Tài liệu Xây dựng nông thôn mới ở huyện hoài đức thành phố hà nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o-------- NGUYỂN VÂN ANH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI Ở HUYỆN HOÀI ĐỨC THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH Hà Nội – 2016 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o-------- NGUYỂN VÂN ANH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI Ở HUYỆN HOÀI ĐỨC THÀNH PHỐ HÀ NỘI Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CÁN BỘ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN Hà Nội – 2016 LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân em. Các số liệu trích dẫn trong luận văn có nguồn gốc đầy đủ và trung thực, kết quả đóng góp của luận văn là mới và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất cứ công trình nào khác. LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành chƣơng trình cao học và viết luận văn này, tôi đã nhận đƣợc sự hƣớng dẫn, giúp đỡ và góp ý nhiệt tình của quý thầy cô Trƣờng Đại học Kinh tế - Đa ̣i ho ̣c Quố c gia Hà Nô ̣i. Trƣớc hết, tôi xin chân thành cảm ơn đến quý th ầy cô trƣờng Đại học Kinh tế, đã dạy dỗ tôi, cung cấp cho tôi những kiến thức trong suốt quá trình học tập để tôi có thể hoàn thành luận văn này. Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS. Phạm Văn Dũng ngƣời đã hết sức tận tình chỉ bảo, hƣớng dẫn và định hƣớng cho tôi chọn đề tài nghiên cứu, cơ sở lý luận cũng nhƣ khảo sát thực tế trong quá trình thực hiện viết luận văn tốt nghiệp. Mặc dù tôi đã có nhiều cố gắng nỗ lực, tìm tòi, nghiên cứu để hoàn thiện luận văn, tuy nhiên không thể tránh khỏi những thiếu sót, rất mong nhận đƣợc những đóng góp tận tình của quý thầy cô và các bạn. MỤC LỤC DANH MỤC VIẾT TẮT ................................................................................... i DANH MỤC BẢNG BIỂU .............................................................................. ii DANH MỤC HÌNH ......................................................................................... iii PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................... 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI .................... 6 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ............................................................. 6 1.2. Cơ sở lý luận về xây dựng nông thôn mới ............................................ 10 1.2.1. Một số khái niệm cơ bản ................................................................. 10 1.2.2. Nội dung xây dựng nông thôn mới.................................................. 11 1.2.3. Tiêu chí xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011 – 2020 .............. 18 1.2.4. Các nhân tố tác động đến xây dựng nông thôn mới ....................... 22 1.3. Thực tiễn xây dựng nông thôn mới ở một số địa phƣơng .................... 23 1.3.1. Xây dựng nông thôn mới ở một số địa phương ở Việt Nam ........... 23 1.3.2. Bài học kinh nghiệm cho huyện Hoài Đức ..................................... 32 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN ...................... 35 2.1 Phƣơng pháp thu thập tài liệu ................................................................ 35 2.1.1. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu và điều tra ............................ 35 2.1.2. Thu thập và xử lý thông tin ............................................................. 35 2.2. Phƣơng pháp xử lý tài liệu .................................................................... 36 2.2.1. Phương pháp phân tích ................................................................... 36 2.2.2. Phương pháp tổng hợp ................................................................... 36 2.2.3. Các phương pháp nghiên cứu định lượng ...................................... 37 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI Ở HUYỆN HOÀI ĐỨC, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ............................................................. 40 3.1 Những nhân tố ảnh hƣởng đến xây dựng nông thôn mới ở Huyện Hoài Đức ............................................................................................................... 40 3.1.1 Điều kiện Kinh tế xã hội .................................................................. 40 3.1.2 vị trí địa lý của Huyện...................................................................... 45 3.2 Thực hiện chƣơng trình quốc gia xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức từ 2010 – 2015 ............................................................................. 46 3.2.1. Quy hoạch xây dựng nông thôn mới ............................................... 46 3.2.2. Tình hình thực hiện quy hoạch ....................................................... 46 3.2.3. Kiểm tra, giám sát xây dựng nông thôn mới .................................. 62 3.3. Đánh giá thực hiện chƣơng trình xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức ...................................................................................................... 62 3.3.1 Thành tựu ......................................................................................... 62 3.3.1.1 Nhóm tiêu chí Quy hoạch ............................................................. 62 3.3.2. Hạn chế ........................................................................................... 78 3.3.3. Ý kiến của các hộ nông dân về xây dựng nông thôn mới ............... 79 CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI Ở HUYỆN HOÀI ĐỨC, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ..................... 85 4.1. Bối cảnh mới ảnh hƣởng đến xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức85 4.2. Các giải pháp chủ yếu đẩy nhanh xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức ...................................................................................................... 86 4.2.1 Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân về xây dựng nông thôn mới .................................................. 86 4.2.2. Hoàn thiện quy hoạch xây dựng nông thôn mới của huyện ........... 86 4.2.3. Đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ kỹ thuật tiên tiến để tăng nhanh năng suất, hiệu quả của sản xuất nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho nông dân ............................................................................................................. 87 4.2.4.Phát triển và mở rộng các khu, cụm công nghiệp và làng nghề để giải quyết việc làm cho nông dân, thúc đẩy chuyển dịch lao động nông thôn............................................................................................................ 88 4.2.5. Tổ chức thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội đối với nông dân ............................................................................................................. 89 4.2.6. Tăng cường thanh tra, kiểm tra ...................................................... 90 KẾT LUẬN ..................................................................................................... 91 TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 92 PHỤ LỤC DANH MỤC VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 ANND An ninh nhân dân 2 ANTT An ninh trật tự 3 BHYT Bảo hiểm y tế 4 BQT Ban quản trị 5 CLB Câu lạc bộ 6 ĐBSH Đồng bằng sông Hồng 7 DĐĐT Dồn điền đổi thửa 8 ĐHQGHN Đại học Quốc gia Hà Nội 9 GTVT Giao thông vận tải 10 HĐND Hội đồng nhân dân 11 HTX Hợp tác xã 12 KT-XH Kinh tế Xã hội 13 MTTQ Mặt trận tổ quốc 14 NTM Nông thôn mới 15 SX Sản xuất 16 THCS Trung học cơ sở 17 THPT Trung học phổ thông 18 TW Trung ƣơng 19 UBND Uỷ ban Nhân dân 20 XDNTM Xây dựng nông thôn mới 21 XHCN Xã hội Chủ nghĩa i DANH MỤC BẢNG BIỂU STT Bảng Nội dung Trang Biểu kết quả thực hiện các tiêu chí nông thôn 1 Bảng 3.1 mới của xã theo quyết định 491 và 342 của 62 Thủ tƣớng Chính Kết quả khảo sát về hộ nông dân về xây 2 Bảng 3.2 dựng nông thôn mới tại huyện Hoài Đức, 77 thành phố Hà Nội 3 Bảng 3.3 Kết quả thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới huyện Hoài Đức ii 81 DANH MỤC HÌNH STT Hình 1 Hình 3.1 Nội dung Sơ đồ huyện Hoài Đức, thành Hà Nội iii Trang 43 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Xây dựng nông thôn mới là một chủ trƣơng lớn của Đảng và nhà nƣớc làm cho cuộc sống của con ngƣời tốt đẹp hơn, thƣơng mại dịch vụ không ngừng phát triển, hệ thống chính trị cơ sở đƣợc củng cố, dân chủ đƣợc phát huy, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội khu vực nông thôn ổn định. Vì vậy, công tác xây dựng nông thôn mới phải dựa trên yêu cầu “ sản xuất phát triển, đời sống ấm no, làng xã văn minh, diện mạo sạch đẹp, quản lý dân chủ”, xuất phát từ thực tế và tôn trọng ý kiến ngƣời dân. Xây dựng nông thôn mới có sự khác biệt so với trƣớc đây, đó là xây dựng nông thôn mới theo các tiêu chí quy định. Có sự chỉ đạo quyết liệt, tập trung sức của toàn dân và cả hệ thống chính trị. Hoài Đức là huyện trong quy hoạch theo hƣớng phi nông nghiệp của thành phố Hà Nội, Hoài Đức đƣợc xác định là huyện nằm trong vùng phát triển dịch vụ, giao dịch kinh tế tài chính. Là một huyện trong khu trung tâm (nội thành) "Hà Nội mới" hiện đại xứng tầm khu vực. Hệ thống giao thông hiện đại ở thủ đô. Với các trục đƣờng Đại lộ Thăng Long rộng mêng mông, quốc lộ 32 đi vùng Tây bắc chạy qua đƣợc mở rộng. Việc xây dựng nông thôn mới nhằm phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế của huyện trong giai đoạn mới, thực hiện đƣờng lối đổi mới dƣới sự lãnh đạo của Đảng. Huyện luôn có bƣớc phát triển, đạt đƣợc nhiều thành tựu to lớn, tuy nhiên vẫn còn nhiều bất cập: Nhận thức ngƣời dân chƣa cao, quy hoạch chƣa đồng bộ, chƣa gắn đƣợc nông nghiệp với công nghiệp, với dịch vụ, thu nhập ngƣời dân thấp, môi trƣờng ô nhiễm, tệ nạn xã hội gia tăng, nét đẹp văn hoá truyền thống bị mai một, y tế, giáo dục có phần chƣa đáp ứng đƣợc nhu cầu ngƣời dân. Vì vậy phải xây dựng nông thôn mới giàu đẹp, văn minh, sản xuất phát triển, thu hẹp khoảng cách giữa thành thị và nông thôn. 1 Một số chính sách xã hội ở nông thôn triển khai thực hiện chậm và chƣa đồng bộ. Do kết cấu hạ tầng nội thôn (điện, đƣờng, trƣờng, trạm, chợ, thủy lợi, còn nhiều yếu kém, vừa thiếu, vừa không đồng bộ); nhiều hạng mục công trình đã xuống cấp, tỷ lệ giao thông nông thôn đƣợc cứng hoá thấp; giao thông nội đồng ít đƣợc quan tâm đầu tƣ; hệ thống thuỷ lợi cần đƣợc đầu tƣ nâng cấp; chất lƣợng lƣới điện nông thôn chƣa thực sự an toàn; cơ sở vật chất về giáo dục, y tế, văn hoá còn rất hạn chế, mạng lƣới chợ nông thôn chƣa đƣợc đầu tƣ đồng bộ, trụ sở xã nhiều nơi xuống cấp. Mặt bằng để xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn đạt chuẩn quốc gia rất khó khăn, dân cƣ phân bố rải rác, kinh tế hộ kém phát triển. Do sản xuất nông nghiệp manh mún, nhỏ lẻ, bảo quản chế biến còn hạn chế, chƣa gắn chế biến với thị trƣờng tiêu thụ sản phẩm; chất lƣợng nông sản chƣa đủ sức cạnh tranh trên thị trƣờng. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế, ứng dụng khoa học công nghệ trong nông nghiệp còn chậm, tỷ trọng chăn nuôi trong nông nghiệp còn thấp; cơ giới hoá chƣa đồng bộ. Do thu nhập của nông dân thấp; số lƣợng doanh nghiệp đầu tƣ vào nông nghiệp, nông thôn còn ít; sự liên kết giữa ngƣời sản xuất và các thành phần kinh tế khác ở khu vực nông thôn chƣa chặt chẽ. Kinh tế hộ, kinh tế trang trại, hợp tác xã còn nhiều yếu kém. Tỷ lệ lao động nông nghiệp còn cao, cơ hội có việc làm mới tại địa phƣơng không nhiều, tỷ lệ lao động nông lâm nghiệp qua đào tạo thấp; tỷ lệ hộ nghèo còn cao. Do đời sống tinh thần của nhân dân còn hạn chế, nhiều nét văn hoá truyền thống đang có nguy cơ mai một (tiếng nói, phong tục, trang phục…); nhà ở dân cƣ nông thôn vẫn còn nhiều nhà tạm, dột nát. Hiện nay, kinh tế – xã hội khu vực nông thôn chủ yếu phát triển tự phát, chƣa theo quy hoạch. 2 Do yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nƣớc, cần 3 yếu tố chính: đất đai, vốn và lao động kỹ thuật. Qua việc xây dựng nông thôn mới sẽ triển khai quy hoạch tổng thể, đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa. Xây dựng nông thôn mới góp phần cải thiện, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho ngƣời dân sinh sống ở huyện đang trở thành yêu cầu cấp thiết. Chính vì những bất cấp vẫn còn tồn tại ở Huyện nên em làm luận văn “Xây dựng nông thôn mới ở Huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội” nhằm góp phần xây dựng nông thôn mới ở quê hƣơng. Câu hỏi nghiên cứu của luận văn: Những hạn chế, bất cập trong xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức là gì? Chính quyền huyện Hoài Đức cần làm gì và làm nhƣ thế nào để đẩy nhanh xây dựng nông thôn mới ? 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1.Mục tiêu Trên cơ sở hệ thống hoá lý luận và thực tiễn công tác xây dựng nông thôn mới; phân tích, đánh giá công tác xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội, luận văn đƣa ra giải pháp nhằm hoàn thiện công tác xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. 2.2.Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hoá những lý luận cơ bản về xây dựng nông thôn mới. - Tham khảo, nghiên cứu các kinh nghiệm của các huyện đã đạt nông thôn mới, rút ra những bài học trong việc xây dựng nông thôn mới. - Phân tích thực trạng, đánh giá công tác xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. 3 - Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1 Đối tượng Đối tƣợng nghiên cứu là hoạt động của chính quyền huyện Hoài Đức trong tổ chức thực hiện Chƣơng trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011 – 2020 của Chính phủ. 3.2 Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi không gian: nghiên cứu xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội theo Chƣơng trình xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011 – 2020 của Chính phủ. - Phạm vi thời gian: từ 2010 đến năm 2015. 4. Dự kiến đóng góp mới của luận văn - Làm rõ hơn cơ sở lý luận về xây dựng nông thôn mới. - Từ nghiên cứu tình hình xây dựng nông thôn mới ở một số địa phƣơng, luận văn rút ra bài học kinh nghiệm cho huyện Hoài Đức. - Phân tích, đánh giá thực trạng xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội; chỉ ra những thành tựu, hạn chế và nguyên nhân. - Đƣa ra những giải pháp nhằm đẩy nhanh xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. 5. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 4 chƣơng: Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và những vấn đề cơ bản về xây dựng nông thôn mới Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài 4 Chƣơng 3: Thực trạng xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. Chƣơng 4: Định hƣớng và giải pháp đẩy nhanh xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. 5 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu Trong những năm qua, có nhiều đề tài, công trình nghiên cứu về vấn đề nông nghiệp, nông thôn vì đây là nội dung quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội của một địa phƣơng nói riêng và một quốc gia nói chung. Trong đó có những đề tài, công trình, tài liệu đề cập đến nội dung xây dựng nông thôn mới nhƣ: - Nguyễn Hoàng Mỹ Hạnh (2015), “ Đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới ở Hà Nội” , luận văn thạc sĩ , Trƣờng Đại học Kinh tế - ĐHQGHN . Luận văn đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn về xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ƣơng. Trên cơ sở đó, luận văn đã phân tích thực trạng xây dựng nông thôn mới ở Hà Nội, chỉ ra những thành tựu, hạn chế và nguyên nhân ; đƣa ra những giải pháp nhằm đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới trên địa bàn thành phố Hà Nội trong thời gian tới. - Bùi Việt Hùng (2015) “Chính sách hỗ trợ xây dựng nông thôn mới ở huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh, luận văn thạc sĩ, Trƣờng Đại học Kinh tế ĐHQGHN. Luận văn đã nghiên cứu những vấn đề lý luận, đánh giá thực trạng xây dựng nông thôn mới tại huyện Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh và đƣa ra những chính sách hiệu quả nhằm hỗ trợ xây dựng nông thôn mới tại địa phƣơng trong thời gian tới. - Vũ Quốc Khánh (2015) “Xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Quang Bình tỉnh Hà Giang”, luận văn thạc sĩ, Trƣờng Đại học Kinh tế ĐHQGHN. Luận văn đã nghiên cứu phân tính lý luận, thực tiễn, những khó khăn, vƣớng mắc trong quá trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện 6 Quang Bình tỉnh Hà Giang để đƣa ra những giải pháp giúp việc xây dựng nông thôn mới trong những năm tiếp theo. - Trƣơng Thị Thanh Huyền (2015) “ Vai trò của chính quyền địa phương trong xây dựng nông thôn mới ở huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An”, luận văn thạc sĩ, Trƣờng Đại học Kinh tế - ĐHQGHN. Luận văn đã nghiên cứu lý luận, thực tiễn về tầm quan trọng của chính quyền địa phƣơng trong việc xây dựng nông thôn mới, qua đó, Luận văn giúp mọi ngƣời hiểu đƣợc vai trò quan trọng của chính quyền trong việc xây dựng nông thôn trong giai đoạn tới. - Đỗ Xuân Nhuần (2015) “ Nâng cáo hiệu quả thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới ở tỉnh Phú Thọ giai đoạn 20102020”, Luận văn thạc sĩ, Trƣờng Đại học Kinh tế - ĐHQGHN. Luận văn đã nghiên cứu, đánh giá những khó khăn, thuận lợi trong việc thực hiện chƣơng trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới. Luận văn đƣa ra những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chƣơng trình này tại tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2010-2020. - Mai Diệu Thuý (2014) “Phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội đáp ứng yêu cầu xây dựng nông thôn mới tại huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang”, luận văn thạc sĩ , Trƣờng Đại học Kinh tế - ĐHQGHN. Luận văn đã đi sâu nghiên cứu về kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội, phân tích những thuận lợi và khó khăn đƣa ra giải pháp nhằm phát triển hệ thống kết cấu kinh tế xã hội đáp ứng yêu cầu xây dựng nông thôn mới tại huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang trong những năm tới. - Nguyễn văn Tiến ( 2015) “ Giải pháp huy động nguồn lực xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam hiện nay”, luận văn thạc sĩ, Trƣờng Đại học Kinh tế ĐHQGHN. Luận văn đã đánh giá thực trạng huy động nguồn lực xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam hiện nay, tìm ra những khó khăn, thuận lợi trong việc huy động nguồn lực. Luận văn đƣa ra những giải pháp nhằm huy động hiệu quả nguồn lực xây dựng nông thôn mới ở Việt Nam trong thời gian tới. 7 - Trịnh Hồng Thắm (2013) “ Vai trò của hệ thống chính trị cấp cơ sở trong xây dựng nông thôn mới ở Hưng Yên hiện nay”, luận văn thạc sĩ, Trƣờng Đại học Khoa học xã hội và nhân văn - ĐHQGHN. Luận văn đã đánh giá đƣợc thực trạng xây dựng nông thôn mới ở Hƣng Yên hiện nay, phân tích rõ vai trò của hệ thống chính trị cấp cơ sở trong việc xây dựng nông thôn mới, đƣa ra đƣợc những giải pháp giúp xây dựng nông thôn mới ở Hƣng Yên ngày càng tốt hơn. - Vũ Thị Mƣời (2012) “ Đảng bộ tỉnh Ninh Bình lãnh đạo xây dựng nông thôn mới từ năm 2001 đến năm 2010”, luận văn thạc sĩ, Trung tâm đào tạo, bồi dƣỡng giảng viên lý luận chính trị. Luận văn đã đánh giá đƣợc tầm quan trọng của Đảng bộ trong việc xây dựng nông thôn mới, đƣa ra đƣợc những ƣu điểm, nhƣợc điểm để giúp cho Đảng bộ tỉnh Ninh Bình có những giải pháp tốt nhất nhằm hoàn thiện hơn việc lãnh đạo xây dựng nông thôn mới tại tỉnh trong những năm tới. - Hoàng Cao Phúc (2016) “ Sự tham gia của cộng đồng vào quá trình xây dựng nông thôn mới ( trường hợp thôn Tân Mỹ, xã Thuỵ Hương, huyện Chương mỹ, thành phố Hà Nội)”, luận văn thạc sỹ, Trƣờng Đại học Khoa học xã hội và nhân văn - ĐHQGHN. Luận văn đánh giá đƣợc thực trạng xây dựng nông thôn mới trên địa bàn thôn Tân mỹ, xã Thuỵ Hƣơng, huyện Chƣơng Mỹ, thành phố Hà Nội. Lụân văn phân tính tầm quan trọng của cộng đồng khi tham gia vào xây dựng nông thôn mới và đƣa ra các giải pháp thúc đẩy cộng đồng tham gia nhiều hơn nữa trong quá trình xây dựng nông thôn mới trong tƣơng lai. - Hoàng Thị Mai ( 2014) “ Xây dựng nông thôn mới tại tỉnh Quảng Bình”, luận văn thạc sỹ, Trƣờng Đại học Kinh tế - ĐHQGHN. Luận văn đã nghiên cứu phân tính lý luận, thực tiễn, những khó khăn, vƣớng mắc trong quá trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Quảng Bình để đƣa ra những giải pháp giúp việc xây dựng nông thôn mới trong những năm tiếp theo. 8 - Vũ Thị Kim Dung ( 2016) “ Vai trò của nông dân tỉnh Nam Định trong xây dựng nông thôn mới hiện nay”, luận văn thạc sỹ, trƣờng Đại học Khoa học Xã hội và nhân văn. Luận văn đã nghiên cứu về thực trạng và lý luận trong quá trình xây dựng nông thôn mới và tập trung vào phân tích làm rõ tầm quan trọng của nông dân trong việc xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn hiện nay và trong tƣơng lai. - Trần Văn Thanh (2015) “ Xây dựng nông thôn mới tại xã Dĩnh Trì, thành phố Bắc Giang”, luận văn thạc sỹ, Trƣờng Đại học Kinh tế ĐHQGHN. Luận văn đã nghiên cứu phân tích thực trạng, thực tiễn và lý luận của quá trình xây dựng nông thôn mới tại xã Dĩnh trì, thành phố Bắc Giang. Luận văn cũng đƣa ra đƣợc những giải pháp để thúc đẩy việc xây dựng nông thôn mới trong những năm tiếp theo tại xã. - Trần Văn Sính (2014) “ Xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình”, luận văn thạc sỹ, Trƣờng Đại học Kinh tế ĐHQGHN. Luận văn đã nghiên cứu phân tính lý luận, thực tiễn, những khó khăn, vƣớng mắc trong quá trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình để đƣa ra những giải pháp giúp việc xây dựng nông thôn mới trong những năm tiếp theo. - Nhà xuất bản Hồng Đức ( 2012) “Một số văn bản hướng dẫn thực hiện xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội - tập 1”. Cuốn sách đã phân tích tình hình phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn và nâng cao đời sống nông dân, giai đoạn 2006 -2010 qua đó đƣa ra những mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, từng bƣớc nâng cao đời sống nông dân giai đoạn 2011-2015. Hiện chƣa có công trình nào nghiên cứu một cách tổng thể, có hệ thống về xây dựng nông thôn mới tại huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. Do vậy, tác giả chọn đề tài “ Xây dựng nông thôn mới ở huyện Hoài Đức, Thành 9 phố Hà Nội” sẽ có ý nghĩa thực tiễn quan trọng góp phần đánh giá, phân tích thực trạng xây dựng nông thôn mới, tìm ra những khó khăn, thuận lợi nhằm định hƣớng và đƣa ra những giải pháp thúc đẩy phát triển nông thôn mới ở huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. 1.2. Cơ sở lý luận về xây dựng nông thôn mới 1.2.1. Một số khái niệm cơ bản 1.2.1.1 Khái niệm nông thôn mới - Nông thôn là địa bàn mà ở đó nông nghiệp (theo nghĩa rộng, bao gồm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngƣ nghiệp) là ngành kinh tế chủ yếu. Nông nghiệp có đặc điểm là phụ thuộc nặng nề vào tự nhiên, năng suất, chất lƣợng và hiệu quả thấp. Do những đặc điểm này, đời sống vật chất, văn hoá, tinh thần của ngƣời dân nông thôn thấp kém hơn nhiều so với ngƣời dân ở thành thị. Điều này không phù hợp với yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và thực hiện định hƣớng XHCN. - Nông thôn mới là nông thôn có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đƣợc xây dựng đồng bộ, hiện đại, phát triển theo quy hoạch, gắn kết hợp lý giữa nông nghiệp với công nghiệp, dịch vụ và đô thị; kinh tế phát triển toàn diện, bền vững; đời sống vật chất, văn hoá, tinh thần của ngƣời dân không ngừng đƣợc nâng cao; giàu bản sắc văn hoá dân tộc; môi trƣờng sinh thái đƣợc bảo vệ; sức mạnh của hệ thống chính trị đƣợc nâng cao, đảm bảo giữ vững an ninh chính trị và trật tự xã hội [http://www.tapchicongsan.org.vn] 1.2.1.2 Khái niệm xây dựng nông thôn mới Nông thôn mới với nội hàm nhƣ trên khó hình thành tự phát, mà chỉ hình thành thông qua nỗ lực chủ quan của các chủ thể quản lý, của con ngƣời, tức là thông qua quá trình tổ chức, xây dựng. Trong điều kiện các nƣớc đi sau, xây dựng nông thôn mới là quá trình các chủ thể quản lý vận dụng các quy luật khách quan, phát huy năng động chủ quan làm nông thôn biến đổi, có kết 10