ng thùc thÕ giíi WFP . - Chèng HIV/ AIDS : + Ch¬ng tr×nh kiÓm so¸t ma tuý cña liªn hîp quèc t¹i ViÖt Nam ( UNDCP ) + Ngµy 1 /12 hµng n¨m : Ngµy thÕ giíi phßng chèng HIV/ AIDS b, - Kh«ng ®ång ý víi ý kiÕn ®ã. §ã lµ th¸i ®é thiÕu t«n träng, phñ nhËn, xa rêi truyÒn thèng d©n téc. - D©n téc ViÖt Nam cã nhiÒu truyÒn thèng tèt ®Ñp ®¸ng tù hµo. Ngoµi truyÒn thèng yªu níc chèng giÆc ngo¹i x©m cßn cã truyÒn thèng : §oµn kÕt, nh©n nghÜa, cÇn cï lao ®éng, hiÕu häc,t«n s träng ®¹o, hiÕu th¶o, c¸c truyÒn thèng vÒ v¨n ho¸, vÒ nghÖ thuËt…. - TruyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc ta lµ v« cïng quÝ gi¸, gãp phÇn tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña d©n téc, vµ mçi c¸ nh©n. + Mçi d©n téc muèn ph¸t triÓn cÇn cã sù giao lu víi c¸c d©n téc kh¸c. Trong qu¸ tr×nh giao lu ®ã, d©n téc nµo còng cÇn tiÕp thu tinh hoa cña d©n téc kh¸c mµ vÉn gi÷ ®îc b¶n s¾c riªng cña m×nh. §ã chÝnh lµ yÕu tè lµm nªn c¸i riªng cña, c¸i b¶n s¾c cña d©n téc… HiÖn nay níc ta ®ang ®æi míi, ë thêi k× më cöa vµ giao lu réng r·i víi thÕ giíi, nÕu chóng ta kh«ng chó ý gi÷ g×n truyÒn thèng,b¶n s¾c d©n téc, ch¹y theo c¸i míi l¹, coi thêng vµ xa rêi nh÷ng gi¸ trÞ tèt ®Ñp bao ®êi nay, chóng ta sÏ cã nguy c¬ ®¸nh mÊt b¶n s¾c d©n téc . + §èi víi c¸ nh©n, kÕ thõa ph¸t huy truyÒn thèng d©n téc gióp ta dÔ dµng hoµ nhËp víi céng ®ång d©n téc . Chóng ta ph¶i b¶o vÖ, kÕ thõa, ph¸t huy truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc, lªn ¸n, ng¨n chÆn nh÷ng hµnh vi lµm tæn h¹i ®Õn truyÒn thèng d©n téc. C©u C©u 4 Néi dung a. H·y tr×nh bµy nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña chÕ ®é h«n nh©n ViÖt Nam hiÖn nay. b. ThÕ nµo lµ t¶o h«n, nh÷ng ngêi cïng dßng m¸u trùc hÖ, nh÷ng 2 ngêi cã hä trong ph¹m vi ba ®êi? - H«n nh©n tù nguyÖn, tiÕn bé, mét vî, mét chång, vî chång b×nh ®¼ng - H«n nh©n gi÷a c«ng d©n ViÖt Nam gi÷a c¸c d©n téc, c¸c t«n gi¸o, gi÷a ngêi theo t«n gi¸o víi ngêi kh«ng theo t«n gi¸o, gi÷a c«ng d©n ViÖt Nam a víi ngêi níc ngoµi ®îc t«n träng vµ ®îc ph¸p luËt b¶o hé. - Vî chång cã nghÜa vô thùc hiÖn chÝnh s¸ch d©n sè vµ kÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh - T¶o h«n: Lµ kÕt h«n tríc tuæi ph¸p luËt quy ®Þnh - Nh÷ng ngêi cïng dßng m¸u vÒ trùc hÖ lµ: Cha, mÑ ®èi víi con; «ng, bµ ®èi víi ch¸u néi vµ ch¸u ngo¹i. b. - Nh÷ng ngêi cã hä trong ph¹m vi 3 ®êi lµ: Nh÷ng ngêi cïng mét gèc sinh ra: cha, mÑ lµ ®êi thø nhÊt; anh chÞ em cïng cha mÑ, cïng cha kh¸c mÑ, cïng mÑ kh¸c cha lµ ®êi thø hai; anh chÞ em con chó con b¸c, con c«, con cËu, con d× lµ ®êi thø ba Trong xu thÕ héi nhËp hiÖn nay, hîp t¸c quèc tÕ lµ vÊn ®Ò tÊt yÕu cña mçi quèc gia, thÕ Nam lµ mét vÝ dô h×nh cho xu C©u 5 d©n téc trªn vèn giíi. ViÖt cña m×nh, em h·y ®iÓn râ nhËn ®Þnh thÕ ®ã. B»ng hiÓu biÕt lµm trªn. - Tr×nh bµy râ rµng, m¹ch l¹c, logic - Lµm râ ®îc tÝnh tÊt yÕu: BÊt cø quèc gia d©n téc nµo còng ph¶i tham gia nÕu kh«ng sÏ tôt hËu - Lîi Ých: + Céng ®ång thÕ giíi: Gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc cã tÝnh toµn cÇu, lµm phong phó thªm nÒn v¨n ho¸ nh©n lo¹i + ViÖt Nam: * Häc hái kinh nghiÖm, tiÕp thu thµnh tùu khoa häc – kÜ thuËt… * Thu hót vèn ®Çu t, gi¶i quyÕt viÖc lµm… * N©ng cao vÞ thÕ cña ViÖt Nam trªn trêng quèc tÕ. - Thùc tÕ chøng minh ë ViÖt Nam: + §¶ng, nhµ níc ta ®· coi träng vÊn ®Ò nµy thÓ hiÖn b»ng c¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch… + Thµnh tùu: * ViÖt Nam gia nhËp c¸c tæ chøc quèc tÕ nh: ASEAN, WTO… * Hîp t¸c trong c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc… - Liªn hÖ b¶n th©n: Ra søc häc tËp, hîp t¸c víi mäi ngêi trong häc tËp, lao ®éng, sinh ho¹t hµng ngµy. 3 Tình huống: Anh B đi xe máy vượt đèn đỏ và đã đâm vào xe máy của chị D đang đi đến từ đường có tín hiệu đèn xanh. Xe máy của chị D bị hỏng nặng. Sau khi thoả thuận, anh B đã nhận lỗi thuộc về mình và đền bù thiệt hại cho chị D. Ngoài ra anh B còn bị cảnh sát giao thông xử phạt tiền vì vi phạm luật lệ an toàn giao thông. Câu 6 1. Anh (chị) hãy xác định vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lý của anh B trong tình huống trên. 2. Nêu các dấu hiệu cơ bản của vi phạm pháp luật. - Anh B đã vi phạm pháp luật hành chính vì vượt đèn đỏ và phải chịu trách nhiệm hành chính, phải nộp phạt theo quy định xử phạt hành chính ... 1. - Anh B đã vi phạm pháp luật dân sự vì làm thiệt hại tài sản của chị D, vì vậy phải chịu trách nhiệm dân sự qua việc đền bù thiệt hại cho chị D ... Nêu được 4 dấu hiệu cơ bản sau - Đó phải là một hành vi ... - Các hành vi đó trái với quy định của pháp luật ... 2. - Người thực hiện hành vi đó có lỗi ... - Người thực hiện hành vi phải là người có năng lực trách nhiệm pháp lý ... Cau 7: T×nh huèng: TuÊn vµ Lan cïng lµm viÖc t¹i mét c«ng ty. Hä yªu nhau vµ quyÕt ®Þnh ®i ®Õn h«n nh©n. TuÊn dÉn Lan vÒ quª ra m¾t hä hµng vµ gia ®×nh. Sau khi t×m hiÓu, bè mÑ TuÊn ph¸t hiÖn Lan lµ anh em con c« con cËu víi TuÊn nhng ®· bÞ thÊt l¹c nhiÒu n¨m. Hái: a. TuÊn vµ Lan cã thÓ kÕt h«n kh«ng? V× sao? b. H·y nªu c¸c quy ®Þnh vÒ cÊm kÕt h«n cña LuËt H«n nh©n vµ gia ®×nh ViÖt Nam n¨m 2000. Trả lời: a. Lan vµ TuÊn kh«ng thÓ kÕt h«n. luËt H«n nh©n vµ gia ®×nh ViÖt Nam n¨m 2000 quy ®Þnh: cÊm kÕt h«n gi÷a nh÷ng ngêi cã hä trong ph¹m vi 3 ®êi. b. Quy ®Þnh vÒ cÊm kÕt h«n cña luËt H«n nh©n vµ gia ®×nh ViÖt Nam n¨m 2000 lµ: - Ngêi ®ang cã vî, cã chång; - Ngêi mÊt n¨ng lùc hµnh vi d©n sù; - Gi÷a nh÷ng ngêi cïng dßng m¸u vÒ trùc hÖ; - Gi÷a nh÷ng ngêi cã hä trong ph¹m vi 3 ®êi; - Gi÷a cha, mÑ nu«i víi con nu«i, bè chång víi con d©u, mÑ vî víi con rÓ, bè dîng víi con riªng cña vî, mÑ kÕ víi con riªng cña chång; - Gi÷a nh÷ng ngêi cïng giíi tÝnh. C©u 8 : T×nh huèng: ChÞ g¸i em lµ sinh viªn ®i du häc ë níc ngoµi, trong dÞp vÒ quª ®ãn tÕt cæ truyÒn cã dÉn theo mét ngêi b¹n Nga tªn lµ Natasa. Khi gia ®×nh em bµy biÖn m©m cç ®Ó cóng tæ tiªn vµo chiÒu 30 TÕt, chÞ Natasa rÊt ng¹c nhiªn. Em h·y giíi thiÖu ®Ó chÞ Êy hiÓu vÒ phong tôc thê cóng tæ tiªn cña d©n téc ViÖt Nam. Trả lời: - D©n téc ViÖt Nam cã nhiÒu truyÒn thèng, phong tôc tËp qu¸n tèt ®Ñp... -Thê cóng tæ tiªn lµ mét nÐt ®Ñp v¨n ho¸ ®Æc trng cña d©n téc ViÖt Nam... -ThÓ hiÖn sù tëng nhí, biÕt ¬n, kÝnh träng cña con ch¸u ®èi víi tæ tiªn, «ng bµ, cha mÑ... 4 - C¸c gia ®×nh bµy biÖn m©m cç ®Ó cóng tæ tiªn vµo chiÒu 30 TÕt lµ sù tiÕp nèi, kÕ thõa, ph¸t triÓn nh÷ng nÐt ®Ñp v¨n ho¸ cña d©n téc, cña c¸c dßng hä. - Giíi thiÖu ®îc vµi nÐt vÒ mét m©m cç ngµy tÕt. - ë ViÖt Nam, tÕt cæ truyÒn lµ dÞp ®Ó mäi ngêi trong gia ®×nh sum häp, thÓ hiÖn t×nh c¶m cña m×nh víi ngêi th©n, hä hµng... -TiÕp thªm søc m¹nh cho mçi thµnh viªn trong gia ®×nh... Câu 9 Em hãy kể tên 5 tổ chức quốc tế mà Việt Nam là thành viên (ghi rõ tên viết tắt của tổ chức đó bằng tiếng Anh). Nêu một số công trình hợp tác giữa nước ta với các nước trên thế giới, trong đó có công trình được thực hiện ở địa bàn tỉnh Bắc Ninh đã đem lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần làm tăng trưởng nền kinh tế, xóa đói, giảm nghèo cho nhân dân. Đáp án: * Kể được tên của 5 tổ chức quốc tế mà Việt Nam là thành viên (nói rõ cả tên viết tắt tiếng Anh của tổ chức đó): - Kể được tên 5 tổ chức quốc tế mà Việt Nam là thành viên: - Ghi rõ tên viết tắt tiếng Anh của tổ chức đó: Đáp án mở để học sinh tự lựa chọn. Ví dụ một số tên tổ chức quốc tế mà Việt Nam là thành viên như: Liên hiệp quốc (UN), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF), Tổ chức Liên hiệp quốc về lương thực và nông nghiệp (FAO), Tổ chức Liên hiệp quốc về giáo dục, khoa học vàvănhóa (UNESCO), Tổ chức thương mại thế giới (WTO) … * Kể tên một số công trình hợp tác giữa nước ta với các nước bạn, trong đó có công trình được thực hiện ở địa bàn tỉnh Hòa Bình đã đem lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần làm tăng trưởng nền kinh tế, xóa đói, giảm nghèo cho nhân dân: Ví dụ: Công trình thủy điện Hòa Bình do Việt Nam và Liên Xô (cũ) hợp tác…. Câu 10 a) Em hãy sử dụng các từ cho sẵn: Căng thẳng, hợp tác, mâu thuẫn, chiến tranh, phát triển để hoàn chỉnh đoạn văn bản sau: Quan hệ hữu nghị tạo cơ hội và điều kiện để các nước cùng …..…… (1)……..…, ……… (2) …………. về mọi mặt; tạo sự hiểu biết lẫn nhau, tránh gây………… (3)…..…, ……… (4) …………. dẫn đến nguy cơ ………… (5) ……………….. b) Em hãy lập một kế hoạch hoạt động thể hiện tình hữu nghị với thiếu nhi các trường khác, địa phương khác hoặc nước khác. Kể một số kết quả cụ thể về những việc làm thể hiện tình hữu nghị của học sinh trường em. Đáp án a) 1. Hợp tác 2. Phát triển 4. Mâu thuẫn 3. Căng thẳng 5. Chiến tranh b) * Xây dựng được kế hoạch hoạt động hữu nghị bao gồm đủ các ý sau: 5 - Tên hoạt động. - Nội dung, biện pháp hoạt động. - Thời gian, địa điểm tiến hành. - Người phụ trách, người tham gia. * Nêu được một số kết quả cụ thể về những việc làm thể hiện tình hữu nghị của học sinh trong trường: Câu 11 Em hãy nêu ý nghĩa của một truyền thống tốt đẹp ở quê em (phong tục, tập quán, lễ hội truyền thống, trò chơi dân gian …) và giới thiệu những đặc điểm cơ bản của truyền thống tốt đẹp đó để bạn bè cùng biết. Đáp án: Đáp án mở, để học sinh phát triển tư duy, tự lựa chọn: * Nêu được ý nghĩa của một truyền thống ở quê hương: * Giới thiệu được những đặc điểm cơ bản của truyền thống tốt đẹp đó: Câu 12 Em hãy kể bốn tập quán lạc hậu, hủ tục và nêu tác hại của chúng. Đáp án: * Kể được tối thiểu là 04 tập quán lạc hậu, hủ tục và nêu tác hại của chúng: Lưu ý :- Kể được 4 tập quán lạc hậu, hủ tục: - Nêu tác hại của chúng: Cha «ng ta cã c©u: Câu 13 “Muèn sang th× b¾c cÇu kiÒu Muèn con hay ch÷ th× yªu kÝnh thÇy”. §©y lµ mét truyÒn thèng quý b¸u cña d©n téc ta. B»ng vèn hiÓu biÕt cña m×nh, em h·y lµm næi bËt truyÒn thèng ®ã. Yªu cÇu häc sinh tr×nh bµy ®îc c¸c néi dung sau: - TruyÒn thèng lµ nh÷ng gi¸ trÞ tinh thÇn ®îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh lÞch sö l©u dµi cña d©n téc, ®îc truyÒn tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c. - Kh¼ng ®Þnh: ViÖt Nam cã nhiÒu truyÒn thèng tèt ®Ñp... - C©u “Muèn sang th×...” nãi ®Õn truyÒn thèng t«n s träng ®¹o. §ã lµ mét truyÒn thèng quý b¸u, tiªu biÓu cña d©n téc ta. - TruyÒn thèng nµy ®îc thÓ hiÖn: + Tríc ®©y... + HiÖn nay... - ý nghÜa: + Gãp phÇn gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c v¨n hãa cña d©n téc ViÖt Nam + T¹o nªn søc m¹nh tinh thÇn... - Phª ph¸n mét sè biÓu hiÖn lµm mai mét truyÒn thèng: l·ng quªn, v« ¬n... - Liªn hÖ b¶n th©n: ThÓ hiÖn sù kÝnh träng vµ biÕt ¬n thÇy c« gi¸o; cè g¾ng häc tËp, rÌn luyÖn, khuyÕn khÝch ngêi kh¸c... 6 Câu 14 ThÕ nµo lµ vi ph¹m ph¸p luËt? H·y kÓ tªn c¸c lo¹i vi ph¹m ph¸p luËt mµ em biÕt. LÊy vÝ dô mçi lo¹i. - Vi ph¹m ph¸p luËt lµ: + Hµnh vi tr¸i ph¸p luËt. + Cã lçi. + Do ngêi cã n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm ph¸p lÝ thùc hiÖn. + X©m h¹i ®Õn c¸c quan hÖ x· héi ®îc ph¸p luËt b¶o vÖ. - C¸c lo¹i vi ph¹m ph¸p luËt : + Vi ph¹m ph¸p luËt h×nh sù. VÝ dô: Cíp giËt... + Vi ph¹m ph¸p luËt hµnh chÝnh. VÝ dô: §i xe m¸y kh«ng ®éi mò b¶o hiÓm + Vi ph¹m ph¸p luËt d©n sù. VÝ dô: Giao hµng kh«ng ®óng hÑn, ... + Vi ph¹m kØ luËt. VÝ dô: Nãi chuyÖn riªng trong giê häc, ... (Häc sinh lÊy vÝ dô kh¸c mµ ®óng th× vÉn tÝnh ®iÓm) C©u 15 1) H·y nªu sù cÇn thiÕt cña ®øc tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o ? Em hiÓu g× vÒ c©u nãi: “TrÎ kh«ng n¨ng ®éng, giµ hèi hËn”. 2) a/ T¹o sao ®Ó trë thµnh mét c«ng d©n ch©n chÝnh, mçi ngêi cÇn ph¶i cã lÝ tëng sèng cao ®Ñp ? LÝ tëng sèng cña thanh niªn trong thêi ®¹i ngµy nay lµ g× ? b/ Trong bøc th göi häc sinh nh©n ngµy khai trêng (9/1945) B¸c Hå viÕt: “Non s«ng ViÖt Nam cã trë nªn t¬i ®Ñp hay kh«ng, d©n téc ViÖt Nam cã bíc tíi ®µi vinh quang ®Ó s¸nh víi c¸c cêng quèc n¨m ch©u ®îc hay kh«ng, chÝnh lµ nhê mét phÇn lín ë c«ng häc tËp cña c¸c ch¸u” . - C©u nãi trªn cã ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò thuéc vÒ lÝ tëng kh«ng ? - T¹i sao häc tËp ®îc coi lµ néi dung quan träng ®Ó thùc hiÖn lÝ tëng. Trả lời: 1) N¨ng ®éng s¸ng t¹o lµ phÈm chÊt rÊt cÇn thiÕt cña ngêi lao ®éng trong x· héi hiÖn ®¹i . Nã gióp con ngêi cã thÓ vît qua nh÷ng rµng buéc cña hoµn c¶nh, rót ng¾n thêi gian ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých ®· ®Ò ra mét c¸ch nhanh chãng vµ tèt ®Ñp. - CÇn hiÓu ®óng nghÜa c©u nãi: + C©u nµy ý nãi tuæi trÎ kh«ng n¨ng ®éng s¸ng t¹o, kh«ng tÝch cùc d¸m nghÜ, d¸m lµm, say mª t×m tßi tiÕp thu n¾m b¾t nh÷ng c¸i míi ®Ó vËn dông vµo cuéc sèng th× khi giµ cã hèi hËn còng ®· muén 2) a) - Mçi ngêi cÇn ph¶i cã lÝ tëng sèng cao ®Ñp v× khi lý tëng cña mçi ngêi phï hîp víi lÝ tëng chung cña d©n téc, cña ®¶ng th× hµnh ®éng cña hä sÏ gãp phÇn thùc hiÖn tèt nh÷ng nhiÖm vô chung vµ chÝnh hä sÏ ®îc x· héi, nhµ níc t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn kh¶ n¨ng cña m×nh + Ngêi sèng cã lÝ tëng cao ®Ñp sÏ ®îc mäi ngêi t«n träng - LÝ tëng sèng cña thanh niªn trong thêi ®¹i ngµy nay lµ : PhÊn ®Êu thùc hiÖn môc tiªu x©y dùng níc ViÖt Nam ®éc lËp , d©n giµu, níc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n minh. b) ý 1: - C©u nãi trªn cã vÊn ®Ò thuéc vÒ lÝ tëng lµ: B¸c Hå ®· kh¼ng ®Þnh vai trß to lín cña c¸c ch¸u häc sinh lµ ph¶i phÊn ®Êu häc tËp ®Ó ®a ®Êt níc bíc tíi ®µi vinh quang, s¸nh vai víi c¸c cêng quèc n¨m ch©u. §ã chÝnh lµ lÝ tëng cao ®Ñp cña häc sinh. ý 2: Häc tËp lµ néi dung quan träng ®Ó thùc hiÖn lÝ tëng v×: - Häc tËp lµ con ®êng ng¾n nhÊt ®Ó thùc hiÖn lÝ tëng - Häc tËp gióp chóng ta tiÕp thu tri thøc nh©n lo¹i, thµnh tùu khoa häc kü thuËt, nh÷ng tinh hoa v¨n ho¸ nh©n lo¹i ®Ó vËn dông vµo ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh cña ®Êt níc nh»m ph¸t triÓn ®a ®Êt níc ®i lªn. - Häc tËp vµ rÌn luyÖn vÒ mäi mÆt ®Ó cã ®ñ tri thøc, phÈm chÊt vµ n¨ng lùc cÇn thiÕt nh»m thùc hiÖn lÝ tëng sèng cao ®Ñp Câu 16 7 Thế nào là làm việc có năng suất chất lượng hiệu quả? Ý nghĩa của làm việc có năng suất chất lượng, hiệu quả? Người lao động cần phải làm gì để làm việc có năng suất chất lượng hiệu quả. Đáp án: - Làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả là tạo ra được nhiều sản phẩm có giá trị cao cả về nội dung và hình thức trong một thời gian nhất định - Ý nghĩa + Là yêu cầu đối với người lao động trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá + Góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của mỗi cá nhân, gia đình và xã hội - Người lao động: Tự học để nâng cao tay nghề, rèn luyện sức khoẻ, lao động một cách tự giác, có kỉ luật và luôn năng động, sáng tạo C©u 17: Ph©n tÝch ý nghÜa cña viÖc kÕ thõa, ph¸t huy truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc vµ t«n träng, häc hái , còng nh hîp t¸c quèc tÕ. ChÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ níc vµ nh©n d©n ta vÒ c¸c vÊn ®Ò ®ã. Trả lời: - Søc m¹nh cña viÖc kÕt hîp gi÷a kÕ thõa, ph¸t huy truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc víi viÖc t«n träng häc hái vµ hîp t¸c quèc tÕ : lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c quèc gia, d©n téc ph¸t triÓn . Ngµy nay thÕ giíi ®ang cã xu thÕ nh vËy HS ph©n tÝch + KÕ thõa , ph¸t huy truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc lµ lµm theo, ph¸t huy nh÷ng gi¸ trÞ tinh thÇn tèt ®Ñp ®· ®îc h×nh thµnh tõ rÊt l©u ®êi. Nhê cã viÖc kÕ thõa, ph¸t huy truyÒn thèng ®ã mµ chóng ta gi÷ ®îc b¶n s¾c riªng cña m×nh, kh«ng bÞ ®¸nh mÊt m×nh. Thùc tÕ cho thÊy nh÷ng quèc gia d©n téc bá qua yÕu tè nµy sÏ dÔ dµng bÞ lÖ thuéc. Nø¬c ta ®· chiÕn th¾ng biÕt bao kÎ thï bëi nhê cã viÖc kÕ thõa truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc nh : truyÒn thèng yªu níc, c¨m thï giÆc, yªu hßa b×nh, yªu tù do, ®éc lËp, ®oµn kÕt, cÇn cï trong lao ®éng, anh dòng, mu trÝ trong chiÕn ®Êu....Kh«ng nãi ®©u xa, tríc n¨m 1945 thùc d©n ph¸p muèn ®ång ho¸ d©n téc ta, xo¸ tªn níc ta trªn b¶n ®å thÕ giíi . Nhng tÊt c¶ ®Òu bÞ ®¸nh b¹i, vÉn cßn mét ViÖt Nam m¸u ®á, da vµng, cong cong h×nh ch÷ S , ®éc lËp , thèng nhÊt, mu«n ngêi nh mét.(HS cã thÓ lÊy dÉn chøng thªm) + T«n träng, häc hái, hîp t¸c quèc tÕ còng kh«ng thÓ bá qua trªn con ®êng x©y dùng níc nhµ. Bëi lÏ thÕ giíi cã nhiÒu kinh nghiÖm quý b¸u vÒ c¸c lÜnh vùc kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸. Mét lÏ ®¬ng nhiªn ai còng thÊy, cã t«n träng t«i t«i míi t«n träng anh, cã t«n träng t«i th× t«i míi s½n sµng chia sÎ víi anh. H¬n n÷a, chóng ta häc hái, hîp t¸c quèc tÕ chóng ta sÏ thu ho¹ch ®ùoc nhiÒu kinh nghiÖm, gi¶i quyÕt ®ù¬c c¸c vÊn ®Ò cÊp b¸ch. Nhê häc hái, hîp t¸c chóng ta cã kinh nghiÖm trong x©y dùng cÇu, ®êng, nh÷ng ng«i nhµ cao tÇng, gi¸o dôc, y tÕ , nh÷ng bé trang phôc ®Õn c¸ch trang trÝ, råi c«ng nghÖ th«ng tin....: cÇu Long Biªnchøng nh©n lÞch sö, cÇu Mü ThuËn mang lîi ®Õn hµng tØ ®ång, ®êng quèc lé B¾c Nam th«ng suèt, råi ®æi míi SGK, ph¬ng ph¸p d¹y häc ®îc c¶i tiÕn nhiÒu ®Ó råi ta ®¹t nhiÒu gi¶i vµng quèc tÕ, nhµ m¸y läc dÇu ®Çu tiªn cña ViÖt Nam Dung QuÊt - Qu¶ng Ng·i, c¸c ca mæ tim, ghÐp gan, ghÐp thËn..... råi tÇn sè ph¸t sãng kªnh truyÒn h×nh n©ng cÊp, ng¨n chÆn ®¹i dÞch HIV/AIDS, truy t×m téi ph¹m nguy hiÓm quèc tÕ (HS cã thÓ lÊy dÉn chøng thªm) + Tuy nhiªn chóng ta häc hái cÇn ph¶i cã chän läc, phï hîp víi ®Êt níc con ngêi ViÖt Nam. NÕu kh«ng häc hái sÏ tù bã m×nh, c« ®éc, tù cung tù cÊp vµ ®¬ng nhiªn kh«ng ph¸t triÓn. NÕu häc hái, hîp t¸c mét c¸ch tho¸i qóa(sÝnh ngo¹i), ta sÏ ®¸nh mÊt m×nh. NÕu ta cø kh kh gi÷ l¹i nh÷ng g× cña d©n téc kh«ng cßn phï hîp (x· héi lu«n ph¸t triÓn) th× ta l¹i trë thµnh mét ®Êt níc, d©n téc l¹c hËu, mµ l¹c hËu th× dÔ bÒ bÞ cai trÞ.HiÖn nay thÕ giíi ®ang cã xu thÕ héi nhËp, nÕu ta cø bã m×nh lµ ®i ngîc l¹i xu thÕ. - ChÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ níc vµ nh©n d©n ta vÒ c¸c vÊn ®Ò ®ã : + TÝch cùc tuyªn truyÒn , gi¸o dôc truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc trong nh©n d©n ®Ó nh©n d©n hiÓu, häc tËp vµ lµm theo. + KhuyÕn khÝch ph¸t triÓn nh÷ng lµng nghÒ truyÒn thèng, cho phÐp kh«i phôc l¹i nh÷ng nÐt v¨n ho¸ tiªu biÓu nhí ¬n céi nguån...., dÑp bá, bµi trõ c¸c tËp tôc l¹c hËu nh ch÷a bÖnh b»ng cóng b¸i, hµnh nghÒ mª tÝn dÞ ®oan, cíi hái linh ®×nh.... 8 + §¶ng vµ Nhµ níc ta lu«n coi träng viÖc t¨ng cêng hîp t¸c víi c¸c níc XHCN, c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi theo nguyªn t¾c t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn toµn vÑn l·nh thæ cña nhau, kh«ng can thiÖp vµo c«ng viÖc néi bé cña nhau, kh«ng dïng vò lùc hoÆc ®e do¹ dïng vò lùc; b×nh ®¼ng cïng cã lîi; gi¶i quyÕt c¸c bÊt ®ång vµ tranh chÊp b»ng th¬ng lîng, hoµ b×nh; ph¶n ®èi mäi ©m mu vµ hµnh ®éng g©y søc Ðp, ¸p ®Æt vµ cêng quyÒn. Câu 18 Như thế nào là làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả? Nêu 4 biểu hiện của năng suất, chất lượng, hiệu quả trong lĩnh vực giáo dục ở các nhà trường? Ý nghĩa của làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả? Các yếu tố cần thiết để làm việc có năng suất, chất lượng hiệu quả? Theo em, một người học sinh cần phải làm gì để học tập có năng suất, chất lượng, hiệu quả? Đáp án; HS cần trình bày được những ý sau : - Làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả là tạo ra được nhiều sản phẩm tốt, có chất lượng cả về nội dung và hình thức trong một thời gian ngắn. - 4 biểu hiện của năng suất, chất lượng, hiệu quả trong lĩnh vực giáo dục ở các nhà trường ( HS nêu biểu hiện phù hợp ) + Thi đua dạy tốt, học tốt. + Giáo viên đổi mới phương pháp dạy học phát huy tính tích cực chủ động của học sinh. + Đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh. + Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học và quản lí giáo dục. - Ý nghĩa của làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả: Làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cá nhân, gia đình và xã hội bởi vì: Tạo ra được nhiều sản phẩm tốt, có chất lượng trong một thời gian ngắn sẽ thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng cao. Đồng thời, bản thân người lao động sẽ thấy hạnh phúc, tự hào vì thành quả lao động của mình và họ sẽ có thu nhập cao, nâng cao chất lượng cuộc sống gia đình. - Các yếu tố cần thiết để làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả: tay nghề cao, sức khỏe tốt, lao động tự giác, tuân theo kỉ luật lao động và luôn năng động, sáng tạo. - Để học tập có năng suất, chất lượng, hiệu quả, HS cần: + Học tập và rèn luyện ý thức kỉ luật tốt + Luôn siêng năng, chịu khó, tự học, tự tìm tòi và sáng tạo trong học tập ( đổi mới cách học, tìm ra cách giải quyết khác nhau khi làm bài tập...) + Có lối sống lành mạnh, tránh xa các tệ nạn xã hội + Có ý chí nghị lực, tự lực, không dựa dẫm vào người khác Câu 19: Để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc chúng ta cần phải hợp tác quốc tế. Em hãy cho biết: a. Hợp tác là gì ? Cơ sở của sự hợp tác ? b. Vì sao trong thời đại ngày nay sự hợp tác quốc tế là một yêu cầu tất y ếu ? 9 c. Trong quá trình hợp tác quốc tế chúng ta có những thời cơ và thách thức gì ? d. Để hội nhập quốc tế bản thân em đã, đang và sẽ làm gì ? a. Hợp tác và cơ sở của hợp tác - Hợp tác là cùng chung sức làm việc, giúp đỡ hỗ trợ lẫn nhau trong công vi ệc, lĩnh vực nào đó vì mục đích chung. - Hợp tác phải dựa trên cơ sở bình đẳng, hai bên cùng có l ợi và không làm phương hại đến lợi ích của những người khác. b. Sự hợp tác quốc tế là tất yếu vì: Trong bối cảnh thế giới đang đứng trước những vấn đề bức xúc có tính toàn cầu (bảo vệ môi trường, sự hạn chế, bùng nổ dân số khắc phục tình trạng đói nghèo, phòng ngừa và đẩy lùi những bệnh hiểm nghèo. . .) mà không một qu ốc gia riêng lẻ nào có thể tự giải quyết, sự hợp tác qu ốc tế là một vấn đ ề quan trọng và tất yếu c. Thời cơ và thách thức * Thời cơ: - Tham gia các liên minh kinh tế, khu vực, tổ chức… - Tiếp thu những tiến bộ của KH-KT của thế giới - Thu hút nguồn vốn. - Giải quyết công ăn việc làm * Thách thức: - Điểm xuất phát về kinh tế thấp - Trình độ dân trí và khả năng của người lao động chưa cao - Sự cạnh tranh quyết liệt của các nước lớn, của nền kinh tế thị trường. - Giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc d. Liên hệ - Học tập - Lao động - Lối sống - Đối với người nước ngoài và văn hoá của các dân tộc C©u 20: §èi víi níc ta hiÖn nay viÖc më réng hîp t¸c víi tÊt c¶ c¸c níc trªn thÕ giíi lµ rÊt cÇn thiÕt, t¹i sao? Trong khi më réng quan hÖ hîp t¸c , níc ta t«n träng theo nh÷ng nguyªn t¾c nµo? Cã t¸c dông g×? Trả lời: ý 1: Sù cÇn thiÕt më réng hîp t¸c - Hoµn c¶nh níc ta: §i lªn CNXH tõ mét níc nghÌo, l¹c hËu, ¶nh hëng lín cña hai cuéc chiÕn tranh. - ý nghÜa: + VÒ chÝnh trÞ: æn ®Þnh n©ng cao vÞ thÕ níc ta + VÒ kinh tÕ: Ph¸t triÓn héi nhËp, gióp ta cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn nhanh tiÕn bé khoa häc kü thuËt, häc tËp tr×nh ®é qu¶n lý… + VÒ v¨n ho¸ gi¸o dôc: häc hái, giao lu, lµm giµu b¶n s¾c d©n téc. ý 2: - Nguyªn t¾c: + T«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn toµn vÑn l·nh thæ. 10 + Kh«ng can thiÖp néi bé, kh«ng dïng vò lùc. + B×nh ®¼ng cïng cã lîi. + Gi¶i quyÕt bÊt ®ång b»ng th¬ng lîng hoµ b×nh. + Ph¶n ®èi ©m mu, hµnh ®éng g©y søc Ðp cêng quyÒn. ý 3: - T¸c dông: + Gióp níc ta ph¸t triÓn toµn diÖn, cïng nhau gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò bøc xóc toµn cÇu. + T¹o ®iÒu kiÖn cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ph¸t triÓn nhanh chãng trë thµnh níc CNH – H§H. C©u 21 D©n téc ViÖt Nam cã nh÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp nµo? H·y nªu mét truyÒn thèng tèt ®Ñp mµ em Ên tîng nhÊt, v× sao? Tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n vÒ viÖc kÕ thõa ph¸t huy truyÒn thèng tèt ®Ñp cña d©n téc? Trả lời: Câu 22 Nêu ý nghĩa, tác dụng của từng chuẩn mực đạo đức mà em đã được học trong chương trình giáo dục công dân lớp 9? Trả lời: Ý nghĩa, tác dụng: - Chí công vô tư: Đem lại lợi ích cho tập thể, cộng đồng XH, góp phần làm cho đất nước thêm giàu mạnh, XH công bằng dân chủ văn minh. Người có phẩm chất chí công vô tư sẽ được mọi người tin cậy và kính trọng 11 - Tự chủ: Là một đức tính quý giá. Nhờ có tính tự chủ mà con người sống một cách đúng đắn và biết cư xử có đạo đức, có văn hóa. Tính tự chủ giúp ta đứng vững trước những tình huống khó khăn và thử thách, cám dỗ - Dân chủ và kỉ luật: Dân chủ là để mọi người thể hiện và phát huy được đóng góp vào những công việc chung. Kỉ luật là điều kiện đảm bảo để dân chủ được thực hiện có hiệu quả. Thực hiện tốt dân chủ và kỉ luật sẽ tạo ra sự thống nhất cao về nhận thức ý chí và hành động của mọi người, tạo cơ hội cho mọi người phát triển, xây dựng được mối quan hệ XH tốt đẹp và nâng cao hiệu quả chất lượng lao động, tổ chức tốt các hoạt động XH - Bảo vệ hòa bình: gìn giữ cuộc sống XH bình yên tránh được đau thương mất mát do chiến tranh gây ra giúp nhân dân có được cuộc sống ấm no hạnh phúc, thực hiện được trách nhiệm của toàn nhân loại trong thời đại ngày nay - Tình hữu nghị giữa các dân tộc: tạo điều kiện cho các nước, các dân tộc cùng hợp tác, phát triển về nhiều mặt: kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế, khoa học kĩ thuật… tạo sự hiểu biết lẫn nhau, tránh gây mâu thuẫn căng thẳng dẫn tới nguy cơ chiến tranh. - Hợp tác cùng phát triển: Trong bối cảnh thế giới đang đứng trước những vấn đề bức xúc có tính toàn cầu như bảo vệ môi trường, hạn chế bùng nổ dân số, khắc phục tình trạng đói nghèo, phòng ngừa dịch bệnh…mà không một quốc gia, một dân tộc riêng lẻ nào có thể tự giải quyết thì hợp tác quốc tế là một vấn đề quan trọng và tất yếu. - Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc: Là vô cùng quý giá, góp phân tích cực vào quá trình phát triển của dân tộc và mỗi cá nhân, chúng ta bảo vệ kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc để góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa Việt Nam. - Năng động sáng tạo: Đây là phẩm chất rất cần thiết của người lao động trong XH hiện đại. Nó giúp con người có thể vượt qua những ràng buộc của hoàn cảnh, rút ngắn thời gian để đạt được mục đích đề ra một cách nhanh chóng và tốt đẹp. Nhờ năng động sáng tạo mà con người làm nên những kì tích vẻ vang mang lại niềm vinh dự cho bản thân, gia đình và đất nước - Làm việc có năng suất, chất lượng, hiệu quả: Là yêu cầu đối với người lao động trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của mỗi cá nhân, gia đình và XH - Lí tưởng sống của thanh niên: Làm cho cá nhân mỗi người luôn năng động sáng tạo, luôn vươn tới sự hoàn thiện của bản thân về mọi mặt, giúp con người cống hiến trí tuệ và sức lực cho sự nghiệp chung và họ sẽ được XH, nhà nước tạo điều kiện phát triển những khả năng của mình. Người sống có lí tưởng đẹp luôn được mọi người tôn trọng - Trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp Công nghiệp hóa- Hiện đại hóa đất nước: Làm cho thanh niên thực hiện được lí tưởng của mình trở thành lực lượng nòng cốt trong sự nghiệp CNH-HĐH và là thời cơ to lớn để thanh niên tự khẳng định mình, góp phần thực hiện mục tiêu dân giàu nước mạnh, XH công bằng, dân chủ, văn minh, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội. Câu 23 Khẩu hiệu hành động của mọi công dân Việt nam là “ Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật” bằng hiểu biết của mình em hãy làm rõ: a. Hiến pháp là gì? b. Pháp luật là gì ? c. Vì sao phải sống và làm việc theo Hiến pháp và Pháp luật? d. Trách nhiệm của bản thân em trong việc thực hiện khẩu hiệu trên như thế nào ? 12 Đáp án: a. Hiến pháp: là đạo luật cơ bản của nhà nước có hiệu lực pháp lý cao nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Mọi văn bản pháp luật khác đều được xây dựng, ban hành trên cơ sở Hiến pháp, không được trái với Hiến pháp. b. Pháp luật: là những quy tắc xử sự chung, có tính bắt buộc, do Nhà nước ban hành, được Nhà nước bảo đảm thực hiện bằng các biện pháp giáo dục, thuyết phục, cưỡng chế. c. Chúng ta phải sống và làm việc theo Hiến pháp và Pháp luật vì: - Nhà nước ta là nhà nước của dân, do dân và vì dân; Nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật, không ngừng tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, mọi công dân có quyền và nghĩa vụ như nhau được pháp luật quy định. Như vậy, mỗi công dân chúng ta phải tuân theo pháp luật và buộc phải: “sống và làm việc theo Hiến pháp và Pháp luật” d. Trách nhiệm của bản thân em trong việc thực hiện khẩu hiệu trên là: (Học sinh có nhiều cách diễn đạt khác nhau nhưng vẫn cần nêu được những ý sau) + Trong học tập luôn thực hiện những điều thầy, cô giao cho, thực hiện đúng nội quy nhà trường + Trong gia đình phải kính trọng, lễ phép, vâng lời ông bà, biết ơn và chăm sóc ông bà, cha mẹ + Thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật, thực hiện đúng Luật giao thông, phòng chống tệ nạn xã hội, thực hiện nếp sống văn hóa, văn minh nơi đô thị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội như không gây gổ đánh nhau, không nói tục chửi thề, bảo vệ môi trường sống… Câu 24: Thế nào là năng động, sáng tạo? Hãy nêu hai biểu hiện của năng động sáng tạo và hai biểu hiện không năng động và sáng tạo trong học tập của học sinh? Có ý kiến cho rằng “ Học sinh còn nhỏ tuổi chưa thể sáng tạo được”. Em có đồng ý với ý kiến đó không ? Vì sao ? Đáp án: - Khái niệm năng động: Năng động là tích cưc, chủ động,dám nghĩ, dám làm -Khái niệm sáng tạo: Sáng tạo là say mê nghiên cứu ,tìm tòi để tìm ra những giá trị mới về vật chất, tinh thần hoặc tìm ra cái mới, cách giải quyết mới mà không bị gò bó phụ thuộc vào những cái đã có. - Hai biểu hiện của năng động,sáng tạo trong học tập có thể là: + Mạnh dạn học hỏi khi có điều mình chưa hiểu + Sưu tầm thêm bài tập sách giáo khoa để mở rộng them kiến thức -Hai biểu hiện thiếu năng động, sáng tạo trong học tập có thể là: + Học thuộc lòng mà không hiểu bài. + Không biết liên hệ bài học vào trong thực tế. - Không tán thành với ý kiến cho rằng “ Học sinh còn nhỏ tuổi chưa thể sáng tạo được” vì : + Sáng tạo không thể chỉ biểu hiện ở những việc lớn,những phát minh vĩ đại, mà từ những việc nhỏ hàng ngày. 13 +Học sinh có thể thể hiện tính năng động sáng tạo trong học tập, trong lao độngvà những công việc cụ thể của bản thân như tìm ra cách học tốt nhất cho mình, vận dụng bài học vào thực tế. . Câu 25: Có ý kiến cho rằng: “ Hòa bình là khát vọng của toàn nhân loại.”. Em hãy phân tích và làm sáng tỏ ý kiến trên? Để thể hiện lòng yêu hòa bình ngay từ khi còn ngồi trên ghế của nhà trường , học sinh cần phải làm gì? Đáp án: - Hòa bình: Là tình trạng không có chiến tranh hay xung đột vũ trang, là mối quan hệ hiểu biết, tôn trọng, bình đẳng và hợp tác giữa các quốc gia, dân tộc,giữa con người với con người. . - Nêu được khái niệm bảo vệ hòa bình: Bảo vệ hòa bình là giữ gìn cuộc sống bình yên, dùng thương lượng và đàm phán để giải quyết mọi mâu thuẫn, xung đột giữa các dân tộc, tôn giáo, quốc gia, không để xảy ra chiến tranh hay xung đột vũ trang. - Nêu được lí do cần bảo vệ hòa bình vì: + Hòa bình đem lại cuộc sống bình yên, ấm no tự do, hạnh phúc, là khát vọng của toàn nhân loại. + Chiến tranh chỉ mang lại đau thương, mất mát, đói khát, bệnh tật, gia đình li tán, là thảm họa của loài người. + Trên thế giới ngày nay vẫn còn xảy ra chiến tranh, xung đột vũ trang, các thế lực phản động, hiếu chiến vẫn đang âm mưu phá hoại hòa bình, ngòi nổ chiến tranh vẫn đang âm ỉ nhiều nơi trên hành tinh chúng ta. Nêu được trách nhiệm: - Bảo vệ hòa bình, ngăn chặn chiến tranh là trách nhiệm của toàn nhân loại. . Học sinh cố gắng phấn đấu học tập góp phần nhỏ vào việc giữ gìn hòa bình cho dân tộc và cả nhân loại. . - Ý thức bảo vệ hòa bình, lòng yêu hòa bình cần được thực hiện ở mọi lúc mọi nơi, trong các mối quan hệ giao tiếp hằng ngày giữa con người với con người. - Học sinh phải biết cư xử với bạn bè và mọi người xung quanh một cách thân thiện và bình đẳng tránh xung đột mâu thuẫn. - Tham gia đầy đủ, tích cực các hoạt động vì hòa bình. Câu 26: Cuối năm học, Dũng bàn: Muốn ôn thi cho đỡ vất vả, cần chia ra mỗi người làm một đáp án một môn, ròi mang đến trao đổi với nhau. Làm như vậy , khi cô giáo kiểm tra, ai cũng có đáp án. Nghe vậy nhiều bạn khen đó là cách làm hay, vừa năng suất, chất lượng mà lại nhàn thân. Em có tán thành với ý kiến đó không ? Vì sao? Đáp án: Học sinh diễn đạt bằng nhiều cách khác nhau, nhưng cần nêu được ý cơ bản sau: a. Không tán thành cách làm đó của Dũng. b. Giải thích: Việc làm của Dũng tưởng như tiết kiệm được thời gian, làm việc có năng suất nhưng thực ra không có năng suất. Vì: 14 - Mỗi người chỉ làm được một đáp án nên đây không phải là việc làm có năng suất - Đây là một việc làm xấu vì nó biểu hiện sự đối phó, dối trá với cô giáo. - Mục đích của việc cô giáo yêu cầu mỗi bạn tự làm đáp án từng môn nhằm để người học tự nghiên cứu, tự học trong khi làm đáp án , qua đó người làm đáp án sẽ thuộc và hiểu roc bài học hơn. Câu 27: Giải thích câu ca dao: “ Dù ai đi ngược về xuôi Nhớ ngày giỗ Tổ mồng mười tháng ba” Câu ca dao trên đã nói đến những truyền thống tốt đẹp nào của dân tộc.Một trong những truyền thống trên đã được UNESSCO công nhận là di sản văn hóa thế giới đó là truyền thống nào? Em hãy kể thêm 4 di sản văn hóa thế giới khác của Việt Nam mà em biết? Đáp án: Câu ca dao trên tỏ lòng tri ân của mọi người tới các vị vua Hùng đã có công dựng nước và giữ nước. Ngày 10 - 3 là ngày giỗ Tổ Hùng Vương, nhân dân ta khắp mọi miền tổ quốc đều hướng về đất tổ Đền Hùng – Phú Thọ. - Câu ca dao trên nói về truyền thống tốt đẹp của nhân dân ta : Uống nước nhớ nguồn, tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương. - Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương được UNESSCO công nhận là di sản văn hóa thế giới vào năm 2012. - Học sinh kể thêm được 4 di sản văn hóa thế giới khác như: + Nhã nhạc cung đình Huế + Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên + Dân ca quan họ Bắc Ninh +Ca trù + Lễ Hội Gióng + Hát Xoan + Thánh địa Mỹ Sơn + Vinh Hạ Long + Phố cổ Hội An + Bia tiến sĩ Quốc Tử Giám + Động Phong Nha- Kẻ Bàng + Hoàng Thành Thăng Long Câu 28: Cha «ng ta cã c©u: “Muèn sang th× b¾c cÇu kiÒu Muèn con hay ch÷ th× yªu kÝnh thÇy”. §©y lµ mét truyÒn thèng quý b¸u cña d©n téc ta. B»ng vèn hiÓu biÕt cña m×nh, em h·y lµm næi bËt truyÒn thèng ®ã. Yªu cÇu häc sinh tr×nh bµy ®îc c¸c néi dung sau: - TruyÒn thèng lµ nh÷ng gi¸ trÞ tinh thÇn ®îc h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh lÞch sö l©u dµi cña d©n téc, ®îc truyÒn tõ thÕ hÖ nµy sang thÕ hÖ kh¸c. - Kh¼ng ®Þnh: ViÖt Nam cã nhiÒu truyÒn thèng tèt ®Ñp... - C©u “Muèn sang th×...” nãi ®Õn truyÒn thèng t«n s träng ®¹o. §ã lµ mét truyÒn thèng quý b¸u, tiªu biÓu cña d©n téc ta. - TruyÒn thèng nµy ®îc thÓ hiÖn: + Tríc ®©y... + HiÖn nay... 15 - ý nghÜa: ViÖt Nam + Gãp phÇn gi÷ g×n vµ ph¸t huy b¶n s¾c v¨n hãa cña d©n téc + T¹o nªn søc m¹nh tinh thÇn... - Phª ph¸n mét sè biÓu hiÖn lµm mai mét truyÒn thèng: l·ng quªn, v« ¬n... - Liªn hÖ b¶n th©n: ThÓ hiÖn sù kÝnh träng vµ biÕt ¬n thÇy c« gi¸o; cè g¾ng häc tËp, rÌn luyÖn, khuyÕn khÝch ngêi kh¸c... Câu 29: ThÕ nµo lµ vi ph¹m ph¸p luËt? H·y kÓ tªn c¸c lo¹i vi ph¹m ph¸p luËt mµ em biÕt. LÊy vÝ dô mçi lo¹i. - Vi ph¹m ph¸p luËt lµ: + Hµnh vi tr¸i ph¸p luËt. + Cã lçi. + Do ngêi cã n¨ng lùc tr¸ch nhiÖm ph¸p lÝ thùc hiÖn. + X©m h¹i ®Õn c¸c quan hÖ x· héi ®îc ph¸p luËt b¶o vÖ. - C¸c lo¹i vi ph¹m ph¸p luËt : + Vi ph¹m ph¸p luËt h×nh sù. VÝ dô: Cíp giËt... + Vi ph¹m ph¸p luËt hµnh chÝnh. VÝ dô: §i xe m¸y kh«ng ®éi mò b¶o hiÓm + Vi ph¹m ph¸p luËt d©n sù. VÝ dô: Giao hµng kh«ng ®óng hÑn, ... + Vi ph¹m kØ luËt. VÝ dô: Nãi chuyÖn riªng trong giê häc, ... C©u 30: Hîp t¸c lµ g× ? T¹i sao ph¶i hîp t¸c quèc tÕ ? Quan ®iÓm cña §¶ng, Nhµ níc ta vÒ vÊn ®Ò nµy nh thÕ nµo ? Lµ häc sinh em cÇn ph¶i lµm g× ®Ó gãp phÇn hîp t¸c quèc tÕ ? Trả lời: - Hîp t¸c lµ cïng chung søc lµm viÖc, gióp ®ì hç trî lÉn nhau trong c«ng viÖc, lÜnh vùc nµo ®ã v× môc ®Ých chung. - ThÕ giíi ®ang ®øng tríc nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc cã tÝnh toµn cÇu nh: M«i trêng, d©n sè, ®ãi nghÌo, dÞch bÖnh vv... mµ kh«ng mét quèc gia, d©n téc riªng lÎ nµo cã thÓ tù gi¶i quyÕt, th× sù hîp t¸c quèc tÕ lµ mét vÊn ®Ò quan träng vµ tÊt yÕu. - Quan ®iÓm cña §¶ng vµ nhµ níc ta: Coi träng vµ t¨ng cêng sù hîp t¸c víi c¸c níc XHCN, c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi theo nguyªn t¾c t«n träng ®éc lËp, chñ quyÒn, toµn vÑn l·nh thæ cña nhau, kh«ng dïng vò lùc hoÆc ®e do¹ dïng vò lùc; b×nh ®¼ng vµ cïng cã lîi; gi¶i quyÕt c¸c bÊt ®ång vµ tranh chÊp b»ng th¬ng lîng vµ hoµ b×nh; ph¶n ®èi mäi ©m mu vµ hµnh ®éng g©y søc Ðp, ¸p ®Æt vµ cêng quyÒn. HiÖn nay níc ta ®· vµ ®ang hîp t¸c cã hiÖu qu¶ víi nhiÒu quèc gia vµ tæ chøc quèc tÕ trªn nhiÒu lÜnh vùc: Kinh tÕ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, y tÕ vv... - Lµ häc sinh, ngay tõ b©y giê cÇn rÌn luyÖn tinh thÇn hîp t¸c víi mäi ngêi xung quanh th«ng qua ho¹t ®éng häc tËp, vui ch¬i, lao ®éng, ho¹t ®éng tËp thÓ, ho¹t ®éng x· héi vµ tham gia viÕt th UPU quèc tÕ vv... Câu 31: Trung là học sinh chậm tiến, Trung thường xuyên vi phạm nội quy của nhà trường như đi học muộn, không làm đủ bài tập, mất trật tự trong giờ học, đôi lần còn đánh nhau với bạn trong trường. Theo em, ai có quyền xử lý những vi phạm của Trung? Căn cứ để xử lý các vi phạm đó? Trong các hành vi trên của Trung, hành vi nào là vi phạm pháp luật? Trả lời: . 16 + Hành vi vi phạm kỷ luật của Trung như đi học muộn, không làm đủ bài tập, mất trật tự trong lớp, những hành vi đó do Ban giám hiệu nhà trường, giáo viên chủ nhiệm và các tổ chức đoàn, đội xử lý, căn cứ vào nội quy của nhà trường. + Hành vi đánh nhau với các bạn trong trường là hành vi vi phạm pháp luật, căn cứ vào mức độ vi phạm và độ tuổi của Trung, điều lệ trường phổ thông, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ áp dụng các biện pháp xử lý thích đáng. Câu 32: Có ý kiến cho rằng: “ Hòa bình là khát vọng của toàn nhân loại.”. Em hãy phân tích và làm sáng tỏ ý kiến trên? Để thể hiện lòng yêu hòa bình ngay từ khi còn ngồi trên ghế của nhà trường , học sinh cần phải làm gì? Đáp án: - Hòa bình: Là tình trạng không có chiến tranh hay xung đột vũ trang, là mối quan hệ hiểu biết, tôn trọng, bình đẳng và hợp tác giữa các quốc gia, dân tộc,giữa con người với con người. . - Nêu được khái niệm bảo vệ hòa bình: Bảo vệ hòa bình là giữ gìn cuộc sống bình yên, dùng thương lượng và đàm phán để giải quyết mọi mâu thuẫn, xung đột giữa các dân tộc, tôn giáo, quốc gia, không để xảy ra chiến tranh hay xung đột vũ trang. - Nêu được lí do cần bảo vệ hòa bình vì: + Hòa bình đem lại cuộc sống bình yên, ấm no tự do, hạnh phúc, là khát vọng của toàn nhân loại. + Chiến tranh chỉ mang lại đau thương, mất mát, đói khát, bệnh tật, gia đình li tán, là thảm họa của loài người + Trên thế giới ngày nay vẫn còn xảy ra chiến tranh, xung đột vũ trang, các thế lực phản động, hiếu chiến vẫn đang âm mưu phá hoại hòa bình, ngòi nổ chiến tranh vẫn đang âm ỉ nhiều nơi trên hành tinh chúng ta. Nêu được trách nhiệm: - Bảo vệ hòa bình, ngăn chặn chiến tranh là trách nhiệm của toàn nhân loại. . - Học sinh cố gắng phấn đấu học tập góp phần nhỏ vào việc giữ gìn hòa bình cho dân tộc và cả nhân loại. - Ý thức bảo vệ hòa bình, lòng yêu hòa bình cần được thực hiện ở mọi lúc mọi nơi, trong các mối quan hệ giao tiếp hằng ngày giữa con người với con người. - Học sinh phải biết cư xử với bạn bè và mọi người xung quanh một cách thân thiện và bình đẳng tránh xung đột mâu thuẫn. - Tham gia đầy đủ, tích cực các hoạt động vì hòa bình. Câu 33: Nêu những hiểu biết của em về “Hợp tác cùng phát triển” một xu thế chung trong quan hệ quốc tế hiện nay. Nêu một số thành quả của sự hợp tác giữa nước ta và các nước trên thế giới mà em biết? Đáp án: * Khái niệm hợp tác: - Hợp tác là cùng chung sức làm việc, giúp đỡ hỗ trợ nhau trong công việc, lĩnh vực nào đó vì mục đích chung. 17 - Hợp tác phải dựa trên cơ sở bình đẳng, hai bên cùng có lợi và không làm phương hại đến lợi ích của người khác. * Ý nghĩa của sự hợp tác: Trong bối cảnh thế giới đang đứng trước những vấn đề bức xúc có tính toàn cầu: Bảo vệ môi trường, bùng nổ dân số, khắc phục tình trạng đói nghèo… mà không một quốc gia, một dân tộc riêng lẻ nào có thể tự giải quyết thì sự hợp tác quốc tế là vấn đề quan trọng và tất yếu. * Chủ trương của Đảng và nhà nước ta về đối ngoại: Coi trọng tăng cường hợp tác với các nước trong khu vực và trên thế giới với các nguyên tắc: + Độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ. + Không can thiệp nội bộ, không dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực. + Bình đẳng cùng có lợi. + Giải quyết bất đồng bằng thương lượng hòa bình. + Phản đối âm mưu và hành động gây sức ép, áp đặt, cường quyền, can thiệp nội bộ nước khác. * Một số thành quả của sự hợp tác: - Cầu Mĩ Thuận. - Nhà máy thủy điện Hòa Bình. - Cầu Thăng Long. - Khu chế xuất lọc dầu Dung Quất. - Câu 34 Điền các từ(cụm từ)còn thiếu vào chỗ trống sau: UNICE là tên viết tắt của:…………………………. ASEAN là tên viết tắt của:.......................................... UNECO là tên viết tắt của:…………………….. WHO là tên viết tắt của:…………………………….. Đáp án: UNISEF là tên viết tắt của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc. ASEAN là tên viết tắt của Hiệp hội các nước Đông Nam Á. UNESCO là tên viết tắt của Tổ chức Giáo dục,văn hoá và Khoa học Liên hợp quốc. WHO là tên viết tắt của Tổ chức Y tế thế giới. Câu 35 : a, Hợp tác là gì? Vì sao trong giai đoạn hiện nay, sự hợp tác quốc tế là một vấn đề rất cần thiết? Là học sinh em cần phải làm gì để phát huy tinh thần hợp tác? b, Em hiểu như thế nào về quan điểm “ Hòa nhập chứ không hòa tan” trong quan hệ giao lưu hợp tác quốc tế? Đáp án: a, - Hợp tác là cùng chung sức làm việc, giúp đỡ, hỗ trợ lẫn nhau trong công việc, lĩnh vực nào đó vì mục đích chung - Sự hợp tác quốc tế là cần thiết vì: Thế giới đang đứng trước những vấn đề bức xúc có tính toàn câu(bảo vệ môi trường, hạn chế sự bùng nổ dân số, khắc phục tình trạng đói nghèo, phòng ngừa và đẩy lùi những bệnh hiểm nghèo,…) mà không một quốc gia, dân tộc riêng lẻ nào có thể tự giải quyết, thì sự hợp tác quốc tế là một vấn đề quan trọng và tất yếu 18 - Trách nhiệm của học sinh: Ngay từ bây giờ, học sinh phải rèn luyện tinh thần hợ tác với bạn bè và mọi người xung quanh trong học tập, lao động, hoạt động tập thể và hoạt động xã hội. b, Câu: “Hòa nhập nhưng không hòa tan” là quan điểm của Đảng và Nhà nước ta trong quá trình hội nhập quốc tế. Được hiểu như sau: - Trong xu thế hội nhập, hợp tác quốc tế ngày càng sâu rộng, chúng ta muốn phát triển phải có sự giao lưu với các dân tộc khác, với nền văn hóa khác. Trong quá trình giao lưu đó, dân tộc ta sẽ tiếp thu những tinh hoa văn hóa và những thành tựu khoa học kỹ thuật tiên tiến của nhân loại, đó là hòa nhập.(1điểm) - Tuy nhiên trong quá trình ấy chúng ta luôn biết kế thừa, gìn giữ, phát huy truyền thống dân tộc; tiếp thu có chọn lọc, không đánh mất bản sắc riêng của mình, không bị đồng hóa bởi các dân tộc khác, đó là không hòa tan. Câu 36 : a, Thế nào là truyền thống tốt đẹp của dân tộc? Dân tộc Việt Nam có những truyền thống nào đáng tự hào? b, Hưởng ứng đợt phát động thi đua lập thành tích chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11, là một học sinh để thể hiện lòng thành kính với thầy cô giáo, em hãy nêu một câu ca dao hoặc tục ngữ về chủ đề: Tôn sư trọng đạo và trình bày hiểu biết của em về chủ đề đó. Đáp án: a, - Truyền thống tốt đẹp của dân tộc là những giá trị tinh thần(tư tưởng, đức tính, lối sống,cách ứng xử tốt đẹp…) hình thành trong quá trình lịch sử lâu dài của dân tộc, được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. - Việt Nam có những truyền thống đáng tự hào: yêu nước, bất khuất, chống giặc ngoại xâm, đoàn kết, nhân nghĩa, cần cù lao động, hiếu học, hiếu thảo; các truyền thống về văn hóa, về nghệ thuật. b, - Nêu được một câu ca dao hoặc tục ngữ đúng chủ đề Tôn sư trọng đạo, Vd: Không thầy đố mày làm nên. - Nêu được : Tôn sư trọng đạo là tôn trọng, kính yêu và biết ơn đối với thầy cô giáo ở mọi lúc mọi nơi; coi trọng và làm theo những điều thầy cô dạy bảo. - Nêu được ý nghĩa của tôn sư trọng đạo: + Đối với bản thân: tôn trọng và làm theo những lời dạy của thầy cô sẽ giúp ta tiến bộ, trở thành người có ích cho gia đình và xã hội. + Đối vỡi xã hội: tôn sư trọng đạo giúp các thầy cô giáo làm tốt trách nhiệm nặng nề và vẻ vang của mình. + Tôn sư trong đạo là truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta, chúng ta cần giữ gìn và phát huy bằng những tình cảm, thái độ cao đẹp trong cuộc sống hàng ngày. + Phản ánh hiện tượng trái với tôn sư trọng đạo trong xã hội hiện nay(lấy ví dụ liên hệ). + Liên hệ cảm xúc, trách nhiệm bản thân… Câu 37: Vì sao cần phải bảo vệ hòa bình? Nêu biểu hiện của các hoạt động bảo vệ hòa bình, chống chiến tranh hiện nay? Trong sinh hoạt hằng ngày em cần phải làm gì để thể hiện là người sống hòa bình? Đáp án: Cần phải bảo vệ hòa bình vì: 19 Hòa bình là môi trường, là điều kiện thuận lợi để con người va xã hội phát triển. Bảo vệ hòa bình đem lại cuộc sống bình yên, là điều kiện để con người phát triển toàn diện. * Biểu hiện : - Dùng thương lượng, đàm phán để giải quyết mọi mâu thuẫn , xung đột giữa cá dân tộc, tôn giáo quốc gia. - Kiên quyết đấu tranh không để xảy ra xung đột vũ Trang * Trách nhiệm: - Mỗi công dân phải có ý thức xây dựng mối quan hệ tôn trọng bình đẳng, thân thiện giữa con người với con người. - Thiêt lập quan hệ hiểu biết hữu nghị, hợp tác giữa các dân tộc và quốc gia trên thế giới. Cần phải bảo vệ hòa bình vì: Hòa bình là môi trường, là điều kiện thuận lợi để con người va xã hội phát triển. Bảo vệ hòa bình đem lại cuộc sống bình yên, là điều kiện để con người phát triển toàn diện. * Biểu hiện : - Dùng thương lượng, đàm phán để giải quyết mọi mâu thuẫn , xung đột giữa cá dân tộc, tôn giáo quốc gia. - Kiên quyết đấu tranh không để xảy ra xung đột vũ Trang * Trách nhiệm: - Mỗi công dân phải có ý thức xây dựng mối quan hệ tôn trọng bình đẳng, thân thiện giữa con người với con người. - Thiêt lập quan hệ hiểu biết hữu nghị, hợp tác giữa các dân tộc và quốc gia trên thế giới. Câu 38: Em hiểu thế nào là quyền và nghĩa vụ lao động của công dân? Nêu trách nhiệm của Nhà nước trong việc đảm bảo quyền và nghĩa vụ lao động của công dân? Trình bày những quy định của pháp luật về sử dụng lao động trẻ em. Để trở thành người lao động tốt, công dân có ích cho xã hội, ngay từ bây giờ em phải làm gì? Đáp án: - Quyền và nghĩa vụ lao động của công dân + Quyền lao động: Mọi công dân có quyền tự do sử dụng sức lao động của mình để học nghề, tìm kiếm việc làm, lựa chọn nghề nghiệp có ích cho xã hội, đem lại thu nhập cho bản thân và gia đình. + Nghĩa vụ lao động: Mọi người có nghĩa vụ lao động để tự nuôi sống bản thân, nuôi sống gia đình, góp phần duy trì và phát triển đất nước. Lao động là nghĩa vụ của mỗi công dân đối với bản thân, với gia đình, đồng thời cũng là nghĩa vụ đối với xã hội, với đất nước. - Trách nhiệm của Nhà nước + Nhà nước có chính sách khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho cho các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, bao gồm cả người Việt Nam định cư ở nước ngoài đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh để giải quyết việc làm cho người lao động. + Các hoạt động tạo ra việc làm, tự tạo việc làm, dạy nghề và học nghề để có việc làm, sản xuất, kinh doanh thu hút lao dộng đều được nhà nước khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi hoặc giúp đỡ. - Quy định của pháp luật về sử dụng lao động + Cấm nhận trẻ em chưa đủ 15 tuổi vào làm việc + Cấm sử dụng người lao động dưới 18 tuổi làm những công việc nặng nhọc, nguy hiểm hoặc tiếp xúc với các chất độc hại 20