Tài liệu Xây dựng website quản lý mạng lưới trường học trên địa bàn tỉnh quảng nam

Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa MỤC LỤC MỤC LỤC ........................................................................................................... 1 DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ ............................................................................ 3 DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ....................................................................... 5 THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .......................................................... 6 MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 8 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ CÔNG NGHỆ GIS VÀ WEBGIS ............... 11 1 1 Kh i ni m về h th ng th ng tin l - GIS, c c thành phần và ứng dụng ..................................................................................................................... 11 1 1 1 Kh i ni m về GIS ................................................................................ 11 1 1 2 C c thành phần cơ bản trong GIS ........................................................ 11 1 1 3 Tại s o phải sử dụng GIS..................................................................... 15 1 1 4 Ứng dụng củ GIS ............................................................................... 16 1.2 WebGIS - c ng ngh GIS qu mạng .......................................................... 16 1.2.1 WebGIS là gì? ...................................................................................... 16 1 2 2 Kiến trúc WebGIS ............................................................................... 17 1 2 3 Kiến trúc triển kh i .............................................................................. 20 1 2 4 Chiến lƣợc ph t triển ........................................................................... 21 1 2 4 1 Chiến lƣợc thuần chủ .................................................................... 21 1 2 4 2 Chiến lƣợc thuần kh ch ................................................................ 22 1 2 4 3 Chiến lƣợc kết hợp chủ kh ch Server nd client processes ...... 23 1.3 ArcGIS Server và ASP.NET....................................................................... 24 1.3.1 ArcGIS Server ...................................................................................... 24 1 3 1 1 Nh ng c iểm ch nh củ ArcGIS Server .................................. 25 1 3 1 2 Tại s o sử dụng ArcGIS Server .................................................... 26 1 3 1 3 Nh ng i sử dụng ArcGIS Server? ............................................... 26 1.3.2 ASP.NET.............................................................................................. 29 CHƢƠNG 2 TỔNG QUAN VỀ HỆ TH NG M NG LƢ I TRƢ NG H C .......................................................................................................................... 32 CHƢƠNG 3 PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ TH NG QUẢN L M NG LƢ I TRƢ NG H C TRÊN Đ A BÀN T NH QUẢNG NAM ............................. 35 3 1 Phân t ch về chức năng ............................................................................... 35 3 1 1 Sơ ồ phân cấp chức năng ................................................................... 35 Trịnh Thị H ng 1 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa 3 1 2 Sơ ồ luồng d li u .............................................................................. 37 3 1 2 1 Sơ ồ luồng d li u mức khung cảnh ........................................... 37 3 1 2 2 Sơ ồ luồng d li u mức nh ...................................................... 38 3 1 2 3 Sơ ồ luồng d li u mức dƣ i nh .............................................. 39 3 1 3 Biểu ồ trình tự .................................................................................... 41 3 1 3 1 Biểu ồ trình tự tƣơng t c h th ng quản l th ng tin c c trƣ ng h c ............................................................................................................. 42 3 1 3 2 Biều ồ trình tự tƣơng t c h th ng tr cứu th ng tin c c trƣ ng h c ............................................................................................................. 43 3 1 4 Biểu ồ cộng t c .................................................................................. 44 3 1 4 1 Biều ồ cộng t c h th ng quản l th ng tin l ...................... 44 3 1 4 2 Biều ồ cộng c c h th ng tr cứu th ng tin l ...................... 45 3 2 Phân t ch thiết kế về d li u ....................................................................... 45 3 2 1 Cơ sở d li u kh ng gi n ..................................................................... 45 3 2 1 1 Đ i tƣợng Point ............................................................................. 45 3 2 1 2 Đ i tƣợng Polyline ........................................................................ 46 3 2 1 3 Đ i tƣợng Polygon ........................................................................ 46 3 2 2 Cơ sở d li u thuộc t nh trên GIS ........................................................ 46 3 2 3 M hình thực thể liên kết ..................................................................... 47 3 2 4 Cơ sở d li u thuộc t nh trên Microsorft SQL Server......................... 48 CHƢƠNG 4 XÂY DỰNG ỨNG DỤNG THỰC NGHIỆM ........................... 51 4 1 Xây dựng cơ sở d li u ............................................................................... 51 4 1 1 Xây dựng cơ sở d li u kh ng gi n..................................................... 51 4 1 2 Xây dựng d li u thuộc t nh ................................................................ 53 4 2 Xây dựng c c chức năng củ chƣơng trình ................................................ 55 4 2 1 Xây dựng chức năng quản l th ng tin ............................................... 55 4.2 1 1 Xây dựng chức năng ăng nhập ................................................... 55 4 2 1 2 Xây dựng chức năng tƣơng t c d li u ........................................ 55 4 2 2 Xây dựng chức năng tr cứu th ng tin ................................................ 57 4 3 M tả c c chức năng củ chƣơng trình....................................................... 58 4 4 Xây dựng gi o di n ..................................................................................... 59 KẾT LUẬN ....................................................................................................... 67 Trịnh Thị H ng 2 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ Hình 1-1 Hình 1-2 Hình 1-3 Hình 1-4 Hình 1-5 Hình 1-6 M phỏng h th ng th ng tin l .......................................................... 11 M phỏng c c thành phân cơ bản trong GIS ............................................ 12 Minh h Vector và R ster ....................................................................... 13 C c l p th ng tin trong h th ng .............................................................. 15 C c bƣ c xử l trong ứng dụng WebGIS ................................................. 18 C c dạng yêu cầu từ ph client ................................................................ 20 Hình 1-7 Cấu hình chiến lƣợc Server site ................................................................ 21 Hình 1-8 Cấu hình chiến lƣợc Client site ................................................................. 22 Hình 1-9. Client site và Server site ............................................................................ 23 Hình 1-10 C c phiên bản củ ArcGIS Server ......................................................... 28 Hình 3-1 Sơ ồ phân cấp chức năng quản l mạng lƣ i trƣ ng h c ....................... 36 Hình 3-2: Sơ ồ luồng d li u mức khung cảnh ....................................................... 37 Hình 3-3 Hình 3-4 Hình 3-5 Hình 3-6 Hình 3-7 Hình 3-8 Sơ ồ luồng d li u mức nh ................................................................... 38 Sơ ồ luồng d li u quản l trƣ ng h c mức dƣ i nh .......................... 39 Sơ ồ luồng d li u quản l th ng tin huy n mức dƣ i nh ................... 40 Sơ ồ luồng d li u quản l b o c o mức dƣ i nh ............................... 41 Biểu ồ trình tự quản l th ng tin ............................................................. 42 Biểu ồ trình tự tìm kiếm th ng tin .......................................................... 43 Hình 3-9 Biểu ồ cộng t c h th ng quản l th ng tin mạng lƣ i trƣ ng h c ........ 44 Hình 3-10 Biểu ồ cộng t c tìm kiếm th ng tin ....................................................... 45 Hình 3-11: Lƣợc ồ d li u theo m hình E A mở rộng .......................................... 47 Hình 3-12 Lƣợc ồ d li u theo m hình E A kinh iển .......................................... 47 Hình 3-13: Lƣợc ồ d li u theo m hình E A hạn chế............................................ 48 Hình 3-14: Sơ ồ qu n h gi c c bảng d li u ...................................................... 50 Hình 4-1: Hƣ ng dẫn chuyển ổi d li u tự Microstation sang Shapefile ............... 51 Hình 4-2 Hộp thoại Fe ture Cl ss To Sh pefile ...................................................... 52 Hình 4-3 Bản ồ t nh Quảng N m trên ArcGIS ....................................................... 53 Hình 4-4 Bảng cơ sở d li u thuộc t nh củ l p Huy n trên ArcGIS ...................... 54 Hình 4-5 Bảng cơ sở d li u thuộc t nh củ l p Trƣ ng h c trên ArcGIS ............. 54 Hình 4-6 Gi o di n tr ng chủ ................................................................................... 60 Hình 4-7 Gi o di n tr ng tin tức ............................................................................... 61 Hình 4-8 Gi o di n tr ng văn bản ph p luật ............................................................ 62 Trịnh Thị H ng 3 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa Hình 4-9 Gi o di n tr ng bản ồ .............................................................................. 63 Hình 4-10. Gi o di n tr ng tìm kiếm......................................................................... 63 Hình 4-11 Hình 4-12 Hình 4-13 Hình 4-14 Hình 4-15 Trịnh Thị H Gi o di n tr ng tìm kiếm theo phạm vi .................................................. 64 Gi o di n tr ng ăng nhập ...................................................................... 64 Gi o di n tr ng quản l th ng tin trƣ ng h c ......................................... 65 Gi o di n tr ng b o c o tổng hợp ........................................................... 65 Bản b o c o tổng hợp .............................................................................. 66 ng 4 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 1 Bảng 2 Bảng 3 Bảng 4 Th Th Th Th Trịnh Thị H ng tin huy n ........................................................................................... 48 ng tin trƣ ng h c .................................................................................... 49 ng tin tin tức ........................................................................................... 49 ng tin ngƣ i d ng................................................................................... 50 ng 5 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa THÔNG TIN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 1. Thông tin chung Tên ề tài: Xây Dựng Website quản l mạng lƣ i trƣ ng h c trên t nh Quảng N m Sinh viên thực hi n: Tr nh Th Hƣơng bàn L p: Tin H c Trắc Đ K51 H ào tạo: Chính quy Đi n thoại: 01656102267 Email: [email protected] Th i gi n thực hi n: 2011 2. Mục tiêu - Tìm hiểu c ng ngh ArcGIS Server, c c c ng cụ ph t triển nhƣ DotNet Framework, MS SQL Server 2005, Ng n ng lập trình C# - Phân t ch nhu cầu cung cấp c c th ng tin về trƣ ng h c trên Internet. - Xây dựng một Website quản l mạng lƣ i trƣ ng h c trên nền tảng c ng ngh WebGIS. 3. Nội dung chính - Nghiên cứu về c ng ngh GIS và WebGIS. - Tìm hiểu c ng ngh ArcGIS Server, c c c ng cụ ph t triển nhƣ DotNet Framework, MS SQL Server 2005, Ng n ng lập trình C# - Tổng qu n về mạng lƣ i trƣ ng h c - Phân t ch thiết kế h th ng quản lý mạng lƣ i trƣ ng h c trên Quảng Nam. - Xây dựng ứng dụng thực nghi m v i c c chức năng mục tiêu. bàn t nh ƣ r trong phần - Kết luận Trịnh Thị H ng 6 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa 4. Kết quả nghiên cứu Bài to n quản l mạng lƣ i trƣ ng h c là một bài to n kh m i m và rất ng ƣợc qu n tâm Trải qu qu trình nghiên cứu và xây dựng website quản l mạng lƣ i trƣ ng h c trên bàn t nh Quảng N m dự trên nền tảng c ng ngh WEBGIS, em thực hi n ồ n v i sự c gắng rất nhiều củ bản thân v i sự giúp nhi t tình củ c Nguy n Th M i Dung và nh Trần Qu c Cƣ ng Bắt t y vào nghiên cứu ề tài em ề r một s mục tiêu ch nh phải ạt ƣợc và c c mục tiêu ƣợc thực hi n Từ nh ng chức năng cơ bản củ một website quản l ến một s chức năng tƣơng t c v i bản ồ dự trên c ng ngh ArcGIS Server. Website c thể p ứng ƣợc c c nhu cầu s u: - Xây dựng thành c ng chức năng cơ bản củ một website quản l mạng lƣ i trƣ ng h c nhƣ c c chức năng: quản l thông tin trƣ ng h c, quản l th ng tin huy n, quản tr , phân quyền ngƣ i d ng, quản l tin tức. - Tƣơng t c thành c ng d li u kh ng gi n c ng nhƣ d li u thuộc t nh khi quản l i tƣợng trƣ ng h c: c thể ph ng to, thu nhỏ, d ch chuyển bản ồ theo c c hƣ ng, bật tắt c c l p bản ồ, tìm kiếm th ng tin thuộc t nh củ i tƣợng trƣ ng h c và hiển th trực tiếp trƣ ng tìm kiếm ƣợc trên bản ồ Th ng tin thuộc t nh củ từng trƣ ng h c ƣợc xuất trực tiếp r b o c o word - Ngoài r website c n c chức năng xuất b o c o theo c c tiêu ch : theo trƣ ng, theo v ng - l theo huy n , theo cấp h c, b o c o tổng hợp Gi o di n củ website thân thi n, d sử dụng Trịnh Thị H ng 7 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa MỞ ĐẦU 1. Tổng quan tình hình nghiên cứu thuộc lĩnh vực của đề tài Trong th i ại c ng nghi p h , hi n ại h củ ất nƣ c hi n n y, ngày càng c nhiều c c do nh nghi p, c ng ty r i, hoạt ộng trong rất nhiều lĩnh vực phục vụ nhu cầu củ con ngƣ i Bạn mu n i du l ch, chắc hẳn phải tìm hiểu về c c iểm du l ch, d ch vụ do c c c ng ty du l ch cung cấp Ho c bạn mu n tìm một trƣ ng h c v i khoảng c ch l gần nhất mà lại ảm bảo chất lƣợng h c tập cho con em mình thì bạn phải ến c c trƣ ng ể tìm hiểu, th m khảo Vậy bạn sẽ tìm th ng tin ở âu, trên b o ch , c c phƣơng ti n th ng tin ại chúng, và nh nh ch ng hơn n là qu mạng Internet Tuy nhiên, c c phƣơng ti n này ch dừng lại ở vi c cung cấp th ng tin m tả mà chƣ kết hợp cung cấp c c bản ồ ộng ể m i ngƣ i c thể nắm bắt ƣợc nh ng th ng tin kh ng gi n củ tƣợng mà mình mu n tìm hiểu i Trong nh ng năm gần ây, h th ng th ng tin l GIS ƣợc nghiên cứu và ứng dụng trong rất nhiều ngành kho h c c liên qu n ến d li u kh ng gian. Bằng vi c kết hợp GIS và Web ể tạo thành WebGIS, kh ch hàng sẽ truy cập ƣợc c c th ng tin về c c i tƣợng, ồng th i kết hợp v i bản ồ ộng ể c ƣợc c i nhìn trực qu n về c c i tƣợng mà mình mu n tìm hiểu th ng qu trình duy t web mà kh ng cần phải h c c ch sử dụng c c phần mềm GIS WebGIS cho khả năng phân ph i th ng tin l trên toàn cầu Ngƣ i d ng Internet c thể truy cập ến c c ứng dụng củ GIS mà kh ng phải mu phần mềm Điều này giúp chúng t tiết ki m ƣợc chi ph i v i một h th ng GIS bởi c c phần mềm GIS hi n n y c gi thành rất c o Đ i v i phần l n ngƣ i d ng kh ng c kinh nghi m về GIS thì vi c sử dụng WebGIS sẽ ơn giản hơn là vi c sử dụng c c ứng dụng GIS loại kh c Ngoài r WebGIS c n cho phép thêm c c chức năng GIS trong c c ứng dụng chạy trên cơ sở mạng nhƣ gi o th ng, thƣơng mại, ch nh phủ, gi o dục Nhiều ứng dụng loại này chạy trên mạng cục bộ nhƣ một phƣơng ti n phân ph i và sử dụng d li u l kh ng gi n geosp ti l d t Hi n n y trên thế gi i c rất nhiều c ng ngh về WebGIS nhƣ c ng ngh M pServer, GeoServer, ArcGIS Server, M pinfo, … Trịnh Thị H ng 8 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa Từ vi c nghiên cứu thực tế nhƣ trên, ề tài dựng WebGIS quản l mạng lƣ i c c trƣ ng h c trên t r vấn ề nghiên cứu xây bàn t nh Quảng N m V i mong mu n g p phần tạo nên sự thuận lợi, ti n ch và cung cấp th ng tin cho ngƣ i d ng dạng T nh ến n y trên thế gi i hình thành nhiều cơ qu n nghiên cứu GIS qui m l n v i nhiều hƣ ng tiếp cận và mục tiêu kh c nh u nhƣ: - Tổ chức RRL Region l Rese rch L bor tory tại Anh nghiên cứu chuyên bi t nhắm vào c c nội dung quản l cơ sở d li u, ph t triển phần mềm và phân t ch không gian. - Tổ chức NCGIA N tion l Centr l for Geogr phic Inform tion nd An lysis tại Mỹ nghiên cứu: Phân t ch và th ng kê kh ng gi n; qu n h gi kh ng gi n và cấu trúc d li u tr tu nhân tạo và c c h chuyên gi ; trình bày hình ảnh; nh ng ề tài kinh tế, x hội, văn h - Tổ chức NEXPRI Dutch Expertise Centr l for Sp ti l D t An lysis tại Hà L n nghiên cứu : l thuyết về phân t ch kh ng gi n; nh gi nh lƣợng về ất; sự di chuyển củ vật chất và nhi m; ph t triển nh ng phƣơng ph p và kỹ thuật GIS - Một s tr ng WEBGIS trên thế gi i: http://gos2.geodata.gov/wps/portal/gos., http://eu-geoportal.jrc.it/ Tại Vi t N m, s c c WebGIS ều sử dụng kiến trúc 3 tầng, một s website sử dụng kiểu M shup v i c ng ngh củ Google nhƣng kh ng m ng t nh ch nh th ng về d li u M c d c c h ng nổi tiếng trên thế gi i nhƣ ESRI, Intergr p, M pInfo vào Vi t N m nhƣng s lƣợng WebGIS trên Internet c ƣợc lại rất t, kh ng ng kể so v i quy m ƣợc ầu tƣ Hi n n y c ng ngh WebGIS vẫn c n ở dạng tiềm năng chƣ ph t triển ở Vi t N m Một s phƣơng sử dụng c ng ngh này ể c ng kh i c c th ng tin về hồ sơ ch nh, nhƣng vẫn c n trong gi i oạn thử nghi m - Một vài WebGIS tiêu biểu ở Vi t N m: http://gis.chinhphu.gov.vn, http//www.crice.vn 2. Tính cấp thiết, ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài Quản l và iều hành h th ng gi o dục cho tất cả m i ngƣ i trong một qu c gi rộng và dạng nhƣ Vi t N m là một th ch thức, vì vậy ứng dụng GIS ng v i Trịnh Thị H ng 9 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa tr v c ng qu n tr ng trong c ng t c lập kế hoạch và quản l ể ảm bảo rằng cung cấp d ch vụ gi o dục một c ch thuận lợi cho m i ngƣ i và sử dụng c c nguồn lực ắt ỏ nhƣ trƣ ng h c và ội ng c n bộ gi o viên ƣợc sử dụng một c ch hi u quả Kh ng c một d ch vụ x hội nào chi ph bằng ngân s ch nhà nƣ c c một h th ng cơ sở hạ tầng c ng nhƣ nguồn nhân lực rộng l n trải khắp cả nƣ c nhƣ d ch vụ gi o dục Xây dựng một h th ng bản ồ quản l gi o dục bằng h th ng th ng tin l GIS là một ƣu tiên chủ ch t ể hỗ trợ phân t ch và trình bày hình ảnh nh ng th ng tin về c c v ng l trong h th ng gi o dục H th ng mà hi n n y hầu hết c c bộ ngành gi o dục hi n n y ng chú t i là vi c xây dựng một h th ng th ng tin l GIS Đây là một ứng dụng h u ch cho vi c lập bản ồ mạng lƣ i trƣ ng h c và phân t ch kh ng gi n d li u gi o dục, vấn ề cơ bản i v i c ng t c lập kế hoạch và quản l gi o dục Quy trình phân cấp ng di n r ở Vi t N m và ng là một trong nh ng mục tiêu củ mình, tạo cơ hội bình ẳng trong gi o dục cho tất cả c ng dân th ng qu ảm bảo rằng vi c cung cấp c c d ch vụ gi o dục p ứng nhu cầu ở m i nơi trên ất nƣ c Nh ng phân t ch trên ch r cần thiết phải tiến hành nh ng nghiên cứu cụ thể ể ƣ r phƣơng ph p xây dựng h th ng quản l gi o dục hoàn ch nh và ph hợp v i c ng ngh hi n ại Từ nhu cầu thực tế trên em lự ch n ề tài : Xây Dựng Website quản l mạng lƣ i trƣ ng h c trên bàn t nh Quảng N m Đề tài ƣợc hoàn thành sẽ p ứng ƣợc c c yêu cầu thực tế s u: - Giải quyết nhu cầu quản l và tr cứu th ng tin mạng lƣ i trƣ ng h c trên nền Web - Là một c ng cụ lập kế hoạch vi m , và xây dựng trƣ ng m i c bi t ể hỗ trợ c ng t c lập kế hoạch - Là h th ng quản l nguồn lực, cơ sở vật chất mạng lƣ i trƣ ng h c ƣợc xây dựng dự trên nền GIS H th ng th ng tin l phục vụ c ng t c quy hoạch và quản l củ ngành gi o dục - Hỗ trợ ngƣ i quản l hoạch trƣ ng h c theo nhiều tiêu ch nh kế hoạch ph t triển, ầu tƣ mạng lƣ i - Cung cấp cho h c sinh, gi o viên và phụ huynh một kênh th ng tin hỗ trợ vi c xem và tr cứu th ng tin về c c trƣ ng h c trên bàn t nh Quảng N m. Trịnh Thị H ng 10 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ CÔNG NGHỆ GIS VÀ WEBGIS 1.1 Khái niệm về hệ th ng th ng tin đ a lý - GIS, các thành phần và ứng dụng 1.1.1 Khái niệm về GIS H th ng tin l GIS – Geogr phic l Inform tion System , là một h th ng tin c khả năng thu thập, cập nhật, phân t ch và quản tr , biểu di n d li u l phục vụ giải quyết c c bài to n ứng dụng c liên qu n ến v tr l trên bề m t tr i ất ho c ƣợc nh nghĩ nhƣ là một h th ng tin v i khả năng truy nhập, tìm kiếm, phân t ch, xử l và truy xuất d li u l nhằm hỗ trợ cho c ng t c quản l , quy hoạch và quản l tài nguyên thiên nhiên và m i trƣ ng Hình 1-1. Mô phỏng h th ng th ng tin l C ng ngh GIS kết hợp c c th o t c cơ sở d li u th ng thƣ ng nhƣ cấu trúc hỏi p và cho phép phân t ch th ng kê, phân t ch l , phân t ch c c sự ki n, dự o n t c ộng và hoạch nh chiến lƣợc Nh ng khả năng này là sự phân bi t củ GIS v i c c h th ng th ng tin kh c và khiến cho GIS c phạm vi ứng rộng trong nhiều lĩnh vực kh c nh u 1.1.2 Các thành phần cơ bản trong GIS H th ng th ng tin l b o gồm c c thành phần s u: phần cứng, phần mềm, cơ sở d li u, con ngƣ i và phƣơng thức tổ chức. Trịnh Thị H ng 11 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa Hình 1-2. M phỏng c c thành phân cơ bản trong GIS a. Phần cứng Phần cứng h th ng th ng tin máy tính và các thiết b ngoại vi l c thể là một m y t nh, ho c một h th ng b. Phần mềm Phần mềm h th ng tin l b o gồm h iều hành h th ng, phần mềm quản tr cơ sở d li u, phần mềm hiển th ồ hoạ…Th ng thƣ ng dự trên mục tiêu xây dựng cơ sở d li u ngƣ i t lự ch n c c giải ph p cho phần cứng và phần mềm h th ng th ng tin l c. C sở dữ liệu Cơ sở d li u là c c th ng tin mà m y t nh c thể hiểu và c gồm c c d li u kh ng gi n Polygon và c c d li u thuộc t nh và m i qu n h gi ƣợc lƣu dƣ i dạng s theo một khuân dạng nào ƣợc Cơ sở d li u trong h th ng tin l b o là c c d li u iểm-Point, ƣ ng-Line, vùngc c d li u dạng ch - s , d li u multimedi … h i loại d li u này Dữ liệu không gian: Bản ồ là bản vẽ trong thể hi n hình ảnh c c i tƣợng thực tế trên bề m t quả ất th ng qu c c k hi u riêng rẽ, c c i tƣợng trên bản ồ ƣợc x c nh về m t v tr kh ng gi n trong một h t ộ th ng nhất Bản ồ s là dạng bản ồ ƣợc thành lập trong m y t nh ở dạng s v i c c cấu trúc mà m y tình hiểu ƣợc Trịnh Thị H ng 12 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa C 6 loại th ng tin trong bản ồ s d ng hiển th hình ảnh bản ồ và ghi chú củ chúng nhƣ sau: - Đƣ ng Line : Là một ƣ ng thẳng, ƣ ng thẳng ƣợc tạo lên từ h i iểm trở lên c toạ ộ x c nh - Điểm Point : C c i tƣợng c x c nh trong một h toạ ộ nghĩ là một chấm trên bản ồ, c toạ ộ - Vùng (Region): Là một ƣ ng khép k n ƣợc t màu ho c trải nền bên trong - Ô lƣ i Grid cell): C c lƣ i củ ảnh - K hi u Symbol : B o gồm c c k hi u - Ghi chú (Text). H th ng th ng tin l sử dụng h i m hình d li u cơ bản ể biểu di n c c c trƣng kh ng gi n: M hình d li u R ster và m hình d li u Vector Hình 1-3. Minh h Vector và Raster M hình d li u quyết nh c ch thức mà d li u cấu trúc, lƣu tr , xử l và phân tích trong một h th ng th ng tin l M hình d li u R ster sử dụng lƣ i ể thể hi n c trƣng kh ng gi n M hình Vector sử dụng c c iểm t ộ củ chúng ể xây dựng c c c trƣng kh ng gi n nhƣ iểm, ƣ ng và v ng C c c Trịnh Thị H ng 13 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa trƣng dự trên m hình d li u Vector ƣợc coi nhƣ c c i tƣợng riêng bi t trong kh ng gi n Nhiều h th ng th ng tin l sử dụng cả h i m hình d li u Vector và Raster. Dữ liệu phi không gian: S li u thuộc t nh phi kh ng gi n m tả c c th ng tin về c t nh củ c c hình ảnh bản ồ Chúng ƣợc liên kết v i c c hình ảnh kh ng gi n th ng qu c c ch s x c nh chung, th ng thƣ ng g i là m l GeoCode ƣợc lƣu tr trong cả h i bản ghi kh ng gi n và phi kh ng gi n S li u thuộc t nh phi kh ng gi n b o gồm c c nh t nh và s li u hình ảnh, iểm, ƣ ng, v ng ho c mạng lƣ i lƣu tr trong c c cơ sở d li u H th ng th ng tin l c thể xử l c c th ng tin thuộc t nh riêng rẽ và tạo r c c bản ồ trên cơ sở c c gi tr thuộc t nh Phần l n c c phần mềm th ng tin l c ng c thể hiển th c c th ng tin thuộc t nh nhƣ là c c ghi chú trên bản ồ ho c là c c th m s iều khiển cho vi c lự ch n hiển th c c k hi u bản ồ Mối quan hệ giữa dữ liệu phi không gian và không gian: Bản ồ kh ng ch thể hi n c c l p c c i tƣợng hình h c mà mỗi tập c c thuộc t nh d li u th ng kê kh c i tƣợng này c n ƣợc gắn v i một Mỗi i tƣợng hình h c c một m nhận di n d ng ể liên kết v i một bản ghi trong cơ sở d li u qu n h C c d li u l ƣợc tổ chức nh m hình qu n h l và Topo. L p c c v ng l yer , ƣ ng line , iểm point liên kết v i c c thuộc t nh tƣơng ứng Nh ng m hình liên kết thể hi n c ch quản l v tr , qu n h kh ng gi n củ c c c trƣng iểm, ƣ ng và v ng Đồng th i cho phép quản l hi u quả c c c t nh củ c c c trƣng D li u bản ồ dự theo c c i tƣợng iểm, ƣ ng, gi c, ứng v i mỗi i tƣợng tƣơng ứng sẽ c s hi u riêng ể c thể quy chiếu c c d li u phi hình h c b o gồm c c d li u th ng kê lƣu tr trong c c t p kh c nh u củ cơ sở d li u d. Con ng ời Nhƣ t biết, i v i một tổ chức kh ng phải ch ơn giản mu một h th ng phần cứng và một vài phần mềm nào là ủ, n i hỏi phải c ội ng c n bộ kỹ thuật, là c c chuyên viên tin h c, c c nhà lập trình và c c chuyên gi về c c lĩnh vực kh c nh u, h nh ng ngƣ i trực tiếp thiết kế, xây dựng và vận hành h th ng th ng tin l Trịnh Thị H ng 14 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa e. Ph ng thức tổ chức Trên cơ sở c c nh hƣ ng, chủ trƣơng ứng dụng củ c c nhà quản l , c c chuyên gi chuyên ngành sẽ quyết nh xem GIS sẽ ƣợc xây dựng theo m hình ứng dụng nào, lộ trình và phƣơng thức thực hi n nhƣ thế nào, h th ng ƣợc xây dựng sẽ ảm ƣơng ƣợc c c chức năng trợ giúp quyết nh gì, từ c nh ng thiết kế về nội dung, cấu trúc c c hợp phần củ h th ng c ng nhƣ ầu tƣ tài ch nh… 1.1.3 Tại sao phải sử dụng GIS Xét trên phƣơng di n nh ng ngành nghề sử dụng c liên qu n ến bản ồ thì GIS v i h th ng phần mềm c thể kết n i th ng tin về v tr l củ sự vật v i nh ng th ng tin về bản thân sự vật Kh c v i bản ồ trên giấy, GIS c thể tổ hợp nhiều l p th ng tin, mỗi loại th ng tin trên bản ồ c thể b tr trên một l p riêng, ngƣ i sử dụng c thể tƣơng t c trực tiếp v i c c l p th ng tin th ng qu c c th o t c bật tắt theo nhu cầu Hình 1-4. C c l p thông tin trong h th ng Điểm mạnh củ GIS so v i c c bản ồ giấy ch nh là khả năng cập nhật d li u nh nh và cho phép thực hi n c c phép phân t ch kh ng gi n và ch n nh ng th ng tin cần theo mục ch sử dụng C v i tr qu n tr ng trong quy hoạch và quản lý m i trƣ ng, quản l gi i hành ch nh… Trịnh Thị H ng 15 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa 1.1.4 Ứng dụng của GIS Ngày n y, GIS ƣợc p dụng trong hầu khắp c c lĩnh vực kho h c và c ng ngh , phục vụ nh ng nhu cầu rất cấp thiết củ con ngƣ i M c d rất dạng và phong phú, c c ứng dụng GIS c thể ƣợc phân thành b nh m, căn cứ vào mức ộ và phạm vi p dụng chúng, b o gồm c c ứng dụng loại kiểm kê, c c ứng dụng loại phân t ch và c c ứng dụng loại quản l Các ứng dụng kiểm kê: Một dự n GIS thƣ ng ƣợc bắt ầu bằng c ng t c kiểm kê c c i tƣợng nghiên cứu tại khu vực lự ch n, chẳng hạn c c loại rừng, thuỷ văn, sử dụng ất, v v C c i tƣợng này ƣợc biểu di n trong m i trƣ ng GIS dƣ i dạng c c l p th ng tin l C c ứng dụng trong gi i oạn này chủ yếu tập trung vào vi c cập nhật và ơn giản ho c c quy trình thu thập d li u Các ứng dụng phân tích: S u khi hoàn thành gi i oạn kiểm kê, c c kỹ thuật phân t ch kh ng gi n và phân t ch th ng kê củ c ng ngh GIS sẽ cho phép thực hi n một loạt tr vấn phức tạp i v i c c l p th ng tin chứ d li u chuyên ề Các ứng dụng quản lý: C c kỹ thuật phân t ch kh ng gi n và xây dựng m hình ở mức ộ c o hơn sẽ hỗ trợ cho c c quyết nh củ c c nhà quản l , l nh ạo c c b n ngành và c c cấp ch nh quyền Trong gi i oạn này củ dự n GIS, tr ng tâm củ c c ứng dụng chuyển từ c ng t c thu thập d li u s ng c c th o t c xử l , phân t ch và m hình ho ể giải quyết c c vấn ề bức xúc củ thế gi i thực 1.2 WebGIS - c ng nghệ GIS qua mạng 1.2.1 WebGIS là gì? GIS c nhiều nh nghĩ nên WebGIS c ng c nhiều nh nghĩ Nói chung, c c nh nghĩ củ WebGIS dự trên nh ng nh nghĩ dạng củ GIS và có thêm c c thành phần củ Web (web component). S u ây là một s nh nghĩ về WebGIS: - WebGIS là một h th ng phức tạp cung cấp truy cập trên mạng v i nh ng chức năng nhƣ là bắt gi hình ảnh c pturing , lƣu tr , hợp nhất d li u (integrating), th o t c d li u m nipul ting , phân t ch và hiền th d li u kh ng gian. - WebGIS là h th ng th ng tin l ƣợc phân b th ng qu h th ng mạng m y t nh phục vụ cho vi c hợp nhất, phân t n dissemin te , gi o tiếp v i c c th ng Trịnh Thị H ng 16 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa tin l ƣợc hiền th trên World Wide Web. Trong c ch thực hi n nhi m vụ phân t ch GIS, d ch vụ này gần gi ng nhƣ kiến trục Client-Server củ Web Xử l th ng tin l ƣợc chi thành c c nhi m vụ ở ph server và ph client Điều này cho phép ngƣ i d ng c thể truy xuất, th o t c và nhận kết quả từ vi c kh i th c d li u GIS từ trình duy t web củ h mà kh ng phải trả tiền cho phần mềm GIS Một client tiêu biểu là trình duy t web và server-side b o gồm một Webserver c cung cấp một chƣơng trình phần mềm WebGIS Client thƣ ng yêu cầu một ảnh bản ồ h y vừ xử l th ng tin l qu Web ến server ở x Server chuyển ổi yêu cầu thành m nội bộ và g i nh ng chức năng về GIS bằng c ch chuyển tiếp yêu cầu t i phần mềm WebGIS Phần mềm này trả về kết quả, s u kết quả này ƣợc nh dạng lại cho vi c trình bày b i trình duy t h y nh ng hàm từ c c plug-in ho c J v pplet Server s u trả về kết quả cho client hiển th , ho c gửi d li u và các c ng cụ phân t ch ến client ể d ng ở ph client. Phần l n sự chú gần ây là tập trung vào vi c ph t triển c c chức năng GIS trên Internet WebGIS c tiềm năng l n trong vi c làm cho th ng tin l trở nên h u dụng và sẵn sàng ƣ t i s lƣợng l n ngƣ i d ng trên toàn thế gi i Th ch thức l n củ WebGIS là vi c tạo r một h th ng phần mềm kh ng phụ thuộc vào pl tform và chạy trên chuẩn gi o thức mạng TCP IP, c nghĩ là khả năng WebGIS ƣợc chạy trên bất kỳ trình duy t web củ bất kỳ m y t nh nào n i mạng internet Đ i v i vấn ề này, c c phần mềm GIS phải ƣợc thiết kết lại ể trở thành ứng dụng WebGIS theo c c kỹ thuật mạng internet 1.2.2 Kiến trúc WebGIS Kiến trúc xuất bản web củ h th ng d li u kh ng gi n c ng gần gi ng nhƣ kiến trúc dành cho một h th ng tin web cơ bản kh c, ngoại trừ c ứng dụng GIS sử dụng c c kỹ thuật kh c C nhiều dạng củ vi c xuất bản web cho th ng tin kh ng gi n, phần phức tạp nhất sẽ ƣợc trình bày ở ây ể c c i nhìn tổng qu t hơn về kiến trúc củ chúng Cơ sở d li u kh ng gi n sẽ ƣợc d ng ể quản l và truy xuất d li u kh ng gi n, ƣợc t trên d t server Nơi lƣu tr cle ring house ƣợc d ng ể lƣu tr và duy trì nh ng siêu d li u met d t về d li u kh ng gi n tại nh ng d t server khác nhau. Dự trên nh ng thành phần quản l d li u, ứng dụng server và m hình server ƣợc d ng cho ứng dụng h th ng ể t nh to n th ng tin kh ng gi n th ng qu c c hàm cụ thể Tất cả c c kết quả t nh to n củ ứng dụng server sẽ ƣợc gửi Trịnh Thị H ng 17 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa ến web server ể thêm vào các gói HTML, gửi cho ph client và hiển th nơi trình duy t web C c bƣ c xử l trong ứng dụng WebGIS Ngƣ i sử dụng trình duy t web ở ph client thƣ ng là gi o di n ồ h Hình 1-5 C c bƣ c xử l trong ứng dụng WebGIS Trịnh Thị H ng 18 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa Client gửi yêu cầu củ ngƣ i sử dụng th ng qu c c gi o thức HTTP ến webserver. Web server nhận yêu cầu củ ngƣ i d ng gửi ến từ ph chuyển tiếp yêu cầu ến ứng dụng trên server c liên qu n client, xử l và Applic tion server ch nh là c c ứng dụng GIS nhận c c yêu cầu cụ thể i v i ứng dụng và g i c c hàm c liên qu n ến t nh to n xử l Nếu c yêu cầu d li u n sẽ gửi yêu cầu d li u ến d t exch nge server server tr o ổi d li u D t exch nge server nhận yêu cầu d li u và tìm kiếm v tr củ nh ng d li u này s u cần tìm gửi yêu cầu d li u ến server chứ d li u d t server tƣơng ứng D t server d li u tiến hành truy vấn lấy r d li u cần thiết và trả d li u này về cho d t exch nge server D t exch nge server nhận d li u từ nhiều nguồn d t server kh c nh u nằm rải r c trên mạng Sắp xếp d li u lại theo logic củ yêu cầu d li u, s u gửi trả d li u về cho pplic tion server Applic tion server nhận d li u trả về từ c c d t exch nge server và ƣ chúng ến c c hàm cần sử dụng, xử l chúng tại ây và kết quả ƣợc trả về cho web server. Web server nhận kết quả xử l , thêm vào c c ng cảnh web HTML, ASP, PHP… ể c thể hiển th ƣợc trên trình duy t và cu i c ng gửi trả kết quả về cho trình duy t dƣ i dạng c c tr ng web Trịnh Thị H ng 19 Lớp Tin học trắc địa K51 Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Tin học Trắc địa Hình 1-6. C c dạng yêu cầu từ ph client 1.2.3 Kiến trúc triển khai Hoạt ộng củ WebGIS m ng m hình củ một tr ng web ộng C nghĩa là sẽ ƣợc chi r làm 2 phần: C c h t ộng ở ph Client client-side và c c hoạt ộng ph Server server-side).  Thuần khách H t ộng ở ph client ƣợc d ng ể tiếp nhận nh ng yêu cầu tƣơng t c v i bản ồ, nh ng iều khiển trực tiếp củ ngƣ i d ng ể tƣơng t c v i server th ng qu trình duy t web Các trình duy t web chủ yếu sử dụng ng n ng HTML ể nh dạng tr ng web theo ng n ng lập trình mạng h y sử dụng là HTML templ te Kèm theo là c c plug-in, ActiveX và c c m Applet J v script ƣợc nh kèm vào tr ng web ể c thể tăng t nh tƣơng t c một c ch linh ộng v i ngƣ i d ng  Thuần ch Server side gồm c c c thành phần: Webserver, Applic tion server, D t server và Cle ringhouse… Trịnh Thị H ng 20 Lớp Tin học trắc địa K51