LuËn v¨n tèt nghiÖp
Lêi më ®Çu
Hoa kú lµ mét thÞ trêng lín, ®a d¹ng vµ phøc t¹p, sau 10 n¨m b×nh thêng
ho¸ quan hÖ ViÖt Nam - Hoa Kú, thÞ trêng nµy ®· ph¸t triÓn rÊt nhanh.
ChuyÕn th¨m lÞch sö cña Thñ tíng Phan V¨n Kh¶i kh«ng chØ ®iÓm l¹i sù
ph¸t triÓn quan hÖ hîp t¸c trong 10 n¨m b×nh thêng ho¸ quan hÖ gi÷a hai níc
mµ môc ®Ých chÝnh lµ t×m kiÕm c¸c gi¶i ph¸p, x¸c ®Þnh ph¬ng híng ®Ó ®a
quan hÖ 2 níc bíc lªn mét tÇm cao míi. §iÒu nµy ®îc cô thÓ ho¸ th«ng qua
hµng lo¹t c¸c cuéc tiÕp xóc cÊp cao cña Thñ tíng Phan V¨n Kh¶i víi Tæng
thèng Bush, Thîng viÖn, H¹ viÖn Hoa Kú, giíi doanh nghiÖp, giíi truyÒn
th«ng vµ c¸c tÇng líp x· héi. C¸c cuéc gÆp cÊp cao lµ ®Ó thÕ giíi, níc Mü vµ
ngêi Mü hiÓu ®óng ®¾n h¬n, vÒ ®Êt níc ViÖt Nam, con ngêi ViÖt Nam.
Thµnh c«ng cña chuyÕn th¨m cßn lµ sù x¸c nhËn mèi quan hÖ gi÷a hai
níc lµ ®èi t¸c tin cËy - hîp t¸c vÒ nhiÒu mÆt - æn ®Þnh l©u dµi trªn nguyªn t¾c
t«n träng lÉn nhau. §©y lµ tiÒn ®Ò ®Ó hai níc thóc ®Èy m¹nh mÏ quan hÖ vÒ
nhiÒu mÆt trong ®ã cã quan hÖ th¬ng m¹i. Quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i hai níc
sau 10 n¨m b×nh thêng ho¸ ®· ph¸t triÓn rÊt nhanh vÒ nhiÒu lÜnh vùc thÓ hiÖn
sù nghiÖp ®æi míi kinh tÕ cña ta vµ héi nhËp s©u s¾c vµo th¬ng m¹i thÕ giíi,
gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh ®µm ph¸n gia nhËp W.T.O cña ViÖt Nam. §Ó t¹o
®iÒu kiÖn ph¸t triÓn h¬n n÷a mét sè mÆt hµng xuÊt khÈu sang thÞ trêng Hoa
Kú, em xin ®i s©u nghiªn cøu ®Ò tµi: "Thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo
thÞ trêng Hoa Kú khi ViÖt Nam cha gia nhËp W.T.O vµ cßn ¸p dông h¹n
ng¹ch (quota)".
Néi dung cña ®Ò tµi ®îc chia lµm 3 ch¬ng:
Ch¬ng 1: ThÞ trêng Hoa Kú vµ c¬ héi xuÊt khÈu cña ViÖt Nam
Ch¬ng 2: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam vµo thÞ trêng
Hoa Kú
Ch¬ng 3: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng dÖt may
vµo thÞ trêng Hoa Kú.
DÖt may lµ mÆt hµng xuÊt khÈu cã kim ng¹ch lín vµo thÞ trêng Hoa Kú,
lµ mÆt hµng cã nhiÒu tiÒm n¨ng nhng ®ang bÞ c¹nh tranh gay g¾t. Em hy väng
r»ng ®Ò tµi sÏ gãp phÇn quan träng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ xuÊt khÈu vµo thÞ
trêng Hoa Kú.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Ch¬ng 1
thÞ trêng hoa kú vµ c¬ héi
xuÊt khÈu cña ViÖt Nam
1. §¸nh gi¸ thÞ trêng Hoa Kú vµ ph©n tÝch tiÒm n¨ng réng lín cña thÞ trêng Hoa Kú ®èi víi s¶n phÈm chÕ t¹o tõ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nãi
chung vµ s¶n phÈm dÖt may ViÖt Nam nãi riªng
Hoa Kú lµ mét cêng quèc hµng ®Çu thÕ giíi c¶ vÒ kinh tÕ, khoa häc
c«ng nghÖ, cã tµi nguyªn rÊt phong phó. HiÖn nay víi d©n sè kho¶ng trªn 293
triÖu ngêi, trong ®ã 75% sèng ë thµnh thÞ, tæng s¶n phÈm quèc néi trªn 10.000
tû USD, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ngêi hµng n¨m lµ 36.000 USD hµng n¨m Hoa
Kú nhËp khÈu trªn 1.300 tû USD, chiÕm kho¶ng 1/5 tæng kim ng¹ch nhËp
khÈu trªn toµn thÕ giíi. ViÖc th©m nhËp thÞ trêng Hoa Kú - mét thÞ trêng réng
lín nhÊt thÕ giíi víi møc thu nhËp cao vµ nhu cÇu tiªu dïng ®a d¹ng vÒ nhiÒu
chñng lo¹i hµng ho¸ víi khèi lîng lín - thÞ trêng tiªu thô hµng ho¸ cña bÊt kú
doanh nghiÖp nµo còng nh bÊt cø quèc gia nµo trªn thÕ giíi. §óng nh lêi nhËn
xÐt vÒ thÞ trêng Hoa Kú, §¹i Sø - Trëng ph¸i ®oµn ViÖt Nam t¹i Liªn Hîp
Quèc ®· nãi: "…®©y lµ thÞ trêng kh«ng ®¸y….". Khi nghiªn cøu vÒ thÞ tr êng
nµy cã thÓ kh¸i qu¸t nh÷ng ®Æc ®iÓm næi bËt nh sau:
Thø nhÊt, tÝnh më cöa kh¸ cao cña thÞ trêng:
§iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn ë chç quy chÕ xuÊt - nhËp khÈu vµo thÞ trêng Hoa
Kú phï hîp víi nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña tæ chøc Th¬ng m¹i thÕ giíi
(W.T.O). Hoa Kú lµ níc nhËp khÈu lín c¸c mÆt hµng cã hµm lîng lao ®éng
cao nh dÖt may, giÇy dÐp, ®å dïng gia ®×nh…. , trong ®ã cã nh÷ng mÆt hµng
tiªu dïng th«ng thêng hÇu nh Hoa Kú kh«ng cßn s¶n xuÊt n÷a. Hoa Kú ph¶i
nhËp c¸c mÆt hµng nµy tõ c¸c níc Ch©u ¸, ®Æc biÖt lµ Trung Quèc, NhËt B¶n,
Hµn Quèc. C¸c s¶n phÈm chÕ t¹o, cã hµm lîng vèn vµ c«ng nghÖ cao ®îc
nhËp tõ Ch©u ¢u vµ NhËt B¶n. Ngoµi ra Hoa Kú còng nhËp khÈu hµng ho¸ tõ
rÊt nhiÒu níc ë c¸c Ch©u lôc kh¸c. §iÒu nµy còng t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh
nghiÖp ViÖt Nam hoµn toµn cã thÓ t×m thÊy chç ®øng t¹i thÞ trêng Hoa Kú.
Thø hai, tÝnh quy chuÈn vµ thèng nhÊt cao ®é cña s¶n phÈm ®a vµo
thÞ trêng Hoa Kú.
Hµng ho¸ xuÊt khÈu vµo Hoa Kú ®ßi hái thùc hiÖn nghiªm tóc vµ chÆt
chÏ, nhÊt lµ ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu chÊt lîng mét c¸ch nghiªm ngÆt vµ ®ång bé.
C¸c nhµ nhËp khÈu Hoa Kú lu«n cã Ên tîng vµ ®ßi hái cã uy tÝn ph¶i ®îc ®Æt
lªn hµng ®Çu tõ khi b¾t ®Çu cã mèi quan hÖ hîp t¸c. Hµng ho¸ nhËp khÈu vµo
Hoa Kú thêng ph¶i cã khèi lîng lín, ®óng quy chuÈn, ®¶m b¶o ®óng thêi h¹n,
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
vµ kh«ng ph¬ng h¹i lîi Ých kinh tÕ cña c¸c C«ng ty Hoa Kú. Tõ ®ã cho thÊy
chØ nªn lùa chän vµ tËp trung ®Çu t vµo mét sè mÆt hµng vµ ngµnh hµng xuÊt
khÈu chñ lùc, kh«ng dµn tr¶i. (Ngay c¶ mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ còng cÇn
®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt vµ cã khèi lîng ®ñ lín).
Thø ba, tÝnh ph¸p lý cao cña c¸c quan hÖ thÞ trêng.
M«i trêng ph¸p lý cña Hoa Kú lµ hÕt søc phøc t¹p, nhiÒu khi cã sù kh¸c
biÖt gi÷a luËt cña Liªn Bang, Bang vµ cßn c¶ nh÷ng quy ®Þnh riªng biÖt cña
chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng. HÖ thèng ph¸p luËt liªn quan ®Õn b¶o vÖ quyÒn lîi ngêi tiªu dïng ë Hoa Kú ®îc thùc thi kh¸ tèt v× thÕ hµng ho¸ b¸n ra ë ®©y ph¶i
®îc b¶o hµnh tèt vµ an toµn trong thêi gian cam kÕt ®Ó t¹o uy tÝn vµ niÒm tin.
Do ®ã viÖc hiÓu biÕt c¸c vÊn ®Ò ph¸p lý liªn quan lµ ®iÒu kiÖn mÊu chèt khi
x©m nhËp vµo thÞ trêng Hoa Kú vµ viÖc sö dông c¸c C«ng ty t vÊn nãi chung
trong ®ã cã C«ng ty t vÊn Hoa Kú lµ ®iÒu cÇn chó träng.
Thø t, tÝnh thèng nhÊt, æn ®Þnh cao cña hÖ thèng ph©n phèi.
HÖ thèng ph©n phèi hµng ho¸ ë Hoa Kú ph¸t triÓn ë tr×nh ®é cao, cã tæ
chøc hoµn chØnh, nÕu kh«ng dùa vµo c¸c hÖ thèng ph©n phèi hiÖn cã th× kh«ng
thÓ ®a hµng ho¸ vµo thÞ trêng nµy (kh«ng cã bu«n b¸n tiÓu ng¹ch hoÆc bu«n
b¸n ®êng biªn nh cã thÓ thÊy trong mét sè trêng hîp kh¸c). Ngêi d©n Mü cã
thãi quen mua s¾m t¹i c¸c siªu thÞ hay cöa hµng lín. HÖ thèng ph©n phèi nµy
võa lµ c¬ héi, võa lµ th¸ch thøc lín cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi th©m
nhËp thÞ trêng Hoa Kú. NÕu cha tham gia vµo c¸c kªnh ph©n phèi lín th×
kh«ng nh÷ng kh«ng ph¸t triÓn ®îc thÞ trêng mµ cßn c¶n trë ®Õn thÞ phÇn tiªu
thô vµ gÆp nh÷ng víng m¾c vµo hÖ thèng luËt ph¸p cña Mü. Muèn ®i ®óng
kªnh c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i lùa chän ®îc nhµ ph©n phèi cã uy
tÝn vµ ®¶m b¶o ®îc sè lîng vµ quy c¸ch hµng ho¸ ®óng víi thÞ hiÕu vµ yªu cÇu
cña kh¸ch hµng Mü.
Thø n¨m, thÞ trêng cã søc c¹nh tranh rÊt cao.
Hoa Kú lµ níc nhËp khÈu lín nhÊt thÕ giíi, trªn thÞ trêng Hoa Kú cã ®Çy
®ñ c¸c nhµ cung cÊp lín nhá ë hÇu hÕt c¸c quèc gia trªn thÕ giíi, v× thÕ møc
®é c¹nh tranh lµ v« cïng gay g¾t. Trong cuéc c¹nh tranh nµy, gi¸ c¶ vµ chÊt lîng lµ hai yÕu tè c¬ b¶n, nhng kh«ng thÓ kh«ng tÝnh ®Õn nh÷ng yÕu tè kh¸c
nh bao b×, mÉu m·, xuÊt xø, nh·n hiÖu s¶n phÈm…. §èi víi doanh nghiÖp
ViÖt Nam th× ®©y lµ nh÷ng vÊn ®Ò cßn míi mÎ. Theo c¸c luËt s Mü, vô kiÖn c¸
ba sa ®èi ViÖt Nam nÆng vÒ khÝa c¹nh chÝnh trÞ vµ lµ ®iÒu khã tr¸nh khái. §©y
lµ bµi häc ®¾t gi¸ cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ sÏ cßn cã nhiÒu vô kiÖn
kh¸c cã thÓ x¶y ra n÷a trong qu¸ tr×nh bu«n b¸n víi thÞ trêng Hoa Kú.
Thø s¸u, c¸c hiÖp héi kinh doanh cã vai trß kh«ng nhá.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
ë Hoa Kú cã rÊt nhiÒu hiÖp héi cña c¸c nhµ kinh doanh, c¸c hiÖp héi
nµy cã vai trß lín trong viÖc híng dÉn vµ phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c doanh
nghiÖp víi lîi Ých céng ®ång doanh nghiÖp t¹i Hoa Kú, trong ®ã cã doanh
nghiÖp võa vµ nhá. §iÒu ®ã cho thÊy r»ng viÖc thiÕt lËp quan hÖ víi c¸c hiÖp
héi kinh doanh ë Hoa Kú lµ con ®êng h÷u hiÖu ®Ó tiÕp cËn vµ x©m nhËp thÞ trêng Hoa Kú, thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng t¹i
ViÖt Nam .
Thø b¶y, lùc lîng ngêi ViÖt Nam ë níc ngoµi t¹i Hoa Kú cã vai trß
quan träng trong viÖc xóc tiÕn th¬ng m¹i vµ ®Çu t t¹i Hoa Kú.
Lùc lîng ngêi ViÖt t¹i Hoa Kú rÊt ®«ng lªn ®Õn 1,3 triÖu ngêi cã kh¶
n¨ng hßa nhËp víi d©n c së t¹i, nhng tÝnh céng ®ång cha cao. Vai trß cÇu nèi
cña ngêi ViÖt lµ hÕt søc quan träng nhng trong thùc tÕ cßn cÇn ®îc rÌn luyÖn
vµ thö th¸ch. Phong c¸ch lµm viÖc vµ ph¬ng thøc hîp t¸c gi÷a hä víi doanh
nghiÖp trong níc cßn nhiÒu ®iÒu ph¶i ®îc rót kinh nghiÖm. TiÒm n¨ng lùc lîng sinh viªn ViÖt Nam ®ang du häc t¹i Hoa Kú cha ®îc quan t©m ®óng møc,
tÝnh céng ®ång ViÖt Nam rÊt yÕu nªn kh¶ n¨ng thùc hiÖn c«ng t¸c xóc tiÕn vµ
®Çu t bÞ h¹n chÕ. Bëi vËy mét mÆt ph¶i thËn träng tr¸nh véi vµng khi tiÕp xóc
víi c¸c doanh nghiÖp Hoa Kú. Giai ®o¹n ®Çu cÇn cã sù m«i giíi cña ViÖt kiÒu.
MÆt kh¸c ph¶i t×m vµ lùa chän ®îc kh¸ch hµng tin cËy, thu hót nhiÒu doanh
nghiÖp cã uy tÝn vµo kinh doanh vµ ®Çu t ë ViÖt Nam.
Thø t¸m, chi phÝ dÞch vô trong c¬ cÊu gi¸ thµnh s¶n phÈm chiÕm tû
träng cao.
Hµng ho¸ ®a vµo b¸n lÎ t¹i Hoa Kú kh¸ cao bëi chi phÝ dÞch vô lín lµm
h¹n chÕ c¬ héi th©m nhËp cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi vµo thÞ trêng
Hoa Kú.
Thø chÝn, hÖ thèng t vÊn t¹i Hoa Kú gi÷ vai trß quan träng ®Æc biÖt lµ
t vÊn ph¸p luËt.
§©y lµ ®ßi hái kh¸ch quan bëi ®Æc ®iÓm cña thÞ trêng nµy, chi phÝ t vÊn
t¹i Hoa Kú rÊt cao. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i biÕt sö dông t vÊn cña
c¸c C«ng ty t vÊn ph¸p luËt Hoa Kú, mÆt kh¸c ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ViÖt
Nam cÇn ph¶i nhanh chãng x©y dùng ®îc nh÷ng C«ng ty t vÊn cña ViÖt Nam cã
tr×nh ®é chuyªn m«n ngang tÇm quèc tÕ nh c¸c c«ng ty Hoa Kú.
ViÖt Nam ®ang thùc hiÖn mét chiÕn lîc c«ng nghiÖp hãa híng vÒ xuÊt
khÈu, thÞ trêng Hoa Kú cã tÇm quan träng ®Æc biÖt, lµ ®iÓm ®Õn cña c¸c s¶n
phÈm chÕ t¹o xuÊt khÈu. Víi viÖc dµnh cho ViÖt Nam quyÒn xuÊt khÈu sang
Hoa Kú trªn c¬ së MFN, HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú ®· më ra
nh÷ng c¬ héi to lín ®Ó ph¸t triÓn hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. §Ó cã thÓ tËn
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
dông ®îc c¬ héi, biÕn kh¶ n¨ng thµnh hiÖn thùc, tøc lµ cã thÓ thùc sù th©m
nhËp ®îc vµo thÞ trêng réng lín, phøc t¹p vµ xa x«i nh Hoa Kú, ViÖt Nam cÇn
ho¹ch ®Þnh mét chÝnh s¸ch tæng thÓ víi c¸c gi¶i ph¸p ®ång bé c¶ vÒ phÝa Nhµ
níc vµ doanh nghiÖp. Thùc tÕ cho thÊy Hoa Kú kh«ng chØ lµ thÞ trêng xuÊt
khÈu lín nhÊt mµ cßn th«ng tho¸ng nhÊt thÕ giíi ®èi víi s¶n phÈm chÕ t¹o tõ
c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. NhËp khÈu hµng ho¸ cña Hoa Kú tõ Ch©u ¸ lµ 422 tû
USD (n¨m 2000), nhiÒu h¬n 50% so víi nhËp khÈu EU tõ Ch©u ¸. N¨m 2000,
hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Hoa Kú ®· t¨ng 128% so víi n¨m 2001,
trong khi ®ã møc xuÊt khÈu cïng kú nãi chung cña ViÖt Nam ra thÞ trêng thÕ
giíi chØ t¨ng 10%. Møc xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm chÕ t¹o tríc ®©y ®· bÞ h¹n chÕ
bëi thuÕ suÊt cao cña Hoa Kú tríc HiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i, ®· t¨ng ®Æc biÖt
nhanh víi tèc ®é 50% n¨m. Trong c¸c s¶n phÈm chÕ t¹o, s¶n phÈm xuÊt khÈu
t¨ng m¹nh nhÊt lµ hµng may mÆc, t¨ng tíi 900 triÖu USD trong n¨m 2002 (gÊp
18 lÇn so víi kim ng¹ch xuÊt khÈu trong n¨m 2001). N¨m 2002 còng ghi nhËn
sù t¨ng lªn nhanh chãng cña nhiÒu mÆt hµng xuÊt khÈu kh¸c nh ®å ®iÖn
(270%), ®å gç (50%), hµng ho¸ du lÞch (5422%) vµ c¸c mÆt hµng c«ng nghiÖp
hçn hîp kh¸c 847% kh«ng cã g× ®¸ng ng¹c nhiªn khi Hoa Kú lµ mét thÞ trêng
xuÊt khÈu chñ yÕu cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®Æc biÖt lµ hµng c«ng nghiÖp
chÕ t¹o v× Hoa Kú chØ ®øng thø hai sau EU vÒ quy m« (®îc x¸c ®Þnh b»ng
GNP tæng thu nhËp quèc gia). Tuy nhiªn ®èi víi hµng xuÊt khÈu Ch©u ¸, Hoa
Kú cßn lín h¬n EU. Theo b¶ng 1 díi ®©y, nhËp khÈu hµng ho¸ cña Hoa Kú tõ
Ch©u ¸ n¨m 2000 lµ 422 tû USD, nhiÒu h¬n 50% so víi nhËp khÈu EU tõ
Ch©u ¸
B¶ng 1: XuÊt khÈu cña Ch©u ¸ vµo Hoa Kú vµ EU n¨m 2000
§¬n vÞ tÝnh: tû USD
XuÊt khÈu XuÊt khÈu vµo
Tû lÖ
MÆt hµng
vµo Hoa Kú
EU
Hoa Kú/EU
N«ng s¶n
13,9
14,8
0,9
Kho¸ng s¶n
6,6
7,2
0,9
Nhiªn liÖu
3,4
3,2
1,1
Hµng c«ng nghiÖp chÕ t¹o
396
249,4
1,6
S¶n phÈm « t«
54,7
19,8
2,8
ThiÕt bÞ v¨n phßng vµ viÔn th«ng
131,9
88,9
1,5
ThiÕt bÞ vËn t¶i vµ m¸y mãc kh¸c
63,1
47,6
1,3
May mÆc
35,8
20,8
1,7
Hµng tiªu dïng kh¸c
59,7
33,5
1,8
Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸
422,7
277,6
1,5
Nguån: Sè liÖu thèng kª cña Bé Th¬ng m¹i - 2001
PhÇn lín hµng nhËp khÈu cña Hoa Kú tõ Ch©u ¸ ®Òu lµ hµng c«ng
nghiÖp chÕ t¹o, tæng kim ng¹ch lªn tíi gÇn 400 tû USD trong n¨m 2000, nhiÒu
h¬n 60% vÒ gi¸ trÞ so víi kim ng¹ch nhËp khÈu t¬ng øng cña EU tõ Ch©u ¸.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
VÒ c¸c mÆt hµng sö dông nhiÒu lao ®éng (vÝ dô nh hµng may mÆc vµ hµng
c«ng nghiÖp chÕ t¹o tiªu dïng c¸c lo¹i), nhËp khÈu cña Hoa Kú tõ Ch©u ¸ cao
h¬n nhËp khÈu cña EU tõ Ch©u ¸ tõ 70 ®Õn 80%.
May mÆc lµ mét trong nh÷ng mÆt hµng chñ yÕu mµ c¸c níc ®ang ph¸t
triÓn xuÊt khÈu víi khèi lîng lín, vµ ®èi víi hÇu hÕt c¸c níc, Hoa Kú lµ thÞ trêng chñ yÕu tríc tiªn. Víi søc tiªu thô khæng lå, Hoa Kú lu«n lµ thÞ trêng hÊp
dÉn vµ quan träng cña ngµnh may mÆc c¸c níc ®ang ph¸t triÓn trong ®ã cã
ViÖt Nam.
B¶ng 2: NhËp khÈu hµng dÖt may cña Hoa Kú theo xuÊt xø,
n¨m 2000 (triÖu USD).
Quèc gia
Tæng
Trung Quèc
10.536
Hång K«ng
4.816
Hµn Quèc
3.518
§µi Loan
3.065
Ên §é
3.056
Th¸i Lan
2.541
In®«nªsia
2.440
Philippine
2.316
Bangla®Ðt
2.230
Pakixtan
1.865
Xrilanca
1.708
Macao
1.168
Malaysia
895
Singapore
365
ViÖt Nam
50
C¸c níc kÐm ph¸t triÓn nhÊt ch©u ¸
40.518
C¸c níc kh¸c
40.920
ThÕ giíi
81.438
Nguån: W.T.O-2001
Cã thÓ nãi r»ng kinh tÕ Mü lµ nÒn kinh tÕ hµng ®Çu thÕ giíi, ®ã lµ ®iÒu
kh«ng thÓ phñ nhËn. Nã lín gÊp 2,5 lÇn so víi nÒn kinh tÕ cña NhËt B¶n, 6
lÇn so víi §øc vµ 8 lÇn so víi Trung Quèc - Víi thÞ trêng tiªu thô hµng hãa rÊt
®a d¹ng vµ phong phó - Hoa Kú ®· trë thµnh "miÒn ®Êt høa" cho bÊt kú doanh
nghiÖp nµo còng nh bÊt kú quèc gia nµo trªn thÕ giíi muèn xuÊt khÈu hµng
ho¸ vµo Hoa Kú. HiÖn nay, ViÖt Nam chóng ta còng ®· trë thµnh b¹n hµng th¬ng m¹i lín thø 44 cña Hoa Kú vµ lµ níc xuÊt khÈu lín thø 38 vµo thÞ trêng
nµy, trong ®ã hµng dÖt may xuÊt khÈu t¨ng rÊt nhanh. DÖt may lµ mÆt hµng
xuÊt khÈu chñ lùc cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Hoa Kú n¨m 2004 ®¹t 2,7 tØ
USD chiÕm h¬n 50% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng
nµy vµ t¨ng 5,56% so víi cïng kú n¨m tríc. Mü lµ thÞ trêng tiªu thô lín cho
hµng ho¸ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng 4 díi ®©y:
B¶ng 4: XuÊt khÈu cña ViÖt Nam.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Níc
Mü
EU
ASEAN
NhËt
Trung Quèc
óc
C¸c níc kh¸c
Tæng sè
N¨m 2003
N¨m 2004
Tû träng
4,5
5.5
22.4%
3.4
3.4
13.8%
3
3.2
13.0%
2.9
3
12.2%
1.7
1.9
7.7%
1.4
1.6
6.5%
4
6
24.4%
20.9
24.6
100.0%
Nguån: B¸o c¸o Tæng kÕt Bé Th¬ng m¹i - 2004
2. Nh÷ng c¬ héi vµ th¸ch thøc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt
Nam khi th©m nhËp thÞ trêng Hoa Kú.
a. Nh÷ng c¬ héi.
Nh×n chung, kÕt qu¶ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Hoa Kú lµ
rÊt kh¶ quan vµ ®· t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn ph¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh cña
c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp dÖt may, ®· më ra
cho hä mét tÇm nh×n míi, mét híng ®i míi, kh«ng nh÷ng ph¸t huy c¸c thÞ trêng truyÒn thèng nh NhËt B¶n vµ EU mµ cßn híng tíi thÞ trêng míi ®Çy tiÒm
n¨ng nh Hoa Kú bëi c¸c yÕu tè sau:
Thø nhÊt, Hoa Kú lµ mét quèc gia ®a s¾c téc, ®a nÒn v¨n hãa, sù ph©n
hãa giµu nghÌo kh¸ râ…. ®iÒu nµy t¹o nªn nhu cÇu hÕt søc phong phó, nhÊt lµ
nhu cÇu hµng tiªu dïng (dÖt may, giµy dÐp…) rÊt ®a d¹ng vµ do ®ã hµng ho¸
cña ViÖt Nam vÉn cã nhiÒu c¬ héi chiÕm lÜnh thÞ trêng khæng lå nµy, ®Æc biÖt
lµ hµng dÖt may mét mÆt hµng nhËp khÈu víi khèi lîng lín cña Hoa Kú. C¸c
®¬n ®Æt hµng tõ Hoa Kú cã qui m« lín h¬n nhiÒu so víi c¸c thÞ trêng kh¸c, kÓ
c¶ Ch©u ¢u vµ NhËt B¶n, mét phÇn v× Hoa Kú cã lîng d©n sè ®«ng trªn 293
triÖu ngêi, mét phÇn lµ do ®Æc ®iÓm vµ tÝnh c¸ch cña ngêi Mü lµ "cµng lín
cµng tèt" kh¸c h¼n víi cung c¸ch kinh doanh cña ngêi Ch©u ¸ thêng ban ®Çu
míi quan hÖ bu«n b¸n hä chØ ®Æt ®¬n hµng víi khèi lîng nhá sau ®ã nÕu tèt
th× míi ®Æt víi sè lîng lín. Nãi nh thÕ kh«ng cã nghÜa lµ ngêi Mü dÔ dµng
trong chuyÖn mua b¸n mµ hä rÊt chÆt chÏ vµ kh¾t khe trong viÖc so¹n th¶o vµ
ký kÕt hîp ®ång. V× thÕ khi lµm ¨n víi c¸c doanh nghiÖp Mü, cÇn ph¶i xem
xÐt c¸c hîp ®ång mét c¸ch cÈn thËn. ë Mü, mét hîp ®ång ®îc ký kÕt bëi c¸c
bªn liªn quan sÏ cã søc m¹nh toµn n¨ng, trong khi ®ã mét tháa thuËn miÖng
th× hÇu nh kh«ng cã gi¸ trÞ
Thø hai, hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i song ph¬ng gi÷a ViÖt Nam vµ Hoa Kú
(Bilateral Trade agreement - BTA) ®îc ký kÕt th¸ng 7/2000 ®· gãp phÇn tÝch
cùc thóc ®Èy xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Hoa Kú t¨ng nhanh. ChØ
qua h¬n 1 n¨m thùc hiÖn BTA, thÞ trêng Hoa Kú ®· trë thµnh thÞ trêng xuÊt
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
khÈu sè mét cña ViÖt Nam . Hoa Kú ®ang nhËp trªn 22% hµng xuÊt khÈu cña
ViÖt Nam . Hoa Kú võa lµ thÞ trêng xuÊt khÈu sè 1 võa lµ thÞ trêng xuÊt siªu
lín nhÊt cña ViÖt Nam.C¸c ngµnh kinh tÕ ViÖt Nam ®ang t¹o ®îc ®µ ph¸t triÓn
míi nh may mÆc, giµy dÐp, thñy s¶n, ®å gç, hµng ®iÖn tö, thñ c«ng mü nghÖ…
BTA võa rµng buéc, võa lµm c¬ së ®Ó ViÖt Nam bæ sung, ®iÒu chØnh vµ hoµn
thiÖn toµn bé hÖ thèng luËt ph¸p cña m×nh, lµm cho hÖ thèng luËt ph¸p ViÖt
Nam ®ång bé, thèng nhÊt, æn ®Þnh vµ t¬ng thÝch víi hÖ thèng luËt ph¸p quèc
tÕ hiÖn ®¹i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc trao ®æi bu«n b¸n hµng ho¸ gi÷a
hai níc nãi riªng vµ quèc tÕ nãi chung dÔ dµng h¬n. H¬n thÕ n÷a BTA sÏ t¹o
cho ViÖt Nam nh÷ng bíc ®i trong héi nhËp quèc tÕ v÷ng vµng, tù tin vµ hiÖu
qu¶ h¬n vµ khai th¸c tèt h¬n kh¶ n¨ng cña nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn, nÒn
kinh tÕ thÞ trêng, gióp ViÖt Nam sím gia nhËp W.T.O . ViÖc ¸p dông qui chÕ
MFN (Most Favoured Nation) trong hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt Nam - Hoa Kú
®· thóc ®Èy xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Hoa Kú t¨ng lªn nhanh
chãng. ThuÕ nhËp khÈu hµng ho¸ ViÖt Nam gi¶m b×nh qu©n tõ 40 - 70%
xuèng cßn 3-7%, kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may ®· t¨ng ngo¹n môc: tõ
50 triÖu USD n¨m 2001 lªn 2,5 tû USD n¨m 2003 vµ 2004. ¦u ®·i lín nhÊt
cña qui chÕ MFN lµ gi¶m vµ miÔn thuÕ c¸c s¶n phÈm tõ nh÷ng níc cha ®îc hëng qui chÕ MFN vµo Hoa Kú chÞu thuÕ xuÊt - nhËp khÈu gÇn 6 ®Õn 12 lÇn
s¶n phÈm xuÊt khÈu cña c¸c níc ®îc hëng qui chÕ nµy. Nhê ®îc hëng quy chÕ
MFN nªn nhiÒu níc vµ l·nh thæ ®ang ph¸t triÓn ë Ch©u ¸ ®· thµnh c«ng trªn
cßn ®êng ph¸t triÓn kinh tÕ víi tiÕn ®é rÊt nhanh, ®iÓn h×nh lµ Singapore, Th¸i
Lan, Hµn Quèc, §µi Loan,….. ViÖc dµnh ®îc quy chÕ MFN trong hiÖp ®Þnh
BTA ®· më ra triÓn väng cho ViÖt Nam ®îc hëng quy chÕ GSP (Generalized
System of Preferences) cña Hoa Kú .C¸c níc ®îc hëng quy chÕ GSP cña Hoa
Kú sÏ ®îc phÐp xuÊt khÈu mét sè s¶n phÈm vµo thÞ trêng Hoa Kú víi u ®·i
thuÕ quan b»ng O. HiÖn cã h¬n 100 níc ®îc hëng quy chÕ GSP cña Hoa Kú
trong ®ã cã Th¸i Lan, Malaysia, Philipine, Ên §é,… Vµ nÕu ViÖt Nam ®îc hëng GSP th× hµng dÖt may ViÖt Nam sÏ cã c¬ héi ®Ó c¹nh tranh víi hµng dÖt
may cña Trung Quèc, Hång K«ng, §µi Loan…trªn thÞ trêng Hoa Kú.
Thø ba, Hoa Kú hiÖn t¹i lµ mét thÞ trêng lín cho ngµnh c«ng nghiÖp dÖt
may ViÖt Nam, ®©y lµ triÓn väng kh¸ s¸ng sña bëi v× nhu cÇu nhËp khÈu hµng
dÖt may cña Hoa Kú rÊt lín. Tæng gi¸ trÞ nhËp khÈu hµng dÖt may cña Hoa Kú
vµo n¨m 2002 lµ 72.18 tØ USD, vµo n¨m 2003 lµ 77.43 tØ USD … Hoa Kú lµ n íc nhËp khÈu hµng ho¸ víi khèi lîng vµ quy m« lín, quan ®iÓm trong chÝnh
s¸ch kinh tÕ cña hä lµ nhËp siªu hµng ho¸ vµ xuÊt siªu dÞch vô. Do vËy, ViÖt
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Nam chóng ta cÇn ph¶i tÝch cùc h¬n n÷a trong viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chiÕn lîc
®Ó th©m nhËp vµ më réng thÞ trêng nµy ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp dÖt may dù ®Þnh biÕn Hoa Kú thµnh thÞ trêng xuÊt khÈu chÝnh trong t¬ng lai.
b. Nh÷ng th¸ch thøc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp dÖt may khi th©m
nhËp thÞ trêng Hoa Kú.
* C¸c ®èi thñ c¹nh tranh cña ViÖt Nam rÊt lín nh: Trung Quèc, Hång
K«ng, §µi Loan, Ên §é… ®©y lµ nh÷ng quèc gia dÉn ®Çu vÒ xuÊt khÈu hµng
dÖt may vµo thÞ trêng Hoa Kú còng nh EU… kÓ tõ ngµy 1/1/2005, c¸c níc
Trung Quèc, Ên §é… ®îc b·i bá h¹n ng¹ch khi xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo
Hoa Kú. Ngoµi ra c¸c níc nµy cßn ®îc hëng u ®·i thuÕ quan phæ cËp GSP
(Generalized System of Preferences) cña Hoa Kú nªn søc c¹nh tranh hµng dÖt
may cña hä rÊt lín, mµ ®iÓn h×nh lµ Trung Quèc cã sè lîng hµng dÖt may xuÊt
khÈu vµo Hoa Kú còng nh Eu víi mét kû lôc cha bao giê cã kÓ tõ khi Trung
Quèc ®îc gia nhËp vµo W.T.O c¸ch ®©y 3 n¨m. Hµng dÖt may gi¸ rÎ do Trung
Quèc s¶n xuÊt ®· vµ ®ang thèng trÞ thÞ trêng quèc tÕ. Møc t¨ng trëng mÆt
hµng nµy cña Trung Quèc qu¸ nhanh sau 1/1/2005. C¸c lo¹i ¸o s¬ mi cotton
vµ quÇn t¨ng 1.250% trong quý I/2005, ®Æc biÖt lµ quÇn cotton t¨ng 1.500%,
®å lãt t¨ng 300%. Khèi lîng hµng dÖt may gi¸ rÎ do Trung Quèc s¶n xuÊt ®·
vµ ®ang å ¹t th©m nhËp thÞ trêng Mü vµ EU lµm cho hµng ngh×n c¸c doanh
nghiÖp, còng nh c«ng nh©n c¸c níc nµy ph¶i ®ãng cöa vµ nghØ viÖc. Theo hiÖp
héi quèc tÕ c¸c nghiÖp ®oµn tù do (ICFTU), ngµnh dÖt may thÕ giíi ®ang ®øng
tríc nguy c¬ mÊt 40 triÖu viÖc lµm sau khi chÕ ®é h¹n ng¹ch dÖt may dì bá
b¸o c¸o cña ICFTU cho r»ng, viÖc xo¸ bá h¹n ng¹ch dÖt may dÉn ®Õn nhiÒu níc chuyªn xuÊt khÈu hµng dÖt may theo h¹n ng¹ch nh: Bangladesh,
Campuchia, Philipine,ViÖt Nam, Nam Phi, Dominica, Goatemala vµ Morix¬…
ph¶i ®èi ®Çu víi cuéc c¹nh tranh hµng dÖt may cña Trung Quèc vµ Ên §é gi¸
rÎ.
* H¹n ng¹ch (quota) cã thÓ nãi lµ vÊn ®Ò bøc xóc nhÊt cho c¸c doanh
nghiÖp dÖt may ViÖt Nam hiÖn nay. XuÊt khÈu dÖt may cña ViÖt Nam ®· bÞ
h¹n ng¹ch khèng chÕ ë møc 1,8 tØ USD (t¬ng ®¬ng víi 400 triÖu ®¬n vÞ s¶n
phÈm). Søc c¹nh tranh thÊp do bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch ®· lµm gi¶m tõ 5-7% thËm
chÝ 10% kh¶ n¨ng xuÊt khÈu so víi c¸c níc ®· dì bá h¹n ng¹ch. T×nh tr¹ng bÞ
¸p ®Æt h¹n ng¹ch còng lµm cho xuÊt khÈu mÆt hµng dÖt may gi¶m xuèng râ
rÖt: tõ 1.824 triÖu USD trong 10 th¸ng ®Çu n¨m 2003 gi¶m xuèng cßn 1.563
triÖu USD trong 10 th¸ng ®Çu n¨m 2004, gi¶m 15%. Nh vËy, c¸c níc Trung
Quèc, Ên §é, võa kh«ng bÞ ¸p ®Æt h¹n ng¹ch, l¹i võa ®îc hëng lîng u ®·i thuÕ
quan phæ cËp trong khi ViÖt Nam ®èi víi thÞ trêng Hoa Kú vÉn bÞ ¸p ®Æt h¹n
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
ng¹ch vµ viÖc ®iÒu hµnh h¹n ng¹ch còng cßn nhiÒu bÊt cËp sÏ trë thµnh th¸ch
thøc, khã kh¨n lín cho hµng dÖt may ViÖt Nam th©m nhËp vµo thÞ trêng Hoa
Kú.
*Hµng ho¸ cña ViÖt Nam vÉn bÞ ph©n biÖt ®èi xö vÒ thuÕ vµ c¸c biÖn
ph¸p phi thuÕ quan nh bÞ ¸p dông c¸c ®iÒu kho¶n tù vÖ, chèng b¸n ph¸ gi¸ mµ
Hoa Kú sÏ sö dông, ®Æc biÖt lµ ®èi víi hµng dÖt may cña ViÖt Nam vµ Trung
Quèc. §©y sÏ lµ mét rµo c¶n lín cho hµng dÖt may ViÖt Nam th©m nhËp vµo
thÞ trêng Hoa Kú.
* Hµng dÖt may ViÖt Nam còng cha phong phó vÒ chñng lo¹i, sè lîng
nhá chÊt lîng thÊp, gi¸ thµnh cao, nªn søc c¹nh tranh vµ tiªu thô kh«ng m¹nh.
Tû lÖ gia c«ng qua níc thø ba cao, nªn lîi nhuËn thÊp vµ kh«ng phï hîp víi
tËp qu¸n kinh doanh cña Hoa Kú. §©y lµ khã kh¨n lín nhÊt mµ c¸c doanh
nghiÖp ViÖt Nam ®ang gÆp ph¶i, hä ®· ph¶i sö dông m« h×nh CMT ®Ó th©m
nhËp thÞ trêng Hoa Kú, trong m« h×nh nµy, c¸c C«ng ty ViÖt Nam nhËn ®¬n
®Æt hµng tõ c¸c níc trung gian kh¸c nh Trung Quèc, §µi Loan, Hµn Quèc ®©y
lµ nh÷ng níc sÏ thùc hiÖn mäi c«ng viÖc tiÕp thÞ vµ tµi chÝnh cung cÊp thiÕt kÕ
vµ nguyªn liÖu cho C«ng ty ViÖt Nam ®Ó may thµnh thµnh phÈm vµ chuyÓn ®i
sang thÞ trêng Hoa Kú. Bëi vËy, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i thay ®æi
chiÕn lîc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh vµ ph¶i thu hót ®Çu t trùc tiÕp cña c¸c
C«ng ty Hoa Kú vµ níc ngoµi ®Ó x©y dùng c¸c c¬ së s¶n xuÊt hiÖn ®¹i, quy
m« lín, gi¸ thµnh h¹, chÊt lîng cao th× míi thu ®îc lîi nhuËn cao vµ cã kh¶
n¨ng c¹nh tranh ®îc víi c¸c quèc gia kh¸c khi xuÊt khÈu hµng vµo Hoa Kú.
* HiÖp ®Þnh ®a sîi còng lµ mét rµo c¶n cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may
ViÖt Nam khi th©m nhËp vµo thÞ trêng Hoa Kú. V× hiÖp ®Þnh ®a sîi khuyÕn
khÝch c¸c níc xuÊt khÈu s¶n phÈm dÖt may cã nguyªn phô liÖu ®îc s¶n xuÊt
t¹i níc xuÊt khÈu, trong ®ã nguyªn - phô liÖu ®ang lµ vÊn ®Ò nan gi¶i cho
ngµnh dÖt may ViÖt Nam, hiÖn t¹i ngµnh may ViÖt Nam ®ang ph¶i nhËp khÈu
tõ 70 - 80% nguyªn - phô liÖu tõ níc ngoµi. MÆc dï trong nh÷ng n¨m qua,
chÝnh phñ rÊt quan t©m ®Õn ph¸t triÓn diÖn tÝch trång b«ng, nhng do khÝ hËu
vµ thæ nhìng níc ta cha phï hîp, nªn diÖn tÝch vµ s¶n lîng b«ng trong nh÷ng
n¨m qua, tuy cã t¨ng nhng kh«ng ®¸ng kÓ. §Æc biÖt, vô b«ng võa qua, diÖn
tÝch trång bÞ thu hÑp, lµm s¶n lîng gi¶m 20% so víi nh÷ng vô tríc. Nguyªn
nh©n lµ do ngêi n«ng d©n chuyÓn sang trång c©y kh¸c, h¹n h¸n kÐo dµi ®· lµm
nhiÒu vïng trång b«ng mÊt tr¾ng hµng ngh×n hecta, kh«ng cho thu ho¹ch. Cßn
phô liÖu trong níc còng ®· cã mét sè nhµ m¸y s¶n xuÊt nhng kh«ng ®¸ng kÓ
chØ ®¸p øng ®îc kho¶ng 20 - 25% nhu cÇu cña ngµnh.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
* Khã kh¨n n÷a lµ trong viÖc chiÕm lÜnh vµ gi÷ mÆt hµng dÖt may vµo
thÞ trêng Hoa Kú nÕu ViÖt Nam cha lµ thµnh viªn cña W.T.O cuèi n¨m 2005
th× c¸c nhµ nhËp khÈu Hoa Kú sÏ rót ®¬n ®Æt hµng cña hä cho c¸c thµnh viªn
kh¸c cña W.T.O
* N¨ng lùc qu¶n lý, kü thuËt s¶n xuÊt vµ ®¶m b¶o xuÊt khÈu æn ®Þnh,
viÖc thùc hiÖn liªn doanh, hîp t¸c, liªn kÕt trong s¶n xuÊt ®Ó gi÷ v÷ng thÞ
phÇn hµng may mÆc cßn khã kh¨n.
3. Vai trß cña c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i ®Ó th©m nhËp thÞ trêng Hoa Kú
§Ó th©m nhËp thÞ trêng réng lín nµy, c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i lµ rÊt
quan träng vµ ph¶i ®îc quan t©m ë cÊp Nhµ níc vµ tõng doanh nghiÖp.
* VÒ phÝa Nhµ níc cÇn x©y dùng c¸c ch¬ng tr×nh xóc tiÕn xuÊt khÈu.
NÕu c¶ Nhµ níc vµ doanh nghiÖp cã sù hîp t¸c chÆt chÏ h¬n n÷a trong
c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i th× em nghÜ r»ng ®Ó ®a s¶n phÈm dÖt may cu¶ ®Êt
níc m×nh vµo Hoa Kú lµ kh«ng khã. Nhµ níc ®· giao cho Bé th¬ng m¹i x©y
dùng cô thÓ ch¬ng tr×nh XK hµng dÖt may vµo Hoa Kú, ®Çu t vèn cho c«ng t¸c
nghiªn cøu mÉu mèt cña hµng may ®Ó XK vµo Hoa Kú. T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c
doanh nghiÖp kh¶o s¸t thÞ trêng, tham gia héi chî triÓn l·m, tæ chøc tiÕp xóc
víi c¸c nhµ ph©n phèi hµng dÖt may Hoa Kú. Víi nh÷ng nç lùc cña Nhµ níc,
cña doanh nghiÖp c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i sÏ gãp phÇn n©ng cao kim
ng¹ch XK hµng dÖt may vµo thÞ trêng Hoa Kú.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Ch¬ng 2
Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng dÖt may
ViÖt Nam vµo thÞ trêng Hoa Kú
1. Thùc tr¹ng cña hµng dÖt may xuÊt khÈu vµo thÞ trêng Hoa Kú khi ViÖt
Nam cha gia nhËp W.T.O vµ cßn ¸p dông quota.
Sau khi Mü bá cÊm vËn ViÖt Nam n¨m 1994, hai níc tiÕn hµnh b×nh thêng hãa quan hÖ chÝnh trÞ vµ ngo¹i giao nhng vÒ th¬ng m¹i th× ph¶i sau khi
HiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ViÖt - Mü (BTA) cã hiÖu lùc (ngµy 10/12/2001) míi cã
thÓ nãi lµ b×nh thêng hãa. ChØ sau khi ViÖt Nam ®îc hëng quy chÕ tèi huÖ
quèc cña Hoa Kú th× hµng ho¸ nãi chung vµ hµng dÖt may nãi riªng cña ViÖt
Nam míi cã kh¶ n¨ng tiÕp cËn thÞ trêng nµy ë quy m« lín. Sau khi cã tèi huÖ
quèc ,tõ 2002 ®Õn 2003 xuÊt khÈu dÖt may cña ViÖt Nam ®· t¨ng nhanh
chãng.
Hµng hãa xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®îc hëng quy chÕ tèi huÖ quèc khi ®a vµo thÞ trêng Mü tÝnh c¹nh tranh vÒ gi¸ cña s¶n phÈm ViÖt Nam ®îc gia t¨ng
®¸ng kÓ v× thuÕ nhËp khÈu sÏ gi¶m b×nh qu©n tõ 40 - 70 xuèng cßn 3-7%
Theo hiÖp héi dÖt may ViÖt Nam, tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña toµn
ngµnh 5 th¸ng ®Çu n¨m 2003 ®¹t 1,3 tû USD, t¨ng 69,5% so víi cïng kú 2002.
trong ®ã riªng kim ng¹ch xuÊt khÈu sang Hoa Kú ®¹t gÇn 730 triÖu USD, dÉn
®Çu c¸c thÞ trêng. Tuy tèc ®é may cña ViÖt Nam cha æn ®Þnh vµ bÒn v÷ng.
Sang n¨m 2004 mÆt hµng dÖt may bÞ h¹n ng¹ch khèng chÕ nªn møc ®é t¨ng trëng cña mÆt hµng nµy ®· bÞ gi¶m ®¸ng kÓ, qua b¶ng 5 ta cµng thÊy ®iÒu ®ã.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
B¶ng 5: C¬ cÊu xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Hoa Kú.
MÆt hµng
2002
2003
2004
KH 2005
N¨m
DÖt may
975
2500
2700
2800
Thñy s¶n
674
750
564
800
Giµy dÐp
224
325
473
580
DÇu khÝ
179
250
250
209
®å gç
86
200
408
800
rau qu¶
74
105
182
200
Cµ phª
73
98
144
150
M¸y thiÕt bÞ
27
97
112
150
Mü nghÖ
12
21
27
50
§å nhùa
5
11
28
50
Hµng kh¸c
100
200
380
400
Tæng sè
2429
4500
5200
6200
Nguån: Bé Th¬ng m¹i 6-2005
Còng nh theo Bé th¬ng m¹i, tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may cã
qu¶n lý h¹n ng¹ch vµo thÞ trêng Hoa Kú trong 6 th¸ng ®Çu n¨m 2005 míi ®¹t
700 triÖu USD, chØ b»ng 80% møc thùc hiÖn cña cïng kú n¨m ngo¸i.
Trong 700 triÖu USD nµy, 2 m· hµng "nãng" cã møc thùc hiÖn lín nhÊt
lµ Cat. 338/339 (®¹t trªn 300 triÖu USD) vµ Cat. 347/348 (®¹t trªn 189 triÖu
USD - Xem b¶ng 6) .
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
B¶ng 6: T×nh h×nh xuÊt khÈu hµng dÖt may sang thÞ trêng Hoa Kú n¨m 2005.
(§V tiÒn: USD)
L¬ng
§¬n
Tæng
HN ®· Sè lîng ®· Tû lÖ HN ®· HN 2005 cha Kim ng¹ch xk
STT
Cat
vÞ
nguån HN sö
dông,
cÊp visa
sö dông
cÊp visa
(USD)
tÝnh
2005
2004
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
(7)
(8)
(9)
I. C©p visa theo th«ng b¸o h¹n ng¹ch:
1
333
T¸
45,750
4,789
10.49%
40,952
859.557.39
2
T¸
741,567
190,607
550,960
334/335
25.70%
22.996.333.67
3
T¸ 15.103.336 176,751 7,670,876
7,255,739 308.407.328.76
338/339
51.96%
4
340/640
T¸ 2.282.946 36,829
477,608
44.44%
1,268,504
56,274,325.79
5
342/642
T¸
620.905
271,147
43.68%
349,708
14,229.633.26
6
T¸ 7.666.005
2,941,517
4,724,488 189.421.413.79
347/348
38.37%
7
359/T¸
603.432
241,858
41.41%
353,574
10.669.077.53
s/659-s
8
434
T¸
18.708
954
5.10%
17,754
140,876.01
9
T¸
46.158
1,200
44,958
435
2.60%
331.075.44
10
440
T¸
2.887
2411
83.51%
476
405.554.10
11
448
T¸
36.955
394
1.07%
36,561
84.404.00
12
T¸ 1.375.101
509,257
865,844
638/639
37.03%
31.44.853.16
13
T¸ 2,230.991
798,952
1,432,039
647/648
35.81%
51.152.076.08
Nguån: B¸o c¸o thèng kª Bé Th¬ng m¹i 6-2005
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
§¬n gi¸ TB
(10)
179.15.USD/T¸
120.65 USD/T¸
40.2 USD/T¸
57.56 USD/T¸
57.47 USD/T¸
64.4 USD/T¸
42.7 USD/T¸
147.67 USD/T¸
275.9 USD/T¸
168.4 USD/T¸
214.24 USD/T¸
61.224 USD/T¸
64.02 USD/T¸
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Sù sót gi¶m nµy xuÊt ph¸t tõ nguyªn nh©n c¸c níc thµnh viªn tæ chøc th¬ng m¹i thÕ giíi (WTO) b·i bá quota cho nhau tõ 1/1/2005, trong khi ®ã ViÖt
Nam vÉn cha ®îc hëng chÝnh s¸ch nµy, ViÖt Nam vÉn cha lµ thµnh viªn cña
WTO mµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña ViÖt Nam l¹i thÊp vµ viÖc qu¶n lý vµ sö
dông quota cña ViÖt Nam l¹i cßn bÊt cËp vµ kÐm hiÖu qu¶.
Tríc thùc tr¹ng khã kh¨n nµy, Bé trëng Bé th¬ng m¹i Tr¬ng §×nh TuyÓn
míi ®©y mét lÇn n÷a göi th cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may, ®Ò xuÊt hai ý kiÕn,
nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông quota:
Mét lµ, cÊp visa tù ®éng cho c¸c doanh nghiÖp cã n¨ng lùc s¶n xuÊt, cã
hîp ®ång xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ xuÊt khÈu cho c¸c nhµ ph©n phèi lín ®èi víi
c¸c Cat. thùc hiÖn cßn thÊp trong 5 th¸ng ®Çu n¨m.
Hai lµ, thu håi quota cña c¸c doanh nghiÖp míi thùc hiÖn ®îc díi 35%,
chuyÓn cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu, vµ chØ cÊp l¹i khi
nh÷ng doanh nghiÖp nµy cã nhu cÇu xuÊt khÈu thùc sù. Th cña Bé trëng Tr¬ng
§×nh TuyÓn ngay lËp tøc ®· g©y nªn mét ph¶n øng kh¸ m¹nh mÏ trong c¸c
doanh nghiÖp dÖt may. §iÒu khiÕn c¸c doanh nghiÖp c¶m thÊy lo l¾ng lµ trong
bèi c¶nh c¹nh tranh thÞ trêng khèc liÖt, mµ quota l¹i h¹n hÑp vµ khã kh¨n ®Õn
vËy, th× nh÷ng ph¬ng ¸n mµ Bé trëng ®Ò xuÊt liÖu cã ®em l¹i thuËn lîi cho
doanh nghiÖp hay kh«ng? Sau sù kiÖn Liªn Bé Th¬ng m¹i - C«ng nghiÖp cho
phÐp c¸c doanh nghiÖp chuyÓn nhîng quota hµng dÖt may xuÊt khÈu sang Hoa
Kú, ®· x¶y ra t×nh tr¹ng mét sè doanh nghiÖp cã quota nhng cha cã nhu cÇu
xuÊt khÈu, thËm chÝ kh«ng xuÊt khÈu ®îc, ®· gi÷ ®Ó b¸n l¹i cho c¸c doanh
nghiÖp kh¸c víi gi¸ cao, khiÕn cho thÞ trêng mua b¸n quota trë nªn n¸o nhiÖt
vµ diÔn biÕn theo chiÒu híng xÊu, kh«ng cã lîi cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña
céng ®ång c¸c doanh nghiÖp dÖt may. Ch¼ng h¹n, c¸c Cat. "nãng" nh quÇn
nam, n÷ chÊt liÖu b«ng (Cat. 347/348 - b¶ng 6) lóc b×nh thêng chØ ë møc 2,5 3,5 USD/T¸, nhng vµo thêi gian nµy cã doanh nghiÖp ®ßi chuyÓn nhîng víi
gi¸ 8 - 10 USD/t¸, hay nh ¸o s¬ mi dÖt kim nam, n÷ chÊt liÖu b«ng
(Cat.338/339 - b¶ng 6) ®ang tõ 4USD/t¸ nay t¨ng lªn 10 USD/t¸…. ViÖc mét
sè doanh nghiÖp cè t×nh gi÷ quota nh»m môc ®Ých chuyÓn nhîng víi gi¸ cao
®· khiÕn cho c¸c doanh nghiÖp cã nhu cÇu xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ nh÷ng doanh
nghiÖp ®· ký ®îc hîp ®ång mµ l¹i kh«ng cßn quota, ph¶i ®i mua l¹i quota víi
gi¸ cao so víi thùc tÕ. Vµ hËu qu¶ cña viÖc nµy lµ chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c
doanh nghiÖp bÞ t¨ng lªn nhiÒu lÇn trong khi gi¸ xuÊt khÈu ®· ®îc tháa thuËn
tríc trong hîp ®ång, nÕu doanh nghiÖp ®ßi t¨ng gi¸ th× sÏ ph¶i ®èi mÆt víi
nguy c¬ kh¸ch hµng bá ®¬n hµng, cßn nÕu gi÷ nguyªn gi¸ cò th× doanh nghiÖp
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
sÏ kh«ng cßn l·i. Thùc tr¹ng hiÖn nay, n¬i cÇn quota ®Ó xuÊt khÈu th× kh«ng
cã mµ n¬i kh«ng xuÊt khÈu th× l¹i cã quota, ch¼ng h¹n nh C«ng ty TNHH May
& Th¬ng m¹i ¸ Ch©u lµ doanh nghiÖp chuyªn s¶n xuÊt c¸c ®¬n hµng FOB
(mua nguyªn liÖu b¸n thµnh phÈm) cã mèi quan hÖ lµm ¨n kh¸ tèt víi c¸c
kh¸ch hµng Calmex, Everyarn, c¸c nhµ ph©n phèi lín cña Hoa Kú nh: The
Children Place, K.Mart, Tagert, JC Penny - kim ng¹ch xuÊt khÈu chiÕm tû lÖ
h¬n 70% doanh thu t¹i thÞ trêng Mü, nay còng ®ang l©m vµo t×nh tr¹ng cã kh¶
n¨ng xuÊt khÈu nhng kh«ng cã h¹n ng¹ch, mÆc dï chÝnh phñ ®· cho phÐp
chuyÓn nhîng h¹n ng¹ch nhng thùc sù còng ®ang rÊt lóng tóng v× gi¸ chuyÓn
nhîng qu¸ cao vµ rÊt khã t×m nguån. C«ng ty Global Source Net. Ltd lµ mét
trong nh÷ng nhµ xuÊt khÈu hµng ®Çu ë ViÖt Nam vÒ mÆt hµng Cat. 435, chiÕm
90% s¶n phÈm ®i Hoa Kú 10% s¶n phÈm ®i EU còng l©m vµo t×nh tr¹ng thiÕu
h¹n ng¹ch, kh«ng cã h¹n ng¹ch chuyÓn nhîng cña Cat nµy.
§¸ng lÏ ra, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ tù th¬ng th¶o ®Ó chuyÓn nhîng
quota cho nhau, nhng do ý thøc céng ®ång trong c¸c doanh nghiÖp cßn kÐm
nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn. Trong 5 th¸ng ®Çu n¨m 2005, lîng quota mµ toµn
ngµnh dÖt may thùc hiÖn ®îc chØ ®¹t ë møc thÊp, kho¶ng trªn 30%. ChÝnh v×
thÕ c¸c chuyªn gia dÖt may cho r»ng, viÖc thu håi lîng quota cña c¸c doanh
nghiÖp míi chØ thùc hiÖn ®îc díi 35% theo ®Ò xuÊt cña Bé trëng Tr¬ng §×nh
TuyÓn, trong ®iÒu kiÖn quota vµo Hoa Kú cã h¹n ®Ó t¨ng cêng hiÖu qu¶ sö
dông quota, tr¸nh tèi ®a t×nh tr¹ng Õ, ®äng quota, lµ mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu.
C¸c chuyªn gia còng cho r»ng cÇn thiÕt ph¶i xö lý kÞp thêi sè quota cha dïng
®Õn cña c¸c doanh nghiÖp nµy ®Ó giao l¹i cho c¸c doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng
xuÊt khÈu.
Bé trëng Bé Th¬ng m¹i Tr¬ng §×nh TuyÓn còng ®Ò nghÞ c¸c doanh
nghiÖp dÖt may nªn thµnh lËp m« h×nh liªn kÕt chuçi, cã nh thÕ míi ph¸t huy
®îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cña toµn ngµnh dÖt may, vµ «ng xin ý kiÕn
c¸c doanh nghiÖp vÒ mét sè thay ®æi trong ®iÒu hµnh h¹n ng¹ch trong dÖt may
xuÊt khÈu ®i Hoa Kú trong ®ã cã viÖc cÊp phÐp XK tù ®éng ®èi víi mét sè
chñng lo¹i hµng (Cat). Tuy nhiªn, nöa th¸ng sau, chØ cã 47 th ph¶n håi, 30 ý
kiÕn ñng hé vµ 10 ý kiÕn ph¶n ®èi. C¸c ý kiÕn ph¶n ®èi cho r»ng, cÊp visa tù
®éng sÏ dÉn ®Õn kh¶ n¨ng doanh nghiÖp xuÊt khÈu qóa sè lîng vµ cã thÓ bÞ
ph¸ vì hîp ®ång víi kh¸ch hµng. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, Bé Th¬ng m¹i
®· cã ®iÒu chØnh nhÊt ®Þnh vµ tríc m¾t xö lý cho 2 chñng lo¹i hµng dÖt may
(Cat). Trong thêi kú cao ®iÓm giao hµng. Nh÷ng xö lý nµy ®îc thÓ hiÖn trong
th«ng b¸o sè 0716 TM - DM híng dÉn thùc hiÖn h¹n ng¹ch 2 Cat. 347/348 vµ
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
647/648 xuÊt khÈu sang thÞ trêng Hoa Kú n¨m 2005 cña Bé Th¬ng m¹i, nhiÒu
doanh nghiÖp ®· ph¶n øng gay g¾t.
Mét doanh nghiÖp dÖt may ë TP.HCM ®Ò xuÊt: "Nh÷ng doanh nghiÖp
nhá, Ýt xuÊt hµng ®i Hoa Kú th× rÊt h¨ng h¸i ngîc l¹i nh÷ng doanh nghiÖp lín
thêng xuyªn xuÊt hµng sang Hoa Kú l¹i kh«ng ®ång t×nh. ViÖc chØ cã 47 ®¬n
vÞ trªn tæng sè h¬n 1.000 doanh nghiÖp tr¶ lêi lµ qu¸ Ýt, cha ph¶n ¸nh ®îc ®iÒu
g×, nÕu Bé Th¬ng m¹i c¨n cø vµo ®ã mµ lµm th× kh«ng thÓ chÝnh x¸c".
NhiÒu doanh nghiÖp tá ra e ng¹i víi viÖc cÊp visa tù ®éng. Gi¸m ®èc
mét xÝ nghiÖp may ph©n tÝch, theo th«ng b¸o trªn, Liªn Bé Th¬ng m¹i vµ
C«ng nghiÖp thùc hiÖn cÊp visa tù ®éng ®èi víi 2 Cat. 347/348 vµ 647/648 chØ
tõ ngµy 1/7/2005 ®Õn 31/8/2005. Nh vËy, trong thêi gian 2 th¸ng, doanh
nghiÖp ph¶i ®µm ph¸n víi kh¸ch hµng, sau ®ã tiÕn hµnh s¶n xuÊt, råi giao
hµng th× kh«ng thÓ trë tay kÞp.
Tríc t×nh h×nh trªn, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp kiÕn nghÞ cha nªn cÊp visa
tù ®éng. Ngoµi ra viÖc thu håi h¹n ng¹ch cña c¸c doanh nghiÖp mµ 5 th¸ng
qua míi thùc hiÖn ®îc díi 35% h¹n ng¹ch, còng g©y nhiÒu tranh c·i. Bëi
trong Th«ng t liªn tÞch quy ®Þnh viÖc cÊp vµ sö dông h¹n ng¹ch trong ®ã x¸c
®Þnh râ thêi h¹n thu håi lµ th¸ng 9/2005. Thêi gian qua, céng ®ång doanh
nghiÖp ®· ¸p dông quy ®Þnh trªn ®Ó ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång víi kh¸ch
hµng. Nay Bé Th¬ng m¹i ra quyÕt ®Þnh nh vËy, nhiÒu doanh nghiÖp rÊt lo l¾ng.
Theo Héi dÖt may Thªu ®an TP.HCM viÖc ph©n bæ h¹n ng¹ch tuy ®·
c«ng khai, nhng hËu qu¶ cña c¸c ph©n bæ cò tõ c¸c n¨m tríc vÉn cßn ¶nh hëng, doanh nghiÖp chÞu thiÖt vÉn tiÕp tôc chÞu thiÖt. Tû lÖ cung øng quÇn ë 2
Cat. 347/348 vµ 647/648 cña ViÖt Nam cho thÞ trêng Hoa Kú lµ kh¸ lín. NÕu
kh«ng cÊp phÐp xuÊt khÈu tù ®éng sÏ x¶y ra t×nh tr¹ng khª ®äng h¹n ng¹ch,
¶nh hëng tíi tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng dÖt may. §óng nh ý kiÕn cña thø
trëng Lª Danh VÜnh vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i cho phÐp c¸c doanh nghiÖp chuyÓn
nhîng h¹n ng¹ch hµng dÖt may xuÊt khÈu sang Hoa Kú (trªn b¸o Th¬ng m¹i
thø 6-5-2005) r»ng:
Sù cÇn thiÕt ph¶i cho phÐp c¸c doanh nghiÖp chuyÓn nhîng h¹n ng¹ch
hµng dÖt may xuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm cña hµng dÖt may ®îc thÓ hiÖn ë mét sè
vÊn ®Ò sau ®©y:
- MÆt hµng lu«n thay ®æi mÉu m·, thêi trang, chñng lo¹i, sè lîng,
nguyªn phô liÖu, tÝnh thêi vô.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
ThÞ trêng dÖt may bÞ khèng chÕ bëi ngêi mua chø kh«ng ph¶i ngêi s¶n
xuÊt, xuÊt khÈu nªn ngêi mua cã quyÒn yªu cÇu ph¶i ®¸p øng nhiÒu ®iÒu kiÖn
kh¸c nhau.
ViÖc ph©n h¹n ng¹ch theo thµnh tÝch xuÊt khÈu n¨m tríc lµ tiªu chÝ ph©n
phèi c¬ b¶n mµ nhiÒu níc ¸p dông (ë ViÖt Nam chóng ta cã 84% tæng h¹n
ng¹ch ®îc ph©n phèi theo thµnh tÝch). Trong khi ®ã, doanh nghiÖp ®îc ph©n
h¹n ng¹ch theo thµnh tÝch n¨m tríc, nhng n¨m sau cã thÓ do thay ®æi mÉu m·,
®¬n hµng nªn kh«ng ký ®îc hîp ®ång, kh«ng xuÊt khÈu ®îc, nÕu kh«ng cho
chuyÓn nhîng, sè h¹n ng¹ch ®ã sÏ bÞ khª ®äng.
Ta xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo thÞ trêng Hoa Kú n¨m 2005 trong bèi
c¶nh vÉn chÞu h¹n ng¹ch, trong khi c¸c níc thµnh viªn W.T.O ®· ®îc xuÊt
khÈu tù do. Do ®ã viÖc cho phÐp chuyÓn nhîng h¹n ng¹ch sÏ t¹o sù linh ho¹t
cho c¸c th¬ng nh©n ®Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña ®¬n hµng.
Nãi chung, tÝnh ®Õn ngµy 20/6/2005, xuÊt khÈu hµng dÖt may vµo c¸c
thÞ trêng míi chØ ®¹t 1,7 tØ USD, b»ng 80% so víi cïng kú n¨m ngo¸i vµ chØ
b»ng 30,9% so víi kÕ ho¹ch. Víi tèc ®é xuÊt khÈu chËm nh vËy th× môc tiªu
xuÊt khÈu c¶ n¨m ®¹t 5 - 5,2 tû USD cho dÖt may ViÖt Nam lµ rÊt khã kh¨n,
®Æc biÖt lµ xuÊt khÈu vµo thÞ trêng Hoa Kú. Cô thÓ, chØ cã 3 nhãm cat. nãng
xuÊt khÈu vµo Hoa Kú so víi 6 th¸ng cïng kú n¨m ngo¸i lµ cã t¨ng nhng
kh«ng ®¸ng kÓ. §ã lµ cat 340/640 t¨ng 4%, vµ 638/639 t¨ng 62%, 334/335
t¨ng 6%. Cßn l¹i hÇu hÕt c¸c cat quan träng kh¸c chiÕm tû träng xuÊt lín th×
l¹i gi¶m. ThÝ dô nh cat 338/339 chiÕm 44% gi¸ trÞ xuÊt khÈu vµo thÞ trêng,
Hoa Kú gi¶m 17% cat 347/348 chiÕm 25% gi¸ trÞ xuÊt khÈu vµo Hoa Kú gi¶m
25% so víi cïng kú. Cat 647/648 chiÕm 7% gi¸ trÞ xuÊt vµo Hoa Kú gi¶m
20%. Nh vËy chØ tÝnh 3 nhãm cat. "nãng" chiÕm trªn 70% gi¸ trÞ kim ng¹ch
xuÊt khÈu vµo Hoa Kú kÓ trªn bÞ gi¶m kim ng¹ch ta thÊy møc sót gi¶m cña
hµng dÖt may vµo thÞ trêng Hoa Kú kh¸ râ rÖt.
Nh÷ng khã kh¨n vÒ h¹n ng¹ch tõ ®Çu n¨m 2005 mÆt b»ng gi¸ cao ®ang
lµ trë ng¹i khiÕn xuÊt khÈu hµng dÖt may ViÖt Nam khã t¨ng nhanh kim
ng¹ch. Theo Bé Th¬ng m¹i, hiÖn hÇu hÕt c¸c chñng lo¹i hµng dÖt may cña
ViÖt Nam xuÊt khÈu sang thÞ trêng Hoa Kú ®Òu cã gi¸ cao h¬n 5 - 7% thËm
chÝ 10% so víi c¸c doanh nghiÖp dÖt may cña Trung Quèc, Ên §é,
Bangladesh vµ Indonesia. Cô thÓ, ®èi víi Cat. 338/339, ®¬n gi¸ trung b×nh
thùc hiÖn t¹i ViÖt Nam lµ 5,79 - 8,2 USD/m 2 trong khi ë Bangladesh chØ 4,66 4,88 USD/m2, Trung Quèc kho¶ng 4,68-5,84 USD/m2vµ Indonesia 6,46-7,84
USD/m2. Tríc thùc tÕ nµy c¸c chuyªn gia th¬ng m¹i khuyÕn c¸o c¸c doanh
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
nghiÖp nªn c©n nh¾c ®Ó gi¶m gi¸ 5 - 10% nh»m thu hót kh¸ch hµng hoÆc ph¶i
®Çu t lµm hµng chÊt lîng cao.
2. Ph©n tÝch nh÷ng u, nhîc ®iÓm nh÷ng mÆt tån t¹i cña hµng dÖt may
ViÖt Nam khi th©m nhËp vµo thÞ trêng Hoa Kú.
* Nh÷ng u ®iÓm cña hµng dÖt may ViÖt Nam khi th©m nhËp vµo thÞ
trêng Hoa Kú.
Hµng dÖt may XK vµo thÞ trêng Hoa Kú cã nh÷ng u ®iÓm næi bËt nh sau:
- VÒ h×nh thøc hµng dÖt may cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi ngêi Mü.
Lµ quèc gia ®a s¾c téc, ngêi Mü dÔ bÞ kÝch thÝch bëi thÞ gi¸c, thÝch c¸ch tr×nh
bµy sinh ®éng, nhiÒu h×nh ¶nh…. ®Æc biÖt hä rÊt chó ý ®Õn c¸ch ¨n mÆc, c¸ch
trang phôc… C¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam nh¹y bÐn n¾m b¾t ® îc t©m
lý nµy cña ngêi Mü nªn ®· nhËn thøc ®îc sù cÇn thiÕt ph¶i x©y dùng kÕ ho¹ch
®Çu t, ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, kiÓu d¸ng, mÉu m· vµ
sö dông nguån nh©n lùc…v v ,®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña ng êi Mü. LÊy C«ng ty
May 10 lµ mét ®iÓn h×nh, víi 10-15 triÖu s¶n phÈm mçi n¨m, h¬n 6000 c«ng
nh©n vµ 13 xÝ nghiÖp thµnh viªn, May 10 hiÖn lµ mét trong nh÷ng doanh
nghiÖp lín nhÊt cña ngµnh may mÆc ViÖt Nam. May 10 ®· xuÊt khÈu 80%
trong tæng sè doanh thu h¬n 450 tû ®ång cña m×nh vµ h¬n 1/2 kim ng¹ch ®¹t
®îc lµ tõ viÖc xuÊt hµng sang Hoa Kú. Tõ nh÷ng lo¹i hµng chñ lùc ban ®Çu lµ
quÇn, s¬ mi, Jacket…. víi h×nh thøc xuÊt hµng d¹ng b¸n thµnh phÈm, sè l îng
Ýt vµ gi¸ trÞ kh«ng cao ®Õn nay May 10 ®· chuyÓn sang hµng veston cao cÊp
cung cÊp cho thÞ trêng Hoa Kú ®¶m b¶o ®é tin cËy cao ®¸p øng c¸c vÊn ®Ò vÒ
n¨ng lùc, chÊt lîng nguyªn phô kiÖn vµ tr¸ch nhiÖm x· héi… C«ng ty May
ViÖt TiÕn lµ doanh nghiÖp cã quy m« ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh lín
trong Tæng C«ng ty dÖt may ViÖt Nam. Víi ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn cã
tr×nh ®é chuyªn m«n cao, n¨ng ®éng s¸ng t¹o; mét c¬ së vËt chÊt vµ hÖ thèng
m¸y mãc thiÕt bÞ kü thuËt hiÖn ®¹i; mét hÖ thèng qu¶n lý theo tiªu chuÈn quèc
tÕ (ISO 9001 - 2000, SA 8000, Wrap), ViÖt TiÕn lu«n ®¸p øng cho c¸c thÞ trêng mµ ®Æc biÖt lµ thÞ trêng Hoa Kú, nh÷ng s¶n phÈm, dÞch vô cã chÊt lîng
cao, tháa m·n nhu cÇu cña mäi kh¸ch hµng. ViÖt TiÕn xem thÞ trêng Hoa Kú
lµ môc tiªu quan träng trong chiÕn lîc tiÕp cËn thÞ trêng, v× ®©y lµ mét thÞ trêng lín nhiÒu tiÒm n¨ng høa hÑn cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Ngay tõ ®Çu n¨m
2001, trong khi hiÖp ®Þnh Th¬ng m¹i ViÖt - Mü cha ®îc thùc thi, th× ViÖt TiÕn
®· ký ®îc hîp ®ång ®Çu tiªn víi tËp ®oµn Supreme International. Inc - mét tËp
®oµn lín cña Hoa Kú víi 200.000 s¶n phÈm s¬ mi, víi gi¸ trÞ gÇn 1.000.000
USD. ViÖt TiÕn còng ý thøc ®îc r»ng Mü lµ mét thÞ trêng khã tÝnh, nhiÒu rñi
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
LuËn v¨n tèt nghiÖp
ro tiÒm Èn, nªn ngay tõ ®Çu n¨m 2000 C«ng ty ®· cã sù chuÈn bÞ vÒ kh¶ n¨ng
tµi chÝnh, më réng vµ n©ng cÊp nhµ xëng, hÖ thèng kho tµng, ®æi míi quy
tr×nh c«ng nghÖ, ®Çu t m¸y mãc thiÕt bÞ chuyªn dïng hiÖn ®¹i, ®Çu t n©ng cÊp
c«ng t¸c thiÕt kÕ, c«ng t¸c may mÉu, n©ng cao tay nghÒ c«ng nh©n, ®µo t¹o
®éi ngò chuyªn gia ®µm ph¸n giái ngo¹i ng÷, vi tÝnh vµ th«ng hiÓu luËt ph¸p
th¬ng m¹i Mü. Bªn c¹nh ®ã, C«ng ty ®· chñ ®éng tiÕp cËn vµ khai th¸c thÞ trêng nguyªn phô liÖu ®a d¹ng thuéc thÕ m¹nh cña c¸c níc trong khu vùc, tõng
bíc n©ng tû träng néi ®Þa hãa s¶n phÈm xuÊt khÈu nh»m ®¸p øng yªu cÇu vÒ
chÊt lîng s¶n phÈm vµ tiÕn ®é giao hµng ngµy cµng nhanh cña thÞ trêng Hoa
Kú. §Ó chuÈn bÞ cho chiÕn lîc ®a s¶n phÈm may mÆc mang nh·n hiÖu ViÖt
TiÕn vµo thÞ trêng Hoa Kú, C«ng ty ®· ®îc cÊp giÊy chøng nhËn ngµy
27/5/2003. Trong qu¸ tr×nh kiªn tr× tiÕp cËn vµ khai th¸c thÞ trêng Hoa Kú,
ViÖt TiÕn ®· v÷ng vµng vît qua hµng tr¨m cuéc ®¸nh gi¸ cña nh÷ng kh¸ch
hµng lín vµ c¶ nh÷ng kh¸ch hµng khã tÝnh nhÊt, s¶n phÈm do ViÖt TiÕn s¶n
xuÊt ngµy cµng ®¸p øng ®îc thÞ hiÕu vµ nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng Hoa Kú.
Nh÷ng mÆt hµng thÕ m¹nh cña ViÖt TiÕn ®· cã mÆt t¹i thÞ trêng Hoa Kú nh:
S¬ mi, quÇn kaki, quÇn jeans, jacket, bé thÓ thao, veston , hµng thun, v¸y…
Trong n¨m (2001-2004) ViÖt TiÕn ®· ký kÕt hîp ®ång cung cÊp hµng hãa víi
h¬n 10 nhµ nhËp khÈu lín cña Hoa Kú (Supreme, International Inc, Sears,
American Eagle, Haggas Alfred Dunner, JC Perny, Columbia Sportsears Nike,
The Limited…. vµ chØ trong vßng 4 n¨m (2001-2004), thÞ tr êng Hoa Kú ®·
chiÕm tû träng lín trong ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt TiÕn
bªn c¹nh nh÷ng thÞ trêng kh¸c (doanh sè b×nh qu©n hµng n¨m lµ 60.000.000
USD). Víi nh÷ng u thÕ nµy, ch¾c ch¾n ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng may mÆc
cña ViÖt TiÕn trong nh÷ng n¨m tíi ®èi víi thÞ trêng Hoa Kú sÏ ph¸t triÓn bÒn
v÷ng.
- Hµng dÖt may ViÖt Nam ®· cã kinh nghiÖm XK sang c¸c thÞ trêng khã
tÝnh lµ EU vµ NhËt B¶n, Canada… c¸c doanh nghiÖp ®· cã kinh nghiÖm trong
tæ chøc, ®iÒu hµnh trong XK nªn khi më ®îc thÞ trêng Hoa Kú c¸c doanh
nghiÖp kh«ng tá ra bì ngì mµ nh¹y bÐn víi kh¸ch hµng Hoa Kú.
- L©u nay tuy cha trùc tiÕp XK hµng dÖt may vµo thÞ trêng Hoa Kú song
c¸c doanh nghiÖp cña ta ®· may gia c«ng cho Hµn Quèc, §µi Loan, Hång
K«ng ®Ó hä XK vµo Hoa Kú. Do ®ã khi ta b×nh thêng ho¸ quan hÖ víi Hoa
Kú, ta cã quota hµng dÖt may ViÖt Nam XK vµo thÞ trêng ®a d¹ng nµy kh«ng
mÊy khã kh¨n.
SV : Vò ThÞ Thanh T©m
- Xem thêm -
.DOC 
35 
73046 
190 
