Đăng ký Đăng nhập
Trang chủ Xuất khẩu hàng dệt may việt nam sang thị trường phi hạn nghạch...

Tài liệu Xuất khẩu hàng dệt may việt nam sang thị trường phi hạn nghạch

.DOC
75
74
138

Mô tả:

Lêi nãi ®Çu Ngµnh dÖt may ®ang cã vÞ trÝ quan träng trong nÒn kinh tÕ cña nhiÒu quèc gia v× nã phôc vô nhu cÇu tÊt yÕu cña con ngêi, gi¶i quyÕt ®îc nhiÒu viÖc lµm cho lao ®éng x· héi vµ t¹o ®iÒu kiÖn c©n b»ng xuÊt nhËp khÈu. Qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c¸c níc c«ng nghiÖp tiªn tiÕn nh Anh, Ph¸p, NhËt... tríc ®©y, còng nh Hµn Quèc, §µi Loan, Singapore... hiÖn nay ®Òu ®· tr¶i qua bíc ph¸t triÓn s¶n xuÊt, xuÊt khÈu nh÷ng s¶n phÈm dÖt may nh lµ mét ngµnh xuÊt khÈu chÝnh. ë ViÖt Nam, ngµnh dÖt may còng ®· sím ph¸t triÓn vµ trong c¸c n¨m qua ®îc quan t©m ®Çu t, më réng n¨ng lùc s¶n xuÊt, tr¶i qua nh÷ng bíc th¨ng trÇm do nh÷ng diÔn biÕn cña thÞ trêng quèc tÕ vµ c¬ chÕ qu¶n lý trong níc, ®Õn nay, ngµnh dÖt may ®· t¹o ®îc sù æn ®Þnh vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho bíc ph¸t triÓn míi. §Ó thùc hiÖn chiÕn lîc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc tõ nay ®Õn n¨m 2005, 2010, ngµnh c«ng nghiÖp nãi chung cÇn cã tèc ®é t¨ng trëng b×nh qu©n 15%/n¨m trong ®ã giai ®o¹n ®Çu c«ng nghiÖp ho¸, ngµnh dÖt may lµ mét trong c¸c ngµnh cÇn cã tèc ®é t¨ng trëng cao h¬n, nh»m ®¶m b¶o môc tiªu t¨ng trëng chung, gi¶m dÇn sù chªnh lÖch víi c¸c níc trong vïng khi níc ta ®· hoµ nhËp thÞ trêng khu vùc vµ quèc tÕ. Riªng lÜnh vùc xuÊt khÈu, níc ta cßn kÐm xa c¸c níc l¸ng giÒng cïng ®iÒu kiÖn, trong ®ã ngµnh dÖt may, tuy ®· cã kim ng¹ch xuÊt khÈu lín so víi c¸c ngµnh trong níc (chiÕm kho¶ng 15%) vµ cã tèc ®é t¨ng trëng kh¸ trong c¸c n¨m qua nhng vÉn cßn ë møc nhá bÐ, cha xøng víi vÞ trÝ cña mét ngµnh xuÊt khÈu chñ yÕu cña ®Êt níc. V× vËy, yªu cÇu cÊp b¸ch cho ngµnh dÖt may lµ ph¶i t×m gi¶i ph¸p ®Ó t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu trong nh÷ng n¨m tíi V× lý do nªu trªn nªn luËn v¨n nµy em sÏ ®i vµo xem xÐt thùc tr¹ng cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua ®Ó tõ ®ã rót ra ®îc nh÷ng nguyªn nh©n vµ ®a ra mét sè gi¶i ph¸p cho ngµnh trong lÜnh vùc xuÊt khÈu vµo riªng nhãm thÞ trêng phi h¹n ng¹ch. Víi ®Ò tµi cô thÓ: "Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vµo c¸c thÞ trêng phi h¹n ng¹ch”. KÕt cÊu luËn v¨n bao gåm: Ch¬ng I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu Ch¬ng II: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµo c¸c thÞ trêng phi h¹n ng¹ch thêi gian qua Ch¬ng III: Nh÷ng gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m thóc ®¶y xuÊt khÈu hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµo c¸c thÞ trêng phi h¹n ng¹ch LuËn v¨n nµy ®îc hoµn thµnh díi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña Th¹c sü Ng« ThÞ TuyÕt Mai vµ tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn cña viÖn Ngiªn cøu chÝnh s¸ch chiÕn lîc c«ng nghiÖp, Bé C«ng nghiÖp. Tuy nhiªn, ®©y lµ m¶ng ®Ò tµi réng lín mµ víi kh¶ n¨ng cßn nhiÒu h¹n chÕ nªn bµi viÕt kh«ng trµnh khái nhiÒu thiÕu sãt. Em mong r»ng sÏ nhËn ®îc nhiÒu ý kiÕn ®ãng gãp cña thÇy c« vµ ban l·nh ®¹o ViÖn ®Ó em hoµn thiÖn h¬n vµ rót kinh nghiÖm. Cuèi cïng, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n Th¹c sü Ng« ThÞ TuyÕt Mai, c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa KT&KDQT trêng §HKTQD cïng ban l·nh ®¹o, tËp thÓ c«ng nh©n viªn cña ViÖn nghiªn cøu chÝnh s¸ch chiÕn lîc c«ng nghiÖp, Bé C«ng nghiÖp ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì em hoµn thµnh bµi viÕt nµy. 2 ch¬ng ch¬ng I nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu I. kh¸i niÖm, vai trß vµ c¸c h×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu. 1. Kh¸i niÖm. XuÊt khÈu lµ viÖc cung cÊp hµng ho¸ hoÆc dÞch vô cho níc ngoµi trªn c¬ së dïng tiÒn tÖ lµm ph¬ng tiÖn thanh to¸n. C¬ së cña ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng mua b¸n vµ trao ®æi hµng ho¸ (Bao gåm c¶ hµng ho¸ h÷u h×nh vµ hµng ho¸ v« h×nh) trong níc. Khi s¶n xuÊt ph¸t triÓn vµ trao ®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia cã lîi, ho¹t ®éng nµy më réng ph¹m vi ra ngoµi biªn giíi cña c¸c quèc gia hoÆc thÞ trêng néi ®Þa vµ khu chÕ xuÊt ë trong níc. XuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng c¬ b¶n cña ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng, xuÊt hiÖn tõ l©u ®êi, ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu s©u. H×nh thøc c¬ b¶n ban ®Çu cña nã lµ ho¹t ®éng trao ®æi hµng ho¸ gi÷a c¸c quèc gia, cho ®Õn nay nã ®· rÊt ph¸t triÓn vµ ®îc thÓ hiÖn th«ng qua nhiÒu h×nh thøc. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu ngµy nay diÔn ra trªn ph¹m vi toµn cÇu, trong tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc cña nÒn kinh tÕ, kh«ng chØ lµ hµng ho¸ h÷u h×nh mµ c¶ hµng ho¸ v« h×nh víi tû träng ngµy cµng lín. 2. Vai trß. XuÊt khÈu lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i chñ yÕu cña mét quèc gia. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét nh©n tè c¬ b¶n thóc ®Èy t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn cña mét quèc gia. Thùc tÕ lÞch sö ®· chøng minh, c¸c níc ®i nhanh trªn con ®êng t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn lµ nh÷ng níc cã nÒn ngo¹i th¬ng m¹nh vµ n¨ng ®éng. - §Èy m¹nh xuÊt khÈu ®îc xem nh lµ mét yÕu tè quan träng kÝch thÝch sù t¨ng trëng kinh tÕ. Nh chóng ta biÕt, viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu cho phÐp më réng quy m« s¶n xuÊt, nhiÒu ngµnh nghÒ míi ra ®êi phôc vô ho¹t 3 ®éng xuÊt khÈu, do ®ã g©y ph¶n øng d©y chuyÒn gióp cho c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn theo. Vµ nh vËy kÕt qu¶ sÏ lµ: T¨ng tæng s¶n phÈm x· héi vµ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh. Ch¼ng h¹n nh gia c«ng, s¶n xuÊt, xuÊt khÈu hµng may mÆc ph¸t triÓn th× nã tÊt yÕu nã sÏ kÐo theo sù ph¸t triÓn cña ngµnh dÖt, ngµnh trång b«ng, vµ c¸c ngµnh s¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt bÞ, t liÖu ... phôc vô cho ngµnh may mÆc. - XuÊt khÈu cã vai trß kÝch thÝch ®æi míi trang thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt. §Ó ®¸p øng yªu cÇu cao cña thÞ trêng thÕ giíi vÒ quy c¸ch phÈm chÊt mÉu m·... cña s¶n phÈm th× mét mÆt s¶n xuÊt ph¶i ®æi míi trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ, mÆt kh¸c ngêi lao ®éng ph¶i n©ng cao tay nghÒ, ph¶i häc hái kinh nghiÖm. Thùc tiÔn cho thÊy khi thay ®æi thÞ trêng buéc chóng ta ph¶i t×m hiÓu, nghiªn cøu vµ viÖc ®ßi hái ph¶i thay ®æi mÉu m·, chÊt lîng s¶n phÈm sÏ tÊt yÕu x¶y ra, ®iÒu nµy kÐo theo sù thay ®æi trang thiÕt bÞ, m¸y mãc, ®éi ngò lao ®éng. XuÊt khÈu t¹o ra nh÷ng tiÒn ®Ò kinh tÕ - kü thuËt nh»m ®æi míi thêng xuyªn n¨ng lùc s¶n xuÊt trong níc. Nãi c¸ch kh¸c, xuÊt khÈu lµ c¬ së t¹o thªm vèn kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn tõ thÕ giíi bªn ngoµi vµo ViÖt Nam nh»m hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ ®Êt níc. - §Èy m¹nh xuÊt khÈu cã vai trß t¸c ®éng ®Õn sù thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ ngµnh theo híng sö dông cã hiÖu qu¶ nhÊt lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt níc. §©y lµ yÕu tè then chèt trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. §ång thêi víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp chÕ t¹o cho phÐp c«ng nghiÖp chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu ¸p dông kü thuËt tiªn tiÕn, s¶n xuÊt ra hµng ho¸ cã tÝnh c¹nh tranh cao trªn thÞ trêng thÕ giíi, gióp cho ta cã nguån lùc c«ng nghiÖp míi. §iÒu nµy, kh«ng nh÷ng cho phÐp t¨ng s¶n xuÊt vÒ mÆt sè lîng, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng mµ cßn tiÕt kiÖm chi phÝ lao ®éng x· héi. - §Èy m¹nh vµ ph¸t triÓn xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶ th× sÏ n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n v× nhê më réng xuÊt khÈu mµ mét bé phËn ngêi lao ®éng cã c«ng ¨n viÖc lµm vµ cã thu nhËp. Ngoµi ra mét phÇn kim ng¹ch 4 xuÊt khÈu dïng ®Ó nhËp khÈu c¸c hµng tiªu dïng thiÕt yÕu gãp phÇn c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. §Èy m¹nh xuÊt khÈu cã vai trß t¨ng cêng sù hîp t¸c quèc tÕ gi÷a c¸c níc, n©ng cao vÞ thÕ, vai trß cña ®Êt níc trªn th¬ng trêng. Nhê cã nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu mµ ®Êt níc cã ®iÒu kiÖn ®Ó thiÕt lËp vµ më réng c¸c mèi quan hÖ víi c¸c níc kh¸c trªn thÕ giíi trªn c¬ së ®«i bªn cïng cã lîi. XuÊt khÈu cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn s¶n xuÊt vµ tiªu dïng cña mét níc, nã cho phÐp mét níc tiªu dïng tÊt c¶ c¸c mÆt hµng víi sè lîng lín h¬n møc tiªu dïng mµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt trong níc cã thÓ cung cÊp ®îc. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ l¹c hËu, s¶n xuÊt nhá lµ phæ biÕn, khu vùc n«ng nghiÖp chiÕm ®¹i bé phËn d©n c, kh¶ n¨ng tÝch luü cña c«ng nghiÖp thÊp, xuÊt khÈu cã vai trß ngµy cµng to lín. XuÊt khÈu trë thµnh nguån tÝch luü chñ yÕu trong giai ®o¹n ®Çu cña c«ng nghiÖp ho¸. Thùc tÕ chøng minh r»ng, thu nhËp ho¹t ®éng xuÊt khÈu vît xa c¸c nguån vèn kh¸c. §iÒu ®ã chøng tá r»ng trong quan hÖ kinh tÕ gi÷a c¸c níc cã tr×nh ®é ph¸t triÓn chªnh lÖch rÊt lín th× ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng ®ãng vµi trß rÊt quan träng, chñ yÕu, chø kh«ng ph¶i nh÷ng ®iÒu kiÖn u ¸i kh¸c nh viÖn trî ch¼ng h¹n. XuÊt khÈu cßn ®ãng vai trß chñ ®¹o trong viÖc sö lý vÊn ®Ò sö dông cã hiÖu qu¶ h¬n c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn.ViÖc ®a ra nh÷ng nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ sù ph©n c«ng kinh doanh quèc tÕ th«ng qua c¸c ngµnh chÕ biÕn xuÊt khÈu ®· gãp phÇn n©ng cao gi¸ trÞ hµng ho¸, gi¶m bít nh÷ng thiÖt h¹i do ®iÒu kiÖn ngo¹i th¬ng ngµy cµng trë nªn bÊt lîi cho hµng ho¸ vµ nguyªn liÖu xuÊt khÈu. Nh vËy, ph¶i th«ng qua xuÊt nhËp khÈu gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt b»ng viÖc më réng trao ®æi vµ thóc ®Èy viÖc tËn dông c¸c lîi thÕ, c¸c tiÒm n¨ng, c¸c c¬ héi cña ®Êt níc trong viÖc tham gia vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. Nã kh«ng chØ ®ãng vai trß xóc t¸c, hç trî ph¸t triÓn mµ nã cã thÓ trë thµnh yÕu tè bªn trong cña sù ph¸t triÓn, trùc tiÕp vµo viÖc gi¶i 5 quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò bªn trong cña nÒn kinh tÕ: vèn, kü thuËt, lao ®éng, nguyªn liÖu, thÞ trêng.... 3. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu. Víi môc tiªu ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc kinh doanh xuÊt khÈu nh»m ph©n t¸n vµ chia sÎ rñi ro, c¸c doanh nghiÖp ngo¹i th¬ng cã thÓ lùa chän nhiÒu h×nh thøc xuÊt khÈu kh¸c nhau. §iÓn h×nh lµ mét sè h×nh thøc sau: 3.1. XuÊt khÈu trùc tiÕp. XuÊt khÈu trùc tiÕp lµ viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô do chÝnh doanh nghiÖp s¶n xuÊt ra hoÆc thu mua tõ c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt trong níc hoÆc tõ kh¸ch hµng níc ngoµi th«ng qua tæ chøc cña m×nh. XuÊt khÈu trùc tiÕp yªu cÇu ph¶i cã nguån vèn ®ñ lín vµ ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã n¨ng lùc vµ tr×nh ®é ®Ó cã thÓ trùc tiÕp tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu. VÒ nguyªn t¾c, xuÊt khÈu trùc tiÕp cã thÓ lµm t¨ng thªm rñi ro trong kinh doanh nhng nã l¹i cã nh÷ng u ®iÓm næi bËt sau: - Gi¶m bít chi phÝ trung gian do ®ã t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. - Cã thÓ liªn hÖ trùc tiÕp vµ ®Òu ®Æn víi kh¸ch hµng vµ víi thÞ trêng níc ngoµi, tõ ®ã n¾m b¾t ngay ®îc nhu cÇu còng nh t×nh h×nh cña kh¸ch hµng nªn cã thÓ thay ®æi s¶n phÈm vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn b¸n hµng trong ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt. 3.2. XuÊt khÈu uû th¸c. Lµ h×nh thøc kinh doanh, trong ®ã ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt khÈu ®ãng vai trß lµ ngêi trung gian thay cho ®¬n vÞ s¶n xuÊt tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸, tiÕn hµnh c¸c thñ tôc cÇn thiÕt ®Ó xuÊt khÈu hµng ho¸ cho nhµ s¶n xuÊt qua ®ã thu ®îc mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh (theo tû lÖ % gi¸ trÞ l« hµng ). 6 ¦u ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ møc ®é rñi ro thÊp , ®Æc biÖt lµ kh«ng cÇn bá vèn vµo kinh doanh, t¹o ®îc viÖc lµm cho ngêi lao ®éng ®ång thêi còng thu ®îc mét kho¶n lîi nhuËn ®¸ng kÓ. Ngoµi ra tr¸ch nhiÖm trong viÖc tranh chÊp vµ khiÕu n¹i thuéc vÒ ngêi s¶n xuÊt . Ph¬ng thøc xuÊt khÈu uû th¸c cã nhîc ®iÓm ph¶i qua trung gian vµ ph¶i mÊt mét tû lÖ hoa hång nhÊt ®Þnh, n¾m b¾t th«ng tin vÒ thÞ trêng chËm.V× vËy doanh nghiÖp ph¶i lùa chän ph¬ng thøc phï hîp víi kh¶ n¨ng cña chÝnh m×nh sao cho ®¹t hiªô qu¶ cao nhÊt, tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ, thu håi vèn nhanh, doanh sè b¸n hµng t¨ng, thÞ trêng b¸n hµng ®îc më réng thuËn lîi trong qu¸ tr×nh xuÊt nhËp khÈu cña m×nh. 3.3. Bu«n b¸n ®èi lu. Bu«n b¸n ®èi lu lµ ph¬ng thøc giao dÞch, trong ®ã xuÊt khÈu kÕt hîp víi nhËp khÈu, ngêi b¸n ®ång thêi lµ ngêi mua vµ hµng ho¸ mang ra trao ®æi thêng cã gi¸ trÞ t¬ng ®¬ng. Môc ®Ých xuÊt khÈu ë ®©y kh«ng nh»m môc ®Ých thu ngo¹i tÖ mµ nh»m môc ®Ých cã ®îc lîng hµng ho¸ cã gi¸ trÞ t¬ng ®¬ng víi gi¸ trÞ l« hµng xuÊt khÈu. Lîi Ých cña bu«n b¸n ®èi lu lµ nh»m tr¸nh nh÷ng rñi ro vÒ biÕn ®éng tû gi¸ hèi ®o¸i trªn thÞ trêng ngo¹i hèi. §ång thêi cßn cã lîi khi c¸c bªn kh«ng ®ñ ngo¹i tÖ ®Ó thanh to¸n cho l« hµng nhËp khÈu cña m×nh. Thªm vµo ®ã, ®èi víi mét quèc gia bu«n b¸n ®èi lu cã thÓ lµm c©n b»ng h¹ng môc thêng xuyªn trong c¸n c©n thanh to¸n. Tuy nhiªn bu«n b¸n ®èi lu lµm h¹n chÕ qu¸ tr×nh trao ®æi hµng ho¸, viÖc giao nhËn hµng ho¸ khã tiÕn hµnh ®îc thuËn lîi. 3.4. Giao dÞch qua trung gian. §©y lµ giao dÞch mµ mäi viÖc kiÕn lËp quan hÖ gi÷a ngêi b¸n víi ngêi mua ®Òu ph¶i th«ng qua mét ngêi thø ba. Ngêi thø ba nµy lµ ®¹i lý m«i giíi hay lµ ngêi trung gian. 7 §¹i lý lµ mét tæ chøc hoÆc mét c¸ nh©n tiÕn hµnh mét hay nhiÒu hµnh vi theo sù uû th¸c cña ngêi uû th¸c, quan hÖ nµy dùa trªn c¬ së hîp ®ång ®¹i lý. Cã rÊt nhiÒu ®¹i lý kh¸c nhau nh ®¹i lý hoa hång, ®¹i lý toµn quyÒn, tæng ®¹i lý... M«i giíi lµ th¬ng nh©n trung gian gi÷a ngêi mua vµ ngêi b¸n. Khi tiÕn hµnh nghiÖp vô, ngêi m«i giíi kh«ng ®øng tªn cña chÝnh m×nh mµ ®øng tªn cña ngêi uû th¸c. Do qu¸ tr×nh trao ®æi gi÷a ngêi b¸n víi ngêi mua ph¶i th«ng qua mét ngêi thø ba nªn tr¸nh ®îc nh÷ng rñi ro nh: do kh«ng am hiÓu thÞ trêng hoÆc do sù biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ .Tuy nhiªn ph¬ng thøc giao dÞch nµy còng ph¶i qua trung gian vµ ph¶i mÊt mét tû lÖ hoa hång nhÊt ®Þnh, nã lµm cho lîi nhuËn gi¶m xuèng. 3.5. Gia c«ng quèc tÕ. Gia c«ng quèc tÕ lµ mét h×nh thøc kinh doanh, trong ®ã mét bªn (gäi lµ bªn nhËn gia c«ng) nhËp khÈu nguyªn liÖu hoÆc b¸n thµnh phÈm cña mét bªn (bªn ®Æt gia c«ng) ®Ó chÕ biÕn ra thµnh phÈm, giao l¹i cho bªn ®Æt gia c«ng vµ qua ®ã thu l¹i mét kho¶n phÝ gäi lµ phÝ gia c«ng. §©y lµ h×nh thøc kinh doanh chñ yÕu ¸p dông cho nh÷ng níc n¬i cã nhiÒu lao ®éng, gi¸ rÎ, nhng l¹i thiÕu vèn, thÞ trêng. Khi ®ã c¸c doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn c¶i tiÕn vµ ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ nh»m n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ th©m nhËp vµo thÞ trêng thÕ giíi. MÆc dï ®©y lµ h×nh thøc kinh doanh mang l¹i kho¶n tiÒn thï lao thÊp nhng nã gi¶i quyÕt ®îc c«ng ¨n viÖc lµm cho níc nhËn gia c«ng khi kh«ng cã ®ñ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt hµng ho¸ xuÊt khÈu c¶ vÒ vèn ,c«ng nghÖ vµ cã thÓ t¹o ®îc uy tÝn trªn thÞ trêng thÕ giíi. ®èi víi níc thuª gia c«ng cã thÓ tËn dông ®îc lao ®éng cña c¸c níc nhËn gia c«ng vµ th©m nhËp vµo thÞ trêng cña níc nµy. 8 3.6. T¸i xuÊt khÈu. T¸i xuÊt khÈu lµ xuÊt khÈu nh÷ng hµng ho¸ mµ tríc ®©y ®· nhËp nhng kh«ng tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng chÕ biÕn. ¦u ®iÓm lµ doanh nghiÖp cã thÓ thu ®îc lîi nhuËn cao mµ kh«ng ph¶i tæ chøc s¶n xuÊt. Chñ thÓ tham gia ho¹t ®éng t¸i xuÊt khÈu nhÊt thiÕt ph¶i cã sù tham gia cña ba quèc gia: níc xuÊt khÈu, níc nhËp khÈu, vµ níc t¸i xuÊt khÈu. H×nh thøc nµy gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, bëi kh«ng ph¶i lóc nµo hµng ho¸ còng ®îc xuÊt khÈu trùc tiÕp, hoÆc th«ng qua trung gian nh trêng hîp bÞ cÊm vËn, bao v©y kinh tÕ. Khi ®ã th«ng qua ph¬ng ph¸p t¸i xuÊt c¸c níc vÉn cã thÓ tham gia bu«n b¸n ®îc víi nhau. II. néi dung cña ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu. 1. Nghiªn cøu thÞ trêng. trêng. 1.1. Lùa chän mÆt hµng xuÊt khÈu. §©y lµ mét trong nh÷ng néi dung ban ®Çu, c¬ b¶n nhng rÊt quan träng vµ cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §Ó lùa chän ®îc mÆt hµng mµ thÞ trêng cÇn, ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã mét qu¸ tr×nh nghiªn cøu, ph©n tÝch cã hÖ thèng nhu cÇu thÞ trêng. 1.2. Lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu. Sau khi ®· lùa chän ®îc mÆt hµng xuÊt khÈu, doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh lùa chän thÞ trêng xuÊt khÈu mÆt hµng ®ã. ViÖc lùa chän thÞ trêng ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i ph©n tÝch tæng hîp nhiÒu yÕu tè bao gåm c¶ nh÷ng yÕu tè vi m« còng nh yÕu tè vÜ m« vµ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp. §©y lµ mét qu¸ tr×nh ®ßi hái nhiÒu thêi gian vµ chi phÝ. 9 1.3. Lùa chän b¹n hµng. Lùa chän b¹n hµng c¨n cø kh¶ n¨ng tµi chÝnh, thanh to¸n cña b¹n hµng vµ c¨n cø vµo ph¬ng thøc, ph¬ng tiÖn thanh to¸n. ViÖc lùa chän b¹n hµng lu«n theo nguyªn t¾c ®«i bªn cïng cã lîi. Th«ng thêng khi lùa chän b¹n hµng, c¸c doanh nghiÖp thêng tríc hÕt lu t©m ®Õn nh÷ng mèi quan hÖ cò cña m×nh. Sau ®ã, nh÷ng b¹n hµng cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong níc ®· quan hÖ còng lµ mét c¨n cø ®Ó xem xÐt lùa chän ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. C¸c b¹n hµng thêng ®îc ph©n theo khu vùc thÞ trêng mµ tuú thuéc vµo s¶n phÈm mµ doanh nghiÖp lùa chän ®Ó bu«n b¸n quèc tÕ, mµ c¸c quèc gia u tiªn. 1.4. Lùa chän ph¬ng thøc giao dÞch. Ph¬ng thøc giao dÞch lµ nh÷ng c¸ch thøc mµ doanh nghiÖp sö dông ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu vµ kÕ ho¹ch kinh doanh cña m×nh trªn thÞ trêng thÕ giíi. HiÖn nay, cã rÊt nhiÒu ph¬ng thøc giao dÞch kh¸c nhau nh giao dÞch th«ng thêng, giao dÞch qua trung gian, giao dÞch th«ng qua héi chî hay triÓn l·m. Tuú vµo kh¶ n¨ng cña mçi doanh nghiÖp mµ lùa chän ph¬ng thøc giao dÞch sao cho ®¶m b¶o c¸c môc tiªu cña s¶n xuÊt kinh doanh. 2. §µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång. §©y lµ mét kh©u quan träng trong kinh doanh xuÊt khÈu, v× nã quyÕt ®Þnh ®Õn tÝnh kh¶ thi hoÆc kh«ng kh¶ thi cña kÕ ho¹ch kinh doanh cña doanh nghiÖp. KÕt qu¶ cña ®µm ph¸n sÏ lµ hîp ®ång ®îc ký kÕt. §µm ph¸n cã thÓ th«ng qua th tÝn, ®iÖn tÝn vµ trùc tiÕp. TiÕp theo c«ng viÖc ®µm ph¸n, c¸c bªn tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu, trong ®ã, quy ®Þnh ngêi b¸n cã nghÜa vô chuyÓn quyÒn së h÷u hµng ho¸ cho ngêi mua, cßn ngêi mua cã nghÜa vô tr¶ cho ngêi b¸n mét kho¶n tiÒn ngang gi¸ trÞ theo c¸c ph¬ng tiÖn thanh to¸n quèc tÕ. 10 Th«ng thêng trong mét hîp ®ång xuÊt khÈu cã nh÷ng néi dung sau: a./ PhÇn më ®Çu cña hîp ®ång xuÊt khÈu: - Sè hîp ®ång - Ngµy vµ n¬i ký kÕt hîp ®ång. - Tªn, vµ ®Þa chØ ®Çy ®ñ, tel, fax, ®¹i diÖn cña c¸c bªn. b./ §iÒu kiÖn tªn hµng. c./ §iÒu kiÖn sè lîng d./ §iÒu kiÖn vÒ quy c¸ch phÈm chÊt cña hµng ho¸. e./ §iÒu kiÖn vÒ gi¸ c¶. f./ §iÒu kiÖn vÒ bao b× , ®ãng gãi , ký m· hiÖu. g./ §iÒu kiÖn vÒ c¬ së giao hµng. h./ §iÒu kiÖn vÒ thêi gian, ®Þa ®iÓm, ph¬ng tiÖn giao hµng. i./ §iÒu kiÖn vÒ thanh to¸n. k./ §iÒu kiÖn b¶o hµnh (nÕu cã). l./ §iÒu kiÖn vÒ khiÕu n¹i vµ träng tµi. m./ §iÒu kiÖn vÒ c¸c trêng hîp bÊt kh¶ kh¸ng. n./ Ch÷ ký cña c¸c bªn. Víi nh÷ng hîp ®ång phøc t¹p, nhiÒu mÆt hµng th× cã thÓ thªm c¸c phô kiÖn lµ bé phËn kh«ng t¸ch rêi cña hîp ®ång. 11 3. Thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu, giao hµng vµ thanh to¸n. Sau khi ®· ký kÕt hîp ®ång hai bªn thùc hiÖn nh÷ng g× m×nh ®· cam kÕt trong hîp ®ång. Víi t c¸ch lµ nhµ xuÊt khÈu, doanh nghiÖp sÏ thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc sau: S¬ ®å: Tr×nh tù c¸c bíc thùc hiÖn hîp ®ång. Giôc më L/C vµ Giôc kiÓm më tra L/C L/C vµ kiÓm tra L/C Xin giÊy phÐp Xin phÐp xuÊtgiÊy khÈu xuÊt khÈu ChuÈn bÞ hµng ChuÈn hµng ho¸ xuÊtbÞ khÈu ho¸ xuÊt khÈu KiÓm tra hµng KiÓm tra hµng ho¸ ho¸ Giao hµng lªn Giaotµu hµng lªn tµu Lµm thñ tôc Lµm thñ tôc h¶i quan h¶i quan Mua b¶o hiÓm Mua b¶o hiÓm hµng ho¸ hµng ho¸ Uû th¸c Uû th¸c thuª tµu thuª tµu Lµm thñ tôc Lµm thñ tôc thanh to¸n thanh to¸n Gi¶i quyÕt tranh Gi¶i quyÕt tranh chÊp (nÕu cã) chÊp (nÕu cã) §©y lµ tr×nh tù nh÷ng c«ng viÖc chung nhÊt cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ tuú theo tho¶ thuËn cña c¸c bªn trong hîp ®ång mµ ngêi thùc hiÖn hîp ®ång cã thÓ bá qua mét hoÆc mét vµi c«ng ®o¹n * Giôc më L/C vµ kiÓm tra L/C ®ã Trong ho¹t ®éng bu«n b¸n quèc tÕ hiÖn nay, viÖc sö dông L/C ®· trë thµnh phæ biÕn h¬n c¶ ,do lîi Ých cña nã mang l¹i. Sau khi ngêi nhËp khÈu më L/C, ngêi xuÊt khÈu ph¶i kiÓm tra cÈn thËn, chi tiÕt c¸c ®iÒu kiÖn trong L/C xem cã phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång hay kh«ng. NÕu kh«ng phï hîp hoÆc cã sai sãt th× cÇn ph¶i th«ng b¸o cho ngêi nhËp khÈu biÕt ®Ó söa ch÷a kÞp thêi. *Xin giÊy phÐp xuÊt khÈu. 12 Trong mét sè trêng hîp, mÆt hµng xuÊt khÈu thuéc danh môc nhµ níc qu¶n lý, doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµng xin giÊy phÐp xuÊt khÈu do phßng cÊp giÊy phÐp xuÊt khÈu cña Bé Th¬ng m¹i qu¶n lý. *ChuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu. §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp, sau khi thu mua nguyªn phô liÖu s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, cÇn ph¶i lùa chän, kiÓm tra, ®ãng gãi bao b× hµng ho¸ xuÊt khÈu, kÎ ký m· hiÖu sao cho phï hîp víi hîp ®ång ®· ký vµ phï hîp víi luËt ph¸p cña níc nhËp khÈu. *KiÓm ®Þnh hµng ho¸. Tríc khi xuÊt khÈu, c¸c nhµ xuÊt khÈu ph¶i cã nghÜa vô kiÓm tra sè lîng, träng lîng cña hµng ho¸. ViÖc kiÓm tra ®îc tiÕn hµnh ë hai cÊp: c¬ së vµ ë cöa khÈu nh»m b¶o ®¶m quyÒn lîi cho kh¸ch hµng vµ uy tÝn cña nhµ s¶n xuÊt. * Thuª ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn. Doanh nghiÖp xuÊt khÈu cã thÓ tù thuª ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn hoÆc uû th¸c cho mét c«ng ty uû th¸c thuª tµu. §iÒu nµy phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn c¬ së giao hµng trong hîp ®ång. C¬ së ph¸p lý ®iÒu tiÕt mèi quan hÖ gi÷a c¸c bªn uû th¸c thuª tµu víi bªn nhËn uû th¸c lµ hîp ®ång uû th¸c thuª tµu. Cã hai lo¹i hîp ®ång uû th¸c thuª tµu: Hîp ®ång uû th¸c thuª tµu c¶ n¨m vµ hîp ®ång thuª tµu chuyÕn. Nhµ xuÊt khÈu c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸ ®Ó lùa chän hîp ®ång thuª tµu cho thÝch hîp. *Mua b¶o hiÓm hµng ho¸. Hµng ho¸ trong bu«n b¸n quèc tÕ thêng xuyªn ®îc chuyªn chë b»ng ®êng biÓn, ®iÒu nµy thêng gÆp rÊt nhiÒu rñi ro, do ®ã cÇn ph¶i mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸. C«ng viÖc nµy cÇn ®îc thùc hiÖn th«ng qua hîp ®ång 13 b¶o hiÓm. Cã hai lo¹i hîp ®ång b¶o hiÓm: hîp ®ång b¶o hiÓm bao vµ hîp ®ång b¶o hiÓm chuyÕn. Khi mua b¶o hiÓm cÇn lu ý nh÷ng ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm vµ lùa chän c«ng ty b¶o hiÓm. *Lµm thñ tôc h¶i quan. Hµng ho¸ khi vît qua biªn giíi quèc gia ®Ó xuÊt khÈu ®Òu ph¶i lµm thñ tôc h¶i quan. ViÖc lµm thñ tôc h¶i quan gåm ba bíc chñ yÕu sau: - Khai b¸o h¶i quan: Doanh nghiÖp khai b¸o tÊt c¶ c¸c ®Æc ®iÓm hµng ho¸ vÒ sè lîng, chÊt lîng, gi¸ trÞ, tªn ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn, níc nhËp khÈu. C¸c chøng tõ cÇn thiÕt, ph¶i xuÊt tr×nh kÌm theo lµ: GiÊy phÐp xuÊt khÈu, phiÕu ®ãng gãi, b¶ng kª chi tiÕt... - XuÊt tr×nh hµng ho¸. - Thùc hiÖn c¸c quyÕt ®Þnh cña h¶i quan. *Giao hµng lªn tµu. Trong bíc nµy doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc sau: - LËp b¶n ®¨ng ký hµng chuyªn chë. - XuÊt tr×nh b¶n ®¨ng ký cho ngêi vËn t¶i ®Ó lÊy hå s¬ xÕp hµng . - Trao ®æi víi c¬ quan ®iÒu ®é c¶ng ®Ó n¾m v÷ng ngµy giê lµm hµng. Bè chÝ ph¬ng tiÖn vËn t¶i ®a hµng vµo c¶ng, xÕp hµng lªn tµu. - LÊy biªn lai thuyÒn phã, sau ®ã ®æi biªn lai thuyÒn phã lÊy vËn ®¬n ®êng biÓn hoµn h¶o vµ chuyÓn nhîng ®îc, sau ®ã lËp bé chøng tõ thanh to¸n. * Thanh to¸n. 14 Thanh to¸n lµ bíc cuèi cïng cña viÖc thùc hiÖn hîp ®ång nÕu kh«ng cã sù tranh chÊp, khiÕu n¹i. Trong bu«n b¸n quèc tÕ, cã rÊt nhiÒu ph¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nhau. - Ph¬ng thøc chuyÓn tiÒn. - Ph¬ng thøc thanh to¸n më tµi kho¶n. - Ph¬ng thøc thanh to¸n nhê thu. - Ph¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ. §èi víi nhµ xuÊt khÈu, vÒ ph¬ng tiÖn thanh to¸n cÇn ph¶i xem xÐt nh÷ng vÊn ®Ò sau: - Ngêi b¸n muèn b¶o ®¶m r»ng, ngêi mua cã c¸c ph¬ng tiÖn tµi chÝnh ®Ó tr¶ tiÒn mua hµng theo ®óng hîp ®ång ®· ký. - Ngêi b¸n muèn viÖc thanh to¸n ®îc thùc hiÖn ®óng h¹n. Trªn b×nh diÖn quèc tÕ, hai ph¬ng tiÖn thanh to¸n lµ nhê thu ( D/P vµ D/A) vµ th tÝn dông (chñ yÕu lµ L/C kh«ng huû ngang ) ®îc ¸p dông phæ biÕn h¬n c¶. §Õn ®©y nÕu kh«ng cã sù tranh chÊp vµ khiÕu l¹i, mét th¬ng vô xuÊt khÈu coi nh ®· kÕt thóc vµ doanh nghiÖp l¹i tiÕn hµnh mét th¬ng vô míi. III. c¸c yÕu tè ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu. 1. YÕu tè chÝnh trÞ. YÕu tè chÝnh trÞ lµ nh÷ng nh©n tè khuyÕn khÝch hoÆc h¹n chÕ qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ho¹t ®éng kinh doanh. Ch¼ng h¹n, chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ cã thÓ lµm t¨ng sù liªn kÕt c¸c thÞ trêng vµ thóc ®Èy tèc ®é t¨ng trëng ho¹t ®éng xuÊt khÈu b»ng viÖc dì bá c¸c hµng rµo thuÕ quan, phi thuÕ quan, thiÕt lËp c¸c mèi quan hÖ trong c¬ së h¹ tÇng cña thÞ trêng. Khi kh«ng æn 15 ®Þnh vÒ chÝnh trÞ sÏ c¶n trë sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt níc vµ t¹o ra t©m lý kh«ng tèt cho c¸c nhµ kinh doanh. 2. YÕu tè kinh tÕ . YÕu tè kinh tÕ nh tû gi¸ hèi ®o¸i, l·i suÊt ng©n hµng... t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu ë tÇm vÜ m« vµ vi m«. ë tÇm vÜ m«, chóng t¸c ®éng ®Õn ®Æc ®iÓm vµ sù ph©n bæ c¸c c¬ héi kinh doanh quèc tÕ còng nh quy m« cña thÞ trêng. ë tÇm vi m« c¸c yÕu tè kinh tÕ l¹i ¶nh hëng ®Õn c¬ cÊu tæ chøc vµ hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp. C¸c yÕu tè gi¸ c¶ vµ sù ph©n bæ tµi nguyªn ë c¸c thÞ trêng kh¸c nhau còng ¶nh hëng tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ph©n bè nguyªn vËt liÖu, vèn, lao ®éng vµ do ®ã ¶nh hëng tíi gi¸ c¶ vµ chÊt lîng hµng ho¸ xuÊt khÈu. 3. YÕu tè luËt ph¸p. Mçi quèc gia cã hÖ thèng luËt ph¸p riªng dÔ ®iÒu chØnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh quèc tÕ rµng buéc c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. C¸c yÕu tè luËt ph¸p ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu trªn nh÷ng mÆt sau: - Quy ®Þnh vÒ giao dÞch hîp ®ång, vÒ b¶o hé quyÒn t¸c gi¶, quyÒn së h÷u trÝ tuÖ. - Quy ®Þnh vÒ lao ®éng, tiÒn l¬ng, thêi gian lao ®éng, nghØ ng¬i, ®×nh c«ng, b·i c«ng. - Quy ®Þnh vÒ c¹nh tranh, ®éc quyÒn,vÒ c¸c lo¹i thuÕ. - Quy ®Þnh vÒ vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i trêng, tiªu chuÈn chÊt lîng, giao hµng, thùc hiÖn hîp ®ång. - Quy ®Þnh vÒ qu¶ng c¸o, híng dÉn sö dông. 16 4. YÕu tè c¹nh tranh. C¹nh tranh, mét mÆt thóc ®Èy cho c¸c doanh nghiÖp ®Çu t m¸y mãc thiÕt bÞ, n©ng cÊp chÊt lîng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm...Nhng mét mÆt nã dÔ dµng ®Èy lïi c¸c doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng ph¶n øng hoÆc chËm ph¶n øng víi sù thay ®æi cña m«i trêng kinh doanh. C¸c yÕu tè c¹nh tranh ®îc thÓ hiÖn qua m« h×nh sau: M« h×nh: Søc m¹nh cña Michael Porter §èi thñ míi §èi míi tiÒmthñ tµng tiÒm tµng Kh¶ n¨ng mÆc c¶ cña ngêi mua Sù ®e do¹ cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh Nhµ cung Nhµ cÊpcung cÊp kh¶ n¨ng mÆc c¶ cña nhµ cung cÊp C¹nh tranh gi÷a c¸c C¹nh tranh gi÷a c¸c c«ng ty hiÖn t¹i c«ng ty hiÖn t¹i Ngêi mua Ngêi mua Sù ®e do¹ cña c¸c hµng ho¸ thay thÕ C¸c mÆt hµng vµ c¸c C¸c mÆt vµ c¸c dich vô hµng thay thÕ dich vô thay thÕ Qua m« h×nh c¸c doanh nghiÖp cã thÓ thÊy ®îc c¸c mèi ®e däa hay th¸ch thøc víi c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh lµ trung t©m. XuÊt ph¸t tõ ®©y doanh nghiÖp cã thÓ ®Ò ra s¸ch lîc hîp lý nh»m h¹n chÕ ®e do¹ vµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp m×nh. - Sù ®e do¹ cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh tiÒm tµng. C¸c ®èi thñ nµy cha cã kinh nghiÖm trong viÖc th©m nhËp vµo thÞ trêng quèc tÕ song nã cã tiÒm n¨ng lín vÒ vèn, c«ng nghÖ, lao ®éng vµ tËn dông ®îc lîi thÕ cña ngêi ®i sau, do ®ã dÔ kh¾c phôc ®îc nh÷ng ®iÓm yÕu cña c¸c doanh nghiÖp hiÖn t¹i 17 ®Ó cã kh¶ n¨ng chiÕm lÜnh thÞ trêng. ChÝnh v× vËy, mét doanh nghiÖp ph¶i t¨ng cêng ®Çu t vèn, trang bÞ thªm m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, nhng mÆt kh¸c ph¶i t¨ng cêng qu¶ng c¸o, ¸p dông c¸c biÖn ph¸p hç trî vµ khuyÕch tr¬ng s¶n phÈm gi÷ g×n thÞ trêng hiÖn t¹i, ®¶m b¶o lîi nhuËn dù kiÕn. - Søc Ðp cña ngêi cung cÊp. Nh©n tè nµy cã kh¶ n¨ng më réng hoÆc thu hÑp khèi lîng vËt t ®Çu vµo, thay ®æi c¬ cÊu s¶n phÈm hoÆc s½n sµng liªn kÕt víi nhau ®Ó chi phèi thÞ trêng nh»m h¹n chÕ kh¶ n¨ng cña doanh nghiÖp hoÆc lµm gi¶m lîi nhuËn dù kiÕn, g©y ra rñi ro khã lêng tríc ®îc cho doanh nghiÖp. V× thÕ ho¹t ®éng xuÊt khÈu cã nguy c¬ gi¸n ®o¹n. - Søc Ðp ngêi tiªu dïng. Trong c¬ chÕ thÞ trêng, kh¸ch hµng thêng ®îc coi lµ “thîng ®Õ”. Kh¸ch hµng cã kh¶ n¨ng lµm thu hÑp hay më réng quy m« chÊt lîng s¶n phÈm mµ kh«ng ®îc n©ng gi¸ b¸n s¶n phÈm. Mét khi nhu cÇu cña kh¸ch hµng thay ®æi th× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi riªng còng ph¶i thay ®æi theo cho phï hîp. - C¸c yÕu tè c¹nh tranh trong néi bé ngµnh. Khi ho¹t ®éng trªn thÞ trêng quèc tÕ, c¸c doanh nghiÖp thêng hiÕm khi cã c¬ héi dµnh ®îc vÞ trÝ ®éc t«n trªn thÞ trêng mµ thêng bÞ chÝnh nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ cung cÊp c¸c lo¹i s¶n phÈm t¬ng tù c¹nh tranh gay g¾t. C¸c doanh nghiÖp nµy cã thÓ lµ doanh nghiÖp cña quèc gia níc së t¹i, quèc gia chñ nhµ hoÆc mét níc thø ba cïng tham gia xuÊt khÈu mÆt hµng ®ã.Trong mét sè trêng hîp c¸c doanh nghiÖp së t¹i nµy l¹i ®îc chÝnh phñ b¶o hé do ®ã doanh nghiÖp khã cã thÓ c¹nh tranh ®îc víi hä. 5./ YÕu tè v¨n ho¸. YÕu tè v¨n ho¸ h×nh thµnh nªn nh÷ng lo¹i h×nh kh¸c nhau cña nhu cÇu thÞ trêng, t¸c ®éng ®Õn thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng. Doanh nghiÖp chØ cã thÓ thµnh c«ng trªn thÞ trêng quèc tÕ khi cã sù hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ phong tôc 18 tËp qu¸n, lèi sèng...mµ ®iÒu nµy l¹i kh¸c biÖt ë mçi quèc gia. V× vËy, hiÓu biÕt ®îc m«i trêng v¨n ho¸ sÏ gióp cho doanh nghiÖp thÝch øng víi thÞ trêng ®Ó tõ ®ã cã chiÕn lîc ®óng ®¾n trong viÖc më réng thÞ trêng xuÊt khÈu cña m×nh. IV./ §Æc ®iÓm riªng cña s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n hµng dÖt may trªn thÞ trêng thÕ giíi. 1./ §Æc ®iÓm vÒ s¶n xuÊt. Víi mét quèc gia, khi cã nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn th× ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may sÏ kh«ng ®ãng vai trß chñ ®¹o trong nÒn kinh tÕ mµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c cã hµm lîng kü thuËt cao sÏ chiÕm lÜnh thÞ trêng. Bëi ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may lµ mét ngµnh sö dông nhiÒu lao ®éng ®¬n gi¶n, vèn ®Çu t ban ®Çu kh«ng lín, nhng cã tû lÖ l·i kh¸ cao. ChÝnh v× vËy s¶n xuÊt dÖt may thêng ph¸t triÓn m¹nh vµ cã hiÖu qu¶, ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, ®Æc biÖt lµ trong giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸. Khi ®· cã c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, cã tr×nh ®é kü thuËt cao, gi¸ lao ®éng cao th× søc c¹nh tranh trong s¶n xuÊt dÖt may sÏ gi¶m.Thùc tÕ cho thÊy, lÞch sö ph¸t triÓn ngµnh dÖt may thÕ giíi còng lµ lÞch sö chuyÓn dÞch c«ng nghiÖp dÖt may tõ khu vùc ph¸t triÓn sang khu vùc kÐm ph¸t triÓn h¬n do t¸c ®éng cña c¸c lîi thÕ so s¸nh. Tuy nhiªn, ®iÒu nµy kh«ng cã nghÜa lµ ngµnh dÖt may kh«ng cßn tån t¹i c¸c níc ph¸t triÓn mµ nã ®· ph¸t triÓn cao h¬n víi nh÷ng s¶n phÈm cao cÊp, thêi trang ®Ó phôc vô cho mét nhãm ngêi. Cô thÓ cña sù chuyÓn dÞch nµy lµ vµo n¨m 1840 tõ níc Anh sang c¸c níc Ch©u ¢u kh¸c, khi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may ®· trë thµnh ®éng lùc ph¸t triÓn chÝnh cho sù ph¸t triÓn thÞ trêng sang c¸c khu vùc míi kh¸m ph¸ ë Ch©u Mü. TiÕp theo lµ tõ Ch©u ¢u sang NhËt B¶n vµo nh÷ng n¨m 1950. Tõ n¨m 1960, khi chi phÝ s¶n xuÊt ë NhËt t¨ng lªn vµ thiÕu nguån lao ®éng th× c«ng nghiÖp dÖt may l¹i chuyÓn dÞch tíi c¸c níc míi c«ng nghiÖp ho¸ (NICS) nh Hongkong, §µi loan, Nam TriÒu Tiªn... Qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch ®îc thóc ®Èy m¹nh bëi nguån ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi nh»m khai th¸c 19 lîi thÕ vÒ nguån nguyªn liÖu t¹i chç vµ gi¸ nh©n c«ng rÎ. Tuy hiÖn nay c«ng nghiÖp dÖt may kh«ng cßn thèng trÞ trong nÒn kinh tÕ nhng nã vÉn cßn ®ãng gãp vÒ nguån thu ngo¹i tÖ th«ng qua xuÊt khÈu ë c¸c níc nµy. Theo quy luËt chuyÓn dÞch cña ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may th× ®Õn n¨m 1980 lîi thÕ so s¸nh cña ngµnh dÖt may mÊt dÇn ®i, c¸c quèc gia nµy chuyÓn sang s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng cã c«ng nghÖ vµ kü thuËt cao h¬n nh ®iÖn tö, « t«... Ngµnh dÖt may l¹i tiÕp tôc chuyÓn dÞch sang c¸c níc §«ng Nam ¸, Trung Quèc råi tiÕp tôc sang c¸c quèc gia kh¸c, trong ®ã cã ViÖt nam. ViÖt Nam lµ mét quèc gia thuéc ASEAN vµ còng ®· ®¹t møc xuÊt khÈu cao vÒ s¶n phÈm dÖt may trong thËp kû qua gãp phÇn vµo c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. 2./ §Æc ®iÓm trong bu«n b¸n. S¶n xuÊt ngµnh dÖt may cã vai trß vµ ¶nh hëng rÊt lín ®Õn s¶n xuÊt vµ bu«n b¸n quèc tÕ. Trong lÞch sö cña nÒn mËu dÞch thÕ giíi, s¶n phÈm ngµnh dÖt may lµ mét trong nh÷ng s¶n phÈm ®Çu tiªn tham gia vµo thÞ trêng. Nã cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau: - S¶n phÈm dÖt may cã nhu cÇu rÊt phong phó, ®a d¹ng tuú theo ®èi tîng tiªu dïng. Ngêi tiªu dïng kh¸c nhau vÒ v¨n ho¸, phong tôc tËp qu¸n, t«n gi¸o, kh¸c nhau vÒ khu vùc ®Þa lý, tuæi t¸c... sÏ cã nhu cÇu rÊt kh¸c nhau vÒ trang phôc. - S¶n phÈm dÖt may mang tÝnh thêi trang cao, ph¶i thêng xuyªn thay ®æi mÉu m·, kiÓu d¸ng, mµu s¾c, chÊt liÖu ®Ó ®¸p øng t©m lý thÝch ®æi míi, ®éc ®¸o vµ g©y Ên tîng cña ngêi tiªu dïng. -Nh·n m¸c s¶n phÈm cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi tiªu thô s¶n phÈm. Ngêi tiªu dïng thêng c¨n cø vµo nh·n m¸c ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng s¶n phÈm. 20
- Xem thêm -

Tài liệu liên quan