Tài liệu 04 cachkhamvagiaiphausieuambung bskhoang 20141030

CAÙCH KHAÙM VAØ GIAÛI PHAÃU SIEÂU AÂM BUÏNG BS.NGUYEÃN QUYÙ KHOAÙNG BS.NGUYEÃN QUANG TROÏNG KHOA CHAÅN ÑOAÙN HÌNH AÛNH BEÄNH VIEÄN AN BÌNH -TP.HCM November 1, 2014 1 DAØN BAØI PHAÀN I Ñaïi cöông: – Hoûi beänh söû vaø khaùm laâm saøng. – Qui öôùc quoác teá veà hình sieâu aâm. – Caùc moác maïch maùu vaø heä maät duøng cho caùc maët caét vuøng buïng treân. Caùch khaùm sieâu aâm buïng: – Caùch ñaët vaø xoay ñaàu doø. – Maët caét soá I. – Maët caét soá II. – Maët caét soá III. – Maët caét soá IV. November 1, 2014 – – – – – – – – – – Maët caét lieân söôøn (P). Maët caét lieân söôøn (T). Maët caét treân ñöôøng trung ñoøn (P). Maët caét vai phaûi-roán. Caùc maët caét doïc & ngang thaän (beänh nhaân naèm saáp). Maët caét caän giöõa (T) vaø (P). Caùc maët caét vuøng haï vò Nam. Caùc maët caét vuøng haï vò Nöõ. Caùc maët caét ngang vuøng buïng hai beân. Bieän luaän vaø keát luaän. 2 DAØN BAØI PHAÀN I Ñaïi cöông: – Hoûi beänh söû vaø khaùm laâm saøng. – Qui öôùc quoác teá veà hình sieâu aâm. – Caùc moác maïch maùu vaø heä maät duøng cho caùc maët caét vuøng buïng treân. Caùch khaùm sieâu aâm buïng: – Caùch ñaët vaø xoay ñaàu doø. – Maët caét soá I. – Maët caét soá II. – Maët caét soá III. – Maët caét soá IV. November 1, 2014 – – – – – – – – – – Maët caét lieân söôøn (P). Maët caét lieân söôøn (T). Maët caét treân ñöôøng trung ñoøn (P). Maët caét vai phaûi-roán. Caùc maët caét doïc & ngang thaän (beänh nhaân naèm saáp). Maët caét caän giöõa (T) vaø (P). Caùc maët caét vuøng haï vò Nam. Caùc maët caét vuøng haï vò Nöõ. Caùc maët caét ngang vuøng buïng hai beân. Bieän luaän vaø keát luaän. 3 ÑAÏI CÖÔNG HOÛI BEÄNH SÖÛ VAØ KHAÙM LAÂM SAØNG Vieäc khaùm Sieâu aâm maø khoâng hoûi beänh söû cuõng nhö khaùm laâm saøng coù theå ñöa ñeán nhöõng chaån ñoaùn sai laàm khoâng theå söûa chöõa ñöôïc. Ví duï chaån ñoaùn u nang buoàng tröùng maø khoâng hoûi veà kinh nguyeät cuûa beänh nhaân,coù theå laø moät chaån ñoaùn sai khi beänh nhaân chöa heà coù kinh. November 1, 2014 4 ÑAÏI CÖÔNG HOÛI BEÄNH SÖÛ VAØ KHAÙM LAÂM SAØNG Caáu truùc daïng nang thaáy ñöôïc ôû vuøng haï vò trong tröôøng hôïp naøy thöôøng laø do ÖÙ maùu trong aâm ñaïo do maøng trinh khoâng coù loã thoâng (hematocolpos). Vaán ñeà laø caùch ñieàu trò trong hai beänh lyù naøy hoaøn toaøn khaùc nhau (U nang buoàng tröùng coù khi caàn phaûi moå buïng,trong khi öù maùu trong aâm ñaïo ta chæ caàn raïch taïo loã thoâng laø ñaõ giaûi quyeát ñöôïc beänh). November 1, 2014 5 ÑAÏI CÖÔNG HOÛI BEÄNH SÖÛ VAØ KHAÙM LAÂM SAØNG Phaûn öùng thaønh buïng ñieån hình khieán cho BS sieâu aâm phaûi ñi tìm kyõ caùc daáu hieäu cuûa buïng ngoaïi khoa. Aán ñau taïi ñieåm Murphy cuøng vôùi hình aûnh phuø neà vaùch tuùi maät treân sieâu aâm coù theå goùp phaàn chaån ñoaùn Vieâm tuùi maät. Aán ñau vaø ñeø eùp khoâng xeïp ruoät thöøa giuùp chaån ñoaùn Vieâm ruoät thöøa caáp… November 1, 2014 6 DAØN BAØI PHAÀN I Ñaïi cöông: – Hoûi beänh söû vaø khaùm laâm saøng. – Qui öôùc quoác teá veà hình sieâu aâm. – Caùc moác maïch maùu vaø heä maät duøng cho caùc maët caét vuøng buïng treân. Caùch khaùm sieâu aâm buïng: – Caùch ñaët vaø xoay ñaàu doø. – Maët caét soá I. – Maët caét soá II. – Maët caét soá III. – Maët caét soá IV. November 1, 2014 – – – – – – – – – – Maët caét lieân söôøn (P). Maët caét lieân söôøn (T). Maët caét treân ñöôøng trung ñoøn (P). Maët caét vai phaûi-roán. Caùc maët caét doïc & ngang thaän (beänh nhaân naèm saáp). Maët caét caän giöõa (T) vaø (P). Caùc maët caét vuøng haï vò Nam. Caùc maët caét vuøng haï vò Nöõ. Caùc maët caét ngang vuøng buïng hai beân. Bieän luaän vaø keát luaän. 7 ÑAÏI CÖÔNG QUI ÖÔÙC QUOÁC TEÁ VEÀ HÌNH SIEÂU AÂM -ÔÛ laùt caét ngang thì beân (T) cuûa maøn hình laø beân (P) cuûa beänh nhaân vaø ngöôïc laïi beân (P) cuûa maøn hình laø beân (T) cuûa beänh nhaân. November 1, 2014 -Phía treân cuûa maøn hình laø phía tröôùc cuûa beänh nhaân coøn phía döôùi cuûa maøn hình laø phía sau cuûa beänh nhaân. 8 ÑAÏI CÖÔNG QUI ÖÔÙC QUOÁC TEÁ VEÀ HÌNH SIEÂU AÂM -ÔÛ laùt caét doïc thì beân (T) cuûa maøn hình laø phía ñaàu cuûa beänh nhaân vaø ngöôïc laïi beân (P) cuûa maøn hình laø phía chaân cuûa beänh nhaân. -Phía treân cuûa maøn hình laø phía tröôùc cuûa beänh nhaân coøn phía döôùi cuûa maøn hình laø phía sau cuûa beänh nhaân. November 1, 2014 9 DAØN BAØI PHAÀN I Ñaïi cöông: – Hoûi beänh söû vaø khaùm laâm saøng. – Qui öôùc quoác teá veà hình sieâu aâm. – Caùc moác maïch maùu vaø heä maät duøng cho caùc maët caét vuøng buïng treân. Caùch khaùm sieâu aâm buïng: – Caùch ñaët vaø xoay ñaàu doø. – Maët caét soá I. – Maët caét soá II. – Maët caét soá III. – Maët caét soá IV. November 1, 2014 – – – – – – – – – – Maët caét lieân söôøn (P). Maët caét lieân söôøn (T). Maët caét treân ñöôøng trung ñoøn (P). Maët caét vai phaûi-roán. Caùc maët caét doïc & ngang thaän (beänh nhaân naèm saáp). Maët caét caän giöõa (T) vaø (P). Caùc maët caét vuøng haï vò Nam. Caùc maët caét vuøng haï vò Nöõ. Caùc maët caét ngang vuøng buïng hai beân. Bieän luaän vaø keát luaän. 10 ÑAÏI CÖÔNG CAÙC MOÁC MAÏCH MAÙU VAØ HEÄ MAÄT DUØNG CHO CAÙC MAËT CAÉT VUØNG BUÏNG TREÂN TM chuû döôùi TM cöûa (T) caùc TM treân gan Ñoäng maïch chuû buïng OÁng maät chuû TM cöûa (P) TM cöûa Tuùi maät TM laùch TMMTTT TM thaän (P) Ñoäng maïch vaønh vò Ñoäng maïch laùch Ñoäng maïch thaân taïng Ñoäng maïch gan chung Ñoäng maïch MTTT Ñoäng maïch thaän (T) TM thaän (T) Ñoäng maïch thaän (P) November 1, 2014 Matthias Hofer et al. Ultrasound Teaching Manual.Thieme.1999. 11 November 1, 2014 12 DAØN BAØI PHAÀN I Ñaïi cöông: – Hoûi beänh söû vaø khaùm laâm saøng. – Qui öôùc quoác teá veà hình sieâu aâm. – Caùc moác maïch maùu vaø heä maät duøng cho caùc maët caét vuøng buïng treân. Caùch khaùm sieâu aâm buïng: – Caùch ñaët vaø xoay ñaàu doø. – Maët caét soá I. – Maët caét soá II. – Maët caét soá III. – Maët caét soá IV. November 1, 2014 – – – – – – – – – – Maët caét lieân söôøn (P). Maët caét lieân söôøn (T). Maët caét treân ñöôøng trung ñoøn (P). Maët caét vai phaûi-roán. Caùc maët caét doïc & ngang thaän (beänh nhaân naèm saáp). Maët caét caän giöõa (T) vaø (P). Caùc maët caét vuøng haï vò Nam. Caùc maët caét vuøng haï vò Nöõ. Caùc maët caét ngang vuøng buïng hai beân. Bieän luaän vaø keát luaän. 13 CAÙCH KHAÙM SIEÂU AÂM BUÏNG CAÙCH ÑAËT VAØ XOAY ÑAÀU DOØ Boâi gel leân ñaàu doø. Ñaët ñaàu doø ôû vuøng thöôïng vò,song song vôùi beï söôøn (P).Baûo beänh nhaân phình buïng,nín thôû. Tieán haønh caét caùc maët caét soá I,II,III. Ñeå laáy maët caét soá IV ta ñaët ñaàu doø ôû vuøng thöôïng vò,cheách leân treân 150 höôùng veà beân (T) so vôùi ñöôøng ngang buïng. November 1, 2014 14 CAÙCH KHAÙM SIEÂU AÂM BUÏNG CAÙCH ÑAËT VAØ XOAY ÑAÀU DOØ November 1, 2014 Matthias Hofer et al. Ultrasound Teaching Manual.Thieme.1999. 15 CAÙCH KHAÙM SIEÂU AÂM BUÏNG CAÙCH ÑAËT VAØ XOAY ÑAÀU DOØ November 1, 2014 Matthias Hofer et al. Ultrasound Teaching Manual.Thieme.1999. 16 DAØN BAØI PHAÀN I Ñaïi cöông: – Hoûi beänh söû vaø khaùm laâm saøng. – Qui öôùc quoác teá veà hình sieâu aâm. – Caùc moác maïch maùu vaø heä maät duøng cho caùc maët caét vuøng buïng treân. Caùch khaùm sieâu aâm buïng: – Caùch ñaët vaø xoay ñaàu doø. – Maët caét soá I. – Maët caét soá II. – Maët caét soá III. – Maët caét soá IV. November 1, 2014 – – – – – – – – – – Maët caét lieân söôøn (P). Maët caét lieân söôøn (T). Maët caét treân ñöôøng trung ñoøn (P). Maët caét vai phaûi-roán. Caùc maët caét doïc & ngang thaän (beänh nhaân naèm saáp). Maët caét caän giöõa (T) vaø (P). Caùc maët caét vuøng haï vò Nam. Caùc maët caét vuøng haï vò Nöõ. Caùc maët caét ngang vuøng buïng hai beân. Bieän luaän vaø keát luaän. 17 CAÙCH KHAÙM SIEÂU AÂM BUÏNG MAËT CAÉT SOÁ I November 1, 2014 Rumack CM. Diagnostic Ultrasound. 2nd ed. 1998. 18 DAØN BAØI PHAÀN I Ñaïi cöông: – Hoûi beänh söû vaø khaùm laâm saøng. – Qui öôùc quoác teá veà hình sieâu aâm. – Caùc moác maïch maùu vaø heä maät duøng cho caùc maët caét vuøng buïng treân. Caùch khaùm sieâu aâm buïng: – Caùch ñaët vaø xoay ñaàu doø. – Maët caét soá I. – Maët caét soá II. – Maët caét soá III. – Maët caét soá IV. November 1, 2014 – – – – – – – – – – Maët caét lieân söôøn (P). Maët caét lieân söôøn (T). Maët caét treân ñöôøng trung ñoøn (P). Maët caét vai phaûi-roán. Caùc maët caét doïc & ngang thaän (beänh nhaân naèm saáp). Maët caét caän giöõa (T) vaø (P). Caùc maët caét vuøng haï vò Nam. Caùc maët caét vuøng haï vò Nöõ. Caùc maët caét ngang vuøng buïng hai beân. Bieän luaän vaø keát luaän. 19 CAÙCH KHAÙM SIEÂU AÂM BUÏNG MAËT CAÉT SOÁ II November 1, 2014 Rumack CM. Diagnostic Ultrasound. 2nd ed. 1998. 20